Katalog

28 ŞUBAT 2012 SALI CUMHURİYET SAYFA @cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER dishab 13 Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Şam’da basın toplantısıyla Türk gazetecilere konuştu ‘Yaptığınız komşuluk değil’ ? Velid Muallim, Türkiye’nin silahlı muhalifleri korumasının komşulukla bağdaşmayacağını belirterek “Şaşıyorum, Türkiye nasıl 180 derece döndü” dedi. İslamcı olmayacaklarını vurgulayan Muallim, “Müslüman Kardeşler yasağı Erdoğan’ı mutsuz etti. Türkiye’de demokrasi mükemmel mi? Davutoğlu kendi içişlerine baksın” diye konuştu. UTKU ÇAKIRÖZER Avrupa Solu Hollande’ı Bekliyor Kılıçdaroğlu kurultaydan güçlenerek çıkarken Avrupa solunda da bir dizi ilginç gelişme yaşanıyor. Avrupa sol partilerini uzun kış uykusundan uyandıran güç, Fransa Cumhurbaşkanlığı yarışına girdiğinden bu yana kamuoyu yoklamalarında önde giden François Hollande oldu. Elysee Sarayı’ndan kapı dışarı edilmemek için akla gelebilecek her yöntemi deneyen ve Vichy Fransası’nın faşist söylemlerine dahi sarılmaktan çekinmeyen Sarkozy mesafeyi gerçi son günlerde kısalttı. Ama Hollande hâlâ önde gidiyor! Son yoklamalara göre Fransızlar sandığa bugün gitseler, oyların yüzde 26.5’ini Sarkozy, yüzde 27.5’ini de Hollande alacak. Dominque Strauss Kahn’ın seks skandalı ardından hiç hesapta olmayan bir şekilde Sosyalist Parti adaylığına paraşütlenen karizma yoksunu Hollande’ı ilgi merkezi yapan unsur, Fransız adayın partiye giydirdiği yeni “sol kimlik” oluyor. Eski Kıta’nın ekonomiksosyal krizin üstesinden ancak merkezsol politikalarla gelebileceğini düşünen sosyalist aday, geniş çevrelerde yankı yapan bir programla partisinin dümenini sola kırıyor. Kampanyanın ilk günlerinden itibaren programını kamuoyuna tanıtan Hollande, projelerini dört direk etrafında inşa ediyor. Fransız halkına “yeni bir cumhuriyet rüyası” öneren Hollande’ın 60 maddelik programı; “adalet”, “eşitlik”, “ekonomik büyüme”, “gençliğin önünü açmak” kriterlerine dayanıyor. Genç kuşaklara iş güvencesi getiren işletmelere kolaylık sağlayan bir “kuşak kontratı/contrat de generation” önermekten, gençlere 150 bin yeni iş olanağı yaratmaya dek “işgücü piyasasını” mercek altına alan programın istihdama yönelik maddelerini, “cinsiyet eşitliği yasasının uygulanmasına” ilişkin başlıklar tamamlıyor… Vergi adaleti içeren bir vergi reformu ve cumhurbaşkanı, bakan maaşlarında yüzde 30 indirim gibi mali önlemlere, cumhurbaşkanının dokunulmazlık statüsünü değiştirmek, yerel seçimlerde yabancılara oy hakkı tanımak, milletvekili seçimlerinde nispi temsil yönünde değişiklikler yapmak.. gibi kurumsal reform maddeleri eklemleniyor. “60 maddenin hepsinin ortak yanı, toplumda eşitlik ve adalet arayışını güçlendirmek” vurgusunu yapan Hollande ayrıca, nükleer enerjide 2025’e dek kademeli indirime gitmeyi hedefliyor. Dış politikada da Fransa’nın hemen Afganistan’dan çıkmasını savunuyor. kiye’nin hiç mi düşmanı yok? Kendisi mükemmel bir demokrasi mi? Benim Ahmet Davutoğlu’na tavsiyem kendi işlerine bakmasıdır. Ve Suriye’yi sonsuza kadar kaybetmek istemiyorsa Türkiye’nin pozisyonunu da gözden geçirmesidir. Kendi demokrasinize bakın: Tür Tavsiye dinleriz, takvim kabul etmeyiz: (Türk hükümetinin “Esad tavsiyeAnkara temsilcimiz Utku Çakırözer, Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ile görüştü. ŞAM Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim Türkiye’nin Suriyeli rejim karşıtı silahlı gruplara ev sahipliği yaptığı ve onların Türkiye’den Suriye’ye geçişine izin verdiğini ileri sürerek “Türkiye’den gelenleri silahlarıyla yakaladık. Bu yaptığınız komşulukla bağdaşmaz” dedi. Kendilerinin bu tutuma misilleme yapmadıklarını belirten Muallim, “Biz PKK ile mücadelede Adana Mutabakatı’na sadık kalmaya devam ediyoruz” dedi. Türkiye ile Suriye arasında ilişkilerin kopmasının ardında Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Müslüman Kardeşler hareketinin Suriye’de partileşmesi yönündeki taleplerinin karşılıksız kalmasının yattığını belirten Muallim, “Biz İslamcı olmayacağız” diye konuştu. Muallim Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’na da “kendi demokrasisine bakması ve Suriye’yi kaybetmek istemiyorsa pozisyonunu gözden geçirmesi” çağrısında bulundu. Muallim, Türkiye ya da Arap ülkelerinin yapacağı olası bir askeri müdahaleye de Suriye halkının sonuna kadar direnerek karşılık vereceğini belirtti. Şam’da bulunan Türk gazetecileriyle düzenlediği basın toplantısın lerimizi dinlemedi” yaklaşımı hakkında) Bu yaklaşımın bir kısmı doğru. Biz bağımsız bir ülke olarak bağımsız karar alırız. İyi tavsiyeleri dinliyoruz demek, önümüze konan her takvimi kabul edeceğimiz anlamına gelmez. İlişkilerin geleceği yok: Türkiye’nin Suriye karşıtı politikaları böyle devam ettiği sürece ilişkimizde bir gelecek göremiyorum. Yürüttüğü politika Türk halkının çıkarlarına hizmet ediyor mu diye hükümetiniz bir düşünsün. Türkiye’ye hizmet etmiyorsa kime hizmet ettiğini ABD’ye sorun. Müdahaleye direniriz: Türkiye, Körfez ülkeleri ya da Araplar askeri müdahalede bulunursa direniriz. Buna pek olasılık tanımıyorum. Türkiye’de hâlâ bir parça sağduyu ve mantık olacağı kanaatindeyim. da şu mesajları verdi: riye Özgür Ordusu olduğunu iddia eden silahlı gruba ev sahipliği yapıyor. Onlara eğitim veriyor mu bilemiyorum ama onların sınırdan geçişine izin veriyor; silahlarıyla birlikte. Bunların dostluk ve iyi komşulukla bağdaştığını düşünmüyorum. Biz misilleme yapmıyoruz: Biz Türkiye’ye bu yaptıklarına uygun karşılık vermiyoruz bile. Hiçbir zaman Türk vatandaşlarına bir zarar gelmesine izin vermeyiz. Bizim PKK’yi desteklediğimiz iddiaları tamamen yalandır. 180 derece nasıl döndünüz: Nasıl Türkiye ile stratejik ilişkilerimizi ve ekonomik ve kültürel tüm alanlarda işbirliğini geliştirmek için bir kardeş gibi on yıldır el ele çalışıyor Bu komşuluk değil: Türkiye, Su duk. Ben de şaşıyorum, nasıl oldu da Türkiye inşa ettiğimiz bu dostluktan 180 derecelik dönüş yaptı. Amerika’ya sorun, onlar bilir: ‘Yeni bir cumhuriyet rüyası’ Türkiye’deki değişimin arkasında tek sebep görebiliyorum. Başbakan Erdoğan, Cumhurbaşkanı Esad ile her görüşmesinde hep Müslüman Kardeşler ile diyalog başlatılmasından bahsederdi. İki lider arasındaki en büyük sorun buydu. Görüşmelerde Esad her zaman onların birey olarak Suriye siyasetine girmesine izin vereceğimizi, ama parti olarak gelmelerine izin vermeyeceğimizi söyledi. Sanırım Erdoğan’ı mutsuz eden buydu. İslamcı olmayacağız: Müslümanlar çoğunlukta bile olsa biz din temelli bir ülke olmayacağız. Suriye yönetimi ile Müslüman Kardeşler’in amaçları arasında çok önemli bir ideolojik fark var. O da laikliktir. Tek sebep Müslüman Kardeşler: Besmele çeksek şüphe duyarsınız: Suriye bazı medyanın gösterdiği gibi değil. Referanduma halkın yoğun katılımına çok şaşırdım. Tarihi bir gündü. Ülkeyi demokrasiye götürecek bir referandum bu. Ama Türkiye artık Suriye aleyhtarı planın parçası haline geldiği için biz “Bismillah” bile desek kuşku duyacaklar. Yeni anayasa yüzde 89’la kabul edildi Dış Haberler Servisi Suriye’de önceki gün halkoylamasına sunulan yeni anayasa kabul edildi. Suriyeli üst düzey yetkililer, yeni anayasanın oyların yüzde 89.4’üyle kabul edildiğini duyurdu. Referanduma katılım oranının ise yüzde 57.4 olduğu açıklandı.11 aydır iç karışıklık içinde olan Suriye’de yeni anayasa, daha önce Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın ilan ettiği reform programı çerçevesinde hazırlanmıştı. Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları, Beşşar Esad’a istifa çağrısı yaparak Şam yönetimine yaptırımları ağırlaştırdı. AB, 7 Suriyeli bakana daha vize yasağı getirip mal varlıklarını dondururken, Suriye Merkez Bankası’nın AB’deki aktiflerini dondurma, Suriyeli kamu kuruluşları ve merkez bankasıyla altın, kıymetli maden ve elmas ticaretini durdurma kararı aldı. CHP’ye teşekkür: Türkiye’den ana muhalefet ve diğer muhalefet partilerinin gelip görüşlerimizi almalarını takdir ediyoruz, teşekkür ediyoruz. Demokrasi de bu değil mi? Her ülkede bir hükümet vardır, bir de muhalefet. Harmuş’u Türkiye’den almadık: Size güvence veririm ki biz Albay Harmuş’u Türkiye’den teslim almadık. Kendisi İdlib kentinde yakalandı. Yeni anayasaya göre bundan sonra başkanlık seçimi referandumla değil seçimle olacak. Yani Beşşar Esad başkanlığa devam edecek mi, yoksa başka bir aday mı seçilecek buna halkımız karar verecek. Muhalefete ulusal diyaloğun ve ulusal birlik hükümetinin parçası olmaları çağrısını yapıyoruz. Tüm muhalefetimizle koşulsuz diyaloğa hazırız. İnsani koridora karşıyız: Üç sebeple karşıyız. Öncelikle insani koridor askeri bir unsuru olmadan olmaz. Bu egemenliğimize aykırı. İkincisi Suriye halkını bizden daha fazla düşünecek bir ülke yoktur. Üçüncüsü bir yıldan bu yana ülkemde kimse açlık ya da hastalıktan ölmedi. aikliği korumak, geliştirmek’ taahhüdü Hollande’ın, Fransa’nın “sol, cumhuriyet değerlerine” dönüş yaptığı en vurucu alan “laiklik”. “Laikliğe”; “insanları koruyan” ve aynı zamanda da “özgürleştiren” bir değer olarak göbekten bağlı olduğuna değinen, bu nedenle konuya vazgeçilmez önem atfeden sosyalist aday, sağ ve aşırı sağ çevreler tarafından içi boşaltılan kavrama bundan böyle sonuna dek sahip çıkacaklarını söylüyor. “Laikliği korumak, geliştirmek” adına açıkça tavır koyuyor, taahhüt alıyor. Programdaki bu çıkışları ve Cumhurbaşkanlığı yarışındaki önde giden konumu, Avrupa’nın merkez sol liderleri tarafından Hollande’ın çok yakın takibe alınmasına yol açıyor. Belçika, Danimarka, Avusturya, Güney Kıbrıs gibi ufak ülkeler dışında, AB’nin hiçbir yerinde iktidarda olmayan sol partilerin hepsi şimdi umutlarını Hollande’ın 22 Nisan6 Mayıs tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde alabileceği zafere bağlamış durumda. Önümüzdeki yılın İtalya, Almanya gibi iki büyük AB ülkesinde seçim yılı olması, bu ülkelerdeki sosyal demokratlar için “Hollande etkisini” bir hayat aşısı haline getiriyor. Bir sosyalistin Fransa’da, Mitterand’ dan bu yana ilk kez Elysee’ ye çıkabilmesi ihtimali; Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerine nerdeyse “tarihi kavşak” gözüyle bakılmasına yol açıyor. 22 Nisan yarışına işte bu nedenlerden ötürü güç birliği yaparak hazırlanmaya karar veren önemli “üç sosyal demokrat lider” Fransa’dan Hollande, İtalya’dan Pierluigi Bersani, Almanya’dan Sigmar Gabriel 1617 Mart günlerinde Paris’te bir araya gelerek bir “Paris Deklarasyonu” imzalayacak. Dört sayfalık deklarasyonun içeriği henüz kesinleşmedi ama metindeki üç ana temanın “büyüme”, “dayanışma”, “demokrasi” olacağı biliniyor. Avrupa’nın üç büyük sosyal demokrat partisinin katkısıyla oluşacak ortak deklarasyon çalışmalarına, geniş bir beyin takımı ile Almanya’dan Friedrich Ebert, Fransa’dan Jean Jaures vakıfları da katılıyor. Ortak Avrupa solunun çıkışı için el ele çalışan katılımcılar, Paris Deklarasyonu’nun, “Avrupa’da yeni bir siyasi salınımın başlangıcı olabilecek çapta ve önemde” görüyor. Kurultay bahsini bir sonraki kurultaya dek! arkada bırakan Kılıçdaroğlu CHP’sinin de 1617 Mart deklarasyonunu izlemesinde yarar var. Avrupa solunda ne de olsa ilk defa “üçüncü yol”dan başka bir şeyler söyleniyor ve yıllar sonra ilk defa sola sahip çıkan değerler konuşuluyor. ‘L Esad için halk karar verecek: Muhalefete ‘gelin’ çağrısı: Paris Deklarasyonu Başkent Şam’da önceki gün öldürülen 12 yaşındaki çocuğun cenaze töreninde muhalif göstericiler Esad karşıtı sloganlar attı. (Fotoğraf: AP) İran Dışişleri Bakanlığı Batı Asya Masası Direktörü’nden uyarı ÇEÇEN ÖRGÜTE SUÇLAMA ‘Şam rejimi yıkılırsa, Balkanlaşma kaçınılmaz’ BAHADIR SELİM DİLEK ‘Putin’e suikast planı’ Dış Haberler Servisi Devlet başkanlığı seçimleri için geri sayımın sürdüğü Rusya’da Başbakan Vladimir Putin’e yönelik bir suikast planının ortaya çıkarıldığı bildirildi. Suikast planının arkasında Çeçen ayrılıkçı lider Doku Umarov’un olduğu savunuldu. Rus Kanal 1 televizyonunun haberinde, Rus ve Ukraynalı gizli servis yetkililerinin Putin’e suikast girişiminde bulunmayı planlayan bir grup şüpheliyi gözaltına aldıkları belirtildi. Haberde, şüphelilerin Putin’e 4 Mart’ta yapılacak devlet başkanlığı seçiminin hemen ardından Moskova’da suikast düzenlemeyi planladıkları kaydedildi. Şüphelilerin Ukrayna’nın Odesa limanında gözaltına alındıkları ifade edildi. ITARTass ajansına konuşan Putin’in sözcüsü haberi doğruladı. Rus devlet televizyonu da gözaltına alınan iki şüphelinin görüntülerini yayımlarken bu kişilerin köktendinci Çeçen ayrılıkçı grubun lideri Umarov’dan emir aldıkları savunuldu. Umarov 2010’da Moskova’da havaalanında ve metroda düzenlenen kanlı eylemleri üstlenmişti. Ukrayna Güvenlik Servisi’nden bu ay içinde yapılan bir açıklamada, en az 3 Rus vatandaşının terörle ilgili suçlar nedeniyle 4 Şubat’ta Odesa’da gözaltına alındığı duyurulmuştu. C MY B C MY B ANKARA İran Dışişleri Bakanlığı Batı Asya Masası Direktörü Büyükelçi Celaleddin Namini, Suriye konusunda kritik uyarılarda bulundu. Bir grup İranlı diplomatla birlikte, düşünce kuruluşu Orsam’da düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşan Namini, İranIrak savaşına atıfta bulunarak “Irak’taki Baas partisine karşı mücadele ettik. Bu sadece tek bir kişiyle ilgili değil, bu bir sistem. Eğer sistem yıkılırsa Suriye’nin Balkanlaşacağını kesin olarak söyleyebiliriz. Bu olması en muhtemel senaryodur” değerlendirmesini yaptı. Bölgede ve dünyada Suriye’nin bu hale düşmesini isteyen birçok aktör olduğunu ileri süren Namini, Suriye’nin “Balkanlaşması” durumunda çok daha fazla sivilin öleceğini iddia etti. Balkanlar ve Afganistan’daki duruma tanık olduklarını kaydeden Namini, yabancı güçlerin bölgede, istemedikleri ülkeyi parçalama peşinde koştuklarını ileri sürerek “Esad’ı istemiyorlar, çünkü Su riye direnişin sığınaklarından biridir. Amerikalılar ve Avrupalılar, Siyonist rejimin güvenliğini sağlamak için ellerinden geleni yapacaklar. Şüphesiz Suriye, tüm eksikliklerine rağmen direnişe verdiği destek anlamında en güçlü cepheyi oluşturmaktadır. Eğer yıkılırsa ilk kurban Türkiye olacaktır” şeklinde konuştu. şa ettiği oyun alanında oynamaya başladı. Suriye’yi istikrarsızlaştırma ve Esad’ı devirme girişimleri on yıllardır sürüyor. Şimdi ellerine fırsat geçti ve muhalefeti silahlandırmaya başladılar. Suriye’deki muhalefet, Mısır’ın aksine, vizyon sahibi ve akıllıca davranmamaktadır” görüşünü dile getirdi. CONCORDIA KAZASININ ARDINDAN ? İran Dışişleri Bakanlığı Batı Asya Masası Direktörü Celaleddin Namini Suriye’de rejim yıkılması durumunda ilk kurbanın Türkiye olacağını ileri sürdü. Sözlerini, “Bazen Türkiye, dış politikasındaki ustalık eserini nasıl oldu da yok etmeye karar verdi diye merak ediyorum. Suriye ile ilişkileriniz son on yılda çok iyiydi. Sınırlarınız barış sınırı olmuştu” şeklinde sürdüren Namini, “Aniden bunu yerle bir ettiniz. Türkiye Batılıların on yıllar boyunca bölgede in atılıların kurduğu oyun sahası’ Esad ve yönetici partiye karşı tüm ülke çapında bir muhalefet olmadığına işaret eden Namini, “Bölge dışı unsurlar bu parçalı kesimlerden bir muhalefet ortaya çıkarmak istiyor. Bu muhalefeti aceleyle silahlandırarak büyük hata yaptılar. Türkiye on yıllardır silahlı bir çatışmayla uğraşıyor. Siviller arasında bazı silahlı çeteler yerleşiyor. Hükümet müdahale ettiğinde ise siviller de zarar görüyor. Sonra da hükümet vahşice sivilleri öldürüyor diyorlar. Bu tam da Batılıların kurdukları bir oyun sahasıdır. Biz kendi bölgesel oyunumuzu kurmalıyız” değerlendirmesinde bulundu. ‘B Aynı şirketin gemisinde yangın Dış Haberler Servisi İtalya’da geçen ay yaşanan kazada 32 kişinin öldüğü “Concordia” kruvaziyer gemisinin sahibi Costa Crociere şirketinin bir başka yolcu gemisinde de seyir halindeyken yangın çıktı. Yangının ardından gemi akıntıyla sürüklenmeye başladı. İtalyan sahil muhafaza yetkilileri; Madagaskar’dan Seyşeller’e gitmekte olan ve binden fazla yolcu ile mürettebatın bulunduğu “Costa Allegra” kruvaziyer gemisinde, Seyşeller açıklarında bulunduğu sırada çıkan yangının söndürüldüğünü, olayda ölen ya da yaralanan olmadığını ancak motorları çalışmayan geminin başı boş şekilde sürüklendiğini duyurdu. Yetkililer, Seyşeller makamlarıyla irtibata geçerek kurtarma operasyonu gerekebileceğini de bildirdi.