Katalog

12 ŞUBAT 2012 PAZAR CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 Türkiye lise terk ve çalışmayan üniversite mezunu sayısında OECD ülkeleri arasında birinci Eğitim de yok, istihdam da Ekonomi Servisi Yetişkin vatandaşla önemli aşamalarından lise eğitimi, özellikle rının yüzde 58’inin lise eğitimini tamam yoksul öğrenciler açısından incelendi. lamadığı Türkiye, bu oranla OECD so Okullardaki başarısızlık sorunuyla tüm nuncusu oldu. Üniversite mezunlarının OECD ülkeleri karşılaşıyor. OECD geneermaye Piyasası yüzde 71’i istihdam edilebilen Türki linde 2534 yaşındakilerden lise eğitimini Kurulu’nun (SPK) ye, bu rakamla da OECD ülkeleri terk ortalaması yüzde 20. “Liseye bitir“Kurumsal Yönetim İlkemeyen yetişkin sayıları” ile ilgili tabloya arasında son sırada bulunuyor. lerinin Belirlenmesine ve OECD’nin “Eğitimde Eşitlik ve göre bu konuda en iyi durumdaki ülke KoUygulanmasına İlişkin Kalite: DezavantajlıMağdur re olurken Türkiye 34 OECD ülkesi araTebliğde Değişiklik YapılOkul ve Öğrencilerin Desteklen sında sonuncu. Yaş grubu 64’e uzatıldığında masına Dair Tebliğ”i Resmi mesi” başlıklı raporunda insanın Türkiye’de liseyi bitirmeyenlerin oranı Gazete’de yayımlanarak yüruhsal ve zihinsel gelişiminin en yüzde 70’e çıkıyor. Raporda “Öğrencilerürlüğe girdi. Tebliğde yapılan değişiklikle anılan şirketlerin KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILIMI ARTTIRILMALI yönetim kurulundaki bağımsız üyelerin yarısının Gelir Vergiünya Bankası’nın internet sitesinde Tür nın da yükseldiği belirtildi. si Kanunu’na göre TürkiKAGİDER Genel Başkanı Gülden Türktan, kiye’deki kadın emek gücünün duruye’de yerleşik olmaları bamunu ele alan bir makale yayımlandı. DB “Şirketlerde lider konumunda daha fazla ğımsızlık kriteri için yeterTürkiye Temsilciliği’nin hazırladığı makalede kadına ihtiyacımız var. Türkiye kadınli sayılacak. Tebliğe göre görüşlerine yer verilen Türk iş kadınları, kadınla larının yüzde 29’unu işgücüne dahil yönetim kurulu içerisinderın iş hayatına katılmasının toplumu olumlu yön ederse yoksulluğu yüzde 15’e kadar ki bağımsız üye sayısı de etkilediğini, ancak dirençler bulunduğunu be azaltmış oluyor” değerlendirmesini yaptı. toplam üye sayısının Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık Yölirttiler. Makalede, “Türkiye dünyanın 16’ncı üçte birinden az netim Kurulu Başkanı Vuslat Doğan büyük ekonomisi olmakla övünse de kadınlaolamayacak. Ayrırının sadece dörtte biri ev dışında çalışıyor” Sabancı da kadınların iş yaşamında ca yönetim kurudenildi. Makalede Türkiye’de ilköğretimde daha fazla yer almalarının kendilunda da en az bir kızerkek öğrenciler arasındaki uçurumun ka lerini gelecekte yaşanabilecek kadın üye bupanmaya yakın olduğu, eğitim düzeyleri zorluklara karşı daha donalunacak. Gülden Vuslat Doğan yükseldikçe kadınların çalışma olasılıkları nımlı kılacağını belirtti. Türktan Sabancı Liderlik Tartışması CHP’nin 17. Olağanüstü Kurultayı yaklaştıkça, her ne kadar genel başkan seçimi öngörülmese de, en azından liderlik tartışması politik gündemdedir. Lider hakkında bir değer yargısına varabilmek için bazı ölçütler ortaya koyarak lider tipi örgüt yapısına, koşullara, hitap edilen tabana göre farklılık gösterir mi gibi soruların da yanıtını aramak gerekir. Konuya ilişkin el kitaplarında da yer aldığı gibi liderden beklenen işlevler; 1) bir davranış modeli ortaya koyarak, örnek oluşturarak, amaca ulaşma doğrultusunda örgütün, üçüncü kişilerin davranış ve eylemlerini etkilemek; 2) örgütün, faaliyetlerini düzenlemek, yönlendirmek; 3) örgütün amaçlarını, ideolojisini savunmak, geliştirmek; 4) örgütü yetkin biçimde temsil etmek; 5) örgüt içinde gereksiz tartışmaları engellemek, örgütte uyum, birlik ve beraberliği sağlamak, kontrol dışı kararlar alınmasını önlemek; 6) örgüt çalışmalarını, nesnel biçimde değerlendirmek, öznel, kişisel hesap ve beklentilerden kaçınmak. ??? Örgütün ideolojisi, beklentileri, nitelikleri eğitim düzeyi aranan lider tipini etkiler. Biat, kültürü olan, kişisel çıkar beklentileri ve hesaplarının ağır bastığı, özgüveni az, sürekli yönlendirme bekleyen eğitim düzeyi göreli düşük bir örgütte aranan lider tipi ile, üyelerinin özgüveninin ve eğitim düzeyinin yüksek olduğu kişilikli olaylara eleştirel yaklaşabilen, ideolojik bağlantıların ağır bastığı bir örgütün ideal lider tipi farklıdır. Örgüt ve izleyicileri, eğer birinci gruba giriyorsa, emredici, otokrat, tüm yetkileri kendinde toplamış, ödüllendirme ve cezalandırma yetkisi olan bir lider, bu tür bir örgüt ve izleyicileri için uygundur. Buna karşı ikinci gruba giren bir örgüt ve izleyenleri için liderin genel kabul görmesi, karar vermeden önce çeşitli çevrelerden görüş alması, dostça bir çalışma ortamı yaratması destekleyici ve katılımcı bir lider niteliği göstermesi gerekir. Bu nedenle AKP tipi bir partinin lider tipi, lider arayışı ile, CHP tipi bir partinin, örgütün lider tipi, lider anlayışı birbirinden farklıdır. Örgütün yapısına, beklentisine koşullara göre aranan lider tipi değişiktir. AKP’ye emredici, yönlendirici lider tipi uygun düşerken CHP’ye böyle bir lider tipi ters düşer. Demokratik liderler ancak demokrasiyi özümsemiş örgütlerden, toplumlardan çıkar. Biat kültürü ile yetişmiş dini ritüellerin ağır bastığı bir örgütte, aranan lider tipi herhalde, son karar mercii olan ‘imam’dır. ??? Liderler değerlendirilirken liderden beklenen işlevler ve örgütün yapısı, beklentisi göz önünde bulundurulmalıdır. Bu açıdan bakıldığında kişilerin değerlendirme notlarının farklı olması doğaldır. CHP bir kurultaylar partisi olarak eleştirilmektedir. Aslında kurultayların sık toplanması bir eksiklik değil, demokrasi anlayışı açısından olumlu bir gösterge, bir artamdır. CHP’ye emredici değil, destekleyici, katılımcı, demokrasiyi özümsemiş, gösterişten uzak, partinin ilkelerini ön plana çıkaran, ideolojisini savunan lider, liderler daha uygundur. Bir partide ideoloji, amaç aynı kalmak üzere farklı stratejiler izlenmesini savunan, öneren görüşler, kanatlar olabilir, olması da doğaldır; canlılık da yaratır. Yalnız kişisel hesaplara, kişisel beklentilere, kişisel ya da dar bir grup çıkarına dayanan krizler, klikler olmamalıdır. Özür dilerim CHP siyasal külah kapma aracı değildir. Partiye külah kapmak için girmiş, külah kapamayınca partiye küsecek, partiden ayrılacak, partiye çelme takacak, rakip partilere hizmet sunmaya kalkışacak tıynette kişilerin partide yeri olmamalıdır. ??? CHP’ye en zor zamanlarında dahi en azından oy vererek desteklemiş olan seçmenlerin, kişilerin, ailelerin çabası, amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ve kazanımlarının korunması, CHP’nin altı okla simgelenen ilkelerinin, ideolojisinin yaşama geçirilmesi halkımızın aydınlanması, yoksulluktan kurtulması, Türkiye’nin uluslararası saygınlığı olan bir hukuk devleti olması içindir. Bu nedenle klik, hizip, grup çatışmaları, hele hele bazı kişilerin külah kapabilmek için CHP’li gözüktükleri kaygısı, aslında öz tabanı rahatsız etmektedir. CHP’nin, kendi düzeninin insan tipini yetiştirmeye yönelik projelerini uygulamaya koyan AKP’ye karşı, özellikle gençlere ülke için umut yaratacak, kadınlarımızı esaretten kurtaracak bir meta olmaktan çıkaracak projeler geliştirmesi beklenir. Kurultaylardan beklenen çatışma, klik, hizip, grup mücadelesi, dışlamalar değil, CHP’nin ideolojisi doğrultusunda topluca etkin harekete geçiştir. Borsa şirketlerine kadın eli ? AKP hükümeti, eğitim sisteminin sorunlarını tablet ve akıllı tahta gereksinimine indirgeyedursun, veriler, eşitlik ve kalite açısından durumun vahim olduğunu ortaya koyuyor. OECD’nin raporuna göre Türkiye, lise terk rakamında şampiyon, üniversiteli istihdamında ise gerilerde. S rin okuldan ayrılmaları sorunu bir gecede meydana gelmedi. Okuldan ayrılma, öğrencilerin okulla ilişkilerinin uzun süreçte çözülmesi sonucu” denildi. OECD ülkelerinde 2564 yaş grubundaki “üniversite mezunlarının” istihdamı sıralamasında ise Türkiye 34 ülke arasında sonuncu oldu. OECD birincisi Norveç’te, üniversite mezunlarının yüzde 90’ı istihdam ediliyor. İsviçre’de üniversite mezunlarının yüzde 89’unun, Slovenya’da yüzde 88’inin işi var. OECD ortalaması yüzde 84 olurken, sonuncu Türkiye’de üniversite mezunlarının yüzde 71’i istihdam ediliyor. Raporda “Azgelişmiş insani sermaye verimlilik artışını engelliyor ve kaynakların etkin ve tam kullanımını sınırlıyor” denildi. ‘OLGUNLUK ÇAĞI’NDA İŞ YOK Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) “Türkiye’de Olgunluk Çağında Olmak ‘Boşta Gezmek’ Demek” araştırmasında, orta yaş ve üstündeki işsizliğe dikkat çekilerek bu gruptaki insanların deneyimlerinden faydalanılmadığı belirlendi. Buna göre 5064 yaş grubundaki kişilerin yüzde 66’sı istihdamda yer almıyor. TİSK’in hesaplamasına göre Türkiye, 5064 yaş grubunun istihdam oranında yüzde 34 ile Avrupa ülkeleri içinde son sırada geliyor. İstihdam oranı İzlanda’da yüzde 83’e, İsviçre, İsveç ve Norveç’te yüzde 70’lere yükselirken, Avrupa genelinde ortalama yüzde 57 düzeyinde. Türkiye’de 2010’da bu yaş grubunda 3 milyon 144 bin kişi istihdam edildi, ancak bunun yaklaşık iki katına ulaşan sayıda, 5 milyon 800 bin kişi işgücü dışında yer aldı. Anılan yaş grubundaki işgücünün toplam işgücündeki payı Avrupa’da yüzde 25 iken, Türkiye’de ancak yüzde 14 düzeyinde. D Kredi kartı alarmı Ekonomi Servisi Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Ali Çetin, kredi kartları harcamalarının son 5 yılda tavan yaptığını belirterek “2007’de kredi kartıyla 141 milyar lira harcama yapılmışken bu tutar bir sonraki yıllara göre sırasıyla yüzde 31, 10, 16 ve 24 oranında arttış gösterdi. 2011 sonu itibarıyla kredi kartları sayısı 51 milyon 360 bin 809’a ulaştı. Yani sistem sürekli tüketicileri çılgınca tüketmesi için kamçılanıyor. Kredi kartları balonu patlama sınırına hızla yaklaşıyor” dedi. Öte yandan BDDK’nin Aralık 2011 Bankacılık Genel Görünümü raporundan derlenen verilere göre, bankalar 2011 yılı genelinde ücret ve komisyonlardan 17.1 milyar lira gelir sağladı. Bu rakam bankaların işletme giderinin yüzde 65’ini karşıladı. Komşu uçurumda, İtalya sırada ? Yunanistan çalkalanırken mali kırılganlığıyla gündemde kalan İtalya’da 34 bankanın kredi notu düşürüldü. Ekonomi Servisi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s (S&P), aralarında UniCredit, Intesa Sanpaolo, Banca Nazionale del Lavoro ve Mediobanca gibi önemli bankaların da bulunduğu 34 İtalyan finansal kuruluşun notunu düşürdü. Kuruluş, not indirim kararının İtalya’nın mali kırılganlığı ile bankaların düşük kâr beklentisini yansıttığını vurguladı. İtalya’nın 1 trilyon 900 milyar Avro’ya ulaşan kamu borcunun gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 120’lere ulaşıyor. Hükümet, bu yıl vadeli tahvil ihaleleriyle 450 milyar Avro borçlanmayı hedefliyor. Ancak piyasalarda ciddi bir güven sorunu yaşayan İtalya’nın borçlanma maliyeti çok yüksek seviyelerde bulunuyor. Bu arada Avro bölgesi ülkelerinin yeni koşullar istediği ve yeni kredi dilimi öncesi anlaşmayı parlamentodan geçirmesini beklediği Yunanistan’da sular durulmuyor. Başbakan Lukas Papadimos, “Ya ülkemizi yeni bir döneme götürecek bir anlaşmaya varacağız ya da geri adım atarak çöküşe geçeceğiz” diyerek muhalefete çağrıda bulundu. AKROPOLİS’İ İŞGAL ETTİLER Atina’da, ekonomik önlemleri protesto eden bir grup gösterici ülkenin sembolü, tarihi Akropolis’i işgal etti. Yunanistan Komünist Partisi’ne bağlı göstericiler Akropolis’in çevresindeki demir parmaklıkları aşarak, Parthenona Tapınağı’nın önüne Yunanca ve İngilizce “Kahrolsun Avrupa’nın monopol diktatörlüğü” yazılı iki büyük pano astılar. Benzin istasyonuna dudak uçuklatan ‘hava parası’ Ekonomi Servisi Dağıtım şirketlerinin kârlılık oranları akaryakıt fiyatları tartışmasında önemli bir madde olurken İstanbul’da bir istasyona yapılan harcama, tartışmaya yeni bir boyut getirdi. Yüzde 100 yerli sermayeli akaryakıt şirketi Starpet, Samandıra’da açtığı istasyon bayisi için 6.5 milyon doları yeri satın alma bedeli, 1 milyon doları da demirbaş gideri olmak üzere toplam 7.5 milyon dolar harcama yaptı. İstasyon Pazartesi günü açılacak ve yüzde 20’ye varan indirim yapacak. Starpet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Okalin, “İstanbul Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı. Bugüne kadar ağırlıklı olarak Anadolu’da hızlı bir büyüme gerçekleştirdik. 70 ilde 450 istasyonumuz var. 2012 yılında özellikle İstanbul’da büyüyerek buradaki istasyon sayımızı 10’a çıkarmayı planlıyoruz. Bu yılki yatırım bütçemiz 40 milyon dolar” dedi. Starpet, sahibi olduğu madeni yağ markası Staroil yağlarını da Irak, Filistin ve Azerbeycan’a ihraç ediyor. KISA... KISA... THY Arjantin’e uçacak Meeting Point’in iştiraki FTI Grup CEO’su Dietmar Guntz ve Yadel Oskan’ın aralarında olduğu üst düzey yöneticiler, ortaklığı bir toplantı ile duyurdu. 1.5 milyon turist getirecekler BURCU AKKAYA THY Genel Müdürü Temel Kotil, haziran ayı itibarıyla Sao Paolo aktarmalı Buenos Aires seferlerine başlanacağını bildirdi. Turizm ve Seyahat Fuarı, EMİTT’e gelen Arjantin Turizm Bakanı ile görüşen Kotil, haftada 4 sefer planladıklarını anlattı. UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi Ayşe KULİN ANTALYA 1.5 milyar Avro cirosuyla Almanya’nın 4 büyük turizm grubundan biri olan ve 16 ülkede hizmet veren Meeting Point International, Türk turizm operatörü IQ Travel ile yaptığı ortaklıkla 2015’te Türkiye’ye 1.5 milyon turist getirmeyi hedefliyor. Meeting Point IQ Turkey Yönetim Kurulu Başkanı Yadel Oskan, “Yaptığımız bu ortaklıkla Gaziantep, Kayseri, Ankara, Trabzon ve Ege başta olmak üzere tüm ülkeye yö nelik kültür turlarına odaklanarak, Türk turizmini büyütmeyi amaçlıyoruz” dedi. Meeting Point International’ın faaliyet gösterdiği, ancak Türkiye’nin çok tanınmadığı ülkelerden gelecek katkı ile Türk turizminin gelişeceğini söyleyen Oskan, “Go well go adını verdiğimiz ve yazılımını Antalyalı bir şirkete yaptırdığımız yeni bir sistem mimarisine geçiyoruz. Bu sistem otel rezervasyonundan faturalamaya kadar bütün bürokrasiyi tek tuşa indiriyor” diye konuştu. CocaCola’da yapılanma CocaCola Türkiye Başkanı olan Galya Frayman Molinas, CocaCola Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Bölümü Başkanlığı’na atandı. Molinas Türkiye’nin yanı sıra, Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan’a da bakacak. Ericsson’da Türk yönetici Ericsson Türkiye Ülke Müdürü Özgür Tohumcu, 1 Şubat 2012 itibarıyla aralarında İngiltere, Almanya, İsviçre, Belçika ve Hollanda’nın da bulunduğu Ericsson Batı ve Orta Avrupa Bölgesi Satış Organizasyonundan Sorumlu Başkan Yardımcılığına atandı. C MY B C MY B