Katalog

22 N SAN 2011 CUMA CUMHUR YET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ Yunanistan’dan diyaspora tahvili Yunanistan Maliye Bakan Yardımcısı Phlilippos Sachinidis, bu yılın üçüncü çeyreğine kadar ülke dışında yaşayan Yunanlılara yönelik tahvil satışı planlandığını söyledi. Ülke martta, toplam üst sınırı 3 milyar dolar olacak şekilde planlanan diyaspora tahvili için hazırlık yaptığını açıklamıştı. Öte yandan ülkede kurşunsuz benzinin litre fiyatı 1.709 Avro olarak belirlendi. 13 3.5 milyar dolarlık ihale Sikorsky’nin BARKIN ŞIK ANKARA Türkiye’nin açtığı “Genel Maksat Helikopteri” ihalesini ABD’li Sikorsky firması kazandı. İhalede, İtalyan AgustaWestland firmasını eleyen ABD’li firma ilk etapta Türkiye’ye 109 adet helikopter satacak. Helikopterlerin ilki 4 yıl sonra teslim edilecek. WikiLeaks belgelerine göre; Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, ABD Savunma Bakanı Robert Gates’e ihalede Sikorsky firmasının şansının yüksek olduğunu söylemişti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında, Bakan Gönül ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Seçimlere sayılı gün kala AKP hükümetinden ABD’yi sevindirecek karar, aynı zamanda WikiLeaks belgelerini de haklı çıkaracak nitelikte. Koşaner’in katılımıyla toplanan Savunma Sanayi İcra Komitesi, ABD’yi sevindirecek bir karar aldı. 3.5 milyar dolarlık ihale ABD’lilerde kaldı. Genel maksat helikopteri projesi kapsamında, Jandarma’ya 30, Kara Kuvvetleri’ne 20, Emniyet’e 20, Orman Bakanlığı’na 20, Özel Kuvvetler Komutanlığı’na 11, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na 6 ve Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı’na 2 helikopter alınacak. Sikorsky firması, Türkiye’nin açtığı ihaleyi S70 helikopterlerinin kazanması durumunda “8 milyar dolarlık iş” yaratacağına ilişkin söz verdi. Sikorsky ile varılan anlaşmaya göre, helikopterlerde yüzde 67 oranında yerli katkı olacak. ABD, Türkiye’nin kendisine toplam 300 helikopter alması durumunda, üçüncü ül kelere de 300 helikopter satılması yönünde garanti verdi. Helikopterlerin, gövde, motor, aviyonik sistemler, görev yazılımları, aktarma organları, pervaneler, iniş takımları ve kablajlar dahil olmak üzere tamamına yakını Türkiye’de TUSAŞ tesislerinde üretilecek. Bakan Gönül, toplantının ardından yapıtığı açıklamada, NATO ülkeleri arasında en çok helikopter kullanan ülkelerden birinin Türkiye olduğunu dile getirdi. Gönül, “Bugüne kadar hep helikopterler ithal edildi. Şimdi ilk defa önemli bir adım atıyoruz ve genel maksat helikopteri üretimini başlatıyoruz” diye konuştu. Ekonomide AKP ve CHP Öyle görünüyor ki, 12 Haziran yaklaştıkça, siyasi partilerin seçmene yönelik mesajlarında ekonomi ya da işaş, büyüme, sosyal güvence gibi öğeler daha çok ön plana çıkacak. 16 Nisan’da açıklanan AKP’nin seçim bildirgesinde, ekonomi, o çerçevede de projeler ağırlıktaydı. CHP de bugüne kadar açıkladığı aile sigortası, DoğuGüneydoğu ve önceki gün açıklanan ekonomi programında yine işaş, sosyal adalet, büyüme öğelerini ön plana çıkardı. Hem AKP, hem CHP, ufuk çizgilerini 2023’e, yani Cumhuriyetin 100. yıldönümüne kadar uzatıyorlar. MHP’ye sorulursa 2023’ün patenti zaten onlarda… Bundan 12 yıl sonrasına ilişkin hedefler telaffuz etmek, anlaşılan, daha etkileyici, daha güven verici bulunuyor. AKP’nin seçim bildirgesine hâkim olan unsur, büyük kent, özellikle İstanbul kent rantı. AKP, 2023’e kadar kişi başına geliri 25 bin dolara kadar çıkaracak, işsizliği yüzde 5’lere indirecek büyüme hedeflerine yer verirken, seçmeni, çeşitli projelerle bezenmiş bir İstanbul büyümesi ile cezbetmeyi tercih etmiş görünüyor. İstanbul’un akciğerlerine, orman ve tarım arazilerine kurulacak iki uydu şehir, 3. Boğaz Köprüsü, kara taşıtları için tüp geçit, üçüncü havaalanı, sağlık kampusları, Galataport, Haydarpaşaport gibi projelere bir de 27 Nisan’da açıklanacağı söylenen “çılgın proje!..” eklenecek. Bu projelerin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi için hazırlanan Çevre Planı’ndan olduğu gibi alınıp AKP seçim bildirgesine taşındığını, geçerken ekleyelim.(*) AKP için, İstanbul’un henüz tüketilmemiş kent rantına abanmak, onu köpürtmek ön planda. İstanbul kent rantı başrolü alırken, İzmir, Ankara ve diğer büyük kentlerin rantları üstüne de hesaplar var ve önümüzdeki yılların sermaye birikimi kurgusu, ağırlıkla kent rantı üstüne kurulu ve bu kurguda kamu arsalarının özelleştirilerek yerliyabancı şirketlere devri önem taşıyor. CHP’nin açıkladığı ekonomik program da ufkunu 2023’e kadar uzatıyor ve yıllık yüzde 7’lik büyüme gibi iddialı bir hedefe sahip. CHP, bugün 10 bin dolar dolayındaki kişi başına gelirin, Cumhuriyetin 100’üncü yılında, 2023’te 31 bin dolara çıkarılmasını öngörüyor. CHP, bekleneceği gibi, AKP iktidarında ekonomik büyümenin inişliçıkışlı bir seyir gösteren oynak yapısına, dış kaynağa bağımlılığına ve büyük cari açıklar veren kırılganlığına dikkat çekiyor. Büyümenin istihdam dostu olmadığına, sanayisizleşmenin hızlandığına, ithalata bağımlılığın arttığına, işsizliği azaltmak yerine arttırdığına da vurgu yapılıyor. Bu sorunlu yapının işsizliği daha da arttırdığı ve gelir uçurumunu derinleştirdiği, CHP’nin temel eleştirisi. CHP, istikrarlı bir büyüme için kamunun maliye politikaları ile, bölgesel yatırımlarla, altyapı yatırımlarıyla aktifleştirilmesini öneriyor ve dünya konjonktürünün de bu yönde değiştiğine dikkat çekiyor. Büyümeyi dışa açık kurgulayan CHP, bilgi ekonomisine geçişi ve yaratıcılığı da esas almak gerektiğine işaret ediyor. Dış kaynağa aşırı bağımlı bir ekonomik büyümeye alternatif olarak iç tasarrufları arttırmayı öneren CHP, bugün yüzde 15’lere inmiş iç tasarrufların milli gelire oranını yüzde 20’lere çıkarmayı amaçlıyor. Bu, vergi yapısının da yeniden kurgulanması demek. İstikrarlı büyüme ivmesinin yakalanması ile işsizliğin de azalacağını, özellikle istihdam dostu bir yaklaşımı teşvik edeceklerini belirten CHP’nin ekonomi kurmayları, bugün yüzde 12 basamağına yerleşmiş işsizliği 2015’te yüzde 8.5’e indirmeyi hedefliyorlar. 2015 için öngörülen ihracat ise bugünkü değerinin (114 milyar dolar), yüzde 115 üstünde ve 245 milyar dolar. 2023 için öngörülen ihracat hedefi ise tam 650 milyar dolar. Yani TİM’in hedefinin 150 milyar dolar üstünde. CHP’nin ekonomik programının en önemli ayağı ise aile sigortası ve diğer sosyal devlet uygulamaları. Parti programları, tabii ki seçmene dönük bir mesajlar manzumesi. Sayıları 50 milyona yaklaşan seçmenlerin üçte birine yakını ücretli sınıf. Seçmenlerin yüzde 9’a yakınını işsizler ve yüzde 7’sine yakınını da emekliler oluşturuyor. Bu kesimin işaş ve güvence, en büyük sorunları. Seçmenin yüzde 23’ü de ev kadını ve mutfak idaresi, bu kesimin en büyük sorunu. Böyle bakınca, seçmenin dörtte üçlük bu kesiminin AKP iktidarı dönemlerinde işaş, güvence beklentilerine yeterince karşılık bulduğunu söylemek kolay değil. AKP, iki seçim döneminde denenmiş ve yaptığı, yapamadığı sınanmış bir parti. CHP ise denenmemiş, çözülmemiş sorunlara yeni çözümler öneren bir parti. Kendini daha iyi anlatabilirse, güven kazanırsa seçmenden denenme şansını elde edebilecek. Sonucu, tabii ki seçmenin kararı tayin edecek. (*) Söz konusu dokümana ulaşmak için: http:// www.ibb.gov.tr/tr TR/Documents/ISTANBULCDPGENELBILGI.pdf Başkent’e, Çankaya’dan teklif Başkent Doğalgaz Dağıtım’ın Ankara Büyükşehir’e ait yüzde 20 hissesinin satış yöntemiyle özelleştirilmesi ihalesinde Çankaya Doğalgaz Dağıtım şirketi ile Celal Sever adlı kişi olmak üzere 2 teklif geldi. Başkent Doğalgaz’ın yüzde 80 hissesi ihalesini kazanan Mehmet Emin Karamehmet ve Mehmet Kazancı ortaklığındaki MMEKA Makine, Çankaya Doğalgaz Dağıtım’ın yüzde 99.99 hissesine sahip. New York’u kazanırsak İlk Türk markası çıkar Karsan murahhas azası Jan Nahum, finale kaldıkları New York Taksi ihalesini kazanmaları halinde Türk otomotiv sektörünün marka çıkarmayı başaracağını söyledi. Ekonomi Servisi Eduplas ve Taktx tarafından düzenlenen 8. Liderlik Zirvesi’nde konuşan Karsan Murahhas Azası ve Hexagon Yönetim Kurulu Başkanı Jan Nahum, marka olmak için birinci aşamayı, “Olmakta olan, doğmakta olan bir ihtiyacı keşfetmek ve ona cevap vermek, sonra da insan zihniyetine yerleşmek” diye özetledi. Nahum şöyle devam etti: “İnsan zihni 50 bin kelime kapasitesine sahip. Oysa sadece ABD’de 1 milyon marka var. Bu kadar marka arasından sıyrılıp insan zihnine girmek kolay bir iş değil. Fakat Milliyet’in ödeme koşulları belli oldu Doğan Gazetecilik Milliyet/Vatan’ın satışı için DK Gazetecilik ile sözleşme imzaladı. Açıklamaya göre, ödeme sözleşmenin imzalandığı tarihte 13.03 milyon dolar avans alınması, 30 Haziran 2011’den geç olmayacak bir tarihteki kapanışı takiben 90 gün içerisinde 13.03 milyon dolar peşin ödeme ve kalan tutarın 2012 başından itibaren her ay olmak üzere 40 eşit taksitte ödenmesi şeklinde olacak. 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında ödenecek her bir taksit için faiz oranında vade farkı uygulanacak. Doğuş Lozan’da birinci oldu, zmir’de üretimi başlatacak New York ihalesi bir fırsat. Çünkü şu anda Avrupa’da bu ihaleyi bilmeyen yok.” İhale öncesinde Karsan sitesine 300500 tıklama alındığını hatırlatan Jan Nahum, “Finalist olmamızla bu sayı 8 milyona çıktı” dedi. Bunun sadece Karsan için değil, Türkiye için bir fırsat olduğuna dikkat çeken Nahum, şunları kaydetti: “Bu iş sadece 30 bin araç ve 1 milyar dolar ciro demek değil. Yılda 45 milyon insanın gelipgittiği, 1 milyon insanın taksi kullandığı bir şehirden bahsediyoruz. İhale kazanılırsa Türk otomotiv sektörü marka olur. Asıl kazanç bu. Türkiye artık geri kalmışlıktan gelişmekte olan ülkeden liderliğe yöneliyor. Hem dünyada böyle bir algı ve kabul var hem de bizim böyle bir hedefimiz var. Lider ülke olmak için lider sektörlerin olması lazım. Markalaşmakla asıl kazancımız da bu araçları diğer şehirlere de verebildiğiniz, yıllık 200250 binlik ihtiyacı karşıladığımız zaman olacak ve çok farklı bir dünyayı yaratmış olacağız.” Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Aclan Acar, 2009’da İsviçre’nin Lozan şehrinde “DAuto Suisse SA” ismiyle açtıkları Porsche Satış ve Servis’in birinciliğe çıktığını açıkladı. Şu anda 14 markanın Türkiye dağıtım ve servisini yönettiklerini anlatan Aclan Acar, “Almanya’da üretilen bir otomobili İsviçre’de satan bir Türk firması olmak bizi mutlu ediyor” dedi. Adapazar’ında damper ürettiklerini hatırlatan Acar, yakında İzmir’de treyler üretimine de geçeceklerini ve 15. markayı da bünyelerine katacaklarını kaydetti. Unilever Türkiye CEO’su İzzet Karaca ise Türkiye’nin 500 milyar dolar ihracat hedefine sadece Avrupa pazarı ile ulaşamayacağına dikkat çekerek şöyle konuştu: “Bizim 500 milyar dolar hedefine ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl yüzde 12 oranında arttırmamız lazım. Ancak Avrupa’da büyüme sıfır seviyesinde. İşler iyi ‘Made in Turkey’ taklit ediliyor gittiğinde bu yüzde 2’ye çıkabiliyor. Bununla hedefimizi yakalamamız mümkün gözükmüyor.” Türkiye’nin mutlaka Avrupa dışına açılması gerektiğini vurgulayan İzzet Karaca, bunun gerekçesini de şöyle açıkladı: “Eskiden Alman malları taklit ediliyordu. Şimdi ’Made in Turkey’ taklit ediliyor. Bunu kullanmalıyız.” Turkcell genel kurulunda Başkan Williams koltuğunu korudu ORTAKLARDAN TEPK YAĞDI Ekonomi Servisi Alfa’nın bünyesinde bulunduğu Altimo’nun Başkan Yardımcısı Evgeny Damalkin, Genel Kurul’da yaşananları haksızlık olarak niteleyerek, şunları anlattı: “Azınlık hissedarlarının isteği gündem maddelerine eklenmedi. Yönetim kurulunda bir tane daha direktörün olması istendi. Ama başkan Williams, Çukurova’nın direktörü gibi davrandı. Bu Türk yasalarına karşı da bir hareket. Yönetim kurulu üyemiz Alexey Khudyakov bu nedenle diğer gündem maddeleriyle ilgili oy hakkını kullanmadı. Mahkemeye gitmeyi düşünebiliriz.” Çukurova’nın istediği oldu Kritik genel kurulda sveçli ortak TeliaSonera’nın Yönetim Kurulu Başkanı Colin Williams’ın değişmesi yönündeki teklifi reddedildi. Ekonomi Servisi Turkcell’deki kritik genel kuruldan Çukurova Grubu’nun istediği sonuç çıktı. Yönetim Kurulu Başkanı Colin Williams’tan memnun olmayan Turkcell’in ortağı İsveçli TeliaSonera’nın yönetim başkanı değişikliği talebi genel kurulda reddedildi. Böylece yönetim kurulunda Çukurova Grubu, TeliaSonera, Altimo’dan iki üye ve bir bağımsız üye olacak. Bağımsız üye olarak aynı zamanda Yönetim Kurulu Başkanı da olan Colin Williams yer alacak. Genel kurula, akredite olmayan hissedarlar genel kurula alınmazken Durmuş, Gül’ün danışmanı oldu 18 Nisan’da yaş haddinden emekliye ayrılan Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz’ın yeni görevi netleşti. Yılmaz, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e danışman oldu. Merkez Bankası Başkanlığı’nı yardımcısı Erdem Başçı’ya devreden Yılmaz, Cumhurbaşkanı’na ekonomi konusunda danışmanlık yapacak. Turkcell’deki ortaklık yapısı  TeliaSonera: Yüzde 37  Çukurova Holding: Yüzde 13.82  Altimo: Yüzde 13.2  M.V. Holding: Yüzde 1.2  Halka açık: Yüzde 34.69 ve Williams’ın bağımsız hareket etmediğini ve Çukurova Grubu lehine kararlar aldığını iddia etmişti. Altimo Başkan Yardımcısı Mustafa Kıral da yönetim kurulu başkanını değiştirmek istediklerini vurgulamış, “Turkcell Türk kalmalı, Turkcell’i hiçbir şirket kontrol etmemeli. Şu anki yönetim kurulu başkanı Turkcell’in açılımlarını yönetme kapasitesine sahip değil” demişti. Çukurova Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Emin Karamehmet Genel Kurul’a katılmadı. Mehmet Emin Karamehmet Altimo’nun Başkan Yardımcısı Evgeny Dumalkin de genel kurula girmeyerek dışarda bekledi. Genel kurulun başladığı sıralarda “Karamsarım, işler Çukurova Grubu’nun planladığı gibi gidiyor” açıklamasını yapan Dumalkin, genel kurul sonucunu dışarda bekledi. Rus Altimo ve İsveçli TeliaSonera, Turkcell yönetiminin daha etkin hale getirilmesi için yönetim kurulundaki bağımsız üye sayısının da artması gerektiğini savunuyordu. Son olarak TeliaSonera, yönetim kurulunun bağımsız üyesi ve başkanı Colin Williams hakkında dava açmış TeliaSonera: Hayal kırıklığı TeliaSonera Kıdemli Başkan Yardımcısı Cecilia Edstrom da şunları söyledi: “Yasal isteğimiz kabul edilmedi. Bu bizim için hayal kırıklığı. Azınlık hissedar olarak yüzde 5 oy hakkımız var. Bu hakkımıza karşın isteğimiz kabul edilmedi. Türk otoritelerin yabancı yatırımcının hakkını korumasını isterdik. Türk hükümeti ilk on ekonomi arasında olmasını hedefliyor. Bunun için yabancı yatırımcılara ihtiyaç var. Bu durum yabancı yatırımcıların çekilmesini etkileyecek. Mahkemeye gideceğiz.” MERMERLER Ç NL COMAC’LA HAVACI OLACAK Chery’nin Türkiye distribütörlüğünü yürüten Mermerler Holding, Çinli havacılık şirketi Commercial Aircraft of China (COMAC) ile İran, Irak ve Ortadoğu pazarlarına yönelik uçak ve helikopter satışı konusunda anlaştı. Mermerler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Mermer, bu işbirliği ile Türkiye’de üretilen bazı uçak parçalarının COMAC’a satışının da yapılabileceğini ifade ederek “Amacımız Türkiye’den Çin’e olan ihracatın arttırılmasına katkıda bulunmak” dedi. S&Q MART, OKULLARI DENETL YOR Kalite, çevre, iş sağlığı ve güvenliği ile gıda güvenliğinde denetim ve eğitim çalışmaları yürüten bağımsız denetim kuruluşu S&Q Mart, uyguladığı ‘Safe Care’ programı ile kreş, yuva ve anaokullarında çocuklar için tehlike yaratan riskleri en aza indirerek güvenli ortamların devamlılığını sağlıyor. Böylelikle okul öncesi kurumların güvenilirliğinin arttığını belirten S&Q Mart Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Silan, “Oluşabilecek riskleri sistem içerisinde kontrol ederek çocuklar için güvenli anaokulu anlayışını geliştiriyoruz. Umarız proje yerleşir. Sağlam çocuk güvenli anaokulunda yetişir” diye konuştu. BP’DEN TRANSOCEAN’A DAVA İngiliz petrol şirketi BP, geçen yıl Meksika Körfezi’nde patlamanın meydana geldiği petrol platformunun sahibi Transocean şirketine 40 milyar dolar tutarında dava açtı. BP ayrıca patlamadan sonra petrol sızıntısını durdurmada başarısız olan platformdaki kaçak önleyici cihazı yapan Cameron International şirketinden de davacı oldu. BP, çevre felaketiyle ilgili olarak geçen yıl 40.9 milyar dolar mali sorumluluk aldığını ve yıl sonunda bu felaketin maliyetinin 17.7 milyar doları bulduğunu kaydetti. C MY B C MY B