Katalog

31 AĞUSTOS 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA SÖYLEŞİ 9 CMYB C M Y B Kurtulmuş: Top taca atılacaktır İZMİR (AA) - Saa- det Partisi Genel Başkanõ Numan Kurtulmuş, “Eğer hükümet yeni anayasa ka- rarlõlõğõnõ rafa kaldõrõrsa (demokratik açõlõm) tartõ- şõlõp top taca atõlacaktõr” dedi. Partisinin İzmir teş- kilatõ tarafõndan Gaziemir ilçesindeki bir tesiste dü- zenlenen iftar programõna katõlan Kurtulmuş, burada yaptõğõ konuşmada, hükü- metin “demokratik açõlõm” çalõşmalarõnõ değerlendir- di. Türkiye’nin “kurulu- şundan bu yana karşõ kar- şõya kaldõğõ en ciddi sorun hakkõnda” birkaç gün tar- tõlõşõp rafa kaldõrma zihni- yetiyle adõm atõlmamasõ, konunun günlük siyasetin malzemesi olmamasõ, iyi niyet ve kararlõlõğõn elden bõrakõlmamasõ gerektiğini dile getiren Kurtulmuş, konu hakkõnda en net gö- rüşü kendilerinin ortaya koyduğunu öne sürdü. Şandır: Ülkeyi parçalarsınız MERSİN (AA) - Mersin’de 30 Ağustos tö- renlerine katõlan MHP Grup Başkanvekili Meh- met Şandõr, gazetecilerin “demokratik açõlõm” çalõş- malarõ ile ilgili sorularõ üzerine etnik kimlik teme- linde sorunlarõn tartõşõlma- ya ve çözüm aranmaya başlanmasõ halinde, bulu- nacak çözümlerin, ayrõş- maya, cepheleşmeye ve sonunda çatõşmaya sebep olacağõnõ ileri sürdü. Şan- dõr, “MHP olarak õsrarla vurguladõğõmõz nokta bu- dur. Biz Türkiye’nin so- runlarõnõ tartõşmaya hazõ- rõz. Ama bu sorunlarõ, bir etnik kimliği özne yaparak tartõşmaya kalkarsanõz, bu ülkeyi parçalarsõnõz” dedi. AKP ve özellikle Başba- kan Erdoğan’õn Avrupa dayatmalarõ doğrultusunda Türkiye’de milli azõnlõklar yaratmak istediğini iddia eden Şandõr, “Bugün Kürt- ler için açõlan bize göre ihanet bohçasõ, yarõn diğer etnik gruplara da açõlacak mõ? Türkiye’de Sayõn Baş- bakan tarafõndan 36 tane olduğu iddia edilen etnik ve alt kimlikler, siyasal birtakõm hak ve özgürlük- lere kavuşturulacaksa, o zaman Türkiye’yi azõnlõk cehennemine dönüştürü- rüz” diye konuştu. Yakupoğlu yeni genel sekreter ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - SHP Ge- nel Sekreterliği’ne Hulki Yakupoğlu seçildi. SHP’de kurultay sonrasõ bu görevi üstlenen Ahmet Abakay’õn istifasõyla boşalan genel sekreterlik için dün ger- çekleştirilen parti meclisi toplantõsõnda seçim yapõl- dõ. Son kurultayda parti meclisine seçilen Hulki Yakupoğlu, SHP’nin yeni genel sekreteri oldu. Yaku- poğlu, Erdal İnönü ve Mu- rat Karayalçõn’õn genel başkanlõklarõ döneminde basõn danõşmanõ olarak gö- rev yapmõştõ. Ellerinde patladı MARDİN (Cumhu- riyet) - Mardin’in Kõzõlte- pe ilçesi Damlalõ köyünde oturan Ali Özdemir (13) ile kardeşi Halime Özde- mir (15), tarlada çalõşõrken bulduklarõ, cinsi henüz be- lirlenemeyen patlayõcõ ci- simle oynamaya başladõ. Cismin ellerinde patlamasõ sonucu iki kardeş yaralan- dõ. Yaralõlar, askeri heli- kopterle Diyarbakõr Asker Hastanesi’ne sevk edildi. EMİNE KAPLAN ANKARA - CHP’nin Kürt sorununun çözü- müyle ilgili raporlarõnõn mimarõ, CHP Genel Se- kreter Yardõmcõsõ Algan Hacaloğlu, sorunun çö- zümü için bütün siyasi partilerin katkõ vermesi gerektiğini, ancak AKP hükümetinin bu konu- da yeterli birikim ve önderlikten yoksun oldu- ğunu söyledi. CHP’yi çözüme katkõ vermemekle suçlayan Başbakan Tayyip Erdoğan’a “Önce CHP programını oku” çağrõsõnda bulunan Hacaloğlu, anadil ve vatandaşlõk kavramlarõ kur- calanmadan, üniter yapõya dokunulmadan bir çö- züm aranmasõ gerektiğini söyledi. Hacaloğ- lu’nun, sorularõmõza verdiği yanõtlar şöyle: - AKP hükümeti temsilcileri, MGK bildi- risinin ardından sürecin devlet projesi ol- duğunu belirttiler. Size göre işletilen süreç bir devlet projesi mi, yoksa hükümet mi böy- le lanse etmeye çalışıyor? - İlk önce sorun nedir, onun tartõşõlmasõ lazõm. Sorun, demokratikleşme çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti yurttaşõ olan Kürt köken ağõrlõk- lõ yurttaşlara, Doğu ve Güneydoğu’ya ekono- mik ve demokratik talepleri içeren bir konu. Bu- rada eksiklikler var mõ, çok ciddi eksiklikler var, bu bir sorundur. Konuya terör girdiği zaman devlet işin içine giriyor. Sosyal, ekonomik, de- mokratik, kültürel ve bireysel haklar boyutu bir siyasal pakettir. TBMM’nin ve hükümetin yü- kümlülüğünde çözümlenmesi gereken bir ko- nudur. İşin içine güvenlik girdiği zaman TSK, MİT ve vesaire istihbarat işin içine giriyor. O zaman konu güvenlik boyutuyla MGK’nin kapsam alanõndadõr. Asker çok net ortaya koy- du. ‘Olayın güvenlik boyutu ile sorumlulu- ğumuzun gereğini yapıyoruz’ diyor. Biz CHP olarak konunun ikiye ayrõlmasõ, başõndan beri böyle yaklaştõk. Ekonomik siyasal bir proje vardõr.. bir de terörle mücadele vardõr. Te- rörle mücadele, siyasal ekonomik haklarõn el- de edilmesi için bir meşruiyet alanõ, yaptõrõm alanõ olamaz. Terörün bir güvenlik sorunu olarak çözümlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bildiriyi değerlendirdiğimizde olayõn iki aya- ğõnda da devlet projesi şöyle işliyor, güvenlik boyutuyla MGK’yi ilgilendiriyor. ‘HÜKÜMET SORUNU TANIMLASIN’ Ortada bir kargaşa var. Siyasi boyutun ilgi- lisi Meclis’tir, siyasetçilerdir. Çözmekle so- rumlu olan yükümlü kesim de hükümettir. Burada siyaset derken bu alanõn dõşarõya tecrit edilmemesi gerekir. Siyaset, sivil toplum ör- gütlerinin özellikle sorunu yaşayanlarõn ta- leplerini TBMM’ye aktarabilmesi lazõm. Bu ka- nallar halktan kopuk olarak tartõşõlõyor. Ay- dõnlarõn ve medyanõn bir bölümü vardõr. Han- gi bölümleri vardõr, yandaş bölümleri vardõr. Do- layõsõyla bu alanda bütün tartõşmalar tek ayak- ta yürütülüyor, yere basmõyor. Bu konu gü- venliği de kattõğõmõz zaman bir devlet projesi olarak ele alõnmalõdõr. Genelkurmay Başkanõ Orgeneral İlker Başbuğ’un açõklamasõnõn ar- dõndan birdenbire hava değişti. Sanki her şey iyi veya kötü bir yönde gidiyordu, inanõlmaz bir şekilde gerekli uyarõyõ aldõ herkes. - AKP hükümeti, CHP ve MHP’yi çözümü istememekle, önerilerini ortaya koyma- makla suçluyor. Ancak hükümetin kendisi de ortaya bir öneri paketi koymuyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? - Hükümet, önce sorunu tanõmlasõn. Yani kim- se terörün Türkiye’de ‘Dilimizi konuşamıyo- ruz, bireysel kültürel haklarımız verilmiyor’ eksikliği içinde başladõğõna bizi ikna edemez. Terörün bir siyasi projesi vardõ, dün de vardõ bu- gün de var. Bunun doğru tanõmlanmasõ lazõm; doğru tanõmlamazsanõz beyinler karõşõyor, AKP’nin de beyni karõşõk. Bir cehalet ve kafa karõşõklõğõ içinde. Hazõrlõksõz ve birikimsiz. Bir siyasi prim konusu yaparak Güneydoğu’da kaybettiği oylara yönelik olduğunu düşünüyo- rum. Bir diyalogsuzluk var. Mesela bize gel- mediler. Gelseler ‘hayır’ mõ diyecektik, ne di- yeceğinizi bilerek gelin. Çünkü biz hazõrlõklõ- yõz. Parti programõmõzda sorunun çözümüne yö- nelik her şey var. AKP sözcüleri yoğun bir şe- kilde ‘CHP olaya köstek oluyor, destek ver- miyor’ kampanyasõ yürüttüler. Bizim diyece- ğimiz açõk, yõllardõr raporlar hazõrlõyoruz. ‘BU FIRSAT KAÇIRILMASIN’ - AKP’nin Kürt açılımının ABD destekli ol- duğu, hatta ABD’de yapılan toplantılarda şe- killendirildiği yönünde eleştiriler var. AKP’nin 7 yıldır iktidarda olmasına karşın konuyu şimdi gündeme getirmesi de eleştiri- liyor. Bunları nasıl değerlendiriyorsunuz? - Türkiye’nin bu konuda açõlõm ve çözüme ih- tiyacõ var. Birincisi, demokratikleşme ve bölgesel dengesizliklerin giderilmesi, bireysel kültürel haklarõn her etnik kökenden yurttaşlara sağlan- masõ. İkincisi terör bitmeli, çatõşma bitmeli, akan kan durmalõ. ABD, Vietnam’da 80 bin askeri- ni kaybetti, bu ölümler ABD toplumu tarafõndan taşõnamaz hale gelince apar topar her şeyi bõra- karak oradan çekildi. Türkiye’nin kaderi bu ola- maz. İki boyutu var; ne o kadar şehit verebili- riz ne de konuyu yarõm yamalak bõrakarak, apar topar her şeyi bõrakõp konuyu kendi kaderine terk edebiliriz.. TSK, Atatürk’ün kurduğu Cumhu- riyetin varlõğõna, bütünlüğüne yönelik bir tehdit unsuru olarak algõladõğõ için bu mücadeleyi ve- riyor. O da bitmeli.. nasõl biter? Bu konuda bil- dikleri varsa, MİT Müsteşarõ ‘herkesle görü- şüyoruz’ demişti. Başka kanallardan ilişkiler var. Bir çözüm için bir yere yaklaştõlarsa, bu siyasal, ekonomik, kültürel haklara yönelik pakete doğ- rudan ilgilendirmeden bu konuda çözüm sağ- lansõn. Eğer o çözüm sağlanõrsa Türkiye halkõ da gerekli vicdani görevini yapar. Normalleşme ve bir hoşgörü dönemi yaşanõr. Bunun sõnõrlarõ o zaman tartõşõlõr, mutlaka sõnõrlarõ olacaktõr. Var- sa böyle bir fõrsat, ABD de katkõ yapacaksa ge- reğini yapsõnlar, biz de bilelim. - Bu süreci bir fırsat olarak görüyor mu- sunuz? - Toplumun yüzde 70’i olumlu karşõlõyor. Bu fõrsat, özünde yitirilmesin, doğru tanõmlamalar yapõlmasõ lazõm. Bunun çözümünde birinci ola- rak TSK, istihbarat, güvenlik güçleri olacak; dev- let idaresi olacak. İkincisi belediye başkanlarõ, belediye meclisleri olacak. Üçüncüsü TBMM olacak, dört de hükümet olacak. Sivil toplum ör- gütleri olacak. Burada talepleri dile getiren halk olacak. Aydõn so- rumluluğu dediğimiz burada ortaya çõkõyor. Bu fõrsat ka- çõrõlmasõn diyorum, toplum- da yaratõlan beklenti açõsõn- dan.. Bu noktaya geldiyse so- nuçlandõrõlsõn. AKP hükümeti, önce sorunu tanõmlasõn. AKP’nin de beyni karõşõk. Bir cehalet ve kafa karõşõklõğõ içinde. Hazõrlõksõz ve birikimsiz. Bir siyasi prim konusu yaparak Güneydoğu’da kaybettiği oylara yönelik olduğunu düşünüyorum. Güneydoğu’ya milli gelirin yüzde 3’ü aktarõlmalõ. Biz bölgede 4 alanda pozitif ayrõmcõlõk öneriyoruz. Eğitimde, kamu yatõrõmlarõnda, iş ve istihdamda, GAP ve bölgesel projelerin tamamlanmasõnda, kamu yatõrõmlarõnda pozitif ayrõmcõlõk diyoruz. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’õ uyarõyoruz: Kürt sorununun çözümü ayrõştõrõcõ değil kaynaştõrõcõ olmalõ. Etnisiteyi eğitime sokmayõn, milli kimlik kavramõyla oynamayõn, üniter devlet yapõmõza dokunmayõn. CHP Genel Sekreter Yardõmcõsõ Algan Hacaloğlu, Kürt sorununun çözümü için bütün siyasi partilerin katkõ vermesi gerektiğini ancak Erdoğan hükümetinin bu konuda yeterli birikim ve önderlikten yoksun olduğunu söyledi - Bugüne kadar ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda böl- geye yönelik birçok paket açıklandı, ancak bunlarda başarılı olunamadı. Sizce bunun nedeni nedir? - Bölgeye yönelik en ufak bir şey getirilmedi, bölgede fanta- zilerden öte girişimci kalmadõ. Bölge insanõ olan girişimciler ba- tõda. Özel girişimcilik çözüm getirmedi, kamu yatõrõmlarõ böl- geden esirgendi. GAP’a üvey evlat muamelesi yapõldõ, sulama kanallarõ olduğu gibi duruyor. Oysa GAP, oranõn kabuğunu kõr- masõ için en büyük fõrsat. Kõsa vadede aile işletmelerinin, ev eko- nomisinin ayağa kaldõrõlmasõ, desteklerin verilmesi lazõm. Ön- ce yoksulluğun aşõlmasõ, sosyal devletin ayağa kaldõrõlmasõ la- zõm. Sosyal devlet eğitimde, sağlõkta, altyapõda, sosyal güven- likte olmalõ. Feodal yapõ kõrõlarak kõrsal bölgede yoksul ailelerde kadõnlara vatandaşlõk ödemesi yapõlmalõ. En azõndan deneme ola- rak başlasõnlar. İç göç inanõlmaz sõ- kõntõ yaratmõştõr. Geçici istihdam politikasõ uygulamak lazõm. - Bölgedeki ekonomik sorunların çözümü için ne kadarlık bir kaynak ayrılması gerekir size göre? - Nereden bakarsanõz bakõn mil- li gelirin yüzde 3’ünü bu amaçla aktarmanõz gerekir. Anadolu’nun köylerinde Güneydoğu’yu arat- mayan yerler de var, oralara da el atõlmalõ. Ama buraya bir pozitif ay- rõmcõlõk yapma zamanõ gelmiştir, hat- ta geçmektedir. İktidar hazırlıksız ve birikimsiz Başbakan Erdoğan’a uyarı Bölgeye pozitif ayrımcılık -Başlatılan süreç, sonuçlandı- rılabilir mi? AKP’nin bu açılı- mının sorunu çözeceği konu- sunda ümitli misiniz? - Burada en büyük sõkõntõ, ik- tidar partisinin kendi içinde homo- jen parti olmamasõ, böyle bir projeyi taşõ- yacak önderlikten yoksun.. söylemleri flu, çelişkili olmasõ da bundan kaynakla- nõyor. Demokrasi kültürü eksik bu hükü- mette. Aç paylaş, düşünceler paylaşõl- madõğõ süreci hiç kimse katkõ sağlaya- maz. Çok iyimser değilim. Keşke çözül- se diyorum, yaratõlmõş olan bu umut herkesi önce negatif değil pozitif düşün- meye sevk eder. Tüm partilerin sürece katkõda bulunmalarõ zorunluluğu vardõr. Meclis’teki bütün partileri meşru partiler olarak sayõyorum. Ancak DTP’nin söy- lemlerinde tezatlar görmekteyiz. Eğer böyle giderse, bu, projenin hayata geçi- rilmesinde ciddi sõkõntõ yaratõr. DTP’ye kendini toparlama fõrsatõ verilmeli. - Başbakan, CHP’nin çözümsüzlüğü istedi- ğini, sürece katkı vermemesi durumunda 1989 raporunu dikkate alacaklarını söyledi. Kürt sorununun çözümü konusunda somut önerileriniz nedir? - Başbakan Erdoğan, önce bizim parti prog- ramõmõzõ okumalõ. Biz bu konularda AKP’den bir değil onlarca adõm öndeyiz. Onlarda bu biri- kimin olmadõğõnõ görüyoruz, parti programla- rõnda görüyoruz. Bizim parti programõmõzda bunlar net olarak ortaya konmuştur. Anadil, kültürel diyaloğun; resmi dil ise siyasal birliğin aracõdõr. Bu ilkeler temelinde, her etnik köken- den yurttaşõmõz, bu arada Kürt kökenli yurttaş- larõmõz kendi özgür irade ve talepleri içinde kendi anadilini özgürce kullanabilmeli, özel dershaneler veya kurslar gibi kurumlar kurarak öğrenebilmeli, kendi anadillerinde gazete, der- gi, kitap yayõmlayabilmeli, yayõn yapabilmeli, kültürel etkinliklerde bulunabilmelidir. Devle- tin görevi bizce Kürtçe yayõn yapmak değil, bu- nu devlet güdümlemesin, güdümlü yayõn olma- sõn, devlet politikasõ olmasõn, bunu halk yapsõn. O zaman Ermenice, Rumca yayõn yapmasõ la- zõm. O zaman ben vatandaşõm diyen herkesin hakkõ doğar. Devlet bunlara pozitif ayrõmcõlõk yapabilir, katkõ da sağlayabilir, teşvik edebilir. AKP hükümeti, ‘Bölgeye özel sektör eliyle ya- tırım yapılacak, devlet yatırım yapmayacak’ diyor. Biz ise aksine devlet öncülüğünde bir ge- lişmenin tarafõndayõz. Devlet oraya gitmeyince bölge çözülmüştür. Başbakanõ uyarõyoruz. Bi- rinci uyarõmõz, Kürt sorununun çözümü ayrõştõ- rõcõ değil kaynaştõrõcõ olmalõ. Etnisiteyi eğitime sokmayõn, milli kimlik kavramõyla oynamayõn, üniter devlet yapõmõza dokunmayõn. İkinci uya- rõ, kadõnlara pozitif ayrõmcõlõk uyguluyoruz. Biz bölgede 4 alanda pozitif ayrõmcõlõk öneri- yoruz. Eğitimde, kamu yatõrõmlarõnda, iş ve is- tihdamda, GAP ve bölgesel projelerin tamam- lanmasõnda, kamu yatõrõmlarõnda pozitif ayrõm- cõlõk diyoruz. Bunlarla uyumlu bir paketle ge- lirseniz size yardõmcõ olmak görevimizdir. - Siz Kürt sorunuyla ilgili raporlar hazırladınız. CHP’nin çözüme yaklaşımı nedir? Bu süreçte Türk vatandaşlığı tanımının yeniden yapılması, Kürtçe eğitim yolunun açılması önerileri tartışılıyor. - En çok tartõşõlan konu Türklük meselesi. Genelkurmay Başkanõ Or- general İlker Başbuğ, bundan evvel Harp Akademileri’nde bir konuşma yaptõ. O konuşmayõ düşününce aynõ noktada mõdõr bilmiyorum, bir daha okumasõnõ istiyorum. Orada ‘Türkiyelilik’ dedi. Çok değerli bir komu- tan olmasõna rağmen kõrmõzõ çizgilerin ne olduğuna o gün o kadar dikkat etmemişti bence. Türk milli kimliği, bir etnik kimlik değildir, bunu ne yazõk ki DTP’li arkadaşlarõn böyle görmediğini biliyorum. Bunu AKP’li arkadaşlarõn bir bölümü de böyle görmüyor. O zaman anayasayõ yanlõş yorumluyorsunuz demektir. Türk milleti etnik tanõm değildir, herkesi birleştiren ulus olma bilincinin kökleştirilmesinin bir simgesidir. Türk vatandaşõ, bu tanõm içinde Türk milletinin vatandaşlõk haklarõyla ilgili bağlantõsõdõr. Türk milletinin yaşadõğõ, kurduğu devlet anlamõndadõr. Bu- rada her etnisiteden insanõ barõndõran, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşõ ol- mayõ kapsayan bir şeydir. Burada her etnik kesimden, etnik kökeni ne olursa olsun herkesi kapsayan Türk milleti, insanlardan oluşan vatandaş- larõmõz gibi açõlõmlar yapõlabilir. Bu insanlarõn tümü Türkiye milletini oluşturur, onlarõn vatanõ da Türkiye devletidir denilebilir. Ama mesele, niyetin ne olduğu... Biz o bağlamda Türk milli kültürü tanõmõndan hiç rahatsõz değiliz, bunun değiştirilmesinden yana değiliz. Bu bağlamda anayasaya, bunu açabilecek deyimler konulabilir, bundan rahatsõz olma- yõz. Ama Türk milli kimliği tanõmõndan kimse rahatsõz olmasõn. Bundan rahatsõz olursak başka şeylerden de rahatsõz olabiliriz. Bunlarõ kaşõmaya- lõm. Biz kesinlikle üniter devletten yanayõz. Yerinden yönetim, katõlõmcõ yönetim anlayõşõnõ benimsiyoruz; özerklik demiyorum. Bugünün koşul- larõnda bölge yönetimleri gibi açõlõmõn yanlõş yorumlanacağõnõ düşünü- yorum. İleride kendi iç entegrasyon düzeyi arttõrõlõrsa, halkõn doğrudan katõlõmõnõ sağlayabilecek, yöneten ile yönetilen arasõndaki alanõ kõsalta- bilecek yapõlanmalara daha sõcak bakõlabilir. Kõrmõzõ çizgiler korunmak kaydõyla çözümlerin içeriği kadar zamanlamasõ da önemlidir. Resmi dil Türkçedir, bu mutlaka korunmalõdõr. Bölünmeye neden olacak en temel şey resmi dilin Türkçe dõşõnda diğer etnisitelere açõlmasõ olur. ‘TÜRK MİLLETİ ETNİK TANIM DEĞİL, HERKESİ BİRLEŞTİREN BİR SİMGEDİR’ ‘AKP TAŞIYAMAZ, İYİMSER DEĞİLİM’ >> >> >>‘AKP’DEN ONLARCA ADIM ÖNDEYİZ’ ‘AKP’nin beyni karõşõk’ >> ‘GÜNEYDOĞU’YA MİLLİ GELİRİN YÜZDE 3’Ü AKTARILSIN’ CHP’yi çözüme katkı verme- mekle suçlayan Erdoğan’a “Önce CHP programını oku” çağrısında bulunan Hacaloğlu, “Biz bu konular- da AKP’den bir değil onlar- ca adım öndeyiz. Onlarda bu birikimin olmadığını gö- rüyoruz, parti programların- da görüyoruz” dedi. ‘ERDOĞAN CHP PROGRAMINI OKUSUN’ ? (Fotoğraflar:NECATİSAVAŞ)