Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 26 NİSAN 2009 PAZAR 4 HABERLER DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Dewey Radmore Books Ve Amerikalılar Sevgili, Mine’nin kuzini Ferda’nın iki büyük merakı var: Kedi ve kitap. Böyle olunca günün birinde, elin- de konusu kedi olan bir kitapla çıkagelmesi ka- çınılmazdı. Nitekim iki hafta önce de İznik’te öyle oldu. Yaşamı, evliliği, davranış biçimiyle klasik orta sınıf bir Amerikalı olan Vicki Miron, Iowa’nın Spencer kenti kütüphanesinin müdürüdür. Burada dilersen, Vicki Miron’a ve kitabına bi- raz ara verelim de Iowa’ya biraz değinelim. Göz alabildiğine uzanan düzlüklerden oluşan Iowa adını, Kızılderili dilinden ve bu özelliğinden almıştır. Iowa (Ay ova okunur) dilimizde ay ova de- mektir. 1988 yılında gittiğimiz Iowa’nın en unutama- dığım özellikleri arasında, Mine’yi heyecana bo- ğan bu Ay ova adı; kendi evin içinde otururken tedricen inşa eden fizik öğretmeni ile eşi; ana, ba- ba, oğul üç kişiden oluşan çok büyük topraklar üzerine kurulmuş aile çiftliğinin inanılmaz geniş- likteki makine parkı ile koskoca Amerikan T- Bon steaki’nin kiloyu aşan bir tanesini, Iowa usulü ken- din pişir kendin ye lokantasında tek başıma bi- tirmem ve daha sonradan, herkesin sitayişle söz etmesinden bu işi becermiş ender yabancılardan biri olduğumu öğrenmem olmuştu. Iowa ile ilgili bu geniş parantezi kapatalım da, yine konumuza dönelim. Bir çiftçi ailesinin kızı olan, başarısız bir evlilikten sonra, babasız bü- yüttüğü kızıyla hayatta yalnız kalan Vicki Miron, büyük mücadelelerden sonra yendiği kansere kar- şın sıradan bir kütüphane müdürü olarak kalacak, onu, yakınları ve küçük kasabasının sakinleri dı- şında kimse tanımayacaktı, eğer bir gece önce ısının -15’e kadar düştüğü, dondurucu soğuğun hüküm sürdüğü 18 Ocak Pazartesi günü saba- hının erken saatlerinde Spencer Halk Kütüpha- nesi’nin kitap iade kutusunda, biri tarafından atıl- mış, küçük sarman kediyi bulmamış olsaydı. Zor- lukla yaşama döndürülen, sonra Spencer Halk Kü- tüphanesi’ne yerleşen ve orada 19 yıllık uzun ve mutlu bir hayat süren bu sarman kediye, bir asa- let unvanını çağırıştıran Dewey Radmore Books adı veriliyor. Genellikle küçük adıyla çağrılan De- wey, yalnız kendisini tarihin en ünlü kedilerinden biri haline gelmekle kalmıyor, aynı zamanda kü- çük Spencer ile onun halk kütüphanesini de meş- hur ediyor. Amerika’nın ve dünyanın dört bir ya- nından insanlar Dewey’i görmek için geliyorlar, onun ile ilgili fotoğraflar ve röportajlar birçok ül- kenin gazete ve dergilerinde yayımlanıyor. Ve so- nunda, Vicki Miron artık aramızdan ayrılmış olan Dewey’in adını taşıyan çok satarını yazarak onu bize de tanıştırıyor. Kitap ile ilgili en güzel tanımı Iowa Valisi Chris- tie Visack yazmış: “Dewey’in öyküsü bir kedinin, insan yaşamını (ben buna bir de kenti ekleyece- ğim A.S.) ne denli değiştirebileceğini, duygusal bir tarzda ortaya koyuyor” diyor. Elime aldığımda bırakamadığım Dewey’i okur- ken, onunki kadar çevresindeki insanların, bin- lerce kilometre uzaktan onu izlemeye gelenlerin, yani ortalama Amerikalıların öyküsü de beni çok ilgilendirdi. Doğrusu ortalama Amerikalının dost canlılığı- nı, doğa ve hayvanseverleğini, insancıllığını gö- rerek öğrenecek kadar kaldım ABD’de. Başka ülkelerde de kaldım ve dostlar edindim. Yetmiş yıllık ömrümde, başıma gelen bunca olaya karşın insanın doğuştan iyi olduğuna, doğru bir toplumsal düzenin onun bu yönünü ge- liştireceğine inanırım. Belki de buna “aşırı iyim- serlik” deyip gülüp geçersin, bilemem. Sokulgan, sevecenliğini paylaşmakta cömert Dewey’i elle tutulurcasına canlı biçimde anlatan bu kitabı okursan Sevgili, sanırım sen de ortala- ma Amerikalıların sade, ama temiz niteliklerine hayran olursun. Evet, Amerikan insanı iyi. Bu gözlem, kaçınılmaz olarak sistemin çok kö- tü hatta feci olduğunu gösteriyor. Yoksa bu insanlardan Irak işgalcilerinin, Ebu Ga- rib Hapishanesi işkencecilerinin çıkmasını ve bu “sevgi toplumunun” bunlara yeterince tepki ver- memesini nasıl açıklayabilirsin? [email protected] Obama’nõn 24 Nisan’da Ermenice, ‘Büyük felaket’ ifadesini kullanmasõna muhalefetten sert tepki ‘Ermenistangibidüşünüyor’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Başkanõ Barack Obama’nõn sözde soykõrõmõ anma günü olan 24 Nisan’da yaptõğõ konuşmada, Erme- nice, “Büyük felaket” ifadesini kul- lanmasõna muhalefetten sert tepki geldi. MHP Genel Başkanõ Devlet Bah- çeli, yaptõğõ yazõlõ açõklamada Oba- ma’nõn açõklamasõnda “soykırım” sözcüğünü doğrudan telaffuz etmeden Ermeni terminolojisinde soykõrõm yerine geçen “Büyük felaket” ifa- desini kullanarak, 1915 olaylarõnõ Ermenistan gibi gördüğünü ortaya koyduğunu bildirdi. Sözcükler üze- rinde oynanmasõ, bunlarõn hukuki ve siyasi anlamõ etrafõnda çarpõtma yarõşõ başlatõlmasõnõn işin “özü ve esasını etkilemeyeceğini” kayde- den Bahçeli, şu görüşleri dile getirdi: “Başkan Obama, Ermenice ‘soy- kõrõm’la eşanlamda kelimeyi kul- lanarak bu konuda ne düşünü- yorsa onu ortaya koymuş, 1915’in ‘soykõrõm’ olduğunu İngilizce değil Ermenice söylemiştir. AKP hükü- meti, bu karanlık tabloyu sahte ba- şarı ambalajıyla pazarlamaya kal- kışmamalıdır. Başbakan Erdo- ğan’ın şimdi yapması gereken, bundan gerekli dersleri çıkarması ve ‘24 Nisan sendromuyla’ hareket ederek Ermenistan’la sınırı aç- mak ve diplomatik ilişki kurmak amacıyla girdiği gaflet yolundan bir an önce dönmesidir.” CHP Genel Başkan Yardõmcõsõ Onur Öymen de Obama’nõn kul- landõğõ ifadenin Ermenicede “soy- kırım” anlamõna geldiğini belirterek, bu sözlerden de Obama’nõn öteden beri sahip olduğu düşünceleri değiş- tirmediğinin anlaşõldõğõnõ söyledi. Türk hükümeti ve Cumhurbaşka- nõ’nõn Türkiye ziyaretinde Obama’ya yönelik telkinlerinin de hiç etkili ol- madõğõnõn, bu ifadeyi kullanmasõyla anlaşõldõğõnõ belirten Öymen, “Tabii bu durum Türkiye açısından hiç de memnuniyet verici değil. AKP hü- kümeti başta verdiği tek taraflı tavizlerle, açıklamalarla, ‘işler yo- luna giriyor’ diyerek, Obama’yı daha mutedil (ılımlı) bir dil kul- lanması için ikna etmeye çalıştılar ama başarılı olamadılar” dedi. AKP’nin baştan itibaren Ermenis- tan’la ilişkilere ilişkin politikasõnõn yanlõş olduğunu kaydeden Öymen, yürütülen görüşmelerde bu ülkenin örneğin işgal ettiği Azerbaycan top- raklarõndan çekilmeye yanaşmadõ- ğõna dikkat çekti. ABD Başkanõ Obama’nõn yaptõğõ açõklamalarõn yerinde olmadõğõnõ söylediler Gül ve Erdoğan tatmin olmadı Haber Merkezi - Cumhurbaşkanõ Ab- dullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Er- doğan, ABD Başkanõ Barack Obama’nõn, 1915 olaylarõyla ilgili yaptõğõ “Büyük Fela- ket” nitelemesini değerlendirdi. Gül, “Özel- likle 1915’te hayatını kaybeden yüz binlerce Türk ve Müslüman var. Hayatını kaybe- den herkesin acısının paylaşılması gerekir” ifadesini kullanõrken, Erdoğan, “Sayın Baş- kanın hazırlanan metnini bir denge met- ni olarak görüyorum. Bu metin bir defa bi- zi tatmin eden bir metin değildir” dedi. Bulgaristan’õn başkenti Sofya’da bulunan Cumhurbaşkanõ Gül, gazetecilerin sorularõ üzerine, ABD Başkanõ Obama’nõn önceki gün yaptõğõ açõklamalarõ değerlendirdi. Oba- ma’nõn açõklamasõnda katõlmadõğõ yönler ol- duğunu belirten Gül, tarihi olaylara siyasile- rin ve devlet adamlarõnõn karar vermesinin mümkün olmadõğõnõ ifade ederek şöyle ko- nuştu: “Şimdi geleceğe bakmak lazım. Ge- lecek için, bugünlerde bazı çevrelerce farklı yerlere çekilebilir ama yapılan dip- lomasiye fırsat vermek gerekir.” İstanbul’da çeşitli temaslarda bulunan Baş- bakan Erdoğan da “Normalleşme sürecini gölgede bırakacak açıklamalardan kaçı- nılmalı” diye konuştu. Aliyev ve Sarkisyan 7Mayõs’tagörüşecek Ermeni işgali altındaki Yukarı Karabağ ile il- gili sorunun barışçıl yollarla çözümünde arabuluculuk üstlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu’nun eşbaşkanlarından Yuri Merzlyakov, Azer- baycan ve Ermenistan cumhurbaşkanlarının 7 Mayıs’ta Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da bir araya geleceğini bildirdi. Merzl- yakov gazetecilere yaptığı açıklamada, te- maslarında, iki ülke cumhurbaşkanlarının görüşmesi konusunda anlaşmaya varıldığını, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkis- yan’ın görüşmeyi onayladığını söyledi. Rus eşbaşkan Merzlyakov, Yukarı Karabağ so- rununun barışçı çözümünü amaçlayan mü- zakereler kapsamında yapılacak bu görüş- meden olumlu sonuç beklediklerini kaydetti. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Başkanõ Barack Obama’nõn sözde soykõrõmõ anma gününde “büyük felaket” ifadesini kullandõğõ konuşmasõna Dõşişleri Bakanlõğõ’ndan “Bazı ifadelerin ve 1915 olaylarıyla ilgili tarih yorumunun kabul edilemez ol- duğu” tepkisi geldi. Bakanlõktan yapõlan yazõlõ açõklamada, “Söz konu- su açıklamada yer alan bazı ifadeleri ve 1915 olay- larıyla ilgili tarih yorumunu kabul etmemiz müm- kün değildir” denildi. Bakanlõğõn kõsa açõklamasõnda 1915 olaylarõ bağlamõnda, o dönemde ve bölgede yüz- lerce Türk’ün yaşamõnõ yitirdiği gerçeğinin unutulma- masõ istenerek şu görüşlere yer verildi: “Tarih ancak gerçekliği tartışılamayacak kanıt ve belgeler temelinde yazılır ve değerlendirilir. Türk ve Ermeni uluslarının ortak tarihleri ancak tarafsız ve bilimsel verilerle incelenebilir ve değerlendirmeler tarihçiler tarafından bunun ışığında yapılabilir. Biz Türk-Ermeni diyaloğunun tarihsel boyutunu bu anlayışla destekliyoruz.” DENİZ BAYKAL ‘Üzüntü verici’ TRABZON (Cumhuriyet) - CHP Genel Başkanõ Deniz Baykal, ABD Başkanõ Ba- rack Obama’nõn 1915 olay- larõ ile ilgili yaptõğõ açõkla- malarõna sert tepki göstererek “Soykırım dememiştir ama Ermenistan ve Ermeni di- yasporasının terminoloji- siyle, Ermenice bu iddiala- rı dile getirmiştir” dedi. Baykal, Obama’nõn açõkla- masõnda soykõrõm sözünü kul- lanmamõş olmasõndan bir te- selli çõkarmanõn çok güç gö- züktüğünü ifade etti. “Soy- kırım” kelimesini kullanma- dõğõnõ ancak bu konuda Er- meni diyasporasõnõn termi- nolojisini kullandõğõnõ vur- gulayan Baykal, “Ama Er- meni diyasporasının yoru- munu Ermenice paylaştı- ğını ifade etmiştir. Bu 1915’te yaşanan olayların yol açtığı karşılıklı insani trajedinin, bütün tarafları kapsayacak şekilde bir an- layışla olayın değerlendi- rilmediğini bize göster- mektedir. Bu üzüntü veri- cidir” diye konuştu. CHP lideri Baykal, Türki- ye ile Ermenistan arasõnda karşõlõklõ işbirliğinin gelişti- rilmesine çalõşõldõğõ, yeni adõmlarõn atõldõğõ bir dönem- de Obama’nõn açõklamalarõ- nõn Türkiye’de hayal kõrõklõ- ğõ yarattõğõnõ ifade etti. MHP Genel Başkanõ Bahçeli, “Obama, 1915’in ‘soykõrõm’ olduğunu İngilizce değil Ermenice söylemiştir’ dedi. DIŞİŞLERİ: BAZI İFADELERİ KABUL ETMEMİZ MÜMKÜN DEĞİL Cumhurbaşkanı Gül, Sofya Müzik Lisesi’nde düzen- lenen 23 Nisan Çocuk Şenliği’ne katıldı. (Fotoğraf: AA) DOĞALGAZ Bakûzam kararıaldı Haber Merkezi - Azerbaycan, Türkiye- Ermenistan arasõnda yaşanan son gelişme- lerin ardõndan, Türki- ye’ye sattõğõ doğalga- zõn fiyatõnõ arttõrma kararõ aldõ. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi’nin (SOCAR) Başkanõ Rövneg Abdullayev, doğalgaz konusunda Türkiye ile görüşme- lerin devam ettiğini söyledi. Türkmenis- tan’õn başkenti Aşka- bat’ta yapõlan konfe- rans çerçevesinde Türkiye’nin Enerji Bakanlõğõ ve BOTAŞ Şirketi ile müzakere- ler yapõldõğõnõ belir- ten Abdullayev, bu- güne kadar Türki- ye’ye metreküpü 120 dolardan satõlan do- ğalgazõn zamlõ yeni fiyatõnõn 15 Nisan başlangõç kabul edile- rek hesaplara yansõtõ- lacağõnõ kaydetti. Ab- dullayev “Biliyorsu- nuz 2001 yılında Şahdeniz Anlaşması çok geniş katılımlı imzalanmıştı. O za- man biz Rusya’dan 30 dolara gaz aldığı- mızda, Türkiye ile de 120 dolardan do- ğalgaz satmak için anlaşma yapmıştık. Şimdi bu mukavele eskidi. Fiyatlar çok yükseldi” dedi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’õn doğal- gaz zammõna sert tep- ki göstererek, “Dolar düşerken zam yapıl- ması çok düşündü- rücü” diye konuştu.