Katalog

BERZA ŞİMŞEK İsviçre bugün “Minareler yasak- lansın mı” sorusunu yanõtlamak için sandõk başõna gidiyor. 18 ayda 300 bin imza toplayarak, tartõşmayõ referan- duma götüren aşõrõ sağcõlar, siyasal İs- lamõn simgesi olarak gördükleri mi- narelerin anayasaya aykõrõ olduğunu öne sürüyor. Kampanyalarõnõ, farklõ dini cemaatler arasõndaki barõş ve hu- zuru korumaya yönelik tedbirler alõn- masõna izin veren İsviçre anayasasõ- nõn 72. maddesine dayandõrõyorlar. İs- viçre’de bir konu hakkõnda 18 ay için- de 100 bin imza toplandõğõnda refe- randuma gidilebiliyor. İnsan haklarõ örgütleri, minarelerin yasaklanmasõna, inanç özgürlüğü hakkõnõ ihlal ettiği gerekçesiyle kar- şõ çõkõyorlar. Uluslararasõ Af adlõ ör- güt, “İnanç özgürlüğü temel bir in- san hakkıdır ve İsviçre anayasası- nı minareleri yasaklayacak şekilde değiştirmek ülkedeki Müslüman- ların haklarını ihlal etmek olacak- tır” açõklamasõyla öneriye karşõ çõ- kõyor. İsviçre Cumhurbaşkanõ Hans- Rudolf Merz minarelere destek ve- riyor, ancak ezan okunmasõna karşõ. ‘Sorun, toplumumuzun İslamlaşması’ Kampanya komitesinin eşbaşkanõ ve aşõrõ sağcõ İsviçre Halkõ Partisi (SVP) milletvekili Ulrich Schlüer, Cumhuriyet’e minarelere karşõ ol- malarõnõn nedenlerini açõkladõ. Mi- narelerin “politik gücün simgesi” ve İslam şeriatõnõn Avrupa’ya sunul- masõnõn ilk adõmõ olduğunu söyleyen Schlüer şöyle konuştu: “İslam, Müs- lümanların şeriat olarak adlan- dırdığımız dini hukuk kurallarını uygulamasını zorunlu kılıyor ve şe- riat, İsviçre yasalarına tamamen aykırı.” Camilere ve diğer dinlerin ibadethanelerine karşõ olmadõklarõnõ kaydeden Schlüer, “Ancak ülke- mizde görücü usulü evlilikler, ka- dın sünneti, recm cezası, ‘iffetli’ ve ‘iffetsiz’ insanlar için ayrı mezar- lar istemiyoruz” diye konuştu. Referandumdan “minareler ya- saklanmasın” sonucunun çõkmasõ durumunda kampanyayõ sürdürmeyi planladõklarõnõ söyleyen Schlüer, “minareler yasaklansın” sonucunun çõkmasõ durumunda radikal İslamcõ- larõn olasõ saldõrõlarõndan korkup korkmadõklarõna ilişkin sorumuza ise “Korkmuyoruz. Anayasal hak- larımızdan vazgeçmemiz daha mı iyi? İsviçre demokrasisini İslamcı- ların saldırılarına karşı korumalı- yız. Bizim yaptığımız da bu” ceva- bõnõ verdi. Schlüer, insan haklarõ ör- gütlerinin “önerinin inanç özgür- lüğü hakkını ihlal ettiği” eleştirile- rine, “İnanç özgürlüğünün mina- relerin yasaklanmasıyla ilgisi yok. Müslümanlar cami yaptırmaya devam edebilirler. Biz sadece ca- milerin, siyasi İslamın simgesi olan minarelere sahip olmasını istemi- yoruz” diye yanõt verdi. Referandum, bir Avrupa ülkesinde İslam ve Müslümanlarõn yaşayõşõyla ilgili yapõlan ilk referandum olacak. Referandum öncesi yapõlan kamuo- yu yoklamalarõ, halkõn yüzde 53’ünün minarelerin yasaklanmamasõ gerek- tiğini düşündüğünü ortaya koydu. CMYB C M Y B 29 KASIM 2009 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER [email protected] SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU İslam Dünyasında Bir ‘Kindle’ Duvarı mı Var? “Kindle” da ne diyeceksiniz? Ben de yeni öğrendim… İnce bir bilgisayar görünümünde, kitap büyüklüğünde (13.5 cm. x 20.3 cm.), tuşları fildişi renkli, ekranı gri, şık bir elektronik alet... Uygarlığın yaşam alışkanlıkları arasına giren bu yeni aygıtla, elektronik ortamda kitap okunuyor. Bu yüzden adına, “dijital kitap”/“e-kitap” da deniyor. Dijital kitapla ilk kez, yurtdışında; “kitap kurdu” bir dostun evinde tanıştım. “Bu ne güzel şey!” der demez, bana anlattı… Önce “Amazon”un “e-kitap” (Kindle) bölümünden, seçtiğiniz “dijital kitapları”; aynı zamanda “seyyar kütüphane” olan bu mucizevi alete yüklüyorsunuz… İşlem, “Amazon”dan satın alınan herhangi bir kitap gibi, “kredi kartı”, yani parayla yapılıyor. Ama posta yoluyla evinize günler sonra ulaşan klasik kitaplardan farklı olarak, “e-kitap”, “seyyar kitaplık” “Kindle”a, dakikalar içinde varıyor! “3G” ve “kablosuz internet”le çalışan aygıtı sonra, herhangi bir bilgisayar gibi açıp; kitap sayfalarını çağrıştıran ekranından, “mouse” yardımıyla okuyorsunuz… Gütenberg’in keşfi denli önemli Müzik kütüphaneniz adına “IPod” neyse; kitaplarınız adına “Kindle” o! Binlerce melodi alan ufak bir “İPod” gibi, “Kindle”a da binlerce kitap sığıyor. “3G” bağlantılı her yerden; stokladığınız kitapları, -trende, metroda, uçakta, gemide, arabada- okuyabiliyorsunuz. Direksiyon başında dahi, “Kindle” kullanma şansınız var. “Kindle”, “kulaklıkla” da çalışıyor. “dijital kitabın” metinleri çünkü, “audio/sesli” de yüklenebiliyor. Görme engellilerin yanı sıra bu, “okuma kültüründen” çok “sesli kültüre” yatkın farklı ve geniş kitlelere, her çeşit “bilginin” ulaşmasını sağlıyor. Kitap ve kütüphanelerin “elektronik ortama taşınması”; baskı/ stok/ kitap dağıtım maliyetini indirdiğinden; “kitap fiyatları” da bir taraftan düşüyor. Mağazada iki misli olan bir kitaba, “Kindle” üzerinden -misal- yarı fiyattan ulaşılabiliyor. “Kindle” ve benzeri aletler böylelikle, “kitap dünyasına” erişmemiş, erişemeyen insanları; şimdiye dek hiç bilmedikleri, tanımadıkları düşler ve düşünceler ortamıyla buluşturuyor. Kısacası “e-kitap”; bilgi ve kültürün yaygınlaşması adına, “matbaa” denli büyük çığır açacak bir devrim. “Kültür/bilgi/özgür düşüncenin” yayılması, yaygınlaşmasında, beş buçuk asır öncesinin “Gütenberg buluşu”, ne önemde çarpan etkisi yarattıysa, “Kindle” benzeri aletler de çağımızda o etkiyi yaratacak kapasitede… “Kindle” olgusunu keşfeder keşfetmez; ilk refleksim, Türkçesini aramak oldu… “Amazon Kindle”a girdiğimde İngilizceden başka; İspanyolca, İtalyanca, Fransızca, Portekizce, Rusça, Çince, İbranice “e-kitap” satışlarının yapıldığını gördüm. Ama Türkiye, yerkürede “yüz ülkeye ulaşan” “Kindle coğrafyasının” dışında kalıyor. Güney Kıbrıs dahil tüm AB ülkelerinden, Ermenistan’a dek “Kindle şebekesi” ulaşıyor. Türkiye’ye ulaşmıyor. Ermenistan’da var, Azerbeycan’da yok… “Acaba neden?” derken; bu sorunun internet bloglarına uzun uzadıya taşındığını/tartışıldığını ve -heyhat!- “Kindle duvarının” yalnız “Türkiye”den değil, tüm İslam âlemi üzerinden geçtiğini gördüm. “Kindle coğrafyasını” inceleyen “bloglar”, “Türkiye doğusundaki hiçbir Ortadoğu ülkesinde” bağlantı bulunmadığına dikkat çekiyor. Ve ürünü, “Amazon”un neden İslamın kapısında durdurma ihtiyacı duyduğunu sorguluyorlar. Okyanusya ortasında Fiji, Papua Yeni Gine’den, mendil büyüklüğündeki Palau Adaları’na; Filipinler, Kamboçya, Tayvan, Timor, Sri Lanka ve Hindistan’ı içeren Güney Asya’da - Burma, Nepal gibi gariban ülkeler dahil- boydan boya “Kindle bağlantısı” var… Malezya, Endonezya, Pakistan, Afganistan, Bangladeş’te yok… Rusya, Gürcistan’da var… Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Özbekistan’da yok… Etiyopya, Uganda, Orta Afrika Cumhuriyetleri, Zambiya, Zimbabve, Angola, Namibya, Kongo, Gabon, Mozambik’te erişim var… Mısır, Sudan, Libya, Tunus, Libya, Cezayir, Fas’ta… “Küreselleşme cenneti” Birleşik Arap Emirlikleri’nde yok! Rastlantının bu kadarını kimileri, “e-kitap” dışında teknolojik her yeniliğe açık Müslüman ülkelerin “sansür baskısıyla” açıklıyor. Kimileri; “Kindle” üzerinden “olası bir Salman Rüştü” ya da “peygamber/karikatür krizi” ile karşılaşmaktan çekinen “Amazon”un, bilinçli bir tercihle sınırı İslamın yamacından geçirmesine bağlıyor… Gütenberg’e üç asır gecikmeyle ulaşan bir milletin üyesi olarak, haliyle tablo ilgimi çekti… Neyse ki 2010 Ocak’ı itibarıyla, Türkiye’de sanal ortamda kitap satan “idefix”in, “Kindle” benzeri olanakları Türk okurlarına sunacağını öğrendim… Amma velakin… “Kindle” / “Barnes Noble- Nook” gibi “küresel ağlara” bağlanabilme seçeneğine sahip olmak ayrı… Çok farklı bir şey. “3G” ile çoktan buluşan Türkiye, niye bu “duvarın” beri yanında kaldı? Bileniniz var mı? Hayırlı bayramlar dilerim efendim. [email protected] ‘İran NPT’den çekilebilir’ Mollalarõn sözcüsü milletvekili, Tahran’õn UAEK’ye sert tepki göstereceğini dile getirdi Dış Haberler Ser- visi - Uluslararasõ Atom Enerjisi Kuru- mu’nun (UAEK) Kum kentinde yeni bir nük- leer tesis inşa ettiğini zamanõnda bildirme- diği gerekçesiyle İran’õ BM Güvenlik Konseyi’ne şikâyet et- mesi üzerine, Tahran yönetiminin ülkedeki UAEK denetimlerini durdurabileceği iddia edildi. İran’õ yöneten tutucu mollalara yakõnlõğõyla bilinen milletvekili Muhammed Karami- rad, İran meclisinin Nükleer Silahlarõn Ya- yõlmasõnõn Önlenmesi Anlaşmasõ’ndan (NPT) çekilmeyi gündemine alabileceğini ileri sür- dü. İran İslam İRNA ajansõnõn haberine gö- re Karamirad, parla- mentonun, UAEK’nin İran’da yaptõğõ dene- timleri durdurma yö- nünde de bir karar ala- bileceğini belirtti. Ka- ramirad’õn sözleri İran yönetiminin resmi po- litikasõnõ yansõtmõyor, ancak sertlik yanlõsõ mollalar arasõndaki tar- tõşmalara õşõk tutuyor. Türkiye’nin çekim- ser kaldõğõ UAEK ka- rarõna 35 üyenin 25’i katõldõ. Kararda İran yönetimi, Kum kenti yakõnõnda uranyum zenginleştirmek üzere inşa ettiği yeni bir nük- leer tesisin varlõğõnõ zamanõnda bildirme- mekle suçlanõyor ve yeni yaptõrõm kararlarõ alõnmasõ konunun BM Güvenlik Konseyi’nde görüşülmesi isteniyor. Beyaz Saray, ABD Başkanı Ba- rack Obama’nın Hindistan Baş- bakanı Manmohan Singh onu- runa verdiği “ilk devlet yemeği- ne” katılan davetsiz çiftin, Oba- ma’yla fotoğraflarını basına da- ğıttı. Fotoğraflarda, yoğun gü- venlik önlemlerini ellerini kolla- rını sallayarak geçen Tarık ve Michaele Salahi çiftinin, yeme- ğin verildiği Mavi Salon’a gi- rerken Obama tarafından kar- şılandığı; Michaele Salahi, Oba- ma’nın elini sıkarken Tarık’ın da olanları seyrettiği görülüyor. Daha önce çiftin kontrolden geçtikleri için herhangi bir teh- like arz etmediklerini açıklayan gizli servis ise, Salahi çiftinin Obama’ya tokalaşacak kadar yaklaşabilmesinden utanç duy- duğunu açıkladı. (Fotoğraf: AP) HIV taşıyan eşcinselleri idam planı Dış Haberler Servisi - İngiliz Ulus- lar Topluluğu üyesi Uganda’da HIV ta- şõyan eşcinsellerin idam edilmesini ön- gören yasa tasarõsõ, eşcinsel haklarõ ör- gütlerinin yanõ sõra birçok ülkede bü- yük tepki yarattõ. Trinidad ve Toba- go’da düzenlenen İngiliz Devletler Topluluğu Zirvesi’nde Uganda Devlet Başkanõ Yoweri Museveni’yle görü- şen İngiltere Başbakanõ Gordon Brown’õn, tasarõyõ “kabul edilemez” olarak nitelendirdiği bildirildi. Kanada Başbakanõ Stephen Harper’õn sözcü- sü Dimitri Soudas da, “Eşcinselliğe ağır ceza getiren tasarının kabul edilmesinin Uganda’da insan hakla- rının korunması konusunda ciddi bir geri adım olacağını” kaydetti. Eşcinselliğin suç olduğu Uganda’da, geçen hafta meclise sunulan yeni “Ho- moseksüellik Karşıtı Yasa Tasarısı”, cinsel ilişkiye giren eşcinsellere müeb- bet hapis verilmesini, AIDS virüsü ta- şõdõğõ halde cinsel ilişkiye girenlerin ise asõlarak idam edilmesini öngörüyor. Tasarõda ayrõca, eşcinselleri polise ih- bar etmeyenlere üç yõl, eşcinsel hakla- rõnõ savunanlaraysa 7 yõla kadar hapis cezasõ verileceği ifade ediliyor. ABD ve Fransa’nõn yanõ sõra Ulus- lararasõ Af Örgütü de tasarõyõ kõnadõğõ- nõ açõkladõ. Birleşmiş Milletler’in Afri- ka’da AIDS’le mücadeleden sorumlu eski temsilcisi Stephen Lewis tasarõyõ “bir tür faşizm” olarak niteleyerek “AIDS’le mücadeleyi tehlikeye atan Uganda’daki tasarı nefret kokuyor” diye konuştu. Eşcinsel haklarõ savunucularõndan Peter Tatchell de, İngiliz Uluslar Top- luluğu üyesi 53 ülkenin çoğunda eşcin- sel ilişkinin suç olduğunu anõmsatarak, topluluk liderlerinin bugüne kadar ho- mofobiye bağlõ ayrõmcõlõğõ ve şiddeti kõnamamasõnõ eleştirdi. UGANDA Kübalılar askeri tatbikatta Dış Haberler Servisi - Küba olasõ bir ABD saldõrõsõna karşõ son beş yõlõn en büyük tatbikatõnõ düzenliyor. Küba Genelkurmay Başkan Yardõmcõsõ Leonardo Andollo Valdez, perşembe günü başlayan ve 4 gün süren tatbikatõn gerekli olduğunu belirterek, “ABD’yle ilişkilerimizin normal durumdan saldõrõ aşamasõna geçme ihtimali her zaman var” dedi. Küba Devlet Başkanõ Raul Castro da önceki akşam televizyonda yaptõğõ açõklamada, “Amacõmõz asla teslim olmamak, düşmanõ yeninceye kadar savaşa son vermemek” diye konuştu. Tatbikata orduda yedek güçleri oluşturan, halk örgütlerinden milyonlarca kişi de katõlõyor. Hamas’tan seçime koşullu evet TEL AVİV (AA) - Filistin’de ocak ayõ için öngörülen seçimlerin yapõlõp yapõlmayacağõ tartõşmalarõ sürerken Gazze Şeridi’nde seçimlerin yapõlmasõna izin vermeyeceğini açõklayan İslamcõ direniş örgütü Hamas’õn Şam’daki siyasi liderlerinden Muhammed Nazzal, Merkez Seçim Komisyonu’nun başkanõnõ atamalarõna izin verilmesi halinde Gazze’de seçimlerin yapõlmasõna “evet” diyeceklerini açõkladõ. El Fetih liderlerinden Salih Rõfat ise Nazzal’õn, Filistin’de demokratik bir seçim yapõlmasõndan çok, El Fetih kongresinin sonuçlarõna zarar vermeyi amaçladõğõnõ belirtti. Gemi gölde battı: 73 ölü KİNŞASA (AA) - Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde bir gölde meydana gelen gemi kazasõnda 73 kişinin öldüğü bildirildi. Kõzõlhaç, ülkenin batõsõndaki Bandundu vilayetinin Mai Ndombe Gölü’nde bir tomruk gemisinin kötü hava koşullarõ nedeniyle battõğõnõ, geminin yolcu taşõma yetkisi olmadõğõnõ bildirdi. Kongo Kõzõlhaçõ Başkanõ Dominic Lutula, kazadan 272 kişinin kurtulduğunu, bazõ yolcularõn ise kayõp olduğunu belirterek, ölenlerin cesetlerinin kõyõya vurduğunu söyledi. Polonya’da komünizm sembolleri yasaklandı Dış Haberler Servisi - Polon- ya’da komünizmle ilgili sembol- lerin yer aldõğõ eşyalarõ satõn alan- larõn para cezasõ ödemesini, hatta hapse atõlmalarõnõ öngören yasa, Devlet Başkanõ Lech Kaczynski tarafõndan onaylandõ. Gelecek yõl yürürlüğe girecek yasa, ülkede komünizmi çağrõştõran işaret ve amblemlerin yanõ sõra sosyalizm döneminin marşlarõnõ içeren al- bümlerin dağõtõmõnõ, satõn alõn- masõnõ ya da bulundurulmasõnõ yasaklõyor. Yasada yasaklanan eş- yalarõn tam olarak ne olduğuyla il- gili ayrõntõya yer verilmiyor. Solcu partiler, ülkede Nazi- sizmle ilgili işaretlerin yasaklan- masõnõ içeren yasanõn komünizm- le ilgili sembolleri de kapsayacak şekilde genişletilmesine karşõ çõ- karken hükümetteki Yurttaş Plat- formu, muhalefetteki sağcõ Hukuk ve Adalet Partisi tarafõndan ha- zõrlanan yasayõ destekledi. Hukuk ve Adalet Partisi millet- vekili Zbigniyev Romaszevski, AP’ye yaptõğõ açõklamada, ülkede Sovyet liderlerinin resimleri, kõzõl bayrak ve orak çekiç işaretli eş- yalarõn satõşõnda artõş olduğunu be- lirterek “Polonya’da komünizm döneminde işlenen suçlar unu- tulmaya başladı. Komünizm de Nazisizmle aynı muameleyi gör- meli” dedi. Arka planda İsviçre bayrağõ üzerinde minareler ile ön planda burka giydirilmiş bir kadõnõn olduğu posterle kampanya yürüten İsviçre Halk Partisi, bugün yapõlacak referandumla minarelerin yasaklanmasõnõ istiyor. Yaklaşõk 8 milyon nüfuslu İsviçre’de 400 bin civarõnda Müslüman yaşõyor ve minaresi olan cami sayõsõ sadece 4. İnsan haklarõ örgütleri minarelere yasak girişimini eleştiriyor. Davetsiz çifti Obama karşõlamõş Avrupa’da Müslümanlarõn yaşamõyla ilgili kõsõtlama talebiyle ilgili ilk referandum bugün yapõlõyor İsviçreliler minareyi oyluyor Venezüella’dan Filistin’de elçilik Dış Haberler Servisi - Filistin Yönetimi Başkanõ Mahmud Abbas’õ Caracas’ta ağõrlayan Venezüella Devlet Başkanõ Hugo Chavez, Filistin’de büyükelçilik açmayõ planladõklarõnõ söyledi. Chavez, atanacak elçinin birkaç gün içinde belirleneceğini kaydetti. Gazze’deki operasyonlarõ nedeniyle diplomatik ilişkileri ocak ayõnda kestiği İsrail’in, Filistin ulusunu yok etmeyi amaçladõğõnõ kaydeden Veneüzella lideri, “Soykõrõmcõ İsrail devletine karşõ mücadelede Filistin halkõnõn yanõndayõz” dedi. Rusya’da terör: 39 ölü Tren yoluna döşenen bomba, yolcu treninin geçişi sõrasõnda patladõ Dış Haberler Servisi - Moskova’dan St. Peters- burg’a 661 yolcu taşõyan ekspres, başkentin yakla- şõk 350 kilometre kuze- yindeki Uglovka köyü ci- varõnda önceki gece, yo- la döşenen bombanõn pat- latõlmasõ sonucu raydan çõktõ. Kazada 39 kişi ya- şamõnõ yitirirken 100 kişi de yaralandõ. Rusya’da, Moskova-Sa- int Petersburg seferini ya- pan “Nevski Express” ad- lõ trenin 4 vagonu, Rus- ya’nõn Novgorod bölge- sinde raylara döşenen bom- banõn patlatõlmasõ sonucu raydan çõktõ. 39 kişinin ya- şamõnõ yitirdiği kazada 100 kişi de yaralanõrken yara- lõlar civardaki hastanelere kaldõrõldõ. Trenin yakõn- larõnda dün öğlen saatle- rinde ikinci bir bomba daha patladõ. İkinci bom- banõn ilkine göre etkisiz olduğu, patlamada ölen ya da yaralanan bulun- madõğõ bildirildi. Savcõlõk, bomba yerleştirilmesi ve terör saldõrõsõ suçlarõyla soruşturma başlattõ. Rusya İç İstihbarat Ser- visi FSB’nin başkanõ Alek- sandır Bortnikov, trenin raydan çõkmasõna bir bom- banõn yol açtõğõnõ söyledi. Rus haber ajanslarõna göre Bortnikov, Cumhurbaşka- nõ Dmitriy Medvedev ile yaptõğõ görüşmede, olaya 7 kilogram TNT’nin patlayõcõ gücüne eşit bir bombanõn yol açtõğõnõ belirtti. Rusya’daki saldırının ardından soruşturma başlatılır- ken trenin yakınlarında bir patlama daha oldu. (AFP)