Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
13 EYLÜL 2008 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DİZİ 9
Suudi Arabistan, RP’ye özel 5 bin kişilik hac kontenjanõ tanõyõnca Hazine yardõmõnõn 200 katõnõ kazandõlar
Refah Partisi’nin hac vurgunu
R
efah Partisi (RP), birinci mutemedi
Süleyman Mercümek skandalõyla
çalkalanõrken aynõ günlerde ikinci
mutemet skandalõ patlak verdi. Mer-
kezi Libya’da bulunan Uluslararasõ İslama
Çağrõ Cemiyeti’nden 500 bin dolarlõk yardõm
aldõğõ ve bunun Beşir Darçın adlõ partili tara-
fõndan çekildiği iddasõ gündeme bomba gibi
düştü. Ankara Cumhuriyet Savcõlõğõ bu
konuda soruşturma başlattõ. Gerçi daha sonra
çekin üzerindeki imzanõn Beşir Darçõn’a ait
olmadõğõ anlaşõldõ ama Darçõn’õn RP’nin
kasasõ olduğuna ilişkin başka olaylar ortaya
saçõldõ. Köşeye sõkõşan RP yöneticileri aynõ
Mercümek olayõnda olduğu gibi önce “Beşir
Darçın’ı tanımıyoruz” diye açõklama yaptõ-
lar. Oysa Beşir Darçõn, hem RP’nin hem de
RP Genel Başkanõ Necmettin Erbakan’õn ev
sahibiydi.
BEŞİR DARÇIN’IN SERVETİ!
RP’nin Ankara’daki Genel Merkez binasõ,
aynõ sokakta üç işhanõ ve Erbakan’õn
Balgat’taki evi, tapu kayõtlarõna göre Beşir Dar-
çõn’a aitti. Daha önce Ankara’da iddiasõz bir
terzi olan Beşir Darçõn herhalde define bulmuş
olmalõ ki, birkaç yõl içinde çok sayõda
gayrõmenkulün sahibi ve beş şirketin ortağõ ola-
biliyordu. RP ile Darçõn tanõşõklõğõ bu kadarla
kalsa iyi. Partinin Ankara örgütünde yõllarca üst
düzey yöneticilik yapan Beşir Darçõn’õn, Hac
seyahati hizmeti veren Van Der Zee adlõ şirketi
ile RP’nin genel merkez adresi aynõydõ. Üstelik
Van Der Zee şirketi, ülkeler arasõ protokole
aykõrõ bir şekilde Suudi Arabistan’õn RP’ye
tanõdõğõ beş bin kişilik hac kontenjanõndan
yararlanan hacõlarõ taşõyor. Ticaret sicilinde
Beşir Darçõn’a ait görülen Van Der Zee şirketi-
nin perde arkasõndaki sahibi RP, bu hac
organizasyonundan 1994 yõlõ parasõyla yõlda
50 milyar lira kazanç sağlõyor. Şimdi bu hac
vurgununun ayrõntõlarõna bir göz atalõm.
1988 yõlõnda Ürdün’de toplanan İslam Ülke-
leri Dõşişleri Bakanlarõ toplantõsõnda alõnan
karar gereği, Suudi Arabistan tarafõndan İslam
ülkelerinin nüfusunun binde biri oranõnda hac
kontenjanõ ayrõlõyor. Diyanet İşleri Başkanlõğõ,
1989’dan itibaren toplam kontenjanõn yüzde
30’unu, yasada belirtilen şartlarõ yerine getiren
seyahat acentelerine vermeye başladõ. Yasaya
göre şartlarõ yerine getirecek acenteler arasõna
daha önce bu işi yapan İslamcõ seyahat acente-
leri giremiyor. Ancak İzmir’de daha önce
kurulan ve Beşir Darçõn tarafõndan satõn alõnan
Van Der Zee şirketi, bu şartlarõ yerine getirebi-
lecek durumda iken sahipleri Milli Görüş
çizgisindeki AKA Tur ile anlaşarak hacõ taşõdõ.
ERBAKAN’IN KRAL FAHD’DAN
KONTENJAN RİCASI
Van Der Zee şirketi, 1990 yõlõnda yasada
belirlenen koşullarõ yerine getirerek Diyanet
İşleri Başkanlõğõ‘nõn kontenjanõnda hacõ taşõ-
maya başlõyor. Ancak, Van Der Zee’nin
payõna o yõl 63 hacõ düşmüştür. Bu sayõ ne
şirketi ne de şirketin perde arkasõndaki sahibi
RP’yi kesmiyor. RP Genel Başkanõ Necmettin
Erbakan, Suudi Arabistan’a yaptõğõ bir ziya-
rette Kral Fahd’dan bu şirkete özel hac
kontenjanõ tanõnmasõnõ istiyor. MSP
döneminde de Suudilere açõktan “Bana sahip
çıkın” diye talepte bulunan Erbakan, bu kez
sahip çõkmanõn yolunu da kendisi göstermiş
oluyor. Kral Fahd da, bu ricayõ kõrmayarak
Türkiye’ye tanõnan 30 bin kişilik hac konten-
janõ dõşõnda RP’ye de 5 bin kişilik özel
kontenjan tanõyor. Kral Fahd’õn jesti bununla
da kalmõyor, önümüzdeki yõl beş bin konten-
janõ on bine çõkarma sözü veriyor. RP’ye
tanõnan bu hac kontenjanõnõ tabii partinin şir-
keti gibi çalõşan Van Der Zee şirketi
kullanõyor.
Y
azar Soner Yalçın, “Hangi
Erbakan” adlõ kitabõnda ilginç
bir karşõlaştõrma yapõyor.
Yalçõn’a göre, Suudiler sayesinde Van
Der Zee’nin, bir başka deyişle RP’nin
kasasõna giren para yõlda 300 milyar lira.
Buna karşõlõk Türkiye Cumhuriyeti dev-
letinin Hazine’den RP’ye yaptõğõ yõllõk
yardõm miktarõ ise 1.5 milyardõr. Yani
hac kontenjanõ sayesinde RP, bir yõlda
Hazine’nin kendisine ödediği yardõmõn
200 katõnõ kazanõyor.
ŞİRKETLERİ VAR AMA VERGİ
MÜKELLEFİ DEĞİL
Ankara Ulus’ta terzilik yapan Beşir Dar-
çõn’õn onlarca gayrõmenkulü ve beş şirke-
ti olmasõna karşõn vergi mükellefi olmadõğõ
da ortaya çõkõyor. Darçõn, sadece kurum-
lar vergisi ödüyor. Darçõn’õn bir Musevi-
den satõn aldõğõ Van Der Zee dõşõnda Azim
Mensucat San. Tic. AŞ, Etaş Emlak Turizm
Tic. AŞ, Emtaş Emlak Turizm Tic. AŞ ve
Konya Un Sanayi İşletmeleri ve Tic. Ltd.
şirketi bulunuyor.
Darçõn, faizle borç para verip alamadõ-
ğõ Süleyman Çınar’dan el koyarak sahip
olduğu Konya Un Sanayi İşletmesi’nde sah-
te fatura kullanmaktan ceza aldõ. Faizci-
likten sahte faturaya kadar RP, mutemet-
lerinde ne ararsanõz var.
300 milyar lira
RP’ye aktarıldı
M
ercümek skandalõ patlak verince,
RP yöneticileri başlangõçta Süley-
man Mercümek’i tanõmadõklarõnõ
açõkladõlar. Ancak, banka hesaplarõnda yapõ-
lan inceleme sonucunda RP’ye Hazine
tarafõndan yapõlan 65 milyar liralõk yardõmõn
da 14 Ocak 1994 tarihinde Ankara’dan
Süleyman Mercümek’in İstanbul Fatih’teki
hesabõna havale edildiği ve bir ay sonra
dolara çevrilip yeniden RP’nin Ankara’daki
hesabõna iade edildiği belgelendi. Süleyman
Mercümek, partinin parasõnõ dövize çevirip
göndermek için daha önce de kendisine para
gönderdiğini söylerken RP’nin mali işlerden
sorumlu Genel Başkan Yardõmcõsõ Rıza
Ulucak, bu işlemin sadece bir kez olduğunu
belirterek şöyle diyordu: “Partinin parasını
dövize çevirmesi için Süleyman Mercü-
mek’e sadece bir kez havale yaptık. Öyle
olsa bilirdim. Ben baştan, parti kuruldu-
ğundan beri genel saymanım. Aslında
bizim genel saymanımız Abdürrahim
Bezci İzmit’te oturur. O formalite icabı
genel sayman. RP’nin bütün parasal iliş-
kilerini ben yürütüyorum. Ben de sadece
bir kez 65 milyar lira gönderdim.” MSP
döneminde olduğu gibi Abdürrahim Bezci,
RP’de de sadece kâğõt üzerinde genel say-
man. Partinin para işlerini mutemet adamlar
yürütüyor. Partinin parasõnõ Mercümek’in
dövize çevirip gönderdiği belgelenince RP
yöneticileri daha önce tanõmadõklarõ Süley-
man Mercümek’i birden hatõrlayõverdiler.
Mercümek’in hesaplarõnõ karõştõrdõkça ben-
zer başka olaylar da birbiri ardõnca çõkmaya
başladõ. Bosna paralarõnõn akõbetine benzer
bir başka olay da yurtdõşõnda yaşayan vatan-
daşlar adõna yurtiçinde vekâleten kurban
kesmek için toplanan paralarõn üstüne yatõl-
masõydõ. Yurtdõşõndan kurban kesimi için
toplanan 969 bin mark da Bosna’ya yardõm
paralarõ gibi Süleyman Mercümek’in Türki-
ye’deki hesabõna aktarõlmõştõ.
ADİL DÜZEN ÜNİVERSİTESİ İÇİN
PARA TOPLANDI
Yurtdõşõnda yaşayan dindar vatandaşlardan
yardõm adõ altõnda toplanan paralarõn dõşõnda
Sultanbeyli’de Adil Düzen Üniversitesi kur-
mak amacõyla RP’li Belediye Başkanõ Ali
Nabi Koçak’õn tahsis ettiği belediye arsasõ
ile YA DA Yayõn Dağõtõm A.Ş’nin aynõ
yerde bulunan 121 bin dönümlük arsaya par-
selasyon yapõlõp satõlarak para toplandõ.
MSP’nin hayali 1970’lerdeki hayali Sela-
metköy projesi gibi Sultanbeyli’deki Adil
Düzen Üniversitesi de sadece para
toplamaya dönük hayali bir projeden ibaretti.
Sultanbeyli’deki 121 bin dönümlük arazinin
sahibi YA DA Yayõn Dağõtõm A.Ş’nin ilk
ortaklarõ Süleyman Mercümek, günümüzün
İstanbul Belediye Başkanõ Kadir Topbaş,
Osman Ulusan ve Mustafa Ulusan’dõ. Şir-
kete daha sonra Ergin Külünk, Adnan
Mercümek, Samim Cumhur ve Mehmet
Celal Terzi de katõlõyor. RP’nin Sultanbeyli
Belediye Başkanõ Ali Nabi Koçak’õn da
katõlmasõyla kadro tamamlanõyor. Arsa satõş-
larõndan gelen paralar yine Süleyman
Mercümek’in hesabõna geçiyor.
Kurban paraları da RP kasasına
R
efah Partisi (RP), iktidara gel-
mek için medyanõn mutlak ro-
lü olduğuna inanmõştõ. Yerel
seçimler öncesinde para toplayarak bir
televizyon kanalõ kurma çalõşmalarõna
hõz verdi. Bu amaçla 3 Şubat 1993 yõ-
lõnda kurulan Yeni Dünya İletişim
A.Ş’nin ortaklarõ arasõnda kimler yok ki?
RP Grup Başkanvekili Recai Kutan,
Kombassan patronu Haşim Bayram,
Tayyip Erdoğan‘õn oğlunun bacana-
ğõnõn babasõ Zekeriya Karaman, ka-
patõlan RP’nin İstanbul İl Yönetim Ku-
rulu üyesi ve şimdi AKP İstanbul Mil-
letvekili ve TBMM Yolsuzluklarõ Araş-
tõrma Komisyonu Başkanõ Azmi Ateş,
Ali Rıza Akın, İsmail Kahraman ve
Necati Şahin.
Şirket kurulduktan sonra dört koldan
hisse satõşõna geçildi. Hemen Avrupa
Milli Gençlik Teşkilatõ Almanya’daki ca-
milerde toplantõlar düzenledi. Kombas-
san patronu Haşim Bayram, RP Sivas
Milletvekili Temel Karamollaoğlu
başta olmak üzere RP yöneticileri ve ge-
lecekteki İslami holdinglerin patronla-
rõ minbere çõkarak İslami cemaat için
hem ailece seyredebilecekleri hem de
yüksek kâr elde edecekleri bir televiz-
yon kurmanõn zorunluluğunu anlatan ko-
nuşmalar yapõyordu.
‘KANAL 7 HİSSESİ
NAMAZDAN ÖNEMLİ’
32. Gün programõnda televizyon için
hisse satõşõnõn yapõldõğõ Almanya’da
çekilen görüntülerde Kombassan’õn pat-
ronu Haşim Bayram şunlarõ söylüyordu:
“Kâr-zarar ortaklığı üzerine çalışan
Yeni Dünya İletişim AŞ isimli bir te-
levizyon şirketi kuruldu. Yalnız şunu
hemen belirteyim: Kâr-zarar ortak-
lığında ben televizyonu sadece mad-
di kâr gibi düşünen insanlarla yola
çıkmak istemem. Biraz sonra hisseleri
burda satışa çıkaracağız. Parası ol-
mayalar 3-5 gün sonra verebilir.”
Haşim Bayram’õn nutkunun ardõndan
hisse satõşõ başlõyor. Ancak cemaat için-
den “Namaza duracağız, şimdi sırası
mı?” türünden şikâyetler başlõyor.Aya-
sofya Camii’nin imamõ Hüseyin Işık,
cemaati hemen devreye giriyor: “Bu
mesele şu anda namazdan daha önem-
li. Namazı geciktirsek sonra da ola-
bilir. Şimdi hepimiz, sıraya geçip is-
mimizi yazdıracağız. Ondan sonra da
namaz.”
RP yönetimi ve yandaşlarõ için para;
namazdan da, oruçtan da önemliydi. Pa-
ralar bu şekilde toplandõ. Ama yine de
televizyon kurmak o tadar kolay bir iş
değildi. Atalarõmõzõn “Kul sıkışma-
yınca hızır yetişmez” sözü ne kadar da
doğruydu. Tayyip Erdoğan, belediye
başkanõ koltuğuna oturduktan 15 gün
sonra 3984 sayõlõ kanunda yapõlan de-
ğişikliğe göre, artõk belediyeler radyo ve
televizyon kuramayacaklardõ. Sözen
döneminde İstanbul Büyükşehir Bele-
diyesi 5 milyon dolar harcayarak BRT
adlõ bir televizyon kurmuştu. Yasa çõ-
kõnca Tayyip Erdoğan ve BRT’yi bün-
yesinde bulunduran Kültür A.Ş’nin
Başkanõ Şenol Demiröz’ün ilk icraatõ
BRT’nin altyapõ, link ve vericilerini iha-
lesiz olarak Yeni Dünya İletişim AŞ’ye
kiralamak oldu. Hem de kaç paraya?
01.07.1994’te yapõlan bir sözleşmeyle
tüm donanõm bazõ şartlar ve aylõk 200
milyon liraya. Böylece Kanal 7 te-
levizyonu kurulmuş oldu. Kira bedeli
karşõlõğõnda Kanal 7 televizyonu da İs-
tanbul’u doğal ve tarihi güzellikleri ile
belediyenin plan, proje, karar ve etkin-
liklerini yayõmlayacaktõ. Yõllõk 200 mil-
yon lira kiranõn karşõlõğõnda belediye ne
kadar ağõr şartlar koymuş değil mi?
ERBAKAN: AHRETTE SİZE
YOL GÖSTERECEK
Artõk televizyon kurulmuş, sõra iş-
letme sermayesi bulmaya gelmişti. RP
Genel Başkanõ Necmettin Erbakan, İs-
tanbul’da düzenlenen Kanal 7 tanõtõm
gecesinde şu sözlerle örgütünden ve
belediye başkanlarõndan destek isti-
yordu: “Kanal 7, cihadın sesidir. Bu
mücedelede televizyonu ister topçu
kuvveti olarak görün, ister hava
kuvveti. Bugün yapılmış olan ciha-
dı televizyonsuz yapmanın imkânı
yoktur. Öldükten sonra, her tarafın
zifiri karanlık olduğu bir anda, bir
şeyin size yol göstermesini istiyor-
sanız bilesiniz ki, o şey bugün inanç-
la Kanal 7’ye vereceğiniz bu para
olacaktır.”
Eh imam işareti verince cemaate de
durumdan vazife çõkarmak düşerdi. Ör-
güt Kanal 7 hisselerini pazarlamayõ par-
ti faaliyet raporuna koyarken belediye
başkanlarõ da bu televizyona belediye
şirketlerinin reklam tanõtõm filmlerini
Kanal 7’de para karşõlõğõ yayõmlatma-
ya başladõlar. İstanbul’dan Ankara’ya,
Samsun’dan Van’a kadar AKP’li be-
lediyeler tanõtõm reklam filmleri için üs-
telik daha filmler yayõmlanmadan ve fa-
tura alõnmadan Kanal 7’ye para yağ-
dõrmaya başladõlar. Sadece İstanbul Be-
lediyesi’nin 1997 yõlõnda kanala ak-
tardõğõ para miktarõ 98 milyar liraydõ.
Üstelik belediyenin bakõm onarõm şir-
keti İSBAK, asfalt şirketi İSFALT, be-
ton şirketi İSTON gibi reklam ve ta-
nõtõma gerek olmayan şirketleri de
Kanal 7’ye milyarlarca liralõk reklam
veriyordu. Hani BRT, Kanal 7’ye 200
milyon lira gibi komik bir paraya ki-
ralanõrken belediyenin reklam ve ta-
nõtõmõ ücretsiz yapõlacaktõ? Aynõ şekilde
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanõ
Melih Gökçek’te bir yõl içinde 58 mil-
yar lira vererek ASKİ‘nin reklamlarõ-
nõ kanalda yayõmlatmõştõ.
S
uudi Arabistan’ın RP’ye beş bin
özel kontenjan tanıması Ankara’da
diplomasiyi karıştırıyor. Dönemin
Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, Suudi
Arabistan Büyükelçiliği Maslahatgüza-
rı’nı bakanlığa çağırıyor ve “Konu iki
ülke arasında protokole bağlanmıştır.
Bir partiye özel kontenjan ayrılması dip-
lomatik teamüllere aykırıdır” diyerek
nota veriyordu. Diyanet İşleri Başkanlı-
ğı 1994 yılında 1725 dolar alıyordu.
Van Der Zee şirketinin hacı adayların-
dan aldığı para ise 1800 dolardı. Suudi-
lerin RP’ye tanıdığı beş bin kişilik hac
kontenjanının kişi başına 1800 dolar-
dan toplam getirisi 9 milyon dolar edi-
yordu. Maliyet düşülünce net kârı 4 mil-
yon dolar olarak hesaplanıyor. Vurgun
bununla da sınırlı değil. Hacı adayla-
rından alınan konut fonunun da devlete
yatırılmadığı ve dört yıl içinde toplanan
200 milyar liralık fon parası da Van Der
Zee’nin, dolayısıyla RP’nin kasasına
gitmişti.
‘Cihadõn sesi’ Kanal 7 kuruluyor
K O N U T F O N U P A R A L A R I N I D A H O R T U M L A D I L A R
RP yöneticilerinin ortak olduğu Yeni Dünya A.Ş için daha televizyon kurulmadan Almanya ve
Türkiye’de hisse satõşõ yapõldõ. Recep Tayyip Erdoğan, BRT’yi kiralayõnca Kanal 7 doğdu
S Ü R E C E K
ŞENOL DEMİRÖZ
HAŞİM BAYRAM
NAZMİ ATEŞ
Recep Tayyip Erdoğan, Necmettin Erbakan ve Recai Kutan’la birlikte.
Beşir
Darçın
Erbakan