Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
30 TEMMUZ 2008 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr
KİRALAR BANKA YA DA PTT'YE YATACAK OPEC: PETROL FİYATI 'ANORMAL' YÜKSEK
I
Konutlarda 500 YTL ve üzerindeki kira
gelirleriyle işyeri kiralannda tahsilat ve
ödemeler, 1 Kasım 'dan ifibaren bankaiar
ya daposta işletmesi kanabyla yapılacak.
Maliye Bakanhğı nin ko-
nuya ilişkin "Gelir Vergisi
Genel Tebliği" Resmi Ga-
zete'nin dünkü sayısında
I • I yayımlandı. Buna göre, ko-
nutlarda, her bir konut
için ayhk 500 YTL v
elde edenlerin, işyer
raya verenler ile kin
•: üzerinde kira geliri
'erinde de işyerini ki-
cıların, kiraya ilişkin
tahsilat ve ödemeler nin, banka veya Pos-
ta Müdürlüğü'nce (PTT) düzenlenen hel-
gelerle belgelenmesı (tevsik) zorunlu ola-
cak. Buna uymayanlara 320 YTL 'den az ol-
mamak üzere, her bir işlem için, işleme ko-
nu tutarm yüzde 5 7
lanacak.
oramnda ceza uygu-
Petrolîhraç Eden Ülkeler Örgütü
(OPEC) Başkanı Chakib Khelil, pet-
rol fıyatlanmn hâlâ anormal dere-
cede yüksek olduğunu ve piyasa şu
anda dengede olduğu için, jiyatlar
düşmeye devam ederse üye ülkelerin
arzı kısmamaları gerektiğini söyledi.
Aynı zamanda Cezayir Petrol Baka-
nı olan Khelil, dolar güçlenmeve
devam eder vejeopolitik kaygılar aza-
lırsa, petrol Jiyatlanmıı uzun vade-
de 80 dolarya da daha altına inebi-
leceğini belirtti. "Bııgiin varil başı-
na 123 dolarfiyat anormaldir " diyen
ve yüksek fiyatlar yüzünden talebin
düşeceğini sanmadığım ekleyen
OPEC Başkanı, Eylül'deki toplantı-
da üretimi kısma seçeneğinin piya-
saların alacağı durıtma bağlı ola-
cağını söyledi.
CHP'nin Iktisatçı Milletvekili Esfender Korkmaz, Merkez Bankası'nın 'Enflasyon Raporu'nu değerlendirdi
Hedef enflasyon için refornı şart• CHP Milletvekili ve
Ekonomi Profesörü Esfender
Korknıaz, "Enflasyon
hedeflemesi her yıl değişmez.
Korknıaz, yatınmlara dayalı
yapısal bir reforma ihtiyaç
duyulduğunun altını çizdi.
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) - Merkez Bankası'nın 2008 en-
flasyon hedefini yükselterek, 10.6 ile
yine çift haneye yükseltmesinin,
ckonomiye güvcni daha da sarsa-
cağına dikkat çekildi. Enflasyon
hedefinin yukarı çekilmesini ve
ekonomik durumu değerlendircn
CHP Istanbul Milletvekili ve lkti-
sat Profesörü Esfender Korkmaz,
dünyada 17 ülkenin enflasyon he-
deflemesi yoluna gittiğini, bunlann
MB: Canîanmayanılgıdan ibaret
ANKA - Merkez Bankası'nın'. OO8'e ait Üçüncii En-
flasyon Raporu'na göre, tenıel etialerinin güçlü olduğu
dönemlerde düşük çıkan yıllık l üyüıne oranlan eko-
nomidc yavaşlama şcklinde yanlıj yoramlanabildiği gi-
bi, bıı yılın ilk çeyreğinde olduğu gibi önceki çeyrek-
lere göre yüksek çıkan yıllık Mıyüme oraııının eko-
nomide lıızlı bir canlannıaya işaret ettiği yönündeki de-
ğerlendinnelcr de yanıltıcı olabilıyor. 2004 ikinci çey-
reği ile 2007 ve 2008 yıllarının lk çeyreklerinde ön-
ceki üç ayhk dönemlere göre daha yüksek bir yıllık bü-
yüme oranı görülse de, mevsimsellikten anndırılmış
verilerle hesaplanan çeyreklik büyüme oranlan dönem
olarak yavaşlama sinyali veriyor. Bu yılın ilk çeyre-
ğinde iş giüıü kaybı olnıamasının, yüzde 6.6 olarak açık-
lanan ilk çeyrekteki yıllık büyüme oranına 1.7 puan-
lık katkı sağladığmın altı çizilen raporda, şöyle denildi:
"Diğer bir deyişle, yılın ilk çeyreğine ilişkin
GSYİH yıllık büyüme oranı çalışılan iş günü sayı-
sı düzeltmesi yapılarak hesaplandığında yüzde 4.9
oranına gerilenıektedir.'"
içinde birkaç tanesi hariç hepsini
ilk yıl hedefi tutturduğunu ya da ço
yaklaştığmı, ikinci yıl da tamame
koydugu hedefc ulaştığını belirtti
M E Y Î Ç K Î A T A K T A
Almanlarda rakı
merakı artıyor
Ekonomi Servisi - Özelleş-
timıeden sonra Türkiye alkollü
içki pazannda başlayan kıran kı-
rana rekabet yeni marka ve
ürünleılc devam ederken fır-
maların yuıldışına ihracat ça-
lışmalan da hızlandı. Sadece
Yeni Rakı ile pazann yüzde
70'ini clinde tutan Mey İç-
ki'nin üst yöncticisi Galip Yor-
gancıoğlu, son olarak Tekirdağ
Altın Seıi'yi piyasaya süren
şirkctin Almanya'ya yaptığı ih-
racatın yılda 3 milyon litreye
çıktığmı bclirterek "Hedefimiz
orada yaşayan Türklere değil,
Alnıanlara da içki satmak"
dcdi. Yorgancıoğlu, "Alman-
lara satmak için bir Alınan
distribütörle anlaştık, Metro
başta olmak üzere birçok
markette Yeni Rakı satılıyor.
Arkasında Boğaz manzarası
olan standlar kurduk, balık,
doınates, beyaz peynir ve ra-
kıyı Sezen Aksıı şarkıları eşli-
ğinde tattırdık. Sonuç çok ba-
şarılı. Hedefimiz 7 milyon lit-
reye ulaşmak" dedi.
Yorgancıoğlu, basınla dü-
zenlediği sohbet toplantısında şu
bilgileri verdi:
\/ Tckel'in içki bölünıünü
satın aldıktan sonra tüm içkilc-
rin şişeleri ve etiketlerini yeni-
ledik. Tekirdağ rakısının anı-
balajını değiştinnedik.
• Diğerlerinin ardından Te-
kirdağ rakısı için de özel bir ta-
sanm yapıldı. Şişelerin yanı sı-
ra özel bardaklar da ürettik.
700 kişiyle görüşüldü ve 60
grupla toplantılar yapıldı.Te-
kirdağ Altın Serisi'nde şişe ya-
pıldıktan sonra üzerindeki işle-
meleri ellc yapıhyor. Ambalaj
talebi yüzde 10 arttınyor.
^ Rakı pazarında 35 marka
var. Yunanistan'da 350'yi aşkın
marka söz konusu.
• Pazann yüzde 20'si kayıt
altında değil. 27 YTL'lik rakı-
da 16.5 YTL ver-
gi var.
• Türkiye'de
18 yaş üstii nüfu-
sun yaklaşık yüz-
de 46'sı içki iç-
miyor. Ancak iç-
ki içenler içinde
kadınların oranı
yüzde 4'kcn şu
anda yüzde 11 'e
ulaştı.
Korkmaz, iki yıl üst üste enflasyon
hedeflemesindc yüzde yüz sapma
olmasının, Merkez Bankası'na ye-
ni bir enflasyon hedeflemesi yapma
şansı vermeyeceğini anlatarak,
"Çünkü enflasyon hedeflemesi
Merkez Bankası'nın piyasaya ve
sermayeye taahhüdüdür. Başarı-
sı/lık olması, bankaya güvenin
kaybolması anlamına gelir" dcdi.
Korkmaz, enflasyon hedefleme-
sinin uzun dönemli tespitlere da-
yanması gerektiğini, petrol ve gıda
fıyatlanndaki yükselişin, hedef de-
ğiştirmenin gerekçesi olamayaca-
ğına işaret ederek, "Dünyada gıda
ve petrol fiyatlan artıyor ama hiç-
bir ülkeyi bu kadar etkilenıiyor.
Çünkü enflasyonla mücadelc yal-
nızca kur politikasına dayannıaz.
Yapıcı reformlar gerekiyor" de-
di. Korkmaz, şu değerlcndirmede
bulundu: "Türkiye'de piyasa ya-
pısı dalgalı kur sisteminin ııygıı-
İanınasına ınüsait değil. Türki-
ye'de enflasyon hedeflemesi uy-
gulanacaksa, önce yatırıma da-
yalı, rekabet gücünü artırıcı ya-
pısal reformlar gerekiyor."
ılilli Tankın im/.a töreni Başbakan Rccep Tayyip Erdoğan, Milli Savunıııa Bakanı Vecdi Gönül ve Koç Holding
'önetinı Kurulu Başkanı Mustafa Koç'un katılınııyla Otokar'ın Sakarya'daki fabrikasında yapıldı.
Milli Tank için düğmeye basıldı
Modern tank üretimine geçecek olan Otokar, Türkiye'nin bu
alandaki dışa bağımlılığını sona erdirmeyi hedefliyor.
ŞEHRİBAN K1RAÇ
'Erkeklik şartı' Efe'nin başına iş açtı
ANKARA (AA) - Reklam Kurulu, "www.eferaki.com" sitesındc
rakı kullanımının "erkek olmanın şartı" şcklinde sunulmasını,
yanıltıcı ve abartılı reklam olduğuna hükmederek, sitenin sahibi
Elda îçecek vc Enerji Hizmetleri AŞ'ye 60 bin YTL para ve
reklaını durdurma cezası verdi.
Elda'nın Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kuruluşunun 100.
yıldönümü nedeniyle piyasaya çıkardığı " 1907 Rakı" markalı
alkollü içkisini de tüketici yasasına aykın bulduğundan
59 bin 192 YTL ceza verdi.
SAKARYA- Milli Savunma Sana-
yi Müşteşarlığı tarafından yürütülen
Altay Milli lmkânlarla Modem Tank
Jretimi Projesi'nin ana yüklenicisi
oç topluluğu şirkctlerinden Otokar ol-
u. Şirket ilk Türk ana muharebe tan-
ının tasanmı, geliştirilmesi eııtcg-
lasyonu prototip üretimi testi ve pro-
js kapsamındaki tüm faliyetlcrinden sa-
ranma sanayi müştesarhğına karşı
orunılu olacak.
Projenin imza töreni Başbakan Re-
ep Tayyip Erdoğan, Milli Savunma
akanı Vecdi Gönül ve Koç Holding
önetim Kurulu Başkanı Mustafa
oç'un katılınııyla Otokar'ın Sakar-
ya'daki fabrikasında yapıldı.
Otokar ana yükleniciliğinde ger-
çekleştirilecek olan ilk Milli Tank
Türkiye'nin bu alanda dışa bağımlılı-
ğını sona erdirecek. Türkiye Milli
tankın tüm tasanm ve fıkri mülkiyet
haklanna sahip olacak.
Türk Savunma Sanayiinin yeni tek-
nolojiler ve yctenek kazandıracak olan
projenin tasanmı prototiplemesi tcst-
leri ve kalifıkasyonu için yaklaşık
500 milyon dolarlık bir bütçe öngö-
riilüyor.
Projenin 78 buçuk ayda tamamlan-
ması hedefleniyor. İmza törenindc
konuşan Mustafa Koç projenin sa-
vunma Sanayi kara platform geliştir-
me ve üretim sahasına büyük bir ivme
gctireceğini kaydederek "Türkiye'nin
kendi bölgesinde lider olması için is-
tikrarlı yönetimin büyüycn ekono-
miye ve kuvvetli bir silahh kuvvet-
lere ihtiyacı vardır. Günümüz teh-
ditleri ve modern savaş alanı şartları
göz önüne alındığında modern ve
güçlü bir ordu için insan gücünün
yanı sıra teknolojik olarak üstün du-
rumdaki tehditleri bertaraf edecek
yetenekte modern ekipmanlar araç
ve gerek gereklidir.
Bu hususta da kendi kaynak ve
kabiliyetlerimizi geliştirmemiz ken-
di teknolojimizi yaratmamız şarttır.
Ancak bu şekilde çağı yakalayabilir
ve savunma sanayiinde gelişme sağ-
layabiliriz" diye konuştu.
İLGİ TOPLUMUNA DOĞRU / ÖZLEto
Bir ülkede sanayinin varlığını sürdürebilmesi
için yalnızca üretimin yetmediği artık bilinen bir
gerçek... Tasanm, Ar-Ge, inovasyon gibi katma
değeri yüksek değerzincirlerinin oluşması şart...
Bunu başarabilen şirketler küresel arenada
ayakta kalıyor, başaramayanlar ise ya debele-
niyor ya da batıyor. Bu işin bir boyutu... Bir di-
ğer unsur ise güç birliği... Bu noktada sektörel
oluşumların önemi belirginleşiyor...
Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAY-
SAD) Başkanı Ömer Burhanoğlu ve diğer yö-
neticiler ile sohbet ediyoruz. Sizin de bildiğiniz
gibi otomotiv Türkiye'de ihracatın lokomotiv sek-
törü. İşin hakkını vermek gerekirse sektörü bu
noktaya getiren de yan sanayi. Zaten Burhanoğlu
da yan sanayinin, ana sanayinin önünde oldu-
ğunu ısrarla vurguluyor. Çünkü otomotiv yatı-
rımlannın Türkiye'ye gelmesindeki en önemli un-
surlardan biri deneyimli, kaliteli ve güçlü bir yan
sanayinin varlığı... Yan sanayiyi oluşturan genelde
KOBİ diye tanımladığımız bu küçük ve orta öl-
çekli şirketlerin çoğunun başarı öyküleri ince-
lenmeye değer... Burhanoğlu; "ana sanayinin ge-
YÜZAK
Otomotiv yan Sanayii Nereye Koşuyor?
lişimine paralel olarak biz de hutlaka yatınm yap-
mak, kendimizi ve teknolojimizi geliştirmek zo-
rundayız, yoksa ayakta kalamayız" diyor. Zaten
ana sanayi yılda ortalama 1J2 -1.5 milyar dolar
yatırım yapıyorsa bu doğrulluda yan sanayinin
yatınmı 300 milyon dolardan ÎZ olmuyormuş. Ta-
bii bunu gerçekleşmesinde TAYSAD Organize
Sanayi Bölgesi'ndeki yapılanmanın payı büyük.
Gerek insan kalitesi gereks e ortaya çıkan ürün
kalitesi açısından gerçekten de otomotiv örnek
sektörlerden biri ancak yine de yetmiyor. Ortak
projelerin ve farklı açılımlann /aşama geçirilmesi
gerekiyor. Belli ki TAYSAD t u noktada hareke-
te geçmeye başlamış. Aslında Türkiye'de öncü
olmakla övünen bir sektörür çok daha önce bu
atılımlara başlaması gerektiğnin altını çizerek bu
projelerden bahsetmek istiyDrum.
Içlerinden biri TAYSAD, Ulı ıdağ Ihracatçı Bir-
liği, Türkiye Teknoloji Geliş irme Vakfı (TTGV)
ve Bursa Makine Mühendisleri Odası işbirli-
ği ile hem Türkiye hem de Avrupa Birliği Ar-Ge
hibe destek projelerinden yararlanılması için 20
firmada ilgili uzmanlara eğitim verilmesi ve sür-
dürülebiliriiği için web sayfasının oluşturularak or-
tak paylaşım platformu yaratılması. TAYSAD uz-
manlarından Murat Dilicioğlu "AB'nin otomo-
tiv başlığı altındaki toplam proje destekleri 10 mil-
yar Avro 'luk bir büyüklüğe sahip. Bizim de ama-
cımız bu çalışmalarla biraraya gelecek firmala-
ra önce ortak çalışma kültününü benimsetmek ar-
dından rekabet öncesiişbiriiği ve kümelenme pro-
jeleriyaratmak" diyor. Bu doğrultuda aracın plas-
tik, saç, metal, şasi aksamlarını üreten firmala-
rın bir araya getirildiği gruplar oluşturulmuş bi-
le. Bursa'nın ardından Gebze ve Izmir'de de ben-
zer projelerin gerçekleştirileceği söyleniyor.
İkinci önemli atılım, ortak satın alma meka-
nizmasının Kasım 2007'den beri başlatılmış ol-
ozlem.yuzak@cumhuriyet.com.tr
ması. Akaryakıt, araç kiralama, kargo ve yazı-
lım hizmetleri için firmalarla TAYSAD üyeleri için
toplu anlaşmalar yapıhyor. Böylece bu ürün ve
hizmetlerden üyelerin daha indirimli yararlanması
sağlanıyor. Şu anda ise ortak hammadde kay-
naklarında bu tür anlaşmaların yapılmasına
başlanmış. Ortak sac alımı için Erdemir, Borçelik
ve Arcelor ile görüşmeler sürüyor.
Otomotiv sektörünün önemli sorunlanndan
biri de insan kaynağı. TAYSAD üyesi Alper
Kanca "Ara eleman sorunumuz gerçekten çok
büyük. Türkiye'de bu denli işsizlik varken biz
istihdam edecek kalifiye eleman bulmakta
zorlanıyoruz. Bu nedenle farklı arayışlar için-
deyiz" diyor. Elginkan Vakfı ile ortak işbiriiği,
TOSYÖV ile AB fonlarına başvuru, mevcut
meslek liseleri ve meslek yüksek okullarının
mevzuatının geliştirilmesi sürdürülen çalış-
malardan bazıları. Üniversite öğrencilerine
otomotiv sanayini tanıtmak ve sevdirmek için
de TAYSAD ekibi üniversite üniversite dola-
şıyor, staj imkânları, ortak çalışma program-
ları sunuyor.
EKONOMİ POLD
ERİNÇ YELDAN
Doğrudan Yabancı
Yatırım Fetişi
1998'den bu yana IMF'nin doğrudan yöneticiliği
ve denetimi altında sürdürülen neoliberal iktisadi
programın çok çarpıcı bir özelliği var: Söz kcjnusu
program içerisinde ulusal tasarruf kavramı yer al-
mamakta; yatırım sözcüğü ise artık sadece tek bir
anlamda kullanılıyor: Doğrudan yabancı sermay
tınmlarını (DYSY) teşvik etmek.
Bu elbette rastgele bir olgu
eya-
değildir. Türkiye
neoliberal öğretinin gereklerine uygun olarak jlus-
lararası yeni işbölümü içinde bir ucuz ithalat cen-
netine ve sanayi yapısı da taşeronlaştırılarak, dışa
bağımlı bir montaj hatttna dönüştürülürken ekono-
misinin geleceği tek bir hedefe indirgenmiştiıj: Ya-
bancı sermayeye bir hoş geldin partisi düzenlemek.
Özelleştirmeler, üst kurullara dayalı "yönetişimciı dev-
let; kuralsızlaştırmalar ve (adına "mikro refprm"
denilen) benzeri yapısal uyarlamalar da bu ho{ gel-
din partisinin ana unsurlarını oluşturmaktadır.
• ••
DYSY'nin özendirilmesinden umulan yararlann ba-
şında yabancı sermayenin "ileri" teknoloji trarısferi
yoluyla iş sahaları açarak istihdam yaratması bek-
lentisi gelmektedir. Ancak, gelişmekte olan ülkele-
re yönelen yabancı sermaye yatırımlarının nit jliği-
ne baktığımızda, bu tür akımların yeni yatırım yap-
maktan ziyade, var olan şirketlerin satın alımnası
ve/veya şirket birleşmeleri amacıyla hareket ettifi i gö-
rülmektedir. Örneğin, Birleşmiş Milletler Ticanıt ve
Kalkınma Konferansı'mn (UNCTAD) verilerine göre
gelişmekte olan ülkelere yönelen DYSY'nin yansından
fazlası şirket satın alımlan şeklindedir. Eğer Çin bu
verinin dışında tutulursa, şirket satın alımları sö;: ko-
nusu toplamın yüzde 72'sine ulaşmaktadır. Yani,
doğrudan yabancı sermaye yatırımları aslındE ge-
lişmekte olan ülkelerin üretim merkezlerinin ulus öte-
si tekellerce satın alınması olgusunu yansıtmakta-
dır. Çoğunlukla bir mülkiyet değişiminden ibaret ka-
lan bu sürecin, çağdaş teknolojileri azgelişmiş ıJün-
yaya taşıyarak, istihdam ve üretim artışlanna yol aça-
cağı bekientisi, en basit ifadeyle, safiyane bir nito-
loji öyküsüdür.
Bu süreçte daha belirleyici olan olgu ise gelişrrekte
olan ülkelerde sürdürülen özelleştirme progra nla-
rıdır. Gelişmekte olan ülkeler, özelleştirme koşul-
landırmaları ile bir yandan üretken sermayelerini ulus
ötesi şirketlere yok pahasına pazarlarken, bir yan-
dan da "doğrudan yabancı sermaye yatınmlannı zez-
betmek" için bu şirketlere vergiden muafiyet, ucuz
arazi vb. gibi yöntemlerle yeni teşvikler sağlamaya
mecbur kılınmaktadır.
Nitekim, Bağımsız Sosyal Bilimciler grubunun 2007
Yılı Raporu (*) Türkiye'ye yönelik DYSY akımlahnın
niteliğine ilişkin şu satırları dile getirmektedir: "Adın-
daki 'yatırım' sözcüğüne rağmen, DYSY'nin büyük
bölümü, ekonominin sabit sermaye stokununlge-
nişlemesianlamında 'yatırım' değildir; 'edinimler ve
birleşmeler' kalemi altında sınıflanan ve ulusal mül-
kiyetin yabancılara aktarılması anlamına gelen bir el
değiştiımeden ibarettir. Gayıimenkul (bina, arsa, ara-
zi) satışlan 200'/"de 3 milyar dolara ulaşmıştır. Tür-
kiye'yi yöneten siyasi kadroların ve burjuvazinin
kendi mal ve vartıklannı yönetme beceri, niyet ve güç-
lerinin yok olduğu anlamına gelen özelleştirmeler ve
banka/şirket satışlan, giderekartan boyutlarda ticamte
konu olmayan (dolayısıyla döviz kazancı sağlama-
yacak) sektörlerde yoğunlaşmaktadır."
Bağımsız Sosyal Bilimciler'in Hazine Müsteşvlı-
ğı verilerine dayanarak sunduğu rakamlara göre hiz-
metler sektörüne yönelen DYSY'nin toplam içindeki
payı yüzde 66 dolayındadır. Gayrimenkullere dönük
yatırımlar eklenir ve hizmetler grubu içinde dikkate
alınırsa bu oran yüzde 80'e yaklaşmaktadır. BSB Ra-
poru'ndadaaçıkça vurgulandığı üzere, "ilerikiyıllerda
döviz kazandırmayan dolaysız yatınmlardan kay-
naklanan kâr transferlerinin ödemeler dengesi L ze-
rinde ciddi bir baskı oluşturabileceği de dikkate eiın-
malıdır. Nitekim 2007'de kâr transferleri, bir önceki
yıla göre yüzde 69'luk bir artışla 2 milyar dolara
mıştır. Bu rakamı, aynı yılın astronomik DYSYg
ık
riş-
lerinin sadeceyüzde 9'una ulaştığı için 'sembolik' po-
yutta görmek yanıltıcı olacaktır."
•••
DYSY beklentisinin ardındaki bir başka sav se,
un
ık
doğrudan yabancı sermaye hareketlerinin u
dönemli döviz girişleri sağladığı ve cari işlemler a<
larının finansmanını kolaylaştırdığıdır. Ödemoler
dengesi hesaplarına son derece basit ve düz bir
mantıkla yaklaşan bu varsayım, yabancı yatırımla-
rın ulusal tasarruf ve yatırım hacmi üzerinde gö;:le-
nen olumsuz etkilerini göz ardı etmektedir. DVSY
akımlarından sağlanan döviz girişleri çoğunlukla ya-
pay bir döviz bolluğu yaratmakta ve doğrudan doğ-
ruya tüketim harcamalarını kamçılayarak ulusal
sarrufları caydırmaktadır. Sonuçta, ülke içindeki top-
lam sabit sermaye yatınm hacmi de, beklentilerin er-
sine, düşmektedir.
Böylece Türkiye hızla üretimden uzaklaştırıla
ta-
ak,
ucuz ithalata dayalı bir tüketim cennetine dönüştü-
rülmektedir.
Türkiye geniş iç pazarı, metropollerindeki arazi
rantları ve stratejik coğrafi konumuyla ulus ötesi te-
kellerin iştahını kabartmaktadır. "Küreselleşen dün-
yanın çağdaş koşullarına uyun" söylemi altında, ka-
pitalist dünyanın çekim merkezlerine "kurumsal
çapalar" aracılığıyla sabitlenmeye çalışılması elbette
boşuna değildir.
(*) Bağımsız Sosyal Bilimciler, 2008 Kavşağında 7
kiye: Siyaset, Iktisat ve Toplum, Yordam Kitap, 20
GÜNÜN İÇÎNDEN
Hedgefonlar Türkiye'yegeliyor
Türkiye Kurumsal Yatınmcı Yöneticileri Dernı;ği
(TKYD) Başkanı Gür Çağdaş, Türkiye'de kısa ön-
ce kunıluş izinleri verilmeye başlanan Hedge fcın-
lannın (serbest fonlar) eylülün ikinci yansından ti-
bareıı yatırımcılara sunulabileceğini söyledi. Cia-
ranti Bankası, İş Yatınm ve Oyak Menkul izin ıl-
dı, Yapı Kredi Bankası ise izin bekliyor.
Metro'dan 30 milyon Avroyaürım
Metro Turizm karayolu yolcu taşımacılığında, fı-
losuna 30 Setra S 431 'i kattı. Çift katlı araçlann-
da yolcularına TV, intemet vc sıcak yemek sunaıı
Metro'nun Genel Koordinatörü Sinan Solok, ye-
ni araçları tanıttığı toplantıda aıuçlara 30 milyon Av-
ro yatınm yapılacağını söyledi.
8