Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 MAYIS 2008 PAZARTESİ HABERLER Milyarlarca dolarlık GAP projesinin kapsadığı coğrafyada buğday ve arpada zarar oranı yüzde 90'lara yükseldi Güneydoğu'da kuraklıkçığlığıYurt Haberleri Servisi - Dün- yanın en büyük sulama projele- rinden biri olan 32 milyar dolarlık Güneydoğu Anadolu Projesi'nin (GAP) kapsadığı coğrafyada tari- hin en kurak dönemlerinden biri yaşanıyor. Yağışlann az olması ve sulama projelerinin tamamlanamaması nedeniyle bölgedeki üriin kaybı yüzde 90'lara ulaştı. Hükümet, çiftçilerin Toprak Mahsulleri Ofı- si ve Ziraat Bankası'na olan borç- larını 1 yıl erteleme karan alsa da üreticiler bunu yeterli bulmayarak bölgenin bir an önce "afet böl- gesi" ilan edilmesini istediler. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise salı günü Diyarbakır'da su- suzluğun kesin çözümü olan GAP'la ilgili Eylem Planı'nı açık- lamaya hazırlanıyor. Türkiye Ziraat Odalan Birliği (TZOB) verilerine göre Mardin, Urfa, Diyarbakır, Batman, Hak- kâri, Muş, Siirt, Şırnak, Antep, Elazığ'da kuraklık nedeniyle buğ- day ve arpada zarar oranı yüzde 90'lara kadar yükseldi. Kırmızı mercimekte bu oran yüzde 60 olarak belirlenirken, TZOB Genel Başkanı Şemsi Bay- raktar, "Türkiye'deki buğdayın yüzde 13'ü, arparnn yüzde 16'sı, kırmızı mercimeğin yüzde 86'sı bu bölgede üretiliyor. Burada- ki kuraklık nedeniyle Türkiye buğday rekoltesinde 2.5 mil- yon ton, kırmızı mercimek re- koltesinde 250 bin ton azalma bekleniyor" dedi. Tarım il müdürlüklerine bağlı uzmanların yaptığı incelemelere göre ise Şanlıurfa ve Diyarba- kır'da toplam 6, Mardin ve Adı- yaman'da 1.3'er milyon dekar alanda hasar oluştu. Buna Batman, Siirt, Şırnak, Gaziantep, Adıyaman ve Mardin'in de dahil edilmesiy- le bölge genelinde kuraklıktan et- kilenen hububat ekili alan mikta- n 15 milyon dekara ulaştı. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ise kuraklığın bu yılki faturasını 2.5-3 milyar YTL olarak açıkladı. GAPMN BAŞKENTI URFA Kuraklıktan en çok zarar gören illerin başındaysa Şanlıurfa geli- yor. Nisan ayı uzun yıllar sıcaklık ortalamasınin 33.9 derece olduğu Şanhurfa'da, bu yıl aynı dönem- de sıcaklıklar zaman zaman 35 de- receye kadar yükseldi. Buna kar- şılık geçen yılın ilk çeyreğinde metrekareye 457 milimetre yağı- şın düştüğü kentte, bu yıl yağış or- talaması 180 milimetreye kadar geriledi. Şanlıurfa Tarım îl Müdürü Ab- dullah Kcskiıı, il genelinde 9.4 milyon dekar hububat ekili alanın ancak 3.6 milyon dekarlık bölü- münün sulanabildiğini, 5.8 milyon dekarlık arazide ise kuru şartlarda tanm yapıldığını söyledi. Kuru ta- rımın yapıldığı arazideki ürünle- rin büyük bölümü de aşın sıcak ne- deniyle yandı. Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Şanlıurfa Şube Başkanı Abdullah Melik, hükümetin aci- len Kuraklık Eylem Planı hazır- layarak bölgeyi doğal afet kapsa- mına almasını istedi. DiYARBAKIR VE MAR- DİN'DE BİNLERCE MAĞDUR Diyarbakır'daysa uzmanlar son 50 yılın en kurak döneminin ya- şandığına dikkat çektiler. Diyar- bakır Ziraat Odası Başkanı Bah- ri Erdem ise kuraklık nedeniyle çiftçilerin büyük kısmının hububat ekili arazisini sürüp, gelecek yıl için hazırlık yaptığını söyledi. Di- yarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Birliği (DESOB) Başka- nı Alican Ebedinoğlu, bölge hal- kınm büyük kısmının kırsal nü- fustan oluştuğunu, sorunun sade- ce maddi kayıplarla atlatılamaya- cak düzeyde olduğunu belirterek "Yaşanan kuraklık zaten pa- muk ipliğine bağlı bölge ekono- misinin büsbütün dibe vurma- sıııa neden olacak sonuçlar do- ğurmuştur" dedi. Kuraklığın so- nucu olarak çiftçinin esnaf ve tüc- cara borcunu ödeyemeyeceğini, dolayısıyla esnaf ve tüccann da zor durumda kalacağının altını çizen Ebedinoğlu, hükümetten taleple- 1 ürkiye Ziraat Odalan Birliği verilerine göre Mardin, Urfa, Diyarbakır, Batman, Hakkâri, Muş, Siirt, Şırnak, Antep, Elazığ 'da kuraklık nedeniyle buğday ve arpada zarar oranı yüzde 90'lara kadar yükseldi. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ise kuraklığın bu yılki faturasını 2.5-3 milyar YTL olarak açıkladı. rini şöyle sıraladı: "Kuraklık yaşanan bölgeler afet bölgesi ilan edilmelidir. Zi- raat odalarımızın da içinde yer aldığı hasar tespit komisyonla- rı oluşturulmahdır. Çiftçileri- mizin zararları ürün bazında tespit edilerek tüm üreticileri- mizin zararları en kısa zaman- da karşılanmalıdır. 2007 ve 2008 yılında kredi borcunu ödeye- ıneyeıı tüm üreticilerin kredi borçları faizsiz olarak ertelenmelidir. Bölgedeki esnaf ve tüc- carların da Bağ-Kur, vergi, banka kredisi gi- bi borçları bu krizden dolayı ertelenmeli, bu kesime faizsiz kredi im- kânı sağlanmalıdır. Kuraklık da dikkate ahnarak elektrik sorunu çözülmelidir. Kırsal Kalkınma Yatırımları- ııın Desteklenmesi prog- ramı çerçevesinde ya- yımlanan 2008/19 nolu Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklen- mesi Tebliği'nin öngördüğü su- lama sistemleriyle ilgili destek- lerden bölge çiftçisinin etkin bir biçimde faydalanabilmesi için kolaylaştırıcı tedbirler alın- malıdır." Mardin'de de bölgenin diğer kentleri gibi kuraklık nedeniyle binlerce çiftçi mağdur oldu. Mar- din Tanm İl Müdürü Veysi Ab- dulsamedoğlu "Derik, Kızıltepe, Nusaybin ve Mardin Merkez ilçelerinde gerek yeraltı sondaj kuyularıyla yapılan sulama, ge- rekse göletlerden yapılan sula- ıııayla yaklaşık 1 milyon 107 bin döııüın arazide hububat ta- zide dönüm başına 600 kilogram buğday alınırken, bu yıl bu raka- mm 200 kiloya kadar düştüğüne dikkat çekti. Özkan, hükümetin, kuraklık ile ilgili bölgedeki çift- çilerin Ziraat Bankası ve Tanm Kredi Kooperatiflerine olan borç- larını 1 yıl ertelenmesi ve tohum- luk desteği verilmesi karannıysa büyük sıkıntı içerisindedir" di- ye değerlendirdi. Mardin'e bağlı Yukanazıklı kö- yü muhtarı Abdullah Duyan, köyde yaklaşık 10 bin dönüm eki- li arazinin tamamen kuruduğunu vurgulayarak, "Bu yıl ne mahsul var ne de hayvanlar için sa- man. Borç batağına saplandık" dedi. En kalıcı çözüm GAP'tır Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Halil Dolap, çözümün GAP'ta olduğuna işaret etti. GAP tamamlanmadan sulu tanmdan istenilen verimin alınamayacağım ifade eden Dolap, "Hükümetin bu konuda artık bir çözüm bulmasını bekliyoruz. En kahcı çözüm ve alternatif GAP'tır. GAP'ın bir an önce hayata geçirilmesi için hükümetin kolları sıvaması gerekir" diye konuştu. ANI rımı yapılmasına rağmen yıllık yağışın yetersiz olması ve hava- daki ııisbi nemin oluşmaması ne- deniyle sulu tarımda da yakla- şık yüzde 50 verim düşüklüğü yaşandı. Yaşanan kuraklık yü- zünden binlerce çiftçi mağdur durumda" diye konuştu. Mardin Ziraat Odası Başkanı Malik Özkan geçen yıl sulu ara- "Sadece Mardin'de kayıtlı 5 bi- ne yakın çiftçi var. Bunlardan ancak 400'ünün Ziraat Banka- sma borcu var. Çiftçinin asıl özel bankalara ve esnafa borcu var. Bunun için tedbir alınması la- zım. Hükümetin desteği olum- ludur. Ancak yetersizdir. Bu yönde yeni düzenleme yapılma- lıdır. Çiftçi kuraklık nedeniyle JTEP VE ADIYA- MAN'DA İSYAN Gaziantep Ziraat Odası Başkanı (GZO) Zihni Kep- kep de çiftçilerin kuraklık nedeniyle mağdur olmasının sorumlusu olarak AKP hü- kümetini gösterdi. Kepkep, Türkiye ve dünya gerçekleri- ne uygun halen belli bir tanm politikası olmadığını vurgu- larken, yaşanan olumsuzluk- ların faturasının çiftçilere ödettirildiğini ifade etti. Adıyaman Ticaret Borsası Başkanı Mahmut Fırat ise Adıyaman ve çevresinde ku- ru tanm yapılan araziler içinde ürün alınabilecek 1 metrekare bile alan ol- madığını söyledi. Fırat, "Bir çiftçi- nin 500 dönümlük alanda ekiııı yapması için 20-222 bin YTL har- cama yapması gerekiyor. Şimdi bu maliyetler olduğu gibi kalacak. Durunı çok valıinı. Buğday, arpa, nohut ve mercimekte üretim sıfı- ra yakın düzeyde" diye konuştu. Hayvancılığı da vurdu Kuraklık sadece ta- rım arazilerini değil, meraları, otlaklan da etkiledi. Hasat döne- minden sonra da arpa ve saman bulamayacağmı düşünen hayvan üreti- cileri, çareyi hayvanla- nnı elden çıkarmakta buldu. Meralarda ot bit- meyince Diyarbakır, Batman, Siirt, Mardin ve Şanlıurfa'dan onlar- ca sürü sahibi, yüksek kesimlerinde verimli meralara sahip olan Muş, Bingöl ve Ela- zığ'da yayla kiralamaya başladı. Diyarbakır Tanm İl Müdürlüğü kayıtlanna göre geçen yıl nisan ayında il dışına çıkanlan hayvan sayısı 6 bin 783'ken bu yıl bu ra- kam 132 bin 676'ya yükseldi. Kiralar 5 kat arttı Diyarbakır Kasaplar Odası Baş- kanı ve Türkiye Kasaplar ve Be- siciler Federasyonu Bölge So- rumlusu Sait Şanlı Muş, Bingöl yaylalannda yer sıkıntısı başladı- ğına dikkat çekerek, "Gidilen yerlerde her yıl 500 koyunun ye- ri 6 aylığına 5 bin YTL'ye ki- ralanıyordu.. şimdi 25 bin YTL'ye yükseldi" dedi. Diyar- bakır Tanm Müdürlüğü Hayvan Sağhğı Şube Müdürü Zeki Sadak ise yapnklan nisan ayı ölçümlerine göre kuraklık nedeniyle meralar- da hayvan başına düşen kuru ot miktannın 34 kilogramdan 7 ki- lograma kadar düştüğünü belirtti. Muş'ta yayla kiralayan Diyar- bakır'ın Yalankoz Köyü Muhta- rı Mustafa Yıldız, "Hayvanla- runız günlerce aç kaldı. Büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Şu anda kaldığımız yaylanın sahipleri bize kısa süreli müsaade etti. Bizim kendimize acil olarak yayla bulmamız gerekiyor. Ba- zı sürü sahipleri yayla kirala- mış, ancak bazı sürü sahipleri halen yayla bulamadı" diye yakındı. 'Ot bulamıyoruz' Siirt'ten 4 kamyona yük- lediği 750 küçükbaş hay- vanla Muş Üçevler bölge- sindeki yaylalara yerleşen Şehmuz Kuru, "Hayvan- larımızı otlatacak ot bu- lamamamızdan, hayvan- lara verecek su bulama- mamızdan dolayı bu sene Muş'a geldik Sonbahara kadar Muş'ta kalacağız. 750 küçükbaş hayvan, ih- tiyacımız olan yiyecek, konaklama malzemeleri, at, eşek, çoban köpekle- riyle birlikte yaklaşık 50 nüfus geldik" dedi. Ta- nm İl Müdürlüğü yetkilileri de bu yıl kuraklık nedeniyle yay- lalann il dışından gelen sürü sa- hiplerine kiralanması yasağını kal- dırdıklannı, bölgedeki yaylaya ge- tirilen küçükbaş hayvan sayısının 50 bini bulduğunu belirttiler. Yetkililer, tüm Güneydoğu'da yaklaşık 1 milyon hayvanın baş- ka şehirlerdeki otlak ve yaylala- ra götürüldüğünü tahmin ettikle- rini söylediler. TUNCAY ÖZKAN'IN ÎDDÎASI Kazancı ve Mustafa Erdoğan ortak GÜRSU KUNT ANTALYA - Gazeteci Tuncay Özkan, Antalya'da tarım arazisi üzerine kaçak enerji yatınrm kuran Aksa'nın sahibi Mehmet Ka- zancı ile Başbakan Recep Tayyip Erdo- ğan'ın kardeşi Mustafa Erdoğan'ın ortak ol- duğunu öne sürdü. Gazeteci Tuncay özkan, Aksa Enerji hak- kında suç duyurusunda bulunan Selimiye kö- yü sakinleriyle bir araya geldi. özkan, Antal- ya'da birinci sınıf tarım arazisi ve kentin en önemli su kaynaklanndan biri olan Kırkgöz'e oldukça yakın bir yerde kaçak santral kuran Aksa Enerji'nin sahibi Mehmet Kazancının Başbakan Erdoğan'ın kardeşi Mustafa Erdo- ğan ile ortak olduğunu söyledi. özkan, "Vatan, Aksa'nın çiftliği ise, baş- bakanın arkadaşının çiftliği ise ben de onun hainiyim. Bu santral sizi yutacak. Sizi bura- da zehre terk ediyorlar. Zehri balla sarıp, size yedirmeye çauşıyorlar. Ya kendi top- raklarınızda hizmetçi olacaksınız ya da bu- ralardan sizi kovacaklar. O yüzden direnin, mücadeie edin. Eğer siz önde olursanız, siz sokağa çıkarsanız onlar giderler. Berga- ma'da mücadeie kadınlarla kazanıldı. Siz savunursanız onlar kaçar, siz savunmazsa- nız biz de kaçanz" diye konuştu. Toplantıda, Toprak Koruma Kurulu'nun Aksa'nın yatın- mına önce kanşı çıktığı fakat Enerji Bakanı Hilnıi Güler'in kente gelişinin ardından proje- ye izin verdiği de anımsatıldı. Elektrik Mü- hendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ayhan Dolanay da, "Eğer buraya böyle bir yaürım yapılacaksa biz vatan hainiyiz ve Antal- ya'ya ihanet etmeye devam edeceğiz" dedi. ' Y E N İ BİR KANAL KURACAĞIM' Daha sonra Biz Kaç Kişiyiz Platformu Antalya Şubesi'nce düzenlenen "Türkiye Nereye Gidiyor, Ulusalcılar Ne Yapmah?" konulu konferansa katılan özkan, yeni bir ka- nal kuracağını açıkladı. özkan "Başbakan Erdoğan ve arkadaşlarının reklam ambar- gosu nedeniyle Kanaltürk'ü sattık. Kanal Biz adı altında yeni bir kanal kuruyoruz. Siyaset de yapacağız. Yaptığımız şey Türki- ye'de halkın hakkını savunmaktır" dedi. HABER ve FOTOĞRAFLAR: MAHMUT ORAL, ARİF FARAÇ, ADNAN AVUKA, BEKİR ŞAHİN Tiîpk Günü Yürüyüşü yapıldı • NEW YORK (AA) - ABD'nin New York kentinde Türk-Amerikan Dernekleri Federasyo- nu'nun (TADF) düzenlediği 27. Geleneksel Türk Günü Yürüyüşü ve festivali, büyük bir katılımla yapıldı. Birçok kent ve eyaletten binlerce Türk, yürüyüş ve festival için New York'a geldi. Devlet Bakanı Mustafa Said Yazıcıoğlu ve AKP Genel Başkan Yarduncısı Egemen Bağış da renkli göste- rilere sahne olan yürüyüşe katılanlar arasındaydı. İntîhar etmek isteyince • ANKARA (AA) - Bir kadının intihar etmek amacıyla açtığı iddia edilen LPG tüpünden sızan gaz nedeniyle meydana gelen patlamada ikisi po- lis, üç kişi yaralandı. lsmail K, kızı N.B.K'nin (28) intihara teşebbüs ettiği iddiasıyla polise baş- vurdu. Genç kızın evde olduğunu sanan polisler, kapıyı zorla açarak eve girdiler. Bu sırada, N.B.K'nin intihar etmek için açtığı iddia edilen LPG tüpünden sızan gaz nedeniyle patlama mey- dana geldi. Patlamada, baba lsmail K. ile iki polis memuru hafif yaralandı. Hastanede ayakta tedavi edilen yaralılar, taburcu edildiler. Trenlerin röntgeni çekilecek • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kaçakçı- lıkla mücadeie çalışmalan kapsamında geliştiri- len, Türkiye'nin ilk tren tarama cihazı, Iran sını- nndaki Van Kapıköy Sınır Kapısı'na kurulacak. Hareket halindeki treni radyografi ışınlanyla tara- yacak olan sistem, vagonlar ve yolcu bagajları içindeki kaçak eşyalann tespit edilmesini sağlaya- cak. AB kaynaklı proje kapsamında monte edile- cek sistemle trenler saatte 30 kilometre hızla gi- derken radyografi ışınlanyla taranacak. Sistemin 2009'da faaliyete geçmesi planlamyor.