Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 MAYIS 2008 SALI OLAYLAR VE GORUŞLER EVET / HAYIR OKTAY AKBAL İlhan Selçuk: "Olmak ya da Olmamak!./' "Sosyal devlet... Ana- yasa Mahkemesi... Yük- sek Hâkimler Kurulu... Idarenin bütün karar ve iş- lemlerine yargı yolunun açık olduğu ilkesi... Üni- versitelerin özerkliği... Radyo ve televizyonların tarafsızlığı... Sendikal hak- lar... Grev hakkı... Toplu- sözleşme düzeni... Yargı bağımsızlığı... Toplantı ve gösteri yürüyüş hakkı... Tabiiyargıç ilkesi... Sos- yal güvenlik hakkı... Üc- rette eşitlik ilkesi..." 27 Mayıs 1961 Ana- yasası'nın, Türk ulusuna sunduğu temel ilkeler... Bir bir ele alın; hangisi kaldı, hangisi uygulanıyor ya da uygulanmak iste- niyor.. hiç biri!.. • •• Sevgılı İlhan Selçuk'un yeni baskısı yapılan "Is- kele-Sancak" adlı kita- bından aldım yukarda sı- raladıklarımı... "Türkiye'de bugünkü rejim 1961 Anayasası'nın gerisindedir. 27 Mayıs'tan bu yana kaç yıl geçti? Batı'da 'temsili demok- rasi' aşıldı, 'katılımcı de- mokrasi'ye geçildi, biz uygarlığın ardında nal topluyoruz?" İlhan Selçuk sanki bu yazıyı yıllar önce değil de, bugünlerde yazmış! Görüyorsunuz boşuna zaman öldürüyoruz. Ge- lip geçen liderler de- mokrasi lafı edip Ata- türk'ün önerdiği halktan, uygarlıktan, hukuktan ya- na gerçek bir demokra- siyi bir yana itiyorlar. Hep- sinin amacı, önce kendi- leri, yakınları, kişisel ege- menliklerini bir süre daha sürdürebilmek hesapla- rı... • * • "Düşünüyorum öyleyse vurun" demişti bir kita- bında... Etiyle kemiğiyle yaşadığı bir süreçti. Köşklerde, hapislerde, tutuklanmalarda, kırk ya- şından seksen yaşına ka- darhalkın mutluluğu, bi- linçlenmesi, gerçekleri görmesi, kısacası akıl- lanması adına verdiği sa- vaşım... İlhan Selçuk seksenin- den sonra da yüklendiği görevi sürdürüyor, en genç yaşından bu yana büyük bir aydınlığı varlı- ğıyla, yazılarıyla yaşıyor, çevresine de, yaşatıyor! "Türkiye'de sol, de- mokrasiyi kurmak ve fa- şizrni engellemek için bir- leşmek zorundadır. Laik- lik düşmanlanna karşı du- rabilmek için birleşrnek zorundadır. Şeriat tehli- kesine karşı birleşmek zorundadır. Emeğin hak- kını koruyabilmek için bir- leşmek zorundadır". İlhan Selçuk, çözülme- si gereken sorunu iki söz- cükle özetlemiş: "Olmak ya da olma- mak!.." Yargı Bağımsızlığı... Malıir Ersiıı CERMEÇ Yargıtay A dalet Bakanlığfnca hazırlanan "Yargı Reformu Stratcjisi" taslağının, kaınuoyuııa açıklan- madan ve yüksek yargı organla- n ile ilgıli kumluşlann görüş vc önenlen alınmadan önce AB'nin Genışleme- den Sonunlu üyesi Olli RchıTe sunulduğımu basm aracılığıyla öğrenmiş bulunuyoruz. "Yargı reformu stratejisi" taslağında yar- gının bağımsızlığı, yansızlığı ve etkinhğinin sağ- lanması amacına yönelik hcdcfler olarak be- lirlenen ve 2008-2013 dönemi içinde gercek- leştirilmcsi öngörülen konulann doğrudan yar- gı crkini ilgilendirdiğinde kuşku yoktur. Böy- le bir çalışmada yüksek yargı organlannın gö- riiş ve önerilcri alınmadan, Adalel BakanlığYnca taslağın önce AB yetkilisine sunulmuş olma- sı karşısında, yüksek yargı temsilcilerinın gös- terdıklen tepkiyi haklı bir davranış olarak ka- bul etmck gerekir. Bakanlığın bu tııtumu, gü- nümüzde yürütmcnin yargı erkıne bakış açısı- nı, özellıkle yüksek yargı organlannın yargıy- la ilgili göriiş ve önerilerine ne denli değer ver- diğini ortaya koyması bakımından öncmli bir ömek oluştunnaktadır. Taslakta, yargı bağımsızlığı açısından Hâ- kimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun şımdı- ki yapısmın "hâkinı ve savcılar üzcrinde yük- sek nıahkemelerin vesayetinin olduğu i/.lc- ninıini taşıdığı" belirtilerek yargı bağımsızlı- ğının güçlendirilmesi amacıyla kurulun "geniş tabanlı tenısil esasına göre" ycniden yapı- landınlnıası öngöriilmektedir. 1982 Anayasa- 18, Hukuk Dairesi Başkam sı'nın 159. maddesı uyannca kurulan Hâ- kimler vc Savcılar Yüksek Kurulıf nda Ada- let Bakanf nın yer almasıyla yürütnıc orga- ııının da temsili sağlanarak ulıısal egemcnlik ve demokratık meşruiyet ılkesıne yönelik önemlı bir adım atıldığına değinilen taslakta, yasama orgamnın kurula üyc seçimi ıçın yet- kisinin olmaması bir eksiklık olarak görülmekte; yapılacak çalışmada yasama ve yürütme organı tarafindan kurula hâkim vc savcılar arasmdan üyc seçimi komısunda görcv vc yetki verilmesı planlanmaktadır. Ülkemızdc yıllardır gerek öğretidc gerekse uygulamada yargı bağımsızlığı konusımda ya- pılan eleştınlere bakıldığında; yürütme orga- nının bir üyesı olan Adalet Bakanı'nm HSYK'nin başkanı ve bakanlık müsteşannın kurulun doğal üyesı olmasının yargı bağım- sızhğmı vc anayasada öngörülen güçler ayrı- lığı ilkesını zedelcdığı görüşünün baskın olduğu görülecektir. Özcllikle günümüzde yürütmenin yargıya ba- kışı vc yaklaşımı, Adalet Bakanlığı'nın (yar- gıçlık mesleğinc alınacakların belırlcnmcsi, yar- gıçlann bakanlıkta görevlendınlmesı, haklannda araştırma, uıceleme vc sonışturrna yapılması vb konularda) uygulamalan gözönünde tutuldu- ğunda, yargıdakı bu yapılanma biçiminin yar- gının bağımsız ve yargıçlann güvencelı olma- dığından yakmanları haklı çıkaracak nitelikte- dir. Bu ncdenle Yargıtay vc Danıştay üyelen arasından scçilen yüksek yargıçlann HSYK'de yer alması, "hâkinı ve savcılar üzcrinde yüksek mahkenıelerin vesayetinin olduğu" izlenimini oluşturmamakta; tersine, Adalet Bakanı'nm kurul başkanı ve müsteşann doğal üye olması, yargıç ve savcılan yürütmenin ct- kisı ve vesayetı altına soktuğu izlenimini uyandımıaktadır. 1961 Anayasası, güçler aynlığı ilkesi doğ- rultusunda Türk ulusu adına yaıgı yctkisinı kul- lanan yargıçlann özlük işlenyle ilgıli görevi salt yargıçlardan oluşan ve yıne yargıçlarca scçilen bir kunıla (Yüksek Hâkimler Kurulu'na) vcr- mişken, 1982 Anayasası ıle Yüksek Kurul'uji yapısı değıştınlcrck kurulda Adalet Bakanı vc müsteşannın yer almasıyla yürütme organının da temsıl edilmesi sağlanmıştır. 1982 Anaya- sası'run 159. maddesı ile gctırilen bu düzenleme, "Yargı Relbrnıu Stratejisi" taslağında değı- nıldığı gibı ulusal egemenlik ılkesinc yönelik önemlı bir adım değil, tersine anayasanın "başlangıç" maddesinde tanımlanan güçler ay- nlığı ılkesinı ve dolayısıyla ıdas adına yargı yct- kisinı kullanan yargınm bağımsızlığını zede- leyen bir atılım olmuştur. Adalel Bakanlığı'nca hazırlanan "Adalet Re- formu Stratejisi" taslağında daha da ılen gı- dilerek, yasama ve yürütmc organlarına Hâ- kimler vc Savcılar Yüksek Kurulu'na üye se- çimi konusunda görev ve yetkı vcnlmesi plan- lanmaktadır Bu planı, "Yargı Bağımsızlığı- nın Güçlendirilmesi" adı altında yargıyı ya- sama ve yürütmenin etkinlıği altına sokmaya, güçler aynlığı ılkesıni yargı erki aleyhine bo/- maya, dolayısıyla yargıyı şimdikine nazaran ya- sama ve yürütmeye daha bağımlı duruma ge- tirmeye yönelik bir stratcji olarak gömıekteyız. 19 Mayıs 1919'u Anlatmak Dr. Haııdan DİKER Yeditepe Üni. öğr. Gör. B iz 19 Mayıs 1919'u anlatama- dık. Yorumlaya- madık. Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanan bu günün anlam ve önc- mini gençlere aktarama- dık. Oysa 19Mayısl919'ım Türk dcvrım tarihi içinde yer alan önemlı bir baş- langıç noktası olduğunu, Anadolu'da Amasya'dan başlamak üzere İstanbul hükümetıne, saltanata ve yerleşık düzene karşı bir ihtilal hareketının bu ta- rıhten ıtibarcn başlamak- ta olduğunu; Bir ilk adım olmasının yanı sıra, Türk devrim süreci içerisinde artık dii- şün aşamasının tamam- lanmış olduğunu ve dev- rımin 2. aşaması olan ak- siyon aşamasına gelindi- ğini; Bu tarihte başlayan bu karşı eylemin 23 Nisan 1920'deTBMM'ninaçıl- masına kadar geçen süre- de ulus dcvlctin kuruluş aşamasını tamamlamış ol- duğunu; İş hayatı hızlılan sever... Rekabette geri kalmaym, yolda boşuna vakit kaybetmeyin. Sadece rezervasyon yapmanız yeterli. İhtiyacınız olan zaman, Avis havalîmanı ofislerinde... Dünyanın her yerinden rezervasyon için: www.avis.com.tr 444 2847 AVİS TBMM'nın açılmasın- dan sonra da bu kcz ulu- sal kurtuluş savaşımızın başlayacak olmasını, do- layısıyla da artık kuru- luştan kuıtuluşa doğııı gı- den bırsürecın başladığı- nı; Savaşın sonıuıda imza- lanan Lozan Barış Ant- laşması ılc dc ycniden doğan pırıl pırıl yenı bir devlctın varlığını; 29 Ekiml923'te de Cumhuriyetin ılanı ile or- taya çıkan genç Türkıye Cumhuriyeti'ni; Bu sıyasal yapılanma- nın ardından gelen bir di- zı devrımlerle şekillenen yepyenı devleti; Anlatamadık... Görülüyorki 19 Mayıs 1919 Anadolu ihtilalımn ilk adımıdır. Türk dcvri- minin düşün yönü 1908 lkınci Mcşaıtiyet yılla- rında çoktan Gazi Mus- tafa Kcmal tarafindan ta- mamlanarak artık ıhtılale geçilmıştır. Bu süreç Erzurum vc Sıvas kongrelen ıle dc- vam ederck 23 Nisan 192()'de Meclis'in açılışı ile yeni dcvletin kuruluşu tamamlanmıştır. Temelı ulus olan, demokratık, la- ık ve çağdaş bir devlet Bu devletın kuruluşu çok zorluklarla tamam- lanmıştır. Kurtuluş bu sü- recin 2. aşamasını oluş- tunnaktadır. Yapılan re- formlarise 3. evre olarak ortaya çıkmıştır. Günüınüzdc Gazı Mus- tafa Kemal'ı ve onun ya- pıp cttiklerini değerlen- dirmek, onu anlamak ve anlatabilmek, 19 Mayıs'ın önemını vurgulamak ıçın kanımca en güzcl betım- leme onun durum değer- lendımıesıne ılişkin şu sözlerınde, o, daha Sam- sun'a çıkmadan önce, ya- ni Osmanlı Devleti'nin son günlerinde ülkenin ve ulusun halini şöyle veriyor: "Padişah ve halife olan kişi, hayat ve raha- tını kurtarabilecek çı- kış yolundan başka bir şey düşünmüyor. Hü- künıcti dc aynı durunı- da. Parkında olmadığı lıalde başsız kalnııs ulus karanlıklar, bclirsizlik- ler içinde olacakları bck- liyor. Felaketin kor- kunçluğunu ve ağırlığı- nı anlamaya başlayan- lar. bulundukları ortam ve duygulandıkları et- kilere göre kurtuluş yo- lu saydıkları önlemlcri alma çabasında... Ordu adı var kcndi yok bir haldc. Komutanlar, su- baylar genel savaşın buııca üzüntü ve sıkın- tılan ile yorgun, vatanın parçalanmakta olduğu- nu görmeklc de yürek- leri yanıyor. Gözleri önündc derinleşen ka- ranlık fclaket uçurumu kenarında kafaları bir yol, kuruluş yolunu arı- vor." NERİC VELfDEDEOĞLD DENOKRASİDEN TEOKRASİYE Mt? Meriç Velidedeoğlu, AKP iktidarının Tjjrjiiyc'yî nasıl bir durum içresine düşürdiigünU anlatıyor ye laik Tiirkiye'nin içiııc diişiirîildüğü bu durumu enine boyuna ele alıyor. Of Cumhuriyet V Kitapları üitUH www.cumhuriyetkitaplari.com Merkez: Prul Nurcllın Ma/tvır Ötrtel Sokak No. 2 Şışlı [ol 0 212 343 72 M Ankara Şubc: Alalurk Uulvarı No 125 Kal 4 Bakanlıklar Tel 0 31? 419 50 20 izmlrŞube: H /ıya Bttlvaıı 1352 Sokak No- ?/3 Pasaporl Tel 0?32 441 12 20 Yaym Dafılıın 3 1 ÇYDD TRABZON KİTAP VE KÜLTÜR ŞÖLENİ HUSEYİN KAZAZ KUl TUR MERKEZİ Perşembe KAMİL MASARACI Söyieji w SSayt Gösterisi Karikatürlü "Jey"ler 12.30-14.00 P e r ş e m b e ZEYNEP ORAL Soyltji Kadın Olmak, İnsan Olmak 18.30-20.00 Cumartesi DENİZ KAVUKÇU06LU Söyleji: Sol(uk)suz Kalan Sosyal Demokrası M 18.30-20.00 ESKIJEHİR KİTAP FUARI HALLER GENÇLİK MERKEZİ Cumartesi MEHMET FARAÇ "Terör ve Guneydoğu" 13.00-14.00 İıma: 14.15-16.15 Pazar İLHAN TAŞCI Söyleji "Hükümet ve Yolsuzluk" 12.00-13.00 sm/a 13.15-15.15 Salı FAİK BULUT İmza: 12.00-13.00 arşamba OSMAN ŞAHİN 13.00-14.00