Katalog

1 MAYIS 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA H j J V v J i l U1YJLJL ekonomi(a)cumhuriyet.com.tr 13 BU YIL SONUNDA YÜZDE 9.3 Enflasyon hedefinin neden tutmadığım açıklayan Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, "2008 yılı sonunda enflasyonunyaklaşıkyüzde 9.3 düzeyinde gerçekleşeceğini tahmin etmekteyiz. Gıda fıyatlarında kademeli düşüş olursa 2011'in ortalannda yüzde 4 'leri görebiliriz " dedi. GEÇMİŞİ UNUTUN... Başkan Yılmaz, ekonomik birimlerin yüzde 4 'lük enflasyon yerineyüzde 9.3 'lük enflasyon tahminini esas almalan gerektiğini belirterek kamudaki maaş artışları dahil tüm kamu hesaplannda ve bütçelemelerde 2009dan itibaren tahmin çıpasımn esas alınmasım istedi. KREDİBİÜTEMİZ SARSILDI 2002-2005 yıllan arasında izlenen örtük enflasyon hedeflemesinde başarüı olduklannı belirten Durmuş Yılmaz, "Ancak daha sonra gelişen arz soklan işi bozdu. Açık enflasyon hedefıne geçtiğimiz dönemden bu yana bir başarı grajığimiz yok" şeklinde konuştu. Hedeften umutkesildiMerkez Bankası Başkanı, en az ikiyıl daha enflasyonun yıllıkyüzde 4 'e indirilmesinin mümkün olmadığını ilan etti ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Merkez Bankası Başkanı Dur- muş Yılınaz, en az iki yıl daha yüzde 4'lük enf- lasyon hedefinin tuttu- rulamayacağını söyledi. Yıl sonu enflasyon he- defini yüzde 9.3 'e çıkar- dıklannı açıklayan Yıl- maz, "Enflasyonda bü- yiik belirsizlikler var. Bunların nc tür şekille- neceğini görmemiz ge- rekiyor. Enflasyon he- definin değiştirilmesi konusunu son Para Po- litikası Kurulu (PPK) toplantısuıda gündeme aldık, aıııa henüz alın- mış bir karar söz ko- nusu değil" diye konuş- tu. Yılmaz, "ekonomik büyümede bir yavaşla- ıııa olacağından da şüp- heleri olmadığını" be- lirtti. Yılm ikinci 'Enflas- yon Raporu'nu basın toplantısıyla açıklayan Yılmaz, "2008 yılı so- nunda enflasyonun yaklaşık yüzde 9.3 dü- zeyinde gerçekleşece- ğini tahmin etmekte- yiz. Gıda fiyat enflas- yonunda kadenıeli bir düzeltme olacağı var- sayımı altıııda enflasyo- nun 2010 yılınııı sonun- da yüzde 4.9 düzeyine, 201II yılınııı ortalann- da ise yüzde 4 seviyesi- ne düşmesini bekle- mekteyiz" şeklinde açıkladı. Temkinli duruşun ko- runması durumunda da- hi enflasyonun, orta va- dede yüzde 4 olan hede- fe doğru yaklaşmasının iki yıldan daha uzun bir süre alabileceğini belir- ten Yılmaz, kötümser se- naryodaysa gıda fiyat enflasyonunun 2008, 2009 ve 2010 yıllarmda sırasıyla yüzde 17,11 ve 10 olarak gerçcklcşece- ği ve petrol fiyatlannın 2009 yıhnın sonunda 150 dolara çıkacağı ve kısa vadcli faizlerin 2008 yı- lının sonuna kadar kade- meli olarak arttırıldığı varsayımı altında enflas- yonun yüzde 4 düzeyine ulaşmasının dört yıl sü- receğini kaydetti. Gıda, petrol ve diğer enıtia fiyatlanndaki ge- lişmelerin bütün dünya- da olduğu gibi Türkiye'de de enflasyon üzerinde baska oluşturduğunu kay- deden Yılmaz, "2008 yı- hnın ilk üç ayında 'IV- FE'deki yüzde 3-1'lik artışın 2.3 puanı gıda fiyatlanndaki artıştan, 0.9 puanı encrji gru- bundaki fiyat artışla- rından kaynaklanmış- tır" dedi. Yılnıaz, bu durumun riskleri arttırdığına işa- ret ederek bu çerçevedc, nıart ayından itibaren fa- iz indirim sürecine ara verildiğini, nisan ayı top- lantısından sonra ise ge- rektiği takdirde faiz art- tınmına gidilebileceğini belirtti. Hükümete açık mektup ^ MerkeZ Bankası, 2008 yıhnın ilk üç aylıkdöneminde yıllıkyüzde 9.15 olarak gerçekleşen TÜFE artışımn, yüzde 9.1 'lik belirsizlik aralığı üstsınmm aşması ne- deniyle, hükümet adına Devlet Bakam , Mehmet Şimşek ve IMF'ye gönderdiği açık mektupta yüzde 9.15 olarakgerçek- leşen yıllık enjlasyomm 6.13 puanmın, enerji vegıda kalemlerindekıfiyat artış- a larından kaynaklandığım kaydetti. Mek- tupta, fiyat istikranna ulaşılabilmesi için 'basiretli' bir para politikasımn yeterli olmadığı belirtilerek "Ekononüntizin dayanıkhlığmı koruması için ınali disip- lin ve yapısal reformların devamlıhğı •itik önem taşımakiadır" denildi.^JiTİtİk Ötli DIŞ ŞOKLAR BİZİ BU HALE GETİRDİ 2002-2005 yıllan arasındauygulanan örtük enflasyon hedeflemesi sürecinde önemli bir başarı clde ettiklerini belirten Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, ancak art arda gelen şoklar nedeniyle açık cnllasyon hedefi sürecinde aynı başannm tckrar edilemediğini belirterek bankanın kredibilite açığı bulunduğunu söyledi. Yılmaz, "Örtük enflasyon hedeflemesi sürecinde enflasyon iki haneli rakamlardan yüzde 7'ler düzeyine çekildi. Bankanın arkasında böyle bir başarı grafiği var. Ancak daha sonra gelişen arz şokları nedeniyle bu gerçckleşemedi. Bugün itibarıyla açık enflasyon hedefine geçtiğimiz dönemden bu yana bir başarı grafiğinıiz yok, bu bizim için önemli bir kredibilite sorunu, bunu kabul ediyoruz" dedi. 'Maaşlara zamda tahmini esas alın' TÜrkİye Cumhuriyet Merkez Ban- kası (TCMB) Başkanı Durmuş Yıl- maz, kamu dahil tüm kamuoyunun bun- dan sonra alacağı kararlarda, en azın- dan orta ve uzun vadede enflasyon he- defini, kısa vadede de Merkez Banka- sı tahminlerini çapa olarak almasını is- tedi. Yılmaz, gazetecilcrin sorulannı şöyle yanıtladı: *' Enflasyon tahminlerininçapa olarak baz alınması önerisine kamu da dahil. • Bu yılın bütçesi senenin başında vc hedef enflasyona göre bağlandı. Ger- çekleşen enflasyon ile hedef enflasyon arasında bir fark olursa bu zaten (ka- mu ücret artışlarına) ödenecek. Dola- yısıyla burada yeni bir düzenlcme yap- maya gerek yok. Ama önümüzdeki yıl- larda 2009,2010,2011 yılı bütçeleri bağ- lanırken hcrhalde yeni verilere göre bunlar yapılacak. • AB 'yi çapa olarak görüyoruz, gör- meliyiz, görülmeli. ^ Biz işlerimizi doğru yaptığımız, bugüne kadar yapageldiklerimizi daha da ileriye götürdüğümüz sürece, mali disiplin, para politikası ve makro istik- rarda ben birproblem görmüyorum. An- cak IMF ile bir şekilde parasız bir an- laşmanın sürdürülmesi doğru olacak. • (Iktidarpartisinin kapatılma dava- sı) Bunlar hayatın gcrçeği, evet bir be- lirsizlik durumu. Bunlar ekonomik fa- aliyetleri bir şekilde etkiliyor. Görevi- miz, bunların elimizdcki verileri nasıl ctkilediğini görerek, yinc görev alanı- mız içinde, elimizdeki imkanlarla bu- na tepki vermek. UNAKITAN ÎTÎRAFI: Enflasyon düşmeyecek Ekonomi Servisi - Maliye Bakanı Kcuıal Unakıtan, sonunda kısa ve or- ta vadede enflasyon ve büyümeye iliş- kin olumsuz beklentileri kabul etti. Unakıtan, Türkiye'de enflasyonun hız- lı bir şekilde düşüş göstermeyeceğini belirterek "Yüzde 4'ler falan hiç kün- se beklemesin" dedi. Unakıtan, Marmara Üniversitesi tk- tisadi ve 1dan Bilimler Fakültesi Ma- liye Bölümü ve Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin düzenlcdiği panelde "Türkiye'de enflasyon hız- lı bir şekilde düşüş göstermeyecek. Belki biraz düşer, biraz artar ama yüzde 4'ler falan hiç kinıse bekleme- sin. Gerçekçi olnıamız la/.ını. Tür- kiye'deki büyüme eskisi gibi olma- yacak. 7,8,9 yok öyle şeyler. Bütün dünya gibi biz de etkileniyoruz." YÜZDE 25.4 ARTTI Dış açık büyüyor Ekonomi Servisi - Türkıye'nin dış ticaret açığındaki artış sürüyor. Türkiye lstatistik Kurumu'nun (TÜ- İK) verilerine göre, nıart ayında dış açık geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25.4 artarak 5 milyar 363 milyon dolara yükseldi. Ihracat, nıart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27.6 artarak 11.4 mil- yar dolar oldu. Ithalat da martta yüzde 26.9 oranında yükseldi ve 16.8 milyar dolar olarak gerçekleş- ti. lhracatm ithalatı karşılama oranı yüzde 67.7'den yüzde 68.1 'e çıktı. Pirincin OPEC'i kuruluyor Ekonomi Servisi - Gıda fiyatlan artışı dünya çapın- da eylemlere sahne olurkcn, ulusal ve küresel çözüm yol- lan arayışı sürüyor. Dünya- nın en büyük pirinç ihracat- çısı Tayland'ın başbakanı Samak Sundaravej bir pi- rinç birliği oluşturmak için Laos, Vietnam, Myanmar ve Kamboçya hükümetleri ile prensipte anlaştıklannı açık- ladı. Sundaravej, pirinç fiyat- lannı sabitlemek amacıyla kurulacak birliğin OPEC (Petrol lhraç Eden Ülkeler Orgütü) bcnzeri bir yapıda olacağını belirterek, grubun OREC (Pirinç lhraç Eden Ülkeler Örgütü) admı ala- cağmı söyledi. Ote yaııdan, Mısır Dev- let Başkanı Hüsnü Mü- barek, gıda fiyatlann- daki artış nedeniyle pro- '- testo gösterilerine sahne olan Mısır'daki gcnlımı dü- şürmek amacıyla dün kamu çalışanlarının maaşlarına yüzde 30 zam yapıla- cağını açıkladı. Müba- rek, zanılı maaşların ödenmesine 1 Tem- muz'dan itibaren başla- nabilmesi için, hükümet ve parlamentodan gerek- li dcğişiklikleri bir an ön- cc yapmalarını istedi. Çin çözümü buldu Birsüredir küreselgıda krizinden çıktsyolları arayan Çin hükümeti.yatırımcılan.yabancı ül- kelerde toprak almayaya da Mralamaya tesvik ediyor. Çin Tanm Bakanhğı 'ndan yetkililer, Çinli üreticileri, Latin Amerika, Avustralya, Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinde toprak kiralamaları ya da satın almalan koııusunda cesaretlendirdiklerini dile getirdiler. Türkiye gıdada güvensiz Ekonomi Servisi - Dünya Bankası'nın yeni yayımlanan Türkiye Eko- nomik Memorandumu raporuna göre, Türkiye gıdagüvenliği açısmdan AB üyesi ülkeler ile kom- şu Bağımsız Devletler Topluluğu Ülkeleri için- de Ajzerbaycan'dan son- ra en alt sırada yer alı- yor. Türkiye'de gıda gü- venliğinin arttırüması için ilk ve en önemli koşulun gıda arz zincirine yatı- nm yapılması olduğu be- lirtilen raporda, potansi- yel yatırım destek prog- ramlan ve bu alanda stan- dartların güçlendirilme- sinde ise ana görevin dcv- lette olduğu vurgulandı. Yatınm Finansman Menkul Değerler, gerçek değeri 19.4 milyar dolar olarak hesapladı Aracısı bfle Telekom'u ucuz buldu MURATKIŞLALI ANKARA - Türk Telekom'un hal- ka arzına aracılık eden kurulıışlardan Yatınm Finansman Menkul Değer- lerAŞ, 12.7 milyar dolardan halka arz edilen kuruluşun gerçek değeri nın 19.4 milyar dolar olduğunıı açıkladı. Küresel dalgalanmalara karşın hü- kümetin ısrarla başlattığı Türk Tele- kom halka arzında, "fiyatm düşük be- lirlenmesi ve satışın yüzde 65 ora- nında yabancı fonlara yapüacak ol- ması" nedeniyle büyük kamu zaran oluşuyor. Türİc Telekom'un halka ar- zına aracılık eden kuruluşlardan Ya- tınm Finansman Menkul Değerler AŞ, 25 Nısan 2008 tarihli "Türk Tc- Gerçek değeri 19.4 milyar dolar olarak hesaplanan Tüık Telekom, toplam 12.7 milyar dolarlık değerden halka arz edildi. Ucuza satılan Türk Telekom'da Özelleştirme ldaresi ise yatınmcıları "Hisse fiyatı düşebilir" diye uyardı. lekom"raporunda,talep toplama fi- yatı olan hisse başına 4.7 YTL'den kuruluşun değerini 12.7 milyar dolar olarak hesapladı. Yatınm Finansman raporunda, Türk Telekom'un 2008 yılı tahmini "şirket değeri/faiz, aınor- tisman ve vergi öncesi kâr çarpa- m"na göre değerini ise 19.4 milyar do- lar olarak buldu. Yatınm Finansman, söz konusu he- saba Türk Telekom ile aynı sektörde yer alan gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerdeki iki ayn grup şirket orta- lamalannı kullanarak ulaştı. Geliş- mekte olan şırketler içinde "lsrailli Bezeq, Çek Cumhuriyeti'nden Cesky Telekom, Tayvan'dan Chunghwa, Yunanistan'dan Helle- nic, Macar Magyar Telekom, Hint- li MTNL, Meksika'dan Telefonos di Mexico ve Güney Afrika'dan Tel- kom" yer alırken, gelişmiş piyasa- lardaki şirketler de "Telekom Aust- ria, Deutshce Telecom, Francc Te- lecom, Hollanda'dan KPN, Portu- gal Telecom, Swisscom, Ispanya'dan Telefonica ve Norveç'ten Tele- nor"dan oluştu. ÖfB'nin arz ucuzluğu ÖtB, TT'nin değerini, yine benzer şir- ketlerin "şirket değeri/faiz, amortis- man ve vergi öncesi kâr çarpanı"m kullanarak 13.2 ile 15.2 milyar dolarara- sında buhnuş, ancak bunu da yüzde 18 ila 22 lik "Halka Arz lskontosu" ora- nında indirerek daha da ucuzlatmıştı. 471 sayfalık "Ön izahname"de ise şu uyan yapılmıştı: "Ancak bu işlem her- hangi bir fiyat taahhüdü niteliğinde değildir. Pay fiyatı, fiyat istikrarını sağlayıcı işlemler sonucunda yüksel- nıiş olsa bile, bu sürenin bitiminden sonra tckıar düşebilir.'1 İŞÇİNİN EYRENİNDEN ŞÜKRAJV SONER Sol Gösterip Sağ Vurma Oynadıkları benzer oyunlar bini aşınca inandı- rıcılığının kalması şöyle dursun, daha fazla tepki çekiyor. Ancak Başbakan Erdoğan, AKP iktidarı hâlâ "sol gösterip sağ vunarak" kitleleri kandırma- yı başarılı siyasi strateji sanıyor. Seçimin arkasın- dan uzlaşmacı, herkesin iktidarı ucuz şovlarını, cumhurbaşkanı seçiminde, sonra türban, anaya- sa ataklarında uzlaşma arıyormuş gibi yapıp bil- diklerini okumayı topluma yutturduklarını varsa- yıyorlar. Çıkardıkları her yasa ile emek haklarını geriye gö- türürken, emeklilik, sosyal güvenlik, sağlık hakla- rını buharlaştırmışken; sendikal yasakları kaldırma içeriğinin yanından geçmemiş 2821-22 sayılı ya- sa tasarıları ile AB sendikal haklar normlarını gün- deme getirdiklerini savlarken, tarikat kankaları sendika liderlerinin teslimiyetine, varoşlarda da- ğıttıkları sadakalarla işçileri teslim aldıklarına güveniyorlar. Bir kezdaha 1 Mayıs üzerinden çok kaypak, çok tehlikeli biroyunu, yalanı sahneye koydular; 1 Ma- yıs'ı işçi sınıfının, emeğin birlik, dayanışma, mü- cadele günü olarak ilk tanıyan siyasi iktidar olduk- ları iddiası ile ortaya çıktılar. Hatta bu konuda ge- reken yasayı çıkaracakları, Taksim'i işçilere aça- cakları havasını bile verdiler. Son dakika U dönü- şü ile de çok fazta tatil olduğu gerekçesiyle, işve- renlerin de artık bütün dünyada olduğu için uta- nıp istedikleri bayram kararı yasa değişikliğinden geri döndüler. Her dini bayramın önü ve arkasın- daki günleri bedavadan bayram ilan eden sayısız iktidar icraatı, utanmazlık belgesi olarak önümüz- de dururken... Son dakikaya kadar uzlaşmaya hazırmış gibi gösterip, tarikat kankaları kimi sendika liderlerini de arabulucu yaparak 1 Mayıs kutlamalarına ha- zır oldukları havasını verip, yine son dakika karar- ları ile Taksim'i 1 Mayıs alanı olarak işçilere açmak- tan geri döndüler. Bu kez gerekçe çok daha ür- kütücü; provokasyon tehdidi idi. Sanki izin verdik- lerini söyledikleri başka alanlara sayısız yol açıl- mıyor, provokasyona izin verilirse tehdit ortadan kalkıyormuş gibi... ••• 1 Mayıs'ın dünya işçi sınıfı, emek hareketinde, birlik ve dayanışma günü olmasının anlamına, ta- rihine şöyle bir bakmak, işçiler ve sendikaların "1 Mayıs=Taksim"üe direnmelerini açıklamaya yeti- yor da artıyor. Türkiye'de yaklaşık bir 50 yıllık ya- saklı dönemden sonra, 1 Mayıs, 1976 yılında ilk kez anlamına uygun olarak DlSK'in düzenlemesi, öncülüğünde Taksim'de kutlandı. Ayrımsız işçi konfederasyonlarının bütününü kapsayan sendi- ka, işçi, meslek örgütü, emek haklarına açık de- mokratik örgütlenmelerin katılımı ile de gerçek amacına uygun içerik, anlam kazandı. Türkiye'nin sendikal haklar, sol, sosyal devlet açı- lımlarındaki olumlu gidişinin çok anlamlı bir top- lumsal güç gösterisi içeriğini, kimliğini kazandığı için de Türkiye'nin rotasını değiştirmek isteyenler jçjn hedef haline getirildi. 1977'de 37 kişinin ölü- mü ile sonuçlanan büyük provokasyonun, günü- müze kadar faili meçhul olarak kalmasının da an- lamı bu. Taksim'in işçiler için 1 Mayıs meydanı ol- ması, anlam kazanması da aynı nedenden... Üzücü olanı, kanlı 1 Mayıs'ın ardından, sendi- kal disiplin içinde yine Taksim'de gerçekleştirilen kutlamaların çatışmasız, olaysız geçmesinin ba- şarılmış olması. Ancak sendikal haklar için yasak- lı düzen eğilimi öne çıktıkça, hele de 12 Eylül sü- recinde sendikal yasaklar, hak gaspları acımasız gündeme getirilirken Taksim'in işçilere, 1 Mayıs'la- ra kapanması da önem ve anlam kazanıyordu. Yıilardır işçi hakları, emek haklarına karşı düzenin siyasi, örgütsel iktidar odakları 1 Mayıs üzerinden güç gösterisi ile işçileri, sol dinamikleri sindirme- nin peşindeler. 12 Eylül ile perçinlenen yasaklı düzen, iktidar ic- raatları ile beslendikçe, Türkiye'de 1 Mayıs'ların toplumsal karabasan, kaos olmasından kurtulma- nın olanağı yok. Erdogan hükümetleri artık dünya- nın büyük çoğunluğunda, emeğin birlik ve daya- nışma günü olarak özgürce kutlanması sorun ol- maktan çıkmış 1 Mayıs'ları Türkiye için daha bü- yük bir karabasana dönüştürmeyi nasıl başardı, anlamak, açıklamak gerçekten güç. Kendilerini çok uyanık, çok taktikçi olarak görmeleri, oyun içinde oyun oynamalarından olsa gerek. Bugün Istanbul'dayaşayanlann büyük çoğunluğu kent merkezine ulaşabilme, işlerini yapabilmeye ilişkin yasaklara mahkûm edilmişlerse, vapurlar, otobüsler, metrolar belirli yönlere çalışmayacaksa, Istanbul halkı üzerinde 1 Mayıs gündemli bir terör söz konusudur. Provokasyonla, işçiler, emekçiler üzerine polis terörü estirerek bugünün daha da acıtıcı bir tablo ile noktalanmamasını, Erdoğan hükümetinin hiç değilse bu anlamda sağduyu gös- termesini dileyelim. Ne yazık ki artık diktatörlüklerde bile sorun olmak- tan çıkmış 1 Mayıs'ların ülkemizde anlamına uygun kutlanabilmesi, gelecek yıllara yönelik, tabu, kaos, korkuların aşılabilmesinde Erdoğan hükümetinin bugünkü icraatları çok önemli rol oynayacak... soner@cumhuriyet.com.tr Anel'den TTNet'e 100.000 modem A n e l Telekom, TTNet'e 1.7 milyon dolar bedelle 100.000 adet kablolu tek portlu ADSL modem satışı gerçcklcştireceğinı bildirdi. Anel Telekom'un İMKB'nin önceki günkü bültenınde yer alan açıklamasına göre TTNet, 100.000 adet kablosuz tek portlu ADSL modcmi ise ihaleye katılan dığer şirketlerden alacak. TT TV'nin altyapı ihalesi tamam T Ü r k Telekom'un, internet üzerinden •televizyon yayını altyapısmın kurulumu için açtığı ihaleyi ABB'li Seachange ve Türk ortağı Birtel'ın oluşturduğu konsorsiyuın kazandı. thaleye, Çinli ZTE ve Huawei, Siemens, Ericsson, Cisco, Alcatel, Netaş firmalan da teklif sundu.