Katalog

[email protected] 15 KASIM 2008 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 15 CMYB C M Y B YAHYA ARIKAN [email protected] YAŞAMDA MALİ ÇÖZÜM Çalõşma hayatõnda bazen işyerinin kurulu bulunduğu yerin dõşõnda bir adrese taşõn- masõ zorunluluğu ortaya çõka- biliyor. Bu durumda işçiye kõdem tazminatõ ödenip öden- meyeceği önemli bir sorun olarak ortaya çõkõyor. Aynõ belediye sõnõrlarõ içe- risindeki bir yere işyerinin nakledilmesi, işçiye iş söz- leşmesini haklõ bir nedenle feshedebilme hakkõ vermiyor. Çalõşanõn, işyerinin bulun- duğu yerden başka bir yere ta- şõnmasõ halinde iş sözleşme- sinin çalõşma koşullarõnda de- ğişiklik iddiasõyla feshedile- bilmesi için işçi-işveren ara- sõndaki iş sözleşmesine bak- mak gerekir. İş sözleşmesinde ya da top- lu iş sözleşmesinde, işçinin aynõ işverene ait aynõ ildeki ve- ya diğer bir ildeki işyerinde ge- çici veya sürekli görevlendirme yetkisi verilmesi halinde, işveren bu yetkiye istinaden işçinin iş- yerini değiştirebilir. Sözleşmeye göre, işyeri de- ğiştirilen ve yeni görev yerine gitmeyen işçinin iş sözleşmesinin feshi haklõ nedene dayanõr. Yargıtay: Başka kente taşınma olursa tazminat ödenir İşverenin başka ile gönderme yetkisi sözleş- meden kaynaklandõğõnda iş şartlarõnda esaslõ de- ğişiklik olarak kabul edilemez. İşverenin, iş söz- leşmesini bu şekilde feshi halinde işçi ihbar ve/ve- ya kõdem tazminatõna hak kazanamaz. İş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde, iş- çinin aynõ işverene ait aynõ ildeki veya diğer bir ildeki işyerinde geçici veya sürekli görevlendirme yetkisi olmamasõ ya da bu konuda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemesi halinde başka ile veya aynõ il içinde büyükşehir belediyesi sõnõr- larõ dõşõndaki bir işyerine nakil yapõlmasõ çalõş- ma koşullarõnda esaslõ değişiklik olduğu için kõ- dem tazminatõ ödenmesi gerekir. Yargõtay bir ka- rarõnda (Yargõtay 9. H.D. E. 1988/8034, K. 1988/10836, T.15.11.1988), toplu iş sözleşme- sinde şehirlerarasõ nakle rõza göstermeyen işçi- nin iş sözleşmesinin işverence ihbar ve kõdem taz- minatõ ödenmek suretiyle feshedilebileceği hük- mü yer alõyor. Buna göre, nakle rõza göstermeyen işçiye ih- bar ve kõdem tazminatõ ödenmesi gerekir. Yine bir kararda (Yargõtay 9. H.D. E. 1987/3075, K. 1987/3270, T.30.03.1987) ise Büyükşehir Be- lediyesi sõnõrlarõ içindeki işyeri nakli, iş şartla- rõnda esaslõ değişiklik sayõlmõyor ve bu neden- le iş akdini fesheden işçiye kõdem tazminatõ öden- mesi gerekmediği belirtiliyor. Ancak, böyle olmakla birlikte her somut ola- ya göre işçinin çalõşma koşullarõnõn ağõrlaşõp ağõr- laşmadõğõna bakmak gerekir. Bu yönde de Yar- gõtay kararlarõ bulunuyor. ALMANYA’DA ÇALIŞIYORUM, NASIL EMEKLİ OLURUM? 1985 yõlõndan bu yana Almanya’da diş hekimi ola- rak çalõşõyorum. Alman yasalarõna göre zamanõ gel- diğinde emekli olacağõm. Ayrõca Türk yasalarõna gö- re de emekli olabilir miyim? Koşullarõ (ödenmesi gerekli aylõk prim tutarõ, ödeme süresi, ilgili kuru- mu vb.) hakkõnda bilgi verebilir misiniz? Türk ve- ya Alman vatandaşõ olmak durumu etkiliyor mu? İncelemem gereken ilgili yasa ve yasa maddele- rini de belirtmenizi rica ediyorum. Y. Görgülü 18 yaşõnõ doldurmuş Türk vatandaşlarõnõn yurt- dõşõnda geçen ve belgelendirilen çalõşma süreleri, bu çalõşma süreleri arasõnda veya sonunda her bi- rinde bir yõla kadar olan işsizlik süreleri ve yurtdõ- şõnda ev kadõnõ olarak geçen sürelerinin ilgili sos- yal güvenlik kuruluşlarõna prim, kesenek ve karşõ- lõk ödenmemiş olmasõ ve istekleri halinde sosyal gü- venlikleri bakõmõndan değerlendirilmesi 3201 sa- yõlõ Yurtdõşõnda Bulunan Türk Vatandaşlarõnõn Yurtdõşõnda Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikle- ri Bakõmõndan Değerlendirilmesi Hakkõnda Kanun’a göre yapõlmaktadõr. Bu yasayõ incelemenizi tavsi- ye ederiz. Türk vatandaşlarõ yurtdõşõnda 18 yaşõnõ doldur- duktan sonra, Türk vatandaşõ iken geçen ve belge- lendirilen sigortalõlõk süreleri ve bu süreleri arasõnda veya sonunda her birinde bir yõla kadar olan işsiz- lik süreleri ile yurtdõşõnda ev kadõnõ olarak geçen sü- relerini “3201 Sayılı Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendiril- mesi Hakkında Kanun”a göre borçlanabiliyor. Borçlanõlacak her bir gün için tahakkuk ettirile- cek borç tutarõnõn 5510 sayõlõ kanunun 82’nci maddesinin birinci fõkrasõnda belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç (01.07.2008- 31.12.2008 dönemi için asgari ücretle -aylõk 638.70 YTL- ve asgari ücretin 6.5 katõ -aylõk 4.151.70 YTL- olarak belirlenmiştir) arasõnda seçilecek günlük kazancõn yüzde 32’si olduğu be- lirlenmiştir. Yurtdõşõ hizmet borçlanmasõndan ya- rarlanarak aylõk tahsi- si yapõlabilmesi için yur- da kesin dönülmüş ol- masõ, tahakkuk ettiri- len borcun tamamõ- nõn ödenmiş olmasõ ve borcun tamamõnõn ödenmesinden sonra yazõlõ istekte bulunul- masõ şartlarõ aranacak. İŞ KANUNU’NDA KÖTÜ NİYET TAZMİNATI 4857 sayõlõ İş Kanunu’nun “fes- hin geçerli sebebe dayandı- rılması” başlõklõ 18. maddesi ile, a) Sendika üyeliği veya çalõşma saatleri dõşõnda veya işverenin rõzasõ ile çalõşma saatleri için- de sendikal faaliyetlere katõl- manõn ve, b) İşyeri sendika temsilciliği yap- manõn, fesih için geçerli bir sebep oluş- turmayacağõ belirtiliyor. Otuz veya daha az işçi çalõştõran işyerlerinde (aynõ işverenin aynõ işkolundaki işyerlerinde işçi sayõsõnõn toplamõ dikkate alõnõr) belirsiz süreli iş sözleş- mesi ile çalõşõp altõ aydan az kõ- demi olan işçiler, işletmenin bütününü sevk ve idare eden iş- veren vekili ve yardõmcõlarõ ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çõkarma yetkisi bulunan işveren vekili niteliğinde ol- mayan işçiler 4857 sayõlõ İş Ka- nunu’nun 18, 19, 20 ve 21. maddelerinde öngörülen iş gü- vencesine ilişkin koruyucu hü- kümlerden yararlanamayacak- lar. Ayrõca tarõm işlerinden sa- yõlan ve 50’den az işçi çalõştõ- rõlan işyerlerinde belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalõşan işçi- lerin de aynõ maddelerden ya- rarlanamayacağõ öngörülüyor. İşverenin, bu durumdaki işçilerin iş sözleşmelerini fesih hakkõnõ kötüye kullanarak, örneğin iş- çi kendisi hakkõnda bir şikâ- yette bulunduğu veya kendisi aleyhine dava açtõğõ için sona erdirmiş ise işçiye bildirim sü- resinin üç katõ tutarõnda bir kötü niyet tazminatõ ödemesi gerekir. İşveren sözleşmeyi bildirim şartõna dahi uymaksõ- zõn sona erdirmiş ise kötü niyet tazminatõ yanõnda ayrõca bil- dirim süresine ilişkin ücret tu- tarõnda bir tazminat daha öde- mesi gerekir. Sorularınız için m a l i c o - zum ismm- mo.org.tr adre- sine mail atabi- lirsiniz. Tüm so- rular e-posta ile tek tek çevap- lanacaktır. İ şverenin başka kente gönderme yetkisi sözleşmede yer aldõğõnda, taşõnma iş şartlarõnda esaslõ değişiklik olarak kabul edilemez. İşverenin, iş sözleşmesini bu şekilde feshi halinde işçi ihbar ve/veya kõdem tazminatõna hak kazanamaz. İşverene ait görevlendirme yetkisi olmamasõ durumunda ise başka kent veya aynõ il içinde büyükşehir belediyesi sõnõrlarõ dõşõndaki bir işyerine nakil yapõlmasõ çalõşma koşullarõnda esaslõ değişiklik olduğu için kõdem tazminatõ ödenmesi gerekir. Bir yakõnõm için sizden bilgi almak istiyorum. Kendisi yaklaşõk on yõl Bağ-Kur primlerini ya- tõrdõktan sonra iflas etmiş ve 1999 yõlõndan beri hiç prim yatõrmamõş, şu anda da yatõracak durumu yok. Acaba hükümetin bu konuda bir çalõşmasõ var mõ? Bu kişilerin durumu ne olacak? Yatõrdõğõ parayõ kullan- ma durumu var mõ? Şu an yatõrmasõ gereken para 38.000 YTL, bunu yatõramõyor. Bu paranõn öden- memesi durumunda ne gibi sõkõntõlar doğabi- lir? Fırat Kaya 1479 sayõlõ Bağ-Kur Kanunu’nun 19’uncu maddesinde yapõlan değişiklikle, anõlan kanuna göre kayõt ve tes- cil işlemleri yapõlmõş olduğu halde beş yõl ve daha faz- la süreye ilişkin sigorta prim borcu bulunan sigorta- lõlarõn prim borçlarõnõ ödememeleri halinde, sigorta- lõlõklarõnõn durdurulmasõ hükme bağlandõ. Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağõmsõz Çalõşanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu’nun Ek 19’uncu maddesi de konuyla ilgili. Sosyal Güvenlik Kurumu Baş- kanlõğõ, söz konusu Kanun maddesine işlerlik kazan- dõrmak amacõyla 2007/47 sayõlõ “Sigortalõlõğõn Dur- durulmasõ” adõ altõnda uygulama genelgesi çõkardõ. Sigortalõ kurumca hazõrlanan talep dilekçesi ile mü- racaatta bulunabilir. Dilekçe ekinde ilgili makamlardan onaylattõrõlmõş sigortalõlõk belgesinin olmasõ gerekir. Si- gortalõ borcunu ödemek istemediği takdirde SGK ta- rafõndan matbu olarak hazõrlanan belge imzalatõlacak. Sigortalõ bu belgeyi okuduktan sonra tahakkuk eden prim borcunu ödemeyeceğini, bunun için de tarafõna üç ay- lõk sürenin verilmemesini ve sigortalõlõğõnõn Ek 19’un- cu madde hükümlerine göre hemen durdurulmasõnõ ta- lep etmiş olacak. Sigortalõnõn beş yõldan fazlaya süreye ilişkin prim bor- cunu ödemek istemediğine ilişkin dilekçesi kurum ta- rafõndan incelenecek ve ayrõca bir tebligat çekilmesi- ne gerek kalmaksõzõn borcu terkin edilecek. BAĞ-KUR BORCUNU SİLDİREBİLİR MİYİM? İşyeri taşõndõğõnda tazminat ödenmesi sözleşmeye bağlõ ANMA TALİP ÖZTÜRK 1947 - ........ Ne sevdanõ, ne kavganõ yarõm bõrakmadõk. Düşünmenden ve sevmenden korkan, sana kurşun sõkan emek düşmanlarõna inat: Faşizme, emperyalizme, tekellere, şovenizme karşõ aydõnlõk günler için tõpkõ dün gibi inanç ve kararlõlõkla yürüyoruz. Birlik, dayanõşma sesinle yolumuzda õşõksõn. ÖĞRETMEN YOLDAŞLARIN Katledilişinin 29. yõlõnda 16 Kasõm 2008 Pazar, Saat: 12.00’de Topkapõ Yeni Kozlu’dayõz. MAESTRO PROGRAMINI BİLEN, TECRÜBELİ REKLAM REZERVASYON ELEMANI ARANMAKTADIR. TEL : 0212 625 18 18 0212 625 91 76 – 0212 625 66 37 E-mail : [email protected] 16 KASIM 2008 PAZAR Saat: 11.00 TÜRBAN Kadın sorunu mu, Erkek sorunu mu ? KONUĞUMUZ, BİLİM TEKNİK EKİ YAYIN YÖNETMENİ, DEĞERLİ YAZARIMIZ Sayın ORHAN BURSALI KÜLTÜR OLARAK İŞKENCE BASKI VE BİREY Konusunu işleyeceğimiz kahvaltılı aydınlanma toplantısına bekliyoruz. Tarih: 16 Kasım 2008 Pazar Saat: 11.00 Yer: Kadıköy Aden Oteli İletişim: 0555 432 32 29 - 0535 636 59 11 0537 871 82 34 - 0216 337 57 97 Lütfen yerinizi ayırınız. Açık büfe kahvaltı ederi: 20 YTL. www.cumok.org İSTANBUL CUMOK Gazeteci arkadaşımız, Bülent’le ve sevgili eşi Nilüfer’in Anıl ve Ulaş isminde ikiz bebekleri dünyaya geldi. Aslan ailesine mutluluklar diliyoruz. c Spor Servisi VEFAT Artvin Yusufelili HACER ŞENKAYA 14.11.2008 tarihinde Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur. Tüm sevenlerinin başı sağ olsun. AİLESİ GÜRÜN/SİVAS İCRA DAİRESİ’NDEN TAŞINIRIN AÇIK ARTIRMA İLANI 2008/222 ESAS Bir borçtan dolayõ hacizli ve aşağõda cins, miktar ve de- ğerleri yazõlõ mallar satõşa çõkarõlmõş olup, artõrmaya katõ- lacaklarõn satõşa çõkartõlan aracõn tahmin edilen kõymetinin %20’si nispetinde pey akçesi veya milli bir bankanõn temi- nat mektubunu tevdii etmeleri gerekmektedir: Birinci artõrmanõn 17/12/2008 günü saat 14.00 14.05’te Hükümet Konağõ Otoparkõ (Hükümet Konağõ Arkasõ)’nda yapõlacağõ ve o gün kõymetlerinin %60’õna istekli bulun- madõğõ takdirde 22/12/2008 Pazartesi günü aynõ yer ve sa- atte 2. artõrmanõn yapõlarak satõlacağõ; Şu kadar ki, artõrma bedelinin malõn tahmin edilen değerinin %40’õnõ bulmasõ- nõn ve satõş isteyenin alacağõna rüçhanõ olan alacaklarõn toplamõndan fazla olmasõnõn ve bundan başka paraya çe- virme ve paylarõnõ paylaştõrma giderlerini geçmesinin şart olduğu; mahcuzun satõş bedeli üzerinden %18 oranõnda KDV’nin alõcõya ait olacağõ ve satõş şartnamesinin icra dos- yasõndan görülebileceği; gideri verildiği takdirde şartna- menin bir örneğinin isteyene gönderilebileceği; fazla bilgi almak isteyenlerin yukarõda yazõlõ dosya numarasõyla Dai- remize başvurmalarõ ilan olunur. 28/10/2008 Takdir Edilen Değeri YTL. Adedi Cinsi (Mahiyeti ve önemli nitelikleri) 14.000,00 1 Adet 58 M 8526 Plakalõ, 1999 Model, FORD Marka, Turbo LCY Tipli, Beyaz renkli, XK06425 Motor No’lu, SFAEXXDJVEXK06425 Şasi No’lu, lastikleri, boyasõ, döşemesi kötü durumda, mazot kapağõ kõrõk, arka kapõ vuruk, 271.940Km’de Minibüs. (İİK.m.114/1,114/3) *: Bu örnek, bu Yönetmelikten önceki uygulamada kul- lanõlan Örnek 63’e karşõlõk gelmektedir. (Basõn: 59631)