Katalog

20 TEMMUZ 2007 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER YÖNARA’nın araştırması çeşitli şirket anketlerindeki çarpıklığı ortaya koyuyor 7 DÜZ YAZI ORHAN BİRGİT ‘AKP gerileyen partidir’ IŞIK KANSU Ödünç Oy da Verebilirsiniz Geri sayımın başladığını anlamak için araştırma kuruluşlarının sonuç tahmin sayılarına kulak vermek yeterli gibi. Bu tahmincileri, padişahlık döneminin müneccimbaşıları ile kıyaslamak da mümkün. Hamile halayığın doğuracağı çocuğu merak eden Sultanı hoşnut edebilmek için istihareye yatan müneccimbaşı, “oğlan’’ müjdesini verir; söylediklerinin tersi çıkarsa, oda kapısının arkasına yazdığı “Padişahımızın bir kerimesi olacak” yazısını göstererek işin içinden sıyrılırmış. Dün okuduğum “son tahmin” için, araştırmanın doğruluğunu üstlenen uzman arkadaşım da “Sonuçlar oy sandıklarının tutanakları ile teyit edilirse..” koşulunu tıpkı o kapının arkasına kayıt düşen müneccimbaşı gibi, hatırlatmayı gerekli görmüştü... Kimi anket kuruluşlarının, kitleleri yönlendirmek için aldıkları siparişin gereği bazı sonuçlara ulaştığını bildiğim için, oldum olası bu tür tahmin anketlerine kuşku ile bakmaktan yanayım. Öyle de olsa, önümüze konulmuş olan verilere başımızı çevirmek; dahası o verilerin altındaki imzaların sahiplerine kızmak yerine, onlardan olabildiğince yararlanmaya bakılmasının gerçekçi olacağını söyleyeceğim. Kemal Türkler anılıyor ? İstanbul Haber Servisi Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucularından ve ilk başkanı, Türk Madenİş Sendikası Genel Başkanı Kemal Türkler, katledilişinin 27. yılında mezarı başında anılacak. Türkler’in ölüm yıldönümünün 22 Temmuz genel seçimlerine denk gelmesi nedeniyle bugün saat 11.00’de mezarı başında tören düzenlenecek. Örtülü ödenek suçlaması ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) İşçi Partisi Genel Sekreteri Nusret Senem, “örtülü ödenekteki paraların AKP’ye aktarıldığını” ileri sürdü. Senem, Başbakanlık örtülü ödeneğinde bulunan trilyonlarca liranın, bir bankada “vadesiz hesapta tutulduğunu”, “bu hesabın vadeli faizi kadar nakit paranın bazı kişilere gayriresmi yollardan ödenmek suretiyle AKP’ye aktarıldığını” söyledi. DTP’den Erdoğan’a yanıt ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Demokratik Toplum Partisi (DTP), Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “PKK’yi reddetmedikleri sürece DTP’ye randevu vermem” sözleri üzerine, “Bizim böyle bir randevu talebimiz olmamıştır. Kaldı ki 22 Temmuz’dan sonra büyük olasılıkla biz değil kendisi randevu isteyecektir” diye karşılık verdi. DTP’den dün yapılan yazılı açıklamada, Başbakan Erdoğan’ın Kürt sorununu görmezden gelmekte ısrar ettiği bildirildi. ANKARA Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yönetim Araştırmaları Merkezi (YÖNARA) için mart, mayıs ve temmuz aylarında gerçekleştirilen ve bilimsel yöntemlerle yürütülen “Seçmen Eğilimleri Araştırması”nın yöneticisi Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Metin Özuğurlu, “AKP yükselen değil gerileyen partidir ve oy oranı yüzde 2933’lük bir bantta yer almaktadır” dedi. YÖNARA’nın son anketi çerçevesinde yapılan “olasılıklı” değerlendirmeye göre, AKP tek başına iktidar için gerekli sandalye sayısına ulaşamıyor. Doç. Metin Özuğurlu, son gelişmeler ışığında Cumhuriyet’e yaptığı irdelemede, son dönemde “kamuoyunu yönlendirmeyi amaç haline getiren” kimi kamuoyu yoklamaları yapıldığına değinerek bu tür özelliğe sahip araştırmaların özetle “AKP açık ara farkla birinci partidir; AKP’ye atfedilen oy oranı yüzde 3848 aralığında değişse de en yakın takipçisiyle arasındaki 2025 puanlık fark değişmemektedir. Yüzde 10 barajını aşarak Meclis’te muhalefet sıralarını paylaşacak olan parti sayısı 2 ila 4 arasında farklılık sergilese de birbirlerine yakın oy oranlarına sahip olacakları öngörüsü değişmemektedir” gibi sonuçlara ulaştığını bildirdi. Aynı kamuoyu yoklamalarında ortaya konan bu iki sonucun “AKP’nin tek başına iktidar olmasının da önkoşulu” olduğuna dikkat çeken Özuğurlu, şu değerlendirmeyi yaptı: ? Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yönetim Araştırmaları Merkezi’nin bilimsel yöntemlerle yürüttüğü kamuoyu araştırmasına göre AKP, yükselen değil gerileyen parti olduğunu ortaya koydu. ? Araştırmaya göre AKP’nin oy oranı yüzde 2933 diliminde yer alırken tek başına iktidar için gereken sandalye sayısına ulaşması mümkün görünmüyor. ? Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre yükselen parti olarak görülen CHP ise yüzde 2630 aralığında bir oy oranı ile yarışı AKP ile başa baş sürdürüyor. TABLO 1 TABLO 2 Makul çoğunluğun sorumluluğu Sadece, Erdoğan ve AKP’yi tehlike olarak görenler değil; onlardan göreceli olarak hoşnut olanlar bile, son anketlerin ortaya attığı iddialı sayıların 22 Temmuz akşamı sandıklardan çıkma olasılığını, bir karabasan gibi algılamalıdırlar. O tür algının belli başlı yöntemi, şayet doğru verilere dayanmış olsa bile, makul çoğunluğu aşacak her adımın geleceği karanlığa sürükleyeceğini unutmamakla önlenir. Yani, AKP’ye oy vereceklerini söyleyenlerin bu kararlarını sandığa giderken bir kez daha düşünmeleri gerekir. 22 Temmuz seçimlerinde Güneydoğu bölgesindeki DTP örtülü olanlar hariç, özellikle İstanbul ve Ankara’da bağımsız aday olanlara verilecek oyların, kime ve nasıl yarar sağlayacaklarının somut cevabını, haftalardan beri bulamıyorum. Kişi olarak bilgilerine, yeteneklerine hiçbir itirazım olmayan bu adayların, baraj sorunu olmadığı doğrudur. Ama, seçimlere katılım oranı arttıkça, birey olarak seçilme şanslarının hiç de kolay olmadığı unutulmamalıdır. Bizim parlamentomuzun çalışma koşullarını düzenleyen içtüzük, milletvekilinin tek olarak elini, kolunu ve dilini bağlıyor. “Gruplar adına’’ konuşmalar, sadece bağımsız üyenin değil; partili bir milletvekilinin kişisel isteklerinin de ne yazık ki, sürekli önüne geçiyor. Kendi imzasını taşıyan bir yasa teklifi, şayet gündemde görüşülebilecek bir sırayı alabilir de, ilgili komisyonda, hele genel kurula inebilmesi için iktidar çoğunluğundan vize alabilirse, orada, o da birkaç dakikayı aşmayacak kısıtlı bir süre içinde, milletvekilinin düşüncelerini aktarmasına olanak tanınabiliyor. yüzde 22 ve MHP’nin yüzde 16 oy alması öngörülmektedir. Bu öngörü gerçek seçmen sayılarıyla ilişkilendirildiğinde Tablo1’de yer alan ilginç durum ortaya çıkmaktadır. 22 Temmuz seçimlerinde geçerli oylar toplam seçmenin yüzde 90’ına erişirse bu du rumda partiler arasında dağılacak oy sayısı da 38 milyon olacaktır. Tablo1’in birinci sütunu, 2002’deki gerçek oy sayılarını vermektedir; üç partinin 20 milyona yaklaşan oyları ile 2002’deki geçerli oyların yaklaşık yüzde 62.3’ünü temsil ettiği anlaşılmaktadır. İkinci sütunda ise araştırma şirketinin öngörüsü doğrultusunda üç partinin alacağı oylar yer almaktadır; buna göre üç partinin toplam oyları 33 milyona ulaşacak ve geçerli oyların yüzde 86’sı bu üç partide temsil edilecektir. Oy farkının yer aldığı üçün Çarpık tablo “Bu sonuçları ortaya koyan ve medyada geniş yer bulan şirket araştırma sonuçlarını gerçek seçmen sayıları ışığında test etmek fikir verici olacaktır. 19 Temmuz 2007 Perşembe günü Radikal gazetesinde manşetten verilen araştırma sonucu örnek olarak alınabilir. Barajı geçen üç parti lehine verilen en üst eşikler dikkate alındığında AKP’nin yüzde 48, CHP’nin cü sütun ise çarpık tabloyu bütün çıplaklığı ile gözler önüne sermektedir. Seçmen havuzuna 2002 seçimlerinden bu yana 6.8 milyon kadar yeni seçmen ilave olmuşken bu üç partinin toplam oy artışı 13.2 milyona kadar tırmanmaktadır. Bu öngörünün gerçekleşmesi halinde seçmen havuzuna yeni dahil olan 6.8 milyon seçmenin yanı sıra yaklaşık 6.5 milyonluk bir seçmen blokunun da AKP başat olmak üzere üç parti lehine yer değiştirmesi gerekecektir. Gerçekler bu oranda hareket etmeyeceğine göre, geriye tek bir olasılık kalmaktadır; o da 2004 yerel seçimlerinde geçerli oyların yüzde 2.6’sı seviyesine ulaşan mükerrer oy davranışının bu seçimlerde artarak sürmesidir.” AKP’ye dolaylı oy desteği... Pembe ve düşsel ağırlıklı sloganlarla bağımsızlar için toplanmak istenilen oyların, AKP’nin yüzdesini daha da arttırmakla kalmayacağı, karşı partinin aday listelerinde genellikle lider tarafından alt sıralara konulmuş olan bazı değerlerin seçilmesini de önleyeceği unutuluyor. 22 Temmuz için, gazetelerde yer alan ve sayın bağımsız adaya oy vereceğini kendi fotoğrafını, adını sanını da ekleyerek bildiren ünlülerimizi, inançları uğruna mayın tuzaklarını harekete geçirmekten geri durmayan “canlı bombalar”a benzetebilirsiniz. Hele aralarında bu “son anket”i düzenleme sorumluluğunu üstlenmiş olanların da isimlerine rastlarsanız, onların söz konusu çalışmalarını nasıl bir psikoloji içinde yaptıklarının yanıtını bulmakta zorlanırsınız... 22 Temmuz’da, kendisini bu defa merkez partisi olarak tanıtan AKP’ye, sıra ile üç partinin barajı aşarak engelleme görevi yapabileceğini düşünüyorum: Farklı sonuçlar YÖNARA’nın mart, mayıs ve temmuz ayları başında gerçekleştirdiği ve kısmi sonuçlarını kamuoyu ile paylaştığı araştırmaların, şirket kamuoyu yoklamalarından çok farklı sonuçlar verdiğini vurgulayan Doç. Özuğurlu, bu sonuçları şöyle özetledi: “AKP yükselen değil gerileyen partidir ve oy oranı yüzde 2933’lük bir bantta yer almaktadır. CHP yükselen parti özelliği sergilemektedir; AKP ile başa baş sürdürdüğü seçim yarışında oy oranı yüzde 2630 bandında yer almaktadır. MHP de tıpkı CHP gibi yükselişteki parti özelliklerine sahiptir; son periyotta gerçekleştirdiği sıçrama ile AKPCHP bloku ile arasındaki 1520 puanlık oy farkını 10 puan seviyelerine indirmiş görünmektedir.” CHP’li Selvi ve MHP’li Şandır, KONDA’nın inandırıcılığını yitirdiğini söyledi CHPMHP ve DP Bu üç partinin daha solunda ya da sağında elbette başka örgütlü eğilimler de var. Yine bu üç parti ile şu ya da bu nedenle yol ayrımına girmiş olan seçmenler de... AKP ve Erdoğan’ın ileride kendileri için de baş dönmesine neden olacak tehlikeli yükselişleri, son anketçilerimizin dediği gibi ise bugünkü iktidar partisine oy vermeyi düşünenlerin yanı sıra, yukarıda adlandırdığım seçmenlerden Baykal’ın CHP’si, Bahçeli’nin MHP’si ve Ağar’ın DP’sine, liderlerini beğenmediklerini gerekçe göstererek oy vermemeyi düşünenlere öneriyorum: Bu kez, bir defaya mahsus olarak oyunuzu yine o partiye ve ödünç olarak veriniz. Ben şahsen oyumu ödünç ya da borç yöntemi ile ve Cumhuriyet Halk Partisi için kullanacağım. Öylelikle, oyumu vereceğim parti için düşünce haznemde taşıdığım eleştirileri de, belki sadece bir gün için buzdolabına koymuş olacağım. ‘Kamuoyunu etkiliyorlar’ ANKARA vekili alması BAŞKENT STRATEJİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MERKEZİ: muhtemel olan (Cumhuriyet Bürosu) Başbabir siyasi partikan Recep Taynin genel başkayip Erdoğan’ın, nı neden bu kapartisi için başadar sinirleniyor rı çıtasını 276 o zaman, bunun milletvekiline sebebi keyfinmerkezlerinde yaşayan 8 Haber Merkezi Başkent çekmesine, iktiden mi, yoksa bin 436 kişi ile yüz yüze Stratejik ve Sosyal dara yakın gazekorkusundan görüşülerek 1114 Temmuz Araştırmalar Merkezi’nin, telerin bile mı? Siyasetten tarihleri arasında yapılan genel seçim öncesi AKP’nin oy oraçekilirim şantaaraştırmaya göre SP yüzde yaptırdığı son araştırmanın nını en fazla yüzjını yapan bir 9.3 ile dördüncü, MHP sonuçları açıklandı. Araştırmada AKP de 42’lerde gösruh hali, ancak yüzde 9.1 oy oranıyla beşinci yüzde 30.4 oy oranıyla birinci, CHP termesine karşın korkuların kukonumda bulunuyor. Genç yüzde 18.1 ile ikinci, DP de, yüzde Tarhan Erşatmasıyla uy14.9 ile üçüncü parti olarak Parti’nin yüzde 4.2 oy dem’in şirketi kuları kaçan inbelirlendi. Aralarında İstanbul, oranıyla 6’ncı sırada yer KONDA’nın Rasanın ruh haliAnkara, İzmir, Adana, Bursa, aldığı araştırmada, DTP dikal’de yayımladir. Azrail’i gökontenjanından seçime girecek Kocaeli, Konya, nan son anketinren ölümcül hasbağımsız adayların yüzde 3.7 oy Diyarbakır ve de, kararsız seçtaların çırpınıoranıyla 18 milletvekili, BBP Gaziantep’in de menlerin de daşıdır” diye kokökenli bağımsız adayların da bulunduğu 39 merkezde ğıtılmasıyla nuştu. yüzde 2.3 oranıyla en az 4 yapılan ve yüzde 37’si kırsal AKP’nin yüzde milletvekili çıkarması bekleniyor. kesim, yüzde 63’ü ise il ve ilçe Geçmişte de 47.9 oy alacağı örnekleri var ileri sürüldü. Radikal gazetesinin manşet cağı anlamına geliyor. Bu so medi”. Geçen hafta Demos adCHP Genel Başkan Yardımten yayımladığı KONDA’nın nuç Erdoğan’ın bile tahminle lı bir şirketin anketini yayımla cısı Cevdet Selvi de bu tür araşanketine göre, AKP’nin oyu rinin üzerinde. Seçim süreci yan gazetede, AKP’nin oy ora tırmaların toplumu yönlendiryüzde 42.6’ya yükselirken nin başlangıcında 400 milletve nı 42.4, CHP’ninki yüzde 20.5, meye dönük olduğunu söyledi. CHP’ninki yüzde 17.3’e geri kili çıkaracaklarını savunan MHP’nin de yüzde 12.5 oy ala Eski İstanbul Belediye Başkaliyor. MHP ise yüzde 12.5 oy Başbakan, daha sonra, kendile cağı savunulmuştu. nı Bedrettin Dalan’ın seçimalıyor. Yüzde 11’e ulaşan ka ri için önemli olanın 2002 selere girdiği dönemde, bazı bürarsızların dağıtılmasıyla, AKP çimlerindeki yüzde 34’lük oy ‘Başbakan keyfinden mi yük gazetelerin Dalan’ın yüzyüzde 47.9’a, CHP yüzde oranının üzerine çıkmak oldu sinirleniyor?’ de 70 oy alacağı yönünde haAnketi değerlendiren MHP berler yaptığını anımsatan Sel19.5’e, MHP de yüzde 14.1’e ğunu söylemeye başladı. Erdoyükseliyor. Bu sonuçlarla ğan, daha sonra bunu daha da Genel Başkan Yardımcısı Meh vi, buna karşın seçimleri NuretAKP’nin 310340, CHP’nin düşürerek çıtayı tek başına ik met Şandır, Tarhan Erdem’in tin Sözen’in kazandığını be100120, MHP’nin 7090 ara tidara gelmeleri için gerekli artık inandırıcılığını yitirdiği lirtti. Selvi, “Bunlar, bir iktini söyledi. Şandır, “O başka darın elindeki bütün olanaksı milletvekili çıkarabileceği olan 276 milletvekiline çekti. programların görevlisi ola ları dağıtırken, Başbakan kabelirtiliyor. Bu sonuçlara göre rak her seçim öncesinde bu çacak yer ararken, bunlar Meclis’e ayrıca 7090 arası ba Yeni Şafak bile 42 dedi AKP’ye yakınlığıyla bilinen türlü manipülasyonları yap onu takviye etmek, kararsızğımsız vekil de giriyor. Gazetenin yayımladığı an Yeni Şafak gazetesi bile, son makta ve her seçimden son ları daha da kararsız hale geket, AKP’nin 2002 seçimleri anketinde AKP’yi yüzde 48’ler ra da yanılmaktadır. Soru şu tirmekten başka amaç taşıne göre oyunu yüzde 14 artıra de göstermeye “cesaret ede dur; yüzde 40, 34, 400 millet mıyor” dedi. Kaçak hap operasyonu ? İstanbul Haber Servisi Atatürk Havalimanı’nda, yurda kaçak sokulmak istenen 5 bin 250 adet cinsel uyarıcı hap ele geçirildi. Atatürk Havalimanı’nda görevli gümrük muhafaza ekiplerince, Mısır Havayolları’na ait uçakla Kahire’den İstanbul’a gelen Mısırlı Said Ahmed isimli yolcunun bagajında şüphe üzerine arama yapıldı. Aramada, 5 bin 250 adet cinsel uyarıcı nitelikte olduğu belirtilen “Viagra”, “Vega” ve “Levitra” isimli haplar ele geçirildi. Hapların piyasa değerinin yaklaşık 88 bin YTL olduğu ifade edildi. MHP , SP ve GP barajın altında Yanılgı payı büyük Özuğurlu, bu öngörüler ışığında barajı geçecek partilerin çıkaracakları milletvekili sayılarına yer verilebileceğine, ancak Türkiye genelinde yapılan araştırma sonuçlarına göre sandalye dağılımı tahmininde bulunmanın büyük yanılgı paylarını da içinde taşıyacağına özellikle dikkat çekti. YÖNARA’nın olası sandalye dağılımı öngörüsünün de bu konuda Türkiye genelini esas aldığını belirten Özuğurlu, bu çerçevede yapılan sandalye dağılımı olasılıklarını içeren Tablo2 incelendiğinde, koalisyonlar dönemine yeniden dönüleceğinin anlaşıldığını söyledi. YÖNARA’nın her iki olasılıklı sandalye dağılımı öngörüsünde de AKP tek başına iktidar için gerekli 276 sayısını bulamıyor. Aynı hesaplamaya göre, AKP’nin MHP ve CHP dışındaki bir destekle de yani bağımsızlarla da hükümet kurma olasılığı bulunmuyor. Faks: 0 216 302 82 08 obirgit?ekolay.net S O NA R ’ I N A R A Ş T I R M A S I : AKP yüzde 40, CHP yüzde 18.73 İstanbul Haber Servisi SONAR Araştırma Şirketi’nin, aboneleri için, 22 Temmuz Genel Seçimi’nde Türkiye genelinde partilerin oy durumunu belirlemek amacıyla yaptığı araştırmaya göre AKP yüzde 40, CHP yüzde 18.73, MHP yüzde 15.03 oranında oy alacak gibi görünürken Genç Parti (GP) ve Demokrat Parti’nin (DP) yüzde 7’lerde kalarak barajı aşamadığının belirlendiği savunuldu. 30 ilde 9 bin 439 kişi ile yapılan araştırmada, parti tercihi sorusuna “Hiçbiri” ya da “Oy kullanmayacağım” şeklinde yanıt verenlerin anket sonucuna katılmadığı belirtildi. İkiz’den Kıbrıs kitabı ? İstanbul Haber Servisi Kıbrıs Barış Harekâtı’nda adaya ilk çıkan birliğin komutanı emekli Albay İ. Neşat İkiz’in, harekâtı anlattığı “Bir Ada, Bir Dava, Bir Savaş” adlı kitabı Alfa Yayınları’ndan piyasaya çıktı. İkiz’in yazdığı kitapta, Kıbrıs çıkarmasının tüm aşamaları, bilinmeyen, hatta bugüne kadar gizli kalmış tüm yönleri yansıtılıyor. CUMHURİYET 07 K