Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 MART 2007 ÇARŞAMBA 28 MART 2007 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA 10 DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER AB’ye yönelik sert mesajlar dishab?cumhuriyet.com.tr 11 İran’a uluslararası yaptırımların sıkılaştırılmasıyla birlikte AB Türkiye’yi ‘anımsadı’ AB’den çifte standart BAHADIR SELİM DİLEK Hükümet ağız değiştirdi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Seçimlerin yaklaşması üzerine AKP, görüşlerini değiştirerek AB’ye karşı sert mesajlar vermeye başladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bazı AB üyelerinin Türkiye’ye “engeller çıkarıyor olabileceklerine” dikkat çekerek Türkiye’nin AB’ye “yük olmaya değil yük almaya gittiğini” söyledi. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’a Napolyon’un Mısır seferi sırasında Osmanlıları yenmesine ilişkin figürlerin yer aldığı kupa hedeyi eden Almanya Başbakanı Angela Merkel’i eleştirerek “Geçmişle uğraşmak Avrupa Birliği’nin vizyonuna yakışmaz” dedi. AKP grup toplantısında konuşan Başbakan Erdoğan, 50. kuruluş yıldönümünü kutlayan AB’ye yönelik değerlendirmelerde bulundu. AB’ye yönelik eleştirilerini dile getiren Erdoğan, “Türkiye’nin önü kesilmek isteniyor olabilir. Türkiye’ye sürekli zorluk çıkarılıyor olabilir. Biz bunların hepsini görüyoruz’’ dedi. AB’nin önemli sorunlarla karşı karşıya bulunduğunu, bu sorunların aşılmasında Türkiye’nin kilit role sahip olduğunu belirten Erdoğan, “Eğer AB, Türkiye ile ilgili böyle bir olumsuzluk düşünüyorsa verir kararını, biz de yolumuza devam ederiz. Biz, yük olmaya değil, yük almaya geliyoruz aslında’’ dedi. Dışişleri Bakanı Gül de Almanya Başbakanı Merkel’in, Fransa Cumhurbaşkanı Chirac’a Napolyon’un Mısır’da Osmanlıları yenmesini gösteren bir kupa hediye etmesine tepki gösterdi. Türkiye’yi ziyaret eden İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett ile Ankara’da ortak basın toplantısını düzenleyen Gül, hediyeye ilişkin soru üzerine, isim vermeden Merkel’i hedef alarak “Gelecek vizyonu varsa gelecekle ilgilenmesi gerekir. Geçmişle uğraşmak Avrupa Birliği’nin vizyonuna da pek yakışmaz” karşılığını verdi. Telafer kan gölüne döndü ? BAĞDAT (AA) Irak’ın kuzeyinde Türkmenlerin çoğunlukta yaşadığı Telafer kentinde bomba yüklü araçlarla saldırı düzenlendi. Düzenlenen saldırılarda 45 kişi öldü. Polis, saldırılarda 103 kişinin yaralandığını açıklarken bomba yüklü kamyonlardan birinin, intihar komandosunun buğday almak isteyen müşterileri kamyona çektikten sonra havaya uçurulduğu açıklandı. Diğer kamyonun da bir otoparkta patladığı belirtildi. Ülke genelindeki saldırılarda toplam 110 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Bugünkü Arap zirvesi öncesinde Irak için yapılan önerilere farklı tepkiler geldi Zirve Iraklıları böldü Dış Haberler Servisi Irak Meclis Başkanı Mahmud el Meşhedani, Arap liderlerinden, ülkesindeki istikrar ve siyasi süreci desteklemeleri yönünde “ortak ve açık bir tutum” sergilemelerini istedi. Sünni Meclis Başkanı El Meşhedani, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bugün yapılan Arap zirvesine katılacak liderlere hitaben yayımladığı açıklamada, “Irak’a karşı meşru, ahlaki ve ulusal sorumluluklarını omuzlamaları ve Irak halkını yalnız bırakmamaları” çağrısında bulundu. Irak Meclis Başkanı, bölge liderlerinin, Irak’ın sorunlarıyla kapsamlı bir şekilde meşgul olacağını umduğunu, çünkü bu sorunların başta Arap ülkele ANKARA BM Güvenlik Konseyi’nin İran’a ilişkin yaptırımları öngören kararının ardından, sorunun giderek ısınması AB’nin yeniden Türkiye’yi “anımsamasına” neden oldu. 50. kuruluş yıldönümü törenlerine hiçbir Türk yetkiliyi davet etmeyen AB dönem başkanı Almanya, dışişleri bakanlarının yapacağı toplantının gündem maddesi İran olunca Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ü çağırma kararı aldı. Edinilen bilgilere göre BM Güvenlik Konseyi’nin, Tahran yönetiminin nükleer programı ve uranyum zenginleştirme çalışmalarını askıya al ? AB dönem başkanı Almanya’nın girişimiyle 3031 Mart tarihlerinde AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanları bu ülkede gayri resmi olarak bir araya gelecek. İran ile yakın ilişki içinde olmasından dolayı toplantıya Türkiye’nin çağrılması kararlaştırıldı. Türkiye AB’nin 50. yıl kutlamalarına çağrılmamıştı. madığı için İran’a karşı yaptırımlar içeren ikinci bir kararı kabul etmesi, AB’de de bütün dikkatlerin İran’a ilişkin olası gelişmelere çevrilmesine neden oldu. Kararla birlikte, AB üyesi ülkelerde “konunun ayrıntıları ile ele alınması” gereksinimi ortaya çıktı ve AB içinde ortak bir anlayış benimsenmesi yönünde arayışlar başladı. Bu çerçevede dönem başkanı olan Almanya’nın girişimiyle 3031 Mart tarihlerinde Almanya’da, AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının gayrı resmi olarak bir araya gelmesi öngörüldü. İran ile yakın ilişki içinde olmasından dolayı toplantıya Türkiye’nin çağrılması kararlaştırıldı. mesajı verilen Türkiye’ye yönelik bu davet, Ankara’da ayrıntıları ile değerlendirildi. Dışişleri Bakanlığı’nda toplantıya Gül’ün gitmemesi yönünde görüş birliği oluştu. Ancak, İran’a ilişkin gelişmelerin Türkiye’yi yakından ilgilendirmesi nedeniyle Gül dışında, üst düzey bir yetkililin toplantıda bulunmasına karar verildi. Bu bağlamda, AB dışişleri bakanlarının gayrı resmi toplantısında Tür Gül yerine Babacan gidecek Bir hafta önce AB’nin 50. yıldönümü kutlamalarına çağırılmayıp “Sizi birliğin dışında görüyoruz” kiye’yi Başmüzakereci Ali Babacan’ın temsil etmesi kararlaştırıldı. Toplantıda, yaptırımlara ilişkin bundan sonraki sürecin değerlendirilmesi bekleniyor. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun, İran’ın BM Güvenlik Konseyi’nin bu çağrısına uyup uymadığı konusunda 60 gün sonra bir rapor hazırlaması öngörülüyor. Ancak Gül, nisan ayının hemen başında Almanya’ya ikili düzeyde bir ziyaret gerçekleştirecek. Gül bu ziyaretinde Almanya Başbakanı Angela Merkel’e Türkiye’nin AB’nin 50. yıldönümü kutlama törenlerine çağrılmaması konusundaki rahatsızlığı iletecek. ? Iraklı Sünni ve Kürt politikacıların Arap zirvesinden önceki hazırlık toplantısının sonuçlarına dönük tepkileri çok farklı oldu. Meclis başkanı desteği memnuniyetle karşılarken Irak Dışişleri Bakanı hükümetin yükümlülüklerinin farkında olduğunu söyledi. ri olmak üzere tüm bölgede olumsuz ve tehlikeli neticeleri olacağını kaydetti. udi Arabistan’ın başkenti Riyad’da yapılan hazırlık toplantısına katılan Zebari, önceki gün Irak Anayasası’nda farklı gruplar arasında uzlaşma yaratma doğrultusunda değişiklik yapılmasından yana tavır belirleyen Arap dışişleri bakanlarına atıfta bulunarak “Halkımıza karşı yükümlülüklerimiz var ve bunların farkındayız. Arap ülkelerinden gelen buyruklara ihtiyacımız yok. Ulusal uzlaşmanın onların değil bizim fikri ‘Buyruklara ihtiyacımız yok’ Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ise Irak’taki etnik ve dini gruplar arasında yaşanan çatışmalara değinerek hükümetin yükümlülüklerinin farkında olduğunu, ulusal uzlaşma için Arapların buyurmasına gerek olmadığını söyledi. Arap Birliği liderler zirvesi öncesi Su ‘F ARKLI AŞAMA’ ‘Atatürk, Türklerin atası’ ? MOSKOVA (AA) Rus Trud gazetesi, Atatürk’ün hilafeti yıkıp yasalar karşısında kadınerkek eşitliğini getirdiğini belirterek Rusya Federasyon Konseyi Başkanı Sergey Mironov’un, Türkiye ziyaretini okuyucularına “Atatürk, Türklerin atasıdır” başlığıyla duyurdu. Rus heyetinin Anıtkabir’i ziyaret ederek Atatürk’ün mozolesine çelenk koyduğu belirtilen haberde, “Mustafa Kemal’e, hilafeti yıktığı, genel eğitim kampanyası başlattığı, yasalar karşısında erkek ve kadınlara eşit haklar tanıdığı ve Türk dili alanında reformlar yaptığı için ‘Atatürk’ soyadı verildi. Bu soyadı, Türkçede ‘Türklerin atası’ anlamına gelmektedir’’ ifadesine yer verildi. miz olduğunu söylüyoruz” dedi ve Irak’ın terörle mücadele etmek, Irak topraklarına teröristlerin girişini engellemek amacıyla sınırları kontrol etmek için Arap ülkelerinden yardım beklediklerini kaydetti. Kürt Dışişleri Bakanı Zebari, “Anayasada değişiklik, zaten anayasa metninde öngörülen bir zorunluluktur ve bize söylemelerini bekleme gereği duymaksızın bunu icra etmeye kararlıyız” ifadesini kullandı. Ülkenin bütün doğal zenginliklerden yoksun olan en yoksul orta bölgelerine sıkışıp kalacakları endişesiyle anayasada tarif edilen federalizme karşı çıkan Iraklı Sünniler anayasada değişiklik istiyor. İtalya’nın eski başbakanı, bugün ana muhalefet partisi lideri... (Fotoğraf: AP) Berlusconi’ye hapis cezası istendi Dış Haberler Servisi İtalya’da Milano Temyiz Mahkemesi’nde devam eden SME davasında, eski başbakan Silvio Berlusconi hakkında 5 yıl hapis cezası istendi. Savcı, 1980’li yıllarda devlete bağlı yiyecek şirketi SME’nin satın alınması sırasında hukuki metinlerin değiştirilmesi sonucu yapılan yolsuzlukta Berlusconi’nin birinci derecede sorumlu olduğunu belirtti. İtalya Başbakanlığı’nın avukatı Domenico Salvemini ise Berlusconi’nin SME’yi satın alma işlemindeki usulsüzlüklerle devleti zarara uğrattığı gerekçesiyle 1 milyon 100 bin Avro tazminat ödemeye mahkum edilmesini istedi. Blair’den Beckett aradığını bulamadı sert çıkış Dış Haberler Servisi İngiltere Başbakanı Tony Blair, İran’ın elindeki 15 İngiliz deniz piyadesinin diplomatik yoldan salıverilmesini ümit ettiğini, ancak bu olmazsa Londra’nın “farklı aşamaya” geçmeye hazırlandığını söyledi. Başbakan Blair, dün İngiliz GMTV televizyonuna verdiği demeçte, İran yönetiminin, İngiliz denizcileri salıvermek zorunda olduğunu anlayacağını ümit ettiğini belirtti. İngiltere Başbakanı, farklı aşamaya geçmekten neyi kastettiğinin sorulması üzerine, “Bekleyip göreceğiz” dedi ve “askerlerimizin gerçekten Irak karasularında, BM yetkisi altında ve bu yetkiye uygun olarak tamamen doğru biçimde devriye gezerken fiilen ele geçirilip İran’a götürülmesi durumunu kabul edemeyiz” diye ekledi. İran’ın eyleminin, ABD askerlerinin Irak’ta 5 İranlıyı tutuklamasıyla bir ilgisi olmadığını umduğunu söyleyen Blair, “Bu ikisinin hiç benzerliği yok, çünkü İran askerlerinin Irak’ta bulunması BM kararlarına aykırıdır ve demokratik bir biçimde seçilmiş Irak hükümetinin görmezden gelmek demektir” diye konuştu. İngiltere Dışişleri Bakanı, İran’ın esir aldığı İngiliz askerler için destek istedi E ‘Talabani ile görüşebilirim’ RDOĞAN ZİRVEYE GİTTİ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 19. Arap Ligi Zirvesi’ne katılmak üzere Suudi Arabistan’a giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ile görüşebileceğini söyledi. Suudi Arabistan’a hareketinden önce Esenboğa Havaalanı’nda açıklama yapan Erdoğan, ikili görüşmeleri çerçevesinde Irak Cumhurbaşkanı Talabani’yle de görüşüp görüşmeyeceğinin sorulması üzerine, “Şu anda kendisiyle kesinleşmiş bir randevumuz yok. Tabii oradaki bütün liderlerle aslında ikili, başbaşa görüşmelerimiz olmasa dahi kısa bazı görüşmeler de yapıyoruz. Ama orada böyle bir fırsatı bulmamız halinde görüşürüz’’ dedi. Riyad’da, zirvenin açılış oturumunda konuşma yapacağını kaydeden Erdoğan, ayrıca Arap Ligi’ne üye ülkelerden meslektaşlarıyla ve devlet adamlarıyla ikili temaslar gerçekleştireceğini bildirdi. Y ENİ YASA TASARISI: Çin ve Rusya: İran nükleerde ılımlı olsun Çin Devlet Başkanı Hu Cintao ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran’ın nükleer çalışmalarla ilgili konularda daha ılımlı olmasını istediler. Moskova’da önceki gün bir araya gelen iki lider, yayımladıkları ortak bildiride, “İran’ın nükleer teknolojiye sahip olma hakkı bulunduğunu”, ancak Tahran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Engelleme Anlaşması’ndaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiğini ifade ettiler. İngiltere Dışişleri Bakanı Beckett’ın ricası üzerine Abdullah Gül devreye girdi. (Fotoğraf: AA) ANKARA (Cumhuriyet Büro dığını söyledi. su) İngiltere, Basra Körfezi’nde Ankara’nın İran’ın nükleer progİran güçleri tarafından esir alınan bi ramına son vermesi için Avrupa ülri kadın 15 İngiliz askerinin serbest kelerinin başlattığı girişime destek bırakılması için Türkiye’den yar verip Tahran yönetimini iknaya çadım istedi. Ancak askerlerin ser lıştığını hatırlatan Beckett, ise “Şimbest bırakılmasıyla ilgili olumlu bir di, İran’ın gözaltına aldığı İngigelişme olmadığı için ziyaretini kı liz askerlerinin kurtarılması için sa keserek Türkiye’den ayrıldı. de harcayacağınıza inanıyoruz” İngiltere Dışişleri Bakanı Mar mesajı verdi. garet Beckett’ın Ankara temaslaDaha sonra Beckett Başbakan rının ana gündem maddesini İran ko Recep Tayyip Erdoğan’la bir gönusu oluşturdu. Ankarüşme gerçekleştirra’ya gelir gelmez, İran’ın di. Görüşmenin argözaltına aldığı İngiliz dından gazetecilere ışişleri askerleriyle ilgili çabalaaçıklamalar yapan Bakanı Gül, rının sürdüğünü, TürkiBeckett, gözaltına ye’nin bu konudaki gö İranlı mevkidaşı alınan İngiliz askerrüşmelerde yardımcı olalerinin serbest bıraMuttaki’yi bilmesinden memnunikılmasıyla ilgili arayarak yet duyacaklarını dile geolumlu bir gelişme esir asker tirip “Türkiye, İngiliz olmadığı için ziyasorununun askerlerinin salıverilretini kısa kesmek mesi için arabuluculuk barışçı yollardan zorunda kaldığını yapsın” mesajı veren açıkladı. İran Dışişçözülmesini Beckett, bu talebini dün leri Bakanı Manuistedi. bir araya geldiği Türk çehr Muttaki ile telemevkidaşı Abdullah Gül fonda, neler olduğuve Başbakan Recep Tayyip Erdo nu tartıştıklarını belirten Beckett, ğan’a da iletti. şunları söyledi: “Bu sorunun çöBeckett’ın ricası üzerine de zümü için bir gelişme olup olmaGül’ün hemen devreye girip İranlı dığını konuştuk. Ancak bir gelişmevkidaşı Manuçehr Muttaki’yi me olmadığını gördüm. Bu yüztelefonla aradığı öğrenildi. den kendi meclisimize bunu bilEdinilen bilgilere göre Gül, Mut dirmek için ziyaretimi kısa kesitaki’ye, Türkiye’nin, “kimin hak yorum. İleri doğru bir adım atlı, kimin haksız olduğu tartışma mak için tüm diplomatik kanalsına” girmeyeceğini iletti ve İran’ın ları kullanacağız.” Beckett’ın Avam esir aldığı İngiliz askerlerinin, İn Kamarası’nda yapacağı konuşma giliz diplomatlar ile görüştürülme nedeniyle İstanbul’a gitmekten vazmelerinin “yanlış olduğuna” inan geçtiği öğrenildi. Baasçılar kamu görevi yapabilecek Dış Haberler Servisi ABD’nin Irak Büyükelçiliği görevine, Zalmay Halilzad’ın yerine, eski Pakistan Büyükelçisi Ryan Crocker atandı. Ortadoğu uzmanı olarak bilinen Crocker, 2004’ten 2007’ye kadar ABD’nin Pakistan’daki büyükelçiliği görevini yürüttü. Crocker daha önce ayrıca Lübnan’da, Kuveyt’te ve Suriye’de büyükelçilik yapmış; İran, Katar, Irak ve Mısır’daki büyükelçiliklerde ise çeşitli görevler almıştı. Halilzad ise ABD’nin BM Büyükelçiliği görevine atandı. Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ve Başbakan Nuri el Maliki tarafından meclise sunulması beklenen bir yasa tasarısına göre, eski Baas Partisi üyelerinin çoğu yeniden hükümet ve orduda görev alabilecek. Talabani ve Maliki tarafından yapılan ortak açıklamada, “Sorumluluk ve Adalet” adı verilen yasa tasarısının, “mezhepçilikten, ırkçılıktan, ayrımcılıktan, dışlamadan ve haksız biçimde vatandaşlık hakkından yoksun bırakmaktan uzak ve demokratik bir Irak kurmaya kararlı tüm Iraklıların yer alabileceği bir Irak kurmak için meclise sunulmakta olduğu’’ bildirildi. Önceki davalardan beraat etmişti Berlusconi’nin genel başkanı olduğu ana muhalefet partisi İtalya Kuvveti ise suçlamaları reddederek Berlusconi hakkında yıllardır haksız bir karalama kampanyası yürütüldüğünü savundu. Silvio Berlusconi, bugüne kadar zimmete para geçirme, rüşvet verme ve vergide sahtecilik gibi suçlardan dolayı aleyhine açılan davalardan beraat etmişti. D Rum bakanın ısrarı: Türkiye AB’ye tam üye olamaz Dış Haberler Servisi Resmi bir ziyaret için İtalya’da bulunan Kıbrıs Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Yorgos Lillikas, Ada’daki soruna bir çözüm bulunmadığı sürece Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üye olamayacağını savundu. Lillikas, önceki akşam, başkent Roma’daki Dragan Vakfı’nda “AB’de Kıbrıs” başlığı altında yaptığı konuşma sonrasında, gazetecilerin sorularını yanıtlarken, “Türkiye, Kıbrıs sorununu çözümlenmeden AB’ye tam üye olamaz. Türkiye’de Kıbrıs sorununun Ankara’nın üyeliğinden sonra çözümlenebileceğini sananlar yanılıyor” dedi. Lillikas, Kıbrıs Rum Kesimindeki Rum Milli Muhafız Ordusu’nda halen görev yapmakta olan Yunan asker ve subaylarının sayısının ise yalnızca 950 olduğunu ileri sürdü ve kendilerinin bir hedef olarak Kıbrıs’ın tümüyle askersizleştirilmesini öngördüklerini söyledi. Sırbistan karşı Okullarının yakınında patlayan bomba sonucu yaralanan iki öğrenciden biri olan küçük Sami, Kerkük’te hastaneye kaldırıldı. (Fotoğraf: AP) Kosova planı sorun kaynağı Dış Haberler Servisi Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç, BM Özel Temsilcisi Martti Ahtisaari’nin Kosova için “gözetim altında bağımsızlık” önerisine ABD’den gelen desteğe “şiddetle karşı” olduğunu bildirdi. Sırbistan Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Boris Tadiç’in, Ahtisaari’nin Kosova planına ABD’nin destek kararına karşı tutumunu, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Nicholas Burns’e ilettiği kaydedildi. Burns, daha önce BM planının Kosovalılara bağımsızlık için bir şans verdiğini ve Sırpların azınlık haklarını garanti altına alabileceğini belirterek plana destek vermişti. Kuzey İrlanda’da anlaşma ? LONDRA (AA) Kuzey İrlanda’da Katoliklerin temsilcisi Sinn Fein ve Protestanların temsilcisi Demokratik Birlik Partisi (DUP), hükümetin 8 Mayıs’ta kurulmasını kararlaştırdı. Sinn Fein lideri Garry Adams, anlaşmayla adada yeni bir siyasi döneme girildiğini söyledi. Avustralyalı tutsak David Hicks mahkemede suçunu kabul etti Guantanamo’da ilk yargılama Dış Haberler Servisi ABD Savunma Bakanlığı’nın Guantanamo Üssü’ndeki tutsakları yargılama sistemini anayasaya aykırı bulmasının ardından yeniden düzenlenen askeri mahkemede yargılanacak ilk “terör zanlısı” olan Avustralyalı David Hicks, mahkemeye çıkarıldı. Guantanamo’ya getirilen ilk tutsaklar arasında yer alan ve 5 yıldır yargılanmayı bekleyen Hicks, Afganistan’daki El Kaide eğitim kamplarına katılmak ve 2001 yılındaki ABD işgali sırasında Taliban’ın yanında savaşmakla suçlanıyor. Hicks, duruşmada El Kaide’ye maddi destek sağladığını kabul ederken avukatları, duruşmadan önce yaptıkları açıklamada, Hicks’in adil bir yargılanma beklemediğini ve tutsaklığına son vermek amacıyla bir savunma anlaşmasına gidebileceğini belirtmişlerdi. Hicks’in, suçlu bulunduğu takdirde ömür boyu hapis cezasına çarptırılabileceği bildirilirken ABD’li ve Avustralyalı yetkililer, Hicks’in cezasını ülkesinde çekmesini istiyor. CUMHURİYET 1011 CMYK