Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 OCAK 2007 CUMA 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr AGORA KİTAPLIĞINDAN YENİ DERGİ Merkezdeki ‘devrim’in taşra kasabasında yaşanıp yaşanmadığını sorgulayan bir taşlama: Bükreş’in Doğusu Çavuşesku devrilirken nerdeydin? SUNGU ÇAPAN ‘Mesele’yi ortaya koymak... Kültür Servisi Agora Kitaplığı, yayın hayatının dördüncü yılına girerken “Mesele” dergisini çıkarmaya başlıyor. Güncel ve tarihsel konularla anlamlı ve verimli tartışmaları besleyen yazı ve söyleşilerin yer alacağı bir ‘kültür dergisi’ işlevini görmesi tasarlanan ‘Mesele’, Osman Akınhay’ın editörlüğünde, Foti Benlisoy, Aykut Tunç Kılıç ve Bekir Tarık’tan oluşan bir yayın kurulu tarafından hazırlanıyor. ‘Mesele’ kitap dergisi, şu anda benzerleri bol miktarda bulunan ve en iyisinden ‘sektör içi hizmet bülteni’ işlevi gören kitap tanıtımı dergilerinden farklı bir dergi olarak tasarlanıyor. Çıkaranlar ‘Mesele’nin kitaplara değerek kitaplar üzerinden, bazen de kitaplara teğet geçerek Türkiye’nin edebisiyasalkültürüne ‘soldan’ müdahil olmayı amaçlayan, edebiyattan siyasete, kültürel çalışmalardan tarihe, teoriden denemeye, sinemadan tiyatroya bütün alanları kuşatmayı öngören, içinde yer alacak yazı ve söyleşilerin mutlaka bir kavram izi süreceği, bir argümanı ortaya koyacağı veya irdeleyeceği, güncel hayat için hakikaten anlamlı olan tartışmalara el atacağı, izlenimden çok düşünceyi esas alacağı, sağlam omurgalı, ‘dert sahibi’ bir ‘kültür dergisi’ olmasını amaçlıyor. Kısa bir süre önce (Bulgaristan’la birlikte) sonunda AB’ye kabul olunan, Osmanlı’nın eski EflakBoğdan eyaleti, Karadeniz komşumuz, dostkardeş ülke Romanya da, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla 1980’li yılların sonunda tüm Demirperde ülkelerini (Batı medyasının da etkisiyle) saran rejim değişikliklerine yol açan o özgürlük dalgasından nasibini almış ve 22 Aralık 1989’da Çavuşesku iktidarına bir son vermişti bilindiği gibi. Berlin Duvarı’nın da tarihe karıştığı 1989’dan günümüze kadar sözü edilen ve sarayından helikopterle kaçarken yakalanıp karısıyla birlikte kurşuna dizilen diktatör Çavuşesku’yu ve güçlü ‘gizli polis’ örgütünü deviren o ünlü 1989 isyanının, Bükreş’ten başlayıp bütün ülkeye yayılan bir halk ayaklanması mı, yoksa merkezi bir gizli darbe mi olduğu, doğrusu hâlâ açık seçik aydınlanarak netleşmiş bir konu değildir. İşte geçen yıl Cannes’da ‘ilk film’lerini çeken taze yönetmenlere verilen Altın Kamera’yla Antalya’da Eleştirmenler Ödülü’nü kazanmış, bugün de ikinci haftasına giren Bükreş’in Doğusu, Romanya’da 1989’daki rejim değişikliğine neden olan bu genel halk hareketinin yaygınlığını, gerçekliğini sorgulama ihtiyacından doğmuş bir taşlama izlenimi uyandırıyor öncelikle. Komünizm defterini kapatarak ama eski düzenin yöneticileri, askerleri ve parti muhaliflerinden oluşturularak kurulan, Ion Iliescu’nun başkanlığındaki bir Milli Kurtuluş Cephesi Konseyi yönetimiyle 1990’da çok partili yaşama geçmiş Romanya. Istrati, Ionesco, Eliade, Cioran gibi yazarlar da yetiştirmiş bu Balkan ülkesi, Çavuşesku’dan bu yana ancak bir arpa boyu yol almış gibiydi, ama nihayet AB şemsiyesi altına girmekle bundan böyle ‘yırtmış’ görünüyor şimdilik. Bükreş ulusal tiyatro ve sinema üniversitesinden diplomalı, 1976 doğumlu genç yönetmen Corneliu Porumboiu’nun 810 kadar ilginç kısa film çektikten sonra yazıp yönettiği bu ilk uzun metrajı, Romanya’da arzu edilen hayatla halka verilen hayatın arasındaki (uzun ya da kısa) mesafeyi ve halkın Çavuşesku karşıtı protesto eylemlerine taşradaki katılımını sorguluyor. İçiyledışıyla dökülen binaların, harap yolların, benzin kokan arabaların ülkedeki yoksulluğu ve yoksunluğu yansıttığı, yönetmenin de doğup büyüdüğü, Bükreş’in doğusundaki, çoktan yaklaşan yeni yılın ve yılbaşının heyecanına kapılmış küçük bir kasabada geçen ve kabaca iki bölümden oluşan filmde, önce özel hayatlarının gündelik çarkına kapılmış üç ana karakteri tanıyoruz. Ülkedeki yeni dönemle birlikte, programcısı, sunucusu olduğu, yerel bir televizyonun patronluğuna yükselmiş, bizdeki tartışma programlarını hatırlatan şovlarıyla kendini kasabanın yıldız gazetecisi addeden, karısını da asistanı Vali’yle (Cristina Ciofu) aldatan, eski tekstil mühendisi Virgil Jederescu (Teodor Cor Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü ban), Şahan Gökbakan’ın TV programcısı tiple ikinci yarısına yayılan, ama geyik muhabbetini aşmesini de çağrıştıran, hem maço hem de liboş, tam mayan bir düzeyde seyreden programa sabitlendibir eyyamcı tip. Enflasyon ya da Çingene müziği ğimiz filmde, benzer TV programlarındaki klişe hakkında program yapacağına eski düzenin nok diyaloglarla, halkın sokaklara dökülerek kasaba talandığı günün ekranda tartışılmasını isteyen Je meydanında toplanıp toplanmadığının sözüm ona derescu, 22 Aralık 1989’un 16. yıldönümünde, o tartışılmasına, telefona sarılarak programa katılan gün Çavuşesku’nun bittiği saatten (12.08’den) ön izleyiciler de dahil oluyor. Kameranın, kasaba meydanını gösteren, fondace (ya da sonra) kasabada ki kocaman bir fotopaneler olduğuna, milletin sosu n Doğu nonun önünde yan yakaklara dökülüp “Kahrol’i ş e r k ü B na oturmuş sunucuyla sun Çavuşesku” diye bağıiki konuğuna kilitlenrarak isyan eylemlerine kaldiği, derme çatma bir kışıp kalkışmadığına (ya TV stüdyosunda çeda ancak diktatörün alaşaA fost sau na fost?/ Yönetmen, senaryo: kilen ve giderek tekğı edilmesinden sonra meydanlara çıktıklarına) dair Corneliu Porumboiu / Kemara: Marius Pan düze, sıkıcı bir hal duru / Müzik: Grup Rotaria / Oyuncular: alan programda Mabir tartışma programı haTeo’dor Corban, Ion Sapdaru, Mircea And nescu’nun anlattıklazırlığında, telaşlı ve tedirgin. Yeni yetişen kuşaklar reescu, Cristina Ciofu, Luminita Gheorghiu / rını yalanlayan telesa, devrimle filan ilgilen Romanya 2006 (Mars Prodüksiyon, Bir Film) fonların gelmesi üzerine alıngan Manescu mektense ıvır zıvır şeyler satan Çinli göçmenden aldıkları maytapları ansı çıkıp gitmek istiyor reklam arasında. Yılbaşı kutlamalarında komşu çocuklarını mutlu etmek için zın patlatarak yetişkinleri ürkütmeye meraklı. Programına arabasıyla bizzat getirdiği iki konu eskiden yaptığı gibi yine Noel Baba kılığına bürüğundan biri, her gece içip ertesi gün de içkiliyken nen öteki katılımcı, yaşlı Piscoci ise ona pek söz yaptıklarından utanan, maaşının tümünü borçları verilmeyişinin acısını, her lafa atılıp limon sıkarak na yatıran tarih öğretmeni Manescu (lon Sapda ya da kâğıttan kayıklar yapıp oyalanarak çıkarıyor. ru). Ötekiyse Jederescu’nun bir türlü ulaşamadı Manescu adını verince pograma bağlanıp eskiden ğı asıl konuğunun yerine son anda çağırmak zo polisin muhasebecisiyken devrimden (!) sonra, yerunda kaldığı emekli, dul, yalnız bir ihtiyar olan ni düzende 50 kişi çalıştıran bir fabrika patronu olPiscoci (Mircea Andreescu). Neredeyse bütün duğunu şişinerek anlatan eski gizli polis de, tıpkı O2@@f ?O2@@@@@@@@@f O2@@@@@@@@@@@@@@@@f O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Le O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mf ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mhe O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)K ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6 ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?I Platon ya da Herakleitos’tan alıntı özdeyişlerle konuşan, uyanık televizyoncu Jederescu gibi yeni dönemle birlikte palazlanıp ortaya çıkmış Rumen vatandaşlarından. FİLM KÜÇÜK BİR KASABA GEÇİYOR Toplumsal eleştiri yapmaktansa üç kahramanının tarih ‘vizyon’larını göstererek tarihi bir andan itibaren günümüze gelen kişisel hikâyelerini hınzırca bir karamizahla anlatan Bükreş’in Doğusu, taşranın ekran aracılığıyla izlediği merkezin peşinden sürüklenişini, başarılı taşralı portreleri çizerek perdeye taşıyor. Dört dörtlük bir başyapıt düzeyinde olmasa da genç Rumen yazaryönetmen Corneliu Porumboiu’nun, ödlek vatandaşların ancak Çavuşesku’nun halledilmesinden sonra evlerinden çıktığı, ‘komünist kâbusun’ sona erdiği tarihi bir günü tartışmaya açan bu alçakgönüllü, sade ama sağlam ilk filmi, durağan, temposuz anlatımına karşın meraklısınca kaçırılmaması gereken, Altın Kamera ödüllü bir yergi. Özellikle başrolleri üstlenmiş Teodor Corban, lon Sapdaru ve Mircea Andreescu’nun doğal oyunlarıyla seyirciyi ele geçiren, elektrik (lamba) metaforu gibi inceliklere sahip Bükreş’in Doğusu’nu seyrettikten sonra şöyle düşünebilir kişi: Herkes kendi tarzında yapar devrimi(ni), bireysel tarihle resmi tarih birleşip çakışabilir, ama hayal edilen hayatlarla yaşananlar uyuşup bütünleşmez bir türlü! BAŞARILI TAŞRALI PORTRELERİ ? Kültür Servisi Beş ayrı dalda dönüşümlü olarak verilmekte olan “Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü”nün bu yılki konusu “Tiyatro”.Ödül’e son 5 yıl içinde yazılmış ve oynanmamış oyun metinleri aday olabilecek. Metin Balay, Yılmaz Öğüt, Seçkin Selvi, Dikmen Gürün Uçarer ve Engin Uludağ’dan oluşan seçici kurul, kararını ekim ayı ortasında açıklayacak ve kazanan yazara ödülü TÜYAP Kitap Fuarı’nda yapılacak bir törenle verilecek. Aday metinlerin en geç 1 Eylül 2007 tarihine kadar 6 nüsha olarak, yazarın kısa özgeçmişi ve adaylık başvurusu ile birlikte “Cevdet Kudret Edebiyat Ödülleri, Amiral Fahri Engin Sok., Vaizoğlu Apt., No: 8/5, Rumelihisarı, İstanbul” adresine ya da aysekudret@superonline.com elektronik posta adresine gönderilmesi gerekmektedir. K  M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R ? Ç İ Z İ K Eskişehir’de Musa Kart sergisi CAN HACIOĞLU ESKİŞEHİR Gazetemiz çizeri Musa Kart, Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nin yıllar önce kentin tarihi Odunpazarı semtinde satın alarak restore ettirdiği ve Türkiye’de ilk kez ‘Eğitim Karikatürleri Müzesi’ olarak hizmete açtığı tarih kokan binada ‘Çizmeden Yukarı’ adlı karikatür sergisini açtı. Eskişehirli sanatseverler, 70 karikatürün yer aldığı sergiye büyük ilgi gösterdiler ve Cumhuriyet gazetesindeki karikatürleri için Musa Kart’a teşekkür ederek ‘muhalif duruşu’ nedeniyle kendisini kutladılar. Eskişehir’in yerel gazeteleri ve televizyonları da serginin haberine geniş yer verdi. Serginin açılışını yapan Anadolu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ömer Zühtü Altan, Musa Kart’ın 2005 yılında müzeyi gezerken, müzede sergi açma sözü verdiğini anımsatarak “Kart yüreklidir, cesurdur, şaşırtıcıdır ve keskin bir mizah anlayışına sahiptir. Zor bir alanı seçmiştir.. siyaset karikatürünü. Onu ve karikatürlerini burada görmek bizleri mutlu etti” diye konuştu. Sergiye katılan Eskişehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen de, Anadolu Üniversitesi adına Kart’a teşekkür belgesi vererek, “Bence dünyanın en güzel mesleği karikatür sanatçılığıdır. Ben de karikatür çizerdim. Şimdi yandan çiziyorum. Karikatür sanatçısı çok konuşmaz. Düşüncelerini çizgilerle anlatır. Bu yüzden de karikatür sanatçısının tansiyonu yükselmez. Karikatürü çizilenlerin tansiyonu yükselir. Ayrıca, Kart, karikatürdeki düşüncenin serbest olduğunu yargı kararlarına tescil ettiren arkadaşımızdır. Eskişehir’de açılan bir davayla o hukuki sonucu elde etmiştir ve Türk basınına kazandırmıştır” dedi. ENDİMİ AİLE ORTAMINDA HİSSEDİYORUM’ Gazetemiz karikatüristi Musa Kart ise, Eskişehir’in kendine moral verdiğini belirterek “Kendimi aile ortamında hissediyorum. Gerçekten de Eskişehir bana hayat öpücüğü verdi. Birkaç yıl önce, demokrasiyi içselleştirememiş siyasilerin hışmına uğradım. Dava konusu oldu karikatürlerim, biliyorsunuz. Ama burada, Eskişehir’de bir mahkeme, bir yargıç, Mithat Kocaali, sadece dönemimize değil, geleceğe de ışık tutacak bir hukuki yorum yaptı. Bizim davanın da seyrini çok değiştirdi. O anlamda beni mutlu etti Eskişehir. Ayrıca, Eskişehir’e gelen herkes moral buluyor. Eskişehir’i görenin Türkiye’nin aydınlık geleceğine olan inancı artıyor” diye konuştu. Kart, Cumhuriyet Yayınları’ndan çıkan ‘Çizmeden Yukarı’ adlı kitabını imzalarken Cumhuriyet okuyucularının sorularını yanıtladı. Sergi 15 Şubat’a kadar açık kalacak. ‘K İngiliz sinemasının yükselişi LONDRA (AA) İngiltere Film Konseyi’nin yayımladığı verilere göre 2006 yılında film yapımına ayrılan bütçede yüzde 48’lik bir artış görüldü. Altın Küreler’de elde edilen başarı düşünüldüğünde, yatırım karşılığını görmüş denilebilir. 840 milyon sterlin harcanarak çekilen 134 filmin 50’si tamamen yerli yapımlardan, geri kalanı ise ortak bütçelilerden oluşuyor. Bu tabloda, Harry Potter gibi gişe başarısı yakalayan filmlerin sektöre sağladığı girdinin büyük payı olduğu belirtiliyor. İngiltere Film Konseyi Başkanı John Woodward, sonucu şu sözlerle değerlendirdi: “2006 yılı film yapımcıları için müthiş bir yıl oldu. Ayrıca uluslararası ödüller kazanan İngiliz sinemacılar sayesinde, dünya platformuna geri döndük.” Geçen günlerde açıklanan Altın Küre Ödülleri’nden başarıyla çıkan İngiliz sanatçılar ve filmlerinin, 25 Şubat’taki Oscar ödüllerinde de başarılı olacağı tahmin ediliyor. Listenin başındaki isim, ‘The Queen’ adlı filmindeki başrolüyle Helen Mirren. En iyi kadın oyuncu dalında Altın Küre kazanan Mirren’ın, Oscar’ın da en güçlü adayları arasında olmasına kesin gözüyle bakılıyor. CUMHURİYET 14 K