Katalog

25 EYLÜL 2006 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER SÖZ ÇİZGİNİN Turhan Selçuk 3 AYDINLANMA EMRE KONGAR Halil İnalcık: ‘Avrupa’nın Temellerinde Osmanlı Var’ Mesrob: Bu yıl oruç tutuyorum ? İstanbul Haber Servisi Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, ramazanın ilk gününde değişik dinlerin temsilcilerini bir araya getirerek tüm dünyaya barış çağrısında bulundu. Mecidiyeköy’de kurulan iftar çadırına Ermeni Patriği MesrobII, Süryani Kadim Metropoliti Yusuf Çetin, Vatikan temsilcisi George Moravithc, Süryani Katolik Ruhani Üyesi Yusuf Sağ ve Şişli Müftüsü Recep Öztürk katıldı. Mesrob II gazetecilere yaptığı açıklamada, Hıristiyanlık dininde de orucun bulunduğunu belirterek, ‘‘Bu yıl ramazanda ben de mümin kardeşlerimle birlikte oruç tutuyorum’’ dedi. Prof. Halil İnalcık ile aynı zamanı ve mekânı paylaşmak bir onur. Bütün kitaplarımı, özellikle ‘‘Tarihimizle Yüzleşmek’’ adlı son çalışmamı hazırlarken onun yapıtlarından yararlandım, kimi zaman da yüz yüze konuşma fırsatı bularak, bazı yorumlarımı bu büyük tarihçi ile denetleme olanağına kavuştum. Hemen bir örnek vermek gerekirse, ‘‘21. Yüzyılda Türkiye’’ adlı kitabımda Osmanlı toplumsal yapısını, Avrupa feodalitesinden daha farklı olan ‘‘Asya Üretim Tarzı’’ biçiminde yorumlamam, hayattayken kendisiyle konuşma ve tartışma onuruna eriştiğim Prof. Lütfü Barkan ’dan sonra Prof. Halil İnalcık tarafından da onaylanmıştı. ??? Bu büyük bilim insanı, tahmin edilebileceği gibi çok da çalışkan. Bu yıl 90 yaşına girmiş olmasına karşın hâlâ çok berrak bir zihni ve büyük bir dinamizmi var. Durmadan bilgi ve düşünce üretiyor, eser yayımlıyor. Benim de jüri üyesi olarak hizmet etmekten onur duyduğum Cumhurbaşkanlığı büyük ödülünü alırken Çankaya’da yaptığı ve isim vermeden, ‘‘Bir Harvard’lı Profesör’’ dediği Huntington’u eleştirdiği konuşma, Türkiye’nin güncel sorunlarına büyük ölçüde ışık tutan enfes bir çözümlemeydi. ??? Prof. İnalcık son yapıtını, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile sorunlarına ışık tutmak amacıyla İngilizce yayımlamış. Daha çok Avrupalılara yönelik bir kitap. Eren yayınlarının bastığı Turkey and Europe in History (Tarihte Türkiye ve Avrupa) adını taşıyan bu kitapta Prof. İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu’nu çözümlüyor ve Avrupa ’nın yapılanmasına nasıl katkıda bulunduğunu anlatıyor. Kitabın esas amacı, başta Vatikan olmak üzere, ‘‘Avrupa Kültürü’’nü Hıristiyanlık inancının temellerine bağlamak ve Türkiye’yi Müslüman bir toplum niteliğiyle, Avrupa’dan dışlamak isteyenlerin ne kadar kısır, bağnaz ve yanlış düşündüklerini tarihsel bulgulara ve süreçlere dayalı olarak açıklamak. Kitabın ana tezlerinden biri, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa üzerindeki en büyük etkisinin Protestanlara verdiği destek olduğu. Gerçekten de Bush’un dört elle sarıldığı, ‘‘Dinler arası çatışmayı’’ ileri süren Huntington’un temel görüşünün ‘‘Batı Uygarlığı’nın temelinde Protestanlığın yattığı’’ düşüncesi olduğu düşünülürse, İnalcık ’ın bu tezinin ne denli önemli olduğu anlaşılır: Sadece bugünkü Avrupa ’nın değil, çağdaş Batı Kültürü’nün de temelinde yatan en önemli dinkültür öğelerinden biri Protestanlık’tır ve Protestanlık, Avrupa’da Osmanlıların yadsınamaz katkılarıyla daha rahat gelişme ve serpilme olanağına kavuşmuştur. (özellikle, ss. 119125.) ??? İnalcık’ın bu kitabı derhal Dışişleri Bakanlığı tarafından satın alınmalı, bütün dış temsilciliklerimize ve Avrupa Birliği ile temasta olan tüm görevlilere dağıtılmalıdır. Aslında bu yazının başlığını ‘‘Dışişleri Bakanlığı Uyuyor mu?’’ diye koymayı bile düşündüm, ama sonra bunun hem Dışişleri Bakanlığı ’na hem de İnalcık Hoca’ya haksızlık olacağını düşündüğüm için okuduğunuz başlığı kullandım. Dışişleri Bakanlığı , bu kitabı Türkiye ile ilgili görevlerde bulunan bütün yabancı politikacılara ve uzmanlara da göndermelidir. Böylece belki biraz olsun, Türkiye karşıtlarının gözlerindeki ‘‘at gözlüğünü’’ çıkarmalarına yardımcı olabilir. Ama bunun için tabii önce Dışişleri Bakanlığı’nın ‘‘uyanması’’, yani bu eserin öneminin farkına varması gerek. ‘Mideye aşırı yüklenmeyin’ ? EDİRNE (AA) Trakya Üniversitesi (TÜ) Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, iftarda hazmı güç yemeklerden kaçınılması gerektiğini söyledi. İftarı sigarayla açmanın yanlışlığına da değinen Yorulmaz, iftarda fazla miktarda yemek yemenin boş olan mideye yüklenilmesine neden olduğunu ifade etti. Yorulmaz, bu durumun sindirimi zorlaştırdığını, midede ağırlık, ekşime, yanma, bulantı, kabızlık ve şişkinlik gibi sağlık problemlerini ortaya çıkardığını söyledi. Ramazan magandaları İzmir’de ramazan ayının gelişini kutlayan gruptan bir kişinin tabancasından çıkan kurşuna hedef olan kadın yaşamını yitirdi. Ankara’da sevgililer dövüldü Haber Merkezi İzmir’in Kemalpaşa ilçesinde ramazan ayının gelişini kutlamak için havaya ateş açan gruptan bir kişinin tabancasından çıkan kurşuna hedef olan 2 çocuk annesi Gülbeyaz Başsaatçi yaşamını yitirdi. Ankara’da iki sevgili sahur sonrası bira içtikleri gerekçesiyle bir grup tarafından dövüldü. İzmir’in Kemalpaşa ilçesine bağlı Bağyurdu Kasımpaşa Mahallesi Yozgatlı Sokak’ta önceki akşam, 2 çocuk annesi Gülbeyaz Başsaatçi, temizlik yapmak için evlerinin terasına çıktı. Bu sırada ramazanın gelişini kutlamak için bir grubun havaya ateş açması sonucu, kurşunlardan birisi Başsaatçi’nin başına isabet etti. Yakınları tarafından hastaneye kaldırılan Başsaatçi, yapılan müdahalelere rağmen yaşamını yitirdi. Cenazeyi teslim alan talihsiz kadının eniştesi Celal Aydar, Başsaatçi’nin saçma bir geleneğin kurbanı olduğunu söyledi. Aydar, ‘‘Köyde geleneksel olarak ramazanın gelişi havaya ateş ederek kutlanır. Bu gelenek uzun yıllardır sürüyor. Ancak bu yıl çok aşırıya kaçtılar, yaklaşık 500 kişi ateş etmiştir. Geçmişte bu kadar çok olmuyordu. İşte bu saçma gelenek bir hayatı söndürdü, kimin vurduğu da belli değil’’ dedi. Jandarmanın olayla ilgili başlattığı soruşturma sürerken yurttaşlar genç kadını öldürenin belirlenip yakalanmasını, bu geleneğin de kaldırılmasını istedi. Bira içen sevgililere dayak Ankara Çankaya’da dün sabah saat 05.00 sıralarında meydana gelen olayda ise kimlikleri belirlenemeyen iki sevgili, ellerinde bira kutusu ile yürürken sahur sonrası içki içtikleri gerekçesiyle bir grubun saldırısına uğradı. Tekme tokat dövülen sevgililer bir binanın bahçesine sığındı. Olayı gören yurttaşlar durumu polise bildirdi. Polisin gelmesiyle birlikte saldırgan grup olay yerinden kaçtı. 2 çocuk annesi Gülbeyaz Başsaatçi evinde temizlik yapıyordu. ekongar?cumhuriyet.com.tr; www.kongar.org CUMHURİYET 03 CMYK