Katalog

8 MART 2006 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Yıllardır uyguladığı ‘veto’ yaklaşımını değiştiren Türkiye, Erivan’ın Eurocontrol’e üyeliğini onayladı Ermenistan politikasında çark Haniye de hedef olabilir ? KUDÜS (AA) İsrail Savunma Bakanı Şaul Mofaz, Filistinli militanlara yönelik suikast politikasını sürdüreceğini söyledi. Mofaz, İsrail ordu radyosunda dün yaptığı açıklamada, Filistin hükümetini kurmakla görevlendirilen Hamas liderlerinden İsmail Haniye’nin de Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırıları devam ederse bundan muaf olmayacağını belirtti. Mofaz, suikast politikasının etkili bir yöntem olduğunun kanıtlandığını kaydetti. ? Kıbrıs’tan sonra Ermenistan konusunda da ‘kazan kazan’ politikası izlemeye başlayan Ankara’nın, bu adımı AB’nin baskısıyla attığı belirtiliyor. MAHMUT GÜRER KARABAĞ’DA KÜÇÜK ÇAPLI ÇATIŞMA Dış Haberler Servisi Büyük bölümü Azerbaycan’ın, Ermeni güçlerinin işgali altındaki topraklarında yer alan Dağlık Karabağ sınırında çıkan çatışmada bir Azeri askeri öldü. Azerbaycan ve Ermenistan askerleri arasında Dağlık Karabağ sınırında uzun bir aradan sonra ilk kez dünden bu yana küçük çaplı çatışmalar yaşandığı bildirildi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bir bölümü işgal altında le bir girişimde bulundu. Türkiye’nin 2002’de BosnaHersek ile birlikte önüne getirilen Ermenistan’ın üyeliğini Azerbaycan’ın önümüzdeki yıllarda uçuşlar konusunda sıkıntı yaşamaması için 1 Mart öncesinde onayladığı öğrenildi. Buna göre, Ankara’nın Erivan yönetiminin Eurocourt’a üyeliğini bulunan Tetter bölgesinin Kızıloba köyü yakınlarında, Ermeni güçlerinin sabaha karşı Azeri güçlerine ateş açtığı belirtildi. Ermeni güçlerinin ateşi sırasında 18 yaşındaki bir Azeri er hayatını kaybederken bir diğer asker yaralandı. Açıklamada, ateşkes ihlalinin karşı ateş açılarak sona erdirildiği kaydedildi. Merkezi Erivan’da bulunan Mediamax ajansının Ermenistan Savunma Bakanlığı’na dayandırarak verdiği haberde ise 6 ve 7 onaylaması karşılığında Ermenistan da Azerbaycan’ın bu teşkilata katılmasına ses çıkarmayacak. Mart’ta Azeri güçlerinin iki kez ateşkes ihlalinde bulunduğu, Ermeni güçlerinin karşı ateş açmadığı ileri sürüldü. Ermenistan Savunma Bakanı Serzh Sarkisyan, ordunun iyi donanımlı ve bölgedeki düşmanca tavırları caydırıcı rol oynayacak etkinliğe sahip olduğunu söyleyerek ‘‘Savaş istemiyoruz ama gerekirse savaşmak için hazırız’’ dedi. Sarkisyan ordunun savunma açısından avantajlı mevkileri elinde tuttuğunu öne sürdü. olduğuna dikkat çekerken buna karşın Erivan hükümeti ile herhangi bir diplomatik ya da siyasi ilişki kurulmadığına dikkat çektiler. Türkiye’nin sözde Ermeni soykırımı savları nedeniyle Ermenistan’ın bazı uluslararası organizasyonlara katılımının engellendiğini de belirten kaynaklar, ancak bu konudan henüz bir kazanım sağlanamadığını savladılar. Bu nedenle Türkiye’nin, Ermenistan’ın bu teşkilata üyeliğini veto etmesinin kendi çıkarına olmadığını iddia eden Dışişleri Bakanlığı kaynakları, ‘‘2002 yılında Türkiye’nin önüne gelen metnin neden 4 yıl beklemeli olarak onaylandığını’’ ise ‘‘teknik nedenler’’ olarak açıkladılar. ANKARA Ankara, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde Ermeni soykırımı tasarıları kabul edilirken yıllardır uyguladığı ‘‘Ermenistan’a veto’’ yaklaşımını değiştirdi. Erivan yönetiminin ‘‘Eurocontrol’’ olarak adlandırılan Avrupa Seyir Güvenliği Teşkilatı’na üyeliği Türkiye tarafından onaylandı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Ankara bu adımı AB’nin de baskısıyla attı. Ermenistan’ın üyeliğini 2002’den beri askıda tutan Türkiye, Müzakere Çerçeve ve Katılım Ortaklığı belgelerinde yer alan ‘‘Komşularla ilişkilerini düzelt’’ maddeleri kapsamında böy Türkiye 1989’dan beri üye Avrupa’da hava güvenliğinin sağlanması için 1960 yılında kurulan teşkilata Türkiye 1989’da üye olmuştu. Teşkilata üye diğer ülkeler ise şöyle: Arnavutluk, Avusturya, Belçika, BosnaHersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs Rum Kesimi, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Makedonya, Malta, Moldova, İspanya, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, İsveç, Monaco, Slovenya, SırbistanKaradağ, İsviçre, İngiltere, Ukrayna. Kazanım sağlanamadı Konuya ilişkin bilgi veren Dışişleri Bakanlığı kaynakları da Türkiye’nin Ermenistan’ı ilk tanıyan ülkelerden biri Rabin’in katiline çocuk izni ? KUDÜS (AA) İsrail Başbakanı İzak Rabin’i öldürmekten ömür boyu hapse mahkum edilen Yigal Amir’e, eşinin yapay olarak döllenmesi için sperm örneği verme izni verildi. Cezaevi İdaresi, Rabin’i 1995’te öldürdükten sonra af hakkı olmadan ömür boyu hapse çarptırılan Amir’in eşine sperm örneği verebileceğini bildirdi. Amir, 2004’te İsrail vatandaşı Larissa Trimbobler ile vekâlet usulüyle evlenmişti. İsrail’in yok saydığı Bedeviler UM MİTNAN/NECEF (AA) ‘‘Sabaha karşı 200 kadar polisle geldiler. Beraberlerinde buldozerlerle... Ve evimizi yıktılar... O günden beri sokakta yaşıyoruz. 10’u çocuk, 13 kişi...’’ 40 yaşındaki Bedevi Arap İd El Kişer, 10 çocuğu ve iki karısıyla birlikte, İsrail’in güneyindeki Necef Çölü’nde İsrail tarafından resmen tanınmayan, haritada yeri olmayan Bedevi köylerinden Um Mitnan’da yıkılan evlerinin harabeleri üzerinde yaşam sürüyor. İsrail polisi Um Mitnan köyünde 5 evi 27 Şubat’ta yerle bir etmiş. Yıkılan evlerin yanı başına bir protesto çadırı kuran Bedevi köylüler, ‘‘Tanınmaya evet, ev yıkımlarına hayır’’, ‘‘Bedevilerin de kamu hakları var’’ yazılı pankartlar açmış. İsrail’in tanımadığı 45 köyde 7080 bin dolayında Bedevi yaşıyor. Necef’te, hükümetin her yıl Bedevilere ait yaklaşık 150 dolayında evi yıktığı belirtiliyor. İsrail’deki Arap Azınlık Hakları MerkeziAdala’nın avukatlarından Murad El Sena, hükümetin esas politikasının, bu toprakları Bedevilerden almak olduğunu söylüyor. Mektuplarının ulaşacağı adresleri bile bulunmamasına rağmen, Arap Bedevilerin hepsi İsrail vatandaşı kimliği taşıyor, seçimlerde oy kullanma haklarına sahip. B AKAN’DAN YEŞİL IŞIK Kongo’daki operasyona Türk askeri teklifi INNSBRUCK (AA) AB dönem başkanı Avusturya’nın ev sahipliğinde yapılan AB Savunma Bakanları toplantısının son gününde “AB Troykası ile aday ülkeler oturumuna’’ katılan Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, “AB’nin Kongo’da üstlenmek istediği askeri operasyona, uygun bir talep gelmesi halinde yardımcı olabiliriz’’ dedi. AB Troykası ile aday ülkelerin Savunma Bakanları toplantısından sonra AA muhabirine bilgi veren Gönül, “AB Savunma Bakanları toplantısında ele alınan konulara ilişkin kendilerine bilgi sunulduğunu’’ belirterek, “Kongo’da yapmayı planladıkları askeri operasyona ilişkin gelişmeleri de anlattılar. Biz de kendilerine, ‘uygun bir talep gelmesi halinde yardımcı olabileceğimizi’ söyledik’’ diye konuştu. BosnaHersek’teki Türk Barış Birliği ile Jandarma Birliği’nin görevine devam edeceğini teyit etmelerinden memnuniyet duyduklarını kaydeden Gönül, Türkiye’nin Avrupa savunma konseptini kuruluşundan beri desteklediğini kaydetti. Gönül AB üyesi NATO ülkelerinin dışında kalan NATO ülkeleriyle AB arasında savunma ve işbirliği anlaşması bulunduğunu anımsattı. Toplantıdan sonra Avusturya devlet televizyonu (ORF) ve günlük Kurier gazetesine ayrı ayrı demeç veren Gönül, özellikle Türkiye’nin AB üyeliği ile Kıbrıs sorununa ilişkin sorulara muhatap oldu. Gönül, “Kıbrıs’ta iki ayrı toplum bulunduğunu, Kıbrıs Türk toplumunu yok sayarak sadece Kıbrıs Rum toplumunu adanın tek sahibi olarak AB üyeliğine kabul etmenin adil olmadığını’’ söyledi. Japonya’da fişleme ? TOKYO (AA) Japon hükümeti, ülkeye giren yabancıların fişlenmesini öngören bir kanun tasarısı hazırladı. Parlamentoya sunulması beklenen ve terorizmle mücadele amaçlı hazırlanan tasarıda, ülkeye gelen yabancıların gümrük kapılarında fotoğraflarının çekilip parmak izlerinin alınması öngörülüyor. Adalet Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, tasarıda, 16 yaş altındakilerle, daimi oturumu olanlar ve resmi ziyarette bulunanlar uygulamadan muaf tutuluyor. Üsse giden Avrupa heyeti, BM raporunun aksine, koşulların iyileştiğini düşünüyor AGİT’in tuhaf Guantanamo raporu Dış Haberler Servisi ABD’nin Guantanamo Üssü’nü ziyaret eden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) heyeti, burada tutulan kişilere yönelik koşullarda son zamanlarda iyileşme olduğunu savundu. Avrupalı milletvekillerinden oluşan AGİT heyetinin, ABD’nin tüm uluslararası yasaları ve insan haklarını hiçe sayarak yaklaşık 500 kişiyi tuttuğu Guantanamo hakkında olumlu yönde ifadeler kullanması şaşkınlıkla karşılandı. Birleşmiş Milletler geçen haftalarda yayımladığı bir raporda Guantanamo’ya ağır eleştiriler yöneltmiş ve ABD’yi burayı bir an önce kapatmaya, tutsakları serbest bırakmaya ya da derhal yargı önüne çıkarmaya çağırmıştı. Geçen hafta gerçekleşen ziyaretle ilgili hazırladığı raporu önceki gün bir basın toplantısıyla açıklayan AGİT temsilcisi Belçikalı Senatör AnneMarie Lizin, üssün hemen kapatılmasını istemek yeeyet üyelerinden rine, bunun için bir Belçikalı Grignard, takvim talep edilmesi gerektiğini üsteki tutsaklara belirtti. Lizin, üskimi durumlarda sün kapatılması duBelçika hapishanelerindeki rumunda, Yemen ve Suudi Arabistan mahkumlardan gibi ülkelerin, üste daha iyi tutulan vatandaşladavranıldığını rına kucak açmayacağını ve bu dusavundu. rumun sorun oluşturacağını öne sürdü. Guantanamo’daki şartların son dönemde iyileştiğini savunan Lizin, kendisinin burayı resmi olarak ziyaret eden ilk Avrupalı politikacı olduğunu söyledi. Heyet üyelerinden, Belçika Federal Polisi Antiterör Birimi Başkan Yardımcısı Alain Grignard, Guantanamo Üssü’ndeki tutsaklara kimi durumlarda Belçika hapishanelerindeki mahkumlardan daha iyi davranıldığını savundu. 2 yıllık sürede altyapı anlamında büyük gelişmelerin kaydedildiğini öne süren Grignard, sözlerini şöyle sürdürdü: ‘‘Bir hapishane olarak model olacak düzeyde. İnsanlara Belçika’dakilerden daha iyi davranılan bir hapishane. Yiyecek, giyim iyi, dini özgürlüklere de saygı duyuluyor. Tekniklerini değiştirmişler, daha Avrupa usulü çalışıyorlar.’’ Grignard, izlenimlerinin hiçbir problem olmadığı anlamına gelmemesi gerektiğini belirterek ‘‘Yıllarca yargı önüne çıkmadan gözaltına alınıp tutulan bir insan, uğradığı bu psikolojik işkenceden dolayı acı çekiyordur’’ dedi. Pentagon’a hukuk desteği ? WASHINGTON (AA) ABD Federal Yüksek Mahkemesi, ABD Başkanı George Bush yönetiminin hukuk fakültelerinde öğrencileri orduya katılmaya ikna etme yönündeki çabalarında üniversite yetkililerinin yardımcı olması gerektiği yönünde bir karar verirken bu karara uymayan okullara devlet desteği kesilecek. ABD’deki 36 hukuk fakültesi, ‘‘belli fikirleri savunan’’ ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’un, öğrencileri orduya katılmaya ikna için düzenleyecekleri toplantılara yardım etmek istemedikleri gerekçesiyle dava açmıştı. (Fotoğraf: AA) A VUSTURYA H Türkiye karşıtı kampanya Dış Haberler Servisi Avusturya’da aşırı sağcı Özgürlükler Partisi (FPÖ), AB Anayasası ve Türkiye’nin birliğe katılımına karşı bir imza kampanyası başlattı. İmza sayısı 100 bine ulaştığında konunun Avusturya Parlamentosu’nun gündemine taşınması planlanıyor. FPÖ’nün anayasada bir değişiklik yapılmasını ve ‘‘Avusturya’nın tarafsızlık konumunu koruması, AB anayasası ve Türkiye’nin AB’ye katılımının referanduma sunulmasının yasal güvence altına alınmasını’’ istediği belirtiliyor. 100 bin imza toplandığında konu parlamentoda görüşülebilecek, ancak talep edilen düzenlemenin yapılması için parlamentoda üçte iki çoğunluğun sağlanması gerekiyor. FPÖ’nün parlamentoda sadece 5 milletvekili bulunduğuna dikkat çeken siyasi gözlemciler, bu kampanyanın sonuç almasına ihtimal vermiyorlar. FPÖ’nün geçen yıl sonunda ikiye bölünmesinden sonra eski gücünü kaybettiği belirtilirken partinin şu andaki başkanı Heinz Christian Strache’nin kamuoyu nezdinde Jörg Haider kadar itibarı olmadığı kaydediliyor. İmza kampanyası 13 Mart gününe dek sürecek. ‘Ehliyet fotoğrafı başı açık olacak’ ? PARİS (AA) Fransa’da Danıştay, Hint asıllı Sihlerin ehliyetlerde türbansız fotoğraf kullanmasına karar verdi. Paris yakınlarındaki Sarcelles banliyösünde yaşayan Hint asıllı Shingara Mann Singh’in ulaştırma bakanlığının ehliyetlerdeki fotoğraflarda başın açık olması yönündeki genelgesine karşı açtığı davayı karara bağladı. Danıştay başı açık fotoğraf istemenin, ‘‘din özgürlüğünü ihlal’’ anlamına gelmediği görüşüne vardı. Barış annesi yine gözaltına alındı ABD’de savaş karşıtlarının sembolü haline gelmiş olan Cindy Sheehan, New York’ta BM temsilciliği önündeki gösteride gözaltına alındı. Amerikan askerlerinin Irak’tan çekilmesi çağrısında bulunulan ve 72 bin kişinin imzaladığı bir dilekçeyi ABD’nin BM temsilciliğine bırakmaya çalışan Sheehan ile 3 eylemci önce ABD’nin Irak’tan çekilmesi çağrısında bulunmak için BM’de basın toplantısı düzenleyen Iraklı kadınlardan oluşan heyete katıldı, daha sonra 20 kadar eylemci temsilciliğe gitti. Sheehan’a yakınlığıyla bilinen Amerikalı eski diplomat Ann Wright, polisin eylemcilere ‘‘kaba davrandığını’’ belirterek ‘‘4’ü de yere savruldu. Cindy’ye biraz sert davranıldı’’ dedi. Sheehan ile gözaltına alınan eylemciler Medea Benjamin, Missy Beattie ve Patricia Ackerman kamu görevlisine direnmek suçundan resmen suçlanabilecekler. (Fotoğraflar: AFP / AP) CUMHURİYET 11 K