Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 KASIM 2006 SALI 10 KAVŞAK ÖZGEN ACAR DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr Washington Post’a göre, Irak’taki ABD stratejisine ilişkin 3 seçenek belirlendi İngiltere’de Laiklik Tartışılıyor(*) İngiltere’nin eski Dışişleri Bakanı meye başvuran Ayşe öğretmen “DaJack Straw bugün Avam Kamarası va sürerken bakanların konuşmasını” Başkanı’dır. Seçim bölgesi Blackburn, kınadı ve “Müslüman kadınlara uzay yaçoğunluğu Pakistanlı olan Müslüman ratığı gibi bakmak yanlıştır” sözleri ile seçmenleri ile öne çıkar. Ulusal takımın tepki gösterdi. Mahkeme, davacının ünlü oyuncusu Tugay Kerimoğlu (36) “ayrımcılık ve taciz davasını” kabul etilerlemiş yaşına karşın Blackburn Romedi, dava boyunca konuşan bakanvers’in vazgeçemediği, Straw ile Müsları eleştirdi, işlemleri tarafsız yapmalüman taraftarların gözbebeğidir. yan yerel belediyeyi Ayşe öğretmene Straw, böyle bir seçmen grubuna da1100 sterlin tazminat ödemeye mahyandığı halde, “Peçe takan kadınlarla kum etti. Peçe tartışılırken Times gazetesi bir rahat konuşamıyorum. Benimle görüşmek isteyen kadınlar (yani seçmendosya ile yangına körükle giden bir leri) peçelerini çıkararak konuşmalıdırrol oynadı. İngiltere’de Anglikan Kililar” sözleri ile Avrupa’da “peçe, türban, sesi’nin başı Kraliçe’dir. Lordlar Kamaçarşaf, burka” karşıtlığını zincirleme rası’nda, tıpkı İran Parlamentosu’ndaateşleyen bir kıvılcım etkisi yarattı. ki Ayetullahlar gibi, 26 rahip oturur. İslam örgütleri bu açıklamayı “İslaBütçeden kiliseye yılda 800 milyon mofobik (İslamdan korkma)” sözleriysterlin verilir. Halkın yüzde 64’ü bu le yorumlayınca, Muhafazakâr Parti ödeneğe karşıdır. Times, İngiltere’nin de onları “Gönüllü ırk ayrımcıları” olabilim insanlarına “Din ile devlet işlerirak tanımladı. İçişleri Bakan adayı Danin ayrılmasının zamanı gelmedi mi” sovid Davis, peçenin “Ülkede dinsel börusunu yöneltmiş. Bazı bilim insanlalünmelerle terorizrı, İngiltere’nin de me yol açabilece“Türkiye gibi laik ğini” öne sürdü. bir devlet olmasıKültür Bakanı nı” önermişler. Ruth Kelly İngilPeçenin, Anglitere Müslüman kan Kilisesi’nin teKonseyi (İMK) ile mellerini sarsan bir resmi bağlarını boyuta dönüşmekestiklerini, artık si karşısında Canmaddi destek terbury Başpiskosağlanmayacağıposu Rowan Wilnı, “İngiliz değerleliams “siyasacılarinin müzakeresirın, insanların dinnin asla söz konusel giyimlerine kaEconomist dergisinden... su olamayacağını” rışmamaları” çağsöyledi. İMK Genel Yazmanı Muhamrısı ile şu açıklamayı yaptı: “Hükümet met Abdül Bari “bu sözlerle topluludinsel karar mercii değildir. İngilteğa leke sürüldüğüne” dikkati çekti. Bir re’nin laik bir toplum olma zamanının kamuoyu araştırması, halkın yüzde gelip gelmediği soruluyor. Boyunlarda 53’ünün Straw’ı desteklediğini, 36’sıhaçların takılmadığı, Yahudi zülüflerinın karşıtlığını ortaya koydu. nin, türban ya da peçelerin görülmeBir Proteston ilkokulu öğretmeni diği bir toplum siyasal olarak tehlikeli Ayşe Azmi (23), erkek meslektaşlarıbir yer olacaktır. Bu, Çin gibi bazı yernın yanında peçesini okulda çıkarmalerde sistematik olarak yapılmaya çayınca öğretmenliği askıya alındı. Irk lışılmış, ancak başarısız olunmuştur. ve İnanç Bakanı Phil Woolas, öğretMars’tan gelen bir ziyaretçi, bugün menin okuldan atılması gerektiğini sanki İngiltere toplumu için en büyük söylemekle yetinmedi, “Liberal detehdit, dinsel okulların beslediği, binmokrasilerde de sınırlar vardır. Bu da lerce peçeli kadının ve Lordlar Kamaaşamayacağımız bir sınırdır” dedi. Başrası’nda temsil edilen başpiskoposlabakan Tony Blair de “öğretmenin görın gösterileriyle körüklediği bir din sarevden alınmasını tümüyle destekledivaşıdır sanır.” İngiliz Havayolları, boynuna taktığı ğini, peçe ile ayrımcılık yaratıldığını” haçı fularıyla örtmeyen bir görevlinin söyledi. Londra Belediye Başkanı Ken işine son verdi. Straw’un kıvılcımının Livingstone “Toplumla daha sağlıklı ilişİngiltere toplumundaki dinsel yapıki için Müslüman kadınlar peçelerini çılanmayı etkilemeye başlaması sürpkarmalıdırlar” diye konuştu. riz oldu. Görevden alınması üzerine mahke Pentagon’un Irak reçetesi Dış Haberler Servisi ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir kurulun, Irak’taki ABD stratejisine ilişkin üç temel seçenek belirlediği öne sürüldü. Amerikan Washington Post gazetesinin haberine göre, Irak’ta güvenlik durumunun düzeltilmesi için ya Amerikan askerleri bu ülkeden çekilecek ya da Irak’a daha fazla asker gönderilecek. Üçüncü seçenek ise asker sayısının azaltılması, ancak daha uzun süre Irak’ta kalınması olarak belirlendi. Irak’ta önceki gün yaşanan ve en az 54 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırılar Kongre üyeleri arasında tartışmaların derinleşmesine neden oldu. Cumhuriyetçiler daha fazla birlik gönderil ? ABD Savunma Bakanlığı’ndan bir kurulun belirlediği 3 seçenek şöyle: Daha fazla asker göndermek, asker sayısını azaltmak ve uzun süre kalmak ya da Irak’tan çekilmek. Kurulun 3 seçeneği karıştırarak Irak’ta kısa süreli olarak askerlerin sayısının artırılmasını, uzun vadede de Irak güçlerine eğitim verilmesini tavsiye etmesi bekleniyor. mesi gerekliliğini vurgularken Demokratlar ABD birliklerinin gecikmeden çekilmesinden yana tavır koyuyor. kısa süreli olarak Amerikan askerlerinin sayısının artırılmasını ve Irak güçlerine uzun süreli eğitim verilmesini tavsiye etmesinin beklendiği kaydedildi. Habere göre, aralarında Genelkurmay Başkanı Peter Pace’in de bulunduğu, kurulun değerlendirmeleri hakkında bilgi verdiği yetkililer, kurulun, Irak’ta asker sayısının artırılması için bu ülkeye uzun sü reli binlerce asker gönderecek yeteri kadar Amerikan gücü bulunmadığı sonucuna vardığını belirtti. Yetkililer, Irak’tan hızla askerlerin çekilmesi seçeneğinin de kurul tarafından, bu durumda Irak’ın büyük olasılıkla doğrudan iç savaşa sürükleneceği gerekçesiyle reddedildiğini kaydetti. Asker sayısı kısa süreli artırılacak Yetkililere göre, Pentagon kurulunun bu seçeneklerin karışımıyla hazırladığı, Irak güçlerinin uzun süreli eğitiminin genişletilmesiyle Amerikan muharebe gücü varlığının azaltılması planı uyarınca, Irak’taki ABD varlığı kısa süreli olarak 2030 bin artırılacak. Irak’ta halen 144 bin civarında ABD askeri bulunuyor. ABD’de Kongre seçimlerini Demokratların kazanmasından sonra Washington’ın Irak stratejisine ilişkin Pentagon dışında ulusal güvenlik servisleri de çeşitli çalışmalar yürütüyor. Ayrıca aralarında eski Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti yetkililerinin de yer aldığı Irak Çalışma Grubu da alternatif seçenekler üzerinde çalışıyor. Peter Pace de kurulda Washington Post’un haberinde, üst düzey Savunma Bakanlığı yetkililerine dayanılarak, kurulun büyük olasılıkla, söz konusu seçenekleri birleştirerek, Irak’ta ‘Yalnızca askeri zafer mümkün değil’ İngiltere Başbakanı Tony Blair, Ortadoğu sorununun çözümünün anahtar olduğunu belirtti ve terorizmin yalnızca askeri güçle yenilmesinin mümkün olmadığını söyledi. ABD’nin eski dışişleri bakanlarından Henry Kissinger, Irak’taki sorunun çözümü için, bu ülkenin komşularını da kapsayacak bir uluslararası konferans düzenlenmesi çağrısında bulundu. Dünyanın önde gelen siyasal gözlemcilerinden biri olarak kabul edilen Kissinger, “ABD’nin Irak’ta bir askeri zaferinin de mümkün olmadığını’’ söyledi. BBC televizyonunun konuğu olan Kissinger, ABD’nin askeri zaferinden, “Irak’ta ülkeyi yönetebilen, iç savaşı, mezhep çatışmasını kontrol altına almış bir hükümetin görev yapıyor olmasının’’ anlaşılması gerektiğini belirterek “bunu mümkün görmediğini’’ vurguladı. Kissinger, “Irak’ın komşularını, belki BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerini ve Hindistan ile Pakistan gibi, sonuçlardan etkilenecek ülkeleri kapsayacak bir uluslararası konferans düzenlenmeli’’ diye konuştu. ABD Başkanı George Bush, Devlet Başkanı Susilo Bambang Yudhoyonoile görüşmek üzere gittiği Endonezya’da protestolarla karşılandı. Bush’un görüşme için Cakarta’dan geçtiği eski başkent Bogor’da toplanan göstericiler, ABD’nin Afganistan ve Irak politikalarını protesto ettiler. Bush protesto gösterilerinin, Endonezya’nın sağlıklı bir toplum olduğunu gösterdiğini belirterek “İnsanların fikirlerini özgürce açıkladığı bir toplumu alkışlıyorum” diye konuştu. Göstericiler Bush’un “terörist” olduğunu yazan bayraklar taşıdı. Bogor’daki telekomünikasyon merkezi yakınında toplanan bin kadar gösterici polis barikatını yardı, bir ara 200 kişilik bir gösterici grubuyla polis çatıştı. (Fotoğraf: AFP) Endonezyalıların Bush öfkesi Straw’ın Ateşlediği Avrupa’da Peçe! Günümüze Fransa’da 5, Almanya’da 3, İngiltere’de 1.6, Hollanda’da 1 milyon Müslüman yaşıyor. Straw’un kıvılcımı Avrupa’yı da ateşledi. Hollanda Göçmenler Bakanlığı’nın “peçe, burka, çarşaf, türban yasağını” getiren yasa tasarısı bu hafta parlamentoda görüşülecek. Okul ve otobüslerdeki bu tür örtünme yasağı her yerde uygulanacak. Çoğunluğunu Kuzey Afrikalı Müslümanların oluşturduğu Fransa’da sokak olaylarının yarattığı korku nedeniyle aynı kaygılar gözleniyor. Ancak Fransız siyasacıların nisandaki Cumhurbaşkanlığı seçimine değin sorunu askıya aldıkları gözleniyor. Bir kamuoyu araştırmasında halkın yüzde 69’u yasaktan yana, 29’u ise karşı. Sol yüzde 66/33, sağ 75/24 oy dağılımı ile yasağı destekliyor. Genelde Müslümanlar 42/53 oranlama ile yasağa karşı çıkarken Müslüman kadınlar 49/43 oranı ile yasağı destekliyor. Bu fark, Müslüman kadınların örtünmelerinde erkek baskısından kaynaklandığını ortaya koymuyor mu? İtalya’da Başbakan Romano Prodi açık konuşuyor: “Peçenin arkasına saklanmayın. Yüz örterek İtalyan toplumu ile bütünleşemezsiniz.” Yardımcısı Francesco Rutelli ise “peçenin yasaklanması için yasa çıkarılmasını” istedi. Katolik İtalya’nın öteki AB ülkelerinden iki farkı var. Birincisi daha tutucu olan güneyde kadınlar, başlarını örtmeden sokağa çıkmıyorlar. Ancak Müslüman kadınların çarşafla dolaşmaları da halkta kaygı yaratıyor. Merkez sağdan Ulusal İttifak Partisi milletvekili Daniela Santanche, “Peçe yasaklanmalı” dedikten sonra artık 24 saat polis koruması altında dolaşıyor. İtalya’nın ikinci özelliği, Kızıl Tugaylar’la mücadele için 30 yıl önce çıkarılan terör yasası, kadınların yüzlerini tümden kapatmalarını yasaklıyor. Almanya’daki Müslümanların çoğunluğunu Türkler oluşturuyor. Hükümetler, Türkleri kendi toplumları ile bütünleştirmek için ellerinden geleni yapıyor. “Getto” yaşamında “yeşil sermaye”nin kadınlar üzerindeki baskısının geleneksel eğilimler kadar önemli olduğu vurgulanıyor. Türk siyasacıların girişimleri yeterli olmuyor. Örneğin milletvekili Ekin Deligöz “Başörtüsü, erkeklerin kadınları baskı altında tutmasının simgesidir” diyor. İsveç’in ilk siyah, Müslüman kadın bakanı Nyamko Sabuni “Müslüman kadınlara sesleniyorum. Eşit haklara sahip bir İsveç vatandaşı olmak istiyorsanız peçelerinizi çıkarın. Peçe kadın haklarına aykırıdır” çağrısını yaptı. İsviçre’de ise “başörtüsünün Kuran’a göre bir emir olmadığı” ülkedeki Müslümanlara anlatılmaya çalışılıyor. İngiliz Anglikan Kilisesi’ne karşılık Katolik Vatikan’ın göçmenler dairesinin başı Renato Martino, “Müslümanlar, yaşadıkları ülkenin yasalarına saygılı olmalı, peçe yasağına da uymalılar” dedi. Nihayet Batı’nın, Atatürk devrimlerinin, laikliğin bir Müslüman ülke olan Türkiye’de ne anlama geldiğini algılamaya başladığı görülüyor. Avrupa’daki bu eğilim değil midir ki Çankaya Köşkü’ne türbanlı bir “first lady (baş ham’fendi)” görmenin ürküntüsü ile AB üyeliği gittikçe yokuşa sürülüyor. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün eşi Hayrünissa Hanım’ın AİHM’ye başvurusunu geri almasına karşın Leyla Şahin’in püskürtüldüğünü bile bile Çankaya’ya tırmanma hevesi kursaklarda değil mi? Bu sırada ilginç bir açıklama okyanusun ötesinden geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı uluslararası dinsel özgürlükler temsilcisi John Hanford “Biz Fransa’da ve Türkiye’de kadınların türban takma hakkını destekledik” dedi. Devreye “Bedevi Arap” ülkeleri dışındaki Müslüman ülkeler de girdiler. Tunus’ta 1981’de kamusal alanda uygulamaya konulan yasa titizlikle uygulanıyor. Hatta polis, sokakta peçeli kadınları karakola götürüyor. Türkiye biçiminde bir laikliğin tartışıldığı ülkenin Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin bin Ali “Davetsiz, ithal edilen yobaz giysileriyle, tarihi kimliğimizin simgesi geleneksel Tunus giysisini birbirinden ayırt etmeliyiz” diyor. Mısır’da dinsel eğitim üniversitesi El Ezher’de “kadınların müftüsü” diye tanınan Bayan Suat Salih, “Yalnızca gözleri açıkta bırakan peçe takmak, İslamiyetten sapmadır. Bedevi geleneğidir. Kuran’da yeri yoktur” diyor. Helwan Üniversitesi Rektörü Abdül El Hay Ebaid üniversite yerleşke ve yurtlarına peçeyle girilmesini yasakladı. Din İşleri Bakanı Muhammet Hamdi Zakzuk “Şeriatta kadınları tanınmayacak hale getiren bir örtü emredilmemiştir. Bazı Müslümanlar yeterli araştırma yapmadan temel bir hataya imza atıp İslamın görüntüsünü bozuyorlar” diyor. Ne dersiniz, herkes Mersin’e, Türkiye AKP’nin oy kaygısıyla tersine mi gidiyor? (*) Bu yazı, Newsweek dergisinin Avrupa baskısındaki “Peçe” kapak konusu görülmeden önce hazırlandı. Danimarka’nın Müslüman takıntısı Hz Muhammet karikatürleri ile İslam dünyasını kızdıran Danimarka’da şimdi de ilkokul ders kitaplarına ‘Her terörist Müslümandır’ ifadesi kondu ANKARA (ANKA) Hazreti Muhammet karikatürleri ile büyük bir tepki çeken Danimarka’da, bu kez de ilkokul öğrencilerine okutulan ders kitabında ‘‘Bütün teröristler Müslümandır’’ yazdığı ortaya çıktı. Danimarka devlet okullarında okutulan din dersi kitaplarında İslam dininin, ‘‘Köktendincilik’’ ve ‘‘Terörizm’’ başlıkları altında ele alındığı bildirildi. Danimarka’da Türkçe yayımlanan ‘‘Haber’’ gazetesine göre, ülkedeki 5’inci sınıf öğrencilerine verilen din derslerinde İslamla ilgili bölüm terörizm başlığı altında anlatılıyor. ‘‘Biz ve Hıristiyanlık’’ adındaki ders kitabında, öğrenciler önce Beslan şehrindeki okul katliamı, ardından 11 Eylül’de Dünya Ticaret Merkezi’ne düzenlenen saldırılar ve Usame bin Ladin hakkındaki bölümleri öğrendikten sonra İslam hakkında bilgi alıyorlar. Danimarka’da yayımlanan Politiken gazetesinde yer alan bir habere göre de kitaptaki bir bölümde ‘‘Her ne kadar her Müslüman terörist değilse de her terörist Müslümandır’’ ifadesi yer alıyor. Kitapta terorizm bölümünde öğrencilere, dünyada ETA, Baader Meinhoff, Kızıl Tugaylar ve IRA gibi Müslüman olmayan terör örgütlerinin de bulunduğuna yer verilmiyor. Kitapta ayrıca öğrencilere, ‘‘Herkes kendine, neden en geri kalmış olan ülkeler Müslüman ülkeler diye soruyor’’ şeklinde bir ifade yer alıyor. Kitabı yayımlayan Malling Beck Yayınevi editörlerinden Lars Tindholdt, hiç kimseyi incitmek gibi bir hedeflerinin olmadığını, kitabın yazarlarının da istediklerini yazabileceklerini söyledi. Christian Meidahl adlı papaz ise kitabı yazdıkları dönemde Beslan’daki okul katliamının gerçekleştiğini ve bunun kendileri üzerinde büyük etki yaptığını kaydetti. 97SAYFALIK RAPOR: Saddam adil yargılanmadı Dış Haberler Servisi İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch), kısa süre önce tamamlanan Saddam Hüseyin davasının dikkatle incelendiğinde pek çok eksiği bulunduğunu ve kararın sağlam temellere dayanmadığını açıkladı. Merkezi New York’ta bulunan örgüt, 97 sayfalık raporunda, on ay süren dava boyunca, savunma heyetinin kanıtları önceden göremediği ve iddia makamının tanıklarıyla görüşmek gibi temel haklarından mahrum bırakıldığını savundu. Örgüt, ayrıca başyargıcın yansızlığına ilişkin şüphelerini dile getirdi ve suçlamaların dayandırıldığı kanıtlarda önemli boşluklar olduğunu belirtti. ‘Dünya sizi terk etmedi’ Dış Haberler Servisi Filistinliler, İsrail’in vuracağı yerlere canlı kalkan olma eylemlerini sürdürüyor. Bir Hamas militanının dün İsrail ordusundan evini terk etmesini isteyen uyarı telefonu almasının ardından, çok sayıda Filistinli bombardımana engel olmak amacıyla bu kişinin evine akın etti. Filistin halkı, önceki gün de Gazze’nin kuzeyindeki iki eve giderek canlı kalkan olmuş, bu eylem nedeniyle İsrail hava saldırısını iptal etmişti. BM İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Louise Arbour, dün Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’la Gazze’de bir araya geldi. Arbour, Filistin ve İsrail’e yapacağı 5 günlük resmi geziye, İsrail’in şiddetli saldırılarında 20 kişinin öldüğü Beyt Hanun’dan başladı. Beyt Hanun’da, “Dünya sizi terk etmedi” diye konuşan Arbaur, İsrail ve Filistinli yetkilileri şiddet sarmalını durdurmaya ve sivilleri korumak için daha fazla çaba göstermeye çağırdı. ‘Kararın doğruluğu kuşkulu’ Raporda, “Davanın yürütülmesinde, bu raporda belgelendiği gibi, temel adil yargılama ilkeleriyle ilgili bir anlayış eksikliği vardır. Sonuçta temel adil yargılama standartlarına uymayan bir yargılama yapılmıştır. Bu koşullarda verilen kararın doğruluğu kuşkuludur” denildi. Genel olarak idama karşı olan örgüt, Saddam’a verilen ölüm cezasının “bizatihi vahşi ve insanlık dışı bir cezalandırma olduğunu ve adil bir yargılamanın yokluğu karşısında savunulamayacağını” belirtti. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ise davanın adil olduğuna inandığını savundu. Iraklı yetkililer de davanın adil olduğunu ve sürecin işlemeye devam edeceğini bildirdi. Örgüt adına konuşan sözcü Richard Dicker, ülkede yaşam hakkının yanı sıra adil yargı hakkının ihlal edildiğini söyledi. Örgüt, raporunu Duceyl davasını iki ay boyunca izleyerek, yargıç, savcı ve avukatlarla konuşarak hazırladı. Gazze’de çok sayıda Filistinli, bir Hamas militanının evi önünde canlı kalkan oldu. (Fotoğraf: REUTERS) İşgalcileri ve Irak hükümetini eleştiren bir dizide oynuyordu Bağdat’ta komedyen öldürüldü Dış Haberler Servisi Irak’ta Devlet Bakanı Muhammed Abbas Avreybi ve Sağlık Bakanı Yardımcısı Hakim Ez Zemili, konvoylarına düzenlenen saldırılardan kurtuldu, ancak bir TV komedyeni ve bir profesör ayrı ayrı düzenlenen saldırılarda öldürüldü. Avreybi’nin iki koruması yaralanırken Ez Zemili’nin iki koruması saldırıda yaşamını yitirdi. Irak’ta önceki gün de bir başka Sağlık Bakan Yardımcısı Ammar Es Saffar, Bağdat’ın kuzeyindeki evinden polis üniformalı kişilerce kaçırılmıştı. Şarkiye TV’de çalışan komedyen Valid Hasan’ın Bağdat’ın batısında arabasını kullanırken vurulduğu belirtildi. Hasan’ın işgal güçleri ve Irak hükümetiyle dalga geçen “Karikatür” adlı bir komedi dizisinde oynadığı kaydedildi. Babil Üniversitesi’nde görevli Şii Profesör Fulayeh El Gureybi de gündüz okul çıkışında aracını kullanırken saldırıya uğradı ve öldürüldü. Bağdat ve Duceyl’de 25 Iraklının cesedi bulundu. Cesetlerin üzerinde işkence izleri görüldüğü belirtildi. Bakuba’da silahlı kişiler bir polis yetkilisini şoförüyle birlikte öldürdü. ABD ordusu Sünni direnişçilerin kalesi olarak bilinen Ramadi’ye hava saldırısı düzenledi. İlk açıklamaya göre, 2 kişi öldürüldü. Elmek: oacar?superonline.com Faks: 0312. 442 79 90 CUMHURİYET 10 K