Katalog

7 EKİM 2006 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Hollanda seçimleri Dışişleri Bakanlığı, soykırımın inkârını suç sayan teklifin ilişkilere büyük darbe indireceğini bildirdi: Fransa Türkiye’yi kaybedecek ‘Hukuka aykırı’ Türk vekillerden ‘soykırım’ mektubu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger, FransızTürk Dostluk Grubu Başkanı Şükrü Elekdağ ve AKP Milletvekili Musa Sıvacıoğlu Fransız milletvekilleri ve Meclis Başkanı’na 12 Ekim’de görüşülecek ‘‘Ermeni soykırımının reddedilmesine hapis cezası öngören yasa’’ ile ilgili ortak mektup gönderdi. TBMM heyetinin 24 Ekim’de Fransız Parlamentosu’na geldiği, ancak teklifi hazırlayanlarla konuşamadıkları vurgulanan mektupta şöyle denildi: ‘‘Fransa’ya Türkiye Başbakanı tarafından, ana muhalefet liderinin de tam onayıyla, Ermenistan Başkanı’na, amacı Türkiye, Ermenistan ve ilgili diğer ülkelerin arşivlerini inceleyerek bu tartışmalı konuya tarafsız incelemeleriyle ışık tutmakla görevli, Türk ve Ermeni tarihçilerden oluşan bir komisyonun kurulması yönündeki çağrısını hatırlatmak için geldik. Türkiye’nin böyle bir komisyonun ortak kararını kabul edeceğinin önceden altını çizdiğini de unutmamak gerekir. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan, sözde Ermeni soykırımının inkârının cezalandırılmasına ilişkin yasa teklifinin, Fransa ile Türkiye ilişkilerine telafisi çok ağır bir darbe indireceğini belirterek ‘‘Fransa Türkiye’yi kaybedecektir’’ dedi. Tan, haftalık basın toplantısında gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Tan, ‘‘Fransa’da sözde soykırım ile ilgili yasa teklifinin gündeme getirilmesi üzerine’’, bunun Türkiye’de ciddi rahatsızlık yarattığını belirtti. Sözcü Tan, ‘‘Ermeni konusu geçmişte ilişkilerimizi fazlasıyla zehirlemiştir. Ancak bu sefer söz konusu yasa teklifinin, iki ülke ilişkilerine ve geçtiğimiz dönemde yakalanmış olan ivmeye telafisi çok ağır bir darbe indireceği açıktır. Kamuoyumuzun tepkisinin kontrol altında tutulması mümkün olmayacaktır’’ diye konuştu. Tan, yasanın Ulusal Meclis’ten geç ? Bakanlık sözcüsü Tan, ‘‘Ermeni konusu geçmişte ilişkilerimizi fazlasıyla zehirlemiştir. Ancak bu sefer söz konusu yasa teklifinin, iki ülke ilişkilerine çok ağır bir darbe indireceği açıktır... Fransa, tabir yerindeyse Türkiye’yi kaybedecektir’’ dedi. mesinin ardından Türkiye’nin düzenlemeyi ‘‘hasmane bir tavır’’ olarak algılayacağını söyledi. Yasayla Fransa’nın ifade özgürlüğünü de ortadan kaldıracağını kaydeden Tan, kararın, ekonomik bağlar üzerinde de çok olumsuz etkilerinin olacağına işaret etti. Tan, ‘‘Yılların emeğinin ürünü olan bu yatırım, bir celsede heba edilecek ve Fransa, tabir yerindeyse Türkiye’yi kaybedecektir’’ dedi. yası ve iç politikasında daima belirli bir kakofoni olduğu’’ yönündeki değerlendirmesiyle ilgili soruya, ‘‘Türkiye’deki diplomatik temsilciler, tabiatıyla Türkiye’deki iç politika gelişmelerine ilişkin değerlendirmelerde bulunmazlarsa bunların yanlış anlaşılmaktan kurtulmaları da mümkün olacaktır’’ dedi. Tan, buna karşın, Wilson’un 10 sayfalık konuşma tutanaklarının kendilerine ulaştığını ve mesajların büyük bölümünün olumlu olduğunu savladı. ‘‘Wilson’un Türkiye ile ilgili çok önemli ve olumlu tespitleri bulunmak tadır’’ diyen Tan, Wilson’un güçlü ve güven içinde, istikrarlı ve laik bir ülke olan Türkiye ile ilgili ufukta, kaygı verecek bir şey görmediğini ifade ettiğine de işaret etti. Tan, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde (AKPM) ‘‘Kürtlerin Kültürel Durumu’’ konulu raporun kabul edilmesiyle ilgili olarak ise, Türk heyetinin yaptığı değişiklik önerilerinin geniş ölçüde destek gördüğünü söyledi. Türkler boykota hazırlanıyor YUSUF ÖZKAN / HALUK BAKIR Zehir benzetmesi Tan, AB Dönem Başkanı Finlandiya’nın Kıbrıs konusunda yaptığı önerinin anımsatılması üzerine ise, ‘‘Türkiye’nin müzakere sürecini Kıbrıs konusu ile zehirlemek istemediğini’’ söyledi. Tan, Finlandiya’ya gerekli her türlü yanıtın verildiğini belirtirken, teklifin KKTC tarafından da kabul görmesinin kilit önemde olduğunu vurguladı. Wilson’un açıklamaları Sözcü Tan, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Ross Wilson’un ‘‘Türk med ÜSSÜ SIK SIK KULLANIYORLAR Bush yönetiminin İncirlik rutini Dış Haberler Servisi ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdiği Irak’ta Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesud Barzani ile görüştü ve Kürt lidere ABD ile işbirliği nedeniyle teşekkür etti. Rice ile Barzani, Erbil’deki görüşmelerinden sonra, ABD bayrağı ve Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetimi temsil ettiği öne sürülen bayrak önünde basına açıklama yaptılar. Rice, ‘‘Ulusal uzlaşma sürecindeki önemli katılımınıza da müteşekkirim’’ dedi. Barzani de Irak’taki Kürtlerin diğer uluslar gibi kendi kaderlerini tayin hakkı olduğunu söyledi. Barzani bununla birlikte ‘‘federal, demokratik ve çoğulcu bir Irak’tan yana olduklarını’’ belirtti. Petrol zenginliğinin paylaşımı konusundaki bir soru üzerine Barzani, bölgede çıkarılan petrolle ilgili yeni sözleşmelerin kontrolünün sadece Kürtlerde olması yolundaki son iddialarını tekrarlamadı. Ancak petrol gelirinin paylaşılması konusundaki yeni yaRice, Barzani’ye, ABD ile sa önerisini tasişbirliği için teşekkür etti. dik eder yönde de konuşmadı. Irak’a sürpriz bir şekilde giden Rice’ın İncirlik Üssü’ne gelerek uçak değiştirdiği bildirildi. New York Times gazetesi, Irak’a gitmeden önce İncirlik’te uçak değiştirmenin, Bush yönetimindeki bütün üst düzey yöneticiler için bir rutin haline geldiğini yazdı. Gazeteye göre Rice, önceki sabah İsrail’den havalanıp Adana’daki İncirlik Üssü’ne indi ve ‘‘son derece konforlu olan resmi jetini’’ bırakarak füzesavar teknolojiye sahip C17A tipi bir kargo uçağına bindi. Bağdat’a giden Rice’ın, son 90 dakikalık uçuşunu, İncirlik’ten kalkan bu uçakla yaptığı kaydedildi. Dün Barzani ile görüşmesinin ardından Rice’ı Türkiye’ye getirecek askeri nakliye uçağının iki saat rötar yaptığı bildirildi. Rötara, C17 tipi askeri nakliye uçağındaki teknik arızanın neden olduğu kaydedildi. Rötar nedeniyle Rice’ın da katılımıyla Londra’da yapılacak İran toplantısı geç başladı. ‘Laik dostluk zarar görür’ Bu kanun teklifini derinlemesine inceledik ve şu sonuçlara vardık: 1) Bu kanun teklifi uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler Genel Konseyi’nin 1948’de kabul ettiği Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşmesi’nin ihlalidir. 2) Fransız hukukuna ve anayasasına aykırıdır. 3) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ihlalidir. 4) Teklif bu konuda Fransa’da yapılan bilimsel araştırmayı yasaklayacak ve üniversiteler araştırmalarını yayımlayamayacak. 5) Fransa’daki 380 bin Türk vatandaşının atalarının soykırım suçundan sorumlu olmadığını söylemelerini engelleyecek. 6) Parlamento bu teklifi kabul ederse Fransa ve Türkiye arasındaki laik dostluk zarar görecektir. Ne Fransa, ne Türkiye ne de Ermenistan böyle bir girişimden kazançlı çıkacaktır. Bu girişimi durdurmanızı veya yasaya ret oyu vermenizi rica ediyoruz.’’ Dünya Beklemez hareketinin örgütlediği eylemlerde savaşların durdurulması istendi. (Fotoğraf: AP) ABD’de protesto günü... New York’tan Seattle’a kadar 200’ün üzerinde kentte Bush’un politikalarına karşı gösteri yapıldı Dış Haberler Servisi ABD’nin çeşitli kentlerinde binlerce kişi önceki gün Başkan George Bush’un politikalarını protesto etti. Eylemciler 200’den fazla kentte Bush’un küresel ısınmadan Irak işgaline kadar pek çok konudaki politikalarına karşı gösteriler yaptılar. Dünya Beklemez hareketinden Travis Morales, ‘‘Artık Bush rejimini devirecek bir kitlesel direnişi harekete geçirebilecek durumdayız’’ dedi. 2005’te kurulan Dünya Beklemez hareketi bugüne kadar birçok gösteri düzenledi. New York’ta binlerce gösterici Birleşmiş Milletler merkezine yürüdü. ‘‘Bu savaş sona ermeli’’ gibi pankartların taşındığı eylemde Bush karşıtı bildiri dağıtıldı. Seattle’da aralarında battaniyeye sarılı bir tüfek taşıyan 1 adamın da bulunduğu 5 kişi tutuklandı. Oregon’daki gösteride yaklaşık 10 kişi gözaltına alındı. Çoğu üniversiteli 800 kişi ‘‘Bush’u azledin’’ sloganları atıp ‘‘2008’i Bekleyemeyiz’’ yazılı pankartlar taşıdılar. Beyaz Saray Sözcüsü Nicola Guillemard, ‘‘Bizim anayasamız ifade özgürlüğünü güvence altına alıyor. Askerlerimiz de Irak’taki insanlara aynı hakları ve özgürlükleri getirmek için savaşıyor’’ diyerek yönetimin Irak politikasını savundu. AMSTERDAM Hollanda’da yaklaşan seçimler öncesi İşçi Partisi (PvdA) ve Hıristiyan Demokrat Partisi’nin (CDA), ‘‘Ermeni soykırımını tanımadıkları’’ gerekçesiyle 3 Türk kökenli adayı listeden çıkarmasına tepkiler büyüyor. Ülkede oy kullanma hakkına sahip binlerce Türk’ün 22 Kasım seçimlerini boykot etmeye hazırlandıkları bildirildi. Türklerin böyle bir karar alması durumunda, İşçi Partisi’nin en az 3 sandalye kaybedeceğine dikkat çekildi. İktidardaki CDA ve ana muhalefet partisi PvdA’nın Türk kökenli adaylara yönelik ‘‘soykırım’’ baskısı, Hollanda basınında da geniş yer bulmayı sürdürüyor. Hollanda’nın en büyük gazetelerinden biri olan sol eğilimli De Volkskrant’ın, Türk gruplarının yöneticileriyle yaptığı görüşmelerden çıkan sonuç, seçimlerin boykot edilmesi yönünde. ‘‘Soykırımı tanı’’ baskısı yapılmasının, Türk kökenli seçmende ‘‘düş kırıklığı’’ yarattığı vurgulanan haberde, Hollanda’daki Türk toplumu yöneticilerinden Talip Demirhan’ın sert eleştirilerine de yer verildi. Uzun yıllar CDA’nın yönetim kadrosunda yer alan Demirhan, Ayhan Tonca, Erdinç Saçan ve Osman Elmacı’nın listeden çıkarılmasının kabul edilemez olduğunu kaydederek şunları söyledi: ‘‘Bize büyük büyük babamızın ‘katilsoykırımcı’ olup olmadığı soruluyor. Eğer katil ise, benim diyeceğim, cehenneme gitsin. Fakat neden bu konuda Truus Teyze ve Jan Amca’ya hesap vermek zorundayım ki? Bu onların norm ve değerlerine uyduğum için mi? O zaman diyeceğim şey, alın norm ve yargılarınızı def olun.’’Türk toplumu yöneticileri de 22 Kasım’daki seçimlerin boykot edilmesini gündeme aldıklarını açıkladılar. Hollanda basınına göre, tartışmalar özellikle seçimin ‘‘favorisi’’ olarak gösterilen İşçi Partisi’ne önemli ölçüde oy kaybettirecek. Çünkü, kayıtlı 235 bin Türk seçmenin büyük bir kısmı yıllardır bu partiye oy veriyor. Değerlendirmelere göre, Türklerin seçimi boykot etmesi halinde, bu İşçi Partisi’ne en az 3 sandalyeye malolacak. Son kamuoyu yoklamalarına göre, PvdA’nın oy oranı yüzde 38, CDA’nın oy oranı ise yüzde 37 civarında . Sosyal Demokrat Nebahat Albayrak kabul etti Hollanda’da Ermeni soykırımı iddialarını kabul etmeyen Türklere yönelik baskılar sürerken, Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin Türk Milletvekili Nebahat Albayrak, bir gazeteye verdiği röportajda, ‘‘Ermeni soykırımı’’nı kabul ettiğini söyledi. Nebahat Albayrak, ‘‘Soykırımı kabul ediyorum, ama bunun oluş şeklinin de araştırılması gerektiği görüşündeyim’’ dedi. Hollanda’da, üç Türk’ün milletvekili adaylıkları, Ermeni iddialarını kabul etmedikleri gerekçesiyle 27 Eylül’de iptal edilmiş, karar tepkilere yol açmıştı. CUMHURİYET 11 K