Katalog

5 EYLÜL 2005 PAZA.R~TESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15 FESTlVAL 7 EYLÜUDE BAŞLIYOR Kırık Bir Aşk Hıkâyesi Kavur için özel gösterimKültür Servisi - Mı- sır'ın îskenderiye ken- tınde7- 13 Eylül tarih- lerinde düzenlenecek olan 'Uluslararası Film Festivali'nde 'Ömer Kavur'un Anı- sına SaygT bölümünde 'Kırık Bir Aşk Hikâ- yesi' ve 'Gizli Yüz' filmleri göstenlecek. Kavur'un 'Karşılaş- ma' adh son fılmi, ge- çen yıl Îskenderiye'de yanşma programına alınmıştı. Türkiye, Irak, îran, Hindistan, lsveç. Vene- züella, Küba, Rusya ve Almanya'nın da arala- nnda bulunduğu 23 ül- keden filmlenn katıla- cağı festıvalın bu yıl Pa- norama bölümü, Türk sinemasma aynldı. Îskenderiye'de, ulus- lararası yanşma jürisi- ne davet edılen yönet- men Biket İlhan'ın 'Ayın Karanlık Yüzü' 1 ve Reha Erdem'in 'Korkuyorum Aone' filmleri göstenlecek. Aynca, Nobel Ödüllü yazar Necip Mahfuz, besteci Muhammed Abdel Wahab ve ünlü oyuncu Fatin Hama- ma'ya, festivalın onur ödülleri verilecek. Uluslararasv Yanş- ma'da, İspanyol yönet- men Alejandro Ame- nabar'ın 'İçimdeki Deniz\ Abdüllatif Kechich'ın Fransa-Tu- nus ortak yapımı 'L'es- quive\ Fash yönetmen Davud Awlad El Se- yid in'BabAl-Bahr'ı, Mısırlı Kamla Ebu Zikri'nın 'Malik wi Kitaba' Atıf Yıl- maz'ın "Eğreti Gelin' filmlerinin de aralann- da oIduğu Tunus, Ceza- yır, Küba. Fransa. Ital- ya, Türkiye, Mısır. Ar- navutluk. Sırbıstan ve Bosna'dan 11 film, bü- yük ödül için boy gös- terecek Festival döne- mıne rastlayan Mısır başkanlık seçimlennin yapılacağı 10 Eylül gü- nü özel bir tören düzen- lenecek. Aynca, sine- ma eleştırmenı Hayri- ye El Bişlevi. "miizik ve \ideo endüstrileri- nin sinema üzerindeki etkileri" ve eleştirmen Ahmed El Hadari, "uluslararası film pa- zannda ABD filmleri- nin tekelci baskısı" üzerine bırer konferans verecek. Usta yazar dünyaca ünlü yapıtı 'Kızıl ve Kara'yı 175 yıl önce yazmıştı Tutkulann yazarıStendhalH. NECMİ ÖZTÜRK Stendhal takma adını Alman ya- zar Winckelmann'ın doğum yeri olan Stendhal kasabasından alan Marie - Henri Beyle, 23 Ocak 1783'te Grenoble'da doğdu. Babası Cherubin-Joseph Beyle bir avukat, annesi Henriette Gagnon ise tüm sevgi ve koruyuculuğunu oğluna adamış bir kadındı. Bu nedenle ye- di yaşındayken annesini kaybetme- si, Stendhal'i tanntanımazhğa dek iten etmenlerin başında gelir. Baba- sıyla iyi geçınemeyen Stendhal. an- nesınin babası Henri Gagnon un yanında yaşamaya başlar. Yazın dünyasına gınşi de "mükemmel" sözcüğüyle andığı bu yaşh aydımn yanında olur. Stendhal, kendisi altı yaşındayken patlak veren Fransız Devrimi'nin büyük bir bölümünü dedesinın evinin penceresinden izle- miş, çocukluğu bu evde geçmıştır. 17 yaşında Savaş Bakanlığı'nda çalışmaya başlar ve üç ay sonra, Ma- yıs 18OO'de ttalya'ya ikinci seferini yapan Napoleon'un yedek ordusu- na katılır. 18 ay kaldıgı ttalya, kışi- hğını derinden etkiler. Stendhal. Ital- ya ile olan bağını hiç koparmaz. bır- çok kez Italya'ya giderek yıllarca kalır, ttalyan kadmlanna âşık olur, hattabir generalı düelloya davet ede- cek kadar rutkulu aşklar yaşar. 18O2'de askerlikten sıkıhr ve istifa ederek Pans'e yerleşir. Burada "Molieere gibi oyunlar yazma" gi- rişiminde bulunursa da sonuç tam bir başansızlıktır. 19. yüzyıla tiamgasını vurdu 1805 yılında Melanie Guilbert adh bır tıyatro oyuncusuna âşık olur ve yazma denemelerinden vazgeçe- rek kadının peşinden Marsilya'ya gidip orada iş kurar. Ancak Guilbert onu terk edecek. kurduğu ışyeri de batacaktır. Bunun üzerine l806"da yeniden orduya yazılır ve Napol e- on'un 1814"tekı düşüşüne dek görev yapar. Napol eon'un Avusturya ve Rusya seferlenne katılır. 1814'te "Haydn, Mozart ve Şair Metasta- Otendhal toplumu ve kJ tarihsel dönemleri, toplumla çatışan, toplumun dışladığı, kendi çağlarından çok ileride kafa yapısına sahip karakterlerin yaşam serüvenleri çerçevesinde, romantiklerin zengin düş gücüyle, ama tam bir gerçekçilikle yansıtmış. romantizmden gerçekçiliğe geçişi sağlamıştır. se'ın Yaşamlan" adh ılk yapıtını yazar. Bir yazın yapıtı vermesine da- ha çok vardır. Balzac'tan 16 yıl önce doğmuş olmasına karşın Stendhal. Arman- ce adh ilk romanını Balzac'ın Köy- lü İsyam adh ılk romanından yal- nızca ıki yıl önce yazar. Çok başa- nh bulunmayan bu yapıtından üç yıl sonra basılan ikmci romanı ise 175 yıldır yazarın adıyla birlikte anılan Kızıl ve Karadır. Bu. son derece karamsar, Lukacs'ın dediği gıbi "restorasyon döneminin kar- şısında korkunç bir öfkeyle solu- yan" bir romandır. Geçiş ve alışma dönemı diye adlandırabıleceğimiz restorasyon dönemınde. devrimden öncekı gıbı yaşamaya çalışan Fran- sız toplumunun ıç karartan, cesaret kıncı bır tablosunu çizer. Böyle yapmasının nedeni, Marx'ın söz ettiği "tufandan önceki o gör- kemli neykellerin" bır daha orta- ya çıkmamacasına kaybolduğunu kabul etmemesıdir. Bir Sosyal Ko- num ve Lucien Leuwen adlı yanm kalmış romanlan dışında sadece Ar- mance, Kızıl ve Kara. Parma Ma- nastırı ve Lamiel adh dört romanı olmasına karşın Stendhal, 19. yüz- yıla damgasını vurmuş. Zola'ya gö- re 19. yüzyıl romanını 18. yüzyıl ro- manma bağlayan bir halka olmuş ve daha önce kimsenin söylemeye ce- saret edemediği gerçekleri yazmayı başarmıştır. 1880 okurundan özur dlledl Ronıa, Napoli ve Floransa, Ro- ma'da Gezintiler, Bir Gezginin Anılan gibi çok sayıda gezi notlan kaleme alması ve 18. yüzyıl aydın- lanmacılığı ile akılcıhgını savunan bir anlayışı yansırmasıyla 18. yüzyıl yazarlanna benzese de; Stendhal ne doğdugu ne de öldüğü yüzyıla aıttir. "1800'de anlaşüacağım" dıyen Stendhal, tıpkı yapıtlarındaki kah- ramanlar gibi içinde yaşadığı döne- mi kınar; örneğın 52 günde yazdığı 'Parma Manastın'nda Fabrice'den söz ettığı bır yerde "sessizliği din- leyerek yürüdü" cümlesı ıçın kita- bın kendısinde kalan kopyasının ke- nanna not düşerek bu fazla süslü be- timleme ıçın "1880 okurundan" özür diler. Kendı dönemınm edebi- yat anlayışını kınadığı ve süslü cüm- lelerle yazmaktan kaçındığı için meslektaşlan tarafından anlaşılama- mıştır. Tam da bu nedenle Goncourt kardeşler. Flaubert'in Stendhal'den bır yazar olarak ne zaman söz edil- dığinı duysa öfkelendığine tanık ol- muşlardır. Zola. Stendhal'ı sevse de, kahramanlannı gözlemleyerek de- ğıl. akıl yürütme yoluyla çizdiğini öne sürerek Balzac'tan daha alt dü- zeyde görür. Balzac ise. "Stendhal, Dıderot'ya yakın bir biçemde ya- zar, Diderot ise bir yazar değildir" gibi ağır ve gerçek dışı cümleler söy- leyebiliyordu. Meslektaşlarırun bile anlamadığı Stendhal, içinden geldi- ği gibi ve hiçbir şeyi unutmamaya çahşarak çok hızlı yazar ve yapıtla- nru hiç okumadan yayımcıya gönde- rirdi. Sonradan elden geçirirse yazıl- dıklan andaki duygu ve düşünce bü- tünlüğünün bozulabileceğini ve gü- zelliklerinin yok olacağını düşünü- yordu. Bu güzelliği, başka bir deyiş- le bu gerçekçiliği ve gerçeklik duy- gusunu korumak istediği için de, partisyonlarında hiç düzeltme yap- mayan Mozart gibi, yapıtlannı his- settıği anda yaratıyor ve bir daha do- kunmuyordu. Zola, Stendhal'i "ya- zın sanatında var olan tüm yön- temleri hor görmekle" suçlamak- ta haklıydı, ancak Stendhal'e göre önceden belirlenmiş bir kalıbın içi- ne sığmaya çalışmak, yaratıcılığı en- gellerdi. Toplumu yansıtmak— Stendhal toplumu ve tarihsel dö- nemleri, toplumla çatışan, toplumun dışladığı, kendi çağlanndan çok iler- de kafa yapısına sahip karakterlerin yaşam serüvenleri çerçevesinde, ro- mantiklerin zengin düş gücüyle, a- ma tam bir gerçekçilikle yansıtmış, romantizmden gerçekçiliğe geçişi sağlamıştır. Prosper M^rim^e 1850 yılında Stendhal üzerine şöyle ya- zar: "Yirminciyüzyüdabireleştir- menin Stendhal'in yapıtlannı keş- federek on dokuzuncu yüzyılın ya- pıtlar yığınından çekip çıkaraca- ğını ve yazıldıkları dönemde gör- medikleri saygınlığı kazandıraca- ğını düşünüyorum." Stendhal 23 Mart 1842'de 59 ya- şında, Paris'te bir otel odasında öl- dü. Montmartre Mezarhğı'na gö- müldü. Vasiyetine dayanılarak me- zartaşına "Milanolu Arrigo Bey- le" diye yazıldı. Gömülürken me- zanrun başında üç kişi vardı: bunlar- dan biri de ünlü romancı Prosper M'erim'ee'ydi. Dünya edebiyarm- da hak ettiği yeri çoktan almış olan Stendhal'i, en ünlü yapıtını yazışının 175. yılında saygryla anıyoruz. İstanbul Devlet Opera ve Balesi yeni sezona Georges Bizet'nin 'Carmen' yapıtıyla başlıyor Opera 1 Ekim^de perde açıyor Gül llgaz'ın yapıtları Slovenya'da • Kültiir Servisi - Slovenya'daki Lubliana Kalesı'nde Kontınental Kahvaltı Topluluğu'nun düzentediğı 'Bellek- DoluBoş' sergisine Türkiye'den Gül Ugaz davet edildi. 25 Eylül* e dek sürecek olan Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerinden sanatçılann yer aldığı sergınin küratörleri Emil Aleksiev, Ami B arak, Zuzana Bartosov, Aleksandra Estela, Bjelica Mladenovic, lara Bubnova. Giuliana Caırbi, Sarah Cosulich Canarutto, Lilia Dragneva, Andrzej Ekwinski, Anders Harm. Beral Vladra, Michnea Mircan, Barbara Novakovic Kolenc, Jerzy Onuch. Mana Ana Potocka. Mira Putisov. Anda Rottenberg, Katalin Timer, Janka Vukmır. Küratörlerin seçtiği 1 9 sanatçı, Lubliana Kalesı'nde belleğin biitünlüğü ve yokluğu üstüne özgün yapıtlar gerçekleştirdi. Gül Ilgaz, bu sergide bir dijital fotoğraf ve bir video sunacak. Çıplak Ceset' rtollanda'da • Kültür Servisi - C«lıl Oker'in ilk romanı 'Çıplak Cesef Hollanda'da 'Sneemv aan de Bosporus' adıyla yayıımlandı. Yazann Remzi Ünal serisinin ikinci romanı olan 'Kramponlu Ceset' ise Aralık 2005 "te gene aynı ülkede satışa sunulacak. Celil Oker'in Türkçedeki yeni romanı 'Bır Şaplca, Bir Tabanca" ise 1 Ekim'de okurlarla bnluşuyor. Pamuk ödüliinü 23 Ekim'de atıyor • ANKARA (AJSKA.) - Yazar Orhan Pamuk, layık görüldüğü Alnran Yayıncılar Birliği 2005 Banş Ödülü'nü 12.3 Ekim günü alıyor. Alman Yayıncılar Birliği. 2005 Banş Ödülü'ne Pamuk'u layık görmelerinin gerekçesını "Doğu'n\»n Batı'daki, Batı'nın da Doğu'daki izlerinin peşinden gitmesi" sözleriyle açıklamıştı. Pamuk, Banş Ödülü ve beraberinde venlecek 25 bin Avro'yu Frankfurt Kitap Fuan~nın kapanışında Paulskirche'de 23 E k i m günü düzenlenecek törenle alacak. Yazarlmğa başlamadan önce mimarlık ve gazetecilik eğitimi alan 53 yaşındaki Pamuk'un eserlen 34 dile çevrildi ve 100'den fazla ülkede yayımlandı. Ayşe Emel MescPnin rahatsızhğı nedeniyle 'Çağrışımlar' köşesindeki yazısını yayım- layamıyoruz. • İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2005-2006 sezonunda izleyenlerin karşısına 'Sihirli Flüt", "Guguk Kuşu' ve 'Manon Lescaut' adlı üç yeni yapıtla çıkıyor. Kültür Sersisi - İstanbul Devlet Opera ve Balesi. bu sezon perdelerüu, 1 Ekim gu- nü Georges Bizet'nin 'Car- men' operası ile açıyor. Ope- rayı konuk şef Fabrizio Ven- tura yönetiyor. Rejı Beppe de Tomasi'ye, koreografi Sel- çuk Borak'a ait. İstanbul Devlet Opera ve Balesi. 2005-2006 sezonunda sanatseverlerin karşısına üç yeni yapıtla çıkıyor. 15 Ekim'de Mozart'ın k Si- hirti Flüt' operasının ilk gös- tenmi gerçekleşecek. Aytaç Manizade'nın sahneye koy- dugu yapıtı. şef Serdar Yal- çın yönetiyor. 24 Aralık'ta Önder Gökseven'in sahneye koyduğu, şef Fabrizio Ventu- ra'nın yönettiğı: Puccini'nin. 'Manon Lescaut' operası sanatseverlerle bulu- şacak. 5 yeni yapıt Bengier ve Sun'a ait olan 'Guguk Kuşu' balesi, sezonun yeni yapıtlan ara- sında. Yapıtın ilkgösterimi 19 Kasım'da yapılacak. tstanbul Devlet Opera ve Balesi kuruluşunun 45. yılını 17 Kasım Perşembe günü bir gala konseriyle kut- layacak. Geçen yıl sergilenen Adolphe Adam'ın 'Giselle' ve Çaykovski'nin 'Fındıkkıran Balesi' bu yıl tekrar sah- nelenecek. Koreografi ve yönetmenliğini Bey- han Murphy'nin üstlendiği 'Güldes- tan', Yekta Kara'nın sahneye koyduğu, orkestra şefliğini Fabrizio Ventura'nın üstlendiği, Donizetti'nin 'Belisario' operası bu sezon da seyircisi ile buluşu- yor. Aynca, C. OrtTun 'Carmina Bu- rana' sahne kantatı da sahnelenecek. 'Ağır Roman' dans tiyatrosu, Piazzo- la'nın 'Alyoşa' ve Ali Aykaç'ın 'Ana- dolu Formlan' adlı birer perdelik ba- Bizet'nin 'Carmen' operasını konuk şef Fabrizio Yentura yönetiyor. lelen Çetin Işıközlü'nün bestelediği, koreografisini Yuliana Malkhas- yants'ın. orkestra şefliğini Elşad Bagi- rov'un yaptığı iki perdelik saf \<e umut- suz bir aşkı anlatan 'Emrah ile Selvi- han' balesi yıl boyunca seyirciyle bulu- şacak yapıtlar arasında. Bunlann yanı sıra Haldun Dormenin sahneye koy- duğu, tnüzikyönetmenliğini Serdar Yal- çın'ın yaptığı 'Folklorama', L. Berns- tein'ın 'VVest Side Ston' müzikali, re- jısıni Altan Günbay'ın yaptığı Pucci- ni'nin 'Madame Butterfly' operası renkli yapıtlar arasında yer alıyor. Ço- cuk se>ırciler için hazırlanan Selmi An- dak'ın 'Uyuyan Güzel', Rossini'nin Kül Kedisi ve Thomas'ın 'Sihirbaz Oz' çocuk müzıkalleri, genç seyirciler için Schmidfın 'Fantastik' gençlik müzikali bu sezon yeniden sahnelene- cek. 29 Kasım'da Ankara Devlet Ope- ra ve Balesi, tstanbullu seyircilere Re- şat Nuri Güntekin'in ünlü romanın- dan, müziğini Erkan Yüksel'in derle- diği, koreografisini Merih Çimenci- ler'ın yaptığı 'Çalıkuşu' balesini suna- cak. T.C. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞI'NDAN DUYURU Kamu Personeli Yabancı Dil Sınavına Katılmak İsteyenlerin Dikkatine 1 Yabancı dıl tazmınatı almak ısteyen kamu personeli ile yatınm hızmetlennde çahşmalan nedeniyle maktu yaban- cı dıl tazmınatından yararlanmak ısteyen teknık personelm yabancı dıl bügısı sevıyesını belırlemek ıçın yapıla- cak olan KAMU PERSONELİ YABANCI DtL BİLGİSİ SEVİYE TESPİT SINAVI, 657 sayılı Devlet Memur- lan Kanunu'nun 213 maddesınden sonra gelen değışık ek maddesıne göre Malıye Bakanlıgı ile Devlet Personel Başkanlıgrnuı, 26.6 1990 tarıh \e 20560 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebîığı ile 21 9İ990 tanh ve 20642 sayılı Resmı Gazete'de yayımlanan "Kamu Personeli Yabancı Dıl Bügısı Sevıyesinın Tespıtine Daır Esaslaf uya- nnca Yıiksekoğretım Kurulu Öğrencı Seçme ve Yerleştınne Merkezı (ÖSYM) tarafından yürütülecektir. 2 Sına\. 13 Kasım 2005 tarıhınde .\nkara ve Lefkoşa'da, başvuran aday sayısı fazla olduğu takdirde. uygun görü- len dığer bü\"ük şehırlerde de yapılacaktır 3 Sınava. yabancı dıl tazmınatından yararlanmak isteyen 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu (aylıklannı bu kanu- nun ek geçıcı maddelenne göre alanlar dahıl), 926 sayılı Türk Sılahlı K.u\-vetlen Personel Kanunu, 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu. 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 3466 sayılı Uzman Jandanna Ka- nunu'na göre çalışmakta olanlar. kadrolarkarşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarakçalışanpersonel ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenın 3'c maddesıne tâbı sözleşmeli personel katılabilır. Aynca. personelinin yabancı dü bılgısı sevıyesmi tespıt etmek isteyen diğer kamu kurum ve kuruluşlannda çalışan personel de bu sı- nava katılabılir. Yurtdışında Göreviendirilecek Memurlann Seçim Esaslanna Dair Yönetmelik'uı değışık 7. maddesi gereğince, kamu kurum ve kunıluşlannca yurtdışı teşkilatında sürekli göreve atanacak memuılar ile diğer görevhlerin de bu sınava gırmesi gerekmektedir. Kamu kurum ve kunıluşlannda 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'nun 4 B maddesıne göre sözleşmeli statü- de çabşacak: a) Mütercım veya tercümanlann işe başlatılabilmelen için dığer şartlar yanında yabancı dıl bügılennin asgari (B) düzeyınde, b) Çözümleyıci ve programcılann ise işe başlatılabılmeleri ıçuı dığer şartlar yanında Ingilızce dil bilgilerinın asga- n (D) düzeyinde olması gerekmektedir Bu nedenle. halen bu görevlerde çalışmakta olanlardan yabancı dil bilgisi seviyesini tes- pıt ettırmek ısteyenler ile söz konusu görevleıde çalışmak üzere kamu kurum ve kuruluşlanna baş,vuruda bulun- ma arzusunda olan fakülte veya >'üksekokul mezunlannın bu sınava katılmalan mümkündür. Üruversıtelerarası Kurul'un 27.04.2003 tarihlı toplantısında: Lısansüstü Eğıtım ve Öğretim Yönetmelığı'nin 21 ve 29. maddelerine göre Doktora ve Sanatta Yeterlık smavlannda Cniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Smavn (ÜDS) ile birlikte. KPDS sınavuım da kabulüne, doktora yeterlık sınavına girebılmek veya sanatta yeterhk çalışmasuu sonuçlandırabilmek için ÜDS veya KPDS sınavlanndan herhangi birinden en az elli (50) puan alınması gerekti- ğine karar venlmıştir. Herhangi bir kurumda çalışmamakla birlıkte yabancı dil bilgisi seviyesini tespıt ettirmek ısteyen fakülte veya yük- sekokul mezunlan ile ünıversitelerce kendilerinden KPDS puanı ıstenen öğrencüer de bu sınav'a katılabilır. 4. Srnav. Almanca. Arapça. Bulgarca. Çınce, Danca (Danısh Dıli), Farsça. Fransızca, Hollandaca (Dutch Dıli). In- gilizce. Irlandaca, tspanyolca. Italyanca, Lehçe. Macarca, Portekizce, Rumence. Rusça, Sırpça ve Yunancadan yapılacaktır. Ancak yatınm hızmetlennde çahşmalan nedeniyle maktu yabancı dıl tazminatından yararlanmak isteyen teknik personel yalnız Aknanca. Fransızca ya da Ingılizceden sınava girebileceklerdiı. 5. Başvurulaı 5 Eylül - 12 Eylül 2005 tanhleri arasında yapılacaktır. 6. Başvurmak isteyen adaylar; Valıliklenn il ve ılçelerde kurduklan bürolar ile Üniversite Rektörlüklerinden veya KKTC'de ikamet eden adaylar ise "Bedrertın Demırel Cad No:101 Lefkoşa;'KKTC" adresuıdeki ÖSYM Temsil- cılığınden. önce"Baş\-urmaKoşullannallışkınBazı Açıklamalar'metninıalacaklar. sonrasınavücretıolan45,00 YTL'yı (45.000 000 TL) T.C. Ziraat Bankası Ankara Güvenevler Şubesi 6028011-5011 numaralı hesaba T.C. Kımlık Numaralarını i yabancı u\TUklu adaylar hariç), ad ve soyadı bılgılenni vererek yatıracaklar ve bu ücreti yatırdıklannı gosteren Sınav Ccretı Banka Dekontunu, bu bürolarda, Ünıversıte Rektörlüklerinde veya yukanda adresı \enlen KKTC'dekı ÖSYM Temsilcıliğinde görevli personele göstererek Başvurma Belgesi ve KıUvuz alacaklardır 7 Baş\urma Belgelerıne T.C. Kımlık Numaralan da yazılıpkodlanacaguıdan. adaylann bunumarayı şündidenNü- fiıs ldarelerinden öörenmelen yararlanna olacaktır. Basın. 40623