Katalog

30 TEMMUZ 2005 CUMARTESİ CUMHURİYET EKONOMÎ ekonomi@ cumhuriyet.com.tr Mittal, ERDEMÎR 'inyüzde 8.61 y ini alrnış • ERDEMÎRdeki yüzde 49.29'luk kamu payının özelleştirilmesı için açılan ihalede ön yeterlilik alan firmalardan Mittal. şimdiden yüzde 8.61 'lık hisseye sahip. Ekonomi Senisi - Ereğli Demir Çelik Fabrikalan'ıun (ERDEMÎR) özelleştirilmesi için çıkılan ihalede ön yeterlilik alan dünyanın en büyük çelik şirketlerinden Mittal Steel, 30 Arahk 2002 ile 7 Mart 2003 tarihleri arasında tMKB'den yapmış olduğu alunlar sonucunda ERDEMİR'de toplam yüzde 8.61 oranında hisseye sahip olduğunu bildirdi. Çeşitlı basın organlannda Mittal'in ERDEMÎR hisselerini satın almasıyla ilgili çıkan haberler üzerine tMKB'ye gelen açıklamada, "Mittal, 7 Mart 2003 tarihinden bu yana herhangi bir şekilde ERDEMİR hisseterinde alış ya da saüş işlemi gerçekleştinniş değUdir" denildi. Geçen hafta başında basında çıkan haberlerde, Mittal'ın son iki yılda ÎMKB'den hisse toplayarak ERDEMlR'in yüzde 9.6'sına sahip olduğu iddia edilmişti. ERDEMİR'den yapılan açıklamada da Mittal'in 2002 ve 2003 yıllannda yaptığı alımlardan sonra herhangi bir şekilde ERDEMİR hissesi alım ya da satım işlemi yapmadığı bildinldi. Açıklamada, Mittal'in yapmış olduğu alımlann şu anda sürdürülen özelleştirme prosedüründen bağımsız olduğu da belirtildi. Sigaraya gelen zamlar, vatandaşı sarma tütüne yöneltecek. Kaçak sigarada artış bekleniyor BirincFdenindik tütüne..• 550 bin liralık Bafra ve Bitlis ile 1 milyon lirahk Birinci'nm fiyatı 1.5 milyona çıkınca dar gelirlinin sarma tütünden başka çaresi kalmadı. Tütün satışlannda patlama bekleniyor. ADANA (AA) - Özellikle fiyatı dıişük olan sigaraya gelen yüksek oranh zamların, gelir durumu dü- şük tiryakileri sarma tütüne yönelt- mesi bekleniyor. Daha önce 550 bin lira olan Baf- ra ve Bitlis sigaralannın fiyatuun yüzde 172.7 oranında artarak 1.5 milyon liraya, daha önce 1 milyon liraya sarılan Birinci'nin fiyatının yüzde 50 zam görerek 1.5 milyon liraya yükselmesi, tütün satıcılann- da işlerinin artacağı beklentisini dogurdu. Tütün satıcılan, müşterilerinin önemli bölümünün gelir durumu düşük kişiler olduğunu, yüksek zammın bu gruptaki tiryakiyi zor durumda bıraktığını ifade ederek "Bu zamla saüşlannun ikhe-üçe katlayacağımızı tahmin ediyoruz. Çünkü dar getirtinin başka çaresi yok" dediler. Gelişen teknolojinin tütün sanmını da kolaylaştırdığını, piyasadaki tütün sarma makineleri ile kolaylıkla fıltreli sigara üretile- bildiğini belirten tütüncüler, fiyatı en düşük olan sigararun maliyeti ile 5 paket sarma sigara elde edilebil- diğini söylediler. Tütünün kilosu 7 ile 12 milyon li- 1 PAKET YERİNE 5 PAKET 8ARMA Zamların ardından, fiyatı en düşük sigaraya verilen parayla 5 paket sarma sigara elde edilebiliyor. Sigaraya gelen zamla girişimciler de para kazanmak içinyeni biryol buldu. Piyasada satılan bir aletle tütün kolayca sanlabiliyor. ra arasında değişirken sarma maki- nesi 2 milyon, 100 adet filtre ise 1 milyon liradan satılıyor. Türkiye Bakkallar ve Bayiler Fe- derasyonu Genel Başkanı ve TESK Genel Başkanvekili BendeviPalan- döken ise "Kaçak sigara ve içki kayıt altma ahnsaydı OTV r arüşuıa gerek yoktu. Satüan her sigaranın yüzde 20'ye yakını kaçak olarak tüketifiyor" dedi. Palandöken, Tür- kiye'de yılda 5.5 milyar paket sigara üretildiğini, aynca 1 milyar paket sigaranın da kaçak olarak tüketildiğini bildirdi. 'HAKSIZ REKABET' Oger 'e frekans kıyağı TÜRK TÜTÜNÜ DARBE YEDİ DSP Genel Başkanı Zeki Sezer, yapılan vergi düzenlemesiyle yerli tütünün vergi avantajmın tümüyle kaldınldığını söyledi. Sezer, "Türkiye'de tütün üretimi 200bintondanH2bin tona diişmüş, buna^ karşın her yıl 200 milyon dolara yalantutarda tütün ithal edümektedir. Yeni vergi düzenlemesiyle düşük fiyath sigaralara çok yüksek oranh zam yapdmıştır. Yeni düzenleme, yeıü tütünle ve Tekel taranndan üretilen sigaralara talebi azahacak; yabancı markah sigaralann pazar payını artnracak, tütün ithalatı daha da yükselecektir" dedi. Tekel Genel Müdürü Sezai Ensari ise "Yapüan vergi düzenlemesinin, sektörde faaliyet gösteren kurumlan öyle ya da böyle etkilememcsi mümkün değüdir" dıyerek çok satılan ürünlere yapılan zammın ortalamasının yüzde 23 olduğunu, az satılan ürünlere yüksek zam yapıldığını savundu. JTIürünlerine yüzde 33 'e varanzam ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - JTI Tütün Ürunleri Pazar- lama AŞ sigara sahş fiyatlanna yüzde 9.5-33.3 arasında değişen oranlarda zam yaprı. Yapılan açıklamaya göre, düzenlemeyle kısa Camel sigarasınm fiyatı 3.50 YTEden 3.90 YTL'ye, uzun Monte Carlo'nun fiyatı 2.15 YTL'den 2.40 YTL'ye, uzun Winston'ın fiyatı da 2.70 YTLden 3 YTL'ye yükseldi. Fi- yatlar bugünden geçerli olacak. Maliye'ninderdi gelir hedefini tutturmak ANKARA (AA) - Gelir Idaresı Başkanvekili OsmanAnoğju. tü- tün ve tütün mamullerindeki özel tüketim vergisi düzenlemelerin- de, kimin kâr kimin zarar ettiği ile değil, bütçedeki gelir hedefı- nin tutturulması ile ilgilendikle- rini söyledi. Anoğlu, sigarada yeni bir vergi sistemine geçilme- mesi halinde, bütçe hedeflerinin tutturulamaması durumunun or- taya çıktığıru ifade etti. Petrol-tş Sendikası'na göre özelleştirilme ısrannın ardında iktidann ideolojisi yatıyor ÜTÜPRAŞ'ta sorun AKP MURAT KIŞLALI ANKARA - Telekomünikasyon Ku- rumu (TK) tarafından 30 Haziran 2005 tarihinde alınan 2005 427 sayılı karar- la, bu karardan bir gün sonra özelleştir- me ihalesine çıkan Türk Telekom'a (TT) "1900-1905 ve 1980-1985 MHz fre- kans bandarından 2x3.75 MHz tahsis yapdmasın na karar verildiği ortaya çık- tı. TK'nin aldığı kararda "ilave tahsis- ler konusunun değerlendirilmesi'' de öngörüldü. Serbest Telekom îşletmecileri Der- neği Başkanı Yusuf Ata Anak, söz ko- nusu tahsisin yoğun yerleşim bölgele- rinde de kullanılabileceğini belirterek "Söylenen o kl Oger Telecom bu lisan- sıRomanya'daki işletmelerinde kullaıu- yormuş. Lhaleyekaölanlarbana Bizbu tahsisi.ihaleyeteklifı verirken bilmiyor- duk' dediler. Bu. ihale şarüaruun değiş- tnesi anlamma gelir ki bu yapüamaz" dedi. Maüyet düşer TK karannın "yeni nesil teknolojiler için kullanılamayacağı r ' yönündeki hükmüne karşın Tüm Telekom Işadam- lan Derneğı Başkanı Murat Dikici de "Teknik olarak bu frekans, yeni nesil teknolojiler için kullanılabiür" dedi. Haber-Iş Sendikası tarafından Özelleş- tirme îdaresi Başkanhğı (ÖÎB) aleyhi- ne açılan dava dilekçesinde de bunun "kıt kaynağın ihalesiz olarak dağıûnu" olduğu ve diğer şirketlere yönelik hak- sız rekabet oluşturduğu belirtildi. ÖZLEMYÜZAK Blok satış yöntemi ile iha- le karannın alındığı Ekım 2003'ten beri sürekli olarak yasalara aykın uygulamala- nn yapıldığı bir özelleştirme öyküsü TÜPRAŞ. TÜP- RAŞ'ta örgütlü Petrol-tş sen- dikası ük ihale ile birlikte baş- lattığı mücadelesini, açtığı her davayı kazanarak sürdü- riirken AKP hükümeti iptal edilenin yerine ikincisine ha- zırlanıyor. Sendika taranndan düzen- lenen bir sohbet toplantısında konu dönüp dolaşıp TÜP- RAŞ' a gelryor. Maliye Baka- nı Kemal Unakıtan'ın önceki gün sarf ettığı "Kâr edeni de zarar edeni de satacağc dev- let sana>ici olamaz" sözleri gündemde. Bakanın yaklaşı- mı Petrol-lş'in sürekli vurgu- ladığı "Bu özeueştirme girişi- mitamamenideoiojikbiryak- hşımı banndırmaktadır" gö- rüşünü doğruluyor. Sendikanın Genel Başkanı Mustafa Öztaşkuı, "Biz bu mücadeleyi toplumun yaran ilkesinden yola çıkarak baş- latok. ÖzeUeştirmenin temel felsefesinin sorgulanması ge- rek. Evet, hayır ezberi bozul- mah" diyor. Gerek Öztaşkuı gerekse sendikanın avukatı Gökhan Candogan, TÜP- RAŞ sürecini bir kez daha an- latırken Sermaye Piyasası EMO'dan Türk Telekom tepkisi Türk Telekom çahşanlan düzeniedikleri yürü- yiişleAKP nin Türk Telekom 'u satmasım bir kez daha protesto etti. Telekom çalışanlan özelleş- tirmeye karşı Cumhurbaşkanı AhmetNecdet Se- zer 'e mektup gönderereközelleşmenin durdurul- ması için Cumhurbaşkanı 'nı göreve çağırdılar. ElektrikMühendisleri Odası (EMO) htanbul Şu- besi 'nde Elektrik Mühendisleri Odası htanbul Şubesi, Türk-lş 'e bağlı Haber-îş, KESK'e bağlı Haber-Sen, Türkiye Kamu-Sen 'e bağlı TürkHa- ber-Sen, Memur-Sen 'e bağlı Biriik Haber-Sen 'in oluşturduğu "YerelBiriik"üyelerinin katılımıy- la bir basın toplantısı düzenlendi. "Yerel Biriik" adına açıklama yapan Elektrik Mühendisleri Odası tstanbulŞube Başkanı Erol Celepsoy, "Te- lekomun değer hesabı şeffafdeğildir. Türk Tele- kom halhn haberieşme hakhmn kamusal güven- cesidir, satılamaz " dedi. (HASAN YÎĞÎT) Kurulu'nun (SPK) görevini ihmal ettiğini ısrarla vurgulu- yorlar. Kamuya ait hisselerin yüzde 14.67'lik kısmının sa- tışı ile ilgili duyurunun yapıl- madığı ve SPK'nin "nazikçe bir uyarı dışında" hiçbir adım atmadığı %-urgulanıyor. Orta- ya atılan sorular öyle çok kı... Nedenaniden yüzde 14.76'sı- nın satılmasına karar verildi?, Böylece kamu payı yüzde 51'e düşürüldü, neden?, Ne- den duyuru yapılmadı?, Eğer ÖYK"-nin karan varsa Resmi Gazete'de yayımlanması ge- rekıyordu. neden yayımlan- madı?, Öt mahkemede yaptı- ğı savunmada "GizBdir, açık- layamajız" dedi, Özelleştir- me Yasası gereği gizli olma- sı mümkün değil. Madem gizli. neden yalnız Global Menkul Değerler'in haberi oldu? Hisselerin 6 fon tara- fından satın alındığı söyleni- yor, bunlann arkasında kim ya da kimler var? Sorular "TÜPRAŞ neden sanhyor?" noktasmda dü- ğümleniyor. Sendika uzman- Fan bunu, "TÜPRAŞ gflri 27.6 nühon ton kapashen ve 4 ra- nneriye sahip bir tesisi kur- manın malheti de 8.6 milyar dolar.TÜPRAŞ'a biçflen fiyat ise yahuzca 13 milyar dolar" diye açıklıyorlar. Öztaşkın "Bu ihalede 8 yabancı, 5 yer- nfirmatekufverdiArtıkher- kes rafıneri anyor, çünkü Or- tadoğu'da üretilen petrolün iş- lenmesi ancak bundan sonra söz konusu" diyor. Bakıyoruz, teklif veren ya- bancı firmalann önemli bir kısmında ciddi oranda kamu payı bulunuyor. Herkes TÜP- RAŞ gibi bir tesise sahip ol- maya çahşırken Türkiye'nin satması için hiçbir gerekçe bulunamıyor. VERGİ DAİRELERİ MESAİDE BOYNER MURABAHA' YAPTI tstanbul daki Nakil Vasıtalan Vergi Dairesi ve bağlı şubeleri, Mo- torlu Taşıtlar Vergisi 2. taksitinin ödemesin- ,,. deyaşanacakmuhtemel sıkışıkhğın önlenme- K si ve mükelleflere kolayhksağlamak amacıy- la bugün veyarın çahşacak. Istanbul Defter- darlığı 'ndan yapılan açıklamada, Motorlu Taşıtlar Vergisi 2. taksitinin ödeme süresi- nin 1 Ağustos 'ta sona erdiği, bu ne- denle Nakil Vasıtalan Vergi Da- iresi ve bağlı şubelerinde meyda- \na gelecek olası sıkışıkhğın ön- lenmesi amacıyla kurumun hafta sonu çahşacağı bildirildi. Tekstil, hazır giyim, moda perakendeciliği gibi sektörlerde faaliyet gösteren Boyner Grubu 'na bağlı Boyner Holding, uluslara- rasıpiyasalardan 25 milyon dolar tutarın- da 2 yıl vadeli murabaha kredisi aldığım açıkladı. ABN Amro tarafından düzenle- nen işlemin, yatınmcıların "yoğun ilgisi" sonucu 25 milyon dolara kapatıldığı belir- tildi. Söz konusu işlemde, Bank Muscat. International B.S.C., Emirates Islamıc Bank Pjsc, Habib BankLimited. The Arap Investment Company ve AlBaraka Islamıc Bank, katıhmcı bankalar olarak \er aldı. BEYAZ ETİN YÜZDE 17'Sİ SAKARYA'DAN Türkiye'de beyaz et üretiminin yüzde 17'si Sakarya'dan sağlanıyor. Sakarya Tanm ll Müdürü Abdurrahman Çakar, ilde geçen yıl 115 bin ton beyaz et üretil- diğini, bu yıl da yaklaşık aynı rakamlar- da üretim tahmin edildiğini, bunun da Türkiye beyaz et üretiminin yüzde 17 'si- ni oluşturduğunu dile getirdi. Çakar, Sa- karya da yaklaşık 1500 adet tavuk küme- si bulunduğunu da sözlerine ekledi. İŞÇİNİN EVREINİNDEN ŞÜKRAN SONER Ayıkla Pirincin Taşını Oldubitti olmayacak bir AB üyelik rüyası uğruna, Kıbns'ta bedeli ödene ödene elde edilmiş 50 yıllık si- yasal kazanımların birikimi elden gitti. Yetmiyor, ya- rışmaların yenilmişlerine verilen bir teselli armağanı bile Türkiye'ye, bağlantılı KKTC'ye çok görülüyor.. "Hani AB adaylığının önünde sadece Kopenhag kriterleri vardı? Niyet mektuplannın gereklerinin ye- rine getirilmiş olması tek ölçüttü. Kıbrıs, Ermeni.. sorun/an pazarlık gündeminin içinde yer alamazlar- dı.." gibi geçmişte kalmış sözleri, çark edişleri gün- deme getirmenin bir anlamı yok. Ama görüşmelerin başlaması için gün alınırken vanlmış anlaşmalann, sözlerin rıâlâ bir anlamının olması gerekmiyor muy- du? Bize verilen bilgilere, yapılan açıklamalara göre de Türkiye'nin ek protokole atacağı imzayanında, bu imzanın Güney Kıbrıs yönetimini tek taraf ve devlet olarak tanıma anlamma gelmediğini açıklayacak bir yazılı metin hakkı vardı. Üyelik görüşmelerinin baş- lamasının önüne başkaca engel konamayacaktı.. Gerçi hükümet dışında kalan bu işin tüm uzman- lan, örneğin CHP'den Onuröymen, belge belge, sa- tır satır, ek protokole atılan imzanın ardından Türk hü- kümetinin, Güney Kıbns'ın koşulsuz tanınmadığına ilişkin açıklamasının hukuken bir anlamı olmadığını anlatmayaçalışıpdurmuştu. Türkiye fiili sonuçlan ile, hukuken 50 yıllık kazanımlardan, uluslararası sözleş- melerden doğan haklanndan vazgeçmiş oluyordu. Türkiye'nin imza ile birlikte yapacağı açıklamanın, ol- sa olsa, teselli ödülü anlamında, iç kamuoyunu oya- lamaya, aldatmaya yönelik bir değeri olacaktı. Tabii, Türkiye'nin AB üyelik girişimlerinde bir zafer, milat, Erdoğan hükümetinin büyük başarısı olarak pazarlanan üyelik görüşmeleri için gün alma karan- nın sarhoşluğunda, ek protokole atılacak imzanın, KKTC'yi ekonomik anlamda tümden çökertmek so- nucunu getireceği fark edilememişti. Türkiye ile bile yapılacaktümticari ilişkilerde, yolun Güney Kıbns'tan geçeceği, onlara birtür haraç ödeneceği şimdi orta- ya çıktı. Besbelli, başta Erdoğan hükümetinin bilme- si gereken kadroları, bu işi iş dünyası biliyordu ki, da- ha ek protokol imzalanmadan Güney Kıbrıs ile bağ- lantılı şirketler oluşturulmuş. Benim bugünlerde kanıma dokunan, Türkiye ve KKTC'ye, kaybedenlere verilen teselli ödülünün de çok görülmesi. Kıbrıs'ta gelişmeler ne olursa olsun üslerini koruyan Ingiltere, ABD'nin Irak işgali başta ol- mak üzere emperyal yayılmasında stratejik başdanış- manı Blair'in, tarihi işgalci, emperyalist birikimleri ile oynamakta olduklan yeni rol. Türk hükümetinden, ek protokole imza atarken daha önce verilmiş sözlerden geri dönülerek açıklamasında da Güney Kıbrıs'ı ta- nıma koşullartna ilişkin vurgulamalardan kaçınması isteniyor. Erdoğan hükümetini zorlamak üzere de AB cep- hesinden, elbette Güney Kıbns'tan tehdit açıklama- lannın ardı arkası kesilmiyor. özetle, Güney Kıbns tek devlet olarak tanınmazsa AB üyelik görüşmele- rinin başlamayacağı söyleniyor. Zaten ek protokol imzasının tanıma anlamını taşıdığı anımsatılıyor. Gü- ney Kıbns, AB'nin sırtından 50 yıllık uluslararası an- laşmalardan doğan haklan bir kalemde çizdirmiş olu- yor. Tabii AB de bile bile, kendi ilkelerine apaçık ay- kırı, üye alamayacağı bir ülkeyi üye yaparak düştü- ğü hukuk dışı konumdan sıyrılmış oluyor. Bir kez daha anımsatmakta yarar var. Güney Kıb- rıs, AB ülkeleri için bedeli olmayan, Ortadoğu'ya uzanmış siyasal, ekonomik, askeri bir üs, kazanım ni- teliğinde. Türkiye nüfus, toprak, ekonomik olarak çok büyük ve üyelik bedeli çok pahalı bir ülke. Kıbns'ı AB içinde sindirmek, kazanımlanndan yararlanmak, ana ülkelerin iştahını çok fazla kabarttığından, uluslara- rası sözleşmeler, hukuksal konumu ile ikı parçalı ol- ması umursanmamış, Türkiye ve KKTC'nin yine ulus- lararası sözleşmelerden doğan haklan yok sayılabil- mişti. AB ülkeleri bilerek işledikleri bu suçun bedeli- ni ödemeden, haksız karaMarından aklanmış oluyor- lar. Üstüne üstlük, işlerine gelmeyen Türkiye'nin üye- lik gelişmelerine engel koymada Kıbns'ı kullanarak kazanımlarını katlıyorlar. Şimdi koşulsuz AB'cilerin, Erdoğan hükümeti des- tekçilerinin, iş dünyası sözcülerinin, medya yıldızla- rının kıvırtarak yapmaya çalıştıkları iş, baştan sona Türkiye'nin çıkarlannın, KKTC'nin geleceğinin karar- tılması, uluslararası sözleşmelerden doğmuş tüm haklardan vazgeçilmesi anlamma gelen yeni dayat- mayı oldubittiye getirmek, Türk kamuoyunu sindir- mek. Onlar bile bu tablonun siyaseten Erdoğan hü- kümetini çok büyük bir zora sokacağını itiraf ediyor- lar. Satır arası bilgilerden de anlaşılıyor ki, Erdoğan hükümeti, sermaye ve yandaşları, medya cephesi bu dayatmayı çoktan içlerine sindirmişler. Toplumun patlamasından, beklenmedik tepkilerden korktukla- n için tam nasıl pazarlayacaklarını bilemiyoriar. Gizliden gizliye seçim hazıriıklan yapan AKP ikti- darı, Erdoğan hükümeti için kolay sindirilebilecek, yanına kâr kalabilecek bir görüntü değil. Muhalefet, sendikalar, demokratik örgütlenmelerin darmadağı- nık konumlan fırsat; "Sümerbank'ı tahhten sildik. Her şeyi safanz" demeye benzemiyor... soner@cumhuriyet.com.tr Bağ-Kur borçlusuna esnaftan çözüm yolu EkonomiServisi-İstan- bul Bilumum Madeni Eş- ya Sanatkârlan Odalan Birliği, çok sayıda esnafin Bağ-Kur'a olan prim borçlannın tasfıyesi için konut kredisi benzeri bir uygulamanın devreye so- kulmasıru önerdi. Biriik Başkanı Cevher Kartal ile Genel Sekreter Funda Malkoç ımzasıyla Sanayi ve Ticaret Bakan- hğı Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürlüğü'ne ya- pılan yazılı başvuruda. söz konusu borçlar nede- niyle hem kurumun hem de Bağ-Kurlu üyelerin "zor durumda kaldığı" hatırlatılarak şu öneride bulunuldu: "EmekHBğe hak kazanmış ve borcu olan üyelere. emekli ma- aşlan teminat ahnmak üzere konut edindirme kredilerine benzerbir uy- gulama ile uygun şarflar- da kredi verilip borçlann tasfryesine gidilebilir. Üye yüksek faizden kurtula- cak,emekHlikişlenılerita- mamlananlar sağhk hiz- metlerinden yararianabi- lecekve kurum. alacakla- rınıtahsfletnüşolacaktnf