Katalog

2 TE'MMUZ 2005 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 TÖS'ten bu yana Turkıye öğretmenler Sendıkası TÖS), 92 ogretmenın başvurusu jzerıne 8 Temmuz 1965'te kurul- nuş Demek kı, TÖS tam 4 0 ya- şında Dr Nıyazı Altunya, TÖS ıçın, ozellıkle lıderı Fakır Baykurt ıçın devnmcı eğrtımın ne anlama gel- diğını şoyle ozetlıyor "Emperyalızme ve gencılığe kar- şı Ataturk'un onderlığınde kuru- lan devnmcı cumhurıyetın ızın- den gıtmek, ulkede sureklı çağın gerektırdığı donuşumu yaratmak TÖS'e ve lıderı Baykurt'a göre, halkımız, ancak bu yolla başı dık ve uygar bır toplum olabılır, Lo- zan 'da yere çaldığı kafalardan bu- gun medet ummazdı " Yann yapılacak Eğıtım-Sen'ın genel kurulu oğretmen hareketı açısından onemlı bır donemeç olacak Delegelenn kulaklarında, TÖS'un 40 yılında, Fakır Bay- kurt'un sendıka başkanı olarak soyledıklerı bır kez daha çınla- malı "öğretmenler yenı kuşaklara, ulusal çıkariarın, ulusal bağımsız- lığın bekçılığını hıç odun vBtme- den oğreteceklerdır Bu görevı yuruturken Ataturk, her davranı- şı ve her sözuyle bırıcık rehberı- mız olacaktır (1'966) Cumhunyet ılkelennı, ulusal bağımsızlığı, yur- dumuzun oz çıkariannı, yeraltı ve yerustu servetlenmızı korumak ıçın canla başka çırpınan cephe- nın ıçındeyız (1967) Turkıye'de devnmcı eğıtım eylemı, Ataturk ılkelerıne bağlı kalmalıdır Turkı- ye'nın variığı ve esenlığı Ataturk devnmlennden şaşmayan bıreğı- tımın koktencı uygulamasına bağ- hdır (1969)" IŞIK KANSl Tarihçi iizerine Tarıhçı Aykut Kansu, hafta başında Radıkal'den Neşe Düzel'ın sorularını yanıtlarken atmış tutmuş, esmış savurmuş Atatürk'un ne muhafazakârlığını bırakmış, ne otorrterlığını ne de 1923 Cumhunyet dev- nmının devrımden sayılacağını Iddıaları sıram sı- ram, tam bır gazete sayfası Tanhçı Aykut'a gore, "Ittıhatçı duşunce sıvılbırdu- şunce ve ıttıhatçtlar genelde devletle, bürokrasıy- le alakası olmayan sıvıl ınsanlar", oysa "Kemalıst- ler daha çok ordu ve burokrasıden gelen ınsanlar' ve "sıyası rekabetın olmadığı, meclısın kendı ırade- sıyle ış yapamadığı bır rejım ıstıyohaf, falan fılan Tarıhçı Aykut boyle derken Ittıhat ve Terakkı'nın kokenının 1889'da Asken Tıbbıye oğrencılennce ku- rulan Ittıhad-ı Osmanı olduğunu, 1800'lerın son yıl- lannda Ittıhat ve Terakkı'nın başında bulunan Hacı Ahmet Bey'ın Harbıye Nezaretı Levazım Daıresı muhasebe mudurluğu yaptığını, orgutun bırçok uye- sı ve yonetıcısının de (Talat Bey Posta Telgraf Mu- durtuğu Başkâtıbıdır, unlu Resnelı Nıyazı kolağası- dır) burokrasıden ve askenyeden geldığını unutuve- nyor (Tanhçı Aykut'a gıt de bak notu Prof Dr Sina Âkşin, Jon Turkler ve Ittıhat ve Terakkı - Imge Ya- yınlan, 3 Baskı, 2001) Tarıhçı Aykut'a gore, "1926'dakı Izmır suıkastı davası ıttıhatçılann yargılandığı bır mahkeme olu- yor Ataturk'e suıkast duzenlemekle suçlandıklan Is- tıklal Mahkemesı'nde ılgınçtır suıkastla ılgılı soru sorulmuyorda, 'Nıçın sıyasete gırmek ıstıyordunuz' dıye soruluyor", falan filan Tarıhçı Aykut bu savı dıle getırırken duruşmalar sı- rasında Izmır Istıklal Mahkemesı Başkanı Ali Çetin- kaya'nın "Sıyasetle uğraşmakta devam ettığınızı soyluyorsunuz Son seyahatınızın ne maksada mus- tenıt olduğunu söyler mısınız? Yanı Izmır'e Laz Is- maıl ve Gurcu Yusuf'/a ne maksatla geldınız" so- rusu uzenne davanın bır numaralı sanıklanndan Zi- bla b bla b bla b bla b bla b bla b bla t bla t hln hLJfLJ C bla b bla t k bla b>^ bla bM bla blol bla bla bla bla bla bla bla bla fiif. •-•" - "- —bla bla bıa Uı>u bla bla bla bla 05%. bla bla bla bla bla bla yla •>la >la )ia >la '/O >la <la la nja ıla bla bla bla bla bla bla wuwT ya Hurşrt'ın "San Efe Edip Bey'le femas ıçın gel- dık Maksadımız suıkast ıdı" ıtırafında bulunduğu- nu bılmezden gelıyor (Tanhçı Aykut'a gıt de bak no- tu Izmır Suıkastının Iç Yuzu - Ekıncıgıl Tarıh Yayın- lan, 4 baskı, 1955) Tanhçı Aykut'a gore, "Rejım değışıklığı 1923'teol- muş gıbı anlatılıyor bıze Halbukı rejım değışıklığı 1908'de oluyor 1908-1922 arasında mutlakıyetçı monarşı değıl, meşrutı monarşı yaşanıyor Başın- da ha cumhurbaşkanı, ha padışah olmuş bırşey fark etmıyorkı", falan filan Tanhçı Aykut boyte kendını kaptrmış gıderken, meş- rutı monarşı olabılmesı ıçın ortada bır meclısın bu- lunması gerektığını, Meclıs-ı Mebusan'ın 21 Aralık 1918'de feshedıldığını, 12 Ocak 1920'ye kadar ka- palı kaldığını, 16 Mart 1920'de de Istanbul'un Ingı- lızlerce ışgalı uzenne 18 Mart 1920'de toplantılannı suresız erteleme kararı aldığını, dolayısıyla 1919- 1922 arasında bır "meşrutı monarşıden" soz edıle- meyeceğını duşunemıyor bıle (Tanhçı Aykut'a gıt de bak notu Prof Dr Bülent Tanör, Kurtuluş Kuruluş, Cumhunyet Kıtaplan, 6 Baskı, 2004-Tanhçı Aykut'a gıt şuraya da bak notu Turgut Özakman, Ataturk, Kurtuluş Savaşı ve Cumhunyet Kronolojısı, Bılgı Ya- yınevı, 1999) Tanhçı Aykut'a gore, "Ataturk, Ittıhatçı muhale- fetı susturmak ve sı/ah/annı ellennden almak ıçın öa- zı devnmlen yaptı Latın alfabesı, Medenı Kanun, aıle hukuku, laıklık, kadın hakları, kadınlann oğret- men olması, ış hayatına gırmesı hep Ittıhatçılann baş- lattığı ve başlatmak uzere olduğu proıelerdı", falan filan Tanhçı Aykut boyle tuttururken Ataturk'un "Cum- hunyetın ılan edıleceğıne, padışah ve hanedanlığın, tesetturun ve fesın kaldınlacağına, şapka gıyılece- ğıne, Latınhanlennınkaldınlacağına" ılışkın duşun- celennı devnmlerden ve kurtuluştan yıllar once 7-8 Temmuz 1919 gecesı tanhçı Aykut'un dedesı Nafi Atuf Kansu'nun hâlâ torunu Mazhar Mûfrt Kan- su'ya yazdırmış olduğunu da gormezden gelıyor (Ta- rıhçı Aykut'a gıt de bak notu Mazhar Mufit Kansu, Erzurum'dan Olumune Kadar Ataturk'le Beraber, 1 Cılt, Turk Tanh Kurumu, 3 Baskı, 1988) Tanhçı Aykut'a gore, "Kemalızm, dunyadakı tep- kıcı modemızmın Turkıye'dekı tezahurudur Batı kapıtalızmının ekonomık, sosyal düzenıne, sınıflaş- maya, sıyasal rekabete tepkı duyan aşın muhafa- zakâr bır akımdır Ama böyle akımlar kendılennı devnmcı nıteleyebılıyorlar yeryüzunde" Ne yapalım Kımılen de hıçbır bılımsel dayana- ğı olmadan uydurukçuluğa sapıp kendılennı "tanh- çı" nıteleyebılıyorlar yeryüzunde Düşünmeye Değmez mi? NEŞE DOSTER Bazı resımler, bazı goruntu- ler, bazı anlar, bazı olaylar var- dır kı, ne yakanızdan duşer ne belleğınızden sılınır ne de go- zunuzun onunden kaybolur Yakarak, vurarak, bombalaya- rak kıydığımız nıce aydın, sa- natçı ve bılım ınsanı yukanda- kı tanımın sınırları ıçındedır Bı- raz genışletırsek goçuklerde yıtıp gıden bedenler, derslık- lerde duran yurekler, yaşamın bazılanna reva gorduğu aman- sız ırmaklarda boğulup gıden- leryıne gozumuzu de gonlumu- zu de dennden etkıleyen or- neklerdır Şımdı gelelım aradan geçen yıllara karşın hâlâ dumanı tu- ten, hâlâ boğazımızı duğum duğum eden Sıvas katlıamı- na Asım Bezirci, Metın AJtı- ok, Behçet Aysan, Muhlıs Akarsu, Nesimı Çımen, Has- retGüttekınvedığerien Has- tet kaldığımız ve yerten dolma- yan bu aydınlar, yazar, ozan, tı- yatro sanatçısı, folklorcu, oğ- rencı ıdıler Kısaca ınsandılar, adam gıbı adamdılar Onlar Sı- \as'ta, MadımakOtelı'ndeya- kıldılar Aydın olmanın bedelı her ul- kede ağırdır Hele soz konusu az gelışmış ulkeler ıse hele je Turkıye olursa, bu bedel ;ok daha ağır ve acımasız olur Şımdı Batı'dan bır ornekle "otoğrafın on ve arka yuzunu jeğerlendırmeye çalışalım âonra da 2 Temmuz 1993'te Turkıye'yı yonetenlenn sozle- inı anımsayalım Olay Fransa'da geçıyor Je- an Paul Sartre, goruşlennı be- nımsemedığı halde, sırf bas- <ıları kınamak ıçın, Mao'cu gençlerle bırlıkte Fransa so- <aklarında gazete satar Polıs, gençlerle bırlıkte Sartre'ı da gozaltına alır Deviet Başkanı De Saulle, emnıyet genel mudu- unu arar ve şoyle der "Der- ial Sartre'ı serbest bırakınız Şunku o Fransa'dır" UstelıkDeGaullesağcı Sart- -e solcudur Donemın Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel "Muslu- nan mahallesınde salyangoz satılmaz" demıştı Donemın Başbakanı Tansu Çiller, "Otelın etrafını saran vatandaşlarımızın hıçbınneza- rar gelmemıştır Bundan duy- duğum mutluluğu sızlerle pay- laşıyorum Zaten otel sıgorta- dan para alabılmek ıçın ateşe venlmış" dıye ılave etmıştı Donemın Başbakan Yardım- cısı Erdal Inönü "Benım o dö- nemdeyetkım vardı, ama olay- lar hakkında bılgım yoktu " şek- lınde konuşmuştu Anavatan Partısı Genel Baş- kanı Mesut Yılmaz, "Bır fut- bol maçında da bu kadar kışı olebılırdı" dıye yorumlamıştı Donemın Sıvas Valısı Ahmet Karabılgın "Hedefaçıktı Va- lıyı lınç edıp, hukumet konağı- na yeşıl bayrak asmak" demış- tı Donemın Genelkurmay Baş- kanı Doğan Güreş'ın ne dedı- ğı anlaşılmamıştı Donemın Içış- len Bakanı Mehmet Gazioğ- lu'nun ıse konuştuğunu ne go- ren ne de duyan olmuştu _ 2 Temmuz, Pir SuKan'ın, Âştk Veysel'ın kentı olma onuruna boyle bır olayla golge duşur- duğu ıçın, Sıvas halkının unut- maması gereken bır tanhtır 2 Temmuz, Kuvayı Mıllıye'nın, kurtuluşun aydınlanmanın ılk adımlannın atıldığı Sıvas Kong- resı'nın kentı olma onuruna boyle bır olayla golge duşurdu- ğu ıçın Sıvaslının unutturmama- sı gereken bır tanhtır 2 Temmuz, ulkemızın kultu- rune, sanatına, edebıyatına, muzığıne taç gıydıren 0 guzel ınsanlann, 0 ulke sevdalısı coş- kulu yureklenn acımasızca sus- turulduğu bır tanhtır 2 Temmuz, bu vahşetı ger- çekleştırenlerle, ona seyırcı ka- lanlann ayıplanyla, utançlany- la baş başa yaşayacakları bır tanhtır Suçları konuşmak, yazmak, soylemek, duşunmek, uretmek ve paylaşmak, ortak paydala- n ıse "aydınlatma" olan bu ın- sanlann yaşamlannı karartan- laria aynı dunyada yaşıyor ol- manın utancını yureğımın çok dennlennde duyduğum bugun, bazı goruntulen unutamama- nın, bazılan karşısında çakılıp kalmanın bır nedenı olmalı dı- ye sordum kendıme'' Sızce de oyle değıl mı? KİM KtME DUM DUMA BEHÎÇAK behıcakuı turk.net ÇİZGÎLtK KÂMtL MASARACI kamilmasaraci o mynet.com HARBt SEHtH POROY semıhporoy(a yahoo.com HAYAT EPtK Tf^TROSU MVSTAFA Btwtv hayatepikc mynet.com MİLAS CUMOKTAN ÇAĞRI Milas Atatürkçü Düşünce Derneği ıle birlikte düzenlediğımız SayınÖNERYAĞCI'nm katılacagı aydınlanma soyleşısınde gelın bırlıkte olalım Konu SIVAS'TAN BUGÜNE TÜRKİYE SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ Yer Beledıye Evlendırme Salonu (Tansaş ustu) Mılas Tanh 2 Temmuz 2005 Saat 17 30 Iletışım-Bılgı Dr Umrt ÖZBEK 0532 382 58 50-0252 513 0150 www.cumok.org ,AMAN OSLUM SAKIN BU - SÎVASTANYÜKSELEN (>UMArsri OKUMA INSANLI6INDAN İSRENIRSINI 1 I \ i i i I l 1 İ TARİHTE BLGÜN W.VTAZARIKA\ 2 Temmuz tttcu.mumUız-ankan.com UEMINGWAY CANINA K/YDt'/. , VAZAI? EflNEST U£M- , AV TUFÇĞIYLE IMTIHAH ETMlŞTI ÇOK YAŞTA eAZBTECltlĞE SAŞLAYAN H£MINGWAY OU>UKÇA HAeEKETU BriÇ X4$#M SU&MUÇ , T DUN- A SAİTAÇI A/A KA77UM/Ş , PAISJS IN BoHEM YA- ŞANTISlMA ŞŞ e//1 '&A £AFMS _ ' ETMrŞrr 192.S 'TE &O/ti<4ı<J ujrı J L-t§t/\lA &4ÇL^OfS/f^OA, 8U ILG' I 1 ** fV£PEKttYLE- HIÇ. KONU PABJ-lğt *GtJH/eÇ OE POSAK ", "StLAHl^He* U-EO* ", "Ç' ICIKJ cAcryo/e", "/t/r/yae AI C*IA4 r££>EA//Z" £18/ <eo- . BlB.i-fK.TB ECLt&EAI PAZJ-A K/SA OY&J OE HBMrAIGWAY, İ9S+'T£ MO8EL SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU 'Türbanir Miizakere "Muzakere çerçevesınde" surpnz yok. 6 Ekım bel- gesı ve 17 Aralık Zırvesı'ndekı "ozel koşullaf, "muza- kere çerçevesıne' perçınlenmış, somutlaşmış, guç- lendınlmış bıçımde gırdı - "Açık uçluluk" - "AB'nın yenı uye kapasıtesıne atıf - "Kalıcı kısıtlayıcı şartlar", "ozel duzenlemeler", "de- rogasyonlar" ve - "Yukumluluklennı yenne getırememesı durumun- da Türkıye'nın, mumkun olan en guçlu bağlaria Avru- pa yapılanna tam olarak bağlanması " Başka hıçbır AB adayı ıçın ılen surulmeyen, ılen su- rulmesı tahayyul ve tasavvur edılemeyen "ozel koşul- laf bunlar Ozellıkle son ıkı koşul, -adı zıkredılmeksı- zın yapılan- "ayncalıklı ortaklık alternatıfının" tanfi Türkiye karşrtı cephenin uzun eli... 25'ler ıçındekı "Turkıye karşıtı cephe", aradan ge- çen zaman ıçınde, savunma hatlan arkasındakı ağla- nnı ormuş guçlendırmış ve soz konusu "ozel koşulla- nn" mumkun olan en aynntılı bıçımde belgeye gırme- sını sağlamıştır Bu da surpnz değıl Bu da beklenıyor- du "Zınaya cezaı yaptınm tartışmalan'", "tore cınayet- len karşısında" sıyası otorıtenın sergıledığı kaçak tavır, Beyazrt'takı kadın dayağı, medyayta resöeşmeler ve Mu- sa Kart'ın "kedı davası" "Turkıye karşıtı cephenin" elıne oynamıştır Buna kuşkumuz olmasın Fransa ve Hollanda referandumlannın yarattığı kınlgan ve olum- suz konjonktur de eklenınce, tablo tamamlanmıştır Baksanıza, şımdıye dek hıçbır aday ıçın one surul- meyen "muzakerelen askıya alma koşullan" çerçeve belgede "kurala bağlanmış" "Komısyon kendı ınısıyatıfi veya uye devletlenn uç- te bırının ısteğıyle, muzakerelenn askıya alınmasını tavsıye edecek ve nıtelıklı oyçokluğuyla (bu karange- rektığınde) alacaktır " Uyelığe kabul edılmenız ıçın "oybıriığı" gerekecek Ama muzakerelenn askıya alınması ıçın "nıtelıklı oyço- ğunluğu" yetecek önennın gundeme alınması ıçın - "nıtelıklı çoğunluk" da değıl- "uye devletlenn uçte bı- n"nınısteğı yeterlı olacak Askıya alma mekanızması- nın antmetığı, şımdıden, ınceden ınceye hesaplanmış En hafıf deyımle buna "frenlı muzakere" dıyebılınz Olabılecek duşunulebılecek tum frenlenn devreye so- kulduğu bır muzakere çerçevesı bu Duşunebılıyor mu- sunuz 1 ? Bu çerçeve dahı sancılı bır kararla çıkıyor Son dakıkaya kadar suren çetın tartışmalarla belırlenıyor Şımdı artık burada bır nokta koyup duşunmek lazım "/Veden' ? ''dıye AB'nın ıçınde bulunduğu "tanhı knz", onemlı ama so- nuçtabu "konjon/rtürelbırneden" Muzakere çerçe- vesı temel dayanağını, komısyonun 2004 yılında çıkar- dığı 6 Ekım belgesınden alıyor O zaman ufukta boyle bır knz yoktu Bu sert koşullan "anayasa referandum- lannın" husranı ıle açıklayamayız Türkıye'nın AB ıle ılışkılennın "sureklı bunalım" açmazında seyretmesıne yol açan çok cıddı "yapısal nedenler" ve "çelışkıler" var AKP kuşkulan gideremedi Bunlardan en onemlısı, her daım "one sürûlduğu" gıbı Turkıye nın "çok buyuk, çok sorunlu, çok farkh" bır ulke olması Ancak ote yandan da sorunlanyla yuz- leşmek ve ozeleştın yapma ıradesını hıçbır bıçımde gostermemesı Avnjpa baskısı olmaksızın, kendı ını- sıyatıfiyle "demokratık donüşümunü" gerçekleştırme- ye asla gonullu olmaması Avrupa normlannı ıçselleş- tırmeye çalışmak yenne, bu açığı sureklı, "Bızım ıçın zaten onemlı olan uyelık değıl, Avrupa 'nın sağlayaca- ğı dönuşumdür'" kabılı sozlerle en ust duzey ağızlar- dan tekrar tekrar ıkrar ve ıfade etmesı Turkıye'ye Avrupa'nın dayattığı şartlar ne kadar "gö- nılmemış"se uyelığe koşan bır ulkede, yonetalenn ko- ro halınde çıkıp "Bızım ıçın onemlı olan sonuç değılsu- reçtır" demesı de 0 kadar gorulmemış bır şey 1 Turkıye bu hatayı defalarca yaptı Başbakan ve ba- kanlann bu tur açıklamalar yaptığı yerde, karşı tarafın da bu "zaaftan yararlanması doğaldır Hele hele ara- da yuzyıllann orduğu boylesıne kalın "onyargı duvar- lan" varken 1 Avrupa'da ırkçılık sınınna varan Islam korkusu, ne den- lı abartılı ve talıhsızse, Turkıye nın bu randevuya AKP ekıbıyle varmış olması da 0 denlı buyuktalıhsızlık Baş- bakan, Dışışlen Bakanı, başmuzakerecı hepsının eş- len "turbanlı" Ne kadar "Bız değıştık Bız Islamcı de- ğılız Muhafazakârdemokratız"6ese\erde, ıktıdarpar- tısının çızdığı portre "Islamcı kımlıkten" kurtulmamış- tır Erdoğan ve AKP'nın gerçek acendasına ılışkın kuş- kular bunun Turkıye'de yol açabıleceğı rejım sorunla- n uzenndekı tereddutler dağılmamıştır Muzakere çerçevesınde şekıllendınlen "arkaplan" bu- dur Kolay gelsın 1 B L X M A C A SEDATYAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 S0LD4.N SAĞ\ 1/ Bır tur bıçak 2/ Erzıncan ın Kemalıve ılçe- sının eskı adı "Aşağı, alt" an- lamında eskı sozcuk 3/ Yı- kanmak ıçın kullanılan, turlu ıphklerden ya- pılmış orgu Osmanlılarda ıl ıle ılçe arasında \er alan vonetım bın- mı 4/ Hayvanlara vu- rulan damga Kuran da bır sure 5/ Asaf Halet Çekbi nın bır şıır kıta- bı 6/ Toplum ıçındekı da\Tanışlarda ızlenecek yol II Baldırda bulu- nan ıkı kemıkten bın Sıcak bolgelerde >etı- şen çok sert buağaç 8/ Eskıden Dışışlen Ba- kanlığı'na\enlenad 9/Argodaesrar Gorevden çıka- nlma Dovulerek saman vapılan ot YUKARTOAN AŞAĞIYA: 1/ Yuzme sporunda bır stıl 2/ Arka, sırt "Bu- na- mazlık saltanatın olacak — mısalı o musalla taşın- da' (C S Tarancı) 3/ Doku teh Eskıden tuğgene- rale eş rutbe 4/ Genışlık Iskambıl kâğıtlanyla oy- nanan bır tur kumar 5/ Dolambaçlı, eğn buğru, çap- raşık 6/ Bır malın cınsuıı ve fıyatıru gosteren kuçuk kâğıt II Nefeslı bır çalgı Istem dışı yapılan hare- ket 8/ Dış hastalıklarla ılgılı hekunlıkdah 9/Kuçuk bıtkılere venlen ortak ad Bağışlama Bırturjım- nastık ayakkabısı