Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 KAZ IRAN2005 SALI 14 KIJLİİJR kultur?i cumhuriyet.com.tr DİKMEN .. .. TİYATRODÜNYASINDAN YAZIODASI SELİMİLERİ Kerem Karaboğa’nın Boğaziçi Universitesi Yavınevitarafindan kısa süre önce yayımlanmış olan bir Sanatında çalışması Yöntem ve Paradoks”. oyuncu luk ve ona sanatı farklı boyutlar katan. dinamizm kazandıran unsurlar üzerine odaklanmış bir kitap olarak dikkat çekiyor.Yazar.oyunculuk sanatını onu biçimlendiren, yönlendiren ve besleyen hususlarm yaratıcılığını neler olduğunu inceliyor ve bunu oyunculuğu kendı başına bır yaparken sanat disiplini olarak ele alan Diderot’nun görüşlennden yola Demse çıkarak günümüze geliyor. Yöntem ve paradoks... s 7> ... . ip Yıldız arkı (1) P HalilIbrahim Baharın Soyut dergisi, 1960 sonrasında genç edebiyatçılara kucak açan dergilerden biriydi.Derginintasarımını Sait Maden gibi birusta gerçekleştirirdi. yayımlanmış yazılanm arasında bir de olduğunu hatırlıyordum: Yeşerir de. Gelgelelimbu öyküyühiçbirkitabıma almamışım. CumartesiYalnızlığı eniden işte otuz y küsur yılsonra, kitaplara girnıemişöyküleride derlemekistedim. Yeşerirde. birtürlübulunamadı.Necati Güngör uğraştı, HalilIbrahim Bahar Soyut’larıtaradı: Bu adda bir öyküyokmuş. Yazbaşındaydı, Tahsin Yıldırım’asöyledim. Tahsin’in durgunluk vericibir arşivivar. akıllara üç öykü bozuntum ortayaçıktı: Soyut’takilerTün<Ü “Uzgün Yeşerirken”;Mü“ .. “ .. ‘6 temlerle ilişkileri çelişkilen ele hağlamındaalırken bu yöntemlerin içerdıkten toplumsal tavır üzerinde duruyor. “Sistem Oyuncusu: K. S. Stanislavski”. “Kutsal Oyuncu: J. Grotowski”, “I3iyomekanik Oyuncu: ‘4: Meverhold” ve “Epik Oyuncu: B. Brecht”. Kerem Karaboğa’nın ele aldığı isimler. Ç’eşitli açılardan ele aldığı bu yöntemlerı örneklerle inceliyor ve günümüze geldiğinde sonu mu” sorusunu vöneltiyor. Bugün için geçerliliği ola Oyuncunun ufku ,1 Diderot’nun “Aktörlük Hakkında Düşünceler” (Le Aykırı Paradoxe sur le Comedien) isimli çalışması l77Oierde ovunculuk alanında yeni bir tartışma zemininin kapılannı Çünküo güne açmıştı. ustalar, kadarbüyük tiyatro kuramcıları Diderot’nun reddettiğişeylerisavunmuş ve oyuncuyu adeta salt duyguların. odağına yerleştirmişlerdi. söz konusu Dıderot ise bunun incelemesinde aksini savunuyor. yaygın görüşlere karşı çıkıyor, oyunculuk sanatının derinlerine iniyor. içinde barındırdığı çelişkileri teknikten söz ediyor. kurgu sorguluyor, üzerinde duruyor. matematikle ve hcsaplaşıyor tiyatroda gündelik ve bu yaşamın karmaşık yaşamın ön yapısının planda değerlendirilmesi gerektiğini öne suruyordu... 18. yüzyıl. Özgür düşüncenin temellerinin atıldığı bir dönem olarak dinamik açılımlarla tiyatro dünyasında da yerini alıyordu kuşkusuz. tU EdebiyatFakültesiTiyatro ve Dramatuıji Bölümü’nde Eleştirmenhiği öğretim üyesi (Yrd. Doç. Dr.) olan Kerem Karaboğa’nın 2000’Ii yılların başında doktora tezi olarak Tiyatro Bölümü’ne kazandırdığı bu titiz ve yoğun incelemenin bugün daha da genişletilmişolarakokunan via bu buluşmasının alanda yapılan akademik çalışmalara da önemli bir katkı . bilecek bir vöntemden söz edilehilirmi.> Ve.tarihsel açıdan baktIdığında. günümüzün kültürel hayatını ve oyunculuk alanını unsurlar nelerdir? etkileyen 1 ÜEdebiyat Fakültesi 1:. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramatuı:ji Bölümü’nde öğretim üyesi <Yrd. Doç. Dr.) olan Kerem Karaboğa’nın 2000’li yılların başında doktora J. r . tezi olarak Tiyatro Bölümü’ne kazandırdığı. Sanatında Yöntem ve Paradoks’ adlı titiz ve yoğun incelemesi, oyunculukla uğraşanlann olduğu kadar tiyatro sanatını yakından izleyenlerin de ilgiyle okuyacakları bir kitap. ga’mn ‘Homo Ludens’ kavramı üzerinde duruyor. oyuncunun gündelik kimliği ile rol kimliği arasındaki ilişkınin paradoksu ve aynı irdeliyor paralelde Diderot ‘nun yapma paradoksuna ilişkin görüşlerine odaklanıvor. Ardından, dünya tiyatrosuna yazar, vurmuş dört yaratıcınırı damgasını ‘vorumcunun oyunculuk sanatına nasıl yaklaştıklarını inceliyor. Her yönvöntemı kendı içinde ve sağladığı düşüncesindeyim. Yazar, kitabında. Denise Diderot’nun sıra yanı çağımıza imzasını atmış dört büyük tiyatro yönetmeni ve kuramcısının oyunculuk yöntemlerinı bu yine önemli felsefeci ve tiyatro insanının paradoksları bağlamında inceliyor. Karaboğa, Oyunculuk Sanatında Yöntem ve Paradoks”un günümüze ilişkin olarak. kendi belki biraz karamsarca devımiyle. çızilen. oyunculuk rnanzarasına nelik bir gözlem sonucunda ortaya çıktığını belirtiyor. Bu arada, oyunculuk alanında kişinin ufkunu genişletecek. oyunculuk vizyonunu kuramsal zenginleştirebilecek çalışmaların da dikkat çekiyor. azlığına dir: “Gününıüz açısından özenilen özendiıilen ovunculuk anlayışıda, son kertede, narsistik kavgılann ön durumların benplana olarak görüldüğü ve ligin bir aşırı ölçüde kiŞiSeIIeŞtiFiIdiği üsya da lup içerisinde.duygusal anlam taşıyan herhangi bir düşünsel ifadenin güçlendirilmesinden çok zavifiatılmasına ve hizmet siğlaştırfimasına Yazara göre. her şeye karşın baskın eğilimler, yöntemlerin kendi dönemlegeçiniş rinde karşı çıktıklan başkaları yeni bir ovunculuk yöntemini gibi, ateşleyici unsurlar olarak da değerlendirebiirler. Bu gerçekleştiğinde, kendi çalışma alanlanmıza daha farklı bakabilirve geçmiş mirasını tiiketmeksiziıı sahiphenebitiriz.0 zaman karşı konutmaz bir biçimde vme Diderot’ya Kitabın bitiminde Kerem Karagözlemleridikkat çekici Yöntemlerin incelenmesi Kerem Karahoğa, kitabın başında dramada oyuncu faktöru tanımından ediyor. Johan hareket dönüp incelememiz, oyunculuğa dair paradoksları ciddiye almamız ve sahne çalışmasının theatrunı mundi niteliğinden faydalanarak gündelik hayatınsıradanhğina karşıçıkmamız gerekecektir”. Oyunculukla uğraşanlann olduğU takip edenlerin de ilgiyle okuvacakları “Oyunculuk Sanatınhirkitap da Yöntem ve Paradoks”. kadar tiyatro sanatını yakından İlk kez düzenlenen şenlik 18 Temmuztarihleriarasında yapılacak ‘Uluslararası Kultur Servisi Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi‘nin öncülüğünde bu yıl birincisi düzenlenen Uluslararası Trompet Festivali 18 Temmuz tarihleri arasında Ankara’da yapı rok trompetçeşitlerinitarııtırken.Başkent Akademik Orkestrası eşliğindebır konserverecek. Teknikkonulardakatılımcılarlaçalışacak olan TrompetFestivali ‘ başlıyor ESensizleme de 1969’da yayımlanmış. çü de Uçü U Cumartesi Yalnızhğı’nın eni basımında yok. y ki yok. felaket metinlerrniş. Türkü “yle Yeşerirken birbinnin metinleı yani felaket metinlerişiniçindençıkmaya imkan yok, darmadağınık yazmışım,pek çok etkilenişinkarmakanşık izleri... Bununla bellek yaman avcı.Hemenher birlikte, cuıılenin hangietkilenişlerden kaynaklandığını tarihikiunutrnamışım. toplumculuk,Atatürkçülük. Bireycilik, taplara tutku, Abdültıak Şinasi Hisar, Nazım MelihCevdet Anday, Tezer Özlü o günkü Hikmet, R. imzasıyla Tomris, Bilge Karasu, sonra Ilhan Berk’ten dize alıntıları... Peki ama, i<avakiar Yeşenr de. ismininereden uydurmuştum? Yaman Yebellek, onu da buldu: şerirken“le ‘Vzgün Türkü art arda yayımlandıktan sonra. Memet ğbiFuat) bu metinlerinbirertaslakA ( tanıÖteyegitmediğini söylemiş: keşke yayımlamasaydın” demişti. Oturup yeniden ikisinib yazmıştim, irleştirerek. Yeşenr de. 0 yitikyenidenyazımınadı olsa gerek... Onca yıla karşın değişmeyen, belki de beni ben kılanbazıözelliklervar. Örnek vermek gerekirse, öykü bozuntulanınınIstanbul’da geçiyor olmalan. Şimdidüşünüyorum da, handiyse kırkyılhemen hep Istanbul’u yazdım. Bu şehirdeyaşadığımdan,bu şehri bildiğimden. Fakat yalnızca o kadar değil: hele Istanbul, çocukluğumda. beni büyüledi. Istanbul’dabüyülendiğim yerlerden biride, Yıldız Zaten öykü bozuntulannda Yıldız Parkı’ndan bol söz açmışım... bol zamanlar, 1950’lenn sonlarında ve 1960’ların başlarında YıldızParkı’na çok sık giderdim. Bazan ailecek,baran babamla ikimiz. Böyle birçok gidişimiz, şimdiki zanıanımda, tek bir gezintigibibeliriyor artıkve parkı, o uzun.tek gezintide hatırlıyorum.Bu yüzden olacak, bütün mevsimler birbirine Yıldız Parkı’nı ilkyaz orL tasında, güzde, ama hep ayni gezintide gözümün getirebiliyorum... önüne Meselayolumuza daima çiçeklerçıkıyor, aima d önünden geçiyoruz: çiçeklenn Tarhlardayalnızca yıldızçiçeklerivar.Dizidizi yıldızlan geçiyoruz. Mevsim, besbelli, sonbahara yakırı.Yıldızlardaayısız uçuçböceği, kırmızı s kınkanatlannda siyah benek bulunan yedi tane hanımböceği. uğurböceği.gelinböceği. Hangiismiyleanmak isterseniz. Uçuçböceğine bu kadar eşanlarnlıismiyetmiyormuş gibi, bir de ateşböceğı deriz, uçuçları kanştınnz. ateşböceğiyle Yıldızçiçeklerinigeçiyoruz. Yolkenarlarında biten tan mavisimineleri geçiyoruz. Aynkotlannı,pisiotlannı, tarla attınyıldızlannı. iizgün Türku de minelenn rengi için tanımavisi demişim.Işte bir kez daha diyorum... “. “ “ . . “ “ . . “ Prof. Gerassimos Ioannidis ise günümüzde kullanılan trompetle vereceği konserde trompet barok üstlendiği festival kapsamında atölye çalış sanatçısı Erden Bilgen’le birlikte Haendel’in iki gen’in malan ve konserlenn yanı sıra bir de Ulusal trompet için süitini orkestra eşliğinde ve Trompet ıçin Beste Yarışması yer alıyor. yorurnlayacak. Edition Bım ve Brass Press’in Trompet lsviçre’deki Kültürve TurizmBakanlığı.Dışişleri başkanı. festivalin de onursal başkanı olan JeanGoethe Enstitüsü. BnHuizinPierreMatheı Bakanlığı. tish Council. EditionBim. besteci ve sorumlulukTrompet sanatçısı Erden Bilgen’in lar” konulu bir konferans Brass Press. DoRe ve Yaeşgüdümünü üstlendiği 1 Uluslararası maha’nın desteğiyle sunacak. festival Trompet Festiva)i’nde. Graham gerçekleştirilen Değişik ülkelerde, sabahları iki ayrı Nicholson. Matthias Kamps. Rex boyunca özellikle ülkelerinde Doğu dalda yarışmalar yapıla Richardson yerine gibi dünyaca ünlü ürompet trompet kullanılan çok cak. Yarışmalarda birinci çalgılarla ilgili değişik sanatçılarına Başkent Akademik olanlara ödül olarak birer bir atölye çalışması yapacak adetYamahapikolo trom Orkestrası eşlik edecek. olan Matthias Kamps. pet. özel ödül olarak da çağdaş yapıtları da bir adetYamahabüğlü t fiige[hom1verilecek. bır konser verecek. için beste yanşmasinın birincisi ise Yamaha’nın Trompet Kendi bulduğu bir yöntem olan crossover’ı anödül olarak vereceği 800 USD para ödülüniin yalatıp tüm stıllerde (klasik. caz. barok. modern) nı sıra. alacağıherhangibir çalgı için de yüzde 25 trompet ütleyebilmenin inceliklerini katılımcılarindinmdenyararlanacak.Oğleden sonraları la paylaşacak olanAmerikalısanatçıRexRichardçalışmalarında trompetin çağlar içerisindeki atölye son. Amerikalıbesteci DanaWilson’ınkendisine tüm gehışmeleriyle ilgili bilimsel çalışmalar yapıbir bestesinin dünya ilk seslenlırken akşamları Başkent AkademikOrkestrası eş adadığıithafettiği dinlişıni BaşkentAkademikOrkestrasıeşliğinde ligindetrompet solistlerikonserverecek. gerçekleştirecek. Ardından da Erden Bilgen ile Bilgen’in ikı solo trompettimpani için hestesi Bütün etkinlikler ücretsiz log’u ‘Dia seslendirecekler. Festival boyunca bütün lacak. Eşgüdümünütrompet sanatçısı Erden Bil . Fotoğrafçılık geleneği devam ediyor Kultur Yirminci vüzyıldan günümüze. dünya üzerinde‘saygın’ haber ajanslannın ayaktatutmayaçalıştığıhaber‘e belgeselfotografçılığıgeleneülkemizde de vaşatmak amacıylakurulanNar Pbotos’un9 her salı düzensavdam göstenlennin konuğu olacak. 4 Temmuz’daNar Photos fotografçılanndan Nar oluşan Group’un ‘AHKapısında başlıklı savdam gösterisi ile Türkiye’ olan başlayacak program, daha sonra ajansın fotografçılannınkişisel üretımlerinden oluşan gösterileriile toplam 10 hafta boyunca sürecek olan saydam gösteri akşamları saat l9.30’da Salı yapılacak. Mehmet Kaçmaz’in ‘Gece Temmuz’da.TolgaSezgin’in ‘Mevsimiik 19 Temmuz’da.Kerem Işçiler’i 12 Kitap/Parça Tesirli, Altay Öktem, Yasakmevye Yayınları,2005. (“Herkes kalbinin tekrandır. “) Manowar’ın biletlerisatışta Kültür Servisi Ilk yılındaDin.Kreator, ikinci yılında da Sentenced. U.D.O..Pain ve Of Salvaııon Pentagramgibitoplulukları >1. Rock The Nations Festıvalı’nınüçüncü efsane topluluk Manowardkonser verecek. büyük ha>Taııkitlesi kazanan ve 1988 yılından bu yana ülkemize gelmesi beklenen 17 yıllık özlemi 6 Cumartesi YedikuleZindanlan’nda vereceği konserle sona erdirecek. Rock The Nations 1l1’ünbiletleri 18 Ternmu.ı’adek indirimlıolaraksatışa 71 20) sunulacak. (0 212 J ökhi oyuncuiriKodet Çek . Oyuncu bir ailenin olan ve yaşında (AA) Çek aktörlui Kodet67 öldü. SerraAkcan’ın‘İyiGündeKotııGünde’sı 2 Ağustos’ta. Coşkun Aşar’ın 9 BirBedende‘aşamak’ı \ ‘Başka 16 Ağustos’ta. İlkerMaga’nın Ağustos’ta İlalukÇobanoğlu’nun İşler’ ‘SanÇerçeveli i 23 Ağustos’ta. Ozcan Yurdalan’ın ‘Seka Direnişi’ 30 Ağustos’ta ve Gökşin Varan’in ‘Tarlaanlattığısavdam başı’izlenımlerını 6 Eylül’de göstenlecek. gösterisi Uzel’ın ‘Backstage’ı 26 Temmuz’da. Vaclav Havel’in Yazdığıoyunlara kadar birçok tiyatro yapıtında rol alan Kodet’in, geçen cumartesi gu nü yaşamını yitirdiği bildirildi. Yönetmenliğini Jan Hrebjek’in yaptığı ve 2000 en iyi yabancı filmdalındaOscar’aaday gösterilen ‘Dıvided We FalI’ filminde iki Jirı Kodet.ülkesinde1990’larda Çek ödülü almıştı. eski ÇekCumhuriyeti oğlu askerlerzwargüPiiyor Toprak PEKİN Güney ÇinSabah Postası adlı gazetenin haberine göre. kuzeydeki Şian bölgesindebulunduğunda. dünyanın en büyük arkeolojikkeşiflennden biri olarak nitelendirilen 2200 yıllık heykel ordusu. hava yuzunden harap olmaya başladı. 30 yıldır pevderpey yüzüne çıkarılan asker heykellerinın vüzlercesi, oksitlenme renklenni yitirdi. ÇinSosyalBilimler AkademisiMüdürü Cao Junji. tehlikeye işaret ederek. “Şimdi bir şeyler yapılmazsa 100 yıl sonra hiçbir estetik değerikalmaz mezarlar da kömür ocağına döner” dedi. Havadakiasit parçaciklannın, heykellerin yü.zeyiniaşındırdığı ve heykellerikınlgan hale getirdiği belirtildi. Gazeteyegörüşleriniaçıklayan bir uzman. “Bir bacak ya da kol koparsa bütün heykelbundan zarar görür. Burun. saç. bıyıkgibi ayırt edici özellikler de yok alma riskiyle karşı dedi. imparator Çin Şihuang’ın mezanı çevresinde gömülü asker ve at heykelleri, ‘dünyanın 8. harikasi’olarak etkinliklerücretsizolarak izlenebilecek. Baroktrompetingünümüzdekien önemli haskenı. edu. fr) (rnu.çicfrsı. adlanndan biriolanGraham Nicholsonrönesansve baği Bergama’daonuncu köy kütüphanesi açıldı yöKültiir Servisi Rasime ve Recai Şcyhoğiu’rıun Bergama’nın köylerinde kurdukları kütüphanelerin onuncusu Göçbeyli beldesinde açıldı. Kütüphanedeki 4500 kitap arasında, dünya ve Türk klasikleri, TUBİTAK Yayınları, çocuk kitapları. Nhnm Hikmet’in tüm kitaplarının da içinde olduğu şiir kitapları. sanat dergileri. tğurMumcu’nun tüm kitapları. Evliya Çelebi felsefe. sosyoloji, anatomi Seyahatnamesi. kitapları, ve Oztürkçe sözlüklervb. Türkçe Dr.Ah Kemal seslendirecebulunuyor. Ağzıtemiz. Bilgi Universitesı. Ayhan Yıldırım kütüphaneve bağışta bulunan kurum, kuruluş ve kişiler arasında. Açılışta yaptığı konuşmada Göçbeyli Belediye Başkanı Ismail Işık, gözümüzgibi diyerek bu girişime verdikleri vurguladı. PEN Yazarlar önemi Dinçer Sezgin. Dernegi’nden TYS’denRefik Uğur. EğitimSen’den Gunt. Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şb. Bşk. DidarBayır, Belediye Başkanı Bergama R.aşit Urper ve kaymakam Hüseyin Eren’in konuşmalarından sonra. önünebirerşiirve öykü kütüphane teöncülük ettikleri u ıtirişimle maçb a larınınköy çocuklarınınve gençlerinin sanat ve edebivatla tabilim. nişması. köylerimizden yeni Cahit Arfiar, Idil Biret’ler. Orhan Kemaİ’ler yetışmesı olduğunu söylüyor. Yaptıklarına ‘Kitabın kırsala yolculuğu’ adını uygun bulduklarını “Rasime Recal Şeysöyleyen hoğlu Kütüphaneler Zinciri. özgün bir aydınlanma modelidir” diyor. it (it hogiit. cu/pı) Recai Şeyhoğlu. annesiyle birlik ağacı dikildi. Dahasonra Koç Universıtesi. Sabancı l’niversıtesi. TL’. lman İ A Kültür Derneği. Yapı Kredi Yayınları Eibibazı kurumlardan müdür ve de vöneticilerin içinde olduğu daha konuklar,önce açılan diğer köy de kutüphanelerini ziyaret ettiler.