Katalog

17 KASIK2005 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Erdoğan'ın fetvalı günlerin özlemi içinde olduğunu söyleyen hukukçular, 'ulema' değerlendirmesine sert çıktılar Hedef\ şeriatdiizeııi kurmak'\>İK\llA/tSTANBUL/ÎZMtR (Cumhuriret) - Başbakan Recep Tay- yip Erdojan'ın türban konusunda AİHM'niı söz söyleme hakkı olma- dığı. bu hadan "din ulemasında" ol- dıığuna ilukin sözlen hukukçularca lepkıyle larşılandı. Eski Anayasa Mahkemeıi Başkanı Yekta Güngör Özden, "Wn ulemasuım görüşünü almak feto dönemini gündeme geti- rir. Türkh; Cumhuriyetfnin kunılu- şuyla birikte bu dönemi geride bı- rakük" deü. Eski Yargıtay Başsav- cısı ^ralSavaş da Erdoğan'ın açık- lamalannn ardından savcılann hare- kete geçriKSİ gerektiğini vurguladı. • Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, "Bunlar hukuka ve devlete direniyorlar, devletle kavga ediyorlar" derken eski Başsavcı Vural Savaş da Erdoğan'ın, AÎHM'nin kararlanna katlanamasa da, sevmese de bunlan yerine getirmesinin en başta gelen görevi olduğunu vurguladı. Prof. Dr. îbrahim Kaboğlu ise Erdoğan'rn bilimsel yaklaşım yerine dinsel referanslar aldığını belirtti. söyledikleri çok çelişen şeyler değfl. AtatürkDke ve devrimlerinin egemen olduğu Türkiye de bir başbakanın söyleyeceği beyanat değildir'' dedı. Söz SIRASI SAVCILAROA Başbakaı'ın, AtHM'nin kararla- nna katlanamasa da, sevmese de bun- lan yerine getirmesinin en başta ge- len görevi olduğunu vurguladı. "Bu- raadnde>teddegi,hukukdevleti.Hu- kuk kuralan geçer" dıyen Özden, türban konusunun din konusu olma- yıp hukuksal düzenleme olduğuna işaretetti. 3 Mart 1924'teyasamadü- zenlemelerinde dinsel görüş alma ge- reğinin ortadan kaldınldığını anım- satan Özden,"Bunlar hukuka ve dev- letedireniyoriar,devletle kavgaediyor- lar. Din uiemasuun görüşünü ahnak fetva dönemini gündeme getirir. Tür- kiye Cumhurrveti'nin kuruluşuyla birnkte bu dönemi geride bıraknk. O günlere de geri dönecek degÜK" diye konuştu. Özden, Başbakan'ın, etti- ğiyemini unuttuğunu belirterek "Aca- baBaşbakan'm bağlıoktuğu başka bir yemin mi var" dedı. Özden, Başba- kan Erdoğan"ın sözlerinin ardından tüm savcılaruı harekete geçebilece- ğini söyledi. I.AİKI: DEVLETI KALDIRMAK Eski Yargıtay Başsavcısı Vural Sa- vaş da laikliği ilgilendıren konular- da sözün mahkemelerde olduğunu belirterek "Başbakan bunu dini bir sorun olarak algılryor. Halbuki son söz mahkemelerindir. LaikKkle ilgili tüm konular mahkemelere intikal eder" dedı. Erdoğan'ın şeriat devle- tinde olabilecek bir konuyu önerdi- ğını vurgulayan Savaş. şunlan söyle- di:"Huku- kun çöz- düğü Muhülefetten 'ulema' açıklamasınayanıt 'Türkiye ayetullahla devleti olamaz' meseleyi din adamlanndan fetva ala- rak çözmeye çahşryor ki bu ancak şe- riat düzeninde olur. 25 yıl laiktik Se Müslümanhğın bağdaşmadığı nutuk- lannı çekti. Şinıdi din adamlanna ha- vale ederek, kendi kafasındaki düze- ni kurmaya çahşryor.'Düşüncelerimi ıktıdaryapmak için papaz elbisesi gi- yenm' diyen bir Başbakammız var. Şimdi hangi elbise\i giydiğini açıkb- ğa kavuşturan demeçlerivermeye baş- ladt Türkne'nin temeflerini kökten sarsacakgirişimleryapıhyor. tstenen, laik devleti ortadan kakhrmaknr.'* Türkiye Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok da "Başbakan'm geç- mişj, eğitim anlayışı konusunda da bu KAPATILMALIDIR!' tzmir Barosu Başkanı Nevzat Er- demir de, Türkiye'nin rejim soru- nuyla karşı karşıya olduğunu vurgu- layarak Yargıtay Cumhuriyet Başsav- cısı'nın, AKP'nin kapanlması istemiy- le Anayasa Mahkemesi'ne başvur- ması gerektiğini söyledi. Marmara Universitesi Hukuk Fa- kültesi öğretim üyesi Prof. Dr. tbra- him Kaboğlu da Başbakan'ın bilim- sel yaklaşım yerine dinsel referans- lar aldığını belirterek Türkiye Cum- huriyeti'nde halifeliğin 1924 yılında kaldınldığına dikkat çekti. Avrupa Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanı Dursun Anlgan ise "Laik Türkiye Cımhuriyetf nin BaşbakanV nın şeriat jstedjğmi" savundu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türban konusunda AtHMnın söz söy- leme hakkı olmadığını savunup "dinuİe- ması"m referans gösteren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a muhalefetten. "Türidye,ayetuflahlar devleti değildir'' yamh geldi. CHP Grup Başkanvekili HalukKoç. parlamentoda düzenlediği basın top- lanhsında türbana "şeri kuraflar" çer- çevesinde çözüm arayan bir Başbakan tablosu ile karşı karşıya olunduğunu belirterek "Başbakan'm şifresi çözüktö'" dedi. Erdoğan'ın "değiştinı'' sözlerine "iyi niyetfe, safhk düzevinde" inanan- lan özeleştiri yapmaya çağıran Koç, Erdoğan'ın "gençüğinden beri akhğı rahk-i tedrisat eğhuniyle biçimlenen kab siyasi kmüığine"' uygun açıklama- lar yapmaya başladığına işaret etti. ClDDE KRITERLERI Koç, şu görüşleri dile getirdi: "Başbakan, sürekh' uçmaktan yor- gun, uçağı ile birnkte kendisi de metal yorgunu. Türkiye'nin şeri kanunlaıiayö- netilmediğini, 'Türkiye Cumhu- nyeti Anayasası ve Ceza Hukuku din kurallanna göre yorumlana- maz' gerçeğpnika- fasına yerleştire- memiş bir Başba- kan. Kopenhag kriterleri filan derken karşımız- daçerçcvesiçizilen yeni kriterler var; zina. ulenıa yo- rumlan,şeyhlerin rüyalanyladevlet poütikasıyönlen- dirmesL. Bunlar olsa olsa Cidde kriterleri olur. Anayasanın değiştirilemez maddeleri- ni değiştirmeye yönetik teşebbüslerde buranmaya başladılar. Ancak unutma- smlar ki Türki>e hiçbir zaman a>etul- hhlar devleti ohnaz, obnayacakbr." 'ULEMA MECUSTE CHP Denizli Millervekili Mustafa Gazakı da soru önergesiyle konuyu TBMM gündemıne taşıdı. Gazakı, Er- doğan tarafından yanıtlanması iste- miyle verdıği soru önergesinde, "Han- gi hukuk ve yasa düzlemimizde, kimi konularm din ulemasına sorulacağı ya da danışılacağı >unlıdır? Bu açüdama- nızla sorunun çözümünü dine dayan- dırmıyor musunuz? Türkiye Cumhu- riyeti'nde laik hukuk kurallan geçerh' • "Başbakan'ın şifresi çözüldü" diyen CHP'H Haluk Koç, "değişmeyen" Erdoğan'ın, "rahle-i tedrisat eğitimiyle biçimlenen katı siyasi kimliği"ne uygun açıklamalar yaptığını söyledi. Anavatan Partisi Istanbul Millervekili Emin Şirin de Erdoğan'ın anayasal suç işlediğini vurguladı. okhığuna göre, hukuk kurallanna uyubnaz ve herkes, herhangi bir konuda bir ule- maya danışırsa top- hımda kargaşa doğ- maz 011" sorulanna yanıt istedi. YoNETIMDEN TASFIYE OLMALI Anavatan Partisi tstanbul Millerveki- li Emin Şirin, 'tür- ban sorununun çö- zümünün önündeki engelin AKP potitbü- rosu olduğunu" söyle- di. Şirin, "Annç böyieko- nuşursa. Başbakan türldye'yi idare etmenin yolunun rüya tabirierinden, ulemadan geçti- ğmizannederse, Fransa'ya ders vermeye kaOaşırsa bir şey hal- lolmaz" dedi. Erdoğan'ın derhal ülke yö- netiminden tas- i fiye edilmesi ge- rektiğini savunan Şirin, "Ulema sı- nmnm tavsiyesrvie Türkiye'yi idare et- nnyp kalkanbrm ya- pacağı ilk iş, başba- kanhğı terk edip hu- kukdersi ahnakur. \a- nniççamaşmru daule- maya somıaya kalkar- lar. Başbakan ulema lafinı kullanırken anayasal suç işfiyor. Dua etsin ki Vural Savaş görevde değü, çoktan kapatma da- vası açardı" açıkla- masını yaptı. Şirin, ~ "Buaçıklama, şeriat hukukunu savunma anlamma gehni- yor mu" sorusuna da "Ben de öyle söylüyorum'' karşılığını verdi. DSP liden Zeki Sezer yazılı açıkla- masında, Erdoğan'ın, AİHM'nın türban karanyla ilgili açıklamalannın "son de- rece dehşet verici" olduğunu, ancak Başbakan'ın zihniyetini bilenler için şaşırtıcı olmadığını bildirdi. SHP Genel Başkan Yardımcısı Hak- kı Akahn. Erdoğan'ın açıklamalannın endişe verici olduğunu belirterek "Baş- bakan ile tarafaz obnası gereken TBMM Başkam'nın türbanla uğraşır hale gel- meleri.ülkenin naalyönetildigi konusun- daffldrvennektedir'' dedi. Daha önce de hukuk düzenini hiçe saymıştı: 'Elhamdülillah eriatçıyız' ANK\RA (Cum- huriyet Bürosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geçmişte de laik hukuk düzenini hiçe sayan açıklama- larda"bu- lundu. 1994'te "El- ham- dühl- lah şe- riatçı- yız" diyen Erdo- ğan, bir yıl sonra kendisi- nin "ts- tanbul'un imamı" olduğunu söyledi. Bugüne dek sürekli "MflH Görüş göm- leğini çıkanhğmı ve değiş- tiğmi" savunan Başbakan Erdoğan'ın türbanla ilgili sözleri, kendisinin geçmiş- teki söylemlerinin değişme- diğini bir kez daha ortaya koydu. Erdoğan'ın geçmiş- teki sözlerinden gazetelere ve Ergün PovTaz' ın "Patiak Ampul" kıtabına yansıyan- lardan bazılan şunlar: # Fanilere kul ohnayaca- ğız. dedik. Biz sadece bir zih- niyetin, bir sistenıin bu ülke- de iktidan için çahşıyoruz. Bu zihniyet, bu sistem er geç bu ül- kede iktidar olacak. Dolayısıy- la kula kul olmavacağız, çıka- rakulohnayacağız, Faniiere kul ofanayacağc. sadeceAOah'a kul olmanın hazzuu yaşay acağız (1993 Üsküdar). # Türkiye'de şu anda birile- rinin şeriah var. Ama bu şeri- at tükendi. Şu anda kahrolsun şeriat diyenler, kendi kendile- rine kahroluyorlar (1993 Üsküdar). # "Ben Müslümanım'' diye- nin tekrar \-anma geGp bir de "Aynı zamanda laikim" deme- si mümkün değiL Niye? Çün- kü Müslümanın yaraüos] Al- lah, kesin hâkimiyet sahibidir. "Egemenlikkayıtscşartsız nıD- letindir'' koskocabiryalan. Ege- rnenlik kayıtsızşartsızADah'm- dır (1994 Ümraniye). # Elhamdülillah şeriatçıyım (1994Milliyet). 9 Yılbaşma karşıyun (1994Sabah). • Ata'ya saygı duruşunda sap gibi ayakta durmaya gerek yok (1994 Hürnyetj. #Bimniçingünahdosyasıha- zniamısjar. Bizim günah dosya- mızda ne \ar. İstanbul Büyük- şehir Belediye MecBa'ni fatiha ile açmak var. Bir Mecüs'i fati- hayla açûk. Fatiha ile Meclis'i açmak nedir? Once bunu açık- layanm_ Fatihanm manası ne- dir? Fatiha, karanhğt aydmhğa açmaknr (1995 Zeytinbumu). • Yırmi yıl önce, yirmi beş yıl önce deselerdi, pop yıldız- lannın çılgınlıklannı sergile- dikleri Gülhane Parkı'nda bir gün gelecek, Allah'a âşık olan- lar, ona sadık olanlar, muhlis- ler bu çınarlann altını dol- duracak ve buradan dünyaya nasıl ortaçağın karanlıklann- dan bir yeni çağ açmışlarsa, Allah'ın izniyle bir yeni çağ açümışsa, Aüah'ın izniyleyeni bir çağ, zulüm çağı kapatılacak, aydınJık bir çağ açılacaktır (1995 İstanbul). 9 tmamlar da nikâh krysm ll995Mılhyet). # Minareler süngü, kubbeler miğfer, camiler kışlamız, müminler asker (1997 Siirt). • Ben tekkeye değfl dergâha gittim (1997 Gözcü). ESKİ DIYANETIŞLERI BAŞKANI: ULEMA YOK, DİN BİLGİNİ VAR tstanbul Haber Servisi - Eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Muri Yılmaz, Din İşleri Yüksek Kurulu 'nun "basörtüsüyle" ilgili kara- rının bulunduğunu anımsa- tarak bu karann 1980'den bu yana hiçbir zaman dik- kate alınmadtğını söyledi Yılmaz, Erdoğan'ın tür- ban açıklamalannayönelik şunlan kaydetti: "Din İşle- ri Yüksek Kurulu'nun 1980 yılında türban ile ilgili aldı- ğı karardan sonra imam ha- tip okullanna türbanlılann alınıp alınmaması tartışma- lan olmuştu. Diyanetten so- rumlu dönemin DevletBaka- nı Mehmet Özgüneş, bu ko- nuyu Din İşleri Yüksek Ku- rulu 'na sordu. Kuranıke- rim 'in Nur Suresi 'ndeki il- gili ayeti kanıtgösteren Din işleri Yüksek Kurulu 'Ba- şörtüsünün, bağlama şekli, deseni, rengi örfidir vegele- nekseldir' dedi Ama hiçbir zaman dikkate alınmadı. Hü- kümeti yönetmekle görevli olan kişiler eğer böyle birşe- yi istiyoriarsa karan uygula- sınlar. Din işlerinin görüşle- ri şahısları bağlar, devleti bağlamaz, Bu nedenle bu- güne kadar bu karar hiç dik- kate alınmadı. Clkemizde ulemayok. Din bilginleri var. tslamiyette de Hıristiyanlık- takigibiruhban sımfiyoktur. Bu insanlann diğer insanlar- dan üstünlüğü yoktur." AKP YÖNETÎMİ YARIŞ İÇtNDE Tabana türban mesajlan AıNKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 3 Kasım seçimleri öncesinde meydanlarda türban sorununun çözümü konusunda verdiği sözleri tutamayan AKP yönetimi, AlHM'nın türban karan üzerine sert çıkışlar yaparak tabana mesaj verme konusunda yanş içine girdi. AlHM'nin türban karanndan hemen önce ilk açıklamayı TBMM Başkanı Bülent Armç yaptı. Arınç, kamusal alanlarda türban yasağını savunan ve Çankaya Köşkü'nde de bu yasağı uygulayan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'i sert biçimde eleştirdi. Sezer'in bu uygulamasıyla Türk kadınını aşağıladığını savunan Annç, yeni seçilecek cumhurbaşkanının bu yasağı sürdürmeyeceğinden adı gibi emin olduğunu söyledi. A l H M SONRASİ İLK CÜL KONUŞTU AİHM karannın ardından ilk açıklamayı Dışişleri Bakanı AbduDah Gül yaptı. Türban konusunun Türkiye'nin kendi sorunu olduğuna işaret eden Bakan Gül, "Bildiğim kadanyla bu. yasaklan savunan bir şey değü Bir kurumun uygubunası, o kurumun yetidsi dahilinde diyor. Bu, yasaklann devanı ettiği ankuruna gelmez. Bunun ötesinde bu, Türkiye'nin kendi sorunudur. Bu tip yasaklarla Türkiye'nin bir yere ghmesi mümkün değildir'' dedi. Gül'ün, bu konuda bir yasal düzenleme yapılıp yapılmayacagı sorusu üzerine "Deride yapıhr mi yapdmaz mı görürsünüz" demesi dikkat çekti. Gül'ün ardından bu kez Başbakan Recep Tayyip Erdoğan sert çıktı. Erdoğan, "Bu karar, bir dosyafleDgfli wribniş karanhr. GeneOeştinnemek gerekir. Bundan sonra süreci bu anlayış içinde değerkndirmek gerekir'' diye konuştu. AB sürecine saygı duyanlardan AB üyesi ülkelerdeki icraatlara da saygı duymasını isteyen Erdoğan, "Çünkü yüzde 99'u Müslüman olan Türkiye'deki bu uygulama, AB üyesi ülkelerden acaba hangisinde var? Bu soruya da cevap bulmalanm özeDikle isterim. Eğer bu soruya da cevap bulabüuierse o zaman bu düşüncelere çok daha farkh bir şeldlde ben de saygı duyanm" dedi. BAŞBAKANLIK ÇARK ETTl Suçluyine Türkbasını ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AlHM'nin türban karanyla ilgili olarak "Mahkemenin bu konuda söz söyleme hakkı yoktur. Söz söyleme hakkı din ukmasınındır'" diyen, Türkiye'ye dönüşünde de konuyla ilgili sorulara "Başbakan bir kere konuşur. Sen de bir gazeteci olarak bir kere konuşulunca anmda kapacaksm. Kapanuyorsan o zaman çok amatörsün. Hemen süraüe geUştirmen laznn" yanıtmı \eren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bir gün sonra "çark etti". Başbakanlık Sözcüsü Aldf Beki de Başbakan Erdoğan'ın türbanla ilgili sözlerine tepkiler artınca dün öğleden sonra "bir gün gecikmeH" açıklama yaptı. Başbakan'ın sözlerini düzeltmekte zorlanan Beki. açıklamasında Erdoğan'ın değerlendirmelerinin bazı yayın organlannda "maksadı aşan bir şeldlde haber ve yorumlara konu yapıknğnu'' ileri sürdü. Beki, bu yayın organlan okunduğunda, sanki Başbakan'ın, konunun AlHM'nin görev alanına girmediğini, yapılan bir baş\-uru ile ilgili olarak karar alma ve söz söyleme yetkisinin bulunmadığını söylediği şeklinde bir izlenim oluştuğunu dile getirdi. Beki, "Sayın Başbakan'm dünyevi hukuk alanına giren bir düzenkmenin, din bflgmlerine bırakılması gerektiğini söylemesi söz konusu değildir, obnanuşnr da" dedi. Beki, Erdoğan'ın "ulema" sıfahyla "biBrkişiyr kastettiğıni bildirdi.