Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 EYLUL 2004 CUMA 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü, Immanuel Kant'm (1724-1804) 200. ölüm yıldönümü nedeniyle 6-8 Ekim tarihlerinde uluslararası bir sempozyum düzenliyor Iki yüz yıl sonraKant s.^empozyum 2 basamakh olacak. İlk basamakta, 3 Ekim de Istanbul da, Tünel'de, GoeîheEnstitüsü salonunda bir günlük ve üç oturumluk bir toplantı gerçekleştirilecek. Ikinci ve ana basamakta ise 6-7-8 Ekim tarihlerinde Muğla Üniversitesi Merkez Kampusu 'nda üç gün boyunca ve iki salonda, 21 oturum yapılacak. ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Belçika, Kanada, Hollanda, îsviçre, Yunanistan, Macaristan dan 23 yabancı felsefeci katılacak. Ülkemizden katılacakların sayısı 52. YUCELKAYIRAN Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü, Immanuel Kant'ın (1724-1804) 200. ölüm yıldönümü nedeniyle 6-8 Ekim tarihlerinde uluslararası bir sempoz- yum düzenliyor. Sempozyum hakkın- da, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölü- mü Başkanı Prof. Doğan Özfem ile ko- nuştuk. - Sayın Doğan Öztem, neden Kant adına bir sempozyum düzenJiyorsu- nuz? Kantadına birsempoz>iun düzen- lemenizin febefi gerekçesi nedir? DOĞAN ÖZLEM - Yanıta geçme- den önce şunu belirteyim. Sempozyu- mumuz 2 basamaklı olacak. Ilk basa- makta, 3 Ekim'de Istanbul'da, Tünel'de, Goethe Enstitüsü salonunda bir günlük ve üç oturumluk bir toplantı gerçekleş- tirilecek. tkinci ve ana basamakta ise 6-7-8 Ekim tarihlerinde Mugla Üni- versitesi Merkez Kampusu'nda üç gün boyunca ve iki salonda, 21 oturum ya- pılacak. Neden Kant? Içinde bulunduğumuz yıl, Kant'ın 200. ölüm yıldönümüdür. Almanya başta olmak üzere, şu ana ka- dar çeşitli ülkelerde Kant üzerine çe- şitli yayınlar yapıldı; toplantılar düzen- lendi; bu faaliyetler yıl sonuna kadar sürecek. Bizim sempozyumumuz dünyada yıl içinde şu ana kadar düzenlenmiş ve bundan sonra düzenlenecek olan top- lantılar içerisinde en geniş kapsamlısı olacak. Kant, felsefe tarihinin doruk- taki adlarından biridir; gelmiş geçmiş en büyük 8-10 filozoftan biri sayılır. Muğla Felsefe Bölümü olarak her yıl düzenlediğimiz Felsefe Günleri'nin bu yıJ üçüncüsünü gerçeldeştireceğiz. Fel- sefe Günleri kapsamında önceki yıllar- da 'Bilgi ve Değer' ve 'Adalet' konulu ulusal sempozyumlar düzenledik ve her iki sempozyumun bildirilerini ki- tap halinde yayımladık. Bu yılın Kant'ın 200. ölüm yıldönümü olması, bu yılki sempozyumun konusunun 'Kant' ol- masında belirleyici oldu. Aynca rektörlüğümüzün ve Yapı Kre- di Kültür Merkezi'nin des- tekleri sayesinde sempozyu- mu uluslararası düzeyde ger- çekleştirme olanağı bulduk. 75 felsefeci katılıvor kadar bu çapta birsempoz>iıındüzen- lendimi? ÖZLEM-Evet, ülkemizde Kant hak- kında ilk defa bir sempozyum düzen- leniyor. Fakat Kant, felsefenin demir- başlanndan olduğundan, herhangi bir konuda düzenlenmiş birtoplantıda doğ- rudan onun hakkında veya ona gönder- melerde bulunmadan gerçekleştirilmiş pek az felsefe toplanhsı yapılmış ola- bileceğini düşünüyorum. Başka ülke- lerde, özelükle Almanya'da Kanther za- -SempozyumcabsmaJan- nı bildiğim kadanyla biryd- dırsürdüriiyorsunuz. Şu an- da çahşmalaruuztamamlan- dı nu? Program ve kaülım- cı sayısı hakkında bilgi verir misiniz? ÖZLEM - Çahşmalanmızın önem- li bir kısmı tamamlandı. Programımız şu günlerde kesinlik kazanacak. Ke- sinleştığinde medyada ve internette du- yuracağız. Sempozyumumuza, ABD, Almanya, ingiltere, Fransa, Belçika, Kanada, Hol- landa, Îsviçre, Yunanistan, Macaris- tan'dan 23 yabancı felsefeci katılacak. Ülkemizden katılacakların sayısı 52'dir. - Türki)e'de Kant hakkında ilk defa böylebirsempozyumdüzenfcniyor.Baş- ka ülkeierde Kant hakkında şimdiye tkinlikte her şeyden önce felsefenin binlerce yıllık tertıel sorunlanna getirdiği çözüm önerileri ve bu önerilerin son 200 yıl içerisinde felsefe tarihinde ve genellikle Batı düşüncesinde yarattığı olağanüstü etki leri ele alınacak. man gündemdedir. Fakat Almanya'da bile, bu yıl içerisinde bizim sempozyu- mumuz çapında bir Kant etkinliği şu ana kadar gerçekleşmedi. -Sempozyumun genelyapısı hakkın- da bilgi verir misiniz? Sempozyumda sunuiacak bildirilerin odağuıda hangi probiem ve kaygılar öne çıkmakta? ÖZLEM-Heralanda olduğu gibi fel- sefede de modalar vardır. Bazı dönem- lerde, bazı filozoflar veya felsefe an- iayışlan pek ilgi çeker, yaygınlaşır; son- ra bakarsınız bir dönem adlarından hiç söz edilmez olur. Fakat büyük filozof- lar moda dalgalanndan pek etkilen- mezler. Onlar her dönemde kendileri- ne başvurulan adlardır. Başka bir de- yişle, onlar eskimezler, çünkü felsefe- ye katkılan kalıcıdır. Platoa, Aristote- Jes, Ldbniz, Hegel, Marx bu adlardan- dır. Ve Kant da bu adlar arasında yer alır. Dolayısıyla Kant, sempozyumu- muzda, her şeyden önce felsefenin bin- lerce yıllık temel sorunlanna getirdiği çözüm önerileri ve bu önerilerin son 200 yıl içerisinde felsefe tarihinde ve genel- likle Batı düşüncesinde ya- rattığı olağanüstü etki bakı- mından ele alınacak. Batı felsefesi ile Batı kül- türü arasında yüzlerce yıl- dan beri suren bir etkileşim ilişkisi vardır. Batı'da yaşam felsefeyi etkilediği kadar fel- sefe de yaşamı etkilemiştir. Dolayısıyla Batı'yı anlama- nın en uygun yollanndan bi- ri, Batı kültürü ile Batı fel- sefesi arasındaki etkileşimi ka\Tamaktır. Bu nedenle, ör- neğin bir Kant'ı anlamak, modern Ba- tı'yı oluşttıran yönlerin bir kısmım da anlamak demektir. Ucuz ve yüzeysel Batı taklitçiüği ve- ya Batı düşmanlığı yerine, Batı'yı en üst düzeylerde anlamanın ve gerekti- ğinde yine en üst düzeylerde eleştirme- nin yollanm kendimize açmalıyız. Batılı oluruz veya olmayız. Bu, bir tarihseLpolitik seçim sorunudur. Fakat seçimimizhangi yönde ohırsa olsun, Ba- tı'yı öncelikle ve en üst düzeyde anla- mak zorundayız. Çünkü Batı, bu top- raklarda yaşayan bizlerin bin yıllık bir kaderidir; onunla ne yapacağımızı son üç yüz yıldır sorup duruyoruz. Kant'ı anlamak, üç yüz yıllık sorumuza üst dü- zeyde biryanıt verme konusunda bize bazı ışıklı yollar açabilir. Ben şahsen, bu sempozyumun bizler açısından en önemli yönünün bu olduğunu düşünü- yorum. Oturumlar dört seksiyon ha- linde gerçekleştırilecek. Seksiyon baş- lıklan, 'TeorikFebefe','PratikFelsefe', 'Pbtitik Feisefe' ve 'Estetik'tir -Sempozyuma \erB ve yabancı han- gi ünlü düşünürler davet edildi? ÖZLEM- Sempozyumumuzun onur konuğu, yaşayan en önemli filozoflar- dan KaıİOttoApeJ olacak. Açılış otu- nımundaApel'le birlikte KantGeseDsc- haft'ın (Kant Derneği) müdürii Manf- red Baum ve PaulGuyer yer alacaklar. Sempozyumumuza katılacak ülkemiz felsefecilerinden bazılannın adlannı vereyim: Bedia Akarsu. Ioanna Kuçu- radi, Betül Çoruksöken, Vehbı Hacıka- diroğlu, Arslan Kaynardağ, Uluğ Nut- ku,Sevgiİyi, VasinCeylan, Hasan Ünal Nalbantoğlu, SafTet Babür Müzlk dlnletiler! de olacak -SempozjTim sırasmda başka etkin- Kkler de yer aüyor mu? ÖZLEM- Sempozyum aksamlann- da klasik Ban müziği ve klasik Türk mü- ziği dinletilerimiz olacak. Sempozyu- mun bitiminde, 9 Ekim günü, yerli ve yabancı tüm konuklanmız için Milet ve Efes'e gezi düzenlendi. 'Baü febefesi- nin doğum yeri' olarak bilinen bu an- tik kentlerde. gezi boyunca küçük söy- leşiler de olacak. Uluslararası İstanbul Çocuk Filmleri Festivali başlıyor Sinemanın 'abc'sibugün Festhalde 'Eskimo' (üstte) ile Robiee Donner Kiss 'in de solda) aralarındayer aldığı 20 ilkeden 60 'ın üzerinde uzun ve usa metrajh fîlm gösterilecek. Kültür Servisi - Bu yıl ikincisi düzenlenen l luslararası Çocuk Filmleri Festivali 24 Eylül'de başlayacak. 30 Eylül'e kadar sürecek olan festival sırasında. sinemamn 'abc'si olan ve animasyon sinemanın başlangıcı sayılan Tomatrop, çizgi film düzeneği Flibbuk ve hareket eden resim makinesi Zoetrop, defişik anlatımlarla çocuklara tanıtılacak. Festivalde bu yıl, aralannda ortak yayınlann da olduğu 20 üUceden çoğu ödüllü 60'ın üzerinde uzun ve kısa metrajh film gösterime girecek. Izleyiciler, festival süresince Rusya, Fransa, Almanya, İngiltere, Israil, Türkiye, îsviçre, Arjantin, ABD, Portekiz, Macaristan, Avustralya, Romanya, Iran. Hollanda, Kanada, Ispanya. Türkmenistan, Yunanistan ve Finlandiya'dan gelen çocuk filmlerini Türkçe seslendirmeleriyle izleme frrsatı bulabilecekler. Aynca çocuk sinemasına önemli katkılan olan Andre Melançon'un "Coft'un Yaa", "Savaşı Durduran Köpek" ve "Broccoü" isimli üç filmi çocuklann beğenisine sunuiacak. Etkinlik kapsamında seçici kurulunu 9-13 yaş arası çocuklann oluşturduğu, çocuklar için yapılmış Kısa Film Yanşması da yer alıyor. Filmler Peugeot CineCity Etiler. Bonus Premium CineCity Trio Kozyarağı, CineCity Olivium Zeytinburnu ve Peugeot CineCity YeşilkÖy sinemalarında gösterilecek. (0 212 241 68 77) • Bülent Oran dün 06.30'da kalp ve böbrek yetmezliği nedeniyle üç gün önce kaldınldığı Haydarpaşa Eğitim ve Araşnrma Hastanesi'nde yaşamını yitirdi. Oran için 11.30'da Yeşilçam Sokağı'nda Erman Han önünde bir tören düzenlenecek. Oran'ın cenazesi Teşvikiye Camisi'nde kılınacak öğle namazının ardından Feriköy Aile Mezarlığı'nda toprağa verilecek. Senaryo rekortmeni Bülent Oran yaşamını yitirdi Altın Çağ'ın senaristine vedaKültür Servisi - Sınemamızda Alün Çağ olarak bilinen, 1950 'lerden 80 'lere uzanan dönemin en çok senaryo yazan (bini aşlon) senansti Bülent Oran (80) kalp ve böbrek yetmezliği nedeniyle üç gün önce kaldınl- dığı Haydarpaşa Eğitim ve Araşnrma Has- tanesi'nde dün saat 06.30'da yaşamını yi- tirdi. Oran için Yeşilçam Sokağı'nda Erman Han önünde saat 11.30'da bir tören düzen- lenecek. Oran'ın cenazesi Teşvikiye Cami- si'nde kılınacak Öğle namazının ardından Feriköy Aile Mezarlığı'nda toprağa veri- lecek. 26 Mart 1924 doğumlu olan ve tek rakam- lara düşkünlüğü nedeniyle doğum tarihini 27 Mart 1923 olarak söyleyen Oran, sanat yaşamına deneme yazıJannın beğenilmesi üzerine 'Şaka' dergisinde mızah yazarlı- ğıyla başladı. 1952'de Ihsan Tomaç'ın yö- nettiği 'CennetYokulan'nda oynadıktan son- ra ilk senaryosunu yazarak 'Can YoJda- şı'nda (Yön: TalatArtamel) oyuncu olarak da görev aldı. 1953'de 'Drakula tstanbıj- da' filminde başrol oynadı. 'Akasyalar Açarken', 'Fosforiu Ce\ri- >ıem', 'AyşecikÇrtıPrtıKız', DudaktanKal- be'nin de aralarında yer aldığı bini aşkın se- naryoya imza atan Oran'ın başrolde yer al- dığı filmlerin başlıcalan 'Ankara Ekspre- si', 'Anm Bahm Peteğim', 'îngiliz KemaF. 'KujTucakh YîısuT \ e'\ atan veNamık Ke- mal' olarak sıralanabilir. Oran'ın yaşamı son olarak geçen yıl 'Al- ön Çağnı Yönetmeni Bülent Oran' adlı MehmetGüleryüz ve Feza Sınar imzalı bir belgesele konu olmuştu. - YAZIODASI SELtM İLERt Behçet Necatigil'in Evi (2) Bu evdeki sevecen sessizlik, biraz da o "Eski So- kak" şiirindeki pişmanlığa bağlanabilir. Sanki bu ev- de kimse yüksek sesle konuşmamış, birbirine inciti- ci hiçbir şey söylememiştir. Necatigil şiirine tutkun olanlar bilir, onun eserinde en ağır güceniklikler bile içte yaşanır. Daha ilk şiirte- rinden başlayarak: "Kıvransam da ben, kime ne? Her geceki gibi yine Alıyor beni içine Bir örûmcek ağı kadar Ince.. Ince.. Ipinceyas." Derken bir köşeden kedi çıkar. Siyahlı beyazlı mas- ke takmış kedi. önce görünür, kaçacakmışçasına. Ama oyunbazdır, kanepeye fırlayıp kumaşı tırtıklar. Elbette adı da vardı kedinin, unutmuşum... Yemek odasından çıktınız mı, kısacık-daracık ko- ridor, doğru yürüyün, Behçet Hoca'nın odası. Bütün şiirveçalışmahayatınıngeçtiği. Bu çalışma odası, Ih- lamur sırtlanna bakar. Necatigil, bu çalışma odasında bana, Süslü Kara- kol Durağı radyo oyununun gizlerini aç/klamıştı. Uzakta, yukanda, sırt ortalanmışken beliren bir ya- pıdır Süslü Karakol; Suttan Hamid döneminden kaJ- mıştır. O zamanlar yarı haraptı, fakat hâlâ süslüydü. Süslü Karakol Durağı'nda, birbirine teğet geçmiş acı dolu iki yaşamın öyküsü radyofonik seslere dö- nüşür. Aynlık ve gurbet duygusu, yankılarfa yansıtılır "İlk mısraın sözcükleri yankı halinde tekrarlanır, erir." "Yankı erir, uzaklaşır." Bu çok ince eser, şu pencereden kim bilir kaç yılın bakışını, gözlemini, ızleyişini taşımaktadır. Necatigil, bir defasında, krokilerini göstermişti. Orada, durak- ta, az ötedeki çeşmeden ıssız gecelerde işitilen su se- sinı defalarca dinlemış. Süslü Karakol'un önündeki otobüs durağı kaldınl- dı galiba. Süslü Karakol ruhsuz bir onanmdan sonra lokanta oldu. Battı çıktı lokanta... Necatigil'in oyu- nunda uzak hayal gibi duruyor. Bizler için. Gelecek kuşaklar, radyo oyununa esin kaynağı olmuş yapıyı bilmeyecekler. Behçet Hoca'nın odasında kitaplardan artık göz gözü görmez olur. Ama bunca kalabalıkta her şeyin yeri bellidir. Dakikasında aradığını bulurdu Necatigil. Krtaplannı başkalanyfa payfaşırdı. Bana tanıttığı ya- zarlan düşünüyorum şu an. Başta Kemal Bilbaşar'ın Denizin Çağınşı romanı. Bilbaşar'ı okumuştum oku- masına, Denizin Çağınşı'ndan habersizdim. Hocamız, "Çok güzel bir romandır"', demişti. Sonra Kenan Hulusi Koray, Ümran Nazif, Bekir Srtkı Kunt... Odasında, masasının üstündeki tahta kutuda, kü- çük küçük kesilmiş kâğıtlar, defter yapraklan, ince kartonlar dururdu. Edebiyatımızda ısimler Sözlüğü de, Edebiyatımızda Eserier Sözlüğü de önce bu kar- tonlara, kâğıtlara yazılmıştır. Şiirler, radyo oyunlan, yazılar, çeviriler, mektuplar, hepsi bu evde, bu odada nefes alıp verirdi. Bence, Necatigil hiçbir zaman apartmana çıkma- mıştı. Şıiriyle, davranışı ve tercihleriyle, hep eski, çok eski bir sokağın yücegönüllü insanı oldu. Bir yandan da dört duvan arasında uzak yolculuk- lara çıkardı. Uzak Yol Kaptanı'nda Kaptan söylüyor: "Ithaka'ya giden gemide ben de vardım. Tortuga adasında korsanlaria savaştım. Evliya Çelebi, Kara- deniz'deki fırtınayı benimle birlikte atlattı. Bakmayın siz, ben şimdi.." Evin sesleri şimdi bir radyo oyunundan yankırgibi. Necatigil hangi edebiyat adamını anıyor?.. Öneriler Kitap/ Puşkin, I ve II, Henri Troyat Türkçesi: Oğuz Pettek, MEB Yayınlan, 1951. (Yeniden niye yayımlan- maz ki?!) Behramoğlu Mardin ve Kars'ta • Kültür Servisi - Ataol Behramoğlu 24 Eylül Cuma günü saat 12.00'de Mardin Kızıltepe Belediyesi'nce düzenlenen '1. Kızıltepe Kültür Sanat Festivali' kapsamında Ana Çocuk Sağlığı Konferans Salonu'nda; 25 Eylül Cumartesi günü saat 17.00'de ise Kars Belediyesi'nce düzenlenen '2. Kars Kent Kurultayı ve Kafkas Kültürleri Festivali' kapsamında Kars Belediyesi Kültür ve Sanat Merkezi'nde şiirlerini okuyacak, okurlanyla söyleşecek ve kitaplannı imzalayacalc Müzisyen Haluk Çetin de dinletilerde 'Ataol Behramoğlu Şarkılan'yla yer alacak. (Kızıltepe: 0482-3135804/ Kars: 0474- 21239422121744) K Ü L T Ü R İ Ç t Z t K K Â M t L M A S A R A C I