Katalog

2 HAZİRAN 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr 11 Irak'ta yeni devlet başkanıyla birlikte yeni kabine de açıklandı... GYK kendisini feshetti Geçici yönetim eldeğiştirdiDış HaberlerServisi-Irak'ta 30 Ha- ziran'da gerçekleşecek yetki devri çerçevesınde yeni devlet başkanı ve bakanlar kurulu dün belirlendi. Gün- lerce yaşanan tartışmalann ardın- dan, devlet başkanhğına Sünni bir Arap olan Gazi Meşal Acil el Yaver getirildi. Yeni devlet başkanının duyurulma- sından birkaç saaat sonra. Irak'ın yeni Başbakanı İyadADavide, 33 ki- şiden oluşan yeni bakanlar kurulu- nu açıkladı. denel seçimlerin yapı- lacagı ocak 2005 'e kadar ülkeyi yö- netecek geçici hükümet, dün patla- malarla sarsılan başkent Bağdat'ta yemin etti. Geçen haziran ayında oluşturulan Geçici Yönetim Konseyi (GYK) bek- lenmedik ve tartışmalı bir kararla ken- disini feshederken ABD liderliğın- dekı koalısyonun Irak'ta kurduğu si- vil ıdare olan Geçici Koalısyon Yö- netimi'nin 30 Haziran'a kadar ülke- de yetkili ve egemen organ olmaya de- vam edeceği bildirildi. ABD'nin atadığı GYK'den Nasır Kamil Çadırcı, devlet başkanlığı gö- revıne önce ABD'nin desteklediği Sünni Adnan Paçacı'nın atandığını, ancak Paçacı'nın bunu reddetmesi üzerine GYK Başkanı 46 yaşındakı El Yaver'in atandığını duyurdu. GYK Yaver'in devlet başkanlığını destek- liyordu. El Yaver 'tam egemeıüik' istedi El Yaver, dün yaptığı ilk açıklama- da, Birleş.mış Mılletler Güvenlık Kon- seyi 'nin bir kararla Irak'a "tam ege- menlik" sağlamasını istedi. Yaver. u Irakhlarolarak.özgür.bagunsız,de- mokratik ve birleşik bir ülkeyi yeni- den kurabümek için tanı egemenliğin verilmesini istiyoruz" dedi. Saddam Hüseyin'in 25 yıllık iktidanndan son- ra Irak'ın yeni devlet başkanı olarak daha çok sembolık bir görev üstlenen Ya\er, ABD işgalini eleştırmişti. Adnan Paçacı ise, "kendisinin, ABD'nin adayı olaraksuçlanması ne- deniyle" görevi reddettiğini söyledi. Amerika'nın adamı olduğunu redde- den Paçacı, "Beürli çevrelerin, göre- vi benim üsttenmemden rnemnun ol- mayacaklanm gördünı ve kişisel ne- denkrden ötürü görev reddettim" de- rak'ta, günlerce süren tartışmalann ardmdan devlet başkanhğına El Yaver getirildi. Başbakan Allavi'nin 33 kişilik kabinesi dün törenle yemin etti. GYK sürpriz bir kararla kendini feshetti. Bremer liderliğindeki Koalisyon Yönetimi ise 30 Haziran'a kadar yetkili kalacak. PORTRE / CAZI MESAL ACİL EL YAVER Dış Haberler Servisi - Irak'ın yeni devlet başkanı olan Sünni Gazi Meşal Acil el Yaver, kuzeydeki Musul kentinde bulunan ve 3 milyon Sünni ve Şii üyesiyle ülkenin en büyük aşireti olan Şammari aşiretinden geliyor. 46 yaşındaki El Yaver, ABD'deki George Washington Üniversitesi'nde inşaat mühendisliği okuduktan sonra Suudi Arabistan'da telekomünikasyon şirketi açtı. ABD işgalinin ardmdan nisan ayında amcasının öldürülmesi üzerine ülkesine döndü ve Geçici Yönetim Konseyi (GYK) üyesi oldu. GYK Başkanı İzzeddin Salim'ın 17 Mayıs'ta öldürülmesinden sonra bu göreve El Yaver atandı. Kürtlerin ve Şiilerin desteğini alan El Yaver'in Hıristiyanlann haklanna da saygılı olduğu belirtiliyor. VVashington'ın, ılımlı bir Sünni olan Meşal Acil el Yaver'in devlet başkanhğına neden karşı çıktığı tam olarak bilinmiyor. Ancak El Yaver, daha önce yaptığı açıklamalannda, ülkedeki güvenlik sorunundan ABD işgalini sorumlu tutmuş ve Felluce'de sivillerin öldürülmesini de sert sözlerle eleştirmişti. ABD'de eğitiın gören El Yaver, Konsey üyelerinin çoğunun üzerinde birleştiği bir isiın. (REUTERS) di. Konsey üyeleriyse, Amerikalı yö- netici Paıil Bremer'in, Paçacı'nın se- çilmesi içın kendilerine baskı yaptı- ğını söylüyordu. El Yaver'in seçilme- si halinde bu karann ABD tarafın- dan veto edilebıleceği bile gündeme gelmişti. BM Genel Sekreteri'nin Irak özel temsilcısı Lahdar Brahimi, devlet başkanı yardımcılıklanna. Şii Islami Dava Partisı üyesi İbrahim El Cafe- ri ve Kürdistan Demokrat Partisi üye- si Rovş Şrveyş'in atandığını bildirdi. Yeni hükümetin geçen hafta atanan Başbakanı İyad Allavi'nin kabıne- sindeki bakanlar da dün yemin etti- ler. Geçici hükümetin devir teslim tö- reni Bağdat'ta. Saddam Hüseyın'in "Saat Kuksi" olarak anılan sarayın- da yapıldı. Yeni kabinede daha önce dışışlen bakanhğına gehrileceği belirtilen Ber- ham Salih, ulusal güvenlikten sorum- lu Başbakan Yardımcısı olurken Hoş- yar Zebari dışişleri bakanlığı görevi- ni sürdürecek. 2 ûye fesüı karanna karşı çıkü Yeni kabinenin açıklanmasının ar- dından GYK sürpriz bir kararla ken- dini dağıttı. ABD'li bir yetkili, "GYK, bu sabah (dün) kendini lağvetmiştir. Kurulan yeni geçici hükümetse, 30 Haziran'daki tam vetki devrine ka- dar yükümlülükleri üstfenecektir" de- di. Konsey üyesi Yonnadam Yiısuf Kanna, 22 üyeli konseyin 2 üyesmin Konsey'ın kendisini derhal feshet- mesıne karşı çıktığını söyledi. Konsey "ın 30 Haziran"a kadar gö- revde kalması bekleniyordu. Kana, iki üyenin, martta onaylanan geçici anayasanın. konseyin egemenlik dev- rine kadar görevde kalmasını gerek- tirdiğıni belirtti. Üst düzey ABD'li bir yetkili, Paul Bremer liderliğindeki Koalisyon Yö- netimi'nin 30 Haziran'a kadar görev- de kalacağını söyledi. Yetkili, yeni kabinenin kısa süre içinde, 30 Haziran'dan sonra Irak'ta- ki ABD ve diğer ülkelerin askerleri- nin statüsünü görüşmeye başlayaca- ğını da açıkladı. IRAK'IN YENİ HÜKÜMETİ Dış Haberler Servisi - Irak'ta Ocak 2005'te düzenlenecek genel seçimlere kadar ülkeyi yönetmesı beklenen hükümetin üyelerı bellı oldu. Başbakanlığı Iyad Allavi üstlenırken başbakan yardımcılığı Berham Salih'e verildı, 33 kışıden oluşan bakanlar kurulu şöyle: Devlet Bakanı: Kasım Davud; Devlet Bakanı: Mahmud Ferhan Osman; Devlet Bakanı: Adnan el Cenabi; Dışışlen Bakanı: Hoşyar Zebari; Petrol Bakanı: Tanıer Garban; tçışlen Bakanı: Felah Hasan el Nalab; Maliye Bakanı: Adil Abdülmehdi; Savunma Bakanı: Şeyh Kazmı el Şalan; Adalet Bakanı: Malik Dohan el Hassan; İnsan Haklan Bakanı: Bahtiyar Emin; Enerjı Bakanı: Eyhamel Samaray; Sağlık Bakanı. Ala Abdüssahab el Alvan, tletişim Bakanı: Muhammed Ali Hakhn: tmar \e Iskân Bakanı: Ömer Faruk; Çevre Bakanı: Miskat el Momen; Göçmen ve Mülteciler Bakanı: Paskal tşo; Yüksek Öğretim Bakanı: Tahir el Bakaa: Sanayi ve Maden Bakanı: Haşim el Hasan; Çahşma ve Sosyal Işler Bakanı: Leyla Abdüllatif; Kültür Bakanı: Müfid el Cezairi; Tarım Bakanı: Savsan El Şerifi; Eğıtim Bakanı: Samiel Muzaffer; Sulama Bakanı: Abdüllatif Raşid; Planlama Bakanı: Mehdi El Hafiz; Bayındırlık Bakanı: Nesrin Mustafa el Barvari; Bilim ve Teknolojı Bakanı: Raşid Ömer Mandan; Tıcaret Bakanı: Muhammed el Cuburi; Ulaştırma Bakanı: Luay Hatem Sultan el Aris; Gençlik ve Spor Bakanı: Ali Faikel Gabban; Kadın Sorunlan Bakanı: Nermin Osman; Eyalet Işleri Bakanı: Vail Abdüllatif. AÜH'TEN ANKARA'YA MESAJ 'Türkiye ile iyi flişkiler istiyorıız' ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Bakanı AbduDahGüL Kürt grupla- nn Kerkük'te nüfus denge- sıni değıştırmeye çalıştık- lan haberlerini dikkatle in- celedıklerini belirterek "Orada fiili durum yarat- maya dönük bilinçii hare- kedere Türkiye'nin tepkisi açık olacaktır. Kerkük ile oynamak. açık söylüyonım, tehlikelidir" dedı. Irak Kürdistan Yurtsever- ler Birliğı (IKYB) üst düzey yetkilisi Berham Salih ise Ankara temaslannda, Tür- kıye ile ıyi ilişkiler istedik- lerini, Iraktop- nklarmm komşu ülkele- R saldırılar için kullanıl- nasına ızın \ermeyecekle- nni söyledi. Salıh,PKK'ye karşı işbirliği sözlerini yine- kdi. Dışişleri Ba- knlığı'nda MüsteşarL'ğur Ziyal ile görü- ün Berham Salih, Kuzey 'jak'ta inşa et- -Jderi havaala- zından uçuşla- i ^ rm başlaması *"""""" çin Türkiye'den destek is- sdi. Ankara ise bunun içın benüz erken olduğu" yanı- aıı verdi. Salih'in, ülkede aerji ve altyapı konuların- la da yardım istediği kayde- iıldi. Kürtier 5 ya da 6 bakanla temsil edilecek Salih görüşmede, geçici :ak hükümetinde kendisine »şbakan yardımcılığı öne- ıldiğini, ancak henüz kara- • IKYB yetkilisi Berham Salih, geçici hükümette kendisine başbakan yardımcılığı önerildiğini, ancak henüz karanm vermediğini Ankara'ya anlattı. nnı vermediğini anlattı. Ba- kanlıktan aynlırken basmın sorulannı yanıtlayan Salih. yeni kabinede Kürtlerin güç- lü bir şekilde ve 5 ya da 6 bakan ile temsil edileceğini anlattı. Salih, Türkmenler konu- sunda sorular üzerine, "Türkmenlerin de ulusal ku- rumlarda temsil edibnesin- den yana olduklaruu" dıle getirdi. Gül: Kerkük'le oynamak tehlikelidir Gül, Suudi Arabistan zi- yareti dönüşünde Esenboğa Havalimanı'nda yaptığı açıkla- mada, Kerkük konusunda de- ğerlendirmeler- de bulundu. Mu- sul ve Kerkük'te nüfus yapısının bozulmasını a- maçlayan faali- yetler olduğu ha- berlerinin anım- satıhnası üzen- ne Gül, şunlan kaydettı: "Kerkük'le il- gili dikkatli bir çahşma içinde- >iz. GeBşmeleri yakından takip edrvoruz. Söyle- ""*" ~ nenlerin doğru- luğunu sahada takip ediyo- ruz, Orada fiili durum yarat- nıava dönük bilinçii hare- ketlere Türkiye'nin tepkisi açıkolacakür. Kerkükile ov- namak, açık söylüyorum, tehHkehdir." Gül. Türkiye'nin Irak'm kaynaklannm tüm Iraklıla- ra ait olduğu ve hepsi tara- fından paylaşılması gerekti- ği düşüncelerini daha önce birçok kez dile getirdiğini anımsattı. Üst üste 7 patlamayla sarsılan Bağdat'ta, 30. kuruluş yüdönümünü kutlayan IKYB de saldırrva hedef oldu. (Fotoğraf: AP) Sokaklardayine kan döküldü Irak'ın yeni yönetiminin belirlendiği gün başkent Bağdat'ta IKYB binası önündeyapılan saldında 4 kişi, Kuzey Irak'taki birpatlamada ise 11 kişi öldü Dış Haberler Servisi - Irak'ta yeni yönetimin belirlendiği gün, başkent Bağdat bombalarla sarsıldı. Kürdistan Yurtseverler Birliği (IKYB) binası önünde bir araçta meydana gelen patlama sonucunda en az 4 kişi öldü, 34 kişi yaralandı. Patlama, devlet başkanının seçilmesinden kısa bir süre sonra, yeni yönetimin açıklanmasının ardmdan meydana geldi. Işgal yönetiminin merkezi "yeşil bölge'* ile dışişleri bakanlığma da yakın olan IKYB bürosu girişinde patlamadan sonra büyük bir çukur oluştu. Bağdat'ta dün en az 7 patlamanın duyulduğu kaydedildi. IKYB binası önünde meydana gelen patlamada ölü sayısı başlangıçta 25 olarak açıklanmıştı. Daha sonra hastane kaynaklanna dayanarak sayının 4 olduğu belirtildı. Kuruluş yıldönümüydü Patlama sırasında binada IKYB'nin 30. kuruluş yıldönümünün kutlanmakta olduğu, yüzlerce kişinin katıldığı kutlamada parti lideri Celal Talabani'nin bulunmadığı açıklandı. IKYB, ABD'ye yakınlığı yüzünden Irak'ta tepkı çekiyor. Patlamadan hemen sonra binadaki güvenlik görevlilerınin dışanya ateş açtığı kaydedildi. Bir güvenlik görevlisı, ölenlerin 3'ünün güvenlik görevlisi olduğunu söyledi. Kuzey Irak'taki bir ABD üssü yakınlannda meydana gelen diğer bir patlamada. 11 Irakh öldü, 20'den fazlası yaralandı. Irakh güvenlik yetkilisi Hamid Mesud, "Sakalh bir adam. shah renkli bir BMYV'yi Amerikan askeri üssü girişinde havaya uçurdu. Patlama 11 Irakh sivilin ölümüne yol açtı, 26 Irakh sivil yaralandı" dedi. Tikrit'in 35 kilometre kuzeyindeki Baici'dekı Brrinci Piyade Tümeni'ne ait ileri operasyon üssünün ana gıriş kapısı önünde gerçekleşen patlama sonucunda 2 ABD askeri de yaralandı. AÇIKÇA ŞÜKRÜ SİNA GÜREL Yol Haritası, Yol Ayrımı Teknoloji o kadar gelişti, iletişim olanaklan o kadar ilerletildi ki, kara ulaşım araçları için bile ne- redeyse "otomatik pilot" diyebileceğimiz yönlen- diriciler yapılmak üzere. Yeni otomobillerde yol ta- rif eden, gidilecek olan yere en kısa yoldan yön- lendirme yapabilen aygrtlar var. Gideceğiniz yeri aygıta yazıyorsunuz, o da önce size bir "yol ha- ritası" çizip, siz yol aldıkça da "sağa dön, iki ki- lometre iierledikten sonra sola dön" gibi sözlü uya- nlarla yönlendiriyor. Varmak istediğiniz noktaya gel- diğinizde de "hedefe vardınız" diye belirtiyor. Ama önce nereye varmak istediğinizi sizin belirleme- niz gerekiyor... Aygıtın "aklı" bundan sonra çalış- maya başlıyor. AB ile ilişkilerimizde de hep sözü edilen bir "yol haritası" var. Biz önce adaylık, daha sonra da üyelik istediğimizi belirtmiş bulunduğumuz için AB tarafı da bize bir "yol haritası" verdi. Sorun, on- ların bize verdiği yol haritasının bizi istediğimiz he- defın epeyce uzağına götürecek olmasından kay- naklanıyor. Biz en kısa yoldan üyeliğe varmak is- terken, onlar hep bize, üyeliğin epeyce gerisinde olan noktalara ulaşabilmemizi sağlayabilecek yol haritaları dayatıyorlar. Bizi önce ilgisiz yerlerde dolaştıra dolaştıra "adaylık" noktasına kadar an- cak götürdüler; şimdi "müzakere" noktası için yi- ne ilgisiz yerlerde dolaştırmaya devam ediyorlar. Aralık sonunda belki AB aygıtından "istediğiniz noktaya geldiniz" sesi duyulacak ama, ondan sonra da üyelik için bize verilecek yol haritası, bi- zi AB yollarında hiç istemediğimiz kadar uzun bir süre dolaştırmaya devam edecek. AKP Hükümeti, işin başından beri milleti ara- basına doldurmuş gezdiriyor. AB'nin yol aygıtı da "şuradan dön, şuraya gir, buradan çık" diye ta- limatlarını seslendirirken arada "aferin, hedefe yaklaştın" diye şoförü yüreklendiriyor, arada da "siz bu gidişle hedefe hiç varamazsınız" diye mil- letin moralini bozuyor. Yol haritası belirleme yet- kisini AB aygıtına vermişiz bir kere... O da bizi is- tediği gibi dolaştırıyor. AKP'nin elbette asıl istediğinin nereye var- mak olduğunu açığa çıkartan yol kazalan da oluyor. YOK Yasası'yla ilgili olarak meydana gelen gibi... Bu kazalar, şoförün dalgınlığından değil, "nasıl olsa beni aygıtın yönlendırdıği düz yola çıktım, istediğim gibi hızlanınm, mesafe alı- nm" diye düşünmeye başlayıp, ihtiyatı elden bırakmasından oluyor. Ama dikkat etmesi ge- rektiğini hemen kavrayarak arabayı bir düşük vi- tese takabiliyor. Bir sonraki "rahatlama anı "na kadar... Son dönemde yaşananlar, AKP Hükümeti'nin "ilerleyiş"\ri\n yukarıdaki benzetmeye nasıl uydu- ğunu gösteriyor Tayyip Erdoğan Atina'da -hani şu eşinin topuklu ayakkabılarla Akropol'e tırman- dığı ve Karamanlis'in çizmeyi aşan hamlesinin AKP tabanını rencide ettiği gezide- Karamanlis'e şunu söylemişti: "Kıbrıs'tan kurtuldum, rahat ettim!" Yine aynı sıralarda Ege ile ilgili "istikşafi" görüşmelerde bir uzlaşmaya yaklaşıldığı haberleri de basında yer alıyordu. Yol haritasının düzlüğe çıkıldığını göster- diği bir sıraydı ki, artık gaza basılmasında hiçbir sakınca yoktu. Imam hatip kazası böyle meyda- na geldi. Şimdi AKP iktidan, kamuoyundan ve Silah- lı Kuvvetier'den gelen tepkiler karşısında YÖK Yasası ve imam hatipler konusunu yeni bir "bahar"a bıraktı. Ancak şimdi de yeni kılrflara hazırlanarak "din eğitimi" konusunun açılma- sı için hazırlıklar yapılıyor. Bir yandan da AB aygıtından gelen sesin komutlarını ihmal et- meden, şu "Ege işi"n\ sonuca bağlamak ge- rekJ Heybeliada Ruhban Okulu, Patrikhane'nin "ekümenik" olma iddiası, Ermenistan'la ilşkiler konusu da tabii uğranması gereken noktalar ara- sında. Olsun, AB yol haritasına istenildiği gibi uyulabileceği düşünülüyor... Ancak, arabadaki öteki aygıttan da, yani ABD'nin olanından dasesleryükselmeyebaşladı. "BOP'a destek ver ve model ol. Sonra bana yeni üs ola- naklan sağla. Ardmdan Afganistan'a uğra" gibi komutlar, direksiyondakinin aklını karıştırabilecek nitelikte... Şimdi ya AB'nin yol haritasıyla ABD'nin- ki bir yerde ters yönleri gösterecek olursa ne yap- malı? Üstelik AKP'nin kendi hedefleri için cebin- de tutup, arada kimse görmeden bakmaya ça- lıştığı bir yol haritası da var. Hangisine göre ve ne zamana kadar yol alınabilir? Üstelik, diyelim AB'nin haritası aralık ayında bi- zi "müzakere noktası "na çıkardı... Ondan sonra- ki uzun yolda şoföre o zamana kadar yolcuların gösterdikleri hoşgörü gösterilecek mi? AKP bir yol ayrımına doğru hızla ilerliyor. Tür- kiye de... Sağda ve solda siyasete yön verenler, önümüzdeki dönemin ne kadar belirteyici olaca- ğını şimdiden görmek ve yön saptamak zorun- da. Yönlerini doğru saptayabilenler yola devam edecekler, ötekiler de yolda dökülecekler de- mektir... ssinagurel@cumhuriyet.com.tr Pentagon soruşturma başlattı ABD askerleri hırsızlık da yapmış Dış Haberler Servisi - ABD Sa\unma Bakan- lığı (Pentagon), Irak'ta göre\ yapan bazı Ame- rikan askerlerinin, dev- nye görevleri ve ev bas- krnları sırasında Iraklı sivilleri dövdüğü, para- lannı v e değerli eşyala- nnı çaldığı yönünde id- dialar üzerine soruştur- ma açıldığını bildirdi. Pentagon sözcülerin- den Brian \Yhhrnan, ka- ra ku\"\ etlen bünyesin- de. saldın \e hırsızlık iddialanyla ilgili soruş- turmalar başlatıldığını söyledi. New York Ti- mes gazetesi de. soruş- turmalara dayandu-dığı haberinde. ABD asker- lerinin kontrol noktala- rında durdurdukları rrakhlann paralarını çal- dıklannı yazdı. Bazı bölgelerde as- kerlerin, "terörlemüca- dele" gerekçesiyle ev- lere düzenledığı baskın- lar ve devriye operas- yonlan sırasında, sivil Iraklılan dövdükleri ve paralarını, mücevherle- rini çaldıklan ileri sü- rüldü. Gazeteye göre, son 18 ayda açılan 91 soruşturmadan 59'u ka- panırken ancak birkaç asker suçlu bulundu.