Katalog

20 MAYIS 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA JliJVİ^ril U1VJJ. ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 13 Özelleştirme kapsamında yer alan ve 100 milyon dolar değer biçilen fabrika 44 milyon dolara satıldı Bakırköy Sümeryok pabasına• Biryıldır üretim yapılmayan fabrikayı alan şirketin. tesisleri yıkıp yerine lüks konutlar yapacağı belirtiliyor. TEKSİF Bakırköy Şube Başkanı Çetin Yelken, "Çalışan 677 işçinim emeği ne olacak? Bu özelleştirmede istihdam boyutu gözetilmemiştir" dedi. LEYLAÇEVfK Sümer Holding'e ait Bakırköy Ha- zırgiyim ve Konfeksiyon Fabrikası, bedelinın üçte biri fiyatına satıldı. 12 Mayıs 2004 tarihinde yapılan ihale ile Doğa Holding Endüstri ve Ticaret AŞ'ye 44 milyon dolara satılan fabri- kanın rayiç bedelinın 100-120 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Türkiye Tekstil Örme ve Giyim Sa- nayi îşçileri Sendikası Bakırköy Şube Başkaru Çetin Yelken, Doğa Hol- ding'ın fabnka binasıru yıkarak bura- ya lüks konutlar inşa edeceğini beyan etriguıi belırterek bunun özelleştirme kanununa aykın olduğunu söyledi. Bakırköy sahil yolunda bulunan 870 dönüm arazi üzerinde kurulu fabrika- da 677 ışçj çalıştığın] kaydeden Yel- ken, "Bu özeDeştirmede insan boyuru, istihdam boyutu gözetilmemiştir. Bu kadar işcinin emeği ne olacak" dedi. Yelken, fabrikada çalışan işçîlerin emekliliklerine ortalama 8 yıl kaldığı- nı ifade ederek "Çoğu kadûi olan işçi- lerin vaş ortalaması ise35-40. Bu insan- lar işten çıkarsa, bem emekli olamarya- SAYIN BAŞBAKAN „ „ , HAMI URET1M StFERBERUO / Bakırköy sahil yohında bulunan 870 dönüm arazi üzerinde kurulu fabrikada 677 iş- çi cafişnğnu kaydeden \eiken, "Bu özeUeştirmede insan boyufu, istihdam boyunı gö- zetilmemiştir. Bu kadar işçinin emeği ne olacak" dedi (Fotoğraf UĞUR DEMtR) cak hem de başka bir yerde iş bulma- lunup bulunmadığını araştıracakla- lan çok zor" diye konustu. Fabrikanm, bedelinin çok altuıda bir fıyata satıldığına dikkat çeken Yelken şöyle konuşru: "İşjetmemizin bulu- nduğu arazinin değerü olduğu tarüşü- maz. Geçmi$te zaten dönemin özefleş- tirmeden sorumlu bakanı Yüksel Ya- lova tarafindan 100 milyon dolar ola- rak açıklanmışüT thaleyi kazanan Doğa Madenci- lik'in granit ihracatı yaptığı, tekstil- le uzaktan yakından hiçbir alakası olmadığını dile getiren Yelken, söz konusu ihalede siyasi bir boyut bu- nnı vurguladı. Yelken, üıalenin iptali için Özelleş- tirme Idaresi Başkanlığı'na başvunı- da bulunduklannı belırterek hem hu- kuki hem de fizikı mücadelelerine de- vam edecekJerinin altını çizdi. Çıkanlan bir genelge ile fabrikada- ki üretimin, 23 Haziran 2003 tanhın- den bu yana durdurulduğuna dikkatı çeken Yelken, fabrikaya 15 yıldır her gelen iktidarca yapılan acımasız sal- dınlar sonucu çalışanlann psikoloji- lerinin bozulduğunu ve pek çok iş- çinin halen psikolojik tedavi gördü- ğünü söyledi. "Biz çahşmak, üret- mek istiyoruz" diyen Yelken, tekno- lojilerinin Vakko, Beymen ve ÎGS gibi firmalardan daha üsrün olduğu- nun altını çizdi. ÖTV YÜKSELDİ, SIKINTIARTTI İthallçki stokları tükendi Makine çalışmıyor Kapasitevar kuDananyok Yaklaşık bir yıldır üretimin durdurulduğu fabrika üretim açısından da oldukça yüksek bir kapasiteye sahip. Konfeksiyon işletmesinin yıllık bazda üretim kapasitesine ait bazı rakamlar şöyle: • 1.5 milyon adet gömlek •" 450 bın adet pijama • 2 milyon 250 bin adet spor giyim ^ 60 bin adet takım elbise v' Şu anda 677 işçinin çalıştığı fabrika 1500 işçi çalıştırma kapasitesine, makine, teçhizat, ve dizayn kapasitesine sahip. Işçilerin çalışmaması durumunda ışletme tarafindan pnm, taşıt ve gjda harcamalanndan sağlanan kişi başına tasarrufun 227 milyon lira olduğu hesaplandı. • Ancak, işçilerin çalıştığı zaman yapılan üretımle elde edilen gelir, söz konusu tasarrufun üç katı yani kişı başına 855 milyon lira, sağlanan katma değenn de 628 milyon lıra olduğu belirtildi. ANTALYA(AA)- tthalatçılar bu yıl yabancı içki ithalatı yapamadıkJan için turistik tesislerde ithal içki sıkıntısı yaşanmaya başlandı. Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Osman Ayık, hükümetin ithal içkiye koyduğu yüksek oranda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yüzünden içki ithalatçılannın ithalat yapmadıklannı söyledi. Ayık, "Yüksek oranda ÖTV, içki fiyatlannın yükselmesine neden oluyor. Bu yüzden piyasaya yeterli ithal içki sürülemedi. Oteller ve diğer turistik tesisler bugüne kadar hep stoktan idare etti. Ancak stoklar riikenmcye başladı" dedi. Belek Tunstik Yatınmcılar Birliği (BETUYAB) Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Hacısüleyman. Antalya'daki otellerin vüzde 80'inin her şey dahil sistemiyle çahştıklanna işaret ederek her şey dahil sistemiyle çalışan otele gelen turistlenn ithal içki bulamayınca kandınldıklannı düşündüğünü, bunun çok kötü bir imaj yaratacağını beiirtti. Ünverdi Içecek Dağıtım Şirketi sahibi Burak Ünverdi ise hükümetin yabancı içkiler için koyduğu yeni vergilerle içkilerin ithal edilmesi durumunda bir şişe viskinin tüketiciye 80- 90 milyon liraya ulaşacağını, bu nedenle de içkilerin ithal edilmedigine değinerek. "Eskiden Tekel yabancı içldleri ithal ediyordu. Şimdi özel şirketler yapıyor. AlkoUü içkilerde yüzde 276'dan yüzde 660'a kadar vergi var. ÖTV miktan çok yükseltildi. Bu yüzden yabancı içki ithal edilmiyor. Stoklar rükeniyor. Bu durum kaçak içki girişini artünr" dedi. Ilçelerden en gelişmişi Bursa Merkez, en az gelişmişi ise Van Bahçesaray Uçıırum iyice açılıyor Geliştikçe hano küçülüyor 1 Gnjp HanaDuyOMOgu Nufusartşı |Ş*rnû(u«u Sanayı çalışan/oaMsm »1 <*> ta 33 79.B » 8 7£ 07 326 12 (*) 'Ocnfll <*) Ouryazır T«nmp»ı «•gı/rûrloy» • Türkiye'de bölgeler arasındaki gelişmişlik farklan gittikçe artarken kalkınmakta öncelikli yörelerin sayısı da 36 yılda ikiye katlandı. Ağn'da 4.196 kişiye bir doktor düşerken Mardin'de 50.364 kişiye ancak bir diş hekimi düşüyor. Ekonomi Servisi - Türkiye'nin en ge- lışmiş ilçelen ile (l. Grup) en az geliş- miş (6. Grup) ilçelen arasındaki geliş- mişlik farkJan giderek açılıyor. 1. grup- ta yer alan en gelişmış ilçelerde şehir- leşme oranı yüzde 79.8'e kadar çıkar- ken, en alttakı grupta bu oran yüzde 32.6'dakahyor. 1968'de22olankalkın- makta öncelikli yörelerin sayısı, ekono- mide 'sanal' iyileşmenin yaşandığı 2003 'te Türkiye coğrafyasının üçte ıki- sinı de aşarak 50'ye ulaştı. Nfifiısu göç arttırdı Devlet Planlama Teşkilah'nın (DPT) fs- tanbul, Ankara ve îzmir'ın ilçelerinin geliş- mış merkezler olarak kabul edildiği için kap- sam dışında tutulduğu ilçe bazındaki sosyo ekonomik gelişmişlikte. Bursa Merkez, Ada- na Merkez, Kocaeli Körfez, Kocaeli Gebze, tzmir Aliağa en gelişmiş beş ilçe olarak res- pit edilirken, Bitlis'in Mutki, Van'ın Bahçe- saray ve Çaldıran ilçelen en az gelişmiş ilçe- ler oldu. Birinci grupta 15 ilçe en son grup- taysa 119 ilçe yer aldı. Ortalama nüfüs artış hızının binde 15.7 civannda (Ankara, Istanbul ve îzmir hariç) bulunduğu Türkiye'de, ilk grupta yer alan il- çelerde nüfüs artış hızı göçün de etkisiyle binde 33.3'ü bulurken en az gelişmiş ilçe- lerde bu oran binde 7.1 'de kalıyor. Gelişmiş ilçelerde ortalama 4.2 kişi olan hane halkı büyükJüğü, en az gehşmiş ilçelerde 7.5 ki- şiye kadar çıkıyor. Türkiye'de 788 kişiye 1 doktor düşerken bu rakam kalkınmada öncelikli yörelerde 1338'e, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 1821 'e çıkıyor Son nüfııs sayımı sonuçlan- na göre 86 bin 143 doktorun bulunduğu Tür- kiye'de Iç Anadolu Bölgesi bir doktora dü- şen 581 idşiyle en şansh bölgeler arasında yer alırken gelişmişlik sıralamasında son- dan ikinci sırada yer alan Ağn'da 4916 kişi- ye ancak bir doktor düşüyor. 2000 nüfüs sa- yımına göre 15 bin cıvannda diş hekimirün bulunduğu Türkiye"de, Mardin'de 50 bin 364 kişiye bir diş helamı düşüyor. Okuryazarfak hâJâ düşök Gelişmiş ilçelerde çalışanlann yüzde 62'si ücretli olarak çalışırken bu oran en az geliş- miş ilçelerde yüzde 15 "e kadargeriliyor. Sa- nayi iş kolunda çalışanlann oranı 1. grupta yüzde 24.8"e kadar çıkarken 6. grupta sade- ce yüzde 1.2'de kalıyor. Ticarette çalışanla- nn oranı gelişmiş ilçelerde yüzde 14, en az sosyo-ekonomik gelişmişliğe sahip ilçeler- de ise yüzde 1.7 olarak hesaplaruyor. Gelişmiş 15 ilçede okur>r azar oranı yüzde 90 olurken, en az gelişmiş ilçelerde yüzde 67.6'da kalıyor. Gelir vekurumlarvergisinin yüzde 12.8'i 1. derecede gelişmiş ilçeler ta- rafindan ödendi. DPT'nin 2003 yıh il bazında sosyo eko- nomik gelişmişlik sıralamasında en gelişmiş beş il Istanbul. Ankara. ızmir, Kocaeli ve Bursa olarak sıralanırken Muş ve Ağn en az gelişmiş iller olarak yer almıştı. IDBBGENEL KURULU HAFTA SONU Coşkun: Yasa kuruntu güçlendirecek Ekonomi Servisi - Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, TBMM Genel Kurulu'nda dün kabul edilen yeni TOBB Yasasf nın, bu alandaki hukuksal boşluğu doldurarak ticaret \e sanayi oda ve borsalannın ünyadaki gelişmelere ayak uydurmasına yardımcı olacağını söyledi. Coşkun yaptığı yazılı açıklamada, 1950'de yürürlüğe giren 5590 sayılı yasanın. günün koşullanna yanıt veremez hale geldiğıni, bu yasada değişiklik yapan 557 sayılı kanun hükmünde kararnamenin Anayasa Mahkemesi'nce iptali nedeniyle de hukuksal boşluk oluştuğunu anımsattı. ÖteyandanTOBB'nın 22 Mayıs Cumartesi günü Ankara Büyük Anadolu Oteh'nde yapılacak 59. Genel Kurulu'na Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Abdullah GüL Abdüllatif Şener, Ati Babacan, Kürşad Tüzmen, Ali Coşkun ve Cemil Çiçek'in de katılması bekleniyor. Sektör dalgadan etkilenmedi. Orta sınıf arabalarda teslimat süresi üç aya çıktı Talep çok5 otomobil yokBURSA (AA) - Pıyasadaki dalgalanmadan etkilenmeyen ve son yıllann satış rekorlannı krran otomoti\T sektöründe, yine sıra bekleme dönemi başladı. Çeşitli otomotiv firmalannm Bursa'daki bayilerinden derlenen bilgiye göre, düşük kredi faizleri, özel tüketim vergisi (ÖTV) indirimi ve piyasadaki olumlu hava, otomobil satışlannı olumlu yönde etkiledi. Tüketici, otomobilde başta "Gümüş" olmak üzere açık renkleri tercih ederken piyasada, son yıllarda teknolojisi geliştirilen dizel motorlu otomobillerin etkisi de güçlü bir şekilde hissediliyor. Onceki yıllarda dizel motora sahip binek modellerin, benzinli modellere göre yüzde 2-3 seviyelerindeki satış oranı, bazı modellerde yüzde 20 seviyesine ulaştı.Piyasadaki dalgalanmadan etkilenmeyen otomobil satışlannda, bazı modellerde üç ay sıra bekleniyor. Döviz kurlanndakı artışın piyasa üzerine olumsuz etkisinin olmayacağı görüşünde birleşen bayiler. buna kanıt olarak da. otomobılını bır-iki ay sonra teslim alacak hiç kimsenin sipariş iptali yapmamasını gösteriyor. Renault, talebin yoğunluğu nedeniyle "Megane Sedan" serisine 1.5 ay, "CBo S>Tnbor ve "Kangoo"ya bir ay sonrası jçin teslim tarihi verirken ithal edilen yeni model "Megane Scenfc"te ise opsiyon ve renk tercıhine göre bekleme süresi 1.5 ayı bulabiliyor. Bursa'da Fıat'ın"Punto" modeli için bekleme süresi iki aya kadar çıkabilırken "Albea" ve "Pafio"nun dizel motorlu modelleri, ancak bir ay sonra sahiplenne teslim ediliyor. Honda'nm yoğun ilgi gören "Jazz" modelini satm almak isteyenlerin ise üç ay beklemeyı göze almalan gerekıyor. Volkswagenın en çok tercih edilen modeli "Yeni GolPün bazı modellerine sahip olabılmek için ortalama bır-iki ay beklemek gerekirken Audinin "A6" ve "A4" modelleri için yakJaşık bir ay beklemek gerekiyor. "A3" modeli için ise süre verilemıyor. Toyota'nın "•Corolla", "Avensis" ve "Yaris" modelleri için de sıra bulunuyor. İŞÇtNtVEVRENtNDEN ŞÜKRAN SONER Egemenlik Hakkı' Başbakan Erdoğan'ın YÖK Yasası, imam hatip - lere ilişkin tartışmalarda "egemenlik hakkı" kavra- mından yola çıkarak polemik yapması, "milletin ver- diğiyetkiyi kullanacaklannı" söylemesı, insan hak- lan ve demokrasi için olmazsa olmazlarla, özgür- lük ve aynmcılık sınırlannın da doğru çızilmesiyle ilgili tartışmaları gündeme getırdi. Erdoğan Hükümeti'nin seçim sistemi sayesinde azınlık oyları ile Meclis'te çoğuniuk elde etmiş olma- sı bir yana. Demokrasilerde çoğuniuk oyu ile Mec- lis çoğunluğunu elde etmiş iktidarlann da Meclis içi ve dışı demokrasi güçlerini, dengelerini göz ardı et- memek zorunluluğu da diğer yana. Hukuk devletin- de, olmazsa olmazlar arasında, ulusa ilışkın ege- menliğin, erkler ayrılığı ilkesi gereği anayasal organ- larca kullanılacağı gerçegi var. Erdoğan Hükümeti seçmenin çoğuniuk oyunu al- mış bile olsaydı Meclis içi ve dışı demokrasi güçle- ri ile uzlaşma koşullarını aramak konumunda olacak- tı. Dahası her koşulda egemenliği anayasal organ- larla paylaşmak zorunda. Medya kullanılarak geliş- tirilen sanal demokrasi kültüründe, Cumhurbaşka- nı'nın veto yetkısi, yargının, iktidann yasalar ve icra- atlarına ilişkin kararlannı geri çevirmesi, ıktidar gü- cünün engellenmesı olarak pazarlanıyor. insan hak- lan, demokrasinin ışleyişine ilışkın çok tehlikelı bir oyun oynanıyor. Sanal demokrasi içinde, insan hak- lanna, hukuka aykırı diktatörlük uygulamalarına ça- nak tutulmuş oluyor. Çokilgisiz, ayrıntı gıbi sayılabilecek bırörnekleön- ce konuya girelim: "Sendikalyasalann ilgili hûküm- leri hükümetlere milli güvenlik ve sağlığm tehdit al- tmda olması hallerinde grevleh erteleme adı altın- da yasaklamalan yetkisini vermiş. Aslında söz ko- nusu yasa hükümleri uluslararası sendikal haklar ölçülerine, ILO ve evrensel sözleşmelere aykın. Yi- ne de hâlâ yürvriükte. Erdoğan Hükümeti taraf ve kötü niyetli olarak, yetkisini hukuka aykın kullana- rak, iktidara geldiğıgünden buyana sendikalann çı- kabildiği tüm grevlerinı yasakladı. özel sektör cam, lastik işçilerinin grevlerinin, milligüvenliği, halksağ- lığını tehdit ettikleri yalanını gerekçe olarak kullan- dı. Taraf sendikalar haklı olarak yargıya gittiler. Yar- gı hükümetin haksız kararfan ile ilgiliyürütmeyl dur- durdu. Bu sayede her iki işkolunda da toplusözleş- me imzalanabildi. Erdoğan Hükümeti'nin işveren- lerden yana işçileri ve sendikalan ezen, hakka, hu- kuka aykın icraatlan önlenmiş oldu." Şimdi de isterseniz daha genel tartışmamıza dö- nelim. Çoğuniuk iradesinı temsil eden iktidarlann in- san hakları, demokrasi, hukuk, anayasa ile belirlen- miş hakları, güçler ayrılığı, rejime ilişkin ilkeleri bıra- kınız çiğnemek, yetki sınırlannı aşma hakkından söz edilebilir mi? Daha önceki bir yazımda altını çizmeye çalışmış- tım: Erdoğan Hükümeti'nin, üniversitelerin, özerklik alanı içine giren organlannın oluşması, öğrenci alı- mına ilişkin koşulları belirleme yetkılerinı ellerınden almayı içeren bir yasa düzenlemesinın kendisı, içe- riği bir yana sayısız anayasal, demokratik hak, hu- kuk ilkesinin doğrudan çiğnenmesi anlamına geliyor. Demokrasilerde, demokrasinin kendisini yaralaya- cak, hele de ortadan kaldırabilecek gücün, bırakı- nız iktıdarlar icraatı olarak kullanılabilmesini, örgüt- lenebilmesini bile savunmak olanaksızdır. Tüm de- mokrasilerde yeterli yetersiz, anayasalar, yasalar, yargı kararlan ile insan haklan, demokrasi, rejımle- rin olmazsa olmaz ilkeleri güvence altına alınmaya çalışılmıştır. Bu da yetmemiş, insanlık adına evren- sel değeder, hukuk ve sözleşmelerle ülkeler ıçinde- ki düzenlemelerin en temel ilkelere uygunluğu de- netlenmeye çalışılmıştır. Dünya Felsefe Birliği daha ileri bir adımla, kimi kavramlann karıştınlması, özgürleşme, aynmcılık sı- nırlannın evrensel sozleşmelerde, hele de ülkeler uygulamalarındayanlış kullanılmalannın, en temel in- san haklannı yok etmesı tehdidınin altını çizmekte- dır. Kabaca, insanın özel yaşarn alanındaki özgür- lüklerini, ömeğin dini inancını ya da ırkından gelen ait kimliğinı toplumsal yaşama, siyasal, sivil örgüt- lenmelere taşımaya kalkışması özgürleşme değil ay- nmcılıktır. Sozün özü yüzde doksan dokuzu Müslüman ol- duğu söylenen ülkemizde, halkın iradesi ile bile Müs- lüman kimliğin devlet yönetimine, ıktidar uygalama- larına, kamu alanına taşınması suçtur. Hangı dozda, ölçülerde olursa olsun Islamı değerlerin. şeriat ku- rallannın devletin yönetımindegeçerli kılınmaya kal- kışılması insan hakları, demokrasi suçu, Cumhuri- yet, laiklik, anayasanın en temel pek çok ilkesinin bir- den ayaklar altına alınmasıdfr. Egemenlığin, halk ira- desinin, ırklar ve dinler adına kullanılmaya kalkışıl- masının faşist, dinci diktatörlükler dışında bir biçimi yoktur. soner@cumhuriyet.com.tr CUKOBİRLİK'te teklifler düsük Hurda niyetine satılıyor SA\AŞKÜRKLU ADANA - Toplu Ko- nut Idaresi Başkanlığı (TOKl) tarafindan satı- şa çıkanlan ve 38 koo- peratifıne ait fabrika, bi- na ve arsalan parça par- ça satılmaya başlanan ÇUKOBtRLtK'in, Merkez Entegre Tesis- leri'nde bulunan iplik. dokuma ve boya basma fabrikalan için verilen teklifler düşük bulundu. Yapılan açüdamada, yönetimin üç fabrikaya verilen fiyatı beklentile- rin altında kaldıği için kabul etmedıği ve satış- lan onaylamadığı belir- tildi. Ortadoğu'nun en büyük entegre tesıslen- ne sahip olan Çukurova Tanm Satış Kooperatif- leri Birliği'nin (ÇUKO- BÎRLÎK) Merkez Tesis- leri'ndeki genel müdür- lük binası, boya basma ve iplik dokuma fabri- kası ile çeşitli kentler- deki kooperatiflerine ait çok sayıda taşınmazın parça parça satılması iş- lemleri sürüyor. Önceki gün verilen tekliflerin görüsüldüğıi ÇUKOBlRLtK'ın yö- netim kurulu toplantı- sından sonra yapılan açıklamada "Yönetim kurulumuz, Merkez Entegre Tesisleri'ndeki dokuma fabrikalan için 4'ü yabancı 6, iplik fabrikalan için bir ve boya basma fabrikala- n için 2 firmaıun verdi- gi en yüksek fiyat olan 9.5 milyon dolan, de- ğerleri ve beklenenin çok altında kaldıklan için ona\ lamadı. Bu ne- denle ihale önümüzde- ki günlerde 4. kez yine- lenecek" denildi. n