Katalog

2ARAUK2004PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 30 Ocak'ta genel seçimler yapılırsa Türkiye'nin, ayetullahların yönettiği ikinci bir komşusu olacak Iraklı Şiiler tek yumruk AVAŞ SUÇUİŞLEDÎ' ABD Iç GüvenHk Bakam istifa etti İVVASHINGTON(AA) ABDlçGüvenlik Bakanı Tom Ridge dün istifa ettı. Bakanlığı dönemınde alınan önlemlenn, teröristler ıçın caydıncı rol oynadığını söyleyen Rıdge, 1 Şubat 2005'e dek göreve devam etmek ıstediğinı söyledi. Ridge, 22 yıldır kamu hizmetinde çalıştığını ve bir süre dinlenmek istediğini söyledi. tç Güvenlik Bakanlığı, 11 Eylül sonrası gelişen tehdit algılaması çerçevesinde Ocak 2003'tekurulmuştu. Rıdge'ınyenne Başkanlık tç Güvenlik Danışmanı Frances Ibwnsend ya da tç Güvenlik Bakanlığı Müsteşan Asa Hutchinson'ın geçebileceği belirtiliyor. • AyetullahAli el Sistani, Şiilerin tek bir listeyle seçim yanşına girmelerini sağladı. Bu durumda seçimleri Şiilerin kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor. Barzani ile Talabani de seçimlere tek listeyle girme konusunda anlaşmaya vardı. DışHaberierServJsi Irak'takı Şiı partiler güçlü bır ıttifak oluşturarak 30 Ocak'ta yapılacak genel seçimlere tek bir aday listesi ile katılmaya karar verdi. Kürdistan Demokratık Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin de (KYB) seçime bulikte katılacağı bildirildi. Irak'ta 30 Ocak'ta yapılacak genel seçimler öncesinde ülkedekı farklı gruplar arasuıda büyük bir mücadele başladı. uıgiltere 'de yayımlanan The Guardian gazetesı, birkaç haftadır süren gizli görüşmeler sonucunda ılımlı ve sertlik yanlısı çok sayıda Şii grubun birlik oluşturduğunu ve bunun, seçimi Şiilerin kazanması olasıhğını iyice güçlendirdiğinı belırtti. Şiilerin amacının kendi içlerindeki bölünmeleri ortadan kaldırarak ıktıdarı ele geçirmek olduğu kaydediliyor. Şiiler, işgalin seçünlerin arduıdan sona ereceğine de inanıyor.Şiiler arasında birlik oluşturma çabalan Şiilerin en büyük dini lideri Ayetullah AK el Sistani'nin talimatıyla başladı. El Sistani'nin yardımcılannın yaptıklan görüşmeler sonucunda ittifak oluşturuldu.Şii partiler seçımlere birlıkte hazırladıklan tek bir aday listesi ile katılacak. Lıstenin yansı Şiı partılerin üyelerinden Rumsfeld mahkemelik Dış Haberler ServisiUluslararası bir hukuk ekibi Almanya'da, ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld ve diğer üst düzey yetloliler hakkında savaş suçlan işledikleri ve Irak'ın Ebu Garib Cezaevı'ndeki işkence skandalında sorumluluklan bulunduğu gerekçesiyle resmen suç duyurusunda bulundu. New York merkezli Anayasal Haklar Merkezi(CCR)veBerlin'deki Cumhuriyetçi Avukatlar Bırhği önceki gün yaptıklan açıklamada, beş Irak yurttaşıyla birlikte, Alrnan federal savcılannın soruşturma açmasını istediklerini belirttiler. Almanya'da 2002 yılmda yürürlüğe giren Uluslararası Hukuka Karşı Suç Yasalan, Alman mahkemelerine başka ülkelerde işlenen savaş ya da insanhk suçlannı da yargılama yetkısi tanıyor. Iki kuriım, bu yasa nedeniyle Almanya'yı seçtiğini bildirdi. CCR Başkan Yardımcısı Peter Weiss, "Başka gkJecekyerimiz olmadığı için suç duyurusunda burada bulunduk. ABD yönetiminin bu yetkflflere yöneiyt suçbmalarlaflgutsoruşturma açmak istemediği apaçık ortada" dedi. Suçlananlar arasında Rumsfeld, eski Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü (CIA) Başkanı George Tenet, Istıhbarattan Sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Steven Cambone, Irak'ta görev yapan Tuğgeneral Ricardo Sanchez, Tuğgeneral Janis Karpinski ve diğer üst düzey asken yetkililer bulunuyor. Işkence bilinij ordu Öte yandan, Ebu Garib Cezaevi'nde Iraklı tutsaklara işkence yapıldığı ortaya çıkmadan bir ay kadar önce, Irak'taki askeri birliklerin ve CIA ajanlannın esirlere kötü muamele yaptığı yönünde bir rapor hazırlandığı bildirildi. Washington Post gazetesinin haberine göre, Arahk 2003'te emekli Albay Stuart Herrington tarafindan yazılan gizli rapor, ABD'li generallere iletildi. Raporda, Irak'taki Özel Operasyonlar Birliği ve CIA ajanlannın oluşturduğu Görev Gücü 121' in tutsaklara kötü muamele ettiği, eylemlerini gizlemek için de esırleri gizli bir soruşturma tesısinde tuttuğu kaydedildi. Barguti resmen aday oldu jDışHaberler Servisi tsrail'de cezaevinde bulunan Filıstinli lider Mervan Barguti, 9 Ocak'ta yapılacak Filistin devlet başkanhğı seçimleri için resmen adaylık başvurusunda bulundu. Barguti'nin eşi Fadva, Ramallah'taki Merkez Seçim Komisyonu'na Barguti'nin adaylığı ıçin gereken belgeleri »undu.El Fetih'in Batı Şena temsilcisi ve ıntifada lider Barguti'nin adaylığı ıçin 5 bin imza toplanmıştı. El Fetih'in bnde gelenleri, Mahmud Abbas aday gösterildiği için Barguti'nin adaylığının hareketi bölebileceği uyansında bulunmuştu. Barguti daha önce adaylığını geri çekmiştı. Öte yandan, Hamas örgütü, üyelerine ve destekçilerine Filistin'de 9 Ocak'ta yapılacak başkanlık seçimini boykot etmeleri çağnsında bulundu. DtRENİŞEARAVERMEK¥OKBağdattabirbombanınpaÜamasısonucu bir Amerikan araa ağır hasargördiLLatifiyeVie bombalı araçla düzenlenen intihar saldınsuıda 7 shil yaralandı. Bakuba'da bir ABD üssüııe yönelik havan topu saldınânda 3 çocuk öldü, bir Iraklı sürücü de bir bombanın patiaması sonucu yaşanunı yirirdi. (Fotoğraf: REUTERS) gelen ısımlerden diğer yarısı ise El Sistani'nin onay vereceği bağımsız adaylardan oluşacak. Başbakanı lyad AUavi'ye de kendi listelerinden aday olması için çağn yaptılar. Siyasi gözlemciler ülkede nüfusun çoğunluğunu oluşturan Şıilenn seçımı kazanması durumunda yeni hükümetin Islami öğelere dayanacağını, anayasada da laiklikten çok Islami öğeleri öne çıkaracağmı belırtıyor. Din adamlannın yenı hükümette üstleneceğı rol de tartışma yaratacak. Şiı partilerin hepsinin programı henüz net olmasa da IÎDYK, programlannın Islami ılkelere dayanacağını bıldırdı. El Sadr'ın da koyu bir şenat yanlısı olduğu bilınıyor. Seçimi kazamrlarsa Şiiler çok uzun yıllardır ilk kez Irak'ta iktidara gelmiş olacak. Irak yıllarca azınlıktaki Sünniler tarafindan yönetılmişti. Devlet Başkam Gazi el Yaver, aralannda bakanlann da bulunduğu Şıi ve Sünni ısimlerden oluşan bir parti kurdu. ler konusunda uzlaştı. Talabani ile Barzani, Irak ve Kürt bölgesindekı seçimlere ortak listeyle girme konusunda görüş birliğine vardı. Bölgedeki Kürt kaynaklar KYB lideri Celal Talabani'nın "Irak başbakanbğı" KDP Lideri Mesut Barzani'nin de "Kttrdistan" başbakanlığı' için aday olması konusunda uzlaştığım bıldırdı. tki Kürt liderin görüşmesinde aynca, Erbil'deki 105 üyeli yerel Kürdistan Parlamentosu'nda iki gruba 41'er sandalye kontenjan aynlması ön görüldü. Iki Kürt lıder daha önce seçime karşı çıkmışlardı Aüavi yanrt vermedi Aday listesinin başında Islami Dava Partisi'nın liden tbrahim el Caferi ile Irak tslam Devnmı Yüksek Konseyi (IÎDYK) lıden Abdülaziz el Hakim bulunuyor. ABD askerlenne karşı Necef te ayaklanan sertlik yanhsı Şiı lider Mukteda el Sadr'ın bazı temsılcılen. ılımlı Fadıla Partısı ile yıllarca sürgünde yaşayan laüc Şiı lider Ahmet Çelebi de hstede yer alıyor. Şiı gruplar geçici hükümetın Şiı Kürtler başbakanlığa soyundu KYB ve KDP de seçımde ıttıfak yapmaya karar verdi. Irak'ta ikı Kürt lider Kürdistan Yurtseverler Bırhği (KYB) lıden Mesut Barzani ile Kürdistan Demokratık Partisi (KDP) lideri Celal Talabani, 30 Ocak'ta yapılacak seçım Irak kaynıyor HlipiıHer'de seün bilançosu ağır • Dış Habeıier Servisi Filipinler'de son birkaç jündür etkıli olan tâyfunun yol açtığı sel ve toprak kaymalan sonucunda 306 kişi yaşanunı yitirdi. Önceki gün etkisini yitiren fırtınanın ardından afetzedelere yardım çalışmalan güçlükle yürütülüyor. Şiddetli yağışın neden olduğu toprak kaymalan anayollan kapattığmdan felaket bölgelerine zorlukla ulaşılabiliyor. Son yağışla birlikte yaklaşık bir aydır süren fırtınalann yol açtığı can kaybı 412'ye ulaştı. tki Türk şoför daha öldürüldü SAMARRA(AA) Irak'ın başkenti Bağdat'm kuzeyinde 2 Türk kamyon şoförünün öldürüldüğü bildirildi. Polis ve hastane kaynaklan, başkentin kuzeyindeki muhtelif saldınlarda, Türk şofbrlerin yanı sıra 4'ü Milli Muhafiz, 2'si de sivil olmak üzere toplam 6 Iraklının da öldürüldüğünü belirttiler. Polis sözcüsü Hasan Salih, AFP'ye yaptıklan açıklamada, 2 Türk kamyon şoförünün Beyci yakınlannda öldürüldüğünü vurgulayarak, "lld otomobilden, Mekhul bölgesinde bir Türk kamyon şoförüne ateş açüdı" dedi. Salih, petrol taşıyan diğer Türk kamyon şoförününse El Fettah bölgesinde önceki gün öldürüldüğünü belirtti. Diğer bir polis yetkilisi Mahmud Muhammed de, öldürülen Iraklılara ilişkin olarak yaptığı açıklamada, Uluslararası Güç'e ve Milli Muhafiz Gücü'ne yönelik otomatik silahlarla ve roketlerle düzenlenen saldında 4 Milli Muhafız'ın öldüğünü ifade etti. Albay Cııma Abdullah da, iki sıvilin Duluhiye bölgesinde bir bombanm patlaması sonucu öldüğünü kaydetti.Musul'da ise dün 17 ceset daha bulundu. ABD'li askeri yetkililer, Musul'da bulunan cesetlerin çoğunun kafalanndan kurşunlanarak öldüriilmüş olduğunu söyledi. Öte yandan, ABD'li askeri yetkililer Babil'de iki ABD deniz piyadesinin öldürüldüğünü bildirdi. Ukrayna'da sandık göründü Devlet Başkanı, başkanlık seçimlerinin yenilenmesini istedi. Yüksek mahkeme, tartışmalı seçimin iki adayının da sonuçların iptal edilmesini istediğini bildirdi Dış Haberkr Servisi Meclisin hükümete güvensizlik oyu verdiği Ukrayna'da tartışmalı başkanlık seçimlerinin iki adayı da sonuçlann geçersiz ilan edilmesini isterken, Devlet Başkam Leonkl Kuçma da seçimlerin yenilenmesı çağnsında bulundu. Bu durumda ülkenin yeniden sandık başına gitmesı kaçmılmaz görülüyor. Ülkenin doğusunda ise federasyon için referanduma gitme karan almdı. Ukrayna parlamentosu dün başkanlık seçimini resmi rakamlara göre kazanan Başbakan Vîktor Yanukoviç hükümetıne güvensizlik oyu verirken, rakibi Mktor Yuşçenko liderliğinde bir "halkiktidan'' kurulmasını kararlaştırdı. Karan veto etme yetkisi bulunan Kuçma'nın bu yönde bir karar alması beklenmiyor. ve AB, Rus etkisınden kopararak kendi cephesine çekmek istedikleri ülkenin bölünmesi söz konusu olunca derhal ağız değiştirdi ve ülke bütünlüğünün öneminden söz etmeye başladı. Diplomatik trafîk hızlandı Gehşmeler diplomatik trafiği de hızlandırdı. AB'nın Savunma ve Ortak Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana'nın ardından Polonya Devlet Başkanı Alesander Kwasniewskl de Kiev'e gitti. Solana birkaç gün içinde ilerleme sağlanacağına inandığını belirtirken, daha karamsar konuşan Kwasniewski, krize çözüm bulunamamasuıın tehlikelerine dikkat çekti. ABD Başkanı George Bush, Ukrayna'da çözüm için Kwasniewskı'yi teşvik ettiğini açıkladı. Ukrayna'nın doğusundaki Rusça konuşulan Donetsk bölgesinin parlamentosu ise ülkenin bir federasyona dönüştürülmesi için Muhalefetm paıiamentoyu basmasmm ertesi günü hükümete güvensizlik oyu verfldi. (Fotoğraf: REUTERS) 9 Ocak'ta referanduma gitme karan aldı. Yanukoviç'i destekleyen doğu Tartışmalı başkanlık seçimle çen pazartesi günü vermesi bekReferandumda halka federaslenen mahkeme hâlâ davayı gö bölgelerinin aynlık sinyallleri yon isteyip istemediği sorulmarini ele alan Ukrayna Yüksek vermeye başlamasıyla aniden yacak, ancak halktan Ukrayna Mahkemesi, hem Yanukoviç hem rüşüyor. de Yuşçenko'nun seçim sonuçYuşçenko yanlılannuı hile ya yön değiştirdi. NATO yanlısı parlamentosundan gerekli anayalannm geçersiz kılınmasını is pıldığı gerekçesiyle sokağa dö Yuşçenko'yu destekleyen ve sesal değişiklikleri yapması yoluntediklerini açıkladı. Karanm ge külmesiyle tırmanan gerginlik, çim sonuçlannı tanımayan ABD daki tercihi istenecek. 'İkinci tur yenilenemez' Kuçma, ilk tepki olarak meclisin karannın mevcut siyasi duruma bir yanıt olduğunu belirterek kendisinin anayasaya göre davranacağuıı söylemekle yetindi. Kuçma daha önce yaptığı açıklamada ise başkanlık seçimlerinin yenilenmesini istediğini söyledi. Kuçma, "İkinci tur yenilenemez. Yeniden seçim yapümalı" diye konuştu. Sırbistan'da suikast girişimi • Dış Habeıier Servisi Sırbıstan Devlet Başkanı Boris Tadiç'e suikast girişıminde bulunulduğu bildirildi. Sırbistan Devlet Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, girişimin engellendiği ve Tadiç'in zarar görmediği belirtildi. Açıklamada, Tadiç'e, Belgrad'da saldın girişiminde bulunulduğu ve siyah )ir aracın, Tadiç'in aracına birkaç kez çarpmaya çalıştığı kaydedildi. Kortejdeki başka bir aracın araya girdiği ve saldınnın engellendiği belirtildi. RUSYA'DA SERTLİĞE TERÖR BAHANESİ Dış Habeıier Servisi Rusya Parlamentosu alt kanadı Duma'ya sunulan bir yasa tasansında, günlük hayata hsıtlamalar getirmeye yönelik yeni bir dizi önlem öngörüldü. Reuters'in elde ettiği tasan metnuıde, eğer bir terör saldınsı üıban geürse, telefon dinleme, kimlik kontrolü ve basuıa sansür alanlannda, geçici olarak, daha sert önlemler aluıması öngörülüyor. Tasannın yasalaşması halinde, yetkililer terör ıhbannuı aluımasını izleyen 60 gün boyunca, "terorizm tehdidi önlemleri'' adı altuıda bu tur tedbırlere başMirabilecekler. Bu arada ABD'nın eski iki Moskova büyükelçisi, Rusya'da demokrasi için kuşkulu olduklannı, bu alanda ilerleme yerine giderek gerileme olduğunu iddia etti. 198791 yıllan arasında, SSCB'nin dagıldığı dönemlerde Moskova Büyükelçisi olan Jack Matiock, "Rusya'da gerçek demokrasi, daha ild kuşak boyunca sağlanamaz" dedi. Matiock, Carnegie Vakfi tarafindan Washington'da düzenlenen bir konferansta konuştu. Moskova'da 198186 arasuıda büyükelçilik yapmış olan Arthur Hartnıan da aynı toplantıda yaptığı konuşmada, Rusya Devlet Başkanı VTadimir Putin ve istihbaratçı arkadaşlannuı her şeye hakim olduklannı, açık bir diktatörlüğe gittiklerini belirtti.