Katalog

3AYM CUMHURİYET 24 OCAK 2004 CUMARTESİ 14 UX1. [email protected] R.E.M. 'in toplama CD'si eksileri, artılanyla, topluluğun son 15 yılınm özeti niteliğinde Amerika'run isyancısesi RJUl.'in, son 15 yılından eçılıaş "en iyfler"ini bir al- îimdeîunma uğraşısı, son- ı*z se^nek arasanda baş- tnnta iönmesiyLe sonuç- ınmıj Dİmalı. E n iyilen, kte ş£Kilanndan degilde eell±_e albümlerrde bu- tnan iğer parçalardan bir ^ayagdirmekelbette zoriş. langi t)lçütler uygulanma- 1? Hargi şarkılar ahnmalı? £3z kozusu, R.E.IM. gibi kö- tJeriparmaİda gcysterilecek ka- <kr az clan bir isian olunca, iş da- hı da zor. Parçalar topluluğun ken- dsi taraftndan seç ildığı halde, "In Tme: The Best of REJVf. 1988- 2tO3" de çok tartışı lacak bir top- lama. Şartaa MichadStipe ın fa- v»ri şarlılanm dedıği 'Country Ftedback' ile 'Urive'ın burada ol- rramasıgarip. 'IManontheMoon' vc 'Losing My Religion', liste ba- şamlan için mi at ınrnış'? En kötü al- büniin, yanı sert gıtarlann konuş- tuğu "Monstersr> ın en iyı şarkısı ve klasrnanda ü-st sıralara yüksel- ıresı olanaksız "WTıat'stbeFrequ- ency, Kenneth?'" burada olmak zo- runda mı? Hiçbır albümde bulun- nuyan 'Bad Day' ve 'Animal', sa- deee tüm albümleri satuı almış hay- raalan tavlamaJc için mi buraya konnnuş" Müzlklerl paradoksal Peter Buck ve Michael Stipe ad- lı kı gencın bir plakçı dükkânında, S « Pistds ve Patti Smitiı plakfan hakkındaki sohbetı ile başlayan do>tluğu Georgia'dan çıkan en iyi topluluk olan R.E.M.'in temelini atar. Kendilerinden önceki biriki- mi emen ve geçmişe benzememe ba$ansını gösteren R.E.M.'in mü- ziği, eski ve yeru yanlanyla para- docsaldır. Uzun nağmeli bası, ke- sik gıtarlan. uyurnlu davulu ve öne çıkan vokali ile dilsel anlamda bir • Topluluğun hayranlan bazı şarkılann toplamada eksik olduğunu düşünebilirler, ancak R.E.M. söz konusu olduğunda, hiç kimsenin bu işin içinden alnının akıyla çıkması mümkün değil. Belki de en iyisi 'best of yapmamak. yenilik yoktur. Içe işleyişleri za- man ahr; duygulannı ılk dakika- larda ele vermemesi, R.E.M.'in de- hasının soyutluğundan ve ruh hal- lerinın ıçıne ginlme zorluğundan kaynaklanır. Ilk dört plak, kendı ıçınde önem- li değışiklık göstermez; sadece po- tansıyel coşkulannı yansıtır. An- cak politık ışlev görebıldiklerinde kendilerinı aşabileceklenni kavra- dıklannda, ilkel ve tanımlanamaz yanlannı törpüler, eskıye oranla saldırgan bir kısveye bürünürler. Yeni bestelennde ınsancıl mesaj- lar daha yoğundur ve soyut isyan- kârlığı U2'nun boşladığı bir alanı doldurur; didaktizmi imler ve mıs- tik yanı ağır basar. Bu nedenle he- nüz mezbele mekânlarda çalma pa- hasına inançh zamanlanna ait, 'Pflg- rimage' ve 'Moral Kiosk'un bu top- lamada yer alamaması üzücü. Amerlka'ya bakış açıları Topluluğun bu dönemindekı şar- kılan, çağdaş Amenka'nın moral yoksulluğu, genci hükümet politi- kaları, köktendincılik ve Güney Amerika'da yükselen halklar mü- cadelesi gibi konularda yoğunlaş- tığından, kesintisiz davulu, öne çı- kan bası ve Stıpe'nın dramatik vo- kali ile işçi sınıfi duyarlığını dile ge- tıren anıtsal isyan şarkısı 'Fînest VVorksong'un olamaması da üzücü. Bu şarkı göstermektedir ki R.E.M.'in Amerika'ya bakış açısı, sınıfsal bir çıplaklık taşımasının yanı sıra neşeden hıç de yoksun de- ğildir. Öfkeleri entelektüel alay ta- şır, ama pınltı, yerel taşlamalar ve gerçeküstü ironilerle bastınlır. O yüzden militan tavırlı *Welcometo the Occupation' da olmalıydı. R.E.M. politik hicvinin gıdasını ye- ni sağın eleştirisinden almaktaydı. Tartışıhr bir niteliği olan bu poli- tik tavır, kendi ana kaynağını, -ya- nı Flannary, O'Connor, Sam She- pard ve VMllianı Faulknergıbi Gü- neyli yazarlann eleştirel düzlemi- ni- aşamıyordu. Ama onlan ustalık- la dıle getirdıği kasvetli sıcak yaz gecelerinın atmosferinin, bu şarkı- larda ustaca seslendinldiğı ko- nusunda herkes hemfıkirdi. Yıllar ilerledikçe, bu ülke- de sınıf politikasının cekim odagı olama- ma eksikhğıyle R.E.M.'in radikal perspektifi, Gre- enpeace projesine aktı; konserlerde masalar kuruldu ve üye kayıtları yapıldı. Berabennde bağımsız I.R.S.'den aynlarak, War- ner Bross.'la çalışmaya baş- ladı ve "Green" albümünü yaptı. Albümün hazırlanışı- nın, Bash ve Dukalds'ın yanş- tığı başkanlık seçimi •=-^ günlerine rastlaması da lirikleri bir haylı etkıle- di. Özellikle pop klışeleriyle oy- nayan 'Pop Songs 89' listelen zor- ladı. Ardından "Out of Tüne"daki 'Losing My Retögion'. satış rekoru- na gıttı NN1E yazan David Stubbs, tt AutonıaticfortbePeople''dakı 'Dri- ve'ı, Marlon Brando'nun oynadığı "The Wfld One" ile Sam Pecldn- pah'ın "The WildBunch''uıın sen- tezi olarak yorumladı. Asfalt yol- lann yaygmhk kazanmasıyla, kia- sik atlı 'American Hero' yolun so- nunagelmişti. Amerikan rüyasının kâbus olması, ulusal mitlerin çök- mesi, kırlannın kentleşmesiyle ai- lenin ve kişiliklerin parçalanması, yabancılaşma gibi konular, sırtını Shepard'm oyunlanna yashyordu. Elbette topluluğun hayranlan şu ya da bu şarkının toplamada eksik olduğunu düşünebilirler, ancak R.E.M. söz konusu olduğunda, hiç kimsenin bu işin içinden alnının akıyla çıkması mümkün değil. Bel- ki de en iyısi "bestoP yapmamak. muratbeser(g ttnetnettr OODBYE LENIN' PÎYASADA Tiersen'den usta işi tematik parçalar Ahnan suıemasının yetenekJı yönetmenlerinden VVolfgang Becker'ınbüyük ilgi gören son fîlmi Goodbye Lenin'ın, müzısyen Yann Tiersen tarafındar gerçekleştirilen film müzıkleri pıyasada. Bir zamanJann sosyahst Doğu Almanyası fonunda, bir anne ve oğlunun çevresınde gelişen trajikomik olaylan işleyen Goodbye Lenin, annesını sağlığına ka\Tişturmak ıçin mucizeler yaratan bir gencin dokunaklı öyküsünü anlatıyor. Daha önce yaptığı AmeBe filmmin müzıklen ile ünlenen Fransız müzısyen Tiersen. Goodbye Lenin'de. filmın dokunaklı ve dramatik aönosferinı büyük bir ustalıkla yansıtan tematik parçalar çıkarmış. A]büm, fîlmin unutulmaz sahnelenni yenıden yaşama zevkı veriyor. Marinetta-Dalaras 'birlikte' olarak kabul görenşariaa ve multi-enstriı- mantalist George Dalaras, arşiv değeri \iiksek bir albünı çıkardı; "Mazi" (Birlikte). " M a a " , Dalaras'ın kendi gibi emcktar bir şarkıcı olan Vunânlı Marinella ile birlikte gerçeklcştirdiği konserin iirünü. Modem çalgılar ve gharlar cşliğinde söylenen güzel baladlarrvla tanınan her iki sanatçı da rembetiko müziğini yeni kuşaklara sevdirmeyi başarnuş isimler. Içinde 'O Mare E Tu' adlı ünlii parçanın da yer aldığı 21 şarkılık albüm, EMl-\iınanistan için gerçekleştirUmiş, EMl-Türkiye tarafindan da ithal edilmiş. Müzikdünyasından KISAKISA...• Rocktnüzisyenlerininefsane fotoğrafçı a Annie Leibo\itz. Ingil- terede 60 fortreden oluşan bir ser- gi açıyor. " • İou Feed 22 Mart'ta tüm ka- nyerinden seçılmiş şarkılan ses- lendırdıği /eni bir konser albümü çıkanyor; 'Animal Serenade". • lir sdcs suçundan dolayı altı yıl hapis c;zası alan rapçi Mysti- kal cezasnı doldurması için ce- zae\"tne kcnuldu. • Jamadcalı dans yıldızı Beenie Man, geçiıdiğı otomobil kazasın- da yaralannca turne programmı ıptal «tri. • Ilk albümü ile parlayan Po- lonyalı top»bluk Myslovitz, bir kon- ser ıçın 3 1 Ocak akşamı Venue Vlaslak'ta olacak. • Kylie Vünogue'un yeni albü- mündlen çılan ıkinci single'ı "Red BloodedVW'«nan'ın kJibı, JakeNa- va tarafindan Los Angeles'ta çe kıldi. ^ Fransız ikilı Air'in yeni vi- deosu 'Cherrj BlossomGirl', porno yönetmeni Kris Kramsky tarafindan çe- kildi. ^ Önümüzdekı ay- larda EGVI'in ":ra- rum* dizisinden bir "Bestor,birPat Melheny.bırde Tomasz Stan- ko albümü çı- kacak. • Hip-hop topluluğu Be- astieBoys,2001 yılında kapattık- lan Grand Ro- yal şirketinı açık artırmayla satışa çıkanyorlar. Virtüöz klarnetçi Vassilis Saleasyeni albümünün ardından 'best of sayılabilecek 'Fasma yı çıkardı Yunanistan'ın en ünlü klarnetçisi ka- bul edilen ve "Klarnet BÜJTİCÜSÜ" ola- rak anılan Vassilis Saleas'dan toplama bir albüm çıktı. Daha önce sanatçının, içinde kendi bestelerinin ve çeşitli ta- nınmış Yunan bestecilerinin yapıtlan- nın yer aldığı yeni albümü u IsHneria"yı da yayımlayan plak şırketi Yeni Dünya, şimdi de bir anlamda 'best oV sayılabi- lecek seçki albümü "Fasma"yı müzik- severlerle buluşturdu. Bugün 45 yaşında olan Saleas'ı bugün- kü noktaya getiren, iki ünlü bestecinin yapıtlannı yeni bir bıçemde yorumladı- ğı albümlerdir. Vangelıs'in yapıtlann- dan yaptığı "Ch^ama" ve Teodoralds'in'in bestelerini yeniden yorumladığı"Litany'', onun ününün Yunanistan dışına taşma- sını da sağlayan çalışmalardır. Geçen yıl müzikseverlerin Istanbul Iş Sanat Mer- kezi'nde dinledığı Saleas'ı bu güzel der- leme ile yeniden anımsamak büyük zevk. SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK Sanatsal Çelişki Ülkemizde kültürel ve sanatsal açıdan birbiri- ne zıt, çelişkili, kavramsal tanımlama yönünden eksik ve belirsiz, adeta kaos denilebilecek bir at- mosfer gelişmekte... Bir yandan "geleneksel, klasik, çağdaş türleriiçeren" evrensel nitelikte et- kinliklersevindirici, öte yandan uyduruk, yoz, bi- linçsiz, kalitesizve "Halkımız bunlan seviyor" gi- bi gerekçesiz bir yorumlama ve yargıyia, üstelik pop adı altında hatalı bir kavramla popülarizm ya- pılarak rating kovalayan etkinlikler, yayınlar üzü- cü biçimde yayılmakta.. Bu köşemizde bu önem- li konuyu geniş biçimde sırası gelince ıncelemek üzere bırakarak, şimdi son haftalarda izlediğimiz olumlu ve sanatsal değerde etkinliklerden birka- çını anımsatalım: Verda Erman ile İDSO konseri... IstanbulDevlet Senfoni Orkestrası'nın 2004 yı- lı Ocak konserleri arasında AKM Büyük Salon'da orkestra şefi Alpaslan Ertüngealp yönetiminde verdiği, solist olarak piyanist Verda Erman'ın katıldığı konser, gerek yönetim, gerekse solist ve repertuvar açısından ilginç ve başanlı bir olaydı. Programda: Ludvvig van Beethoven'in (1770- 1827) "Op. 58 Sol Majör No. 4 Pıyano Konçer- tosu", Richard Strauss'un (1864-1949) "ölüm ve Vals'ler Süiti" seslendirildi. önce uluslararası ün yapmış sayılı pıyano vir- tüözü Verda Erman'dan, özellikle genç kuşak müziksever okurlanmıza tanıtmak amacıyla kısa- ca söz edelim: Verda Erman, Istanbul doğumlu. Dört yaşında iken piyano eğıtimine başlayan sa- natçı, öğrenimini o yıllann usta müzisyenlerı Ra- na Erksan ve Ferdi Statzer ile geliştirdikten sonra, 1957 yılında Fransa'ya giderek Paris L//L/- sa/^onservafuvan'ndaçalışmaJannısürdürdü. 14 yaşında iken piyanoda Lucette Descaves Oda Müziği Bölümü'nde Birincilik ödülü'nü kazandı. Verda Erman'ın kazandığı diğer uluslararası ödül- ler arasında Marguerite Long Akademisi Resi- tal ödülü, Montreal 2.'lik ödülü, New York Ed- gar Levintritt ödülü bulunuyor. Sanatçı dış dün- yada ünlü orkestraların eşliğinde solist olarak sayısız başanlı konser verdi. Piyano yanşmala- nnda jüri üyeliği yaptı. Verda Erman sanat kariyerinde deyimin tam an- lamıyla "Piyano tekniğınin üstün virtüözü" nite- liğini taşır. Bu üstün güce, Verda Erman seslen- dirdiği eserlerin özüne ve karakterine duygusal yorumunu kattığı zaman başansını perçinliyor. İDSO'nun izlediğimiz konserinde orkestrayı yöneten genç şef Alpaslan Ertüngealp, günü- müze kadar başanlarla geçen etkinliklerde ol- gunluğa erişmiş bir sanatçı niteliğini kanıtladı. özellikle bu konser programında yer alan Alman besteci Richard Strauss'un (1864-1949) "Op. 24 ölüm ve Değişim" ve "Güllü Şövalye Opera- sı'ndan Valsler Süiti" eserlerinde İDSO'nun ba- şanlı müzisyenlerini yönetmede ve bu güçlü ve teknik açıdan yoğun orkestrasyonlan içeren bes- teleri yorumlayışta gösterdiği başansı için Alpas- lan Ertüngealp'i ve orkestrayı alkışlanz. Alpaslan Ertüngealp, müzik öğrenimine yedi yaşında Is- tanbul Belediye Konservatuvan'nın piyano bö- lümünde Özen Veziroğlu'nun öğrencisi olarak başlamış. Sonra günümüze kadar çalışmalannı ve katıldığı konserleri daha ziyade Macaristan'da geliştirmiş. 2000 yılından beri Kuzey Macaristan Universitesi'nde orkestra şefi öğretim üyesi ve 2001 'de Savaria Hungarica Senfoni Orkestrası sürekli şefi olarak görev yap/yor. Dünyada Türk ve yabancı tanınmış orkestralan konserlerde yö- netiyor. Poptan sıkılanlara Betty Ween • Kültür Servisi - Betty Ween. 10 yaşında Belçika'ya giden ve 16 yıl boyunca orada yaşayan şarkıcı Gülüş Gülcügil'in. iki arada kalmışhğını anlatmak için Ingılizce 'between' sözcüğünden türettıği ve sonradan müzik topluluğuna verdiği ad 1999'da Türkiye'ye döndüğünde Roxy Müzik Yanşması'na katılan ve bırinci olan Betty Ween, ilk albümü "Songs in Betty \Veen"i Elec-Trip Records ettketi ile çıkardı. Dokuz Ingılizce parçadan oluşan albümde, etnik dünya müzikleri dans ve caz ritimleri ile harmanlanıyor. Betty Ween kadrosunda, davoılcu Ergin Özler, basçı Burak Güngörmüş, çellocu Gün Tanaç, Hıntli tabla ustası Audiofacften tanınan gitarcı Onur Türkmen gibi deneyimli müzisyenler yer alıyor. yenıler - Abbey Iincoln - It's Me (Verve - Universal) - VVyclef Jean - The Preacher's Son (BMG) - Buddy Gu>' - Buddy's Baddest (BMG) - ABS - Abstract Theory (BMG) - AKcia Keys - The Dairy of Ahcia Keys (BMG) - Rod Stewart - The Great American Songbook 2 (BMG) - FeyzuDah Çınar - Fazilet (Kalan Müzik) - AH Murtaza Topal Dede - Bu Bir Sevdadır Sevdiğim (Kalan Müzik) - OKver Mtukudzi - The Tuku Years (Yeni Dünya) - Dance In The World (Yeni Dünyaj - Hakan - Yana Yana (Yeni Dünya) - Orbital - Octane (EMI) -O.S.T.-SSX3(EMI) - Bad Phıs - These Are The Vistas (Sony) - Steve TyreD - This Guy's in Love (Sony) - Dream Hits VoL 1 (Sony) -Deep Dish - Penetrate Deeper (YoshiToshi - Equinox) - Aııdio Bullvs - Back To Mine (DMC - Equnıox) - UndenrorM - Back To Mine (DMC - Equinox) - Tricky - Back To Mine (DMC - Equinox)