Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYF=A CUMHURİYET 17 OCAK 2004 CUMARTESİ
HABERLER
DTIVYADABUGIM
ALİ StRAlEN
Romano Prodi Ne Dedi?
Çarşamba akşamı, France-Culture'den ara-
dılar, Avrupa Komısyonu Başkanı Romano Pro-
cf'nın Turkıye zıyaretınden kamuoyunun beklen-
tılerımı ve duşuncelerımı soruyorlardı
- (3uzel konuşmalar olacak, Turkıye'nın re-
formı larını ovecek ve AB yolunda ılerledığımızı
soyleyecek Bay Prodı, ama yıl sonunda yıne
kesırn bır tarıh verılmeyecek ya da uyelığı engel-
leyeoek, hıç değılse meçhul bırtarıhe bırakacak
koşullar getırılecek, dedım
Programın yonetıcısı,
- Oldukça, hatta çok kotumsersınız, demek-
le yeiındı
Aynı şeylerı Turkıye'de soyledığınız zaman,
gozlemınız ıle ozlemınızı bırbırıne karıştırıp goz-
lemır-ıızı ozlemınız sanırlar ve hemen yaftayı ya-
pıştınrlar
- A*. B uyelığıne karşıt, reformları ıstemıyor, de-
mokrası duşmanı, dınozor'
Ev-et, garıp bır ulkedırTurkıye, gozlemınız kar-
şınızcjakının hoşuna gıtmezse onu ozlemınız sa-
nır
Oysa ozlemım, doğuracağı kımı guç koşulla-
ra karşın AB'ye tam uye olmamız, ama gozlem-
lerım bunun olamayacağını gosterıyor
• • •
Getelım Avrupa Bırlığı Komısyonu Başkanı
Bay Romano Prodı'nın zıyaretıne ve konuşma-
larınsı
Zıyaret yerel seçımler oncesı Recep Tayyip
Erdoğan açısından çok yararlı oldu
Prodı'nın Turkıye'dekı "reformlanÇ)" ovmesı
ve h ^ e hele Recep Tayyip Bey'ı Atatürk ve Tur-
gut Ozal ıle bırlıkte Avrupa yolunu kolaylaştıran
uçuncu lıderolarak nıtelemesı hep ıç kamuoyu-
nu etkıleyecek sozlerdı
Bay Prodı, Günter Verheugen gıbı değıl, dık-
katlı v e terbıyelı de konuşuyor, AB uyelığı yolun-
da ılerledığımızı soyleyıp duruyor
Turkıye'nın hıç değılse kâğrt uzerındekı duzen-
lemeslerie ıstenenlen yaptığı bırgerçek Ama ger-
çeğın obur yuzu de, yolun ucunda varılmak ıs-
tenen kapı, Avrupalılar tarafından hep daha uza-
ğa çekılıyor
Bay Prodı, Turkıye'de yaratılacak olan olum-
lu havanın Kıbrıs'ta, Annan Planı çerçevesınde
bır çözum ıçın çok olumlu bır hava yaratacağı-
nı d a bılıyor onun ıçın yalan soylemeden, ama
lastıklı tumcelerle bol bol lyımserlık pompalıyor
Hatta Kıbns'ın uyelık muzakerelen ıçın tanh ve-
rılmesı konusunda bır on şart olmadığını da vur-
guluyor
Ama yalan da soylemıyor Kıbrıs'ın onkoşul ol-
mamakla bırlıkte çozumunun şart olduğunu da
belırtiyor
• • •
Reformlardan ovgu ıle soz eden AB Komıs-
yonu Bfşkanı'nın "Ama bırde uygulamayıgor-
merruzgerek" demesını doğal karşılıyoruz Adam
haklı, kâğrt uzerınde değışıklıkler bıranlam ıfa-
de etmez
Ama bu değışıklıkler yaşama yansısa da bır
şey değışecek mı kı?
Bay Prodı, burada ışın ozunu es geçmıyor
Yıllardır Avrupa ulkelerınde gazetecılerın, po-
lıtıkacıların yuzumuze karşı soyledıklerını, bızım
de çeşıtlı temaslarda edındığımız ızlenımlerı bır
kez daha dıle getırıyor ve Avrupa ulkelerı kamu-
oylarının Turkıye'nın uyelığıne hazır olmadığını
vurguluyor
Turkıye'nın nufusunu ve dınsel boyutu Avru-
pa kamuoyunu kaygılandıran oğeler olarak nı-
telıyor
Ustelık her ıkı yanda da yalnızca turban ola-
yında somutlaşan bırbırının aksı yonundekı ge-
lışmeler, yann dınsel boyutun daha da onem
kazanacağını gosterıyor
Kısacası Prodı, bıze gore yenı bır şey soyle-
mıyor, canlı sıcak renklerle bezedığı tablosu, or-
taya yıne olumlu bır resım çıkarmıyor
Turkıye'de kımı çevreler, bu gerçeğı gorme-
mekte dırenıyorlar
Gerçeğı goremeyen çevreler arasında AKP
yönetımının bulunduğunu sanmıyorum
Onlar bu ruzgâria, TC'nın laık nıtelığını değış-
tırerek, ulus devletı ufalayarak, AB uyelığının ol-
mazlığı çanları çaldığında, hedefledıklerı başka
ufuklara kolayca yelken açmanın on hazırlığını
surduruyorlar
Onlar da bılıyorlar kı kısa donemde kesın bır
"hayır" cevabı verıp de havuç ve sopa polıtıka-
sından kolayca vazgeçecek kadar aptal değıl-
dır Avrupa
Oysa Turk kamuoyu aynı fılmı hep yenıymış-
çesıne tekrar tekrar ızleyebılecek kadar saf bır
lyımserlık ıçındedır
Ağar'dan İstanbul turu
'Yolsuzluklarla
mücadele durdu'
Istanbul Haber Servi-
si-D\TGenel Başka-
nı Mehmet Ağar, "Tür-
khe'de son 10 yıla al-
çaikça damgasını \uran
yolsuzlukla mücadele
konusunda bır arpa bo-
yu yol ahnamadı" dedı
Yerel seçım oncesı Is-
tanbul'da turu atan
Ağar partısının Bah-
çehe\ ler beledıye baş-
kan adaymın tanıtım
toplantısına da katıldı
Ağar. burada yaptığı
konuşmada, sıyasette
onlenne sıkıntı çıkar-
tıldıgında holdınglenn
veyabazı çıkar çe\re-
lennın kanatlan altına
sığınmadıklannı savu-
narak sıyasetın cesur \ e
ınançlı ınsanlann ışı ol-
duğunu soyledı
DYP nın kesınleşen
adaylan ıse şunlar
Bahçelıevler Onur
Gözen Avcılar Tahsin
Safihoğhı. Bağcılar Coş-
kun Alagoz, Kâğıthane
Necdet KoptagiL Bay-
rampaşa Zekeriya Kı-
zAürk. Eyup Asmı Coş-
kun. Beyoğlu FevziFty-
raz. Emoınonu Vedat
Bayram Şıle Mehmet
A\, Kartal Muthı Er-
kâya, Pendık Mehmet
Bilgin. Esenler Selma
Özuslu Lnal, Sıhvn VB-
dan Guvenç, Beykoz
SemaKıbç
Milletvekilleri, Kamu Yönetimi Tasansı'nın anayasaya aykın olduğunu, dış denetimin yok edildiğini vurguladı
AKP'lilerde hükümeti uyardıBULENTS4RIOĞLL
ANKARA - CHP'nın muhalefetıne
karşın komıs\ onlardan geçen Kamu Yo-
netımı Temel Yasa Tasansı konusunda
bazı AKP mılletvekıllen de hukumetı
uyardı Başmufettış kokenlı mılletve-
kıllennden eskı istanbul Defterdan Nu-
reflin Canikli ıle eskı Dev let Personel Da-
ıresı Başkanı \K Osman Saü tasannın
ana>asaya aykın olduğunu dış denetı-
mın yok edıldığını, ruş\ et gıbı bırçok ya-
sadışı ey lemın yolsuzluk soruşturmala-
n dışına çıkanldığını vurguladı Mıllet-
vekıllennın tasan uzerındekı değerlen-
dırmelen şoyle Nurettin Canikli (Gire-
sun): Sankı denetım olayının tasanya
sonradan monte edıldığı gıbı bır ızlenım aldım
Iç denetım sankı bır ıstışare, bır yardımcı orga-
ruzasyon olarak duşunulmuş goruluyor
• Dış denetımı de Sayıştay yapacak Fakat
burada da dış denetımı sınırlayan çok onemlı bır
kural var Denetım hesap verme sorumluluğu
P R O F . D R . N E S R Î N A L G A N :
Çevre talanı için lemin haurlanıyor
Ankara Unıversıtesı Kamu Yonetımı Çevre Bılımı
öğretım uyesı Prof Dr Nesrin Algan, butun kamunun
ve toplumun ortak malı olan çevrenın, AKP hukumetı
gozunde, alırup satılan tıcaretı yapılan bır mal olarak
gorulduğunu ıfade ettı Algan, çevreyı korumanın
devletın gorevı olduğunu, bundan vazgeçmemn
Turkıye'yı çevre konusunda felakete surukleyeceğım
bıldırdı Kamu Yonetımı Yasa Tasansı'nda anayasaya
olanlara yapılacak Hesap verme durumunda
olanlar sayman \ e benzen kışılerdır Dış dene-
tım bu kışılerle sınırlanmaktadır
• Zaten anayasada da Sayıştay'ın gorevını du-
zenleven maddede bu çok net olarak ıfade edıl-
mıştır Bunun dışında bır denetım yapamaz Do-
layısıy la bunlarla ılgılı soruşturmalar, yolsuzluk-
aykın bırçok hukum olduğunu vurgulayan Algan,
"Boylesine önemli ve kapsamh yasa tasanlannın
ohışumunda, uzun donemde ve geniş kaühmla
çahşmalann yapdması gerekir. Dünya tarihinde, önemli
ve buyük devrimler bile bir takvim çerçevesınde
yapınyor. Türkiye'de, âstemi tümden değiştiren bu
tasannın. yangmdan mal kaçınrcasına, alelacele
yasalaşmasını doğru bulmuvorunT dıy e konuştu.
lann ortaya çıkanlmasım kapsamaz Bazı kanun
dışı fııller bu kapsamın dışına çıkar Zımmet bu
kapsama gırer, ama ruş\et gırmez
• Aynca Sayıştay çok devasa bır denetım or-
gutu halıne geldı Bu tasandan sonra Sayıştay ıçın-
de her bakanhğa aıt ıhtısas komısyonlan kurul-
ması gerekıyor Oysa denetım ışı uygulamada
bazen çok hızlı hareket edılmesını gerek-
tınyor Bu tasan salahıyetı (yetkıyı) de
ortadan kaldırabılır
*/ Dunyada Sayıştay'a da boyle bır
fonksıyon yuklenmıyor Genelde mu-
fettışler, teftış kurullan guçlendınlıyor
Aynca denetım, bır ust kurul gıbı sıya-
setkurumunun dışına çıkanlıyor \K Os-
man Sali (Bahkesir): Musteşann bakan
yardımcısı statusune alınması ıstenıyor,
bu anayasal sıstemımızı tartışmak zo-
runda bırakabılır Musteşar ıdan sıstem-
de ayn bır konumdadır Bu tasanyla bın-
lerce kışı şahsa bağlı kadrolara atanacak,
yıllarca boşta gezer kadro şeklınde ıstıh-
dam edılecektır
^ Butun hızmetı ıllere aktanyoruz da
ıllerde bu ışlen kım yapacak belırlı değıl Orne-
ğın Sanayı Bakanlığı Teftış Kurulu kaldınlıyor
bu bakanhğa bağlı kooperatıflen krm denetleye-
cek n
Bu tasannın adı ve ıçenğı anayasal sıste-
mımıze çok uygun değıl Anayasa doğruyanlış
onu tartışalım, ama anayasa boyle duzenlemış
Tasarılar birlesti
UEylül
mağduruna
afgeliyor
ANKARA (Cumhumet Bü-
rosu)- \sken mudahale done-
mınde yasal takıbata uğradığı
ıçın kamu gore\ lısı olamayan-
lara af gelıyor Tasannın yasa-
laşması durumunda bırçok ısım
kamu haklannı venıden kul-
lanabılecek
AKPveCHPhmıllervekıl-
lennın bu konudakı ayn ayn
onenlen bır tasanda toplandı
Hazırlanan tasan ıle "kamu
haklanndan mahrumiyet" ce-
zası kaldmlacak TBVIMAda-
let Komısyonu Başkanı Kök-
sal Toptan. çok sayıda kışımn
yararlanacağı tasanyı seçıme
kadar yasalaştırmak ıstedıkle-
ruıı belırterek, "Mesela avu-
kathk yapmak isteyenler var
bunlar mesleklerinı yapacak-
lar. Belkı bunlardan devlete gir-
mek ıstev en de olacak. Bunlar
belki shasete girmek isteyecek-
lerdir. Seçimler gelhor, belki
içlenndeaday olnıak isteyenler
olacak" dedı Adalet Komısyo-
nu, af nıtelığı taşıyan tasan
ıçın Anayasa Mahkemesrne
de goruş sordu Yuksek mah-
keme olumlu goruş venrse ta-
san perşembe gunu komısyo-
na ardından da genel kurul
gundemıne getınlecek
Seçımlerden once çıkartıl-
ması planlanan tasan bır af nı-
telığı taşıdığı ıçın Meclıs Ada-
let Komısyonu, Anayasa Mah-
kemesı ne de goruş sordu
Yuksek mahkeme olumlu go-
ruş venrse tasan perşembe gu-
nu komısyona ardından da ge-
nel kurul gundemıne getınle-
cek Komısyon Başkanı Top-
tan. bugune kadar çok dar kap-
samh aflar çıkanldığını. an-
cak bunlann anayasaya aykı-
nlık nedenıyle Anayasa Mah-
kemesı tarafından bozulduğu-
nu v eya kısmen genel affa do-
nuştuğunu belırterek, "Bizko-
misyon olarak boyle bir vanu-
şıyapmayalnn diy« tedbirİi dav -
ranıvonız. Arkadaşlanmız
Anayasa Mahkemesi ile görüş
alışverişinde bulunuyorlar"
dıye konuştu
tĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN
Ramazan Er
Polisin 2003 yılı
karnesi zayıfANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Emnıyet Genel
Mudurluğu Sozcusu Ramazan Er ın 2003 yılında
emnıyetı değerlendırmesı polısın kamesının zayıf
olduğunu ortaya koydu Er, 10 polıse memunyetten
'n, 208 kışıye de meslekten çıkanlma cezası
ıldığını bıldırdı Kotumuamele vapan226 ışkence
yapanlardan da 16'sı hakkında ışlem vapıldı Geçen yıl
67 emnıyet muduru, 66 şube muduru 28 emnıyet
amın, 56 başkomıser, 25 komıser 16 komıser
yardımcısı, 280 polıs memuru ve 18 dığer personel
olmak uzere 556 teşkılat mensubu hakkında ışlem
yapıldığı bıldınldı Sozcu Ramazan Er duzenledığı
haftalık bılgılendırme toplantısında emnıvet teşkılatının
geçen yılkı çalışmalannı değerlendırdı 2002 yılında
272 bın asayış olayı meydana geldığını ıfade eden Er,
2003 yılında bunun 294 bıne çıktığını soyledı 2002
yılında bın 393 teror olayının meydana geldığını
anlatan Er, gecen yıl bu sayının bın 970'e ulaştığını
belırttı Er, toplumsal olay sayısının ıse 5 bın 537'den 3
bın 338'e genledığını soyledı Er, tum olaylar
toplamında 2003 yılında yuzde 7'lık bır artış olduğunu
kaydettı Emnıyet Genel Mudurluğu Hukuk
Muşavırlığrne 2003
TASARIYA KARŞI HALKI BİLİNÇLENDİRME ÇALIŞMASI
Sağblvçdaıtlaıı protesto
Haber Merkezi - Kamu Yo-
netımı Temel Yasa Tasansf na
karşı muhalefet toplumun tüm
kesımlenne yayıhyor Sağhkve
Sosyal Hızmet Emekçılen Sen-
dıkası (SES) uyelen, sağlık hız-
metlennı olumsuz et- ^ _ _ _
kıleyeceğı gerekçesıy-
le, tasanyı Ankara, ts-
tanbul ve tzmır'de pro-
testo ettıler
Ankara"da SSK Dış-
kapı Hastanesı onunde,
dun öğle saatlennde
Yasa Tasansı'nm, uluslararası
sermayenın taleplen doğrultu-
sunda hazırlandığını ve dev le-
tın tasfiyesuıı hedefledığını sa-
vundu
SES üyelen tasanyı Istan-
• SES Ankara Şubesı Başkanı Erkan
Sumer, Kamu Yonetımı Temel Yasa
Tasansı'nın, uluslararası sermayenın
taleplen doğrultusunda hazırlandığmı ve
devletın tasfıyesını hedefledığını savundu
toplanan sendıka uyelen, tasa-
nyı protesto eden dövızler ta-
şıdılarvesloganlarattılar Grup
adına açıklama yapan SES An-
kara Şubesı Başkanı Erkan Sö-
mer, Kamu Yonetımı Temel
bul'da ıse SSK'nın Fındıklfda-
kı Sağlık Işlen 11 Mudurluğu
önunde protesto ettıler SES tş-
yen Baştemsılcısı Abbas Var-
darh. tasannın "kamu hizmet-
iermi özeleşorıneyi,kamu emek-
çilerini iş güvencesiz bırakma-
VT. devletın sosyal ödevlerinden
anndınlmasını" ıçerdığuıe dık-
katçektı Tasan Izmır'dede pro-
testo edıldı Başta SES Izmır
Şubesı olmak ûzere, pek çok
^ _ ^ _ sıvıl toplum kuruluşu
ve partı, tasanya karşı
hafla bdınçlendırme ça-
hşması yapmayı karar-
laşhrdı Bılgılendırme-
ler sonunda 24 Ocak'ta
genış katılunlı bır mı-
tıng gerçekleştınlecek
• Emnıyet Genel
Mudurluğu Sozcüsu
Er, 10 polıse
memunyetten men,
208 kışıye de
meslekten çıkanlma
cezası venldığmı
bıldırdı Kotu
muamele yapan 226,
ışkence yapanlardan
da 16'sı hakkında
ışlem yapıldı
SES Izmır Şube Başkanı Er-
gön Demir. yasanın gen çekıl-
mesı ıçm herkesı mucadelele-
nne katılmaya çağırarak, "Biz
sata gününden itibaren alanlar-
da olacağK" dıye konuştu
yılında de\Tedılenlerle
bırlıkte toplam 5 bın 870
dava dosyasının ulaştığını
belırten Er, bunlardan bın
678 dosyanın karara
bağlandığını. 1768
dosyanın ıse bır sonrakı
yıla devrettığını soyledı
Er, Topluma Kazandırma
Yasası çerçe\esınde
bugune kadar 2 bın 355
kışının cezaev ınden
yasadan faydalanmak
ıçın baş\urduğunu, bu
kışılerden 956 sının
tahlıye edıldığını bıldırdı
Yasadan faydalanmak ıçın 541 kışının teslım olduğunu
ıfade eden Er bunlardan 454'unun serbest kaldığını
kaydettı Sozcu Er 2002 yılında 272 bın 462,2003
yılında ıse 294 bın 417 olay meydana geldığını belırttı
Turkıye genelınde oncekı yıl yaklaşık 4 mılvon kışının,
4 bın 377 toplantı ve gosten yuruyuşune katıldığını
belırten Er, eylemlerde 3 bın 965 kışının gozaltına
alındığını. çıkan olaylarda 131 "ı guvenlık gorev lısı
olmak uzere toplam 226 kışının yaralandığını kaydettı
Er geçen yıl ıse 5 bın 737 toplantı v e gosten yuruyuşu
yapıldığını bu gostenlere yaklaşık 2 mılyon kışının
katıldığını, bu eylemlerde suç ışleyen 3 bın 990 kışının
gozaltına alındığını soyledı Turkıye'de DHKP C
MLKP, MKP, TKP ML-TÖCKO sol teror orgutlennın,
Hızbullah, tBDA-C Hılafet Devletı. Selefılık akımını
benımseyen orgutlenmeler. Beyıat El tmam adlı sağ
orgutler ıle PKK KONGRA-GEL adlı bolucu
orgutlenn faalıyetlennın surduğunu ıfade ettı Er, geçen
yıl bın 970 teror olayı meydana geldığını bıldırdı
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
Iran'a eylul ayında yaptığımız "Do-
ğu Konferansı" gezısınden bu yana
bu ulkeyı daha yakından tanıyorum
Orada olanbrtenler benı artık daha çok
ılgılendınyor Mısır gezımız sırasında
da merakla iran'da olanbıtenlen ızle-
meye çalıştım Mısır'la Iran arasında
benzerlıkler olduğu gıbı, çok denn fark-
lılıklar da bulunuyor Iran tamamen
şenat kurallanylayonetılırken Mısır'da
karma bır sıstem yururlukte Ceza ka-
nunu modern hukuk sıstemını ornek
almış medenı kanun ıse şenat yasa-
lannı
Mısır'da gorup oğrendıklenmızı onu-
muzdekı gunlerde daha aynntılı bır şe-
kılde sızlerle paylaşacağız Bu neden-
le Mısır'ı uzun uzun anlatmayacağım
Ancak gorunen o kı, Mısır da da dın-
le modemızm arasındakı kavga sure-
cek Ancak bu kavganın başka bır bo-
yutu ıse Mısır'dakı rejım Orada, cıddı
bır otonter rejım var yolsuzluk ve yok-
sulluk dız boyu Çaresız halk dıne sa-
nlıyor Rejım, dınle laıklık arasında ken-
dı baskıcı yontemlerını surduruyor,
Mısır'dan İran'a Bakmak
yoksulluk ve çaresızlık ıse dını bağnaz-
lığı beslıyor
iran'dakı gezımızın ardından "Mol-
la Re/ımı Sallanıyor" saptamasını yap-
mıştık Şubat ayında yapılacak seçım-
lenn de yenı bır hesaplaşmayı gunde-
megetıreceğınıvurgulamıştık Bekle-
nen oluyor seçım oncesı muhafaza-
kârlarla reformcular arasındakı çatış-
ma şıddet kazandı Muhafazakâıiar
ellenndekı Anayasayı Koruyucular Kon-
seyı (AKK) yoluyla reformculan saf dı-
şı bırakmak ıçın harekete geçtıler
Şımdıye kadar yapılan butun seçım-
lerde muhafazakârlar AKK'yı kullana-
rak ıstedıklen adaylan rahatlıkla veto
edıyorlardı AKK, bır adayın mılletve-
kılı olup olmayacak duzeyde Muslu-
man olup olmadığına karar verıyor,
onaylama ve vetoyu bu gerekçe ıle
yenne getınyor Işın ılgınç tarafı, şu an-
da Meclıs'te bulunan 82 mılletvekılının
bu nıtelıklere uygun olmadığını one
suruyor 4 senedır gorev yapan mıllet-
vekıllen bır anda "uygun Musluman"
olmaktan çıkıyor
Butun bu gerekçelenn aslındabırık-
tıdar kavgasının yansımaları olarak
one surulduğunu herkes bılıyor AKK,
geçen donemde çıkanlan reform nrte-
lığındekı yasalann yuzde 90 ını veto
ederek zaten sıstemı kılıtlemıştı Bu
nedenle toplumda reformculara gu-
ven gıderek azalmaya başlamıştı An-
cak bız Iran da ıken goruştuğumuz re-
formcular, bundan boyle daha radıkal
bır şekılde mücadele yuruteceklennı
soylemışlerdı Vetolarla bırlıkte Mec-
lıs'te başlatılan dırenış bakanlann ıs-
tıfa etme tehdıtlen ve hatta Cumhur-
başkanı Hatemı'nın ıstıfa edebılece-
ğını soylemesı, muhafazakârlann ışı-
nı bır olçude zorlaştırdı Dını lıder Ha-
maney'ın once sessızce ızledığı çatış-
ma, onun AKK ıle goruşmesıyle yenı
bır boyuta ulaştı
Hamaney'ın sessızlığını bozmak zc-
runda kalması ve AKK'den kararlannı
gozden geçırmelennı ıstemesı, reform-
culann etkılı olduklannı gosterıyor Ta-
bıı kı daha henuz sonuçlanmış bır du-
rum yok Eğer AKK vetolan gen alır-
sa, bu reformcular açısından onemlı bır
başan sayılacak Bakalım onumuzde-
kı gunlerde neler olacak'' Ancak ge-
lışmeler, İran'dakı çatışmanın daha da
tırmanarak devam edecegını gosten-
yor
İran'da toplumun ezıcı bır çoğunlu-
ğu atanmışlann egemenlığındekı rejı-
mı ıstemıyor 2000 yılında yapılan se-
çımlerde reform yanlılan parlamento-
dakı çoğunluğu buyuk bır farkla ka-
zandılar Cumhurbaşkanı Hatemı'nın
kardeşı Rıza Hatemi'nın başında bu-
lunduğu Iran Muşrekatı (Ortaklık) Ha-
reketı, değışık eğılımdekı reformcular-
dan oluşuyor ve Meclıs'te çoğunluğu
elınde tutuyor Geçen seçımlerde ya-
pılan butun vetolara rağmen boyle bır
tablo ortaya çıktı
Mollalar ellenndekı yargı kurumu ve
AKK gıbı kurumlarla sıstemı kılrtleme-
ye çalıştılar Ancak toplum değışım ıs-
tıyordu ve bırçok yasak hayat ıçınde
anlamsız hale gelmıştı Bırçok uygu-
lamada tutucular gen adım atmak zo-
runda kaldılar Buna rağmen onde ge-
len bırçok muhalıf hapse atıldı 20 ga-
zetecı hapıste 30'dan fazla aydın çok
kotu koşullarda cezaevınde yatıyor
Bu seçımler, Iran ın kaden açısın-
dan cıddı bırdeğışımın başlangıcı ola-
bılır Eğer reformcular kararlı davranır-
larsa cıddı mesafeler alabılırler Tersı
olursa, Iran yenı çatışmalann ıçıneyu-
varlanabılır "Molla rejımı sallanıyor"
saptaması bır gerçeğın ıfadesı Iran'ı
zorgunlerbeklıyor Ancak 25 yıldır hu-
kum suren ve dını kurallan hayatın her
alanında uygulamaya kalkan rejım,
halktan tamamen kopmuş durumda
Elındekı sılahlı kuvvetlerle ve ekono-
mık guçle ayakta duruyor Bakalım ne-
reye kadar^