Katalog

15 OCAK 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturS cumhuriyet.com.tr 15 UYCARLIKLARIN İZİNDE OKTAY EKİNCİ Tarihi Itfaiye Binası, artık 'Izmir Kent Arşivi ve Müzesi olarak' hizmet verecek İzmir 'belleğine' kavuştuYaklaşık 2 yıl süren restorasyon ve donanım çalışmalannın ardın- dan 10 Ocak 2004 Cuma günü dü- zentenen törenle "İzmir Kent Ar- şivi ve Müzesi" (ÎKEMA) olarak hizmet vermeye başlayan tarihi It- faiye Binası'ndayız... Büyükşehir Belediye Başkanlığı Danışmam Yard. Doç. Dr. Fikret Yılmaz, 1922 Eylülü'ndeki o kor- kunç yangının kentin geniş bölü- münü kapsayan "enkaz bölge- srnın tam ortasında, 1930'lardaki yapım yıllanna ait fotoğrafinı gös- tererek diyor ki: "Cumhuriyet'in kente duyarlılığı bu binayı yarat- tı; aynı dönemin ekonomik giiç- lökleri ise büyük yangından an- cak 10 yıl sonra gerçekleştirile- bilmesine neden oldu..." tKEMA'mn diğer danışmanı Yard. Doç. Dr. Sabri Yetkin'in de Izmir'de müzecilıgın tanhçesini özetlediği konuşmasının ardından söz alan ÇEKÜL Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen ise bu bilgilendirme- lere şunlan ekliyor: "Yülarca ken- tin yanmasını önlcyen bu binada, bundan sonra da kent aklının, or- tak belleğin ve tarihsel birikimle- rin yakılması durdurulmuş ola- cak..." Işte bunu sağlamanın ne denli ile- ri bir "çağdaş uygarlık hizmeti" oldugunu vurgulamak için de şu benzetmeyi yapmadan edemiyor: "Cumhuriyet'in bu anlamdaki ilk büyük hizmetlerini Behçet Uz üstlenmişti; şimdi de Ahmet Pi- riştına'yla sanki aynı heyecan ye- niden yaşanıyor..." Belediyeciler in eserl Yaklaşık 700 milyar liralık bır "başlangıç gideriyle" gerçekleş- tınlen tKEMA'nın mımari restoras- yon projelerini, Büyükşehir Beledı- yesi'nde kurulan "Tarihsel Çevre Müdürlüğü"nün özverili mimar- BEŞ BİN YILIN SERÜVENİNİ ANLATACAK - Büyük Isken- der'in Kadifekale'de gördüğü düş önce Smyrna'yı yarattı (sağ- da)... 5000 yıl nelerin yaşanıp nelerin yaratıldığını öğrenmek ve hatta "görmek" isteyenîer tarihi frfaiye Binası'nda "geçmişin gerçekleşen düşleriyle" başbaşa kalabilecekler (üstte). lanndan Hülya Yüceer hazırladı. Binaya 1950'lerde yapılan eklenn da kaldınldığı "restitüsyon" (öz- gün şekline dönüştürme) çalışmala- n, Koruma Kurulu ıle diyalog içinde ve yasal onaylarla tamam- landı. Hemen tüm imalat ve donanım ışleri de yine öncelikle belediyeye bağlı bırimler ve çalışanlar tarafin- dan "elbirliğiyle" kotanldı. Çoğu eşya ve dekorasyon malzemeleri ise pahalı siparişler yerine "Devlet Malzeme Ofisi" depolanndan sa- tın almarak, her yönüyle "yerel kaynaklara dayalı kamu projesi" örneğı gerçekleştirildi... Araştırmacılann "bilgisayar teknolojisi" ile de kolaylıkla ya- rarlanabilecekleri tKEMA'nın "ya- şam boyu dayanışma arkadaşı" ise 90 yaşını geride bırakan "tzmir Milli kütüphanesi" olacak. Çün- kü, binanın bır bölümünde de bu ta- rihi kütüphaneye aıt depolarda sak- lanan Osmanlı döneminden bugü- ne basın, yayın ve belge koleksiyo- nu artık herkesin ulaşabileceği bir konumda bulunacak... Yine açılış toplantısında ışte bu olanaktan ötürü de çok mutlu ol- duklannı söyleyen İzmir Millı Kü- tüphane Vakfı Başkanı Av. Ulvi Tuğ, kenti süsleyen neo-klasik mil- li kütüphane binasının artık çeke- mediğı yükünün de alınmış olması- na teşekkür etti... 10 Ocak ın aynı zamanda "Idareciler Günü" oldu- ğunu anımsatan Vali Yusuf Ziya Göksu ise İKEMA için şunlan söy- lüyordu: "Böyle bir günde başla- tılan bu hizmet, geleceğin başarı- lı idarecilerini de yaratacaktır... Çünkü belleksiz yönetim olamaz; olursa da zaten yönetemez..." Dünya arşlvlerlnden... Sadece Ankara ve İstanbul'da- kilerden değil, Venedik, Marsilya, tskenderiye, Londra, Dubrovnik, Floransa, Cenova, Amsterdam, tskenderiye gibi uluslararası kü- tüphane ve arşivlerden de yine îz- mır'le ilgili yüz binlerce belgenin "takas" ve "kopyalama" yolla- nyla derlenerek kurulması sürecine geçilen iKEMA'da, iki yıl içinde de "internet üzerinden" tüm dünya- ya hizmet verilmeye başlanacak... Yaklaşık 3600 m2 alandaki 1000 m2'lik 3 katlı binanın geniş iç av- lusunda yer alan "tzmir Yemekle- 165 siyah-beyaz fotoğrafm yer aldığı sergi bugün Galeri Dürer'de açılıyor Almanlardan öznel bakış Kültür servisi - Istanbul Alman Kültür Merkezi tarafından düzenlenen ve IFA (Dış Ilişkiler Enstitüsü) işbirliği ile gerçekleştınlen 165 siyah-beyaz fotoğrafın yer aldığı 'Öznel Fotoğrafçılık' başlıklı sergi, bugün Galeri Dürer'de açılıyor. 1948-1963 yıllan arasında düzenlenen sergilerin temalannı bir araya getirerek Alman fotoğrafçılık tarihinden bir kesit sunan sergi, Almancada 'subjektive fotografie' adı altında literatüre geçmiş olan 'öznel fotoğrafçılık' kavTamını ve akımını tanıtan bir retrospektif niteliğinde. 2. Dünya Savaşı sonrası döneminin en etkın Alman fotoğrafçılanndan biri olan Otto Steinert'in 1951. 1954-55 ve 1958 yıllannda düzenlediği üç sergiyi tanımladığı bir program, bir simge olma özelliği taşıyan 'öznel fotoğrafçılık', fotoğraf tekniğinin sunduğu araçlar aracıhğıyla gerçekleşen kendine has yaratıcı ifade biçimlerinin vurgulanmasmı amaçlayan bir akım. Savaş sonrası fotoğrafçılığının karakteristik olgulanndan biri olan 'öznel fotoğrafçılık' akımı. her ne kadar uluslararası bir akım olsa da Almanya'da doğması ve gelişmesi nedeniyle Alman fotoğrafçılannın yapıtlanna yer veriliyor. Adolf Lazi, Carl Strüwe, Heinz Hajek - Halke, Herbert List ve Marta Hoepffner gibi 1933 öncesi özgür kültür ortamında belli bir birikime ulaşıp Nazi döneminden sağ çıkabilmiş az sayıda fotoğrafçuıın yanı sıra sergide, akıma ivme kazandıran ve eşlik eden sanatçılann yapıtlan da yer alıyor. (Sergi 13 Şubat 'a kadar Galeri Dürer 'de. Tel: 0 212 249 20 09) Guido Mangold'un Hindistan'da görüntülediği cüzzamlı baba ve kızı. ri Lokantası"nda yine Izmir ve Ege'den özgün müzik eşliğinde "anılarla buluşmanın" keyfi ya- şanacak... Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina, bütün bunlann "5000 yıllık kent olmakla övüne- bilmenin" de ön koşulu olduğunu anunsatarak dıyor kı: "Eğer geç- mişin büyüklüğüne yakışır bir geleceği de güvenceye almaya ni- yetliysek, binlerce yılük belleği- mize yeniden kavuşmak en de- ğerli kaynağımızı oluşturacak- tır..." 'Okunur müze'... Durağan ve "donuk" bir objeler müzesi yerine, "aktif ve okunur" bır müze olarak kurulan ÎKE- MA'da. bunun "ilk sergisi" ise açı- lış günüyle birlikte îzmırlileri ve kenti ziyaret edenleri "zaman için- de yolculuğa" başlattı bile... Üç bölümden oluşan serginin "sürekli" yaşatılacak olan bölü- münde "IÖ 3000'lerden tS 1933'e" çağlar boyu kent tarihi iz- leniyor... Bu derinlik içinde bellı ev- relenn ele alınacağı değışken bö- lümde ise İzmir'in bugünkü kimli- ğınde de etkın rolü olan ilk serbest tıcaret antlaşmasından sonraki "1838- 1933" dönemı "kent ve ti- caret" yaşamıyla yakmdan tanışı- lıyor... Yine sürekli olarak "yangın- lar ve kenf'ı sergileyecek 3. bö- lümde ise bu felaketlenn yol açtığı yıkımlar ve yeniden yapılanmalann yarattığı modern Izmir'in adeta "küllerinden doğuşu" var... Tümüyle dijıtal sıstemle de dona- tılarak herkese açık bır "kent kül- rürü okulu" işlevi üstlenmeye a- day olan İKEMA'ya ilk büyük "si- vil katkı" ise gazeteci ve bilım in- sanı Dr. Orhan Koloğlu'ndan gel- di... Yaklaşık 10 bin kitap, gazete ve dergi koleksiyonlannı bağışla- yan Koloğlu, aynca tüm "aile arşi- vini" de vererek, emektar Itfaiye Binası'nın "tzmirlilerin ortak ta- rih sırdaşı" ohnasına da ilk katkı- yı yapmış oldu. Şimdi sıra "bütün" Izmirliler- de... Aynı bağışlar yaygınlaştıkça ya da aile belgelerinin asıllan yine ken- dilerinde kalarak kopyalannın mik- rofilmlere alınmasını sağladıklan zaman, IKEMA da sadece kentin değil, tüm kentlilerin belleği olarak, gelecek kuşaklan da bilgili ve duy- gulu kılmaya doğru yelken açacak... ÇizgUeriespor, çocuk vegençlik 3. Istanbul Okullararası Karikatür Yarışması 'na son katılım tarihi 2 Nisan olarak belirlendi Yanşmanın geçen yılki Büyük Ödül'ünü Eskişehir'den Hikmet Cerrah kazanmıştı. Kültür Servisi - İSTEK Acıbadem Okulları 3. tstanbul Okullararası Karikatür Yarışması / 2004 e başvurular başladı. Yanşmanın bu yılki konusu 'Spor, Çocuk ve Gençlik' olarak belirlendi. Katılımcılann, sporun her yaşta insana yararlan, sporun her dalında dostluk, kardeşlik ve arkadaşlık. yanşmanın insan bedeni ve beyni üzerindeki olumlu etkilerinin yanı sıra; futbolda holigan terörü, atletızmde dopingli olarak yanşanlar, basketbolda veya başka bir spor karşılaşmasında yaşanması olası ilginç olaylan karikatürlerinde işleyebilecekleri bildirildi. Son katılım tarihi 2 Nisan olarak belirlenen yanşmanın kategorileri ise şöyle: Ilköğretim; A) 1., 2., 3. sınıf öğrencileri B) 4., 5., 6. sınıf öğrencileri C) 7., 8. sınıf öğrencileri D) Lise 1., 2., 3. sınıf öğrencileri. Daha önce yayımlanmamış, sergilenmemiş ve ödül almamış özgün karikatürlerin yollanabileceğı yanşmada her kategori için birer öğrenciye özel armağan, diğer başanlı öğrencilere seçıci kurul özel ödülleri ve çeşitli armağanlar; aynca bütün başanlı öğrenci ve okullara plaket verilecek. Bu arada. Terra tlaç'ın 2003'te düzenlediği Eczacı ve Eczaneler Karikatür Yanşması'nın albümü yayımlandı. (Avrıntılı bilgi için 0 216 325 30 96/dahili 260, ODAK NOKTASI AHMET CEMAL YÖK Başkam'na Açık Mektup... Sayın Prof. Dr. Erdoğan Teziç, YÖK Başkanlığı'na atandığınızı duyduğum- da, önce mutlu bir şaşkınlığı yaşadım. Ama he- men ardından, şaşınmakta ne kadar haksız ol- duğumu da algıladım. Çünkü adı Ahmet Nec- det Sezer olan bir Cumhurbaşkanı'nın sizin ni- teliklerinize sahip birini o makama ataması ka- dar doğal bir şey olamazdı. Sizi tanıma mutluluğuna, Istanbul Üniversite- si Hukuk Fakültesi'nde asistan olarak çalıştığı- mız yıllarda ermiştim. Benden büyüktünüz ve gerek benim kuşağımdan olan asistanların, ge- rekse öğrencilerinizin tanır tanımaz "Erdoğan Ab/"liğe seçtikleri biriydiniz. O karışık ve türlü esintilerden yana çok 'alacalı' bir görünümün sergilendiği zamanlarda siz, ilkeleri olan ve on- lardan küçük hesaplar uğruna asla ödün verme- yen birgençakademisyen kimliğiyleyükselme- ye başlamıştınız. Yıllann akışı içersinde, akademik unvanlarını- za hiçbir jürinin size dışarıdan veremeyeceği bir özel unvanı da eklediniz: "Kirlenmeyen adam" oldunuz. Şimdi YÖK Başkanlığı'na atanmış ol- manızdan ötürü duyduğum içten mutluluğun asıl kaynağı da sanırım bu son unvanınız; yaşrt- larınız arasında kimi akademisyenler, sonraki yıllarda yelkenlerini her rüzgâra açmayı yaşa- mak sayarken, böylece de akademik unvanla- nnın zorunlu kıldığı meslek etiğini umursamaz- ken, siz hiç dönmediniz ve kirlenmediniz; hep sorumluluğunun bilincinden hiç ödün verme- yen bir bilim adamı ve 'Hoca' olarak kaldınız. Akademisyenlikten ayrılışımdan yıllar sonra, sizinle bu kez Cumhuriyet Vakfı Danışma Kuru- lu'nun bir toplantısında karşılaştığımızda, yüzü- nüzde hâlâ o ilk yıllann gençliği vardı. Bu genç- lik iksiri, sanırım ancak, koşullar ne olursa olsun, kirlenmemeyi başaranların tadabildikleri türden bir iksir. Ve siz, YÖK Başkanlığı'na atanışınızın hemen ardından attığınız bir adımla, üniversite kuru- muna nasıl bir evrensellikle baktığınızın açık ve seçik kanıtını verdiniz. Yükseköğretimi düzen- lemeye yönelik yeni yasa tasarısını tartışmak üzere, üniversitelerden öğrenci konseylerinin başkanlarını görüşlerini almak üzere davet etti- niz. Üstelik onlara: "Bize, üniversitelerde be- ğendiklerinizi söylemeyin, onlar size kalsın; siz, bize beğenmediklerinizi söyleyin!" diyerek, bu daveti göstermelik değil, fakat çok ciddiye ala- rakyaptığınızı da gösterdiniz. Konuşmanızın so- nunda kendinize taktığınız bir sıfat ise sanırım bugüne kadar YÖK'ün kapısından içeri hiç gir- memiş bir anlayışı dile getirdi: "Bizlerde öğren- ci emeklileriyiz!" Sevgili Erdoğan Teziç, siz, yukanda alıntıladı- ğım sözlerinizle, Türkiye'nin üniversite tarihinde varlığını ne yazık ki hep duyuragelmiş biryanlış tavn temelinden yıkmaya yönelik en kararlı adı- mı attınız. öğrencinin üniversitenin onsuz olu- namaz bir öğesi, tarafı ve gözbebeği olduğunu, böyle olması gerektiğini, hiçbir tartışmaya açık olmayan bir kararlılıkla dile getirdiniz. Türk üni- versitelerinin sağlıklı geleceğinin temel kaynak- larından birini, o üniversitelerin sahipleri arasın- da yer alan öğrencilerin eleştirel düşüncelerin- de aranması gerektiğini gösterdiniz. Ben, üniversite hocalığımın son on iki yılını, Anadolu Üniversitesi gibi, yönetim ve öğrenci ilişkilerinin, her türlü üstten bakma atmosferin- den uzak, hep bir sahiplenme duygusu içersin- de geliştiği bir üniversitede yaşadım. Gerek o üniversiteye atanma kararımın altında imzası bulunan eski Rektör Prof. Dr. Yılmaz Büyüker- şen, gerekse şimdiki Rektör Prof. Dr. Engin Ataç'ın dönemlerinde öğrenciler karşısında yö- neticiler, hiçbir zaman Kafka'nın 'Şafo'sunu çağrıştıran görünümler sergilemediler. (Sayın Ataç'ın deyişiyle: "öğrenciler isteherse bana bahçede bile ulaşabilirier"...) Ama durumun bü- tün üniversitelerde ve hele YÖK'ün şimdiye ka- darki genel zihniyetinde böyle olmadığını da çok iyi biliyorum. Bundan ötürü de, öğrencilere yak- laşımınızı çok önemsiyorum ve bu adımınızın hep arkasında olacağınızdan da hiç kuşku duy- muyorum. Size görevinizde başanlar diler, say- gı ve sevgilerimi sunanm. Ahmet Cemal (Bir "öğrenci emeklisi"...) e-posta: ahmetcemal ; superonline.com acem20 c hotmail.com BUGUN • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda 19.30'da '4. Uluslararası Gitar Festivali' kapsamında Hasan Cihat Örter dınletısi. (0 212 232 98 30) • tŞ SANAT'ta 20.00'de Peter Gülke'nin yönetimindeki, Özgür Aydının y?iyano) solist olarak katılacağı tstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Senfoni Orkestrası'ndan 'Beethoven Gecesi'. (0 212 31610 83) • AKBAVK KÜLTÜR SANAT MERKEZt'nde 'Beyoğlu Caz Günleri' kapsamında 20.00'de Fatih Erkoç konseri. (0 212 252 35 00) • BABYLON'da 21.00'de Zip Istanbul Latin Party. (0 212 292 73 68) • YAPI KREDİ TURKCELL BİNASI'nda 19.00"da Ela Kori Mu konsen. (0 212 252 47 00) • NARDİS JAZZ CLL^Bda 21 30 da Meriç Demirkol & Emre Kayhan Project. (0 212 244 63 27) • tFSAK'ta 19.30 ve 20.15'te 'Kıyıdan Başladık' adlı saydam gösterisi. (0 212 292 42 01) • BİLGt ÜNİVERStTESt DOLAPDERE KAMPUSU'nda 14.30 ve 19.00'da 'm. Richard' ve 16.30 ve 21.30'da 'Köprü' adh filmlerin gösterimi. (0 212 293 50 10)