Katalog

12AĞUSTOS2003SALI CUMHURİYET SAYFA DIZI İnsan sıcağından uzakta, tiner kokusunda mutluluk arayan 'kayıp kuşak' gözlerimizin önünde ölüme gidiyor Zehirlikokununkurbanlanöç, çarpık kentleşme, ekonomik krizler, işsızlik, eğitimsizlik ve daha pek çok nedenin sonucu olarak hayatımıza gıren "îinerci çocuklar ", aslında çözülmeyi bekleyen îoplumsal bir sonın. Sorun olmanm ötesınde biryaraya dönüşen bu çocukların orîaya çıkışları üzerine çalışma yapan araştırmacılar, "Zaman artık eylem ve gerçekçi çözümler üretme zamanıdır " diyor. Bir suç işlediklerinde "giindeme gelen " bu çocukların, çaresizlikten ve yaşamla baş etmeyi sağlayan araçlardan yoksım olduklan için kendilerini uyuşturdukları belirtiliyor. Kendisigibi tinerci olan aşkını arıyor */ "Hapı atıyorsun.. üzerine kolayı çekiyorsun. Hap mıdende patlıyor ve gözün dünyayı görmüyor. îşte o anda her şeyı yapabıleceğını düşünüyorsun. Ben, ayık kafayla hayatta yapamayacağım şeyleri yapmışım..." B ir yıldır madde kullanan H.G. (16) arada sırada aılesıyle. arada sırada da sokakta yaşıyor Tıner, bally, hap, esrar ve kokaın kullanan H G madde kullanmaya arkadaş çevresınde başladığını soyluyor "Bir, çift kâğrt sannca" kafasının dagıldığını \e kendınden geçtığını soyleyen H G, maddeyı ıse Dolapdere'dekı "torbacılardan" sağlıyor Ilkokul 5'e kadar okudugunu soyleyen H G , oto tamırcısınde çalışırken arkadaşlanna ozenerek \e aralanna gırebılmek ıçın maddeye başlamış Babasmın ıçıp ıçıp kendısıne saldırdığını soyleyen Hakan, şımdı aılesının yanına dönmeyı duşunmuyor bıle H G , çalışmak ve daha ıyı bir hayat kurmak ıstıyor Cesaretlenmek ıçın hap kullandıkiannı anlatan H G şunlan soyluyor "Hapı atıyorsun, üzerine kolayı çekhorsun. Hap midende patbyor ve gözün dünyayı görmüyor. İşte o anda her şeyi yapabileceğini düşünüyorsun. Ben ayık kafayla hayatta yapamayacağım şeyleri yapmışım. \ma ayılmca hiçbir şey hatırlamıyorum. Anlatıyorlar, inanamıyorum." H G, Yenıkapı da akşamlan sarhoşlardan "para yolarak" yanı kendı deyımlenyle "sinyalçekerek" geçımını sağlıyor Onun muzığı Orhan Baba Kendısı gıbı tınercı olan bu" kıza âşık O da dayaktan kaçmıs 13 yaşındakı İ.K. da 9 yaşından ben sokakta olduğunu soyluyor Aılesının sınır hastası olduğunu soyleyen I K , dayaktan kaçıp sokaklarda yaşamaya başlamış Beyoğlu'nda yaşayan I K tıner. roçkı. sıgara, esrar kullanmış Tıner ya da hap kullandıktan sonra cesaret geldığını soyleyen I K , "Hapı içince kendimden geçiyonım" dıyor Aılesıyle yaşayan O. A. ıse halen orta ıkıye gıdıyor Madde kullanmaya okulda alıştığını soyleyen O A, zaman zaman aılesıyle, zaman zaman da sokakta yaşadığını soyluyor Kayıp dünyanın çocuklan uSaadet Uslu Özgur Erbaş Ecevit Kılıç adece sokakta yaşayan çocukların sorunları olarak görülen uçucu madde kullanımı lise çağında okuyan gençlerde yüzde 7 oranında görülüyor. Yani sadece sokakta değil aileleri birlikte yaşayan çocuklar arasında da madde kullanımı hızla yayıhyor. Tinerci çocuklar, insan sıcağından uzak kalan çocuklar... Uzmanlar onları kayıp kuşak olarak adlandırıyor. Ama onlar sorımlanyla, umutlanyla tüm gerçeklikleriyle yanı başımızda yaşıyorlar. Gençler uçucu maddeyle 12 y sinde tanışıyor Y aş grubu 15-17 olan gençlerde yaşam boyu en az bir kez uçucu madde kullanma oranı yuzde 2 'den yuzde 6 3'e kadar değışıyor Bu oran tstanbul'da yuzde 5 1 Yenıden Sağlık \e Eğıtım Vakfı'nın yaptığı SAMAY (sıgara, alkol, madde, araştırma, yaygınlık) araştırmasında 15-17 yaş grubundakı gençlenn durumlanna bakıldı Doç Kültegin Ogel koordınatorluğunde yapılan araştırmada, 24 buı 250 oğrencıye anket uygulandı Araştırmada uçucu madde kullanımı en yuksek ıl, yuzde 6 2 ıle Izmır Ilk kez uçucu madde kullanım yaş • - — ortalamasının 12 olarak bulunduğu araştırmada, madde kullanımı anne- babanın ılışkısının bozuk olduğu durumda ıkı katma çıkıyor Ortaoğretımde ılk olarak denenen maddenın nereden bulunduğu sorusuna ıse şu yanıtlar venlıyor İlk deneme esrarla • Yeniden Sağlık ve Eğitım Vakfı'nın yaptığı araştırmaya göre, uçucu madde kullanımı en yüksek il yüzde 6.2 ile tzmir. îlk kez uçucu madde kullanım yaş ortalamasının Î2 olarak bulunduğu araştırmada, madde kullanımı anne- babanın ilişkisinin bozuk olduğu durumda iki katına çıkıyor. Toplumun arkasmı döndüğü madde bağımhsı çocuklar için şiddet, yaşadıklan hayatuı bir parçasL Uzmanlar, tehükeierden korunmak için gruplar halindc yaşayan bu çocukların suça meyilli obnalannm ardında pek çok toplumsal neden olduğu görüşünde. "Uçucu maddeler; Yüzde 4.7 ağabey im-ablam. yüzde 4.7 benden yaşça büyiik arkadaşlar. y üzde 5.9 benim yaşıtım arkadaşlanm, yüzde 24.7 bir grup arkadaş taranndan pay laşıldı. yüzde 21.2 ailemin izni olmaksızın - - — — e\den aldım." Ilk denenen maddelenn esrar ve sakınleştıncı haplar olarak tespıt edıldığı araştırmadan dığer bazı sonuçlar şoyle • Yaşam boyu en az bir kez esrar kullanımı yuzde 2 ıle yuzde 2 7 arasında. • tlkoğretım oğrencılerınde yaşam boyu en az bir kez alkol kullanım oranı yuzde 15 4, V' tlkoğretım oğrecılennın yuzde 16 l'ı yaşam boyu en az bir kez sıgara kullanmış Ortaoğretım oğrencılennde bu oran yuzde 23. k^ Turkıye genelınde oğrencılenn yuzde 4 3'u her gun sıgara ıçıyor, V' Yaşamı boyunca en az bir kez ecstasy kullanım oranı yuzde 2 5, deneme oranı ıse Istanbul'da yuzde 2 6, • Hap kullanımı ıse yuzde 5 2 Doç. Dr. Arif Verimli'ye göre 'tiner eşittir suç' demek yanlış Toplum onlara tekme atiyor B akırkoy Ruh ve Sınır Hastalıklan Hastane- sı Başhekunı Doç Dr ArifVerimH Turkıye'de hâ- lâ sokakta yaşayan ve tıner kullanan çocuklann aynı ke- feye konulduğunu belırte- rek, "Kse çağındaki çocuk- larda uçucu madde kullan- ma oranı yüzde 7" uy ansın- da bulundu Toplumun bu çocuklara karşı saldırgan ru- tum ıçınde olduklanna da ıfade eden Venmlı, "Bir so- kak köpegine tekme atma- yan toplum, bu çocuklara tekme atiyor" dıyekonuştu Uçucu madde kullanımı ıle ılgılı olarak kesın rakam- lar vermenın çok zor oldu- ğunu soyleyen Anf Venm- lı, "1998 yıİında yapılan ça- bşmada lise çağında okuyan çocuklann yüzde3.8'i uçucu maddeleriekarşı karşryaydı. Bugün yüzde 7'si bu madde- lerie tanışmış" dedı Halkın kafasında ka\ ram karmaşa- sı olduğunu da belırten Ve- nmlı, sokak çocuklannın bir kısmının uçucu madde kullandıklannı. aılesıy- le yaşayan \e okuyan çocuklann bir kısmının da bu maddelen kullandık- lannı soyledı Konunun Turkıye'de kulak arkası edıldığını ıfade eden Ve- nmlı, "Bu çocuklar kendi istekleriyie bu hale geunediler" dedı Arif VerimU: Sokakta yaşayan ve uçucu madde bağımhsı çocuklann saldırgan davranışlanna toplumun onlara bakışı neden oluyor. Sokak köpeklerine tekme atmayan toplum bu insanlara tekme atiyor. "Tiner eşittir suç kavramı"na da karşı çıkan Anf Venmlı şoyle konuş- tu "Tınery a da uçucu madde etkisin- debeyinfonkayonumı\apamaymca su- ça meyil artiyor. Zaten bu çocuklarda davranış bozukluğu var. Bu da suça me- yti artûnyor. Suçun oluşmasında çeşit- li etkenler \ar. Tineryoksunluğu, tine- rin meydana getirdigi beyin harabiye- tine bağlı anlık öfkeler. bu çocuklann toplum taranndan dıişman ola- rak gorulmesi, onlara suçlu' kimngininyük- lenmesi, sağhkh toplu- mun cinsel tacizine uğ- ramalan hep bu neden- ler arasında. Bu çocuk- larçe\Teden geleceksal- dınlardan korunmak için 8-10 kişüik gruplar halindeler. Açken çor- ba isteyince küiredüir- se saldınyorlar. Bir so- kak kopeğine tekme at- mayan toplum, bu ço- cuklara tekme atryorf Tedavizor Tıner bağımlılığının tedavısının de uzun \ e sabır ısteyen bir ış ol- duğunu belırten Venm- lı, sozlennı şoyle sur- durdu "Uçucu madde- ler hızla solunum yo- luyla kana kanşıyor, beyne ve diğer dokulara gidiyor. \ağ- lara bağlanıyoriar. Bugun çocuğa ti- ner kuUandırmayın.. etkisi 3 ay sürer. Çok sabırlı olmak gerekiyor. Sorun sadece etkisi değil. Bu çocuklarda da- ha önceden kalma ağır davranış bo- zukluklan \ ar. Çoğu boyle. Tedavi en az üç ay süriiyor." Mahkeme kararıyla korumaya alınan çocuklar için bir umut UMATEM'de zorunlu tedavi S osyal Hızmetler Çocuk Esırgeme Kurumu Istanbul II Muduru Kahraman Eroğnı. yaklaşık 2 ay once başlatılan bir uy- gulama ıle sokaktakı hnerbağımlısı gençle- nn UMATEM'de zo- runlu olarak teda\ı edıldıklennı soyledı Eroğlu, tstanbul'da so- kakta belırledıklen 98 tane tıner bağımlısının olduğunu da belırte- rek, Kahraman Eroğlu. 5 yıldır surdurduklen çalışmalar sonucu so- kaktakı bırçok çocu- ğun meslek sahıbı ya- pıldığını belırttı iki av sürüyor Yenı başlatılan bir uygulamayla da Istan- bul Vahhğı ıle bırlık- te tıner bağımlısı genç- lenn Bakırkoy Ruh \ e Suur Hastalıklan Hastanesı bunye- sındekı UMATEM'de teda\ı edılme- ye başlandığını belırten Eroğlu. "Ço- cuktır için mahkemeden korunma ka- ran çıkarılıyor. İstenı dışı da olsa bu hasta çocuklan kurtarmakistiyoruz. Aile sevgisi almamış, şiddetyüzünden evden kopmuş çocuklann kendi istek- Tiner bağınılıları UMATEM'de zorunlu olarak tedavi edilecek. Bugüne kadar 52 çocuk UMATEM'e gönderildi. bunlardan 22'si için mahkemeden koruma karan alındı. leriyie bu merkezlere gebneieri müm- kün değfl. Çocuklar2 ay hiç dışan çık- madan bu merkezde rutuiuyor. Şu ana kadar 22 çocuk için mahkeme ka- ran alındı. Halen 20 çocuk bu mer- kezde. Buradan çıkan çocuklan genç- likmerkezlerimizealacağız. Aynca ai- lelerle de iBşki kuruyoruz" dıye bıl- gı \ erdı Bu gençlenn saldırgan ol- madıklannı, baskı-tehdıt al- tında olduklannı hıssettık- lennde saldırganlaştıklan- nı da vurgulayan Eroğlu şoyle konuştu "Maddeyi aldıklannda utanma duygusu olmuyor, ne yaptıklannı bilmiyorlar. Bu gençlerin onurlannı kır- mak çok tehükell E\ de an- ne-babasıtaranndan redde- dilmiş, okuldan atilmış ço- cuklar. Kişiler taranndan kabul edilmeme kompleks- leri var. Se\ilmediği, istenil- medigini düşünüyorlar. İn- sanlann korkması. saldır- gan yaklaşması da onlarda tepkiye neden ohıyor. İnsan- lar kısa konuşman, akıl ver- memen," Sorunun temelınde aıle- lenn olduğuna da dıkkatı çeken Eroğlu. aılelenn ço- cuklanna sahıp çıkmasmı, mutlaka okula gonderme- lennı ıstedı Eroğlu. "Onla- ra sevgi, şefkat ve özgüven verin. Bunlan almay an çocukileride öcünü ahr. Evde şiddet gören çocuk, bunu uygular. Toplum olarak da so- rumluluk bilinci içinde olnıalıyız" uyanlannda bulundu YARIN : çevresl kötü olan sokağa düşüyor