Katalog

Cumhuriyef İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yavin YÖnetmem: İbrahİm YlldlZ • YaZlİŞİeri MÜdÜrÜ- Salİm * S l MÜİÜ M h Hakan Kara htıhbarat Cengiz Vıldırım • Ekonomı Öz- YayınKuıulu. İlhanSdçukıBaş- AnkaraTemsılcısı Mustafa Balbav AtauırkBuKanNo 125.K.at4. MuesseseMudüni lem \ üzak • Kultur Egeraen Berköz • Spor kari).EmreKongar(Danışman). Bakarüıklar Tel 4195020r hat). Fak, 41Q50:^»IzmırTembilcisı Erol Erkut • \bdülkadir^ücelman#Makaleler Sami Ka- Orhan Erinç, Hlkmet Çetin- SerdarKızık,H Zı>aBl\ H52 S 2:3Te! 4411220. Faks 4418~45 raören • Duzeltme Abdullah \azıcı • Bıl- kava, Şükran Soner. İbrahim # Adana Temsılcısı Çetin Y iğenoğlu. Inonu Cd 119 S \o 1 1. gı-Belge Edibe Buğra • ^ urt Haberlerı Meh- Yıİdız. Orhan Bursaü, Musta- Tel 363 12 ll.Faks 363 12 15.-\nalvaTembilcısı \hmetOnrçoğlu met Faraç • A\rupaTemsılcibi Güray Oz fa Balbav, Hakan kara. Cumhunvet Cad.8U 5 Tel 0242 248OU5"Fa.\ 2430509 "* Fazilet Kuza Korulsan • Sa- •^ Lt^n • Genei \ ludur Can Çağdaş • Ge- İ £ Ü İ nelMudur\rd ıSatışı lüfcn Mutlu Döten # Mûdfir \ ıd ı Pazarlama ı llakjn \car # Mudur \ ıd ı Fınani \e Opera^on l Erhan Ozdemır # Pazarlama Dırektoru Tüla\ Tosun Te] (,2i: ^ 4 33 UU Faks J 2 l 2 ö 4 v V Y«vunla\ıııı: \enıGüi] HaterAjamı BaMn^e 1 ! avıncıiık A!> Turkocagı (. ad ' Tel I ı:î:ı<i:<^U<-:t nan Fak* ı(j2i:( 5H859î B«skı. Meıiez üazeie D Î 4 lstanbd Pk 2-te- Sııteu *44ı> Kt asım "iavıncıük San \e TK. A^Bartarm Bu]\an No 12^ lte,ta. I« Genel Dtğmm BBDMeAez 11 ALĞLSTOS 2003 îmsak420 Güneş-6 12 Öğle-13 T tkındı P 06 \kşam:20 18 Yatsı 21 52 En çekici Jenrafer Lopez • ANKARA(AA)- Son günlerde nişanlısı Ben Affleck ile bir aynbp bir banşmasıyla gündemde olan Jennifer Lopez, bir intemet sitesinin anketinde şov dünyasının en çekici yıldızı seçildi. 'Netscape' sitesinin düzenlediği ankette, ipi Jennifer Lopez göğüslerken listede ikinciliği Latin şarkıcı Shakira elde etti. Ankette ünlü tspanyol aktris Penelope Cruz da üçüncü oldu. 60 yıl sonra yeniden Agora • tZMÎR (AA) - Fransa Millı Araştırma Merkezi Araştırma Müdürü Prof. Dr. Thomas Drewbear, Agora'da sürdürülen kazı çalışmalanyla, Izmir'i turistik bir merkez haline getirmeyi amaçladıklannı söyledi. Drewbear, Konak ilçesüıde yer alan Agora "da 60 yıldır hiç kazı çalışması yapılmadığını belirterek, "60 yıl önce yapılan ilk çalışmalarda çok güzel sonuçlar elde edildi ve bırakıldı. Geçen yıl başlatılan kazılar, 60 yıl önceki çalışmayı yeniden canlandırdı" dedi. Kadıniar şiddet için toplamyor • BÜKREŞ (ANKA) - Romanya Kadın Derneği tarafindan düzenlenen 'Şiddetsizlik ve Banş için Kadın Vizyonu' eğıtim programı kapsamında, katılımcılann şıddetin tüm biçimlerine karşı bilinçlendinlmesi amaçlanıyor. Ekim ayında Bükreş'te düzenlenecek eğitim programı, 29-31 Ekim tarihleri arasında yapılacak. Programın amacı, katılımcılara aynmcılık, adaletsizlik ve şiddetin tüm biçimleri ile çatışmalann dinamikleri ve yapısı hakkında bilgi vermek olarak belirlendi. Sigara içenter meyveye soğuk • TRABZON (AA) -Sigara içenlenn, içmeyenlere oranla daha fazla meyveye ihtiyaç duymalanna karşın, tüketimlerinin daha az olduğu bildırildi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Ordu Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Rüstem Cangi, yaptıklan bir araştırmaya göre sigara içenlerin, içmeyenlere oranla daha az meyve tükettiklerini söyledi. Cangi, sigara içenlerin, içmeyenlere oranla daha fazla meyve tüketmesi gerektiğini vurgııladı. Sıcaklar 'asabi' yapmasın • ADANA (AA) - Mevsim normallennin üzerine çıkan hava sıcaklığının, beden sağlığının yanı sıra ruh sağlığını da olumsuz etkılediği bildırildi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikıyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ünal, artan sıcaklann aşın öfke, gerginlik ve denetim güçlüğüne neden olabileceğini kaydetti. Sıcaklıkların artmasıyla, su ve tuz kaybına bağlı olarak fiziksel rahatsızlıklann ortaya çıktığını hatirlatan Ünal, ruh sağlığının da olumsuz etkilendiğine dikkati çekti. OtomobJlde unutulan çocuk öktii • IRVINE (AA) - ABD'de bir öğretim üyesinin otomobüde unuttuğu 10 aylık erkek çocuğu, kavurucu sıcaktan öldü. Caüfornia Üniversitesi'nde çalışan Mark J. VVarschauer'in önceki gün üniversite kampusunun park yerine bıraktığı otomobilin arka koltuğunda unutulan çocuğun, öğrencilerin fark etmesi üzerine ölü bulundugu belirtildi. Polis yetkilisi Jeff Love, çocugunun öldüğünü öğrenen 49 yaşındaki öğretim üyesinin çılgına döndüğünü söyledi. • tstanbul Haber Scrvisi - Farklı dil ve lehçelerde söyledikleri tûrkülerle dikkatleri çeken Kardeş Türküler, Esenyurt Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi'nde dinleyicileriyle buluştu. Esenyurt Belediye Başkanı Dr. Gürbüz Çapan, SHP Büyükçekmece llçe Başkanı Ayten Ergün ve belediye meclis üyelerinin de aralannda bulundugu beş bini aşkın coşkulu bir kalabalığın izlediği konserde, grup söylediği tûrkülerle izleyicilere unutulmaz bir gece yaşattı. Kardeş Türküler'in konserinde bazı türkülere Boğazici Gösteri Sanatlan Topluluğu (BGST) dansçılan da eşlik etti. FELSEFE KOHSRESJ NE '... Larzac 2003, Meksika'da yapılacak Dünya Ticaret Örgütü doruğunu protesto ediyor Eylül eylemlerle yanacak . * L*> Yetldliler, saat 11.00-15.00 arasında güneşe çüolmamasını ve denize girilmemesini önerryor. Fakat Antahalılar sıcaktan kurtulmak için sahile akın ediyor. (AA) Antalya soluksuz Çeşme'de \iizlerce kişinin katıldığı eğlenceler yabancı basuıın dikkatini çekti. ANTALYA (AA) - Sıcak ve nemlı hava. Antalya'da yaşamı olumsuz et- kılemeyı sürdürüyor. Özelhkle ağus- tos ayının ılk gunünden ben yükse- len nem oramnın yüzde 90'lara ulaş- ması, kentte geceleri nefes almayı zorlaştınyor. Ağustos ayının ikınci gününde nem oramnın yüzde 91 "e kadar ulaştığını belırten Meteorolojı yetkililen, bu oranın son 4 gündür yüzde 70-80 ara- sında değıştığını, öncekı gece yeni- den yüzde 90'a yükseldığını bıldırdı. Hava sıcaklığının gündüz 34 dere- ceye ulaştığını kaydeden yetkılıler, gündüz yüzde 65-70'ı bulan nem ora- m nedenıyle sıcaklığın 36-37 derece hissedıldığinı ıfade ettıler. Meteoro- lojı yetkıhlen, ay boyunca nem ora- nırun yüksek seyredeceğinı bildirdı 13 Ağustos'ta lodos beklendığını ve nem oranının bıraz düşebıleceğını de kaydeden yetkıhler, lodosun bırkaç gün ıçınde sona ereceğinı söyledi. çeşme'ye övgü Almanya'da yayunlanan Bıld am Sonntag gazetesı, okuyuculanna Çeş- me'nıngüzellıklennı anlattı. "Çeşme- Deniz manzaralı çamur banyosu" başlığıyla venlen haberde, Çeşme"de çok güzel sahıllenn olduğu. güzel partılenn düzenlendığı ve sağlık tu- nzmının gelıştığı ıfade edıldı. Dış Haberier Servisi - Fransa'nın güneymdekı Larzac bölgesınde düzenlenen 3 günlük "Küreselleşme karşıü VV'oodstock" şenliğine 200 bıne yakın eylemci katıldı. Dünyaca ünlü Fransız küreselleşme karşıtı eylemci, çiftçı Josc Bove'nin öncülüğünde küreselleşme karşıtı koalisyon tarafindan düzenlenen ve önceki gün başlayıp bugün sona erecek Larzac 2003 Festivalı, eylülde Meksika'nın Cancun kentinde yapılacak Dünya Ticaret Örgütü doruğunu protesto etmeyı hedeflıyor. Etkınlığın düzenleyicilen, amaçlaruun DTÖ, çokuluslu şırketler ve serbest tıcaretin demokrasıye yönelttiğı tehlıkelere dikkat çekmek olduğunu söylüyor. Bove da. eylül ayının "sadece sıcak geçmeyecegini, cayır cayır yanacağını" ılan etti. Larzac 2003 Festıvalf nde çeşıtlı tartışmalar, seminerler. tıyatro gösterileri ve film gösterimleri yapılıyor. Ünlü Fransız şarkıcı Manu Chao ve İngılız grup Asian Dub Foundation da şenlıkte konser verdı. Larzac bölgesı, Fransız solu ve 68 kuşağı ıçın sımgesel önem taşıyor. 1970'h yıllarda Fransız ordusu bu bölgedekı kışlasını genişletme karan aldığında, solcularla yörede çıftçilık yapan köylüler el ele venp "ütlaklar hayvanlara, ordu defol" sloganıyla bu gınşımı önlemışlerdi. Eylem yapan çıftçiler arasında Bove da vardı. Bu olay, yakın tanhe "Larzac direnişi" olarak geçmişti Bove ve arkadaşlan 2000 yılında, bölgede bulunan Mıllau kasabasındakı yapım halınde bulunan bir McDonald's restoranını yıkmıştı. Bove ve arkadaşlan, Mıllau dakı mahkemeye çıkanldığında 50 bin kişi bölgeye gelıp onlara destek vermıştı. Eylül'de Meksika' da yapılacak DTÖ doruğunu protesto etmeyi amaçlayan Larzac 2003'e katılan dünyaca ünlü küreselleşme karşıtı Jose Bove, 'eylül sadece sıcak geçmeyecek, cayır cayır yanacak' dedi. Side'ye müdür dayanmıyorÖZGENACAR ANKARA - Olağanüstü buluntularla antik kentin ortaya çıkanldığı Side'deki müzeye müdür dayanmıyor. Müteahhide elektrik vennediği için Side'den sürülen başanlı Müze Müdürü AB Harmankaya'nın yerine MelekYıldızturan 18 ay önce vekil olarak atanmıştı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan bir yetkih, bu kez belediye yönetiminin isteği üzerine Yıldızturan'ın da bir başka göreve atanmak üzere Side'den aluıdığını doğruladı. Antalya'nın "kültür turizmi'' açısuıdan gözbebeğı olan Side'nin çirkin yapılaşmasuıa karşılık müze müdürlüğü, antik kentte İS 2. yüzyıldan kalma bir antik cadde gün ışığına çıkarmışh. Sıde Müzesi, Ânıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün oluru ile 2002'de önce antik kentıni örten fundalar ile kum yığınlannı temızledi. Çıkar grupları harekete geçti Bu yıl, Side Anıtlan Bakun, Onanm ve Restorasyon Komitesi"nin mali desteği ile 13.5 metre genişliğinde antik Side'nin ikınci büyük caddesi bulundu. Yolun iki yanındakı sütunlardan 30 tanesi bazı onanmlardan sonra yolun yapıldığı dönemdeki konumda ayağa kaldınldı. Kazı sırasında bazı heykeller ile heykel parçalan da bulunarak müzeye kaldınldı. Aynca, Roma dönemınin kanalızasyon sistemı, su kanallan, bazı dükkânlar da ortaya çıkanldı. 16 ışçı ile sekız ay gibi bir sürede bu caddenin kazmnı tamamlanması, su-anın öteki alanlara da sıçramasından ürken yerel çıkar gruplannı harekete geçirdi. Belediyenin de de\Teye girmesi ile Tunzm Bakanlığı, yapışık kardeşi Kültür Bakanhğı'nı kurban etmekten çet-ınmedı. SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN "...'Şark Meselesi'ne Dair Mârûzat' DUŞU ARTIK CERCEK Dış Haberier Servisi - Dünya tari- hinde ilk kez uzaydakı bir kozmo- not, yeryüzündekı nişanlısıyla evlen- di. Yeryüzünden 400 kilometre yük- seklikte bulunan ve saatte 28 bın kilometre hızla dünya çevresınde dönen Uluslararası Uzay Istasyo- nu'ndakı Rus kozmonot \ııri Ma- lencenko. ABD'nın Houston kentin- de yaşayan 26 yaşındaki Rus göç- meni nişanlısı Yekaterina Dmhri- yevaile dün "dümaevınegirdi". Yer- yüzündekı rukâh bir odıtoryumda kı- yılırken tören televızyonlardan ya- yımlandı. 'Cennet Bahçesi'nöe, Hasan'la (Tannkut) konuşur- duk: aydınlarda, Yedâ-y/nefs'davranışı, 'toplumsal/sı- nıfsal' mıdır. Yoksa 'bireysel/duygusal' mı? Malûm, bir dava uğrunda kendini fedâ etmek, birçok aydının kah- ramanlık hayâlidir; o tanhte (1950'ler) Vâlâ Nurettin Bey, 'Bu Dünyadan Nâzım Geçf/'yi henüz yayımlama- mıştı, o sebebten Nâzım Hikmet'in de benzer bir ha- yâli olduğundan haberimiz yok: "...bilmem kimden şu olayı işitmiş, bize tekrariı- yordu; bir dretnot, sancak tarafindan torpil yemiş ve yanlamış; batmaması için, iskele tarafındaki böl- meye de su dolması gereldr ki denge sağlanstn; hal- buki bölmenin kapısı bozuk, ancak içerden kapa- tlabileceği anlaşılınca, bir genç subay bölmeye gir- miş, kapıyı kilitJemiş; deniz suyunu bölmeye alıp bo- ğulmuş, fakat harp gemisi de kurtulmuş!.." "...Nâzım bunlan anlatırken, mavi gözleri pınl pı- nl parlıyordu. Biz de etkisi attnda kalıyorduk. O an- daki ideali, buna yakın bir fedâkârlık fırsatı bulmak, Mütâreke Devri'nin rezâletlerinden Istanbul'u da, memleketi de kurtarabilmekti..." ('Bu Dünyadan Nâ- zım Geçti', s. 41, Remzi Kitabevi, 1965). Nâzım'ın 'toplumsal/sınıfsal' konumu hatırlanırsa. onun, ömrünün sonuna kadar yaşadığı, bu 'fedâ-yı nefs' davranışının idealist, yâni 'bireysel/duygusal' ol- duğu söytenebilir (mi?). öyle bile olsa, davranışın gör- kemli ve örnek olmak özelliğine, bu niteliği toz kondu- rabilirmi? Herhalde konduramaz! Hele o 'fedâ-yı nefs ln uğruna yaşandığı Bat Proletaryasrnın, o yıllardaki so- ğukluğu ve nankörlüğü, hesaba katılırsa... Onu da, isterseniz. bir başka, bir o kadar önemli, ta- rihi tanıktan öğrenelim. ...İkl yıl geçti. Batıdan ses yok...' Daha önce bu bahsı konuşmuştuk, şimdi elimizde ye- nı bir belge, çarpıcı tesbıtler var. Mir Seyit Sultan Galiyef in 'Şark Meselesine Dair Mârûzat'\, Türkçeye çevrildi, ülkemizde ilk olarak yayımlandı. (lleri Dergisı, sayı: 16/17, s. 201/232) Galiyef, Batı'lı işçilerin veSos- yalist partiierin, ganp çekimserlığini acı acı eleştirmiş; Doğu'lu 'Mazlumlar'm katkısı olmaksızın, Rusya'da ve Yeryüzü'nde, hakiki Sosyalizmin kurulamayacağını sa- vunuyor. XX. yy'dada, XXI. yy'ın başlangıcındada, dün- yadaki temel çelışkinın; -Proletarya/Burjuvazi çelişkisi- nin gezegen ölçüsünde büyütülmesı anlamına gelen- Emperyalizm/Üçüncü Dünya (Zalımler/Mazlumlar) çe- lişkisi olduğuna, etkileyici ve dokunaklı, bir kanıt daha!.. "...komünist parti yöneticileri. Sosyal devrimin gerçeklesmesini, şöyte tasavvur ediyorlardı. Bat Av- rupa'da, Ingiltere, Fransa; Amerika ve Almanya'da, diğer bir deyişle uluslararası emperyalizmin, mad- di ve manevi güçlerinin biriktirilmiş olduğu; ve sı- nıfsal devrimin başlatılması için gereken tüm nes- nel şarUann, ilk bakışta mevcut olduğu ülkelerde, devrimsel hareketlenmenin başlatılması yeterlidir. Gerçekten de, Batı Avrupa'yı ele aldığımızda ve onu sosyai devrimin gelişme şartlan açısından değer- lendirdiğimizde görüyoruz ki, oradaki işçi sınrfının, kendisinin kaprtalizm tarafindan istismar edildiği- ni anlaması için tüm şartlar mevcuttur ve sosyal de- ğişimin gerçekleşebilmesi bakımından, sosyal dev- rimin başlatlması için yeterti gelişim aşamasına ulaşmıştr..." "...herkes biliyor ki, partimizin rehberieri, Bat'nın devrimselleştirilmesi için çok yoğun çalışmalar yap- mışlardır. Rusya Komünistleri, Batı komünist par- tileri, Spartakistler, Avusturya ve Macaristan'ın, ke- za diğer ülkelerin tüm sosyal unsurlan bağlantılry- dılan ama görüyoruz ki, Ekim Devrimi üzerinden iki yıl geçmesine rağmen, Batı'da sosyal devrim he- nüz ortada yoktur. Almanya'da Spartakist Hareke- ti'nin nasıl başladığını gördük; bir taraftan Bat Av- rupa Proletaryası'nın, kendi Burjuvazisi üzerinde galebe için sarf ettiği gayreti, diğer taraftan ise, Ba- t Avrupa Kapitalizmi'nin, Bat Avrupa Emperyaliz- mi'nin tüm emekçi unsuriar üzerinde galebe çalmak için gösterdiği çabayı gördük. Muhtelif akımlann mü- câdelesi sonucunda, örneğin sosyalist cumhuriye- tin kurulduğu Macaristan'da, Macaristan Sosyalist Cumhuriyet'nin gömüldüğünü, Spartakist Hareke- t'nin bastınldığını gördük. Görüyoruz ki, Bat Avru- pa'da, Bat Protetaryası'nın egemenliği ele geçirmek, Burjuvaziyi devirmek, sermâye üzerinde Proletar- ya diktatörlüğü kurmak yönünde sarf ettiği tüm ça- balar, hüsranla sonuçlanmaktadır..." Doğu ağırlığını' koymadıkça... "...sebep ne? (buraya dikkat) Yoldaşlar sebep şu ki, benim kanaatime göre, Bat Avrupa İşçi Sınıfı sö- mürge mülkJerinin Uluslararası Emperyalizm tara- findan sömürülmesine, belki de kendi irâdesi dışın- da, işt'râk etnektedir. Batlı işçiler, kendi Burjuva- zilerine karşı şu veya bu şekilde bir ekonomik ta- lep koyduğunda, bu Burjuvazi, kendi işçilerinin he- men hemen tüm ekonomik taleplerini karşılamak- tadır, çünkü bu talepleri karşılamak imkânına sa- hiptin çünkü bu Burjuvazinin imkânlan, bitmeztü- kenmez kaynaklan vardır; ve sadece kendi işçileri üzerinde değil, hem de sömürgelerindeki işçiler üzerinde hâkimiyetini devam ettirebilmek için ge- reken tüm besinleri bu kaynaklardan sömürebiliyor_." Meraklısının, Galiyef'in, hayli kapsamlı 'Mârûzat'ını, başından sonuna dikkatle okuması gerek! Zira geçen yuzyılın başındaki iki buyuk devnmin (1917/Sosyalist SCN- yetve 1919/Anadolu Demokratık), ulaştklan başanyı 'göl- gelendıren' en önemli faktörun, Avrupa Proletaryasrnın Emperyalizm'e adeta 'koltuk çıkması' olduğunda, Gâ- zi Mustafa Kemal de, Sultan Galiyef de mutâbıktır- lar. Önceki daha 'ulusal', sonraki daha 'entemas- yonaM olmakla beraber, sorunu, Doğu'nun Maz- lumlan'nın, davaya ağırlığını koyması olarak çözü- me bağlamışlardı. Üzerinden geçen yüz yıl, onlan doğruladı mı, doğru- lamadı mı? Hele bir duşünun! e-mail:tilahana isnet.net.tr http://www.biigiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88 4-