Katalog

16 TEMMUZ 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA Jl<ftL\_f1 1 U J T J J L ekonomi(Scumhuriyet.com.tr 13 2.5 katrilyon liralık açığın kapatılması için hazırlanan pakette vergi oranlannın yükseltilmesi de yer alıyor Açığıyinehalkkapatacak TOBByeni vergiye karşı IANKARA (Cumhuriyet Bıirosu) - IMF heyetiyle gorüşen TOBB Başkanı Rıfat HısarcıkhoğJu, yeni kaynak arayışlan çerçevesinde yeni ek veıgi ionulmasına İcesinlüde k2rşı olduklannı belirterek "Kaynak nereye fcJJaruldıysa mutlaka oradan alınması gerekiyor" dedi. Türkiye'de vergi yukünün OECD onalamalanna göre yüzde 15ten yüzde 30'lara çıktığına dikkat çeken Hsarctklıoğiu. vergi yülcünü özel sektörün ve halkın kaldırmasının nnumkün olmadığını savundu. Kamu İhale Yasası değişiyor • ANKARA (Cumburiyet Bürosu) - Kamu thale Ya- sası'nda değişiklik öngören yasa tasansı TBMM Baş- kanJığı'na sunuldu. Tasan- ya göre enerji, su, ulaştır- ma ve telekomünikasyon sekîöründe etkinlik göste- ren KJT'ler, thale Yasa- sı'na tabi olmayacak. Yerel basına verilecek ihale ilan- lanndaki limitı arttıran ta- sanya göre özel fınans ku- rumlan da temmat mektu- bu\erebıJecek. Tasanya göre savunma, güvenlik ve ıstihbaratla ügili mevzuat uyannca gizlilik içinde ya- pılacak ihaleler yasadan is- tisna olacak. Taritıi çeşmeye 300 milyar lira • Ekonomi Servisi - Ev Tekstıli Sanayki ve işadamJan Derneği (EVSİAD) tarafindan restore ettirilen Hatice Turhan Valide Sultan Sebil ve Çeşmesi törenle hizmete açıldı. EVSlAD Başkanı Ahmet Nazif Zorlu'nun açılışına katıldığı tarihi çeşmenin restorasyonu için 300 milyar lira harcandı. Onanmı 6 ay süren tanhi sebil ve çeşmeden Istanbullulara kaynak suyu verilecek. Fransa'ıun yine başı agrıyacak • BRÜKSEL(AA)- A\Tupa Birliği (AB) üyesi Fransa, ortak para binmi Euro kullanımırun dayattığı sıkı bütçe kurallanna son iki yılda olduğu gibi 2004'te de uyamayacak. Fransa Cumhurbaşkanı, Fransa Maliye Bakanı Francıs Mer, Briikserdeki toplantıda, meslektaşlanna bütçe kurallanna önümüzdeki yıl da uyamayacaklannı belirtti. Vergi yüzsüzfepi teşhip edilecek • ANKARA (ANKA)- Vergi daireleri, devlete 50 milyar lira ve üzerinde borcu bulunanlan 15 Ağustos'tan itibaren bir ay süreyle ilan edecek. Vergi yüzsüzleri, 1 EylüTden itibaren ise Gelirler Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde açıklanacak. Konut projesine ABD hibesi • ANKARA (ANKA)- Türkiye'ye özgü konut «Jindirme kredi rrogramına ABD Ticaret M Kalkınma Ajansı tarafindan 256 bin 918 colar (yaklaşık 357 milyar lıra) tutarmda hıbe lerilecek. Hibe fağlanmasuıa ilişkın aılaşma, ABD Ankara lüyükelçisı W Robert îearson ve OYAK Genel îfüdürü Coşkun Ulusoy •ürafuıdan ımzalandı. ANK4RA(CumhurijetBûıt)su)-Hü- kümet, kaynak açığını kapatmak için açıklamayı plandığı önlernler pakerinde yine halka yüklenecek. Özel işlem ver- gileri ile eğitime katkı payı tutarlannı yüzde 60 oranında arttırmayı planlayan hükümet. aynca, akaryakıtta özel tüke- tim vergisinin (ÖTV) payını yukselrme- yi amaçhyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan baş- kanlığında önceki gece geç saatlerde Başbakanlık'ta yapılan ekonomi zirve- sinde, IMF'nin 2.5 katrilyon liralık kamu maliyesi açığını kapatmak için uygun gördüğü önlern seçenekleri tartışıldı. Hü- kümetin, 2.5 katrilyon liralık açığın ka- • IMF'nin de beğendiği önlemler paketinde yer alacak düzenlemelerle hükümet yine halka yüklenecek. Buna göre, özel işlem vergileri ile eğitime katkı payı tutarlan yüzde 60 oranında zamlanacak. Buradan 200 trilyon liralık bir gelir sağlanacak. patılması için ek tedbirpaketini oluştur- duğu, açıklamanın ne zaman yapılacağı- nın ise belli olmadığı belirtıldı. IMF heyetinin Türkiye'deki 5. gözden geçirme görüşmeleri çerçevesinde orta- ya çıkan 2.5 katrilyon liralık açığın ka- patılmasına yönelik, IMF tarafindan ka- bul gören seçeneklerin görüşüldüğu top- lantıya Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Abdüllatif Şener, Maliye Bakanı Kemai l nakıtan ve Hazine. Devlet Plan- lama Teşkılatı, Maliye Bakanlığı ve Özelleştırme İdaresi'nden bürokratlar da karıldı. Toplantı çıkışr gazetecilerin sorulannı yanıtlayan bakanJardan Unakıtan, "5. gözden geçirme için toplandık" derken Başbakan Yardımcısı Şener de "Abnan somut karar, 5. gözden geçirme tamam- lanacakür. Tamamlamayia ilgili tüm pro- sedür oluşmuştur" dıye konuştu. Şener, "Ek tedbir gündeme geldi mi" şekJinde- ki soruya da "Hiçbir problem yok" diye karşılık verdi. Ekonomi zirvesinde göriişülen tedbir önlemleri şöyle: */ Irak savaşı nedeniyle uygulamaya konulan 4 katrilyon liralık blokajın 2.8- 2.9 katrilyon lirası serbest bırakılacak. 1.1-1.2 katrilyon lirası rutulacak, ekono- mideki duruma göre bu rakam 700-800 trilyon liraya kadar çekilecek. • 500 rriryon liralık doğrudan gelir desteği ödemeleri serbest bırakılacak. • Ozel işlem vergileri ile eğitime kat- kı payı tutarlan yüzde 60 oranında zam- lanacak. Buradan 200 trilyon liralık bir gelir sağlanacak. t/ Kamu kuruluşlanna ait "özelhesap- lar" bütçeye gelir kaydedilecek. Kapatı- lan bazı fon gelirleri ile beraber buradan 300-400 trilyon lira ek gelir sağlanacak. i/ Devlet elindeki fındık stoklannın ar- rışından 50-60 trilyon lira elde edilecek. •" Bakanlıklara ait "özel ödenekler" kullandınlmayarak bütçeye gelu" kayde- dilecek. Bakanlann aksine baskılanna rağmen buradan 580 trilyon liralık tasar- ruf sağlanacak. • Akaryakıtta ÖTV arttınlarak petrol fiyatlanndaki düşüş akaryakıt fiyatlan- na yansıtılmayacak. Gazprom'un üçte bir fiyatına satılıyor Türkmen gazı kaçırılan fırsatEkonomi Servisi - Doğalgaz alımı için üretilen projeler ıçerisinde "en makulseçenek" olarak değerlendiri- lirken, dönemin hükümetinin Mavi Akım'ı öne çıkararak bir kenara at- tığı Türkmen gazı, bugün 44 dolara satılıyor Türkmenistan'ın dün Rusya ve Ukraynayla imzaladığı anlaşmada 2004-2006 dönemi için koyduğu 44 dolarlık bu fiyat, Türkiye'nin doğal- gazda Mavi Akım projesini seçerek yaptığı hatayı bir kez da- ha gözler önüne serdi. Türkmenistan'ın komşu ülkelere sunduğu fiyat, Türkiye'nin herbin met- reküp için Rus Gazp- rom'a verdiği paranın, Ruslann hesabma göre 109 dolar. Türkiye'nin istediği fiyata göre 76 dolar daha ucuz. Doğalgaz alımının tar- tışıldığı dönemde Türkmenistan Tür- kiye'ye 75 dolara doğal gaz satmayı önermiştı. 1999'da BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan BüdacTnın BOTAŞ dergisinde "5 yılhk ortaJamalara bakbğımızda öbür gazJara kıyasla en ucuz olaıudır" diye nitelediği Türk- men gazından bir anda vazgeçilmış- ti. Türkiye'nin Mavi Akım'a imza atması Türkmenistan Devlet Başka- nı Saparmurat Türkmenbaşı nın da • Doğalgaz fıyatını 120 dolar yapan Mavi Akım yüzünden bir kenara atılan Türkmen gazı 44 dolara satılıyor tepkisine neden olmuşru. Türkmen- başı, dönemin Enerji Bakanı Cum- hur Ersümer'in Aşkabat ziyareri sı- rasında, kendisine "kardeş ülke ol- manuza rağmen bizim gazınuzı daha ucuza almıyorsunuz, yine bizim gaz>- mıa Rosya'dan, daha pahabya ab- yorsunuz" diye eleştirmişti. DYP-SHPhükümeti döneminde Tansu ÇiDer, Murat Karayaiçın ve devamında Mesut Yılmaz tarafindan desteklenen ve "Rusya ve Türki- ye'nin birbirlerine olan bağühğı'' sözleriyle öne çıkanlan Mavi Akım'da ilk pürüz formül karma- şasıyla ortaya çıktı. Rus Gazprom şirketi anlaş- ma formülü üzerindeki değişiklikle doğalgaz fi- yatını 33 dolar arttırarak Türkiye'ye 153 dolar- dan satmaya başladı. Uluslararası tahkime ka- dar giden sorunun ardından Gazp- rom'un Türkiye'ye diğer ülkelerden daha pahalı gaz sartığı belırlendi. Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yuri Aleksandroviç Ko- marov'un yıflık ihracat rakamlannı açıklamasıyla belirlenen rakamlar, şirketin ortalama gaz ihracatını 100 dolara yaptığını, Türkiye çıkanldı- ğında bu ortalamanın 95 dolara in- diğini ortaya çıkardı. PETROL ARAMA ÇALIŞMALARI DEVAM EDÎYOR Karadeniz'de 150 bin varülik unıut Ekonomi Servisi - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı HilmiGüler. Tür- kiye'nin petrol bağımlılığının yakın bir zamanda azalacağını belirterek "Ülkemiz sadece petrol tüketicisi de- ğil, ayıu zamanda petrol üreticisi ve köprüsü olacak" dedi. BP ile önem- li projeleri bulunduğuııu söyleyen Güler, sadece Doğu Karadeniz'de petrol arama değil, Bakû-Tiflis-Cey- han ve Şahdeniz'de ortak çalışmala- nn sürdürüldüğünü söyledi. Güler. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklı- ğı'nın BP ile Türkiye'de gerçekleşti- rilecek ürerimden alacağı payın yüz- de 50 olacağını açıkladı. BP Explo- ration Başkan Yardımcısı Hugh McDovveD da Karadeniz'dekı petrol rezerv inin tahmini olarak günde 150 bin varillik düzeyde olduğunu söyle- di. TPAO ve BP Exploration şirketin- ce Karadenizde yürütülen petrol ara- ma faaliyetlerine ilişkin bilgi veımek amacıyla Çırağan Sarayı "nda düzen- lenen basın toplantısında konuşan Güler, Karadenız'de petrol arayacak olan "RamformChaDenger" adlı sis- mik araştırma gemısının ıki gün son- ra Türkiye'ye geleceğmi söyledi. Toplantıda sorulan yanıtlayan McDowell, Karadeniz'deki tahmini petrol rezervinin sorulması üzerine. "Muhtemel rezervler şu anda spekii- latif düzeyde. Karadeniz'de birkaç milyar varillik, günde 150 bin varillik potansrvel olduğunu düşünüyoruz" dedi. Sondaj çalışmalannın 2004 yı- lının ilk çeyreğinde gerçekleşeceği- ni belirten McDovvel, ilk petrolün ne kadar zamanda çıkabileceğinin so- rulması üzenne de "2005 vılına ka- dar beklememiz gerek" dedi. 66 milyon liralık seyyanen yapılan maaş artışının maliyeti 420 trilyon lira Memıır zaıııım yürürlükte ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet memurlanna yılın ikinci yansı için yapılacak maaş zammına ilişkin Bakanlar Kurulu karan dünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak 1 Temmuz 2003 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. İki çocuklu evli memura seyyanen yapılacak 66 milyon liralık zam gere- ği yılın ilk altı ayında 329 bin 250 ola- rak uygulanan taban aylık katsayısı 395 bin 250'ye yükseltildı. Emir, saymanlıklara gitti Memura yapılan zam IMF ile yapı- lan görüşmelerin de önemli ayakla- rından birinı oluşrurdu. Sene başmda memura ikinci altı ay için yüzde 5 zam öngörülürken bu rakam hükümetin aldı- ğı 66 milyon lira seyyanen zam karann- dan sonra ortalama yüzde 9 olarak ger- çekleşmiş oldu. Maliye Bakanlığı rakam- lanna göre memur maaşlanndaki her bir puanlık artış bütçeye 105 trilyon lira ek maliyet getiriyor. Memurun zamlı maaşı nUnvan vederece GeneJ Md. 1/4 Şb.Md. (ûni.) 1/4 Memur 9/1 Hizmetlı 15/1 Oğretmen 9/1 II Valısı 1/4 Kaymakam 7/1 Hâkım 8/1 PolısH/1 Daktor8/3 Hemşıre/Iise 12/3 _MuhJşantiye) 1/4 Profesör 1/4 Araştır Gör. 7/1 Avukat 1/4 OBmV. Haziran maaşı 2.310.620 766.970 438.400 1 42Z54CT 560.550 2.327.020 1 9Tâ52Ö~ 914.640 740.080 760.900 514.980 833.070 1.941.750 667.380 822.910 Temmuz maaşı 2 375 850 832.550 503.990 488.130 626.140 2.392.610 984.110 980.220 805.660 826.490 580 560 898.660 2 007 340 732.970 888.500 Artış (%) 2.8 ^ 6 ~ 15.0 ıJŞJL T T T 2.8 7.1 ]72_ T I 8.6 12.7 7.9 H3X 9.8 8 Emeklıde son duruıtio Unvan vederece Genel Md. 1/4 Şb.MdJunıJ 1/4 Memur 3/8 Hizmetlı 7/9 öğretmen 1/4 HValisı1/4 j<aymakam 1/4 Hâkım !.sınrf1/4 Başkomıser 2/6 Uz.doktor 1/4 _Hern§re*se 3/8 Mühendıs 1/4 Teknıker 1/4 Profesör 1/4 Avukat 1/4 Haziran maaşı 1 786.320 561.130 474 310 421.180 583.080 1.802.790 1.252.620 1.871.390 456.730 755.950 457.760 755.950 561.130 1.683.420 583.080 DKnTi. Temmu* Artış 1.839.120 3.0 613.930 ' 9.4 531.070 12.0 475.960 13.0 635.880 9.1 1.855.590 ' 2.9 1.305 420 4.2 1.924 190 2.8 510.190 11.7 808.750 , 7.0 512.540 , 12.0 808.750 ,' 7.0 613.930 9.4 1.736.220 ' 3.1 635.880 9.1 Maliye Bakanı Kemai Unakıtan, me- mur maaşlanna yapılan zam sonrası orta- ya çıkan 14 günlük maaş farklannm he- saplanmalann ardından ödeneceğini söy- ledi. Hükümet, yeni maaş düzenlemeleri çerçevesinde aile ve çocuk yardımı tutar- lannı da arttırdı. Yeni maaş düzenlemele- rine ilişkin tel emri bugün Maliye Baka- nı Unakıtan imzasıyla bütün saymanlıkla- jres SOSYAL HİZMET EMEKÇİLERI SENDI AKSARAY ra gönderildi. Sözleşmeli personelin ücret tavanına da brüt 66 milyon lira zam yapıl- dığına dikkat çekilen tel emrinde, çeşitli statülerde sözleşmeli olarak çalıştınlan personelin mevcut brüt sözleşme ücretle- rinin yine 1 Temmuz'dan geçerli olmak üzere yeni bir sözleşme yapılmasına ge- rek olmaksızın brüt 66 milyon lira arttın- lacağı vurgulandı. Çalışandan hükümeti protesto KESK'e bağlı sendika üvesi kamu çalışanlan, hükümetin 66 miKon liralık zam kararuu protesto etti. Çalışanlar dün .Ankara, Izmir ve İstanbul'da eyiemier yapö. (Fotoğraf: GÖKÇE UYGUN) AMC\RA/tZMİR/tSX4NBUL (Cumhuriyet) - Türkiye Kamu-Sen ve Eğihm-Sen'e üye memurlar, hükü- metin memur maaş zammını protes- to ettiler. Türkiye Kamu-Sen'e üye memur- lar, öğle saatlerinde Maliye Bakanlı- ğı önünde basın açıklaması yaparken Eğitun-Sen üyesi öğrehnenler de hü- kümetın teklif ettigi zammı protesto etmek amacıyla Milli Eğirım Bakan- lığı önünde toplandı. ANAP Genel Başkanı AB TahpÖz- demir de yaptığı yazılı açıklamada, kamu çalışanlannın enflasyonun al- tında ezildiğine dikkat çekti. Kamu Emekçileri Sendikası (KESK) Izmir Şubeler Platformu'na üye bir grup memur, zammı protesto için dün Konak Alanı 'nda basın açık- laması yaph. KESK'e bağh Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçilen Sendikası (SES) .\ksaray Şubesi de hükümetin kamu emekçilerine yaptığı zam oranını, Is- tanbul Üni\ersitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi bahçesinde maaş bordrola- nnı yakarak protesto etti. BlLGt TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ozlem.\uzaka cumhurivetcom.tr Kaşıkla verip kepçeyle almak buna denmez de ne- ye denir? Memura 66 mil- yon lira gibi komik bir zam yapacaksın ardın- dan IMF'ye verdiğin sözleri tutmak için yeni vergilere yükleneceksin. özel işlem vergile- ri ile eğitime katkı payı tutarlannı yüzde 60 arttırarak hem maaşı yalnızca yüzde 9 art- mış olan memurun hem de herkesin bumun- dan fitil fıtil getireceksin. Ondan sonra da kamuoyunun önüne çı- kıp gülerek "Ekonomide işler iyi gidiyor" di- ye nutuk çekeceksin. Bu ülkede insanlar sürünüyor bayım. 4 ki- şilik bir ailenin açlık sınınnın 450 milyon lira ol- duğu bir ülke burası. Yüzde 12.3'e ulaşan iş- sizlikle Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran, yoksulluğa dayanamayıp canına kıyanlann her geçen gün arttığı bir ülke. Vmut artıkyoksu- lun ekmeği bile olamıyor' bu ülkede. İşler öyle sanıldığı gibi iyi gitmiyor bayım. Bu ülkede gençlerin bazısı zoriu sınavı .kazanmalanna karşın, yılda 200-500 milyon lira arasında değişen üniversite harçlannı denkleştiremediği için okuyamıyor. Bugün nüfusun yüzde 43'ü yoksulluk sı- nınnda. Asgari ücretli ile ayda 10 milyar ge- liri olan aynı vergiyi ödüyor. Ülkenin en yok- sul yüzde 20'si toplam gelirin yüzde 4.9'unu alırken nüfusun en zengin yüzde 20'si top- Popülizme Hayır, Duyarlılığa lam gelirin yansından fazlasına sahip. Hal böyle iken çareyi yeni vergilerde buluyorsu- nuz. 7 aydan beri iktidardasınız. Halkın içinden geldiğinizi, adaletsizliği yok edeceğinizi söy- lüyorsunuz. Ancak siz adaletsizliği besliyor- sunuz. Nasıl mı? Eski yolsuzluklann üzerine giderken hızla yeni yolsuzluklara kapı aça- rak... Geçen dönemlerin 5 eski bakanını so- ruşturma karan aldınız. İyi, hoş, peki ya ken- di döneminizdekiler? Neden aynı duyarlılığı kendi ulaştırma bakanınız için göstermek- ten kaçınıyorsunuz? Yerel seçimler yaklaşır- ken kaldınm ekonomisini çoktan harekete geçirdiniz bile. Bizler delik deşik yollarda tra- fik derdi ile boğuşurken yandaşlannız tril- yonluk ihaleleri alıyorlar. Söyleyin bir cadde- de kaldınmlar kaç yılda bir değişir? Ülkenin kaynaklannı harekete geçireceğiz dediniz. Ve ısrarla kafanızı ormanlara taktjnız. Siz orman arazilerini yerleşime açmatasarını- zı yasalaştırmak için her yolu denerken birile- h bundan cesaretle ormanlan yakarak yok edi- yor bayım. Ve ulusça hepimiz seyrediyoruz milli servetimizin kül oluşunu. Popülizm yapmanızı değil, duyarlı olma- nızı istiyoruz. Uretime, istihdama yönelik politikaları göz ardı edemez- siniz. Geri kalmış illerin kal- kınması amacıyla uygulanan ve süresi dolduğu için birkaç ay önce yü- rürlükten kalkan 4325 sayılı yasayı yeni- den uygulamaya almak için ne bekliyorsu- nuz. Bugün yasanın uygulanmaması yü- zünden doğu ve güneydoğudaki illerdeki organize sanayi bölgelerinde işyerlerinin yanya yakını kapandı. Hırsızlık mı yapsın o insanlar? Bu şekilde kayıt dışını daha da arttırdığınızı görmüyor musunuz? Yoksullukla mücadele çok daha farklı bir politikanın, daha değişik bir zihniyetin yaşa- ma geçirilmesini gerektirir. Vurabalıya' misa- li mağdurun üzerine yüklenerek değil. Bu ülkenin gerçekten yararlanması gereken kaynaklan var. Ormanlan değil. ömeğin deni- zi, balıkçılığı, hayvancılığı, örneğin tarımı. Ne- den bir Fransız firması tohumculukta dünya- nın bir numaralı şirketi oluyor da Türkiye to- humculukta dışa bağımlı yaşıyor? Neden ula- şımda, taşımacılıkta, turizmde denizlerden ya- rarlanılmıyor? Bunlann hiçbiri çok ciddi yatı- rım gerektirmez, yalnızca politikanın belirlen- mesi yeterli. Bunlaryapılmazken tutup IMF'ye söz ve- rildi diye komik, gösrermelik zamlar yap- mak, acısını çıkartmak için de vergilere da- yanmak duyarsızlık değil mi sizce?