Katalog

16MAYIS2003CUMA CUMHURİYET SAYFA dishab(S cumhuriyet.com.tr 11 ABD, El Kaide'nin Riyad'm ardmdan Asya ve Afrika'da vurabileceği uyansı yaptı Once saldınsonra alarmDış Haberier Servisi - ABD Dışişleri Ba- kanlığı, Suudi Arabistan'm başkenti Rı- yad'da geçen salı günü düzenlenen intihar saldınlannın ardından vatandaşlannı, El Kaide örgütünün Kenya'da ve Malezya'da da eylem düzenleyebileceği konusunda uyardı. Avustralya ve Güneydoğu Asya'da saldın uyansı yaptı. ABD Dışişleri Bakanı CoBn Pbvvell'ın ziyaretinden önce Riyad'da Batılılann ya- şadığı üç lojmana düzenlenen ve 8 'i ABD'li olmak üzere 34 kişinin öldüğü intihar sal- dınlanrun ardından dünyayı yine El Kaide korkusu sardı. Amerikan istihbaratının, 11 Eylül 200l'de ABD'de düzenlenen saldı- rtlann ardından düzenlenen operasyonlar- la "tamamençökertfldiğine1 ' inandığı El Ka- ide, yine sahneye çıktı Riyad'daki saldınlann ardından Was- hington, Afrika'nın doğusunda, özellikle Kenya'da ABD vatandaşlanna yönelik sal- dın olasılığına karşı uyanda bulundu. Dı- şişleri Bakanlığı bildirisinde, ABD vatan- daşlanndan, Kenya'ya yapacaklan seya- hatleri ertelemeleri, bölgedeki diğer ülîce- lere yapacaklan seyahat programlannı da gözden geçırmeleri uyansında bulunuldu. ABD'nın Uganda ve Zambıya büyükel- çiliklerinden de aynı uyanlar yapıldı. VVashing- ton Malezya'da da, El Kaide bağlantılı tslam Cemaati örgütüne bağlı etkın hücreler bulun- duğunun saptandığını duyurdu ve bu ülkede ABD'lilere saldın uyansı yaptı. Islam Cema- ati'nin geçen yıl Endonezya'nın Balı Adası'nda düzenlediği saldında, 88'ı Avustralyalı olmak üzere 202 kişi ölmüşrü. Avustralya da örgütün yeni saldınlar düzenleyebileceği gerekçesiyle yurttaşlanna Tayland, Filipinler, Endonezya, Malezya, Doğu Timor, Singapur ve Brunei'ye gitmemeleri yönünde halkı uyardı. tngiltere de saldın tehditleri üzerine, Kenya'yla Ingiltere arasındaki uçak seferlerini askıya aldı. Öte yandan üst düzey bir ABD'li yetkılınin, geçen cumartesi Suudi Arabistan'a gıderek yetkilıleri saldın olasılığına karşı uyardığı or- taya çıktı. Suudi Arabıstan'da saldın düzenle- nebileceğı olasılığını düşünen ABD'nin, eylem öncesınde uyanda bulunmak amacıyla Ulusal Güvenlik Danışmanı Yardımcısı Stephen Had- ley'i Rıyad'a gönderdıği ortaya çıktı. Hadley, Suudi yönetımıyle elındekı istıhbaratı paylaş- tı. Hadley, Veli'aht Prens Abdullah, Dışişlen Bakanı Prens Suud El Faysal ve Içişleri Baka- nı Prens NayiTın de katıldığı bir toplantıda, Su- udi yetkilılerden, yabancılann yaşadığı site- lerde güvenliğın arttınlmasını istedi. ABC te- levızyonu da, ABD'nin uyanlanna karşın Ri- yad'ın istenen önlemleri alamadığını bıldırdı. ABD Riyad'ı kınadı VVashington, dün Riyad'ı saldınlan önle- yemediği için kınadı ve ülkenin terörü engel- lemek ıçin daha fazla çaba harcaması yönün- de uyardı. Rusya DevletBaşkanıVladimirPu- istihbaratının "çöktü" dediği El Kaide örgütü yine sahneye çıkıyor. Suudi Arabistan'daki eylemin ardından Washington yönetimi yurttaşlannı yeni saldınlara karşı uyardı. (Fotoğraf: AP) tin de Çeçenistan'da düzenlenen intihar saldı- nlannın, Suudi Arabistan'daki eylemle bağ- lantılı olduğunu söyledi. Bu arada, Kenya da ABD'nin Nairobi ve Da- rüsselam büyükelçiliklerine 1998'de düzenle- nen saldınlann zanlılanndan Fazıl Abdullah Muhammed'in Somalı'nin başkenti Mogadi- şu'da göriildüğünü bıldirdi. Güvenlik Bakan- lığı sözcüsü, FBI'nin en çok arananlar liste- sinde yer alan ve El Kaide üyesi olduğu sanı- lan Muhammed'in, Kenya'da eylem yapmayı planladığından şüphe ettiklerini söyledi. HEDEF OLANŞIRKET Cumhuriyet 'e konuşan Ersin Durmaz 'Güvende olduğumuzu sanıyorduk' diyor VinnelVin Cheney bağlantısı Yarah Türk o günü anlath Dış Haberier Servisi - Riyad'daki saldınlarda çalışanlan ve ailelerinin oturduğu lojmanlar hedef alınan Vinnell firmasının, ortaklık kurduğu Brown and Root şirketi üzerinden ABD Başkan Yardımcısı Dick Cbeney'nin bir dönem yönetiminde olduğu Halliburton fırmasıyla ilışkili olduğu ortaya çıktı. Cheney, 1995-2000 yıllan arasında yönetıcısi olduğu Halliburton'dan George Bush'un yönetime gelmesinin ardından aynlmıştı. Ancak, iddialara göre Cheney, Halliburton'dan hâlâ yılda 1 milyon dolar civannda bir "maaş" alıyor. Halliburton firmasının, hakkında uyuşturucu • ticaretine kanşhğı iddialan da bulunan Brown and Root şirketinin "babaa" olduğu beürtüiyor. 1962'den 1972'ye kadar Pentagon'un, on milyonlarca dolar ödediği Halliburton, son dönemde de yeniden • Pentagon'a yapılanma hizmet veren projelennde . . . . one çıkan 5 şırket ıçın ^ ^ i s i m d e n "nerede savaş biri sayıhyor. ve petrol Diğerleri ise varsa, Brown Bechtel j TJ t Group, Fluor /T» Corp^Parsons oradadır C o r p v e L o u i s deniyor. Berger Group. Halliburton'uı son Irak savaşında, Kuveyt'te görev yapan ABD birliklerine Pentagon'la yaptığı 1 milyar dolara yakın bir sözleşme çerçevesinde hizmet verdiği söyleniyor. Askeri yetkililer, sayılan büılerle ölçülen firma personelinin, çadırkentler kunılması ve lojistik destek hizmetleri gibi faaliyetlerde , görev aldığını belirtiyor. 100'den fazla ülkede 20 binin üzerinde çalışanı bulunan Brown and : Root'un Vinnell ile ortaklığı ise Türkiye'deki încirlik üssü ile tzmir ve Ankara'daki ABD askeri tesislerinde Pentagon'a hizmet vermek üzerine kurulu. Brown and Root'un faaliyet alanı, petrol kuyulannın açdmasından boru hatlan döşenmesine, askeri üs yapımından liman ve nükleer tesisler inşaatına kadar uzanıyor. Firma aynca, ordulann eğitimi ve silahlandırdması konusunda "hizmederiyk" bilmıyor. tstanbul Haber Servisi - Suudi Arabistan'm başkenti Riyad'da El Kaide'nin üstlendiğı intihar saldınlannda yaralanan üç Türk'ten bın olan Ersin Durmaz, kendi kaldığı El Hamra sitesinde Amerikalılann değil, daha çok Lübnan, Türkiye ve Avrupa'dan yabancılann kaldığını belirterek " Bizim siteye böyle bir saldın beklemiyorduk, güvende olduğumuzu zannediyorduk" dedi. Durmaz. yaklaşık ıkı yıldır Suudi Arabistan'da yaşıyor ve Nokia'nın proje yönetim departmanında mühendis olarak çalışıyor. Durmaz, olay günü yaşadıklannı şöyle anlatrı: "O gün saat 11.10 sıralannda ben birkaç el silah sesi duydum. Hemen camdan uzaklaşıp yatak odasına doğru koşrum. Daha sonra benim de görebildiğim büyük bir patlama meydana geldi Sanki deprem gibiydi. Öradaki /viyad'daki saldında yaralanan Durmaz, Suudi Arabistan'da faaliyet gösteren yabancı şirketlerden bazılarının yavaş yavaş elemanlannı göndermeye başladıklannı söylüyor. bürün evlerin camlan patladı. Benim üzerime de pencerenin tahta çerçevesi ve camlar saplandL Bacağımın ve burnumun üzerinde yanklar oluştu. Daha sonra hastaneye kaldırddım." Kaldığı sitede çok yüksek güvenlik önlemleri olmasına karşın teröristlenn "Tarayarak" içeri girdiğini ve önlemlerin yetersiz kaldığını belirten Durmaz, Suudi Arabistan'da faaliyet gösteren yabancı şirketlerden bazılannın yavaş yavaş elemanlannı göndermeye başladıklannı söyledi. 'TV'lerde fazla yayımlanmadı' intihar saldınlannın Suudi Arabistan'daki televızyonlarda fazla yayımlanmadığını ve görmezden gelinmeye çalışıldığını ifade eden Durmaz, kendisinin de pazar günü Türkiye'ye geleceğini f aydetti. Rusya'nın kaygılannı gidermek isteyen ABD tasanyı değiştiriyor Petrol pazarhğı kızıstı Dış Haberier Servisi - ABD, Irak'a yönelik yap- tınmlann kaldınlması iste- ğine karşın yaptınmlann askıya alınmasını da kabul edebilecegini bildirdi. Mos- kova'daki temaslannın ar- dından Bulganstan'm baş- kenti Sofya'ya geçen ABD Dışişleri Bakanı CoBn Po- well, "Yapünmlann top- tan kaktardmasmın çok da- ha tenıiz olacağını düşünü- yoruz, ancak başlangıçta askrya abnmalan fıkriine de bakacağız" dedı. Birleşmiş Milletler Gü- venlik Konseyı'ne sunulan ilk tasan, Irak'a 1990'dan beri uygulanan yaptınm- lann kaldınlmasını ve ge- nış petrol rezerv lenyle bır- likte bütün Irak' m fiili ola- rak ABD-Ingiltere kontro- lüne geçmesini öngörüyor- du. Dün BM'de ele alın- maya başlanan tasanda de- ğişikliğe gidebıleceği sin- yalleri veren ABD, mütte- fikleriyle birlıkte bir an ön- ce petrol ihracatına başla- mak istiyor. VVashington bu yüzden, karar tasansı- nın gelecek hafta kabul edılmesını ıstıyor. Ancak ABD'nin Ingıltere ve Is- panya ile birlikte önerdiğı tasannın ilk halıne Fransa ve Rusya karşı çıkıyor. Iki ülkenin karşı çıkma- lannın en büyük nedeni de tasannın ABD'ye, Irak pet- rolünü, uluslararası dene- timden yoksun bir şekilde ABD Dışişleri Bakanı Püwell önceki gün Moskova'da Putin'le göriiştü. (Fotoğraf: AP) istediğı gibı satma olanağı tanıması. Rusya Dışişleri Bakanı Igor lvanov, Po- well'la yaptığı göriişmenin ardmdan Irak'ın yeniden yapılandınlması sürecine geniş katılımı sağlayacak bir hukuki temel istedikle- rini söylemişti. Rusya Dışişlen Bakan Yardımcısı GeorgiMame- dov da Irak'a gıda karşılı- ğı petrol programının sona ermesini içeren karar tasa- nsının akıbetinin, Irak'ın borçlan ve Saddam Hüse- yin rejimı ile yapılan anlaş- malar sorunlannın çözü- müne bağlı oldjjğunu söy- ledi. Sorunun Povvell'la ya- pılan görüşmelerde ele alın- dığını kaydeden Mamedov. "Bu sorunun çözühnesi ge- rek. Tasannın geleceği bu- na bağn" dedi. Rusya güvence istiyor Rusya. Irak ile yapılan BM onaylı ticari anlaşma- lann yerine getirilmesini ya da tazmin edilmesini is- tiyor. Onaylanan ancak uy- gulanmayan ticari anlaş- malann yaklaşık 4 milyar dolar değerinde olduğunu kaydeden yetkililer, "Rus- ya'nın görevi bu karar ta- sansından en az siyasi ve ekonomikkayrç) ekte etmek, aynızamandayeni durum- daki Rusya-Irak işbirnği- nin devamı için temel oluş- turmaktır" dıyor. Dışişlen Baİcanı Powell, dün yaptığı açıklamada. es- ki Irak yönetimınin Rus- ya'ya olan 8 milyar dolar- lık borcunun dikkate alı- nacağını söyledi. Borçlar sorununun en iyi nasıl hal- ledilebileceğinın ıncelece- ğini kaydeden Powell, "Ye- ni Irak hükümetinin, Rus- ya Federasyonu'na yüküm- lüluklerinin bilincinde ola- cagına inandığuu" sözle- rine ekledı. ABD ? YE KIZGIN Paris şikâyet etti Dış Haberier Servisi - Fransa Washıngton yönetımine, Amenkan medyasının 9 aydır ülkesüıe karşı örgütlü bir dezenformasyon kampanyası yürüttüğü ve Beyaz Saray'ın bunu önlemek için hiçbir şey yapmadığı gerekçesiyle resmi bir şikâyet mektubu iletti. Washington Post'un haberine göre, Fransa'nın Washington Büyükelçisi Jean-David Levhte, şikâyet mektubunu dün ABD yönetimıne sundu. Fransız yetkililenn, Paris'üı saygınlığına gölge düşürmek ıçin de\Tİk Bağdat yönetimiyle ilişkileri bulunduğu yönünde basında çıkan "yalan haberierinrı VVashington yönetiminin içinden kaynaklandığından emin olduğu belirtıliyor. Mektupta, New York Times gazetesinde yayımlanan ve Fransa'nın Irak'a silah sattığını öne süren haber ve geçen hafta Washıngton Post'ta yer alan ve Suriye'deki Fransız yetkililerin ABD tarafindan aranan Iraklı yöneticilere Fransız pasaportu verdiğini iddia eden haberin de bulunduğu pek çok yazıyı içeren bir liste bulunuyor. VVashington Post, Fransa'nın bu tür savlan yayanlann "Pentagon'daki serdik > anhsı sivilkr" olduğuna ınandığını yazdı. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI JnsanhğaKarşıKaıtıpanya' ABD ve Ingıltere rak'ı işgal ederek dünya üze- rinde önemli bir stratejik üstünlük elde ettiler. Bu üstünlük aynı zama^da "ileriye dönük" bir üstün- lüktür. - öncelikle, Asyadaki "büyüklerarası işbirliğini engelleme konusurda" önemli bir konumageldi- ler. Afganistan-Kafcasya-Doğu Akdenız-Körfez dörtgeninde egemenlik sağlayacaklarından, bu geniş bölgenin verrrnş olduğu stratejik üstünlük ile Çin, Rusya, Hindistan ve diğer bölge ülkeleri olan Türkler, Araplar ve l'an üzerinde her türiü caydın- cı etkiyi gerçekleştirme olanağına kavuştular. - Ikinci olarak da, Kıta Avrupası'nın Asya ve Or- tadoğu'da önünü Kestiler. Yeni ve genişletilmiş "nüfuz alanları içinde" ABD ve Ingiltere, özellikle Almanya ve Fransa nın bu bölgelerdeki etkinliğini ve işbirliği faaliyetlerini engelleme olanağını elde ettiler. Bu iki esas hedef vanında Kafkasya-Körfez-Do- ğu Akdenız üçgeni içinde ABD ve Ingıltere'nin olay- ları yönlendirme ve yeni haritalar çizme konusun- daki durumlarının giıçlendiğini görüyoruz. Türkler, Araplar ve Iranlılar üzerinde "Kürdistan projesi" sa- yesinde manevra yapma ve bu ülkeleri, - istikrarsızlık içine sokma ve bölme, - aralannda muhtemel işbirliğini engelleme, - kendi yanına çekerek, ABD'nin buyruklannı ye- rine getiren bir konuma sokma gibi olanaklar, ABD'nin (ve Ingiltere) eline geçmiş oldu. İlk örneklerini gördük... İlk örneklerini Türkiye, Iran ve Suriye yaşamaya başladılar bile. - Türkiye, "gıyabında hertüıiü düzenlemelerya- pılırken", Irak'a adım attınlmadı. "Hayır giremez- sin, biz sizin için gerekenleh yapanz, burası bizim sömürgemiz oldu" dendi. - ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfo- witz, Türkiye, biz Irak'ı işgal ederken dediklerimi- zi yapmadı, taleplerimizi karşılamadı. "Bunu, bize karşı bir hareket olarak görüyoruz; bizim dostluğumuzu kazanmak istiyorsanız, Su- riye ile Iran operasyonlanmızda emirlerimize uyar, taJeplerimizi karşılarsınız" biçiminde tercüme edi- lecek bir tutum ortaya koydu. Paul Woltowitz bu ifadesi ile, ABD'nin yeni "dünya politikasını" orta- ya koyuyordu. ABD açıkça, "Artık Irak'a yeıieştik Türkiye 'nin üs- lerine de ihtiyacımız kalmadı; ya emirierimizi uy- gularsınız ya da sızi düşman ilan ederiz" diyor. Irak'ta yeni yapılacak Amenkan ve Ingiliz üslerinin "Kimlere karşı yapılmakta olduğu da", böylelikle kendi ağızlanndan açıklanmış oldu. Irak-Kürdistan-Ermenistan hattı - Körfez krizinden beri ABD, Ingiltere ve Israil'in bölgedeki faaliyetlenne bakıldığında, - Irak'ın "Hangi koşullar altında ABD ve Ingilte- re tarafindan işgal edildiği" göz önüne alındığın- da, - Afganistan ve Irak işgallen arasındaki bağlan- tılar değerlendirildiğinde, - ABD'de kabul edilen ve beklemede olan Erme- ni kanunlan ve tasanları değerlendirildiğinde; Bu projeye Avrupa Birliği'nin de destek çıkacağı, Av- rupa Parlamentosu'ndakı zehirzemberek kararlar- dan görüldüğünde, -ABD, Ingiltere ve Israil'in "Kürtlere verdiği özel önem ve ağırtık" göz önüne alındığında yapay bir Israil- Kürdistan-Ermenistan hattının, Doğu Akde- niz'den Kafkasya'ya kadar uzanan bir bölge için- de planlandığı anlaşılmaktadır. Bu hat, bölgedeki Türk-lran-Araptarihi, kültürel ve sıyası egemenlığinı, uzun vadede kırmak için ya- pılmaktadır. Aynen, 1987'de ABD ve Ingiltere ara- sında yapılan Times anlaşmasında yazıldığı gibi. ABD, Ingiltere ve Israil'in bölgedeki mutlak ege- menliği, Türkiye, Iran, Irak, S. Arabistan, Suriye gi- bi ülkelerin Kürdistan projesi sayesinde bölünme- lerine ortam hazırlayacaktır. 1992-2003 yılları arasında ABD ve ingiltere ta- rafindan Irak'a uygulanan bölme ve dağıtma ope- rasyonu önümüzdekı dönemde Suriye, Iran, Tür- kiye ve S. Arabistan'a uygulanmaya başlanacak- tır. Bu projenin ilk sinyalleri alınmaya başlanmıştır. Tek çıkış yolu Bölge ülkeleri için "Mutlak bir felaket senaryo- sunu", ABD ve ingiltere için, çok doğal bir strate- jik operasyon olarak tanımlanabılecek bu gerçek, ancak bir tek yol ile durdurulabılir; bölge ülkeleri- nin ve Asya büyüklerinin işbirliği ile. Bu işbiriiğine "Stratejik nedenlerle olmasa bile taktik nedenler- le, Almanya ve Fransa da destek vereceklerdir". Çünkü ABD'nin (ve Ingiltere'nin) planlanndan bu ülkeler de, şimdilik rahatsızlık duymaktadırlar. Ancak önümüzdeki yıllarda, ABD (ve Ingiltere), onları tatmin edebilecek bazı ödünler veririerse, "kampanyaya" onlar da katılacaklardar. Bu kampanya "insanlığın ucuzlatılarak satıldı- ğı" yeni bir kampanyadır: Kampanyaya katılanlar ABD, Ingiltere ve muhtemelen yann Kıta Avrupa- sı olacaktır. Satılanlar ise dünya nüfusunun %87'si- dir. Türkiye bu kampanyada, satış listesinin başın- da bulunan ülkeler arasındadır. Türkiye içinde bu- gün yaşadığımız çatışma, "Felaket senaryosunu daha baştan kabul edip benimseyenlerle, buna kar- şı koyulması gerektığine inananlar arasındadır." Bu gerçeğin artık herkes tarafindan görülmesi gerekiyor. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Binlerce Kürfün cesedi bulundu • BAĞDAT (AA) - Irak'ta her gün ortaya çıkan toplu mezarlara bir yenisi daha eklendi. Bağdat'ın batısındakı Ramadi ilinin Ebu Cir bölgesinde binlerce Kürt'ün cesedinin bulunduğu bir toplu mezar ortaya çıkanldı. Bu kişilerin kuzeyden getirilerek 1986'da Ebu Cir'de kurşuna dizıldiği öne sürüldü. İlk sivil yönetim Ümmü Kasr'da • ÜTVEVIÜ KASR (\A) - Ingiliz askerleri, Irak'ın güneyindekı Ümmü Kasr kentinın idaresini sivil yönetime resmen derretti. 45 bin nüfuslu Ümmü Kasr, rejimin devnlmesinden sonra sivil yönetime geçen ilk kent oldu ingiliz komutan ve kentin eski askeri valisi Korgeneral Peter Jones, yönetimi 12 Iraklıdan oluşan konseye devretti.