Katalog

2 5 NİSAN 20O3 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Dünya Arkadaşlık Ödülü veriliyor tki kahramana Çocuk Nobeli • 10 bın öksüz çocuk için 5 köy kurulmasını sağlayan Burundili Maggy Barankitse ile Sudan'da 2 bin köle işçi çocuğun kurtanlmasına önayak olan Sudanlı James Aquer Alic ödüle değer görüldü. SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk GÜHHAMJÇKAN STTOCKHOUVI-Dünya çocııklan için yararlı çalış- malaryapan kişilere ven- len ve "Çocuklann Nobe- li" olarak adlandınlan -DiiııraAriüKJaşlıkÖdüMr bu yıl ıki Afrikalı kahra- mana veriliyor. îsveç Kraliçesi Syhia'nın girişimıyle oluşturulan ve Başkan Göran Persson ve Güney Afrika Cumhuriye- ti'nin önceki Devlet Başka- nı NebonMandeia'nın ha- miliğınde venlen ödülün 2003 yüı sahipleri Burun- dili Maggy Barankitse ve Sudanlı James AquerABc. 25 ülkeden 200 bin ço- cuğun verdiğı oylarla se- çilen ödül sahiplerinden Maggy Barankitse ve örgü- tü, Burundi'de 10 bin ök- süz çocuk için 5 köy kurul- masını sağladı. Çocuklar bu köylerde, normal bu- ai- le ortamında yaşıyorlar ve öğrenim yapıyorlar. James Aquer ABc ve ör- gütü ise, Sudan'da 2 bin köle işçi çocuğun kurtanl- masını sağladı. Resmi ma- kamlann baskısına hedef olan Alic, 33 kez hapis ce- zasına çarptırıldığı halde görevine devam ettı. Yanm mılyon Isveç Kro- nu (100 milyar TL) tuta- nndaki ödül gelecek hafta sahiplerine verilecek. "MECLİS PEK ŞENDİ.." alaturka birşarkıdan. Edirnekapı Şehitliği'ndeki olayda, soyguncular tarafından açılan 59 mezardan altm dişler çalındı Soyguncular mezarada girdi ADD'denT(emalizmve Emperyalizm' paneli • tstanbul Haber Servisi - Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) tarafından düzenlenecek "Kemalizm ve Emperyalizm" konulu panel, bugün Istanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Ord. Prof. Dr. Cemal Bilsel Konferans Salonu'nda yapılacak. Gazetemiz imtiyaz sahibi Ilhan Selçuk'un da konuşmacı olarak kaülacağı panelde, açılış konuşmasını 1Ü Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu, tamtım konuşmasım ise Prof. Dr. Ahmet Saltık yapacak. Saat 15.00'te başlayacak panele, îlhan Selçuk'un yanı sıra Prof. Dr. Erol Manisalı ve Prof. Dr. Anıl Çeçen de katılacak. Kubilay 45 gündür kayıp • tZMtR (Cumhumet) • Yobazlarca katledilen Devrim Şehidi Mustafa Fehmi Kubilay'uı oğlunun torunu G. K.'nin (16), 45 gündür kayıp olduğu belirtildi. Ailesi, kızlannın yaşamından endışe duyduklannı söylediler. Aydın'ın Nazilli ilçesinde oturan ve lise ikinci sınıfta okuyan G. K.'nin 13 Mart'ta okula gitmek için evden aynldıgını belirten anne Müjgan Kubilay ile baba Mustafa Kubilay, kızlannın iki kez evi telefonla arayarak "Polise başvurmanızı istemiyorum. Yoksa bu işin sonu kötü olacak" dediğini söyledi. ALPERtZBUL Edirnekapı Şehitliği'nde bulunan 59 mezar, mezar soyguncularının hedefi oldu. Soyguncular metal de- dektörü ile gırdikleri mezarlıkta, aç- tıklan mezarlardan altın dişleri çal- dı. Mezarlıklar Müdürlüğü yetkili- leri bürokratik nedenlerden dolayı önlem alamadıklannı belirtti. Edirnekapı Şehitligi'nde bulunan ve sivillere ait 60 mezar, kimliği henüz belirsiz kişi veya kişilerce soyuldu. Bürokratik sorunlar ve per- sonel olmaması hırsızlann mezar- lığa rahat rahat eirip cıkmalanna olanak tanıvor. • Edimekapı Şehitligi'nde bulunan ve sivillere ait 60 mezar. kimliği henüz belirsiz kişi veya kişilerce soyuldu. Bürokratik sorunlar ve personel olmaması hırsızlann mezarlığa rahat rahat girip cıkmalanna olanak tanıyor. Yücel Aile Mezarhğı'nda bulunan 6 mezann da soygun amacı ile açıl- masının ardından Yücel ailesinden Avukat Feyyaz Yücel, Eyüp Emni- yet Müdürlüğü'ne başvurdu. Me- zarlann soyulduğunu, kardeşi Se- dat Yücel'in dikkati sayesinde fark ettiklerini anlatan Feyyaz Yücel, şunlan söyledi: "Karripshn nM*7aı**"*îyaıipti van- üğı sırada mezarlarla oynandığını ve toprağm kanşünkhğını görmüş. Me- zartıktaki görevlikrie mezan incele- diklerindeyse toprağm kazılriığını ve üst nıernıeriere delik açılarak naaş- lara baş kısnundan ulaşddığuu anla- mışlar. Biz de bunun üzerine polise başvurduk. Ashnda onlann sorum- luluk alanında olmamasına karşın ilgilendiler' FHimpVanı SphitliSi Mf»7;ırlik Ta- kip Memurluğu' na da başvurdukla- nnı belirten Yücel, memurluğun ra- por tutarak konuyu takibe başladı- ğını ifade etti. Failler yakalanmata Mezarlıklar Müdürlüğü'nden ya- pılan açıklamada da mezarlıklar- da bulunan güvenlik ekiplerinin tüm güçlüklere karşın arttınldığı, ancak kesin çözümün kurumlar arası bürokratik anlaşmazlıklann gıderilmesinin ardından elde edilebilıneceği belirtildi. Açık- lamada, Eyüp Ilçe Emniyet Müdür- lüğü'ne başvurularak soygunlann faillennin vakalanmasının isten- dığı ıîaae eafldı. Atatürk döneminin ceza yargıçlanndan Toros, Zincirlikuyu'da toprağa verilecek VleKlıa Toros yaşamıra yitirdi lı • Istanbul Haber Servisi - "2002 Milliyet Ödülleri"ni kazananlar belli oldu. Gazetecilik dalmda verilen "Abdi Ipekçi Dostluk ve Banş Ödülü"nü, Gezi dergisinde vayunlanan "Hüznün Rengi Kayaköy" röportajıru yazan Ayça Demet Atay ileaynı röportajm fotoğraflannı çeken ?aruk Akbaş kazandı. Bdebiyat dalmda "Haldun laner Öykü Ödülü"nü, "O laraan Kim Söyleyecek Jarkılan" kitabına adını /eren öyküsüyle Yiğit Dkur kazandı. Avustralya ve Yeni Zelandalı 5 bin turist, Çanakkale savaşlannda ölen atalannı 'Şafak Ayini'yle andı. (AA) Anzaklar'ın şafak buluşması yaşayarak öğreniyor • tstanbul Haber Servisi - üköğretim öğrencilerine /önelik, "Doğada Bir Gün" adh yevre Eğitim Projesi îstanbul Parkorman'da başladı. Eğitimci Meral Kazak tarafından 2eliştirilen ve Orman Bakanlığı, 5 Milli Eğitim Müdürlüğü, Şişli Belediyesi işbirliği ile hazırlanan projenin amacı, öğrencilerin aktif katılımlanyla doğayı öğrenmelerini sağlamak. TURHAN NARLER ÇANAKKALE - Avustralya ve Ye- ni Zelandalı 5 bin turist, 88 yıl önce Çanakkale savaşlannda ölen atalannı, "Şafak Ayini" andı. Avustralya ve Ye- ni Zelanda'nın üst düzey yetkililerinin de katıldığı Anzak Koyu'ndaki tören dünO5.3O'dabaşladı. Anzak Koyu'ndaki törene, Yeni Ze- landa Genel Valisi Sihia Cartwright, Yeni Zelanda Ekonomi Bakanı Jim Anderson. Yeni Zelanda Ankara Bü- yükelçisi Jan Handerson, Avustralya Hazine Bakanı Peter CocteDo, Avust- ralya Ankara Büyükelçısi Janeta Pbi- üp, Avustralya Kara Kuvvetleri Ko- mutanı Korgenaral PeterFrancis Craby, Ingiltere Ankara Büyükelçısi Peter \Vestmacoti, Ingiltere Istanbul Baş- konsolosu Rope Stohtve Çanakkale Va- li Yard. Avni Muthı katildı. 'Acı bir ders oldıı' Yeni Zelanda Genel Valisi Cartvvright konuşmasında, Çanakkale Savaşla- n'nda savaşan ülkelerin, bu savaş de- neyiminden "yara" aldıklannı belirte- rek, şunlan söyledi: "Hepimiz, burada savaş alanında ölen cesur gençlerin yasını rutmakta- yız. Onlann birbirierryie neden savaş- üklan pekhanrtanmaz.Şu anda önem- li olan şey, onlann ölürnk yüz yüzey- ken cesaret göstermiş. korkunç acıla- ra dayanmış ve bunlara rağmen kader arkadaşlarına sadık katanış olmalan- dır. Çanakkale Savaşlan ve Geübohı: Yeni Zelanda ve Avustralya için acı bir dersohnuştur." Şafak Ayini'nin ardından sırasıyla A\aıstralya Anıtı, 57. Alay Şehitliği ve Yeni Zelanda Anıtı'nda törenler düzen- lendi. Kendi anıtlannı gezmek isteyen 5 bine yakın Avustralya ve Yeni Zelan- dalı turist, uzun süre bölgeden aynl- mak istemedi. Havanın soğuk olması nedeniyle battaniyelere sanlarak gece boyunca dü- zenlenecek törenin başlamasını bekle- yen Anzaklar, binlerce kilometre uzak- tan gelerek atalannın savaştıklan top- raklarda onlan anmanm mutluluğunu yaşadıklannı söyledi. • Toros birçok ülkedeki kongrelerde Türk delegesi olarak görev üstlenmişti. Kültür tarihçisi ve yazar Taha Toros'un eşi olan Meliha Toros, Türk Hukukçu Kadınlar Derneği üyesiydi. tstanbul Haber Servisi - Ata- türk döneminin ceza yargıçla- nndan Meliha Toros (91) yaşa- mını yitirdi. Toros'un cenazesi bugün Levent Camii'nde kıla- nacak öğle namazından sonra Zincirlikuyu'daki aile mezarlı- ğmda toprağa verilecek. Ailesinin kökleri Ramazanoğ- lu Beyliği"ne kadar uzanan To- ros, Adana'da doğdu. Adana'da- ki Amerikan Kız Koleji'nin ar- dmdan Istanbul Üniversitesi Hu- kuk Fakültesi'ni bitiren Toros, Milletlerarası Kültür Mübade- le Teşkilatı'nm ülkemizde ku- ruculuğunu üstlendi ve 26 yıl başkanlığıru yaptı. 1958 yılmda Fransa'daki ulus- lararası kongrede Türk delege- si seçilen Toros, 1987 yılına dek Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere, ABD'den Japon- ya'ya, Brezilya'dan Şili'ye ka- dar 15 ülkedeki kongrelerde, Türk delegesi ola»-ak görev üst- lendi. Türk gençlerine yurtdı- şında burslar sağlayarak bilgi ve görgülerinin gelişmesine yar- dımcı oldu. Toros, aile tarihinden başla- yarak yargıçlık dönemine ve kongre izlenimlerine ılişkin anı- lannı iki kitapta toplamak üze- re Ingilizce ve Türkçe yazma- yabaşlamıştı. Ancak, uzun yıl- lar önce başladığı bu çahşma- lann yayımlanmasmı, Alzhe- imer hastahğına yenik düştüğü için göremedi. Kültür tarihçisi ve yazar Taha Toros' un eşi olan Meliha Toros, Türk Hukukçu Kadınlar Derneği üyesiydi. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Ermeni Sorunu (2) Perşembe günkü yazımda, Ermeni sorununa devam edeceğimi vurgulamış ve değerti bir bilim insanı olan; o zamanki öğrencim, şimdi öğretim üye- si Nurşen Mazıcı'nın 1987 yılında yayımladığı, "Belgelerle (Uluslararası Rekabette) Ermeni So- runu'nun Kökeni" (1878-1918) başlıklı kitabına yazdığım "Sunuş"un, bazı bölümlerini sizlerle pay- laşacağımı söylemiştim. Şimdi bunu yapacağım: "... Türkiyemizde tarih biliminin köklü bir geçmi- şi vardır. Fakat toplumsal bilimler konusundaki boşluklanmız, tarih konusundaki açıklamalanmı- zı da belirii bir ölçüde aksatmaktadır. Yakın tari- himizle ilgili çalışmalarda da, bu aksaklık açık bir biçimde görülür. Bu konularda; 'bilimsel yaklaşım- dan' çok, 'resmi görüş' ve 'resmi görüşe karşı olan görüşler' aynmı yapılabilir... Bence bilimsel açı- dan doyurucu dayanafdan olan resmi tarihimiz; e/eg- tirilmesi yasak olan, eleştirilmesi vatan hainliği sayılan bir tabu olarak sunulduğu zaman, bilim- sel niteliğini ve değerini önemli ölçüde yitirmek- tedir. Haklı ve bilimsel temellere dayanan pek çok husus, tartışma dışı tutulduğu zaman, haklıhğı ve bilimselliğini önemli ölçüde yitirmektedir. Ermeni sorunu; ulusçuluk düşünce ve duygu- sunun gelişmesine paralel olarak, XIX. yüzyılın ikinci yansında ortaya çıkan bir sorundur. Ancak Osmanlı Ermenileri, gerek imparatoriuk içindeki coğrafi konumlarından ve gerekse toplumdaki uyumlanndan ötürü; ulusçuluk düşüncesine sem- patisi oldukça geç uyanan bir azınlıktır. Kaldı ki, Ermenilerin zaten imparatoriuk yönetiminde cid- di bir ağıriıklan vardı. Fakat ulusçuluk duygu ve düşüncesi, özellikle büyük devletlerin de tahrik ve teşvikleriyle hızla yayılınca, kaçınılmaz bir çatış- ma ortaya çıktı. özellikle 1. Dünya Savaşı'nın acımasız koşulla- n altında, bu çatışma çok ileri boyutlara ulaştı. Os- manlı yönetiminin 'göç' (tehcir) karan, bu acıma- sız koşullann zorunlu bir sonucu oldu. Günümüz banş navariterinden (1987yılındaydık, T.A)ABD'nin; 2. Dünya Savaşı sırasında, nesnel hiçbiraynlıkçı- lıklan ya da sabotajlan olmayan Japon asıllı va- tandaşlannı kamplara aldığı anımsanırsa; Osman- lı Imparatorluğu'nun o 'olmak ya da olmamak' günlerinde bu tutumunu, anlayışla karşılamakge- rekir. Türkiye Cumhuriyeti tüm sorunlannı Lozan'da ve Lozan'ı izleyen birkaç yıl içinde çözümlemişti. Cumhuriyet tarihimiz boyunca Ermeni cemaati de, banş içinde ve kendi kültürel gelişimini sür- dürerek yaşamını sürdürdü ve sürdürmektedir. Ancak özellikle Kıbns Banş Harekâtı'nı izleyen dönemde, yurtdışından ağır ithamlar ve çok üzü- cü saldınlarkarşısında kalındı. ve çok ilginç bir bi- çimde; daha önce değindiğmiz, 'devekuşu poli- tikası' izlendi. Diplomatlanmız üst üste katledilirken Avrupa ve ABD kamuoyu ve siyasal odaklan, yalan-yanlış Er- meni savlarıyla tek yönlü olarak şekillendirilirken, tahrifedilmiş sözde belgelerie yanıltıcı yayınlar sür- dürülürken; meseleyi 'y°k sayarak' sorunun çö- zümlenebileceği sanıldı. Elbette, hiçbir şeyçözüm- lenemedi. nı, birsüreden beri değiştirdi. Ömeğin, herkes bir 'tehcir' sorunu olduğunu bilirken; eğer 'tehcir ol- mamıştır' diye meseleyi kesip atarsanız, inandın- cılığınızı yitirirsiniz. O zaman, tehciri bir' soykınm' olarak ortaya sürerter. Ama bir göç ettirme oldu- ğunu kabul eder ve bunun (açıklanması ve anla- şılması çok kolay) nedenlerini sergilerseniz, hiç kim- se soykınm savlanyla ortaya çıkamaz. Eğer tarihin o acılaria yüklü döneminde, 'Osman- lı Ermenileri acı çekmemişlerdir' derseniz, inandı- ncı olamazsınız. Ancak, o dönemde Türk-lslam Os- manlı tebanın çektiği acılan ve uğradığı felaket- leri de anlatır ve mukayese olanaklan verirseniz, hiçbir soykınmın söz konusu olmadığını gösterir- siniz. Ismet Paşa'n/n Lozan görüşmelerinde bir ve- sile söylediği gibi, Türkiye'nin elleri bilhassa te- mizdir'. Ancak bu temiz elleri saklamanın hiçbir anlamı yoktur. Tam tersine, mümkün olan her bi- çimiyle göstermek gerekir..." Bölgemizdebu kınlmalaryaşanırken çokdikkat- li olmalıyız. Alkan'ın yazdığı kitapta toplandı Terakki Vakft'nın 125yühktarihi Eğitim Servisi - Terakki Vakfı ve Terakki Okullan'nın 125 yıllık tarihi, "Selanik'ten tstanbul'a, İmparatorluk'tan Cumhuriyet'e Terakki Vakfi ve Terakki Okullan" adli kitapta anlatılıyor. Mehmet Alkan'ın yazdığı kitap, yalnızca bir kurumun tarihini anlatmakla kalmıyor, Osmanlı împaratorluğu döneminden Cumhuriyet"e kadar uzanan eğitim tanhi hakkında da bilgi veriyor. Alkan, kitabın önsözünde şunlan dile getiriyor: u Kitap, sıradan bir kurum tarihi olmanın ötesinde Osmanlı Türk modernkşme süreci ve toplumsal tarihinin de renkli bir izdüşümüdür. Terakki Vakn ve Okullan, Osmanlı tmparatorluğu döneminde dinsel/kültürel bir alt grup/kültür tarafından Selanikte kuruhmış, ikinci hayanna Mütareke tstanbul'unda başlamış ve gelişimini günümüze kadar kesintisiz bir şekflde sürdürmüştür. Tarihce, bu süreçte yaşanan değisüdikkr. bemü bir kronoloji gözetilerek yazılnııştır." Kitabın yazılma nedenini ise Terakki Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hahık Anğ. kitabın Sunuş'unda şöyle açıklıyor: "Kuruluşundan bu güne kadar varnğuu, farkh coğrafValarda, farkh tarih ve ekonomi koşuDarmda, ama unvanmın anlamına uygun olarak, daima ilerteyerek ve geüserek sürdüren, gerçek bir SK11 Tophım Kuruluşu'nun. Terakki'nin. 125 yılhk yaşam öyküsünü, bu kitapta toplayarak sizleıie payiaşmak istedik."