Katalog

12 NİSAN 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA ARAŞTIRMA Ojmhuriyet engüvenilir gazeteARALIK 2002 TARİHİNDE YAPILAN KAMUOYU ARASTIRMASINI SOSYAL ARAŞTIRMALAR MERKEZİ GERÇEKLEŞTİRDİ Geçen hafta, Cumhunyet Okur \raştırması'nın sonuçlannı yayımlamıştık Bu çalışma, yaklaşık 5 bın Cumhunyet okurunun katıhmıyla gerçekleştınlmıştı Bugun ıse Genel Yayın Yonermenımız İbrahinı Yıldız'ın daha once duyurduğu gıbı Sosyal Araştırmalar Merkezf nın yaptığı kamuoyu araştırmasının sonuçlannı sızınle paylaşıyonız Bu çahşmanuı geçen haftakınden farkı yalnızca Cumhunyet okurlannı değıl tum gazete okurlannı kapsaması Araştırmanın klmllğl Araştınna, Aralık 2002 de tstanbul, Ankara, Izmır. Adana, Eskışehır \e Bursa ıle bu ıllere bağlı 37 ılçede, 2 bın 341 kışıyle gerçekleştınldı Soz konusu kışılenn seçımınde kullanılan knterler "gazete okurtuğu" ıle "Orta \e daha yuksek sosvoekonomik gruplara iıyelik" dıye belırlendı Cuvenillr olmak ve Cumhurlyet Gazete okurlannın bır gazetede aradıgı en onemh ozellık "güveniör" olmak \rdından "tarafsızhk", "inanıhrhk", "sevTjeHBk" ve "okura sajgT gelıyor kı, aslında bu nıtelemeler de bır anlamda "guvenflir" olmanın bıleşenlen Cumhunyet, araştırmaya katılanlar arasında gerek guvenılırlıkte, gerek gu\enılırlıkle ılgılı dığer nıtelemelerde 5 uzennden yaklaşık 3 6 ortalama ıle "en yuksek notu alan" gazete 3 6 puan, orta ıle ıyı arasında bır not olmakla bırlıkte, bu değerlendırmenın tum gazete okurlannı kapsadığı unutulmamalı Guvenlllr olmak ve patronlar Gazete okurlan ıçın patronlann gazetenın guvenılırlığı konusunda ozel bır onemı var Goruşulen kışılenn beşte bınne \ akmı bır gazetenın guvenılır olmasının "Sahibine, yazarlanna ve çahşanlarma" bağlı olduğunu duşunuyor Ancak gazete okurlanrun, guvenılırlık açısından onemsedıklen gazete sahıplennı tanıdığı da pek soylenemez Goruşulen kışılenn yansından fazlası Sabah, Hurnyet ve Mıllıyet gazetelennın patronlannın kım olduğunu bılmedığını soyluyorya da soruya yanıt \ ermıyor Cumhunyet'ın sahıbının kım olduğunu bılmeyenler yanıt \ermeyenler ıse yuzde 93'e ulaşıyor Bır dığer deyışle "çahşanlarm gazetesi Cumhuriyet", guvenılırlık yanşında onde gıdıyor Ote yandan okurlann yaklaşık yansı. hıçbır gazetenın sahibine zarar \ erecek bır haben yayımlamayacağını duşunurken "Cumhuriyet yaymılar'' dıyenlenn yuzde 13 olması dıkkat çekıyor "Gazetenin sahibinin savgınolmasr, tum okurlar arasında 5 uzennden 4 1 puanlık bır oneme sahıp Bır dığer deyışle, çok onemh değıl ama onemh gazetelenn bu açıdan değerlendınlmesı ıstenıldığınde okurlar 3 5 ortalama ıle Cumhunyet'ı bınncı sıraya yerleştınyor Yanı "çahşanlann gazetesi Cumhunyet", aynı zamanda "sahibi en saygın gazete." Farklı blr okur kltlesl Cumhunyet okurlan, bu araştırmada da dığer gazete okurlanndan daha farklı bır profıl çızıyor Cumhunyet okurlannın yaklaşık dortte bmne gore gazete hayatlannm vazgeçılmez bır parçası Oysa Turkıye'dekı tum gazete okurlan arasında bu oran yuzde 15ın altınaınıyor Gazete okurlan genelde en sık ıç haberler ve dış haberler sayfalannı okuyor Iç haberlen her gun okuyanlann oranı yuzde 68 3, dış haberlen her gun okuyanlann oranı ıse yuzde 60 8 Bu ıkı bolumu yuzde 40 ıle yuzde 50 arasında değışen oranlarla, sırasıyla, sağlık, bulmaca koşe yazılan, kultür/sanat, ekonomı sayfalan \ e spor sayfalan ızlıyor Cumhunyet açısından bakıldığında ıse Cumhunyet okurlannın ıç ve dış haberlen. dığer gazete okurlanndan daha duzenlı takıp ettıklen goruluyor Iç haberlen her gun okuyan Cumhunyet okurlannın oranı yuzde 79 1 'e, dış haberlen her gun okuyan Cumhunyet okurlannın oranı ıse 72'ye çıkıyor Gorulduğu gıbı bu genel gazete okurlanndan yaklaşık 10 puan daha yuksek Cumhunyet okurunun farkı yalnızca gazete okuma alışkanlıklan konusunda değıl ebette Geçen hafta yayımladığımız Cumhunyet araştırması sonuçlannı da anımsatahm Tıpık bır Cumhunyet okuru, orta yaş cıvannda, orta ve ust gelır duzeyınde, emeklı, ışçı-memur ve serbest meslek kategonsınde ve unıversıte mezunu ya da daha yuksekoğrenvm gormuş bır kışı olarak ortaya çıkmıştı SAM'nın araştırmasına gore Cumhunyet okurunun kımlık bılıncı de farklı Tum gazete okurlan bırlıkte ele alındığında, okurlann kımlık tanımlamalannda "Turkum" (yuzde 70 4) \e "Muslumanını'' (yuzde 50 9) nıtelemelen one çıkarken Cumhunyet okurlannın ılk sırasında "Çağdaşun" (yuzde 55 5) nıtelemesı yer alıyor "Turk olmak" yuzde 47 6 ıle ıkıncı sıraya ınerken Muslumanhğı kımlık tanımlamalannda kullananlann oranı yuzde 24 l'e duşuyor Cumhunyet okuru, çağdaşhğın yanı sıra kendını dığer gazete okurlanndan daha fazla "yeniükçi", "demokrat", "sosyal demokraf1 ve "solcu" olarak nıtelendınyor Cumhuriyet okurunun imajı Gazete okurlan, genelde kendılennı sıyası yelpazenm ortasında gorurlerken Cumhunyet okuru, ortanın solunda dıye değerlendınhyor Aynca laık \ e çağdaş yaşamı daha fazla destekleyen kışıler olarak goruluyor Okurlann gazetelerden beklentileri Gazetede aranan özellikler Sıyaa ota ak Otaylann gen pJar Farklı sıyas göru^ * Kendı sryası egıl - «2,1 dun a GO ş a 1»*İ2|] Okurlann gazetelerden en fazla bekledığı tutumlar, sıyası olarak bağımsızlık, olaylann gen planının venlmesı ve farklı sıyası goruşten koşe yazarlannın olması Guvenlırlıtı [ Tarateudık Inamlırlık Okura saygı Oğretralık Guneel haber Meslek ahlakı Sorumluluk 3 •' I 4 l 5 4 (Ortalama puan) 5neml Bır gazetede aranan ozellıklere, onemlen açısından 5 uzennden bır not venlmesı ıstendığınde gu\enılırlık on plana çıkıyor Guvenılırlık ıse okurlara gore oncelıkle "Doğru, guncel, tam araştırılmış haber vermesıne" \e "tarafsız, durust, ınanılır ohnasına" bağlı GAZETELERİN PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ Araştırmanın ılgınç sonuçlanndan bın genel olarak gazetelenn, okurlan onem verdıklen özellikler açısından yeten kadar tatmın etmedığı 5 uzennden yapılan değerlendırmede genel olarak Cumhunyet, Humyet, Mıllıyet ve Sabah ortalama 3 5 cıvannda not aldılar kı bu da ortanın bıraz ustu Ûte yandan Cumhunyet pek çok konuda, ozellıkle okurlann en fazla onem verdığı konularda dığer gazetelerden daha ıyı bır not aldı "Güvenilir olmak" "Tarafsız olmak" Onem derece» [ Cumhuriyet Mlllıyet Humyet Sabah J4,73 3,41 Z«3 25 3,0 4 5 a.0 tamamcn geç«rfi Seviyeli olmak" Onem derecesa Cumhunyet MİH(y©t Humyet Sabah Vatan Star İ4\57 3,68 J3.68 13,46 2.0 2,5 3.0 orta 35 40 45 50 onemk/geçerti ç o k m m V tamamen geçtriı "Okura saygılı olmak" Omrn derecssı Cumhunyet MMıyet HunTyet 1 i r B"> ı d*~ 4,54 Sabatı 3^48 Star 25 30 orta 35 45 50 onemlı^geçeri çok onemh/ tamameft geçerii "Topluma karşı sorumluluk duymak" Onemderecesı [ CumrHmyet Mıllryet Humyet Sabah Vatan Star 360 20 onemVgeçsrlı A Onemderecesı Cumhunyet Mıllıyet Humyet Sabah s-— 2 5 3 0 3 5 4 0 orta onemh'geçerti "Abartısız olmak" |]3,«> - ~ 3 3 4 ' " §3,28 - 5 5 0 çofconemik/ tamamen geçerl f[4 39 Vatan 2,72 20 öneml/geçerl değJ 25 30 4C 45 çokooemiı' tamamen geçeriı Onem defecesı I Cumhunyet Mıllıyet Humyet J4 62 1348 342 Sabah L 13 29 20 onecnbgeçerii 1 ^ 25 12,68 30 orta 35 40 onemaVgeca 45 50 rf çokonanaV Inanılır olmak" Onem derecesi Cumhunyet MılMyet Hurnyet Sabah J4.57 3)3,61 J3.52 C oneırttgeçerl. jn#rn ovnıcası Cumhunyet Mıllıyet Humyet Sabah 1 zs ao as 40 orti onemİ/çeçeriı "Öğretici olmak" 0 3,63 0 3 56 45 50 çokooemk tamamen geçeriı 34,52 Vatan Star 20 25 onerr*|şcerlı "Meslek A Onemderecesı Cumhunyet MUIryet Hümveti Sabah Vatan, 30 35 40 45 50 orta onemt/geoenı çokonemk/ tamamen gecerfı ahlakına sahip olmak" JJ3.65 - o 3 5 6 1 ' ( ] 3 4 4 20 dnemt/oeçerb oeği 25 30 orta 35 40 45 50 onemtVgeçerii çokonamV tamamen geçerl Saygılılık algılamaları 60, 58,7 c 1 S Ozel hayatlara mudahale etmez Ktanevı öeğerien saygılıdır Şahtslan hedef almaz Gazete okurlan Cumhunvet'ı 'sa\gılılık' başlığı altında ele alınan 3 konuda da bınncı sıraya \erleştınyor Cumhunyet özel hayatlara manevı değerlere en fazla saygı duvan ve şahıslan hedef almaktan en fazla kaçınan gazete Gazetecilik açısından değerlendirme Beklenhlenn tatmmı ve tutum değerlendırmesınm yanı sıra gazetecilik açısından bakıldığında yıne a>ıu dort gazetenın one çıktığı goruluyor Cumhunyet. Humyet, Sabah ve Mıllıyet Bu dort gazete her konuda ılk sıralan pavlaşıyorlar Cumhunyet'm bır adım one geçtığı alanlar ıse daha çok haberlenn guvenılırlığıne ılışkm "Konuyu eksık, belırsız bu-akmaz", "doğru haber venr", "haberlere yorum katmaz" ve "yalan haber yazmaz" 6 0 5&5 60-, 55fi ^=?1 ,' ?152,1 50JB 38.1 3TİB . % 40- hab«r verır Hsbeftere yorum katmaz Yalan haber yazmaz Habert arfca panıyla vefir Kesın btlgi venr (Konuyu eksik b«lırs4z bırakmaz) Açıklık, nesnellik algılamaları Tekzıpten yayinlar Beştnye acıktr Grubun çıkartan ıcm ış talubı yapmaz Tekzıplen yayımlama konusunda Humyet \e Cumhunyet ılk sıralan paylaşırken eleştınye açık olmak ve ış takıbı yapmamak denıldığınde okurlann en fazla aklına gelen gazete Cumhunyet Yeterlilik (1) Cumhunyet'ın ıç haberlen, dış haberlen, sağlık bolumü, koşe yazılan kultür sanat bolumu, ekonomı sayfalan, eklen, tukehcı haberlen bılgısayar bolumu ve dızı yazılan dığer gazetelerden daha yeterlı bulunuyor Ote yandan tum bolumlenn ortanm uzennde not alması dıkkat çekıyor içnaber Dışhabet Sagkk Bulmaca Ko^yanlan Kıitur Sanat Yeterlilik (2) I -•o Orta Cumhunyet Bıonomı Spor Smma-TV Büer Tukrtfcı InsanK. Yeterlilik (3) Orta 3Î Kadn Magaan BJgoayar Din»azJtn Çaproman Güvenilirlik (1) Cumhunyet'ın guvenılu:lığı bır kez daha karşımıza çıtayor Gazetenın tum bolumlen guvenılırlık açısından dığer gazetelenn onune geçıyor Içhaber Dı;hab« SağMı Ko^yaalan Ekonom Spor Güvenilirlik (2) Sırcma-TV EMer Tuketa Kadr Magazki Mgoayar