Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 MART 2003 PERŞEMBE HABERLER DUNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Fetnet Devri Tayyip Erdoğan ile Bitti mi? Tarihimizde Fetret Devri olarak bilinen dö- nem, 1402 - 1413 arasındaki zaman parçası- dır; sözcüğün kendisinden de anlaşılacağı gi- bi, iktidar boşluğu anlamını taşır ve Yıldınm Beyazrt'ın Timur'a Ankara Savaşı'nda yenilme- siyle, şehzadeleri arasındaki iktidar savaşının so- nuca bağlanıp, Çelebi Sultan Mehmet'in dev- lete kesin olarak hâkim olduğu 1413 yılları ara- sındaki tarihleri kapsar. Tayyip Erdoğan ve kimi AKP'liler açısından 3 Kasım'dan bu yana geçen zaman da bir an- lamda bir fetret dönemi olarak algılanabilir. Olayı böyle algılayanlar için fetret devri, Tay- yip Erdoğan hükümetini kurup göreve başlayın- ca sona erecektir. Doğrusu, 3 Kasım ile Tayyip Erdoğan Hükü- meti arasındaki döneme fetret devri benzetme- si bizce de pek yadırganacak gibi değil. Ama bizim bu benzetmedeki gerekçemiz, Tayyip Bey'in iktidar olamamasından değil, iktidann Tayyip Bey yüzünden iki başlılığından ve dev- letle kavgalılığından kaynaklanıyor. • • • Abdullah Gül yönetimindeki 58. Hükümet bu garabeti yaşadıysa eğer, bunun vebalini o hü- kümetin başbakanına yüklemek yanlış olur. Eğer Tayyip Bey, daha sabırlı ve itidalli olabil- seydi, Abdullah Gül ile daha uyumlu çalışabil- se, Başbakanlık koltuğuna resmen oturuna ka- dar, geri planda gibi görünüp eşgüdümü sağ- layabilseydi, herhangi bir sorun doğmayacak- tı. Ama öyle olmadı, Tayyip Bey, her yaşamsal konuda esas iktidann kendisi olduğunu iç ve dış kamuoyuna göstermek için öne çıktı, müzake- reler yürüttü ve 59. Hükümet'i müsteşarlık de- rekesine düşürür bir görünüm verdi. ABD ile görüşmeleri yürütmek, Kıbrıs konu- sundaki devlet görüşünü (ki bu görüş devlet politikasına karşı, devlet görüşüydü) ilan etmek, ekonomik konularda popülist çıkışlar yapmak gibi davranışlarıyla Tayyip Bey, 58. Hükümet'i boşluğa, TC'yi de bir nevi fetret devrine iten ki- şi olmuştur. Tayyip Erdoğan'ı böyle davranmaya iten gü- dünün, iktidarı kaptırma olasılığının korkusu ve 3 Kasım'dan doğan duruma duyduğu öfke ol- duğu söylenebilir. ••• Bu dönem, geride kalmakta olan 58. Hükü- met ile bitmiştir. Ama acabaTayyip Bey'in başkanlığındaki 59. Hükümet ile birlikte, Cumhuriyet'in fetret döne- mi de tarihe kanşacak mıdır? Biraz güç görünüyor. Çünkü her şeyden önce, Tayyip Bey, devlet ile davalı ve kavgalı görünümünden tümüyle sıyrılmış değil. Yanlış anlaşılmasın, Erdoğan'ın devletin laik- lik ilkesiyle ideolojik çatışmasından söz etmiyo- rum. O konunun nasıl gelişeceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz. Ama Tayyip Erdoğan devlet ile fiilen ve res- men davalıdır. Erdoğan'ın, AİHM önündeki davası henüz ge- ri çekilmiş değildir ya da çekildiğine dair bir bil- gi kamuoyuna ulaşmamıştır. Kısacası, devletin yürütmesinin başı devleti da- va etmiş ve davası devam eden bir kişidir. Aynca, Tayyip Bey'in devletin politikalanyla da- vası olduğu, onlardan şekvacı olduğu da Kıb- rıs konusunda yaptığı çeşitli açıklamalarla, net bir biçimde ortaya çıkmıştır. Her ne kadar TBMM bu konudaki son top- lantısında, Denktaş'a tam destek veren bir ka- rarı oybirliği ile almış ise de o sırada oraya üye olmayan Erdoğan'ın bundan sonraki tavrının ne olacağı henüz tam bir açıklığa kavuşmuş değil. Tayyip Bey'in çok hayati dış ve iç konularda hâlâ devtetin kadrolanyla değil, kendi yakın çev- resiyle politika oluşturmayı sürdürdüğü de göz önünde bulundurulursa, kendisinin devletin kad- rolanyla da pek barışık olmadığı anlaşılır. Bu durumda 'Fetret Devri'nln bittiğini söyle- mek ne derecede mümkündür? İcisleri Bakanı Abdülkadir Aksu: Mum'avatandaşkk için düzenlemegerekir ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Içişleri Bakanı Abdülkadir Ak- su, CHP Çanakkale Mil- letvekili IsmailÖzay'm soru önergesini yanıt- larken "Nâzım Hikmet Ran'm herhangi bir mü- racaata gerek olmaksı- zm yeniden Türkvatan- daşhğnu kazanabilmesi için yasal bir düzenleme yapılması gerektiğini" söyledi. Aksu, Özay'uı "Nâ- zım Hikmet'in yazdığı şiirler nedeniyle İ951 yı- hnda Bakanlar Kunılu karan ile vatandaşlık- tan çıkanhnasım insan haklan ve hukuka uy- gun buluyor nrasunuz? Bu yanhş karan doğum gününden önce iptal et- meyi düşünüyor musu- nuz" sorulanna şu yanıt- lan verdi: "Tarihi olaylan kendi yapısı ve manüğı içinde değerlendirmek gerekir. Dolavısıylal950'IiyıDa- nn karaıiarmı bugün- denbakarakyargdama- nın doğru olmayacagı düşünühnektedir. 403 sayıh Türk Vatandaşhğı Kanunu'nun 35. mad- desi, Türk vatandaşb- ğmdan çıkanlanlar hiç- birşekfldeyeniden Türk vatandaşhğmı kazana- mazlar, hükmüne amir- dir. Nâzrnı HikmetRan'm herhangi bir müracaata gerek olmaksızm yeni- den Türk vatandaşhğı- nı kazanabttmesiiçin ya- sal bir düzenleme yapıl- ması gerekmektedir." Bakanlar Kurulu listesi üzerinde çalışan Erdoğan, Çankaya'ya gitmekte aceleci davranmıyor Kabinede sıkıpazarlıkANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 59. hükümetin kabinesi için AKP li- deri Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ab- duDah Gül arasında sıkı pazarlık ya- şanıyor. Başbakan Gül'ün 58. hükü- metin kabinesinde mümkün olduğun- ca fazla bakanı korumaya çalıştığı, Erdoğan'ın ise Gül'ün önerdiği bazı isimlere sıcak bakmadığı öğrenildi. Kıılislerde Erdoğan'ın "savaş tezkere- saû" geciktirmek için kabine listesi- ni gelecek haftaya bırakabileceği di- le getiriliyor. 59. hükümeti kurmakla görevlendi- rilen AKP lideri Erdoğan, parti için- deki dengeleri de gözeterek yeni ka- bine listesini oluşturuyor. Kabinenin Çankaya Köşkü'ne sunulma takvimi konusunda dün akşama kadar iki se- • Erdoğan'ın kabine listesini gelecek haftaya bırakabileceği de konuşulurken bunun altmda savaş tezkeresini geciktirme amacı olabileceği dile getiriliyor. Kabinedeki bakan sayısı 22+1 olacak. Bakanlıklann birleştirilmesi hükümet sonrasına bırakıldı. çenek ön plana çıktı. Erdoğan'ın bü- yük olasılıkla bugün listeyi Cumhur- başkanı AhmetNecdetSezer'e sunma- sı beklenirken, kurmaylanna "4-5gün bekleme olasıhğT izlenimini de ver- di. AKP Genel Merkezi'nde yapılan toplantıda, Erdoğan'rn "Mevcut hü- kümetde bizim hükümetimiz, bazı ge- nşmeleri bekleyip acele de etmeyebih- riz" dediği öğrenildi. Erdoğan'ın kabineyi sunuş talcvimi, savaş tezkeresiyle ilgüi niyetini de or- taya koyacak. Hızlı bir süreci benim- seyerek kabine listesini bugün Çan- kaya'ya götürmesi durumunda Erdo- ğan, ABD'nin istemi doğrultusunda 17 Mart dolayında tezkereyi çıkarma iradesini de göstermiş olacak. Yeni Bakanlar Kurulu'nun gelecek hafta- ya sarkması durumunda yeni hüküme- tin tezkere takvimi ile ABD'nin bek- lentileri örtüşmeyecek. AKP Genel Merkezi'nde öncekı gün yapılan 1 saatlik Erdoğan-Gül görüşmesinde yeni kabinenin çatısı oluşturulmaya çalışıldı. Erdoğan'ın Gül'ün önerdiği bazı isimlere sıcak bakmadığı öğrenildi. Başbakan Gül'ün, 58. hükümetin kabinesinde mümkün olduğunca fazla bakanı ko- rumaya çalıştığı, parti yöneriminden güvendiği bazı isimlerin de hükümet- te yer almasını istediği öğrenildi. AKP MYK toplanusında, bakan sa- yısının 22+1 olması ağırlık kazanır- ken, Başbakan Abdullah Gül'ün ko- numuna göre bu sayırun 21+1 olabı- leceğine de dikkat çekildi. Abdullah Gül için yeni kabinede alacağı görev- le ilgili değişik formüller değerlendi- riliyor. Gül'ün "koordüîatör" Başba- kan Yardımcısı olmasına kesin gö- züyle bakılırken, yetki alanıyla ilgili belirsizlik bulunuyor. Gül'ün başba- kan yardımcılığınîn yanı sıra Dışişle- ri Bakam olması durumunda "siyasi işler ile dış poütikadan" sorumlu ol- ması, ekonomiyi devralması duru- munda Hazine Müsteşarlığı'ndan da sorumlu olarak "güçlendirümiş Baş- bakan Yardımcüığrnı yürütmesi bek- leniyor. Erdoğan'ın kabineye alması olası ye- ni isimler arasında öncelikle genel sekreter tdris Naim Şahin, genel baş- kan yardımcılan Nazrnı Ekren, Akif GüDe,, tstanbul Milletvekili AH tbiş ve grup başkanvekilleri SaBh Kapu- suz ile Faruk Çelik'e olasıhk tanını- yor. Erdoğan'ın, kabinenin muhalif bakanlanndan Ertuğrul Yalçmbayır' a Devlet Bakanlığı görevi önerdiği, Yalçınbayır'ın ise ilk aşamada bu görevi reddettiği belirtildi. stikla] Marşı'nın kabulünün 82. yıldönümü nedeniyle dün Uhıs'takil.TBMM binasında tören düzenlendi Tören sırasında İstiklal Marşı okunurken bazı bakanlar gözyaşlannı tutamadL (Potoğraf: AA) HÜKÜMET BEKLENÎYOR Başbakanlık bürokrasisi de değişecek EBRUTOKTAR Sezer, Istiklal Marşı'nın ulusal savaşın en önemli öğelerinden biri olduğunu söyledi Yıırchımuza sahip çıkahnıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cum- hurbaşkanı AhmetNecdet Sezer, Istiklal Mar- şı'nın uğruna can verilen yurt topraklannı koruyanlann destanı olduğunu belirterek "Bi- ze düşen en büyük görev geçmişte gösterüen çabalann anlam ve öoeminin bOincine vara- rak ataknmızm emaneti olan yurt toprakla- nna sahip çıkmak, cumhuriyetimizi tüm ka- zaıumlarrylasorouzadeginkorumakveyaşat- maknr" dedi. Sezer, Istiklal Marşı'nın TBMM tarafin- dan ulusal marş olarak kabul edilişinin 82. yıl- dönümü dolayısıyla yayımladığı mesajda, Türk ulusunun 1. Dünya Savaşı'nın ardından varlığuıa ve bölünmez bütünlügüne karşı ge- len tüm tehditlere karşı büyük bir sınav ver- diğini belirterek Istiklal Marşı'nın Türk ulu- sunun kurtuluş mücadelesini tüm detaylany- la anlattığını bildirdi. Sezer, "Mehmet Akif Ersoy, ulusal birngi- mizin temel öğelerinden olan tstiklal Mar- şı'yla toplumumuzu bir arada tutan değerle- ri ve özelKkleri en iyi biçimde dile getirmiştir. Ulusun istenciyle Kurtuluş SavaşTnı yürüten, aldığı kararlaria aydınlanma ve çağdaşlaşma sürecinde yaşamsal rol üstfcnen 1. TBMM, 12 Mart 192İ gününde tstiklal Marşı'nı ulusal marş kabulederek, yenive bağmısız Türk dev- letinin kuruluşu yolunda önemli bir adnn at- mıştır'' dedi. Istiklal Marşı'nın kabulünün 82. yıldönü- mü nedeniyle dün Ulus'taki 1. TBMM bina- sında bir tören düzenlenirken Devlet Tiyat- rolan sanatçılan, şair Mehmet Akif'in haya- tını anlatarak Istiklal Marşı'nın kabul edili- şini canlandırdı. Törene katılan TBMM Başkanı Bülent Aruıç yaptığı konuşmada. Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının sıralannda oturdu- ğu 1. TBMM'nin çok büyük işler başardığı- nı belirterek "Keşke her zaman nrsanmız ol- sa, bu Meclis'e gelsek, bir köşesinde sakin sa- kin otursak, o günleri haüriasak" dedi. Istik- lal Marşı'nın anayasanın değışmez maddele- rinden biri olduğuna işaret eden Annç, mar- şın, milletin kurtuluşundan cumhuriyete uza- nan bir dönemi içine alan çok güzel bir anla- tımı olduğunu kaydetti. Günay, yönetimi ne yapacağını bilmeyen bir anlayışa sahip olmakla suçladı MECLÎSTE TARTIŞMA ÇIKTI- SİİTt SOnUCU C H P İÇİn Vahİm Kdmsh alan Ertuğrul Günay. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) -Eski CHP genel sekreterlerin- den Ertuğrul Günay, Siirt seçim so- nuçlanrun CHP açısından *vahim B olduğunu beürterek "Siirtseçimi sa- vaşa karşı bir kampanyaya vebu an- lanıda bir halkoylamasma dönüş- türülebilecekken, CHP bu olanağı kullanmamışür" dedi. "CHP Sürt'iziyan etti" yorumu- nu yapan Günay, seçim sonuçlan- nm AKP açısından özel bir başan sayılamayacağını, ancak CHP'nin aldığı sonucun vahım olduğunu belirtti. "CHP'nin AKP dışındaki parti- lerin seçmenine öncülük \e sözcü- lük edemeyişi, ne yapacağını bil- meyen bir yönetim anlayışmın so- nucudur" görüşünü dile getiren Günay, şunlan söyledi: "Kamuoyunun karşı olduğu bir savaşa ülkemizin biünçsizce sürük- lend^i bir ortamda, Sfitt seçimi sa- vaşa karşı bir kampanyaya ve bu an- lamda bir halkoylamasına dönüş- türülebilecekken CHP bu olanağı kuHanmamıştır. CHP Genel Başkanı, Doğulu ve Güneydoğulu yurttaşlanmıza ve bütün Türkiye'ye savaş karşrtnğı- nuı gerekçelerini ve teslimryetçi bir dış politika anlayışmın içerdiği tu- zaklananlatmakyerine,Siirt'egit- memeyi tercih etmiş, CHP örgütü ve adavlan, iktidar olanaklan ve AKP'nin başbakan ada>ı karşısm- da yauuz bırakümıştır. CHP'nin bu tutumu, ülkeyi ikm- ci bir tezkere macerasına sürükle- mek isteyen anlayışm işini kolay- laşürmış, adeta eBni güçİendirmiş- tir. Bu tutum, örtülü bir işbirüğinin sonucu değilse,bağışlanmaz bir ay- mazhktjr." CHP lideri, ABD'nin Türkiye'de yeni üsler kurmasının yasal olmadığını belirtti Baykal: Hükümet yetkisini aşb ANKARA (CumhuriyetBüro- su) - CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, ABD'nin Türkiye'de mo- dernleştirme adı altında yeni üs- ler kurduğunu, askeri hareketlilik yaşandığrnı ve bu durumun yasal olmadığını belirterek "Bugün or- taya çıkan durum, parlamento- nun görevmi ihmaö değü, hükü- metin görevini ihlali sonucudur" dedi. Baykal, dün genel merkezde gazetecilerin sorusu üzerine 58. hükümetin, yetkisi dışında işler yaptığını söyledi. Birinci tezke- renin kapsamı içinde yeni üslerin kunılmasına olanak veTen ifade- ler varmış gibi bir değerlendir- me yapıldığuıı anlatan Baykal, şöyle konuştu: "Görüyoruz ki ABD Türkiye'de 9 yeni üs kura- cak. Birindtezkerenin kapsamm- da yeni üslerin kurulmasma ola- nak yokrur. Bugün ortaya çıkan durum, paıiamentonun görevmi izah etmenin olanaklı olmadığı- nı belirten Baykal, şunlan söyle- di: "Bu durum Türkiye'ye yaİaş- mryor. Oyle anlaşıtayor ki, hükü- met 'istün arkadan gelir' anla\> şı ile harekete geçmiştir. Ve şirndi • Baykal, hükümetin görevini ihlal eden bir anlaşma imzaladığının ortaya çıktığını söyledi. CHP MYK top- lantısında, üs ve limanlarda Meclis'te kabul edilen tezkerenin kapsamını aşan uygulamalara karşı muhale- fetin sertleştirilmesi benimsendi. ihmali değD, hükümetin görevini ihlaletmesi sonucudur.Hüküme- tin, görevini ihlal eden bir anlaş- ma imzaladığı anlaşılmaktadır." Ortaya çıkan "çarpık" durumu de sıkıntıh bir tabk> vardır. Onun düzelrilmesi gerekiyor. 8 Şubat'ta bir anlaşma yapıbyor. Hüküme- tin bu anlaşmayı yapnıa hakkı yoktur. Bu anlaşma büyük olası- hida ikinci tezkerenin çıkacagı dü- şünülerek \iapikb," Bu arada dün Baykal başkan- lığında gerçekleştirilen MYK top- lantısında da üs ve limanlarda Meclis'te kabul edilen tezkenin kapsamını aşan uygulamalara kar- şı muhalefetin sürdürülmesi ve sürekli gündemde tutuhnası be- nimsendi. Siirt seçimleri değer- lendirilirken Baykal'ın seçimden şaşırtıcı bir sonuç çıkmadığını söylediği öğrenildi. CHP MYK, AKP lideri Recep Tayyip Erdo- ğan'ın başbakanlığında kurula- cakyeni hükümetkonusuna da de- ğindı. CHP'nin yeni hükümet kar- şısında muhalefetini daha da sert- leştirebileceği vurgulandı. ANKARA - Tayvip Erdoğan'ın hükümeti kurmasının ardından kabinenin yanı sıra Başbakanlık bürokrasinde de bazı değişikliklere gideceğj ifade ediliyor. Başbakanlık Müsteşan Fikret Uçcan ile Abdullah Gül'ün Başbakanlık Özel Kalem Müdürlügü'ne getirdiği Avni Karsnoğhı'nun görevlerinden almacağı belirtiliyor. Karslıoğlu'nun da görevini bırakmâk istediği ve özel kalemdeki eşyalannı toplamaya başladığı öğrenildi. Erdoğan hükümeti ile birlikte Başbakanlık'ta bazı görev değişiklikleri bekleniyor. Gül'ün Özel Kalem Müdürü Karshoğlu'nu görevden ahnaya hazırlanan Erdoğan'ın AKP Genel Merkezi'ndeki Ozel Kalem Müdürü Hikmet BuMuk u bu göreve getirmesi bekleniyor. Karslıoğlu'nun da özel kalem müdürlüğû görevine devam etmek istemediği, Başbakanlık'taki eşyalannı topladığı öğrenildi. Başbakanlık Müsteşan Fikret Üçcan'ın da görevden alınarak yerine AKP tabanına daha yakın bir ismin getirileceği de kulislerde ifade ediliyor. Bürokrasiye getirdiği katı kurallarla öne çıkan Üçcan'ın bakanlarla olan ilişkisinin de iyi düzeyde olmadığı anlatılıyor. Üçcan'ın yerine Müsteşar Yardrmcısı olan Mustafa Çetin'in getirilebileceği de dile getiriliyor. Erdoğan'ın Gül'ün Başbakanlık Başdanışmanlığı'na getirdijği ve büyükelçi unvanını verdiği, Beykent Universitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Davutoğhı ile çalışmaya devam etmesi bekleniyor. AB başta olmak üzere dış polirıkada uzman olan Davutoğlu'nu îstanburdan tanıyan Erdoğan'ın bu isme sıcak baktığı vurgulanıyor. Ecevit, vermeh isteyen Erdoğan ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Turizm Bakanlığı'nın 2003 bütçesinin görüşüldüğu TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda AKP'lilerle CHP'liler arasında "EceYrt-Erbakan" tarüşması yaşandı. Komisyonun dünkü toplanusında, AKP Istanbul Milletveküi Alaattm Büyükkaya'nın Konut Fonu'nun kaldınlması gerektiğini belirterek "Ne hikmetse CHP ve Ecevit ne zaman gelse bu konut fonu gelir'' sözlerine, CHP Kastamonu Milletvekili Mehmet Yrfdınm, "CHP ve Ecevit geimce konut fonu geliyormuş. o zaman bfe de AKP ne zaman gdse savaş mı çıkarr>or diyeceğiz? Işinize gelmiyorsa kakunn konut fonunu" diye yanıt verdi. 'Sizin eski genel başkanmız da Erbakan' CHP Balıkesir Milletvekili Ali Kemal Devedler, "Ne demek CHP ve Ecevit» Ecevit DSP'nin gend başkanı, eski çamlar bardakokhı" diye bağınrken Bü>'ükkaya'nın( "Canım sizin eski genel başkanmız değfl mi, ben onu söyledim'' sözleri üzerine de CHP'li Gürol Ergm. "O zaman sizin de eski genel başkanmız Erbakan, bizde onu mu sö>1eyelim'' dedi. Ergin daha sonra, "Sayra Büyükka\ a nazik görünüşünüze bu sözler yakışmadı. Bazı insanlar vardır. bır-gür olmadan rahat edemez, siz de onlardansuıız. Kakb ki, Ecevit Kıbns'ı alan adamdır, bugün Kıbns'ı vermek istejen Idşi sian genel başkanımz" demesi yeni bir tartışmaya neden oldu. AKP Diyarbakır Milletvekili Aziz Akgül bu sözlere, "Kıbns'ı kimse vermnx>r ve Kıbns'ı vermeye kansenin de gücü yetmez" diye yanıt verirken CHP'li Ergin de "Doğru, biz varken yetmez" karşılığını verdi. Yaşanan kısa tartişma Komısyon Başkanı Sait Açba'nın yeniden araya gırmesi ile sona erdi.