Katalog

-27ŞUBAT2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER BAĞDAT BÜYÜKELÇILİĞ1 TAHLtYE EDİLDİ. HABUR SINIR KAPISI KAPATILDI. ASKERİ ÖNLEMLER ARTTI Ankara Saddam Hüseyin 'isildiANKARA(Cumhu- riyetBürosn)-Türki- ye, tezkerenin Mec- lis'te oyianmasını tarüşıricen olası Irak savaşına karşı hazır- lıklannı da tam gaz sür- dûrûyor. Bağdat Büyükelçiliği'ni boşalüpBüyükelçi Osman Paksüt'ü Ankara'ya çağıran Türkiye, asker geçışını sağlamak üze- re Habursınırkapısını da kapattı. Kıızey frak'a her tûrlü mal sevkıyatı ve ham petrol ithalatı durduruldu. Askeri önlemlenni sürdüren, bu kapsamda 1991 Körfez Savaşı'nda olduğu gibi Patriot antibalistik füze sistemlerini ge- tirten Türkiye. Saddam Hüseyin yönetimiy- le iplerin koptuğu mesajını da verdi. Tezke- renin bugün görüşülmesi beklenirken hükü- metin attıgı bazı adımlar önem taşıyon Habur kapaükh: Dışişleri BakanlığYndan Dış Ticaret Müsteşarlığı'na gönderilen yazı üe Habur gümrüğü giriş ve cıkışlara kapatü- dı. Türkiye'den Kuzey Irak'a araç çdaşı, mal sevkıyatı ve petrol ithalatı tamamen durdurul- du. Kuzey Irak'tabulunanTürktankerlenıle 500 taşeron firmanın Türkiye'ye dönmesi uyansında bulunuldu. Böyökeiçüîk boşaltüdı: Türkiye, olası bir operasyon öncesinde Bağdat'laki büyükelçi- liğini tahliye etti. Büyükelçilik. Iraklı bir bek- çiye emanet edildi. Dışişleri Bakanı Yaşar Vakış, tezkerenin çıkması durumundaTürk Bü- yükelçiliği'ne karşı bazı tepkiler olabileceği- ni belirtirken "Biz, riskaJmamaktçin Bağdat Büyükelçfliğf nin boşarairnasaun dabaönem- M oktuğu sonucuna vanbk ve boşaltûk" dedi. Irak'a mesaj: Türkiye'nin, büyükelçiliğini henüz operasyonun başlamadığı bir dönem- de boşaltması, Irak'a yönelik ciddi bir uyan olarak değerlendirüiyor. Irak'a "operasyon yakm, durum vahim" mesajını veren Türki- ye, Bağdat yönetiminin BM kararlanna ek- siksiz uyması gerektiğinm altını çiziyor. Saddam siündi: Dışişleri Bakanhğı, elçili- ğin tahliye edilmesiyle ilgili yazılı açıklama- sında, Saddam Hüseyin yönetimiyle iplerin kopmak üzere olduğunu da ıma etti. Açıkla- mada, Türkiye'nin Irak ile iyi komşuluk ve dostluk ilişküerinin devamına ve Irak halh- nın huzur ve refah içinde yaşamasına özel önem atfettiği belirrilerek "IrakhalkBia dost- lukduygulanmızda birdeğişüdikabııayacak- ür" denildi. Türkiye'nin, sorununbanşçı yol- larla çöziimü için büyük çaba gösterdiğınin anlatıJdığı açıklamada, Irak'ınatması gereken adımlar olduğu bir kez daha annnsanidı. Kürtlerin dörtkorkusuK. Irak'taki durumun sertleşmesinde bölgedekiyapılanmanın dağılacağı endişesi, PKKbaskısı, ekonomik kayıp ve Türkmenlerin güçleneceği korkusu yatıyor MEHMETFARAÇ Irak savaşı yaklaşırken Kuzey Irak'taki Kürt gruplan tutumlannı niye sertleştiriyor? Bölgede yok ediime endişesine düşen 5 bini aşkın KADEK militanının KDP ve KYB üzerindeki baskılan, ABD desteğiyle tanınmayı bekleyen Kürt devletinin dağıtılması endişesi, Türkiye'nin 1 Eylül 2000'den itibaren akaryakıt sevkıyatıru durdurmasıyla başlayan ekonomik kayıp ve Türkmenlerin bölgedeki yapılanmada öne çıkanlması sertleşen tufumun ana unsurlan. Kürtler, ellenndeİa tek kozu, PKK ve dınci örgütleri bölgeye girecek Türk askeri üzerine sürerek kargaşa yaratmaya çahşıyor. Kuzey Irak, ABD saldınsı sonrası Irak'ta yaşanacak savaşta en kanlı cephe olmaya gebe. Hem polftik hem ekonomik 80 yıldır devletleşmeye çalışan Kürt gruplannın son haftalarda Türkiye'yi tehdit etmesi hatta ABD'ye şikâyet etmesiyle başlayan sert tutumun altındaki gerekçeler arandığında, hem politik hem de ekonomik kayıp endişesinin yattığı ortaya çıkıyor. PKK/KADEK, her ne kadar 15 Şubat'tan itibaren, biraz da Ocalan'a uygulandığı öne sürülen tecridı dayanak göstererek, mıİJtanlanyla Güneydoğu'daki milis güçlerini *intifada*'ya çağırsa da bu hareketin altında aslında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Kuzey Irak'ta tam denetimı sağlayacağı kaygısı yatıyor. KADEK, Irak savaşının Kuzey cephesinde TSK'nin ılk hedefi olacağını bıliyor Barzani taraflnın "Türkrye'yi bölgede istemiyonız'' yolundaki tehdit içeren açıklamasının kökemnde bıraz da KADEK'in baskılan yer alıyor. Kürt gruplannın sertleşmesinin bir dığer dayanağı da tanınmayı bekleyen Kürt devletinin pasifize edileceği, Kürt parlamentosunun dağıtılacağı endişesi... Bölgede para biriminden bayrağa. merkez bankasından televizyona, düzenh birliklerden polis gücüne kadar tüm unsurlan son aşamaya getirilen Kürt devletinin resmıleşmesini bekleyen gruplar, Türkiye'nin bölgede tam deneömı ele almasınm ardından engelleneceklennden kaygı duyuyor. KYB ve özellikle KDP, ABD desteğiyle yürüttükleri devletle çalışmasına Türkiye'nin çomak sokmasını istemiyor. Sınır tlcaretl vergisl ABD'nin silahlandırmaya çalıştığı Kürt gruplann en önemlı endişesi de rant... KYB ve KDP, tanmın yapılamadığı, hayvancılığın kör topal yürütüldüğü bölgede, BM'nin izin verdiği gıda karşüığı petrol gelirinin yüzde 13'ünü alıyor. Iki örgüte yurtdışındaki sivil toplum kuruluşlanndan yılda 100 mılyon dolar yardun geliyor. BM fonlanndan bölgeye yılda 700 milyon dolar para aktanlıyor. Habur'dan Türkiye'ye 57 bin tankerle geçirilen akaryakıtın litresinden 12 sent vergi kesen gruplar, bu şekilde yılda 150 milyon dolar para topluyor. Habur'dan sınır ticareti vergisi ve ayakbastı parası adı altında toplanan gelir düşünüldüğünde, Kürt gruplannuı kasasnıa yılda en az 3 milyar dolar girdiği hesaplanıyor. Aslında bu paranın büyük bölümünün BM kontrolünde bölgedeki eğitim, sağlık ve altyapı çalışmalanııa harcanması gerekiyor. Oysa bu kaynağın bir bölümünün KDP ile KYB'nin devletleşme ve 100 bin kışiye ulaşan silahlı gruplannın güçlendirilmesinde kullamldığı bilinıyor. Yakıt sevkıyatının durdurulroası Türkıye'nın 1 Eylül 2002'den itibaren Habur'dan yakıt sevkıyatını durdurması da Kürt gruplannın tepkisini cekiyor. Türkiye'nin "by-pass" amacıyla Suriye sının yakınlanndan direkt Bağdat'a bir kapı açmaya çalışması <ia Kürtleri kızdıran ikincı unsur. Kürtler, TSK'nin Irak savaşında bölgelerinde tam denetimi ele almasıyla bırlikte bu gelirin büyük bclümünden mahrum kalacaklanndan da kaygı duyuyor. Türkmenlerin Irak'ın geleceğiyle ilgili toplannlara alınması, Türkiye'nin bu gruba destegi ve Irak'taki yapılanmada Türkmenlerüı güçlendirileceği düşüncesi de Kürtlenn rutumlannı sertleştirmesinin gerekçelerinden bıri olarak öne çıkıyor. PKK ve dıncı grujlarla etnik azınlıklan silahlandırarak Türkiye'ye karşı tehdidi arttıran Kürt gruplann sertleşmesinin kökemnde bu gerekçeler de önemli yer rutuyor. tskendenuı'a getirflen Patriotlar önce TIRTara yülde- aerek, gşuetecüerin konuşlandığı Gman sahası dışmd»r ki binanın karşısuıa park edildi. Daha sonra İskende- nın Deniz Üs Komutanlığı'na bağh tkmaJ Destek Komutanhğrna j " PatriotlarIskenderun Limanı'nda AKENBODUR ARİFARSLAN SABİTHORASAN tSKENDERUN/BATMAN/KONY4- ABD'liler, TCDD Iskenderun Limam'na deniz yoluyla 3 Patriot hava savunma sis- temi getirdi. Diyarbalar ve Batman'da ko- nuşlandınlacak Patriotlar için 360 Hollan- dalı askeri personel görev yapacak. Bat- man Hava Üssü'nde konuşlandınlan ABD'li askerler için 500 yatak kapasiteli seyyarhastanekurulurken, 5 bin kişilik pre- fabrike kent için hazırlık da sürüyor. Pat- riot fuzeleri önceki gün saat 17.00 sulann- da Iskenderun Limanı*na yanaşan St Vîn- centbandırab Rozanne adh 7.744 groston- luk srvil gemiden çıkö. Patriotlar TIRlara yüklenerek, gazete- cilerin konuşlandığı liman sahası dışında- ki binanın karşısına park edildi. 92 askeri araç ile 10 konteynır getiren 113 metre uzunluğundaki Rozanne gemisinden in- dirilen askeri araçlar ile Patriotlar, daha sonra polis ve jandarmanın geniş güven- lik önlemleri arasında Iskenderun Lima- m'ndan çıkanlarak, yakınlardaki tsken- derun Deniz Üs Komutanlığfna bağh Üc- mal Destek Komutanlığı'na götürüldü. Gemınıngelmesinden 7 saatsonra da oto- büsle Incirlik'ten getirilen 40 dolaymda Hollandalı Patriot uzmanı asker, Iskende- run'daki Ontur Oteli ile Toprak Mahsulle- ri Oflsi kampına yerieştirildi. önceki gün öğle saatlerinde TCDD Limam'na yana- şan ABD bandıralı Capeüa adlı askeri kar- go gemisinden de saat 14.00'ten itibaren malzeme indirildi. 48.000 grostonluk bu gemide M-l Abrams tanklan, top ve fu- zelerin buhınduğu belirtiliyor. Mersin'in Silifke ilçesine bağlı Taşucu beldesi yakın- lannda NATO fınansmanıyla yaptınlan li- mandaki modernizasyon ve tevsi çahşma- lan ise tüm hızıyla sürüyor. Liman çevre- sindeki güvenlik amaçlı paravanlann Ta- şucu ve Anamur yönlerine doğru genişle- tildiği, yüklenici fırmadan geçici kabul iş- lemlerinin bugün yapılacağı bildirildi. ABD'nin büyük bir askeri üs kurmak is- tediği Batman'da da hareketlilik sürüyor. Batman Hava Üssü'nde konuşlandınlan ABD'li askerler için 500 yatak kapasiteli hastane kurma çalışmalanna başlandı. Diyarbakır'daİd Askeri Havaalam'na 3 gün içinde 10'un üzerinde nakliye uçağı malzeme taşıdı. Savunma planlaması çer- çevesinde Türkiye'ye gönderilecek AWACS tipi erken uyan uçaklanndan ilk ikisi, Aac- hen kenri yakınlanndaki Geılenkirchen NATO Hava Üssü'nden Konya'ya gönde- rildi. KÜRTLER ABD'DEN YARDIM ISTEDl Bölgeselmüdahaleye engelolun çağrısı Dış. Haberler Servisi- Irak rejmi muhalifleri, Kuzey Irak'ın Selahaddin kentinde toplandı. Irak Kürdistan De- mokratik Partisi (KDP) lide- ri Mesud Barzani, açılışta yap- tığı konuşmada "Yeni istik- rarsızhk ve güvensizUk yara- tacak bir müdahale isterarvo- nız" sözleriyle isün verme- den Türkiye'yi hedefaldı. Irak muhalifleri, Türtaye ile arala- nndaki diyalog eksikliğini gi- dermek için Ankara'ya bir he- yet göndermeyi teklif etti. IKDP lideri, ABD'den de bölgesel müdahaleye engel olmasını istedi. Irak'ta birle- şik, federal ve çoğulcu birya- pı kurulmasını istediklerini vurgulayan Mesud Barzani, bu süreçte komşu ülkelerin de desteğine ihtiyaç duyduklan- nı belirtti. Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talaba- ni'nin başkanlık ettiği muha- lifler toplantısına, ABD Baş- kanı GeorgeBush'un Irak tem- silcisi Zalmav Haülzad da ka- tılıyor. IKDP lideri Barzani, Irak halkınm bölgesel müda- haleyi karşı çıkacaklannı vur- guladığı konuşmasında, "Biz- ler Irak'ın toprak bütünlüğü- ne, halk bürünlüğiine ve ulu- sal bütünlüğüne kendimizi adamış insanlanz" dedi. Irakta ulusal bütünlük iste- diklerini belirten Barzani, Irak'ta rejim değişikli- ğinin ardından komşu ülkelerden destek ve yardım beklediklerini vurguladı. Iraklı muhaliflerin toplantılar sırasında aldıklan karar gereğince heyette, Kürtler adına K.YB yetkilisı Berfaam Salih, Türkmenler adı- na Sanan Abmed Aga ve Araplar adına ise muhalif gruplardan oluşan Irak Ulusal Kongresi'nin (INC) Başkanı Ahmed Çetebi'nin yer alması kabul edildi. Bu arada, bölgedeki kay- naklar, 28 Şubat'ta Türk Ge- nelkurmayı'ndan bir heye- tin Kuzey Irak'a gelerek KYB ve IKDP yetkilileriyle görüşeceğini ileri sürdüler. Aym kaynakJar, görüşmelere Amerikalı yetkılilerin de ka- tılmak istediğini belirttiler. BtNALARA UÇAKSAVAR YERLEŞTtRDt BarzaniErmenileri süahlandırdı FERtTDEMtR TÜNCEIİ-Kuzey Irak'ın bir bölümünü denetimi altın- da tutan Mesut Barzani'ye bağh KDP denetimi altında- ki bölgelerde yaşayan azm- hklardan oluşan çoğun- luğu Ermeni 2 bin ki- şi silah altına alındı. Bölgede savaş tehlike- sı nedeniyle bütün okullar süresiz tatil edildi, birçok kentte ev ve stratejik binalann üze- rine uçaksavarlar yerieş- tirildi. Kuzey Irak'ta ha- reketlilik artıyor. Özel- likle Barzani'ye bağlı si- lahlı güçlerin bölgedeki çalışmalan dikkat çekiyor. Bölgeden alrnan bilgılere göre, IKDP, olası savaşta kullanmak üzere Asuri ve Ermeniler ile diğer azın- lıklardan oluşan 2 bin kişi- lik bir askeri kuwet oluşturu- yor. Kuzey Irak'ta 50 ile 100 bin arasında Asun, Süryanı ve Keldani yaşarken Ermeni- lerin nüfusu ise 10-15 bin ola- rak ıfade ediliyor. Kuzey Irak'ta her türlü gösteri yasak- landı. Özellikle Mesut Barza- ni tarafindan denetim altuıda tutulan bölgelerde ise KDP peşmergelerinin askeri önlem- leri arttırdığı ve kent merkez- lerindeki yüksek bina ve ev- lerin üzerİerine uçaksavarlar yerleştirdiğigözlendi. Araçla- nn üzerine monte edilen çok sayıda uçaksavar da stratejik bölgelere gönderildi. Türk askeri onarıyor Türk Silahlı Kuvvetleri böl- geye bir yandan asker sevk ederken bölgenin altyapısını da onarmaya devam ediyor. Bu nedenle Kuzey Irak'ta çok sayıda seyyar köprii kurulur- ken, yollar onanlıyor ve yeni yollar yapılıyor. Silopi-Du- hok güzergâhım kullanma- mak amacıyla da kuzeydeki Uludere'den Zawite'ye kadar yeni bir karayolu inşa edili- yor. Kuzey Irak'ın Duhok, Amediye ve Akre kentlerini birbirlerine bağlayan güzer- gâhtaki Zawite kasabasmda ise askeri bir üs inşa ediliyor. GÖRÜŞ TANJU ERDEM m> Türkiye Çaresiz mi? Ulusun bağımsızlığı yine ulusun çaba ve karariılığı ile kurtulacaktır. (K. Atatürk) Türkiye'nin yaşamsal dış sorunlannın çözümlen- mesinde bağımsızlığımızı ve güvenliğimizi öngö- ren akılcı ve hesaplı olarak direnmemiz gerektiği- ni savunanlara karşj, bugünlerde teslimiyetçi dav- rananlann ve destekçilerinin söylediği, çaresizliği- miz ofuyor. örneğin Irak olayında deniliyor ki: • Biz ABD'nin stratejik ortağıyız. Bu itibarla ABD'nin yanında yer almamız gerekir. • ABD'nin yanında yer alalım ki savaş sonrasın- da bölgenin şekillendirilmesinde rol oynayalım. • Savaş ekonomıyi sarsacak. ABD'ye hayır der- sek IMF(kredı) desteği kesilir. ABD'nin yanında yer alırsak pazarlık ederek kayıplanmızı telafi edebili- riz. Bu savlar madalyonun bir yüzüdür. • Stratejik ortaklık deyimiyle hernalde stratejik boyutlarda bir işbirliği kastedilse gerekir. ABD bu konsepte uzun süre ilgisiz kalmıştır. Kıbns'ta iki böl- geli, iki toplumlu, iki otonom yönetimli gevşek bir federasyon tezinin kabulü için Türkiye ile işbirliği yapmamıştır. Son aşamada ortaya konulan ve Kıb- nsiı soydaşlanmızı önce bir azınlık, sonra Türk var- lığını tasfiye ederek Kıbns'ı Helenizmin bir parça- sı haline getirmeyi amaçlayan Annan Planı bir ABD-lngiliz planıdır. Irak olayı gündeme geldiğin- de dünya haiklannın büyük çoğuniuğunun, Güven- lik Konseyı'nın ekseriyetinin savaşa hayır dediği bir ortamda biz, stratejik ortağımızın yanında olmalı- yız diyoruz. Uluslararası arenada ortaklıklar, işbir- liği, ulusal çıkarfar örtüşüyorsa geçerlidir. Bu stra- tejik ortaklık nedense ABD'nin çıkarlarına karşı Türkiye'nin bağımsızlığından, ekonomisinden, is- tikranndan ödün vererek yürümektedir. • Savaş sonrası bölgenin yeniden düzenlenme- sinde söz sahibi olmak için bu savaşa dahil olma- lıyız görüşü de kuramsal bir savdır. Türkiye, Gü- neydoğu sınınnda Irak'ta yeni düzenlemeleryapı- lırken varsayalım ABD'ye kuzey cephesine yığınak olanağı vermedi. Bu nedenle olanlara seyirci mi ka- lacaktır? Irak'ın bütünlüğünü savunmayacak mı- dır? Irakta kuzeyde bir Kürt devleti kurulmasını ses- sizce kabullenecek midir? önlem almayacak mı- dır? Tüm bunlarABD'nin tekelinde oluşacaksa biz ona destek versek dahi, o bildiğini okumayacak mı? Bunun dersi ilk Körfez harekâtıdır. Savaşın harcamalannı Kuveyt ve S. Arabistan'dan finanse eden ABD, kendisine destek sağlayan Türkiye'nin ekonomik kayıplannı ne ölçüde karşılamıştır? • Türkiye'nin ağır bir ekonomik ve mali sıkıntıyı yaşadığı bı'Hnmektedir. "ABD taleplerine hayırde- nilirse, yoğun dış ve ıç borç ödemeleri ile sıkıntı- lar dayanılmaz boyutlara erişecektir. Evet dendi- ğinde IMF kredileri açılacak, ABD savaş kayıpla- nnı tazmin için hibe ve kredi fınans desteğınde bu- lunacaktır" denilmektedir. Bugün Türkiye'nin 120-130 milyan dışanya ol- mak üzere 210-220 milyar dolar civannda borç yü- kü vardır. Bu tam bir doyum üstü noktadır. Bu borçlann makul düzeylere çekilme olanağı 1994- 1997 süresince vardı. Bu fırsat kullanılmadı. Borç- larçığ gibi büyüdü. Sonuç ülke ekonomisine, ma- liyesine, sosyaJ politikalanna IMF müdahalesidir. Kıbns, Irak gibi hayati konularda alacağımız karar- lan etkilemesi, direncimizi kırmasıdır. Yeni borçlan- malar günümüzü geçırmemize yardımcı olurken, Türkiyemızi emperyalizmin taleplerine daha bağım- lı hale getirecek, içerde ve yakın çevremizde istik- rarsızlık odağı olmamıza neden olacaktır. Aslında her buhran çözümü de getirir. Bizim bu sıkıntılardan özverili bir sürecin sonrası kurtulma- mız olanağı vardır. Eğer biz cumhuriyetimizi temel değerlerini koruyarak yaşatmak istiyorsak diren- memiz gerekir. Bunun yolu, alınacak stratejik bir karardan geçer. Bu karar, 1980'li yıllann ortasın- dan beri uyguladığımız hukuk attyapısı yeterince oluşturulamamış neo-liberal politikalardan dönü- şüm karandır. Bu yeni ekonomi-politikte yıllardır yüksek faiz- lerle beslenmiş kurum ve kişilerin faiz gelirierinden alınan dolaysız vergiler, bir dönem, anlamlı oran- larda arttınlacaktır. Banka hortumlayanlann kişisel variıklanna süratle el konulmasını sağlayacak ya- sal düzenlemeleryapılacaktr. Stratejik nitelikii, ka- mu maliyesine ve halkımıza yüksek değerde kat- kıda bulunan endüstri, tanm, hizmet ve finans ku- rumlannın ve değerli maden kaynaklanmızın özel- leştirilip yabancılann sahiplendirilmeleri yerine ka- muca geliştirilmelen, verimli çalışmalan ulusal ya- rarlar için kullanımlan sağlanacaktır. Kamuda da planlı tasarruflara gidilecektir. Bu seferberliğe hal- kımızın doğrudan katkısı da öngörülebilir. Dış borç- lann yeni ödeme takvimleri eşliğinde uzun vade- lere yayılması çalışmalan yapıiacaktır. Gerekli ön- lemlerin bilgili, kararlı kadrolann yönetiminde alı- nıp uygulanmasıyia Türkiye'nin borç stoku 4 yıllık bir süreçte ekonomimizin olanaklarıyla çevrilebi- lecek makul birdüzeye ındirilebilir. Bu radikal eko- nomik politikalar, egemenlerin olası provokasyon- lanna karşın iyi anlatılabilir ve örnek olunursa hal- kımızın desteğini alacaktır. Konu üzerinde düşünüp çözüm üretmenin za- manıdır. Zira açıkça görülüyor ki Türkiye Cumhu- riyeti ulus devletinin variığı, birçok sorunlann or- tasında, ciddi birtehdrt altındadır. Geleceğimiz ka- rartılmıştır. Ama çareler de vardır. Yeter ki ikinci bir ulusal Kurtuluş Savaşı verme kararlılığında olalım. Atatürk'ün gösterdiği yolda bu sık/ntılan aşabilir, aydınlıklara kavuşabiliriz. Bu yol pazartıklı bir işbir- liği değil, direnme, bağımsızlık, onuryoludur. Türk ulusu o zaman bir kez daha tarihine destan yaz- mış olacak. (Bu makale tezkere karan öncesi yazılmıştır.) VEFAT Baromuz üyelerinden AVUKAT AHMET ATEŞ vefat etmiş olup, cenazesi 26.02.2003 Çarşamba günü Karşıyaka Soğukkuyu Camii'nde kılınan ikindi namazından sonra kaldırılmıştır. Ailesine ve meslektaşlarımıza başsağlığı dileriz. İZMİR BAROSU BAÇKANLIĞI