Katalog

29 EKİM 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA J v LJ l_j J. LJ M\ kuttur@cumhuriyet.com.tr 15 ALLEGRO EVİN tLYASOĞLU Seksen yılda müziğimizÇoksesli müzik Cumhuriyetle kimliğini bulan en önemli sanat dalımızdır. Nedense aynı zamanda da en çok tartışılan ve en dışlanma- ya elverişli sanat dalımız olmuş- tur. Cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim kurumlan ve orkestralann kurulmasıyla besteci ve yorumcu yetiştirilmeye başlanmış, kendi renklerini uluslararası dıli konuşa- rak duyuran bir müziğin temellerı atılmıştır. Bu cümle müzik tarihçlerinın sık sık kullandığı birgiriştir. Şimdi elı- mizi vicdanımıza koyup bu olgu- yu birkaç boyutuyla düşünmeye başlayahm: Seksen yıl önce büyiik bir coşkuyla kurulan müzik ku- rumlan, yurtdışında eğitim göre- rek yurda dönmüş ve Batı'daki ör- neklerine göre, belli bir ulusal kim- lik yaratmak üzere yola çıkmış genç besteciler, gecesini gündüzü- ne katıp hiçbir karşılık bekleme- den orkestralara destek vermiş sa- natçılar ve zamanla yetişen solist- ler, Türkiye'nin bugünkü uluslara- rası dili konuşan müziğinin öncü- leri olmuşlardır. "Bugün uluslararası dili konu- şan" sözlerinin altını çizmek iste- rim. Çünkü yalnız klasik müzik (bir kesime göre elit kitlenin ciddi müziği) sınırları içinde değil, hafif müzik, popüler müzik alanında da vardığımız nokta yıne bu temelle- re dayanmaktadır. Seksen yıl için- de bu öncülerin ne kadar değerini bildik. onlann yapıtlan ne kadar çalındı. ne kadar incelendi, ne ka- dar yurtdışına tanıtıldı. bu da her zamankı yakınmalanmızdan! Ma- dalyonun diğer yüzünde onların notalanna ulaşmak, yayın hakkı, seslendirme izni almak ve orkest- ra partılerindeki çetrefil el yazıla- rını çözmek her zaman sorunlar yarattı. Ayrıca genel anlamda çağdaş müzik yazısının egitimini görme- yen solıstlerimiz ve şeflerimiz böylece birçok nedenle uzak dur- du Türk bestecilerinden. Konser organizatörleriyse bunca zorlukla elde edecekleri notalara ulaşmak için uğraşmayıp ellerinin altındaki Batılı bestecilerin bilinen yapıtla- nnı yinelemeyı yeğ tuttular. Başta- ki niteliksiz seslendirilerin de etki- siyle dinleyıcı çağdaş bestecile- rimize merakla değil isteksizlikle yaklaştı. Çağdaş Türk müziği çok az çalındığı gibi özenli kayıtları da hiçbir zaman plakçı dükkânlannda satılmadı. Besteciler bu ilgisizlik karşısında kendi içlerine kapandı- lar, bir anlamda 'halktan' koptu- lar. Konservatuvarda yetiştirdikle- ri öğrencilerin sayısı gittikçe azal- dı. Hatta kompozısyon okumak I ÖzgücAydın Gülsin Onay, Muhiddin Demiriz, Özgür Aydın ve Tuluğ Tırpan ile birlikte Jose Ritmo adlı Latin caz ustasının yer aldıklan Antalya Piyano Festivali kapsamında Aydın, Beethoven'ın 'Fırtına' sonatını, Chopin'in 'Cenaze Marşı'nı içeren ikinci sonatını ve valslerini çaldı. adına birkaç teknik bilgi edinenler yine 'besteci' kisvesi altında ha- fif müziğe yöneldiler. Ciddi mü- zikle uğraşanlann çoğu da teknik kusursuzluk peşınde koşarken 'al- beni'yi göz ardı ettıler. Bugün ülkemizın dört bir yanın- daki senfonı orkestraları, konser- vatuvarlar, operalar, korolar. festi- valler, ilk kuşağın coşkulu çabala- nnın meyveleridır. Bu kurumlann bunca parasal yokluğa karşın ayak- ta kalabilmeleriyse yine kişisel öz- verilerle gerçekleşmiştir. Çağdaş Türk müziği sınır dışın- da daha çok ses bulurken yurtiçin- de değerlenemiyorsa Cumhuriye- tin kuruluş yıllarındakı o ilk coş- kuyu yitirdiğimizdendir. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın sempozyumu Cumhuriyetin 80. yılı kutlamala- n çerçevesinde müzik adına yapı- lan en önemli etkınlik Kara Kuv- vetleri Komutanlığı'nın Bilkent'te düzenlediği sempozyumdu. Poli- fonik müziğin ordudaki oluşumu ve ordunun çoksesli müziği yay- gınlaştırmadaki rolü üstüne üç gün süren sempozyumda değerli bildi- riler yayımlandı. Bandotann çoksesliliği yaygın- laştırmadaki işlevi büyüktür. Hal- kın ayağına gelen, yaşadığı mekâ- nı onunla paylaşan asken mızıka topluluklan nitelikli seslerin hal- kın kulağına ulaşmasını sağlaya- bilir. Yeniden çağdaş ölçütlere gö- re yapılanan bandolarla 26 adet bölge bandosu oluşturulmuş ve da- ha önemlisi bir bando koordinas- yon merkezı kurulmuş. Üç günlük sempozyumun so- nunda verilen konserde çok an- lamlı yapıtlar seçilmiş, Türk mü- ziğinde ilk çokseslilik örneklerın- den tarihte mehter bandosunun Batılı bestecıleri etkilemiş yapıtla- rı örneklenmiş. Başta, bir klasik müzik tutkunu olan Kara Kuvvet- leri Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman'ı ve bu sempozyumun ör- gütlenmesinde emeği geçen yürüt- me kurulunu kutlar, bu tür düşün- dürücü etkinliklerin yinelenmesi- ni dileriz. Antalya Piyano Festivali Antalya'da dört yıldır düzenle- nen Piyano Festivali'nin sanat da- nışmanı Fazıl Say, prodüktörü Ka- dir Dursun. Başta Antalya Kültür Sanat Vakfı olmak üzere yerel yö- netimin büyük destegiyle gerçek- leşen festivalde bu yıl Gülsin On- ay, Muhiddin Demiriz, Özgür Aydın ve Tuluğ Tırpan ile birlik- te Jose Ritmo adlı Latin caz usta- sı yer aldılar. Bence bu festivalin en önemli iş- levlennden biri çe\Tedeki güzel sa- natlar liseleri, konservatuvar ve ko- lejlerde sanatçıların workshop yapması. Bu atölyelerde dünya ça- pındaki sanatçılanmızla genç yete- nekler buluşuyor. Gelecek yıl üçü yurtdışından olmak üzere altı piya- nistın katılması ve her birinin Bil- kent Senfoni eşlığinde konçerto çalması öngörülüyor. Gelecek yılın bir yeniliği de An- kara Bilkent'te Antalya Festivali adına düzenlenecek piyano yanş- ması. Antalya Piyano Festivali şimdilik 'ulusaf başlığı taşıyor, diğerleri gibi uluslararası niteliği- ni almamış. Bu festivalin ana ama- cı halkın her kesimıne seslenmek. Kadir Dursun"a göre Aspendos gibi antik kentlerde turistlere yöne- lik dinletilerden çok, yerleşikhalk için bir festival düzenlemek, ken- tin yaşadığı güncel alanlardan ya- rarlanmak daha önemli. Özgür Ay- dın'ın resitalinde Beethoven'ın Fırtına sonatını, Chopin'in Ce- naze Marşı'nı içeren ikinci sona- tını ve valslerini dinledik. Hani ba- zı piyanistler vardır, siz koltuğu- nuza orurduğunuzda onun daha ilk notasından kendinizi güvende du- yarsuıız, işte Özgür Aydın da bu güveni verenlerden. Filozof bir yaklaşımla, tuşun derinindeki renklerle ve bestecinin öngördüğü yazıya saygısıyla çok özel bir pi- vanıstimiz. evini(« boun.edu.tr lYâYiYfl'i-ı iiTiıfffTiınl i i ı Tirtn rı \ gıı Cumhuriyet'in kuruluşunun 80. yılı etkinlikleri (26-30 Ekim) 30 Ekim 2003, Saat: 19:30 "Dünya Prömiyeri" Orhan Şallıel Kuvvayı Milliye Opera, 2 perde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Cemal Reşit Rey Opera, Orkestra ve Korosu Genel Sanat Yönetmeni: Arda Aydoğan übretto: Murat Goksu Orkestra Şefi: Ortıan Şallıel Sahneye Koyan: Murat Goksu Koro Şefi: Çıçek Kurra Kanter Dekor Nunjllah Tuncer Kostüm: Nıhal Kaplangı Kaya Prodüksiyon Sorumlusu: Feride Akpınar Işık: Ahmet Defne İstanbul Büyükşeh» Belediyesi Cemal Reşıt Rey Koreer Salonu nun Cumhunyeamıze armaganıdır lıııııııılrlııııiı IEHIHEII GEMAL RE5İT REY KONSER SAIıOMI ORTAOYUNCULAR ISTIKLAL CAD. N0:140 TEL: (0 212) 25118 65-66 FAX: (0 212) 244 43 27 www.ortaoyuncular.com Ferhan Şensoy'un BENİBENMİDELİRTTİM?psi-komik oyun FERHAN ŞENSOY - ALİ ÇATALBAŞ - EÜF DURDU giysi: SOLANGE DEN VONDEL müzik: VANINA MICHEL Cuma-Cumartesi 20.00 Pazar 15.00 ve 18.00 Ferhan Şensoy'un BIRIBIZIDIKIZLIYOR 30 Ekim Perşembe 20.00 KULTUR BAKANLIĞININ KATKILARIYLA • FERHANGİ ŞEYLER'i gördün mü? - Haytr, fırsat olmadı. -18 yıldır oynuyor! - Evet. Başladığında çocuktum, FERHANGİ ŞEYLER4 Kasım Salı 20.00 Bilet Satış/Rezervasyon: Ortaoyuncular Gişesi / 0 212 25118 65-66 p e n g l e AKM (Senfoni Gişesi) 0212 251 56 00 Ana Bilet Satış Gişesi CRB Konser Salonu 0212 232 98 30 www biletix.com Çağrı Merkezi: 0216 454 15 55 İlanlarınız İçin (0212) 293 89 78 perareklam@perareklam.com.tr perareklam@superonline.com www.perareklam.com.tr Çelik'e ödi'ıl Kültür Servisi - Make- donya'nın Bitola (Manas- tır) kentinde düzenlenen 12. Uluslararası Make- donya Festivali kapsa- mında yapılan piyano ya- nşmasında îstanbul Üni- versitesi Devlet Konserva- tuvan Araştırma Görevli- si Pınar Çelik'e ikincilik ödülü verildi. Yurtiçinde ve yurtdışında konserler veren piyano sanatçısı Çe- lik, ikınciliği Makedonya Filarmoni Orkestrası eşli- ğinde opera ve bale salo- nunda yapılan üç turlu bir yanşma sonunda kazandı. Yarışmada birincillk ödülü yok Çelık yanşmada ilk tur- da J.S. Bach - Prelfld Füg, Chopin Erüd, Haydn Sonat; 2. turda Beethoven Sonat, Cho- pin Scherzo ve üçüncü turda orkestra eşliğinde, Mozart (kw 438 No. 23 La majör) piyano konçer- tosunu seslendirdi. Yanş- mada birincilik ödülü ve- rilmedi. Aynca küçükler arasında yapılan tek aşa- malı yanşmada, İÜ Devlet Konservatuvan Piyano Bölümü'nden Baturay Varkın üçüncü, aynı bö- lümden Gülru Ensari ise ikincilik ödülü kazandı. Bienal alanında klasik müzik • Kültür Servisi - 8. Uluslararası İstanbul Bienali ve British Council işbirliğiyle ünlü kemancı Peter Sheppard Skaerved ile piyanist Aaron Shorr, 1 Kasım Cumartesi akşamı saat 20.00'de MSÜ Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi'nde 'Ingiliz Yorumculardan Türk Bestecileri' adlı bir konser verecek. 8. Uluslararası İstanbul Bienali'nden 9 sanatçının yapıtlannın MSÜ Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi'nin tarihi dokusuyla buluştuğu yerde yapılacak konserde Peter Sheppard Skaerved ve Aaron Shorr, Ilhan Baran, îlhan Usmanbaş, Sıdıka Özdil, Yalçm Tura gibi ünlü Türk bestecilerinin yanı sıra David Matthevvs'uı da yapıtlannı yorumlayacaklar. (0 216 454 15 55) Ve Diğer Şeyler Toplulugu I Kültür Servisi - Ve Diğer Şeyler Toplulugu yeni sanat sezonuna Galata'daki yenı yerinde girmeye hazırlanıyor. Topluluk kasım ayından itibaren 'Açık Salı Sohbetleri', 'Video / Söz / Müzik Geceleri', 'Ev', 'Sene 2084' ve yeni oyunlan 'Galata'da'yı sahneleyecek. Aynca yıl içinde Avustralya, Lübnan, Ingiltere ve Şili'deki tiyatrocularla birlikte gerçekleştirilmesi planlanan net üzerinde yeni bir gösteri yer alıyor. Tiyatroseverlerin her tür önerilerine açık olan topluluk çağdaş sanat ve tiyatro üzerine atölye çalışmalan da yapmayı hedefliyor. (212 443 99 91) Çağdaş bale şöleni sürüyor • Kültür Servisi - Türkiye'nin ilk özel bale toplulugu olan 'Çağdaş Bale Toplulugu', 32. yılında gösterilerine Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde devam ediyor. Bu yılki repertuvarda topluluğun genel sanat yönetmeni ve koreografı Cem Ertekin'in, 'Istanbul'un Mozaikleri' adlı yapıtı Bızans'tan yola çıkarak Osmanlı Dönemi, Rum, Ermeni, Musevi etnik gruplan, Çingene kültürü ve ilk dönem Cumhuriyet balolannı kapsıyor. Yapıtın müzikleri Utku Şilliler'e ait. Uzun yıllar Sruttgart, Berlin gibi birçok önemli bale topluluklannda solist dansçılık ve koreograflık yapan Uğur Seyrek, birkaç yıl önce Türkiye'ye geri dönmüş ve Türk devlet balelerinde yapıtlannı sergilemiştir. Uğur Seyrek, bu yıl Çağdaş Bale Toplulugu için 'Içgüdü' adlı yapıtı hazırladı. Yapıt 3, 17 Kasrm'da saat 20.30'da istanbul Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde aynca 16 Kasım'da da tzmit Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde sahnelenecek. Aynca 29 Mart, 5 Nisan, 26 Nisan, 3 Mayıs'ta da Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde sanatseverlerle buluşacak. Fransa'nın yeni derdi DVD • The Observer - Yüzlerce Fransız film yazan ve yönetmeni, DVD satışlannın önüne geçilmez artışının Fransız film dünyasmda yarattığı krizi tartışmak için bu hafta bir araya gelecek. 2002 yılında 200 filmin yapıldığı ve elli milyon sinema biletinin satıldığı Fransız film endüstrisi, görünürde rahat olsa da DVD satışlanndaki artıştan kötü etkilendi. Amerikan filmlerinin de Fransız film seyircilerini yüzde 45-65 oranında etkilemesi, Fransız fibn dünyasında tedirginlik yarattı. Gerek Fransız hükümeti, gerekse Fransız film yazarlan ve yönetmenleri bu sorunun çözümü için uğraş verecekler. BUGUN • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda 19.30 da Kent Orkestrası konseri. Şef:Yılmaz Beyaz. Solist: tlhan Şeşen. (0 212 232 98 30) • BABYLON'da 21 30da Rebel Moves konseri. (0 212 292 73 68) • YEREBATAA SARNICI'nda 15.00'te 'Cumhuriyet Dönemi Bestekârlanndan Seçmeler'. (0 212 52 12 59) TÖYAP KİTAP FUARI'NDA BUGÜN EVTEREXPO SALON • 15.30 - 17.00: 'Tarih Bilinci ve fstanbul'. Konuşmacı: Erdoğan Aydın. Düzenleyen: Cumhuriyet Kitap Kulübü. 17.00 -18.30: 'En Büyük Yamlgımız: Yabancı Dille Eğitim'. Konuşmacılar: Aydın Köksal, Rifat Çölkesen. Düzenleyen: Papatya Yaymcılık. MARMARA SALONU • 13.00 -14.00: 'Kent ve Şiir'. Yöneten: Bedrettin Aykın Konuşmacılar: Melisa Gürpınar, Faruk Şüyun, Sezai Sarıoğlu, Halil tbrahim Özcan. Düzenleyen: Pen Yazarlar Derneği. KARADENİZ SALONU • 15.00 -16.00: 'İstanbul Söyleşileri'. Konuşmacı: Deniz Kavukçuoğlu. Söyleşiyi yapan: Deniz Yüce Başarır. Düzenleyen: Doğan Yayıncdık. 16.00 - 17.30: 'tnsan Yönüyle Tahsin Yücel'. Konuşmacılar: Erdal Öz, Osman Senemoğlu, Erol Günaydın, Halime Yücel Altınel. Düzenleyen: Can Sanat Yayınları 17.30 -18.30: 'Felsefe Ne Sorar'. Konuşmacı: Oruç Aruoba. Düzenleyen. Metis Yayınları. HEYBELİADA SALONU • 19.00 - 20.00: 'Denemecinin Günü' Konuşmacılar: Adnan Binyazar, Demir Özlü, Hilmi Yavuz. Düzenleyen: Dünya Kitapları. (0 212 886 68 43)