Katalog

& HAZİRAN2002CUVIA RTESİ CUMHURİYET SAYFA J L J J V U I ı U1VJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Sarış için bflim galıştayı •IANKARA (ANKA) - Efcilımsel araştırma sonuçlannın ekonomiye kazandınlması ve fîkri mülkiyet hakJan konusu, Ö ışfoırliğinde 9-11 Haziram günlen arasında Isatanbul'da toplanacak ol.an Banş Için Bılim Çalıştayı'nda tartışılacak. Çalıştay. NATO Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Jean Fournet'ın diLzenleyeceği basın toplantısıyla sona erecek. Hazır giyimciler Danıştay'da • İSTANBUL(AA)- Hazır giyimciler uzakdoğu menşeli sentetik flamentten kumaşa getirilen antidamping vergisi uygulamasına karşı Danıştay'a gitti. tthalat Genel Müdürlüğü'nün ithalatta haksız rekabetin önlenmesine ilişldn tebliğin iptalı ve yürütmenin durdurulmasını isteyen hazır giyimciler, uygTilama nedeniyle hazır giyim sektörünün hammadde sıkıntısı çektiğini, fiyatlann ortalama yüzde 25 arttığını kaydettiler. Global, Toprak'ta ısparlı • ANKARA(ANKA)- Global Menkul Değerler'in oluşturduğu konsorsiyum, hisselerinin tamamı TMSF'ye ait olan Toprakbank'ta detaylı inceleme yapabilmek amacıyla dün gizlilik taahhütnamesi verdi. Konsorsiyum Templeton Strategic Emerging Markets Fund. Avrasya Yatınm Holding, Sancak Yatınmlar ile Global Menkurden oluşuyor. Trakya Birlik'ten indîrim • EDİRNE(AA)- Trakya Yağlı Tohumlar Tanm Satış Kooperatıfleri Birliğı'nin (Trakya Birlik), bugünden itibaren 46 çeşit gıda ve temizlik ürününde indirime gittiği açıklandı. Trakya Birlik Genei Müdürii Cemalettin Uslu, indirimli fiyatlann 7 Temmuz tarihine kadar uygulanacağını belirtti. Ford'a Avrupalı yönetici • İSTA.\BUL(A.4)- Ford Otosan Genel Müdür Yardımcılığı görevine Nigel Sharp atandı. 30 Haziran'da emekli olacak Jon Trautman'ın yürüttüğü goreve getirilen Nigel Sharp, daha önce Macaristan, Çek ve Slovak Cumhuriyetleri ile aralannda Slovenya, Hınatıstan. Romanya, Bulgaristan ve Ukrayna'nın da bulunduğu Avrupa dırekt pazarlanndan sorumlu müdürlük görevini yüriitüyordu. Pepsi'ye reklam yasafiı • Ekonomi Servisi - Dün;'a Kupasf nın sponsor olmayan firrrular tarafindan da reklan malzemesi olarak kullaıılması FIFA'yı hareiete geçirdi. Daha önce Ekvador, Meksika ve Rasya'da sponsorluk haklinrun ihJali gereıçesiyle mahiemelere başvuran FIFA Ariantin'de de Peps "yı mahkemeye jıkâ}et ettı. FIFA Paza-iama Müdürü Patri.i Magyar, "Tokyo 1002" sloganının ciillaaıidığı ve ünJü iıtbcculann ;örüıtülerinin yer aldığı eklaala Pepsi'nin 'belcen aşağı taktikler ullaadıgını" belirtti. TM0 'nun yetkili kılınmaması sonucu hasat yapılan bölgelerde fiyatlar düşüyor İŞÇİIVİN EVRENİNDEN Buğdaydakaranlık günler• Buğday,dayaşananlar Türkiye'nin üreticisini kaderine terk ettiği politikalann son örneğini oluştururken ABD tanm desteğini yüzde 70 arttınyor, AB "destelderi yüzde 25 düşürme" karanm rafa kaldınyor. FATMA KOŞAR Toprak Mahsullerı Ofi- si'nin (TMO) Bakanlar Ku- rulu'nca yetkili kılınmaması sonucunda hasadın yapıldığı bölgelerde bugday fiyatlan giderek düşüyor. Bugünler- de buğday piyasasında yaşa- nanlar Türkiye'nin üreticisi- ni kaderine terk ettiği politi- kalann son örneğini oluştu- rurken ABD'nin tanma süb- vansiyonlarını 45.1 milyar dolar arttıracağını (yüzde 70 oranında bir artış) açıklama- sının ardından Avrupa Birli- ği'nin (AB) son tanm zirve- sinde aldığı "destekleri yüz- de 25 düşürme" karannı ra- fa kaldırdığı bildiriliyor. Hatta, Belçika Başbakanı Guy Yferhofsatdt'ın destek- leri arttırma karannı uygula- maya başladıkJannı açıkla- dığına dikkat çekiliyor. Tür- Kendilerine destek, Tii e köstek # «•Avrupa Birb'ğı (AB) ve ABD, tanma ve- : rilen destekkri kısması yönünde Türkiye'ye baskı yaparken kendı çiftçisine verdiği desteği daha da arttır- dı.Kalkınma ve Ekonomjk îşbirlıği Teşkilatı'mn (OECD), OECD U|oderinde tanmsal PoRtikalarL Gözfenıe ve Degerkndinne Raponı"na göre ge- çen yı) Türkrjje'ie tarnç Kktörüae jı^riJea topJam , desJdctutan,; S^eki yıla göre yülde 40 azafcralrt.3 milyar dolaragepkdi. AB ve ABD^f ise tanmsal tire- ^*;, ticrve tüketicflere çift yönlü olarak yapılan söbpnsi- %;• >teyojılarla tanm sektörüne aktanlan toolam kaynaktuta- artış/gösterdiği dikkat^ekti. ÂB*3e toplam destek 2900'deki 102.4 mılyar d$Mlık düzeyinden *;J 200Pde 105.6milyardolaravîiksehrkeffABDdeise^- * İ -*Çen y1 ' tanm sektörüne toolam 95.3 milyar dolarlık ^es^ - .tektebulunuldu. ANKAR^CAV^*1 -*^ • - - t ^ v -S» kiye Ziraatçiler Derneği (TZD) Başkanı Ibrahim Yet- kin. AB'deki meslek kuru- luşlanndan edindikleri bılgi- lere göre HoIIanda'nın da aynı hazırlık içinde olduğu- nu söyledi. Öte yandan, destekleme alımlannı sınırlayarak aşa- malı olarak kaldıran Türki- ye'de yalnızca "müdahale alımlanT 'yla görevlendiril- mesi beklenen TMO'nun Avrupa'daki uygulamalan örnek alacağı öne sürülüyor. Ancak AB'de ülkelere göre biraz farklılık göstermekle birlikte müdahale aJımlann- da ürerici ve tüketiciyi de ko- ruyan bir yol izleniyor. Bu- na göre, ürünün fiyatı, ilgili Bakanlığın açıkladığı taban fiyatın altına düşmediğı gibi, spekülasyonla tüketiciye za- rar verecek yüksek fiyatın oluşması da üst limit belirle- nerek engelleniyor. TMO kımıldamıyor Türkiye'de ise fiyatlar ne- redeyse "çıkargruplannın'' insafina bırakılmış durumda. TMO'nun geçen yıl alımını 2.5 milyon tonla sınırlandır- ması ve düşük fiyat vermesi sonucunda çiftçinin çok ucu- za satrnak zorunda kaldığı, tüccara geçtikten sonra ise fiyatı hemen artan buğday- da, AB'ye uyum adı altında üretici de tükerici de koru- masız bırakılıyor. Un ve ek- mek fiyatlannı dogrudan et- kileyen buğday alımı için TMO'nun hâlâ yetkilendiril- memesi sonucunda üretici 220-225 bin liradan ürünü satmak zorunda kalıyor. Hoüanda da destekHypr TZD Başkanı Yetkin, ABD'nin ve ardından Belçi- ka ile HoIIanda'nın destekle- rini arttınrken Türkiye'de ta- nmı aşamalı yok etme planı uygulandığını belirtti. TMO'nun yetkilendirilmesi konusunda Tanm Bakanlı- ğı'nın Başbakanlığa yazı yazdığını kaydeden Yetkin, "Henûz yetldsi yok- Bu ne- denk ahm başladı" dedi. Yet- kin, "Türkiye AB'yi örnek aJıyorsa orada ne kadar de- netim olduğunu bilmek du- rumunda. Tanm süb\ansi- yonlan artarak sürerken uy- gulanacağı sövlenenJerin bi- ledenetlenmediği Türkiye'de destek kaldınüyor" diye konuştu. TtSK BAŞKANIBAYDUR: Işsîzliğe karşı ıdusal savaş • TlSK'in kıyaslama raporunda, AB'de 2000 ve 2001 yıllannda istihdamda artış yaşanırken Türkiye'nin olumsuz performans sergilediği belirtildi. ANKARA(ANKA) - TlSK Başkanı Refık Baydur, Türkiye'nin gi- derekbüyüyen istihdam ve işsizlik sorununa hü- kümet, işçi ve işveren kesimlerinin işbirügi ile geliştirilecek ve giri- şimciliğin desteklen- mesini hedefleyen ulu- sal istihdam politikası- yla çözülebileceğini bildirdi. TÎSK'in ha- zırladığı "Avrupa Biıü- ği'ne Aday Ülketer Kı- yaslama Raporu" nda AB'de 2000 ve 2001 yıllannda istihdamda artış yaşanırken hem Türkiye'nin hem de aday ülkelerin olumsuz bir performans sergile- dikleri ve net istihdam kaybı yaşadıklan belir- tildi. Rapora göre, AB Komisyonu'nun, 2002 ve 2003 yılı tahminleri aday ülkelerde bu süre- cin büyük ölçüde de- vam edeceğini gös- teriyor. Phüips işçisifabrikasını kapatturmıyor tZMtT (AA) - Türk Philips Ticaret AŞ'nin Izmit'teki, enkandesan ampul fabrikasmı kapatma karanna karşı işçilerin başlattığı "i^erini to* et- meme" eylemi dün dördüncü gününe girdi. Birleşik Metal-Iş Kocaeli Şube Başkanı Ahmet Dnrak, fabrikanın kapatılmasma izin vermeyecek- lenni belirterek "Biz işsizük maaşı değil, üretim yap- mak isti}x>na" dedi. Durak "İşveren temsilcUeri, en geç 1-2 gün içinde olumJu veya olumsuz cevap vere- cekferini bUdirdUer. tşyerini terk etmejen işçiler, anı- pul firetimini sürdüriryor " dedi. Çalışanlar Almanya, Hindistan, Bolivya'da ayakta Işçi grevleri yine sarsü Ekonomi Servisi - Hemen her ülkede işçi ücretlerine yönelik düşük zamlar işçilerle işverenleri karşı karşıya getiriyor. Dün Abnanya, Bolivya ve Hindistan'da değişik sektörlerde çahşan on binJerce işçi ücret zamlannda uzlaşma sağlanamaması üzerine greve gitti. Almanya 50 yıl sonra ilk kez inşaat işçilerinin grevine sahne oldu. Greve başkent Berlinde 5 bin kişinin, ülke genelinde ise 30 bin inşaat işçisinin katıldığı bildirdildi. Bolh'ya'da maden işçilerinin ücret zammı ve işsiz arkadaşlan için yaptığı protestolu grev sırasında ülkeyi Şili'ye bağlayan yollar kapandı. Hindistan'ın Batı Bengal bölgesinde ise yoksullar ve çiftçilerin bir günJük grevi hayatı felç etti. Gösteriler nedeniyle 250 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. ILO'NUN ÇALIŞMA RAPORU: Memura grev lıakkı verin ANK\RA (Cum- humet Bûrosu) - Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Türk SıIahJı Kuvvetleri ile polislerin dışında ka- lan tüm memurlara sendikaya üye olabil- me ve grev hakkı ve- rilmesini istedi. ILO'nun Cenev- re'de gerçekJeştirile- cek 90. Çalışma Kon- feransı'na sunulan uzmanlar komitesi raporunda, Türki- ye'deki memurlann sendikal haklan ele alındı. Kamu Görev- lileri Sendikalan Ya- sası'nda bazı memur- lann sendika üyeliği kapsamı dışında ru- tulduğu anımsatılan raporda, Türk Silahlı Kuvvetleri ile polisler dışındaki tüm me- murlara sendika ku- rabilme, sendikaya üye olabilme ve grev hakkının verihnesi gerektiği belirtildi. ILO raporunda, grev yasağının yalnızca devlet adına yetki kullanan ve temel hizmet yürüten me- murlar için söz konu- su olabileceği kayde- dildi. Raporda, son dö- nemde bazı işyerle- rindeki grev girişim- lerinin ulusal güven- lik gerekçesiyle erte- lenmesi de eleştirildi. Açıklamada, grev ya- sağının yalnızca te- mel hizmetler, devlet adına yetki kullanan memurlar ve şiddetli kriz dönemlerinde söz konusu olabilece- ği bildirildi. VURAÜDAN GÜVEN ÖNERÎSÎ Sivil havacılıkta ^küresel otorite9 Turisti alışverişe çekme çabasıAntalya Ticaret ve Sanayi Odası'nca (ÂTSO), şehir merkezüıde ahş\erişin canlandınlmasını sağlamak amacıyla furistJere yönelik yürütiUecek "üıdirimK ahşveriş" kampaması çerçevesinde, indiiim . kartı dağmlmaya başlanch. ATSOYönetimKuruhı Başkanı Menderes Türel, Antalya'ya gelen turist sajısmda, geçen yıla göre, yüzde 10 oranında arbş olduğunu söyiedL Türel, DışHatiar Terminali'nden giriş yapan turisdere, Antalya'nın kent planı, acil numaralan ile indirim kartı dağrttüdannı beKrtti. tSTANBirL(ANK\) - Ulaşhrma Bakanı Ok- tayVural, havayolu taşı- macılığında yolcu gü- venliğinin yeniden sağ- lanması amacıyla "kü- resel sivil havacıhk otori- tesi* kurulmasını öner- di. Ulaştırma Bakanlığı tarafindan düzenlenen "Shil Havacıbkta Yeni Ttendler" konulu pa- nelde konuşan Vural, global ekonomideki da- ralma nedeniyle uzun süredir havayolu taşı- macıhğmda da daralma yaşandığını belirtti. 2001 öncesinde first class uçuşlann yüzde 17, busıness class uçuş- lannda yüzde 6 azaldı- ğına, buna karşın eko- nomik class uçuşlann sadece yüzde 6 arthğına dikat çeken Vural, "Bu durum, şirketlerüı pa- zardan pay alabilmek için promosyon, reklam, farkh servis konseptleri ile hizmet kaütelerini arrararak yoku konfo- ru açısmdan fark yarat- ma çabalan sonucunu doğurmuş, emniyet ve güvenüği artüncı yönde yapüması gereken altva- pı yaünmlan bu sahala- ra kaydınlmıştır'* şek- linde konuştu. 11 Eylül saldınlannın da dünya sivil havacılı- ğında "radikal takp da- ralması" yarattığını vurgulayan Vural, gü- ven ortamırun yeniden yaratıhnası için bir "kü- resel srviJ havacıhkotori- tesi" kurulmasını öne- rerek de\ letlerin de bu vizyonu destekleyecek politikalar üretmeleri gerektiğini söyledi. ŞÜKRAN SONER Arabesk Tartışma Sözde demokratik birtartışmayı, Türkiye-AB ıliş- kilerine ilişkin tavır koymayı ancak bu kadar yüzü- muze gözümüze bulaştırabilir, arabeskleştirebilir- dık. Sanki AB'den yana ya da karşısında olmak gi- bi taraf olunacak bir durum, ikili seçenek söz konu- su da çarşaf çarşaf ilanlar veriliyor, taraf olmak üze- re çağnlar yapılıyor. Onceki günün ana haberlerinde 175 sivil toplum örgütü ve 15 milyon kişi adına, medyada İKV Baş- kanı Meral Gezgin Eriş'in "Meral Hanım'ın ordu- su"diyesunulançarpıcı birçıkışı vardıki... Bireyve toplum olarak Türkiye'nin geleceğinin Avrupa Birli- ği'nde olduğunu söyleyen, siyasileri AB üyeliğinin gereklerini yerine getirmeye çağıran... Keşke Türkiye'de 15 milyon kişiyi temsil eden lis- tede yer almış sivil toplum örgütleri olsa. Türkıye de- mokratikleşmede, sivil örgütlülükte çağdaş uygar- lık ölçülerini yakalamış olmada önemli bir yol almış olurdu. Bir örnek vereyim, Meral Hanım'ın ordusu içinde 2 milyon 200 bin üyeli Türk-lş, 370 bin üyeli DİSK ve 370 bin üyeli Hak-lş'ten söz ediliyor. Be- nim bildiğim Türkiye'de üçünün birden toplam 700 bin kadar üyesi kaldı. Baştamedya, AB'yi ve ilkelerini savunur görünen Türk sermayesinin, işveren örgütlerinin Türkiye'de sendika çatısı attında örgütlenmiş işçilere, toplu- sözleşme düzenine tahammülleri yok. Kamuyu çı- karınca anlı şanlı özel sektörün tamamında ancak 250 binler civarında sendikalı işçi kalıyor. Çalıştır- dıkları işçilerin ücret ortalamaları asgari ücrete ya- kın. İşçilerin yarıdan fazlası da kayıt dışı; vergisi, si- gortası ödenmeksizin sömürülenlerden. Bu kafa- larla mı AB üyeliği, ortaklığı savunuluyor? Gazetelerin gene/ yayın yönetmenlerinin toplan- tıya çağrılıp ortak çıkışa imza koyan kuruluşlar ara- sında sayılmaları yanlışlığına(!) hiç değinmiyorum. Hem gazete yöneticileri kurumlan adına imza ver- mediklerini açıkladılar, hem de İKV'den çağn yapı- lan lıstelerle imza koyan listeler kanştırılmış anlamı- na gelen bir açıklama yapıldı. Benim kafam dünkü gazetemizde tam sayfa yayımlanan İKV'nın tam kar- şıtı görüşteki ulusa seslenişe takıldı. AB'nin Türki- ye'nin ulusal çıkarlanna aykın politikalarının sayıfma- sı, ulusun ülkeyi içten ve dıştan aşağılamaya çalı- şanlara karşı uyarılması içeriğine takılmadım elbet. Ne yapıp edıp AB üyeliği için istenenleri yerine ge- tirelim görüşünü savunanlar kadar güçlü bir karşı göruş de, AB üyeliği uğruna ülke çıkarları ı\e çelişen istemlere evet denilmemesi gerektiği yolunda. AB yanlılan günlerce çağrı yaparken karşıtları bir ilan vermişlerçok mu? Ben asıl duyurunun altındaki im- zalara takıldım. Ağırlıklı Türk-lş'e bağlı sendikalann başkanlannın ve Türk-lş Genel Başkanı'nın imzala- rı var. Diyelim ki İKV'nin AB'ye ilişkin çalışmalarında Türk-lş'i Bayram Meral temsil ediyor. Karşı görüşü savunan Türk-lş'e bağlı sendika başkanlan Bayram Meral'in verdiği imzanın kendılerini, Türk-lş'ın tü- münü temsil etmediğini kanıtlamak üzere. özellikle bu karşı görüşü ıçeren bildırıye imza atmak gereği- ni duymuşlar. lyi de Türk-lş Başkanı Bayram Meral bir gün ara ile ikı zıt görüşün temsilcisi olarak ka- muoyuna nasıl seslenebilir, halkı iki zıt çizgide tavır almaya çağırabilir ki? Mutlaka biraçıklaması vardır. Tabii soruşturup öğrenebilirdim. Ama önemli olanı benim bilmem değil, çağrılarla kafası iyice kanşan kamuoyunun bilmesi değil mi? Kafa karıştırmada siyasilerin üstüne yok. Türki- ye'yi AB üyeliği olmadan gümrük birliğinin içine atanların başında olan Çiller şimdı ne yapıyor? Ta- bii ki Cumhurbaşkanı'nın AB zirvesine katılmayarak derdinin koalisyonu bozmak, birbiçimde iktidaror- tağı olarak seçime gitme hesapları olduğu apaçık. Ama ya sorumluluk duygusu. Çok savunduğu AB ilişkilerinin çıkmaza düşmesindeki katkısından hiç rahatsızlık duymaz mı? MHP'nin seçim hesaplannda, AB'nin bu ülke in- sanları için asıl önemli olan ekonomik dayatmaJarı- na, IMF ile Dünya Bankası reçetelerine tümüyle onay vermişken Apo'yu idam etme istemi, Kürtçe dayatmaları ile milliyetçiliğe oynaması, çok bildik, artık seçmenin de yutmaması gereken bir numara. Tabii biz AB yanlılan, karşıtlan gibi bir yanlış gün- demle, Apo kimliğinde idamı, Kürtçeyi tartışırken ABD'nin önemli bir AB uzmanı. bizim garip halimı- ze acımış, uyarıda bulunuyor. John Hulsman, TU- SlAD'ın VVashington toplantısında Kopenhag kri- terlerinin gerek/erinin yerine getirilmesınin tek başı- na biranlamı olmadığını, Türkiye-AB ilişkilerinin Kıb- rıs yüzünden çöküntüye doğru gitmekte olduğunu söylüyor. Hulsman, AB'de Türkiye'nin üyeliğini is- temeyen ve gerekçe arayan güçlerin Kıbrıs'ı iyi bir fırsat olarak değerlendirme niyetinde olduklannın al- tını çiziyor. soner@cumhuriyet.com.tr Özel Tüketim Vergisi Sağlık ve eğitime ihale kolaylığı ANKARA(Cumhuri- yetBûrosu)-Ozel Tüke- tim Vergisi ÖTV'yle Milli Eğitim Bakanlı- ğı'nın 2010 yılına kadar uzarılan Eğitime Katkı Payı kesintisine yönelik yasada da değişiklik ya- pıldı. Bu değişüdikle, Motorlu Taşıtlann kayıt ve tescili ile devirlerinde yapılan Eğitime Katkı Payı kesintisi ile Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi orta- dan kaldınldı. Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi, tü- tün mamulleri ile alkol- lü ve alkolsüz içecekler- den kesiliyordu. Yeni yasayla da İcolalı gazoz- lar, bira, şarap gibi alkol- lü içkiler, tütün mamul- leri ve sigaralardan oransal olarak ÖTV ke- silmesi öngörüldü. Bu kesintilerden sağlana- cak gelirin yüzde 7.9'u Savunma Sanayii Des- tekleme Fonu'na, yüzde 18'i Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, SHÇEK, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Ba- kanlığı'na aktanlacak. Bu kapsamdaki yüzde 18'lik payın yüzde 52'yle büyük bölümü Milli Eğitim Bakanlı- ğı'naaynldı. Yine söz konusu öner- geyle Sağlık Bakanlı- ğı'nın da ihale serbesti- si sağladığı öğrenildi. ÖTV'den yapılacak ak- tanmlann, Muhasebe-i Umumiye Yasası, Dev- let Öıale ile Sayıştay ya- salannın yanı sıra "180 sayıa Bayındırbk ve İs- kân Bakanhğı'nın Teşld- lat ve Görevleri Hakkın- da Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) 32. maddesi hükümleri- ne" de bağlı olmamala- n öngörüldü.