Katalog

6 HAZİRAN 2002 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA [email protected] 11 Teröre destek veren siyasi partileri kapatmayı öngören yasa tasansı parlamentoda onaylandı İspanyadapartikapatıyor• Yeni tasannın asıl olarak Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA'nın siyasi kanadı olarak bilinen Batasuna Partisi 'ni hedef aldığı belırtiliyor. DışHaberJe-Servis- Ispanya Parlamen- tosu 'nda önceki gün onayJanan yasa ta- sansıyla birlıkte ETA'nın siyasi kanadı olarak bilinen Batasuna Partisi 'nin kapa- tılmasının yolu açıldı. Parlamentoda oylanan ve 16*ya karşı 304 oyla kabul edilen tasanya göre tero- rizme destek verdiği gerekçesiyle siyasi partilerin kapatılması mümkün olabile- cek. Tasannın esas olarak yerel seçimlerde Bask bölgesinde yüzde 10 oranında oy alma- yı başaran Batasuna Partisi 'ni hedef aldığı be- lirtiliyor. 25 Haziran'da Senato'da oylandıktan sonra yasalaşması beklenen tasannın, Sena- to'dan hiçbir değişiklik yapılmadan geçeceği- ne kesin gözüyle bakılıyor. Tasannın yasalaşmasının ardından ispanya Yüksek Mahkemesi, siyasi partileri "teroriz- me destek verdikleri ve\a cesarctJendirdikle- ri" gerekçesiyle kapatabılecek. Tasanya mu- halefetteki Sosyahst Parti nin de destek ver- Avrupa Parlamentosu sıkıştırıyordu Ankara ilgiyle' izliyor ANKARA (Cumburiyet Bürosu) - Ankara, HADEP'üı " kapatılmaması için Türldye'ye büyük baskı yapan Avrupa Birliği'nin (AB), bu kez kendi içinde bu yola başvurmaya hazırlanmasmı "flgjyle" izliyor. AB 'nin dönem başkanlığını yürüten îspanya'nın, terorizmi destekleyen siyasi partilerin yasakJanmasıru öngören bir yasa tasansı çıkarmasıyla Türkiye üzerindeki baskının da hafıfleyeceği düşünülüyor. AB, bir süredir Avrupa Parlamentosu (AP) aracıhğıyla HADEP'in kapatılmaması için Türkiye üzerinde baskı kuruyordu. AP, HADEP'e destek vermişti Konunun bağımsız yargıda olmasma karşın davayı etkileyecek açıklamalar yapmaktan çekinmeyen AP üyeleri, son olarak geçen ay ortasında Türkiye 'yi ziyaret ederek siyasilere "HADEP kapaülmasın" çağnsuıda bulunmuşlardı. Heyet başkanı Hollandah parlamenter Joost Lagendijk, HADEP ile PKK arasında "bir duvar örülmesinin1 " olanaklı olmadığını savunarak "Taban düzeyinde ild örgüte de sempati duvanlar olabüir. Ancak bu HÂDEP üe PKK'oin ilişküi olduğunu kanıdamaz" demişti. PKK'nin AB terör listesine alınmasına da karşı olduğunu kaydeden Lagendijk, "PKK'nin Ksteye alınması, Türkrve'yi HADEP ve shil topJum kuruluşlan üzerinde baskı kunna yanhşına düşürmemeti" diye İconuşmuştu. diğı, ancak sol görüşlü gruplar ve Bask mili- yetçilerinin bölgedeki şiddeti arttıracağı ge- rekçesiyle tasanya büyük tepki gösterdiği be- lirtiliyor. Ülkedeki 350 rahibin de tasanya karşı çıkan Bask Piskoposu'na destek vermek için açık mektup yayımladığı kaydedildi. İspanya'da Başbakan Jose Maria Aznar hükümetinin, son 30 yılda 800'den fazla ki- şınin ölümünden sorumlu turulan ETA ile mücadelesinin yanı sıra örgütün siyasi kana- dı Batasuna'ya karşı da harekete geçmiş ol- duğu biliniyor. ispanya'da terorizme destek veren partile- rin kapatılmasına ilişkın yasa tasansı gün- demde iken Italya'da da bir Islamcı partinin kapatılması istendi. İtaiya'da İslamcı parti yasaği ttalya'nın kuzeyindeki Milano kentinde ge- çen ay kurulan "Islami Parti" ile ilgili tartış- malar Lombardia Bölge Konseyi'ne sunulan önergede bu partinin kapatılması isteminin yer almasıyla sonlandı. Adel Smith tarafından kurulan ve ilk genel kurulunu 26 Mayıs'ta yapan Islami Parti'nin kapatılması için önerge veren sağ partilere mensup 20 üye, bu partinin anayasaya aykın olduğunu öne sürdü. ftalya'da hükümet ortağı partilerin oluş- turduğu "Ozgfirfüklerin EvPne bağlı olan meclis üyelerinin imzaladığı önergeye ilk imzayı atan aşın sağcı Ulusal Ittifak parti- sinden Silvio Ferretto, basına yaptığı açıkia- mada, "Din ve ibadet özgüriüğünden yana- yız, ama teokratik rejim yerleştirmej e çalışan- lara karşıyız" dedı. ASADISIGÖÇ Avrııpa'da ırkçı düzenlemeler • Avrupa'da hükümetler yasadışı göç konusunda ağır önlemler alırken muhalefet partileri yeni düzenlemeleri "ırkçı" olarak niteliyor. Dif Haberler Servisi-Avru- pa'da, yasadışı göç olaylannın giderek artması, bu ülkelerde aşın sağın yükselişine yol aç- tığı gibi hükümetleri de göç- men yasalanru sıkılaştırmaya zorluyor. Ingiltere ve Dani- marka'nın ardından Italya, "ırkçüık" suçlaması yöneltilen bir göç yasasını kabul eder- kenAvusturya da AJmanca öğ- renmeyenleri sınır dışı etme karan aldı. ispanya ise yaban- cılann ülkeye girişlerini zor- laştırmak için iltica koşullan- nı gözden geçirmeyi planla- dıklannı açıkladı. Itah/a'da hükümet ortağı par- cilerden Ulusal Ittifak ve Ku- zey Birliği'nin göçmenlerin statüsüne bsıtlamagetiren bir DOİitika izlemelerinden dola- n, göçmen yasası değişikliği camuoyunda "Bossi-Fîni (ild jartinin nderieri) yasası" ola- •ak adlandınhyor. Kabul edi- en yasaya göre oturma izni jlan tüm yabancılar, iş kont- •atlan bittiği an ülkeyi terk et- • İNSANKAÇAKÇILIĞI Türkiye yetersiz kalıyor \hş Haberier Servisi - ABD Dışişleri Bakanlığı yayımladığı bir raporda, aralannda Türkiye'nin de bulunduğu 19 ülkeyi, insan kaçakçdığının önlenmesinde yeterince çaba göstermemekle suçladı. Çeşitli ülkelerden, kötü çalışma koşullannın bulunduğu işyerlerinde, genelevlerde ve tarlalarda çalıştınlmak üzere toplanan binlerce kişinin durumuna dildcat çekmek için Ekim 2O00'de kabul edilen bir yasa çerçevesinde her yıl hazırlanan rapor için bu yıl 89 ülkede inceleme yapıldı. Raporda asgari standartlan karşılamayan ülkeler Bahreyn, Irak, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Afganistan, Ermenistan, Belarus, Bosna, Kamboçya, Yiınanistan, Endonezya, Kırgızistan, Lübnan, vlyanmar, Rusya, Sudan, Facşkistan ve Türkiye >larak sıralandı. meye zorlanabilecek. Tüm göçmenleri potansiyel suçlu olarak kabul ettiğı için ağır eleştiriler alan yasa, muhale- fet tarafindan "ırkçı, faşizan veigrenç" olarak nitelendıril- di. Parlamentonun alt kana- dında onaylanan yasanın uy- gulamaya geçilmesi için Sena- to'da da kabul edilmesı gere- kiyor. ZonınJu dil egitimi îtalya'da bu gelişmeler ya- şanırken Avusturya'daki Hı- ristiyan demokrat eğihmli Halk Partisi (ÖVP) ve aşın sağcı Özgürlükçüler Partisi'nden (FPÖ) oluşan koalisyon hükü- metinin oybırliğiyle kabul et- tiğı paket ise 1 Ocak 1998 ta- rihinden sonra ülkeye gelen yabancılann 4 yıllık Almanca dil kursuna gitmelerini, dil kur- sunu başanyla tamamlayama- yan yabancılann ikamet izni- nin iptal edilerek sınırdışı edil- melenni öngörüyor. Yasadışı göçü önlemeye ça- lışan ülkelerden îspan- ya'nın Içişleri Bakanı Ma- riano Rajoy da yabancıla- ra uygulanan yasalar üze- rinde cıddi bir çalışma yü- rüttüklerini kaydetti. Ka- çak göçle mücadele konu- sunda ahlacak adımlann, bu ay sonunda îspanya'da yapılacak A\rupa Birliği (AB) zirvesinde öncelikle ele alınması beklenıyor. Ülkelere ceza istemi AB Komisyonu, Ingilte- re Başbakanı TonyBlain- in, "AB'nin kaikınmakta olan ülkelere yardımını, kaçak göçe karşı müca- deledeki desteklerine gö- re koşullu olarak yapma- sı" önerisinı reddetti. îs- panya'nın Başbakanı Jose Maria Aznar da, üye ül- kelere, yasal uyum sağla- malan için bir tarih limiti koyulmasını ve bu yönde çabalann süratlendirilme- siniistiyor. Blairve Aznar, kaçak göçe karşı mücade- leye destek vermeyen ve gereken önlemleri alma- yan ülkelere karşı, AB yar- dımlannın kesilmesi şan- tajına baş vurmayı öneri- yorlar.AB kulislerinde, Tür- kiye, Mısır ve Fas gibi ül- kelerin adı geçiyor ve bu ülkelerden, kaçak göçe kar- şı daha fazla işbırliğinden yana olmalannın. göçün hareket noktasında engel- lenmesi için çaba harcama- lannın istendiği belirtiJiyor. WANT eşmir'de firsatı kaçırdılar Hindistan Başbakanı Atal Behari Vacpavi Paldstan"a Keşmir sınınnda ortak devrrve kurulması önerisinde bulundu. Ancak Pakistan, öneriyi reddetti. BMde, taraflann Aimatı'da bir firsatı kaçırdığını açıkladı. L luslararası kamuojTi, iki ülkeye banş çağnsı yaparken bir grup Hint "Savaş tstiyoruz"' diyerek gösteri yapö. Yeni Delhi'de toplanan göstericiler, tüfekler sallayarak Pakistan aleyhine sloganlar arn. Buarada. ABD ve İngiltere Pakistan ve Hindistan"daki \ atandaşlannı ülkelerine geri dönme cağnsında bulundu. (Fotoğraf: REUTERS) ABD saldınlann arkasmdaki El Kaide yöneticisini saptadı 11 Eyliü'ün beyni: Muhammed Dış Haberier Servisi - ABD nin, 11 Ey- lül saldınlannın El Kaide liderlerinden Haüd Şeyfa Muhammed tarafindan plan- landığına inandığı açıklanırken Başkan GeorgeBush, 11 Eylül öncesi CIA ve FBI arasındaki iletişim eksikliğine dikkat çek- ti. Isminin açıklanmasını istemeyen ABD'li yetkili, Şeyh Muhammed için "Saldınla- nn ana beynini o oluşturuyor. Aynca El Kaide öfgüründe de etkin rolü var" dedi. Pentagon'a ve Dünya Ticaret Mer- kezi 'ne düzenlenen saldınlann tama- mıru Muhammed'in pfanJadığını söy- leyen yetkili, yerini tespit edip tutuk- layarak adalete teslim etmek istedik- lerini kaydetti. Isminin açıklanmasını istemeyen bir başka yetkili de Kuveyt doğumlu Muhammed"in, 11 Eylül saldınlann- da kilit rol oynadığını söyledi. Yetki- li, Muhammed'in Afganistan "da veya Pakistan'da olduğunu tahmin ettikle- rini ifade etti. ABD, 1996 yılında sivil bir uçağın havada infilak etmesinden sorumJu tuttuğu Muhammed hakkında, ele ge- çirilmesine olanak sağlayacak bilgi verene 25 milyon dolarödül vaat edi- yor. ABD Başkanı George Bush da CIA ve FBI'ın 11 Eylül saldınlann- dan önce gereğine uygun biçimde bil- gi alışverişinde bulunmadıklannı belirtti. Bush, Fort Meade'de Ulusal Güvenlik Ajansı'nı gezerken gazetecilere yaptığı açıklamada, 11 Eylül'de New York ve Was- hington'a yönelik saldınlan engelleyebi- lecek bilgiye sahip olduklanna ilişkin bir kanıtgörmediğini belirterek "Saldınlardan önce, FBI ve CIA'nin uygun biçünde bilgi ahşverişffide buhınupbulunmadığuıageün- ce, bulunmadıklan açık" dedi. u Şu anda JVuve\t doğumlu Muhammed'in, 11 Eylül saldınlannda kilit rol o>nadığı beürtiliyor. (Fotoğraf: AP) bu teşkilatlannyakınişbirögiiçinde olduk- lannı" belirten Bush, "Sözüınüzden dön- me>iz, Hiç dönmedikBunuasla vapmayız" yazılı bırpankartın altında yaptığı konuş- mayı, •'Buülkenin, saldınlan önleyebilece- ğine ilişkin bir kanıt görmedim" sözlerini >ıneleyerek tamamladı. Adalet Bakanhğı işbaşmda ABD Adalet Bakanlığı, ülkede 23 kişi- nin çeşitli derecelerde terörist bağlan- tısı olduğunu ve bunlann arasından en az bir kişinin El Kaide ile temas ha- linde olduğunu ortaya çıkardı. Adalet Bakanlığı yetkilisi, "Terorizm bağlan- nsı bulunan 23 kişinin Idmliği saptan- dı" açıldamasını yaparken bu kişile- rin. hangi terör örgütleriyle bağlantı ha- linde olduklanna dair kendisinin ilgi- sinin bulunmadığını kaydetti. ABD'nin ülkeye girişyapmak iste- yen Müslüman ya da Ortadoğu kö- İcenülerdenparmak izi talep etmeye ha- zırlandığı belirtildi. New York Times gazetesinin habe- rine göre, Adalet BakanJığı 'nin yeni bir düzenleme üzerinde çahştığı, bu- na göre ABD'den vize talep edecek Müslüman ya da Ortadoğu kökenli- Ierden parmak izi isteneceği kayde- dildi. SAYDAM YALÇIN DOĞAN Apo Dosyası 2003 Sonuna, Peki Bahçeli!.. önce ret, sonra inceleme ve şu anda uzun bir süreç. Avrupa insan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Apo ile ilgili karan 2003 yılı sonuna kadar uzaya- bilır. Başbakan Yardımcısı ve MHP lideri Devlet Bah- çeli, Türkıye'nin yükümlülükleri yaklaştıkça, AB'ye karşı tavrını netleştiriyor. Kendisinin ve partisinin, ne kadar dar kalıplar içinde çırpındığını son gün- lerde sık sık sergiliyor. Üstelik, öne sürdüğü gerekçeler, teknik anlam- da hatalar içeriyor. Hem de bir başbakan yardım- cısında yadırgatıcı hatalar. Eğer kasıt yoksa!.. Örneğin, Apo ve AİHM karan. İlk karar 15 Temmuz gibi Bahçeli, Kopenhag kriterleri açısından, en çok idamın kalkmasına karşı. Aynı anda da Apo dos- yasını açıyor. O dosya şu anda AİHM'de. Türkiye'deki idam ka- ranndan sonra Apo, AlHM'ye başvuruyor. AİHM'de beş yargıçtan oluşan bir komisyon ile on yedi yar- gıçtan oluşan büyük kurul var. Dosya beş yargıçlı komisyona gidiyor. Apo'nun avukatları "Bu istisna bir davadır, doğrudan bü- yük kurul incelesin" diye başvuruda bulunuyor. Türkiye'nin, "Dava sıradan, adi bir terör olayı- dır" yönündekı ıtirazını, AİHM yerinde göriiyor ve Apo'nun avukatlarının başvurusunu reddediyor. Yani, Apo kararını şu anda beş kişilik komisyon inceliyor. Beş yargıcın 15 Temmuz'a kadar karar vermesi beklenıyor. Inceteme konulan Apo'nun ıdam karanna itiraz edilirken gözaltı sii- resinin dört günü aştığı, adil yargılama olmadığı, tanık dinlenmediği, avukatlarla sınırlı görüşmeye izin verildiği iddiaları ağırfık taşıyor. Türkiye ise Apo'nun terörü açıkça üstiendiği- ni belirterek bu iddıalara karşı görüşlerini bildiriyor. AİHM'de iki yılı bulan inceleme son aşamasına geliyor. Komisyon kararından sonra dosyanın bü- yük kurula gitmesi beklenıyor. Asıl kritık nokta: Karar ne olursa olsun ya Türki- ye, ya Apo'nun avukatlarının karara itirazı büyük olasılık. Bu ise karann temyize gitmesi demek. Temyıze gitmesi durumunda, AlHM'den çıka- cak karar 2003 sonunu buluyor. 2003'te kim, nerede? Teknik süreç böyle işlerken Bahçeli şunu söylü- yor: "Apo dosyası Meclis'e gelsin. AİHM karan Tür- kiye'deki mahkemelerin verdiği karan etkilemez. (...) AİHM süreci tamamlandığında, infaz süre- c\ işletilme/idir." Yanlış ve yanılgı ıç içe, AİHM kararı, Türk mah- kemelerınde zaten verilen karan elbette etkilemi- yor. Ama, Türkiye'ye AİHM kararına uyma yüküm- lülüğünü getiriyor. AB ve Avrupa Konseyi hukuku bu zorunluluğu şart koşuyor. İnfaz sürecinin işletilmesine gelince... Işte orta- da, AİHM süreci 2003 sonunda tamamlanıyor. 2003!.. O tarihte acaba Bahçeli ve onun MHP'si ne- rede? Bundan daha önemli olan, Türkiye-AB ılişkileri nerede?.. Eğer, AB takvimi hâlâ işliyorsa, idam za- ten mümkün değil!.. Yok, eğer AB defteri kapan- mışsa, Türkiye zaten doktor ne yerse yesin nok- tasında!.. Dolayısıyla, Bahçeh'nin Apo ve idam tezi, AB'ye karşı olmanın çok net kanıtı. Gerisi, ya ciddi bilgi eksikliği ya da aldatmacadan ibaret. E-mail: [email protected] Faks: 0212 513 90 98 Gazeteciler misilleme kurbanı • NEYV YORK Ç4A) - Merkezı New York'ta bulunan Gazetecilen Koruma Komitesi (CPJ), 1992-2001 yıllan arasında, çoğu kasten olmak üzere 389 gazetecinin öldürüldüğünü açıkladı. CPJ. öldürülen gazetecilerin büyük kısmınm görevi başında ve verdikleri haberlere misilleme için öldürüldüklerine dikkat çekti. Gazetecilerin sadece yüzde 16'sının ateş arasında kalarak öldüğü, yüzde 77'sinin ise verdikleri haberier nedeniyle hedef seçildikleri vurgulandı. CPJ, gazetecilen öldüren ya da öldürülmeleri için emir verenlerin yüzde 95"inin hiçbir ceza görmediklerini bildirdi. Son 10 yılda gazeteciler açısından en tehlikeli ülkeler arasında Cezayir, Rusya, Kolombiya, Balkanlar ve Türkiye bulunuyor. Gazeteciler arasında en ağır kayıplan foto muhabirleri, kameramanlar ve radyo muhabirleri veriyor. 'Bush şaka' dedi, ordudan aüJdı • VVASHEVGTON (AA> ABD Hava Kuvvetleri'nde görevli bir yarbay, Başkan George Bush'a hakaret ettiği gerekçesiyle ordudaki görevinden uzaklaştınldj. Başkan Bush'un "bir şaka"' olduğunu söyleyen ve 11 Eylül saldınlanru, Bush'un başkan olmasına bağlayan Yarbay Steve Butler, şu görüşleri savıındu: "Bush, ABD halkmı uyarmak için hiçbir şey yapmadı, çünkü terorizme karşı savaşa ihtiyacı vardı. Babası Saddam'ı aldı, onun da Usame'ye ihtiyacı var. Bush'un başkanlığı hiçbir yere gitmiyor. Bu adam bir şaka." Mektubun bir gazetede yayımlanmasmdan 3 gün sonra görevinden uzaklaştınlan Butler hakkında soruşturma açıldı. Türkiye'nin tasansı kabul edildi • ANKARA (AA)- Suudı Arabistan'da yıkılan Osmanlı döneminden kalma tarihi Ecyad Kalesi'nin yıkıhnasınm ardından Türkiye'nin girişimleri sonucu kültürel mirasın kasıtlı olarak tahrip edilmesinin önüne geçilmesi yönündekı çalışmalara ivme kazandınlması istenen karar tasansı, UNESCO'nun 164. dönem toplantılannda oybirliğiyle kabul edildi. Dışileri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Diriöz, Türkiye tarafindan yapılan diğer girişimlerin UNESCO'nun dikkatine sunulduğunu belirtti.