Katalog

1 BMAY1S 2002 ÇARŞAMBA DIŞ CUMHURİYET i l \ dishabCocumhuriyet.com.tr SAYFA 9 Küreselleşme, Ortadoğu'da akan kan ve Avrupa'da yükselen sağ, meydanlarda protesto ediliyor Aşın sağa 1MayısyanıtıBış Haberler Senisi -1 Mayıs gös- terilenne bu yıl bütün dünyada küre- selleşme karşıtlığı, Ortadoğu'da akan kan ve Avrupa'da yükselen aşın sağ damgasını vuracak. Başta, faşist lider Jean-Marie Le Pen'in sürpriz bir çı- k ı ş yaptığı Fransa'nın başkenti Paris olrnak üzere A\Tupa başkentlerinde 1 Mayıs îşçi BajTamı gösterilerinin aşm sağa karşı kitlesel bir protesto- ya dönüşmesi bekleniyor. 73 yaşmdaki Le Pen, 21 Nisan'da yapılan ilk tur seçimlerde ikinci ge- lerek önümüzdeki pazar günü yapı- lacak ikinci tur seçimlerde curnhur- başkanlığı içın yanşma şansı elde et- mişti. Sendikalann geleneksel yürü- yüşüyle Ulusal Cephe yandaşlannın gösterilenne sahne olacak Pans'te şiddet olaylannın yaşanmasından en- dişe ediliyor. Göstericileri birbırin- den ayırmak için Paris'te 3 bın polis görev yapacak. Le Pen taraftarları, ortaçağ kahramanı Jeand'Arc'ı *an- mak" ıçin sokağa çıkacak. tki göste- ri ayn saatlerde düzenlenecek. ancak polıs, 1995'te dazlaklartaranndan öl- dürülen Faslı genç için sabah saatle- rinde yapılacak anma töreni sırasın- da taraflann karşı karşıya gelmesin- den endişe ediyor. Londra'da polis, kapitalizm karşıt- lanyla olası bir çatışmaya karşı hazır- hklannı tamamladı. Hayvan haklan koruyuculanndan anarşistlere kadar çeşitli gruplann yapacağı gösteride 6 bin polis görev yapıyor. Londra'da geçen yıl çıkan olaylarda 92 kişi gö- zaltma alınmış, 3'ü polis 50'den faz- la kişi yaralanmıştı. Belçıka'da da sol, konuşmalarında aşın sağın yükseli- şinden duyulan kaygıyı ve Ortadoğu krizını dile getirecek. Almanya'nın başkenti Berlin'de, 1 Mayıs'a Ortadoğu damgasını \iıracak. Berlin polisı "Devrimci 1 Mayıs Gös- terisr adlı grup tarafından düzenle- necek yürüyüş sırasında büyük olay- lann meydana gelmesinden endişe ediyor. Berlin eyalet polisinden Ger- not Piestert. yürüyüşün geçen yıla göre sadece yoğun olarak Türklerin yaşadığı Kreuzberg semtiyle smırlı kalmadığını, diğer bazı semtlere de ya- yüdığını, bu nedenle yürüyüşe katı- lanlan kontrol altında tutmanın zor- laşacağını söyledi. Almanya'da ülke çapında düzenlenecek 1 Mayıs Îşçi Bayramı yürüyüşlerine Başbakan Ger- hard Schröder ile çok sayıda bakan da katılıyor. Schröder, Alman Sendi- kalar Birliği tarafından Leıpzig'de HKM düzenlenecek yürüyüşe katılacak. Asya'da Îşçi Bayramı gösterile- ri, küreselleşme karşıtlığını yansı- tacak. Geçen yıl olaylann yaşandı- ğı Avustralya'da anarşistler, Troç- kistler ve kapitalizm karşıtlan bir araya geliyor. • Fransa'daLe Pen'in elde ettiği zaferin ardından Avrupa başkentlerinde îşçi Bayramı gösterilerinin aşın sağa karşı kitlesel bir protestoya dönüşmesi bekleniyor. Fransa'da gençler önceki gün yine sokaktaydı. Avrupa ve Asya'da geçen yıllarda olduğu gibi yine küreselleşme karşıtlan seslerini yükseltecek. (Fotoğraf: REUTERS) SAYDAM LJLUSLAR ÜSTÜ FEDERAL A VRUPA 'NIN DÜŞMANI Le Pen: OnceFransıdar Dış Haberler Servisi - Fran- sa'da Sosyalist Başbakan Li- onel Jospin'ı eleyerek ikinci tura kalan aşın sağcı ve mil- liyetçi Jean Marie Le Pen, yaklaşık 50 yıllık siyasi ka- riyerinin en büyük başansı- nı elde etti. Ulusal Cephe partisinin 72 yaşındaki lideri Le Pen 1995 seçimlerindeki kampanyası- nın odak noktasına. Kuzey Afrikalı göçmenlerin Fran- sa'ya karşı oluşturduğu teh- didi koymuş ve oylann yüz- de 15'inialmıştı. Seçiminilk turundayüzde 16.86 oranın- da oy alan Le Pen kampanya- sını yine göçmenler ve AB karşıtlığı üzerine kurdu. Cum- hurbaşkanı olursa Fransa'yı Avrupa Birliği'nden çıkaraca- ğını söyleyen Le Pen. "Ben Avrupa duşmanı değilim, ben Avrupa uluslannın, Avrupa anayurtlannın parti/anmm. Ama, uluslarüstü federâlleş- tniş Avrupa'nm düşmaruyırrr diyor. Fransa'daki solcular ve ögrenciler Le Pen'i ırkçı ve fa- şist olarak tammlarken dış dünyaya göre de Le Pen "Av- rupa değerlerine" meydan okuyor. Le Pen'in programı- nın ana hatlan şöyle: • Fransa'nın 12 ülkenin ka- tıldığı AB para binmi Euro bölgesinden çıkması ve fran- kın yine ulusal para haline getirilmesi. • Bütün yasa dışı göçmen- lerin sınır dışı edilmesi, kapı- lann yasal göçe de kapatıl- ması ve çifte vatandaşlık hak- kının iptali. • Ölüm cezasının yeniden yasalaşması. • Savunma bütçesinin art- tınlması. • Gelir vergisinin azalhl- ması ve nihaı olarak kaldınl- ması. • Polis kurumunun güçlen- dirilmesi. • Anayasaya u ÖnceFran- SHlar" maddesi eklenerek iş ve evde Fransızlara öncelik tanınması. • Çalışma saatlerinin haf- tada 35 saate çıkanlması. • 200 bın yeni cezaevi ya- pılması. • Kürtajın ve genetik de- neylerin yasaklanması. • Okullara ahlak dersleri konarak disiplinin sıkılaştı- nlması ve türbanın yasak- lanması. KANDALLARA KARŞIN SEÇÎMİKAZANACAK Zorunlu başkan Chirac Dış Haberler Servisi - Fran- sa'da 5 Mayıs'ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri- ni büyük çoğunlukla kazan- masına kesin gözüyle bakıl- sa da Cumhurbaşkanı Jacqu- esChirac'ın saygınlığı büyük zarar gördü ve ülkenin gele- ceği açısından sağcı lidere pek de büyük umutlar bağ- lanmıyor. Sağ ve sol kesim- ler Jean Marie Le Pen'e kar- şı Chirac ı destekleme kara- n aldı, ancak Fransızlann ço- ğu "DolanduTcı, faşistten iyi- dir" diyerek Chirac ın çev- resinde bırleşti. Hakkında pek çok yolsuz- luk savı bulunan Chirac, ikin- ci kez seçilince kendi deyimiy- le aşın sağın zaferiyle "yara- lanmış" bir ülkeyi iyileştir- meye çalışacak. Chirac yeni- den seçilmesi durumunda ye- ni reformlar yapma. devletin gücünü azaltma. vergileri in- dirme sözü verdi. 69 yaşındaki Chirac, ilk ik- tidar deneyiminı 1974'te Cumhurbaşkanı Valerie Gis- card d'Estaing döneminde başbakan olarak kazandı. An- cak iki sağcı liderin arası açıl- dı ve Chirac. Cumhuriyetçi Birlik Partısi'ni (RPR) kurdu. Chirac 1977'de Paris Beledi- ye Başkanlığı'na seçildi ve bu konum ona büyük bir nü- fuz kazandırdı. Bütün partiler fon yetersiz- liği çekerken Paris Belediye- si'nin RPR'nin finanse edil- mesi için bir kazanç kapısı haline geldiği iddia edildi. Chirac'ın bu etkinliklere ki- şisel olarak ne ölçüde kanş- tığı ortaya çıkanlamasa da en azından haberdar olduğu yö- nünde sağlam kanıtlar var. Yolsuzluk davalannda Chi- rac "ın ifade vermeyi reddet- mesi güvenilirliğine ve saygın- lığına büyük ölçüde zarar ver- dı. Chirac, 1986-88 arasında 2. kez başbakanlık yaptı ve 1988'de cumhurbaşkanlığı se- çimlerini FrançoisMhterrand karşısında kaybettı. 1995'te ise Chirac şimdikı Başbakan Lionel JospüTi yenılgıye uğ- rattı ve curnhurbaşkanlığı se- çimini kazandı. Ancak Jos- pin 2 yıl sonra erken seçim- leri kazanarak başbakan oldu. Chirac kendine güveniyle pu- an toplarken siyasi görüşleri ve dürüstlüğüne yönelik çok sayıdaki soru işareti bu olum- lu özelliklerini gölgeliyor. PERSONEL DE TURK OLACAK Tanker uçaklara Manas görevi • Türkiye, ABD'nin isteği üzerine 8 adet KC-135 tanker uçağını Kırgızistan'a gönderdi. ANKARA artıyor. ABD'nin (Cumhuriyet Bürosu) - " Sonsuz Özgürlük" Türkiye, Türk Hava harekâtına ilk günden Kuwetleri"nin elindeki bu yana aktif destek 8 adet KC- 135 tipi veren Türkiye, tanker uçağı ABFJ'nin Washington'ın istemi istemi üzerine üzenne envanterinde Kırgızistan'ın Manas bulunan 8 adet KC-135 Üssü'nde tanker uçağını dörderli konuşlandıracak. gruplar halinde Manas Taleban ve El- Ussü'ne yerleştirmeyi Kaide'ye karşı kabul ettı. Türk yürütülen operasyonda subaylannın komuta önemli bir rolü bulunan edeceği uçaklann Kırgızistan'a bölgeye konuşlanacak tanker yerleştirilmesine uçaklann personeli de temmuz ayı başından Türk subaylardan itibaren başlanması oluşacak. bekleniyor. Bakanlar Kurulu'nun KC-135 uçaklan Afganistan'da konuşlu ABD'den kiralama Uluslararası Güvenlik yoluyla alınmıştı. ABD Destek Gücü'nün ile yapılan anlaşmaya (ISAF) komutasının göre tanker uçaklan. alınacağına ilişkin gerektiği hallerde ABD kesin karan almasının Ha\a Kuv^vetleri ardından Türkiye' nin tarafından da bölgedeki görevleri kullanılabiliyor. ISAF kararı ABD için zafer gtynahkâr... ABD'de yönetime gelen en dindar başkan stfaünı da taşıyan George Bush, "Ben sadece alçak gönüDü bir günahkânm* sözlerhie alkol bağunhhğuıdan kurtulma ve hayatını değiştirmede inancın o>nadığı role işaret etti. 10 >il önce polis ile siyahlar arasında çıkan, ABD'nin en büyük ayaklanmasını anmak üzere Los Angeles'ı zharet eden Bush, dini eğilimlerine karşı getirilen eleştirileri şöyle yamtladı: "Ben hükümetin kitise obnasmı istemiyorum ve kilisenin de hükümet otrna sını istenüyorum. Hüküme t inanca programlardan korkmamah." 55 yaşındaki Bush, 40 yaşında alkol bağımhlığından kurtulmuştu. (AP) • New York Times, Washington yönetiminin komutayı üstlenmesi için Türkiye'ye birçok teşvik verdiğini öne sürdü. NEW YORK (ANKA) - ABD'nin The New York Times gazetesı, Türkiye'nin Af- ganistan'a konuşlandınlan uluslararası des- tek gücünün (ISAF) komutasmı üstlenme- yi kabul etmesini, ABD için bir zafer ola- rakyorumladı. Bakanlar Kurulu'nun ISAF komutasını üstlenme kararını ancak ABD'nin Türkiye'nin harcamalannı kar- şılamak üzere kavnak sağlayacağı yolun- da ek güvence vermesinden sonra onayla- dığını belirten gazete "Türkhe.flkkezbir uluslararası gücün operasyonel komutası- nı üsüenecek" dedi. Douglas Frantz ımza- lı haberde Türkiye'nin ISAF komutasını devralmayı kabul etmesi "ABD'nin bir za- feri" olarak nitelendirildi. Washington'ın. NATO'nun tek Müslü- man üyesi ve yakın bir müttefik olan Tür- kiye'yi ISAF komutasını üstlenmesi için cesaretlendirdiğine dikkat çeken gazete, ABD' nin haftalarca süren müzakereler sı- rasında birçok teşvik önerdiğini öne sür- dü. ABD Başkan Yardımcısı Dick Che- ney'nin martta .Ankara'ya yaptığı ziyaret sırasında Afganıstan'a bin kadar Türk as- kerinin gönderilmesi maliyetini karşıla- mak için 228 milyon dolan sağlamaya söz verdiğini anımsatan gazete. Cheney'nin Türkiye'nin AB üyeliğine desteğini yine- lediğini kaydetti. YALÇIN DOĞAN Cumhurbaşkanı Sezer: ••• Imzanın mürekkebi daha kurumadan, Çankaya'da bir kabul... Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer af yasasını yeni veto etmiş, yasayı Meclis'e daha ye- ni göndermiş, ama veto daha açıklanmamış... işte, o dakikalarda Sezer, Çankaya'da bir grup hu- kukçuyu kabul ediyor. Veto imzasını henüz attığı için olay çok sıcak. Sezer sohbete oradan giriyor "Alışacaklar. altşacaklari.. Vasa/an, anayasayauy- gun biçirnde çıkarmayı öğrenecekler!.. Hukuk dev- letinin kurallannı öğrenecekler ve buna alışacak- lari.." Sezedn üçüncü çoğul şahısla ifade ettiği "alışa- caklar, ö^reneceWer"fıillerı, dogrudan hükümete yö- nelik!.. Hükümettekiler ise öğrenmekten çok, henüz sin- dirimaşamasında!.. Sezer'le bir bakanın tartışması Çankaya ile hukümet, hukuk devtetı konusundaan- laşamıyor. İki yıl önce, memurlarla ilgilı hükümete yetki veren kanun hükmündeki kararnamenin Sezer tarafından veto editmesiyle başlayan bir anlaşmaz- lık var. Geçenlerde Çankaya'da, Sezer ile hükümetin et- kili ve yetkili bir bakanı arasında yaşanan tartışma, yine benzer nıtelikte. Bakan, Sezer'e: "Siz kendinizi Anayasa Mahkemesi yerine koyu- yorsunuz, veto etmekyerine Anayasa Mahkemesi'ne göndehn!.." Sezer sinirieniyor. "Ben Anayasa Mahkemesi Başkanlığıyaptım, bu- na gerek yok." Bakan ekliyor "Ama Anayasa Mahkemesi Başkanı olarak, mu- halefet şerhi verdiğıniz Anayasa Mahkemesi karar- lan var." Çankaya ile hükümet arasındaki anlaşmazlık, hu- kuk tartışmasını aşıyor, siyasal bir zemine oturuyor. Anlaşmazlık, pek çok konuyu kapsıyor. Kuzular nasıl kesilmelü- Hukuk açısından ise ülkenin degerii hukukçulan iki- ye ayrılıyor. Bir bölümüne göre: Cumhurbaşkanı haksız!.. Çünkü ilk çıkan af yasasında 5'te 3 çoğunluk aranmryor. Dolayısıy- la, bu çoğunluğu şimdi aramak yanlış!.. Aynca bu af yasası değil, şartlı salrverme yasası. İkinci grup hukukçu ise Sezer'i haklı buluyor. On- lara göre: Ismi, şartlı salıverme yasası olarak değiştirip kabul etmek hile-i şeriyeden başka bir şey de- ğil. Bu buz gibi de af yasası. O zaman, örneğin, anayasa değişikliğini de, kuzular nasıl kesilme- li, adıyta kabul edilecek biryasayta yapmak mürn- kün olabilir!.. Bu hukuki tartışmalar içinde, asıl temel sorun göz- den kaçıyor. Bu kimlerin affı?.. Adam cinayet işlemiş, affediliyor!.. Adam ırza geç- miş, affediliyor!.. Adam hırsızlıkyapmış, affediliyor!.. Çünkü bu suçlar, kişilerin kişilere karşı işlediği suç- lar. Çocuk pankart asmış, ona af yok!.. Çocuk eyle- me katılmış, ona af yok!.. Adam kitap yazmış, onaaf yok!.. Çünkü bunlar devlete karşı işlenen suçlar. Devlet kendisine karşı işlenen suçlarda şahin, şa- hıslara karşı işlenen suçlarda kuzu!.. Kamu vicdanı kanıyor, Ecevit sindirmekle meşgul!.. E-mail: ydoganCg cumhuriyet.com.tr Faks:0212 513 90 98 Türk askerine 'BM madalyası' • NEW YORK (AA) - BM banşı konıma operasyonlannda bugüne kadar hayatını kaybedenlerin ailelerine "Dag Hammarskjold" madalyası verilmesi kararlaştınldı. Bu bağlamda, aralannda Türkiye'nin de bulunduğu 37 ülkenin daimi temsilcileri, BM'de düzenlenen törende, operasyonlarda hayatını kaybedenlerin aüeleri adına bu madalyalan aldılar. Türkiye'nin BM daimi Temsilcisi Büyükelçi Ümıt Pamir, BM banş misyonlannda şehit düşen 4 Türk askeri personelin aileleri adına madalyayı aldı. BM banş gücü operasyonlannda şehit olan Türk askerleri şunlar: - Binbaşı Yaşar Erol Akansel (Bosna Hersek-UNPROFOR) 12 Ağustos 1994 - Er Halil Murat Gözükan (Somali-UNOSOM) 9 Ma>ıs 1993 - Er Ömer Büyüktapu (Bosna Hersek-UNPROFOR) 10 Ekim 1995 - Er Engin Kurtulmuş (Bosna Hersek-UNPROFOR) 10 Ekim 1995 lebedin ötümü suikast değil' • MOSKO\A (AA) - Rusya Acil Durumlar Bakanı Sergey Şoygu, önceki gün Sibirya'da geçirdiği helikopter kazasının ardından ölen Krasnoyarsk Valisi Aleksandr Lebed'in suikasta kurban gitmediğini açıkladı. Itar- Tass'a konuşan bakan, helikopterin kara kutulanndaki kayıtlann, helikopterdeki pilotlann, yüksek gerilim hattını son anda fark ettiklerini ve helikopteri çarpmadan kurtaramadıklannı ortaya koyduğunu söyledi. Şoygu, helikopterin görüş mesafesinin zayıf olduğu dağlık bölgeden geçerken bölgedeki bir karayolunu takip ederek uçma yoluna gittiğini belirtti ve Lebed'in pilotlann kötü hava koşullan konusundaki uyanlannı dikkate ahnayarak kalkış emri verdiği haberlerinin doğru olmadığını kaydetti. ABD askerleri Gürcistan'da • \VASHINGTON (AA) - Gürcistan ordusuna terorizmle mücadele alanmda eğitim vermek üzere, bu ülkeye 20 kadar Amerikan askerinin geldiği bildirildi. Amerikan Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü Binbaşı Tim Blair, askerlerin. Gürcü askerler ve yetkililere askeri taktikler öğretmek üzere bu ülkeye gelecek 150 ile 200 Amerikan özel harekât askerinin ilk grubunu oluşturduğunu belirtti. Blair, ABD'nin Gürcistan ordusuna aynca silahlar, mühimmat, haberleşme donanımı, tıbbi gereç, yakıt ve inşaat malzemesi temin edeceğini belirtti.