Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 27 NİSAN 2002 CUMARTES
OLAYLAR VE GORUŞLER olay.goruscg cumhuriyet.com.tr
AÇI
MÜMT^Z SOYSAL
Isfendiyar'ın Gidişi
AKŞAM, Gırne'dekJÖğretmen Evı'ndeyemek
varmış Kıb'islı oğretmenlerın, daha doğrusu
emeklıoğretmenlenn çoğu eskı "mucahıt" oldu-
ğu ıçın, geçmıştekı mucadeleyıllannın arkadaş-
lığı genellıkle oradakı buluşmalarta surup gıder
İsfendıyar ca geçen akşam Buyukelçılık'tego-
revlı eşını, ogretrrıen Kızını ve asker oğlunu Lef-
koşa'da bırakarak tek başına oraya gıtmış, ge-
ce yansını bıraz geçe toplantıdan aynlıp evıne don-
mek uzere ar
abasıyla yola koyulmuş
Sonrasınca. sabah, gun ağardığında, araba-
sının dıreksıyonu başında olu bulunan bır İsfen-
dıyar
Lefkoşa gınşındekı Oiakoy'de, Burhan Nalban-
toğlu Devlet Hastanesı'nm hemen yakınındakı
servılenn yanına park etmış olarak
Kalbı vard Anlaşılan yolda rahatsızlık geçır-
dı, hastaneye ulaşmak ısterken, can verdı
Sessız sedasız, kımseyı rahatsız etmeden
E şı, "Hıç ona yakışmadı bu olum" dıyerek
ağlıyor
İsfendıyar Altuğ'un başkalarınca pek sıradan
sayılabılecek yaşamı, aslında dunyanın onemlı knz
noktalanndarıbınndedoğan amaadısanıveçek-
tıklen dunyaca bılınmeyen ınsanlann sıkıntı, uzun-
tu, çırpınma ve vuruşma dolu maceralarından ıl-
gınç bır kesıtoluşturur
Duşunun kı, kekık kokulu dağları ve lımon ko-
kulu bahçelenyle yeryuzunun en guzel, en sakın
koşelennden bırı sayılabılecek olan bu adanın ın-
sanlan, yaklaşık yarım yuzyıl oncesınden ben
bıtmez tukenmez bır genlımı yaşamaktalar
Özellıkle de Turkler
1974'e kadarçektıklen yetmıyormuş gıbı, san-
kı kabahatlı olan onlarmışçasına, ambargolar,
dunyadan soyutlanmalar, Turkıye dışındakı ulke-
lerce adam yenne konmayışlar, hatta ınsandan
sayılmayışlar altında
Eşı, "Ona yakışmadı" derken oluşunun geç
fark edılışını kastedryor Hem de, hemen he-
men hastane kapısında ve saatlerce
"Arabasında uyuduğu' sanılarak
Geçmışte Rum katlıamına, kovuluşlara veezı-
yetlere muthış bır dayanışmayla karşı koymuş olan
bırtoplum bırbırıne boylesıne aldınş etmez, vur-
dumduymaz duruma nasıl gelebılmıştı şımdı
9
Çağdaşlık sayılan bır yenı yaşama duzenının
ınsanlan surukleöığı bırbencıllık mı'
7
Yoksa dun-
yadan gelen çullanışlann yerleşık degerten yıkı-
şı mı
9
İsfendıyar, bunları duşunme fırsatını bıle bula-
madan, bunlara ısyan edemeden gıttı
Sessızce, kımseyı suçlamadan
Turkıye Gazetecıler Cemyetı nın yayınladığı gunluk
Bizim Cazete
Ulke sorunlanna ılrşkm raoorianyla araştırmalanyla,
koşe yazılanyla, tarafsız haberenyle sıvıl toplumlann gazetesı
Duzenlı okumak ıçın abone olun. Tel- 0.212.51106 75
*-•*»
Birinci Dünya Felsefe Günü ve Türkiye...
Arslan KAYNARDAĞ
U
NESCO, Turkı-
ye'nınonensıuzen-
ne 4 Haziran ın bu-
tündun>adaher\ıl
"Febefe Günü" ola-
rakkutlanmasını kararlaştırdı Bu
haben oğremnce anılanm benı on
ıkı yıl öncesıne göturdu
Turkıye Felsefe Kurumu Başka-
nıProf IoannaKuçuradi 1989'da
aynı zamanda, Dunya Felsefe Ku-
rumlan Federasyonu Genel Sek-
reteri ıdı O yıl bız uyelere bırer
mektup göndermış, yakında top-
lanacak dunya kongresırun çalış-
ma gundemı ıçın onenlerde bulun-
mamızı ıstemıştı Benonıkımad-
delık bır hste yaparak yolladım
Onenlenmden bın, yılda bır gû-
nun "FdsefeGûnü'' olması ıçın ka-
rar alınması ıdı
Sonrakı konuşmalanmızda Prof
Kuçuradı'ye konuyu yenıden aç-
tım Onerunı olumlu karşıladığı-
nısoyledı Nevarkı.hangıgunun
felsefe gunu olabıleceğı bızı du-
şunduruyordu
"Sokrates'in doğum günü ola-
mazmı?''dedık Felsefeyleçok>a
da az ılgılenen hemen herkesın
saydığı ve sevdığı bu buyuk filo-
zofun doğum gunu boyle bır tanh
ıçınenuygunuvdu fyı, guzel ama
şovlebır sorunçıkıvordu Zama-
nımızdan 2500 yıl kadar once ya-
şayan Sokratesın doğum gunu
hangısıydı, bunu nasıl bılecektık''
Yazıh kaynaklar araştınlırsa yak-
laşık bır tanhte karar kılınabılır
dı>e duşunduk
Bekledığımızl9 kongrebırsu-
resonraMoskovadatoplandı Ora-
da bırçok şev konuşulduysa da
"FelsefeGuniTnden soz edıleme-
dı Ancak konu Kuçuradı nın ka-
fasuıa yerleşmıştı, onu her an ve-
nıden gundeme getırebılırdı Da-
ha sonrakı kongrede federasvon
başkanı seçüınce eskı çalışmala-
nna daha ılgınç daha onemlı şev-
ler ekleme>e başladı guzel ha-
berler alıyorduk
Felsefe KururmTnun geçen şu-
bat ayuıda Antalya da duzenledı-
ğı sempozyumda gorüştuğumüz-
de yenı haben verdı UNESCO.
Turkıye'nın onensı uzenne "4Ha-
ziran"ın her yıl "Duma Felsefe
Gûnü" olarak kutlanmasını ka-
rarlaştumış \e bunu butun ulke-
lere duyurmuştu
Felsefecı arkadaşlar haben du-
yunca heyecanlandık çok sevın-
dık En çok heyecanlanan Doç
ZuhalKarahanoldu Çunkuhuyıl
4 Haziran butun dunyada ılk kez
Guneydoğu nun |rnn ılçesı Har-
randa. Harran Unrversitesi nın
duzenleyeceğı etlonlıklerle kutla-
nacak ve bu ışı orada Zuhal Ka-
rahan duzenleyecektı Daha on-
ceb yıllarda ıkı kez >me orada
yapılan ve amacı gençlere felse-
feyı sevdırmek eleştırel \e>ara-
tıcı duşunceye >ol açmak olan
"Felsefe Gunİeri" tanınmış felse-
fecılenn, valılığıa kaymakamhğın,
beledn enın ve bolge halkının bu-
yuk desteğını gormuş ve çok ba-
sanlı geçmıştı Fılme de alınmış-
tı ve fılm şu anda yurtıçınde ve dı-
şında bırçok jerde eğıtırn mater-
>ah olarak kullanılıyordu
Bu yıl duzenlenecek uçuncu fel-
sefe gunlen 4Haziran da baslaya-
cak onunJa bırlıkte Dunya Felse-
fe Gunu de çeşıtlı etkınhklerle
kutlanacak Yurtıçınden ve dışuı-
dan yırmı oğretım uyesı ve aka-
demısyen bu etkınlıîdere katılı-
>or A>TicaTurkıye'nın>Trmıbeş
lısesınden öğrencılenn ve oğret-
menlenn gebnesı beklemyor
4 5,6 Haziran oturumlannda şu
konular ışlenıp tartışılacak Ev-
renseL ulusal \e yerel kültur-ba-
nş-etik-felsefi duşüncenin İslam
diirryasında vükseimesi
Gorülduğu gıbı konular ıyı se-
çıhnıştır Yapılacak konuşma ve
tartışmalann bırçok soruna ışık
tutmasını beklıyonız
Tanhte ılk unıversıtenın kurul-
duğu >erdı>e bılınen Harran boy-
lece bır sımge oluşturacak, felse-
fenrn ışığı bu eskıl (antık) ılçeden
yükselerek başta gençhk olmak
uzere butun bır toplumu aydınla-
tacak
Kutlama komıtesı, etknılıklere
katılan oğretım uyelenrnn, aka-
demısyenlenn, Harran'a gonul
verrruş dostlann bu gunu kutla-
ması ıçın kaleme alacaklan bırer
sa> falüc yazı> ı Turkçe ve Ingıhz-
ce olarak yayrmlamayı duşunu-
yor Herhalde başka yayınlar da ya-
pıiacak
Bütun dünya ıçın onemlı bır gün
olacak 4 Hazu^n Bızım felsefe-
cılenmızın onensı uzenne ahnan
karar bu yıldan başlayarak butun
ulkelerde uygulanacak Insanlık
her yıl bugun, felsefeden kaynak-
lanan duşuncerun, felsefe eğıtı-
mrnın ışığında toplanıp bırleşebı-
lırse çok şe> kazanacaktır
Harran bır sunge Felsefe gunu
kutlaması gelecek yıl başka bır ıl-
de, başka bır unıv ersıtede odakla-
nabılır
Boylecebırgelenekoluşur Şu-
nu onemle vurgulamak ıstenm
Felsefe bır gunde başlayıp bıtmez
Dunden bugune, bugunden yan-
na surup gıder Insarun bulundu-
ğu her yerde her gun felsefe >a-
pıhnalı, felsefeye soz hakkı tamn-
mahdır Guzel ve dost bır dunya-
ya gıden yolu bıze felsefe goste-
nyor 4 Haziran Dunya Felsefe
Gunu'ne ıyı hazırlanalım, onu ıyı
değerlendırmeyeçalışalım (**)
(*) Bırleşmış Mılletler Eğıtım
Bılım \e Kultur Kurumu
(**) Son anda oğrendıkkı Fel-
sefe Gunu bu yıl, ayııca 14 E\-
luldePans le UYESCOmericezm-
de de bır ızlencey le kutlanacak
G Geçmişten Geleceğe...
azetede. 26 yaşında unlu
YaleUnıversıtesı neprofe-
sor olan bı1ım v e duşun (fı-
kır) adamı Oktav SinanoğJu ıle y a- ^ , . rrt.c,n.ritL/rtn
pılan bır soyleşıde "Tfirkfve için laşdemiT 1A^ULMJLK Hukukçu Eğttımcı Kamupılan bır soyleşıde "1 urkîve için
çok kavgıfa oJduğunu söjiüyor" "Turkne hız-
la sömûrgeleşiyor" "Dışsiyasetımizsadece\aJ-
varmak™" dıyor, bu başlıklan gomşlen \eral-
dı Bu göruşlere ılışkın ıkı belırleme yapmadan
kendımı alamadım Belırleme vealıntılarbu top-
rağın ıkı çocuğuna ılışkın
Ilkı, bu ulkenın kadenne kırk ıkı yıl hukmet-
mışDemirel'den.(Özal"danda dıyebılınz) Obu-
ru de bu topraklarda ıkı bın beş vuz vıl önce ya-
şamış "Bir ırmakta ıki kez Mkanamazsınız, ar-
ük o ırmak aynı ırnıak. o ınsan a\ m ınsan değü-
dır. Her şej surekfa' akıp değişnıektedır'' \ e ben-
ce daha onemlı ve anîamlı olarak da "Duşun-
me, ınsanlann hepsinde ortaklaşadır. Ortakla-
şa olan şeye uymabdır*" dıven hemşehnmız
Efeslı eşsız fılozof Herakkitos"tan
Demırel'den olanı "Borç>iğidin kamçısıdır"
Yönehmı Uzmanı
sozu Demırel'ın başbakanken ulkenın sürek-
lı dışa borçlanmasının doğuracağı sakıncalan dı-
le getırenlere karşı soyledığı unlu soz
Herakleıtos tan olana gelınce Lnlufılozofu
*yurttaşlar arasmdaki dirtik.düzen vebanş uze-
nne gorüş>edıışuncelerini' so\ lemeye çağırdık-
larında sojledığısozedeğılde gosterdığı dav-
ranışa ılışkın Konuşmak ıçın kursuye çıktığın-
da hıç konuşmadan bır bardak soguk su alarak,
uzenne serptığı arpa ununu çople kanştınp \ ap-
tığı bulamacı ıçıp çekıp gıtmesı
Bununlao 'eldebulunanla\etınmenın\epa-
halı şe\lerden vazgeçmenın ulkejı başkaJartna
muhtaçolmadan hu/u r. banş vediruk ıçınde tu-
tacağı' >alın gerçeğını gostermıştır
Şımdı bız, ulke olarak "vığidınehndenalacak-
hnın eline', yanı IMF v e Dum a Bankası nın elı-
ne geçen kamçılann oldurucu dar-
belennden kurtulmak "somurge-
leşmemek'" "dış srvasenmızı AB
\e ABD'ye vaharmak"' dunımun-
dan \ e konumundan kurtaımak ıs-
tıyorsak, sozcuklere başvurmadan. gerekenı
sımgelerle hayranlık uyandıracak bır valınlık-
la anlatan Herakleıtos un onensını benımse-
mek ve bu önenye uymak zorundavız
Ustelık o, eşsız ve benzersız bılge bır epıg-
ramı ıle bu topraklar uzenne başka bır yol gos-
tencı ışık anıtı daha dıkmıştır
"Açıverme Herakleıtos'u \aprağın sonuna
dek
Epheslıvı; pek sarpür patıka gerçek.
Karanük her \an, \ok bır ışık. guderse
Ehk, her ver guneşten ajduüık."
Bu vol gostencı ışık anıtından da gozumuzu
ulke olarak hıç mı hıç avırmadan geleceğımı-
zı lafla. oyalama ıle karartmadan. çurütmeden
sömurtmeden etkın, ışteş ve donuşlu çabalarla.
hep bırlıkte geçmişten geleceğe
PENCERE
Vajı Benim Zavallı
Müslümanım...
Musluman sozcuğu kımı vurgular"?
Buyuk Okyanus boylamından Hınt Okyanusu en-
lemıne, Asya steplennden Afnka çollenne, Akde-
nız'ın guneyınden Atlas Okyanusu ufuklarına de-
ğın yerkuresını sanp saımalayan, çevreleyıp ku-
şatan 1 mılyar 200 mılyon nufuslu buyuk bır dının
uyesıdır Musluman
Avrupa ve Amerıka'dakı Musluman dıasporası
da cabası sayılır
Ne yapar Musluman9
Mınarede beş vakıt ezan
Camıde beş vakıt namaz
Kadına kara çarşaf, peçe
Erkeğe haşhaş afyon
•
Islamın yer yuvarlağındakı coğrafyasına kuşba-
kışı bır goz atın, sanayı devrımını gerçekleştırmış
bır tek Musluman ulke bulamazsınız
Oysa uygarlık, sanayı toplumunu da aşmış, bıl-
gı toplumuna geçmış
Demokrasıyı benımseyıp yaşam bıçımıne donuş-
turmuş bır tek Musluman toplumu yok
Oysa Batı dunyası, kulluk felsefesınden, geçmış
yuzyıllarda kurtulup ınsan haklannı ozumsemış
Akıl ınançtan, bılım dınden bağımsızlaşalı nıce
olmuş, benım zavallı Muslumanım ıse -Tayyipor-
neğındekı gıbı- dın devletı peşınde, laıklığe duş-
man
•
Israıl uçsuz bucaksız İslam okyanusunun orta-
sında bır kuçucuk ada
Ama Fılıstın'de Muslumanı penşan edıyor, do-
vuyor, sovuyor, olduruyor
Musluman dunyasında şeyhler, ımamlar, krallar,
hocalar, prensler şahlar ve sozum ona devlet baş-
kanlan, olan bıtenlerı boş gozlerle seyredıyorlar
Zavallı Muslumanın benım, Aydınlanma'nın dı-
şında kalmış, murtecının bağnazlığında aklını pey-
nır ekmekle yemış, yoksul çaresız
•
İslam dunyasında 'Aydınlanma Devnmı'rn Mus-
tafa Kemal Atatürk'le yakın tanhının gundemıne
oturtup demokrasıye yonelen, Batı ıle hesaplaşıp
Avrupa Bırlıgı nın kapısına dayanan bır tek Tunkı-
ye var
Benım zavallı Muslumanım, Ataturk'e duşman-
lıklaTurkıye'de laıklığe savaş açmış
Zavallı Muslumanım benım, sen tum İslam dun-
yasında Aydınlanma Devrımı'ne ve laık devlete
savaş açtıkça ıflah olamayacaksın'
Başını kaldırmak ıstedıkçe, başına vurup eze-
cekler senı, ayaklannın altına alacaklar, Kuresel-
leşen dunyada ıkıncı sınıf ınsan olmaktan kurtu-
lamayacaksın
1
Yazık sana benım zavallı Muslumanım
Şehır hayatı zor Onlar ıçın daha da zor.
Lütfen kotu muamele gormelerıne ızın vermeyın
Hayatlarını biraz olsun renklendirin. (212) 265 77 32/35 S H K D
SAHİF5IZ HAf'"'
1
'"'
KORUMA r