Katalog

30 ARALIK 2002 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA J\_ LJ I_j J. U J \ kuRur(5 cumhuriyet.com.tr 15 Önemli festivallerin büyük ödülleri çoğunlukla eski kıtanın temsilcilerine gitti Sinema Avrupa'ya dönüyor % ^ GAMZE AKDEMtR 2002 "de sınemada kutsal direnişlere geçtık, 11 Ey- lüPde gözlenmızı Amen- ka'yaçevırdik, kızıl ejderler- den ürktük, deha ıle şızofre- nı arasında gidıp geldık, ıtı- raflar edildı, yazgımızı hıç- bıryerde aradık. bır yüzüğün gücüne hıçbinmız ulaşama- dık. Siyahlı adaralarla fantas- tik yolculuklara çıktık, Ara- rat'a tırmandık, kanatlı uy- garhklara yükseldık. kanlı pazarlarda ürktük. Amenkan sıneması yine Amerikan si- nemasıydı. Ne bır eksik ne bır fazla. 11 Eylül saldınsının ardın- dan daha çok destansı kahra- manlara sanlan Amenka fe- laket fılmlen dönemıni kapa- tacağa benzer. Romantik, ge- nlım ve kahramanlık oyküle- nnin at başı gıttığı yedıncı sa- natta festıvallerde daha çok fark edılen Avrupa fılmlenn- dekı artış ıse sevındıncıydı. Slyahların üstünlüğü 74. Akademi Ödülleri do- layısıyla sınemanın sıyasetle flörtü çok konuşuldu. 'Akıl Oyunlan'yla En Iyı Erkek Oyuncu Oscar'ını ıkıleyece- ğıne kesın gözüyle bakılan Russell Crowe'un ödülü 'tlk Gün'deki performansıyla Denzel VVashington'a kaptır- ması Oscargecesinin sürpnz- lenndendı. Halle Berry'nin de 'Monster's BalT ıle En tyı Kadın Oyuncu Ödülü'nü ka- zanması ıse sıyah sanatçılann galibıyetını perçınledi. 'Yii- züklerin Efendisi: Yüzük jp'Magdalene Sisters Eylül saldınsının ardından daha çok destansı kahramanlara sanlan Amerikan sineması 2002'dedeticari üstünlüğünü konıdu. Avrupa filmlerindeki artış ise sevindiriciydi. Kardeşliği'nin (Peter Jack- son) 13 dalda aday olması o- lay fılme akademının de ka- yılsız kalmadığını ıspat ettı. Dört dalda Oscar alan filmın ıkincı bölümü 'Yüzüklerin Efendisi-İki Kule' de yılın sonlanna doğru göstenme girdi. 55. Cannes Film Festivali Amenkan Musevı Kongre- sı'nın Fransa'dakı Yahudı karşıtı saldınlar dolayısıyla boykot çağnsıyla olaylı baş- ladı. Festıval yönetıcılen, Atom Egoyan'ın Türkıye'de tartışmalar yaratan fılmı 'Ararat'ın bır Ermenı soykı- nmı filmı değıl, sadecc bir kımlık araştırması olduğunu düşündüklennin altını çızdi- ler Altın Palmiye'nın 'Piya- nist'e (David Lynch) gıttığı festivalde dijital kamerayla çekilmış dört filmin göstenm olanağı bulması önemli bır gelışmeydı Yonetmen Zeki Demirkubuz'un 'îtiraf ve 'Yazgf fılmlen, Belli Bir Bakış bölümünde yanştı. Açılış 'Frida'yla yapıldı 59. Venedik Film Festiva- li'nın açılışı Meksıkalı res- sam Frida Kanlo'nun yaşa- mını konu alan 'Frida' (Ju- lia Taymor) fılmıyle yapıldı 21 filmın yanşıığı festivalin Uluslararası Yarışma bölü- mü jünsıne ılk kez bir Türk, Yeşim Ustaoğlu seçildı. Al- tın Aslan'ı 'Magdalene Sis- ters'ın (Peter Mullan) aldı- ğı festivalde En lyi Kadın Oyuncu Ödülü'nü Julianne Moore'un ('Far From He- aven') kazanması ıse sürpriz olarak nıtelendı. 52. Uluslararası Berlin Film Festivali bu yıl Avrupa fılmlen öncülüğünde dünya sınemasının, Hollywood hü- kümranlığına başkaldınsı olarak yorumlandı. Türkıye'den sadece 'Aç Kurtlar'ın (YılmazCüney) gösterildiğı festivalin açılışı 'Heaven' (Tom Tkyvver) fil- mıyle, kapamşı ıse 'Büyük Diktatör'ün (Charlie Criap- lin) yenı kopyasıyla yapıldı. Altın Aslan'ı "Bloody Sun- day' (Paul Greengrass) ve 'Spirited Away' (Hayao Mi- yazaki) kazandı Bu yıl hal- ka kapalı özel bır bölum olan Avrupa Film Marketi'nde de 30 ülkeden 100 kadar şir- ket fılmlennı pazarladı. Tür- kıye'den SESAM Film Pa- zarlama Şırketı'nın katıldığı markette 'Amen' (Costa- Gavras), 'Laissez-Passer' (Bertrand Tavernier) ve '8 Kadın' (François Ozon) fılmlen büyük ılgı gördü. '26. Montreal Film Festi- vali'nde sanatsal ağırlıklı Av- rupa fılmlen çoğunJuktaydı. Sıyasal ve toplumsal konula- ra eğılen fılmlerin yanı sıra 11 Eylül trajedısı gıbi top- lumsal depremlen anlatan belgesel nıtelıklı yapıtlar su- nuldu. Türkıye'den 'Büyük Adam Küçük Aşk'ın da ıHandan İpekçi) katıldığı festnalde 'Hiçbiryerde' (^Tayfun Pırselımoğlu) Jün Özel Ödülü'nü kazandı. Sop- hie Marceau ılk yönetmenlik denemesı 'Bana Aşktan Söz Et' ıle En Iyı Yonetmen Ödü- lü'nü aldı. Altm İskender paylaşıldı 43. Uluslararası Selanik Film Festivalinde 160 film göstenldı. Yanşmalı bölüm- de bu yıl Türk filmı yoktu. Ikı Türk fılmı 'Yazgı' ve 'Hiçbiryerde' Balkanlar'a Bakış bölümünde yer aldı. Altın İskender Japonya ve Tayland'a gıttı Odülu payla- şan 'VVoman of VVater' (Hi- denori Sugimori) ıle 'Bliss- fully Yours'un (Apichat- pong VVeerasethakul) yanı sıra 'The Cuckoo' (Alesan- derRogozhkin). 'TheKite' (Aleksei Muradov) ve 'Lil- ya 4- Ever' (Lukas Moodys- son) ılgı gören filmlerdı. Açılışı The Lovers of San Fernando (Peter Torbiörns- son) filmıyle yapılan 4. Sela- nik Belgesel Film Festiva- li "ne Türkıye, Ankara Üni- versıtesı'nden 6 öğrencının ortaklaşa yönettığı ve Halfe- tı antık kasabasının Bırecık Barajı sulannın altında kal- masını anlatan 'Suyla Yiten' fılmıyle katıldı. Denzel VVashington'ın En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını, Halle Berry'nin de En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ını kazanması siyah oyuncuların zaferiydi. Çokyıldızlar söndü Ödülü kazananlarOscar Ödülleri: En lyi Film: 'Akıl Oyunlan' - En Iyı Yonetmen Ron Ho- ward ('Akıl Oyunlan') - En lyi Erkek O y u n c u . D e n z e l VVashington ( î l k Gün") - En lyi Kadın Oyuncu: Halle Berry (•Monster's Ball') Cannes Film Festivali: Altın Palmi- ye. 'Piyanist' (Davıd Lynch) - En lyi Yo- netmen Im Kwon-Taek('Resim\e Ka- dın Sarhoşu') ve Paul Thomas Ander- son ('Punch-Drunk Love') - En 1yı Er- kek Oyuncu: Olhier Gourmet ('Oğul") - En tyı Kadın Oyuncu: Kati Qutinen ('Geçmişı Olmayan Adam') Venedik Film Festivali: Altın Aslan Peter Mullan ('Magdalene Sisters') - En Iyı Yonetmen Ödulu Lee Changdong ('Oasis') - En tyı Kadın Oyuncu: Julian- ne Moore ('Far From Heaven' - En Iyı Erkek Oyuncu Stefano Accorsi ('Un Vıaggıo Chiamato Amore') Berlin Film Festivali: Altın Aslan Paul Greengrass ('Bloody Sunday') / Hayao Miyazaki ('Spirited Away') - En lyi Yonetmen: Otar Iosseliani ('Pazar- tesı Sabahf) - En Iyı Kadın Oyuncu: Hal- le Berry ('Monster's Ball') - En Iyı Er- Montreal'de Jüri Özel Ödülü'nü kazanan Tayfun Pirselimoğlu. kek Oyuncu: Jacques Gamblin ( Laıs- ser-Passer') Montreal Film Festivali: En lyi Yo- netmen. Sophie Marceau ('Bana Aşk'tan Sozedın') - En Iyı Kadın Oyun- cır Maria Bonnevie ('Ben Dına'yım') / Leyla Hatemi (Terk Edilmiş Istasyon') - En Iyı Erkek Oyuncu: Alexi Çadov ('Savaş') - Jün Ozel Odülü: 'Hiçbiryer- de' (Tayfun Pırselımoğlu) 1917 doğumlu sinema ve tıyatro oyuncusu Paul Hubschmid. Ber- lin'de 84 yaşında öldü. Fritz Lang'ın yönettiği 'Bengal Kaplanı' ve 'Hin- du Mezarlığı' fılmîeriyle tanman Hubschmid ünlü müzikal 'My Fair Lady'nin Almancaya uyarlamasında da rol almıştı. 'Blow' filmiyle tanınan 38 yaşında- ki yonetmen Ted Demme 15 Ocak'ta Los Angeles'ta öldü. Yonetmen Jonat- han Demme'ın yeğenı olan Ted Dem- me en son 1996'da 'Beautiful Girls' adlı filmi çekmiştı. Dev yonetmen Billy Wilder, 96 ya- şında Beverly Hills'teki evinde 28 Mart'ta yaşama veda etti. 1933 'te Hit- ler'in güçlendiğı Almanya'daki gazete- cılik kariyennı bırakarak Berlin'den Holiyvvood'a taşınan Wilder'ın unutul- maz yapıtlan arasında 'Çifte Tazmi- nat', 'Sunset Bulvan', Yaratılan Adam', Bazılan Sıcak Sever', 'Gar- soniyer' gibi filmler yer alıyor. Amerikalı yonetmen John Fran- kenheimer, 72 yaşında Los Angeles'ta yaşamını yitirdı. New York doğumlu yönetmenın önemli yapıtlan arasında 'Alcatraz Kuşçusu', 'Casuslara Karşı' gibi filmler sayılabılir. Asıl adı Maria Christina Jurado Garcia olan Meksikalı oyuncu Katy Jurado 5 Temmuz'da 74 yaşında yaşama veda ettı. Jurado'nun önemli filmleri arasında'Boğa Güreşçisi ve Hanımefen- di' (Budd Boettıcher), 'Kahraman Şerif (Fred Zinnemann), 'Kınk Mızrak' (Edward Dmytryk), 'Barabbas' (Richard Fleischer) başlıcalan. Amenkalı oyuncu Kim Hunter 11 Eylül'de New York'ta yaşama veda ettı. 'İhtiras Tramva- yı' oyunu ve fılminde Stella Kovvalski rolüyle tanınan Hunter'ın önemli filmleri arasında may- mun makyajıyla oynadığı 'Maymunlar Cehen- Sinemanın büyük kayıplarından Richard Harris. nemi'ninyanı sıra 'ÖIüm-Kalım Savaşı' ve 'Ya- bancılar Evlenince' savılabılır Alman oyuncu Marianne Poppe 23 Ekim'de 93 yaşında yaşamını yitirdı 'Falsche Bewegung' (1975), 'Ten Little Indians' (1966), 'Der Schats im Silbersee' (1962) Hope'un oynadığı başhca filmler. trlandalı tiyatro ve sinema oyuncusu Richard Harris, Londra'da öldü. Son olarak Harry Pot- ter ve Felsefe Taşı' fılminde 'Profesör Dumblo- dore' rolünü canlandırmıştı. Çek yonetmen Karel Reisz Londra'da 76 yaşın- da öldü."Yeni Dalga' akımının öncülennden olan yonetmen, 'Sevişme Günleri', 'Fransız Teğme- nin Kadım' gıbi sinema tarihinde klasikler ara- sında yennı alan birçok yapıma imza attı. RLMOR Film Festivali • ANKARA (ANKA) - tstanbul'da 2-9 Şubat tanhleri arasında 'kadın öykülennı' beyazperdeye taşıyan filmlerin göstenleceği 'FfLMOR Film Festivali' düzenlenecek. Sinemayla uğraşan kadınlann oluşturduğu FİLMOR ve 'Uçan Süpürge' ıle 'Kadın Kültür ve tletişim Vakfı' işbirlığiyle düzenlenen etkinlik kapsamında göstenlecek fılmlerin kopyalannı, 1972 yılından bu yana kadınlar hakkındaki bağımsız filmlenn yapımmı, dağıtımını ve tanıtımını yapan Women 'Makes Movies' sağlayacak Festivalde, aralannda Iran, Bosna, Çin ve Kanada gıbi pek çok ülkeden örneklerin olduğu 25 yapım ızleyıciyle buluşacak. Gösterimler ise ücretsiz olarak Bilgı Üniversitesi ve Fransız Kültür Merkezi'nde yer alacak. 'Runavvay', 'Hıdden Faces', 'Made In Indıa, 'Bullets For Breakfasf. 'Gırls Like Us', Nu Shu: A Hidden Language of Women In Chına', 'The Films of Martha Colburn', 'Calling The Ghosts', 'Reconstruction', 'Sisters In Resistance', 'Senonta Extravida" etkinlikte gösterilecek fılmlerden bazılan. İnternet Canavarı'nm • Kültür Senisi - Muharrem Buhara'nın yazdığı ve Türkıye Iş Bankası Kültür Yayınlan tarafından basılan 'Internet Canavan' ısımlı çocuk kıtabı IBBY (Internatıonal Board on Books for Young People) tarafından Uluslararası Onur Listesi'ne alındı. Merkezı Isvıçre, Basel'de bulunan IBBY, 1956 yılından ben dünyanın çeşıtlı ulkelerinde yayımlanan çocuk kıtaplan arasından uluslararası jürinın seçtığı yazar, çızer ve çevirmenlerden oluşan onur lıstesını yayımlıyor. Yazar olarak 'Internet Canavan' kitabıyla Muharrem Buhara'nın, çizer olarak Zeynep Bassa'nın (Sihırli Yüzük, Kültür Bakanlığı Yayınlan), çevirmen olarak da Ülkü Tamer'ın (Harry Porter / Felsefe Taşı, Yapı Kredı Yayınlan) yer aldığı 2002/2003 Onur Listesf nde Türkıye ılk kez yer aldı. IBBY yetkılılennın verdığı bılgıye göre, Onur Lıstesf ne alınan kıtaplar Uluslararası fuar ve seminerlerde tanıtılacak ve dünyanın önde gelen kürüphanelerinde kalıcı eser olarak yer alacak Ttesimli Dünva' Yunancada • Kültür Servisi - Nedim Gürsel'in Can Yayınlan 'ndan çıkan 'Resimlı Dünya' adlı romanı, Fransa ve Almanya'dan sonra Yunanıstan'da yayımlandı Gürsel, yayıncısı Elenika Grammata'nın davetı üzerine Atina'ya giderek romanını basına tanıttı. Roman, Doğu-Batı uygarlıklannın kesişme alanında yer alıyor, ancak uygarlıldar çatışmasını değıl, kültür ve sanat ılışkılerinı anlatıyor. Yunancaya tercümesım Ta Nea gazetesının Istanbul muhabın Frango Karaoğlan'ın yaptığı roman hakkında Yunanıstan'dakı Ta Nea ve Elefterotıpıa gazetelennde olumlu eleştınler yayımlandı. 'Resımli Dünya' Nedim Gürsel'in Yunancaya çevnlen altıncı kıtabı. Yazann gezi yazılanndan oluşan 'Güneyin Seraplan" adlı kıtabı da Mayıs 2003'te yine Elenika Grammata Yayınevi tarafından piyasaya çıkanlacak. Cahit Zarifoğlu şiir yarışması • Kültür Servisi - Şaır Cahıt Zanfoğlu'nun ailesının girişımıyle başlatılan şıır yanşmasının son baş\ r uru tanhı 1 Şubat 2003 olarak belirlendi. Yanşmaya 2002 yılı içınde ilk kez yayımlanan şiır kitaplannın yanı sıra kitap bütünlüğündeki dosyalar katılabilecek. Yanşmanınjürisi Rasim Özderören, Erdem Beyazıt, Turan Koç, Abdullah Uçman, Enis Batur, Alim Kahraman ve Cevdet Karal'dan oluşuyor. Yıl içınde aynca Zanfoğlu'nun anısına yayımlanması beklenen bır kitap da bulunuyor. Şaınn edebi kışıliğının anlatılacağı kitapta aynca yazar, sanatçı, araştırmacı ve eleşrirmenlerin de görüşleri yer alacak. Perihan Savaş İBŞT'de • Kültür Servisi - Penhan Savaş 33 yıllık bır aradan sonra. sanat yaşamına başladığı Istanbul Büyükşehir Belediyesi Şehır Tıyatrolan'na gen döndü. Sanatçı. şu sıralar provalan süren, Robert Thomas'ın yazdığı, Nedret Denizhan'ın sahneye koyduğu 'Sekiz Kadın' adlı oyunda rol alıyor. Ülkemızde halen filmi de gösterilen oyunda Savaş, cinayet şüphelilenmn başında gelen, öldürülen adamın tutkulu eşini canlandınyor. Savaş. ıkı yıl önce de Yayla Sanat Merkezi'nde sahnelenen 'Buzlar Çözülmeden" adlı oyunda rol almıştı İFSAK'a yurtdışından ödül • Kültür Senisi - Fotoğraf sanatı alanında düzenlenen 'Hasselbland Austrian Super Circuıt' yanşmasının bu yıl dıa dalında düzenlenen 'Dünyanın En lyi Kulübü' ödülünü İFSAK kazandı. 105 ülkeden 44 bın fotoğrafın yer aldığı yanşmanın fotoğraflan Avusturya, Almanya ve Isveç'te sergilenecek.