Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 ARALIK 2002 CUMARTESİ 14 KULTUR [email protected] Yoğun geçen 2002'nin ardmdan müzik dünyasma kısa bir yolculuk... ereketlibirfestivalyılı• Ülkemizin müzikseverleri, özellikle festivaller açısından oldukça yoğun bir yıl geçirdi. Sayısız organizasyonun yapıldığı ve dünya çapında birçok müzisyenin konuk olduğu etkinlikler, bu konuda belirgin bir gelişmenin belirtisiydi. MURAT BEŞER tnsan koca bir yılda, köprünün al- tından ne kadar çok su aktığını, an- cak geriye dönüp baknğında anlıyor. Öncelikle son günlennı yaşadığımız 2002 'de müzik dünyastna damga vu- ran şey şüphesiz, internet üzerınde- kı ücretsiz paylaşım ve korsan CD'run sektörde yarattığı krizdi. CD satışla- n tüm dünyada düşerken Türkıye 'de de yerli CD fiyatlannın aşağı çekil- mesıne ragmen 500 bini geçen albüm sanşı olmadı (kaset CD ayn). Yabancı CD'lerin pastadaki dilimi inceldı ve yılın başlannda yüzde 7 olan bu oran, 5'ekadardüştü. Yerll malında durum Ühan Şeşen, "NelerOhıyor Bize?" ile tıcan başan yakalarken Sezen Ak- su "Şarla Söyiemek Lazun" ile şa- şaalı günlerinden uzak bir görüntû çiz- di. Prestijli firma Kalan, vıl boyu ka- liteli işlere ımza attı; Aşık Veysel, "Süryanfler" ve Zeki Müren'in 1955- 63 arası radyo kayıtlannı gün ışığı- na çıkaran albüm bunlardan bazıla- n. Alternatif şirket Ada, 4 Okay Te- miz, Nilöfer Akbal"ın "Raye", Meh- met GüreK'nin "Odanıdaki Yolcu- luk", Buzuki Orhan'dan "Devri Alem" gibi albümler çıkardı. Picca- tura'nın, 6 CD'lik "TürkMüziğiBes- tekârlan Serisi" ve Güvercın Mü- zik'in Erdal Erzincan albümü "AI Mendfl* göze çarpan işler oldu. Ru- hi Su ekolünden Ufiık Karakoç'un, "Ömrüm Aynhknr", Ihsan Özgen'ın kızı Neva Özgen'in, ilk solo çalış- ması "Legacy", "Grup Çığ'ın "Ni- da" ve Onur Akm'ın "Seni Aşka Yazmah"sı ilginç çahşmalardı. Bu arada halk müziğinin ikı devi uzun süren sessızliğı bozdu. ArifSağ, 6 yü- dan sonra çıkardığı "Dost Yaras" ve Sabahat Akkiraz, ikı yıl sonra adına yakışır bir bıçımde gen döndüğü "Lamekan" ile hayranlannı sevindir- di. Nev, ılk çahşmasını Aura etike- tiyle yayımlarken Doublemoon (Nu- moon), MercanDede'nin "Nar"ı ve iki tlhan Erşahin projesi ile dikkat çekti: "Harikalar DıyarT ve "Love Trio". Dansmüzlfllâleml! "Lale Devri"nı kapayan Clubbing müziği, yıl boyu ıruşini sürdürdü; sa- yısız club'da event'ler düzenlendi, ünlü DJ'ler geldi. Laurent Garni- er'nın, Hed Kandi'nin ve Hacien- da'nın şovları akıllarda kaldı, ama club müziği önümüzdeki yılda düşü- şünü sürdürerek yerini yenı eğlence anlayışlanna bırakacak gibi görünü- yor. Bir üzücü gelişme; Red Snap- per dağıldı. Yeni Dünya tarafından dağıtılan Gotan Project ve Panjabi Mc, tstik- lal Caddesı'nı çınlatırken, öne çıkan mekânlardan Babylon, önemli ko- 1) Diana KraH 2) Chariie Haden ve Pat Metheny, 3) Replikas, 4) Dee Dee Bridgewater, 5) Suede, 6) Zeki Müren, 7) Sabahat Akkiraz, 8) Dave HoDand, 9) Gotan Project Rock ve diğerleriTürkçe rock kisvesi altında, büyük şirketler için arabesk türevi müzik yapanlar bu yıl da varlıklannı sürdürürken bir avuç yüz akı müzisyen olağanüstü çabalarla albüm çıkarmayı başardı. "Kafi", gıtarcı Akuı Ekles'in ve Pb Müzik'üı ilk albümüydü. Kazını Koyuncu'dan "Viya", Işığm YansımasTnın "\erde EDerto?", Arto Tunçboyacryan & Armenian Navy Band'ın "Aile MuhabbetT. Replikas 1 ın ikıncı çahşması "DedenıhT. Beat Bazaar ve Heavy Metal grubu Almoranın ilk albümü "Gates Of Tüne" nitelikli çahşmalar olarak dikkat çektiler. Türkçe hip-hop müziği belirgin bir büyüme yaşadı; Barikat grubu tarafından düzenlenen 2. Hip-Hop Oscar'lan sahiplerini buldu; Ceza'nın Med-Cezir albümü yılın en iyi Türkçe hip- hop albümü ödülünü aldı. hip-hop albüm yayımlama şampiyonu Zihni Müzik oldu. Roxy müzik günlerinin yedincisi yapıldı, Istanbul, Nardis isimli bir caz kulübüne kavuştu. Orhan Kahyaoğlu, Büknt Ortaçgü üzerine yazdığı "Ayn Düşmüşüz Yan Yana" adlı kitabını yayımladı. Kerem Görsev, çocuklara klasik ve cazı sevdirmek arnacıyla "Resktance" adlı çalışmayı kızına adadı. Önder Focan. Türk standartlannı yorumladı: "A La Turca". Anjeüka Akbar, "Dört MevsinTı solo piyanoya uyarlarken Meral Güneyman, "Nostaljia"da klasik ile cazı harmanladı. Los Paşaros Sefaradis, sinagog ilahilerinden oluşan tt Zemirot"u yayımlarken Sony Musıc, 4 CD'den oluşan Yunan müziği seti ile ilgi çekti. Ülkemizde müzik konusundaki önemli bir adım da IKSV'nin nisan ayında internet portalını açmasıydı: www.lstanbuldostlan.org nuklar ağırladı: festival organizas- yonlannın dışında, JackyTerrasson, James Hardvvay, Evan Parker, Bad- marsh & Shri, Zuco 103,Wagner Pa, Roy Hargrove, Orishas, Fila Brazü- lia, Omar Sosa, Maharaja, Mkh Ger- ber, Azynıuth, Mouse on Mars, Ed- die Pabnieri ve Jah VVobble gibi isım- ler bu mekânda müzikseverlere zevk- lı anlar yaşattı. Festivaller ve zlyaretçller 2002, festivaller ve konserler açı- sından bereketlı bir yıldı \e bunla- nn en önemlisı tKS V tarafından dü- zenlenen 9. Uluslararası îstanbul Caz Festivah ıdi. Müzıkseverler, Direc- tions In Music, Charlie Haden & Pat Metheny, Gonzalo Rubalcaba, Chıck Corea, Bılly Cobham, Roy Haynes. Esbjörn Svensson Tno gibi caz dev- lerının yanı sıra Marianne FafthnıiL, Morcheeba, Stereo Mc's gibi caz dı- şı ısimleri izleme olanağı buldu. Re- amonn, Calexko, Lamb, The Not- wist, Tetepopmusic ve Muse'un ka- nldığı H2000'inheadliner'ı Suede'di. Manu Chao, Gotan Project ve State Of Bengal' in konuk olduğu Efes Pil- sen Summer Fest, Patricia Barber, Cleveland VVattkiss, Jimi Teoor, NOs Petter Molvaer, Arto Lindsay gibi önemli ısimlen ağırlayan 12. Ak- bank Caz Festivali, Azucar Moreno üe Hevia'yı getıren Yapı Kredi Sa- nat Festivali, Jason Moran, Randy Brecker, Mike Stern ile göz kamaş- tıran 8. Uluslararası Eskişehir Mü- zik Festivali, 30. Uluslararası Mü- zik Festivali, 13. Efes Pılsen Blues Festıvali, Ingiüz Modern Müzik Gün- len diğer iyi etkinlikler oldu. Iş Sanat, yıl içinde Cesario Evora, Dee Dee Bridgevvater. Marilvn Ma- zur, Bang-On-A-Can, Jacques Lo- ussier Trio ve Richard Gaüiano & MfchelPortal'ı ağırladı. Poziüf, 13. Yapraklar dökülürkenBu yıl özellikle caz dünya- sı ağır kayıplar verdi; kıdem- li basçı RayBrown 77 yaşın- da yaşamını yitirdi. Vokal cazın teyzesi Rosemary Clo- oney74'ünde, şarkıcı Mari- on Montgomery 67? sinde ve piyanist Mal\Valdron 77'sin- de kansere yenik düştüler. Vibrafonu caza kazandıran lionel Hampton, 94 yaşuıda hayata gözlerini yumdu. Yi- ne kanserden ölen Sweet gru- bunun davulcusu Mick Tiıc- ker 54, pop şarkıcısı Esme- ray ise 52 yaşındaydı. 81 yaşındaki caz şarkıcısı Peggy Lee, îngiliz folkçu Lonnie Donegan ve Louis Armstrong'un 79 ya- şındaki emektar bas- çısı ArveD Shaw, kalp krizi geçirerek yaşam- larını yitirdiler. The Who'nun basçısı John Enrnistleve Lovin Spo- onful'un gitarcısı Zal Yanovskyde rock cami- asının acı kayıplan oldu. Hip-hop'ın efsane is- mi Jam Master Jav'ın öldürülmesi camiayı sarstı. Bu sahrlan yazar- ken gelen son haber, punk asisi Joe Strummer'ın kalp krizi geçirerek ha- yata gözlerini yumduğunu bildirdi. Hayat bulanlar Ölümünün 16. yılında Ruhi Su, Ruhi Su Kültür Sanat Vakfı tarafın- dan çıkanlan özel bir CD ile anıldı. Sony Music Türkiye'nin, Banş Manço'ya saygı niteliği taşıyan kar- ma albümünde Türk popunun seç- kin isimleri, sanatçının eserlerini yo- rumladı. 1965-68 yıllan arasında yapılan Al- tuı Mikrofon Yanşması'nın eserleri, DMÇ tarafından 3 CD'de toplandı. MFÖ, yıllar sonra tekrar sahne alır- ken 1960'lann efsane grubu Mavilşık- lar, yeni bestelerden oluşan bir albüm çıkardı. Bu arada yerli plak şirketleri- ne bir yenisi eklendi; DMC, Allaturca adlı bir alt şirket oluşturdu. doğum gününü efsane grup Sun Ra Arkestra'yı Babylon"a getırerek kut- ladı. Gitarcı John Abercrombie, ar- dından da Antonio CartosJobim Pro- ject, CRR'de unutulmaz konserler verdiler. Udi Richard Hagopyan do- ğumunun yüzüncü yıldönümünde ülkemizi ziyaret etti. Noir Desir"in Maslak Venue'de, Yunan gıtarcı Ma- kis Abüantis'in Park Orman'da, He- avy Metal grubu BBnd Guardian'ın Bostancı Kültür Merkezi'nde ver- dıkleri konserler, meraklılan tarafın- dan büyük ılgı gördü. Önemli olaylar ve albümler PaulMcCartney, Ingiltere'nin ilk mılyarder pop sanatçısı "umı anı''nı ahrken aynı ülkenın ılerici müzis- yenlerı, Amerika"nın Irak'a karşı dü- zenlemeyi planladığı müdahaleye karşı bir kampanya başlath. TheDo- ors ve The Potice konser ıçin tekrar toplanacağını açıkladı. Nor\'eçli ikili Rö>"ksopp ilk albü- mü u MetodyA.M.""ve Notnist "Ne- on Golden" ile dünya çapında ün ya- kaladı. Chemkal Brothers, "Come Wîth Us" ile müzığındekı rock ton- lannı arrhnrken Moby "18" ile ha- yal kınklığı yarattı. Bekleneni vere- meyen diğer albümler Cassandra Wibon'dan "BeDy Of The Sun", Di- ana KralTdan "Lrve in Paris", Bru- ce Springsteen'den "The Rismg", Pri- mal Scream'den "Evil Heat", David Bowieden "Heaten" olurken Mari- anne Faithfufl dan "Kissin Tune", PeterGabriel'den "Up", Eivind Aar- set'den "Light Extrack"ı ve Nfls Pet- ter Molvaer'den *NP3"ü \ r asatın üze- nne çıkamadı. EM1 ile rekor rakama kontrat imzalayan Robbie VViHiams'la bırlikte "Conie Awa> Wth Me"yle NorahJones, "TheEminemSboVla Eminem ve "In The Sun"la Jane Monheit, üzerine büyük oynanan isimlerdi. Tori Amos "Scarlet's Wdk"la, DJShadow*PrivatePress''le ve Ttaıo Maas "Loud" ile çıkış ya- kaladı. Rubin Steinerın "VVunderbar Drei"yi, Jacky Terrasson'ın "Smi- te"ı Jason Moran "Black Stars" ve "Modernistic''ı müzıkseverlen epey heyecanlandırdı. Saygın caz dergısı Downbeat'in 67. okuyucu anketi sonuçlandı. Kurt Elfing(erkek vokal), Cassandra Wil- son (bayan şarkıcı), Da\e Holland (caz sanatçısı, caz albümü, akustık caz grubu ve akustik bas), Antonio Car- los Jobim (Hall Of Fame), BhıeNo- te (en iyi caz markası), Gary Burton (vibrafon). Don Byron (klarnet), Pat Medıeny (elektnk caz grubu), Min- gus Big Band (big band), Dave Do- uglas (trompet ve kompozitör), Ste- ve Turre (trombon), VVavne Shorter (soprano), Phfl VVoods (alto). Sonny Roflms (tenor), James Carter (bari- tone), Jîm HaJl (gıtar), Ste\« SwaDow (elektnk bas), BradMehldau (pıya- no), Jimnrv Smith (org) ve Roy Hay- nes (davul) dallannın en iyi ısimleri oldular. Aynca her ne kadar bizi pek ilgilendirmese de bu yıl yapılan 44. Grammy Ödülleri'nde, U2, Alicia Keys, Outkast, Neüy Furtado, Tori Amos ve Aaliyah ödülleri kaptı. 2003'ün de en az 2002 kadar bere- ketli bir müzik yılı olması dileğiyle... [email protected] SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK Zamfir'in Ustalığı Gürer Aykal'ın Yönetim Başarısı 2002 yılının Aralık ayı konserlen arasında unutul- maz bir müzik şölenı yaşadık. Gürer Aykal yöneti- minde Borusan istanbul Fılarmoni Orkestrası'nın "Yeni Yılı Karşılama Konserlen" geleneği kapsa- mındakı bu muzik olayında dünya çapında bir sa- natçı sayılan panflüt ustası ünlü virtüöz Gheorghe Zamfir'i kendisine uyum içinde eşlik eden Boru- san Istanbul Filarmoni Orkestrası'nı yöneten ulus- lararası değerde şef Gürer Aykal'ın parlak başansı ile izledik. Orkestrada baş kemancı gorevinı Pelin Halkacı Akın üstlenmişti. Gheorghe Zamfir'in kendı bestesı olan "Büyük Ru- men Rapsodisi"nı, "panflüt" çalgısının tum ınce- liklenni hem duygusal. hem teknık nitelikler açısın- dan inanılmaz bir virtuozlük ustalığıyla kullanarak ku- laklan aynı zamanda gozleri etkileyen Zamfir'den din- lemek her zaman bulunmaz bir olanaktı.. Zamfir'in 1983 yılında bestelediğı bu Rapsodi özellikle Ru- men müziği ezgilennin karakterini taşıyor. Bazen duygusal, bazen coşkulu, bazen teknik bolümleri içe- ren, 28 dakikalık bu boyutlu beste, Zamfir gibi bir soliste de teknik üstünlüklerinı gösterme olanağını veriyor. Bu beste Laurence Forster yönetiminde seslendirılerek kaydı Philıps prodüksıyonu tarafın- dan dünyaya tanrtılmış.. Gheorghe Zamfir Roman- ya'nın Galesti kentınde doğmuş. Müziğe, babası- nın kendisine verdıği bir "banjo" çalgısıyla başla- mış. Müziğe yatkın olan annesı de onu cesaretien- dirmış. 14 yaşında Galesti Müzik Okulu'nda akor- deon derslerı almış. Sonra Bükreş Müzik Konser- vatuvarı'nda panflüt, pıyano, armoni, orkestra şef- liğı derslen tle muzik eğitıminı geliştirmiş. 1968 yı- lında orkestra şefi olarak konservatuvarı bitirdiği halde, kariyerini panflüt solıstüğine karar vermiş. Romanya'nın tanınmış halk orkestrası olan Ciorcil- la'nın hem şefi, hem panflüt solisti olmuş. Zamfir Ro- manya, Rusya, Çın, Bulgarıstan, Polonya, Yunanis- tan ve diğer ülkelerdeki konserlerinde özellikle Ro- manya müziğini tanıtma ve yayma amacına yönel- miş. Gheorghe Zamfir geniş repertuvan içinde "et- nik, popüler ve klasik" müzik tühenne kendi ge- leneksel ve kışısel foımuyla yorum kazandırmak amacına önem veriyor... Zamfir Avrupa, Amerika. Kanada ve diğer turne- lerinde hem konserleri. hem geniş ilgi uyandıran muzik yapımlan (prodüksıyon) ile hem klasik ve çağ- daş bestecılenn, hem de James Last, John Lennon, P. McCartney, Elton John, Billy Joel gıbı unlu mü- zısyenlerın bestelerini de seslendiriyor. Bu konserin programında, Gürer Aykal'ın çok ba- şanlı yönetimiyle Borusan Istanbul Filarmoni Or- kestrası aynca Isveçli bestecı H. Alfven'ın "Isveç Rapsodisi (Midsommarvarka No. 1, Op. 19)" ad- lı bestesinı, Türkiye'de ılk çalınışı olarak seslendir- di. Isveç halk ezgilerini hem geleneksel biçimleriy- le, hem çağdaş formları ile içeren bu rapsodi ilginç- ti. Konser, Viyanalı besteci Johann Strauss'un (1825-1899) dünyaca bilınen popüler bestesi "Ma- vi Tuna Valsi Op. 314"ün. tüm melodik, romantik, ritmik ve coşkulu orkestrasyon formu içinde Gürer Aykal'ın bilınçli ve deneyimli yönetim yorumlayışı ile geniş ilgi uyandırarak son buldu. JUoin, tîyatro sahnesfcıe dönüşüyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara'yla özdeşleşen binalardan 'Akün Sineması', 10 Ocak'tan itibaren Devlet Tiyatrolan'na (DT) katılarak 'Akün Sahnesı" olacak. Akün Sahnesi, 10 Ocak'ta, DT'nin 'Ghetto' adlı oyunuyla perdelerini açacak. Mevsim sonunda uygun bir projeyle yeniden tiyatro bınası olarak düzenleneceği bildirilen Akün Sahnesi'nde, 24 Ocak'tan itibaren ise 'Benerci Kendini Niçin Öldürdü' adlı oyun sahnelenecek. Perdelerini ilk kez dönemin en ünlü filmi 'Hababam Sınıfı' ile 27 yıl önce açan Akün Sineması, 23 Mayıs'ta perdelerini yine aynı filmle kapatmıştı. Sinema binası Devlet Tiyatrolan Genel Müdürlüğü'nce yeni bir tiyatro sahnesi olarak kullanılmak üzere kiralanmıştı. Ppoüof da1 Att( Sanat Ohnca' I Kültür Senisi - Profilo Alışveriş Merkezi, 31 Aralık'a dek 'Atık Sanat Olunca' adlı karma resim, heykel ve yerleştirme sergisine ev sahipliği yapacak. Şişli Belediyesi ve Seta Geri Dönüşüm Sanayj AŞ'nin katkılanyla 'Yeşil Adımlar Çevre Örgütü' tarafından düzenlenen sergiye, 14 sanatçı, çeşitli atıklar kullanarak ürettığı yapıtlanyla katıhyor. Sergı, toplumda çe\Te bilincı oluşturabilmek, evsel atıklann geri kazanımını görsel yolla artırabilmek amacını da taşıyor. Sergi kapsamında, 28-29 Aralık tarihlerinde 11.00 ve 14.00 saatlerinde 'Çocuk Atölyeleri' de yer alacak. - Pearl Jam- Riot Act (Sony) - Audioslave- Audioslave (Sony) - Barbara Streisand- Duets (Sony) - Jennifer Lopez- This is Me... Then (Sony) - Craig Chaquico- Shadow And Light (EMT) - Govi- Mosaico (EMI) - Lewis Parker- It s AU Happennig Now (EMI) - Nick Carter- Now Or Never (EMI) -Sash-S4!Sash!(EMl) - Barry Adamson- The King Of Nothing Hill (EMI) - Queens Of Stone Age- Song For Deaf (Universal) - Mark Knopfler- Ragpicker's Dream (Universal) - Bent It Like Beckham- O.S.T (BMG) - George Winston- Night Divides The Day (BMG) - Phfl CoIKns- Testify (Warner Bros-Balet) - Eric Clapton- One More Car, One More Rider (Warner Bros-Balet)