Katalog

-OKASM 2002 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA JJİİŞ H A B E R L E R [email protected] 11 Rısya yasakları oıayladı • vIOSKOYÂ(AA)- Ruyadabasına sınrlamalar getıren ve antteıör operasyonlannı eletiımeye yasak koyan yast, Pariamento'dan geçi. Parlamento'nun alt kaıadı Dumada daha öncs. üst kanadı Fecferasyon Konseyi'nden de cün geçen yeni yasa, basnın, "antiterönst ope"asyonlanyla ilgili habırlennin ıçeriğınin nasi olacağını"' dilztnliyor. Protestolara neden olan yasaya göre, insa.ilann hayatını ve operasyonu tehlikeye düştrebilecek haber yapüamayacak, operasyon eleştirilmeyecek. Yunan jettePinden taciz • ANKARA (Cunıhuriyet Biirosu) - Genelkurmay, Rodos Adası'nın güneyinde deniz karakol görevı yapan Türk uçağına, iki Yunan uçağının tacizde bulunduğunu açıkladı. Genelkurmay, tacizin Ege'de yol açabileceği olumsuz sonuçlann ilgili makamlara iletildiğini bildirdi. Genelkurmay dün yaptığı açıklamada. 11 Kasım'da Rodos Adası'nın güneyinde karakol görevi yapan CN-235 tipı Türk uçağınm Yunanistan'a ait iki F-16 savaş uçağı tarafından taciz edildiğini bildirdi. New York polisi yayılıyon • NEWYORK(AA)- ABDnın New York kenti polisi. terörle savaş cephesini genişleterek, gelecek yıldan itibaren Avrupa ve Ortadoğu'da ofisler açıyor. New York Emniyet Müdürlüğü. 11 Eylül saldınlannın planlandığı Londra ve Hamburg kentleriyle, Uluslararası Polis Örgütü Interpol'ün merkezinin bulunduğu Fransa'nın Lyon ve Israil'in Tel Aviv kentlerinde temsilcilikler kuracak. New York pohsinin Endonezya ve Mısır'da da birer ofis açmayı planladığı kaydedildi. Küba'ya BM'de rekor destek • NEWYORK(AA)- BM Genel Kurulu. ABD'nin 1962 den bu yana Küba'ya karşı uyguladığı ambargoyu kaldırmasını bir kez daha isteci. Karar, rekor sayıda ülketarafindan kabul edıldı. Yaptınmlann kaldınlmasını öngören karar tasansı, 4 çekimser ve 3 aleyhte oya karşı 173 oylakabuledıldi.ABD, tsraıl ve Marshall Adaan, aleyhte oy kulkndı. Genel KuruFa 1991den beri her yıl sundan karar tasansı. ilk kez bu kadar çok ülke taraEndan kabul edildi. Mayrak 4. sıpada • A M S T E R D A M ( A A ) -HcJanda'da 22 Ocak'ta yapLacak erken genel seçınlere, Işçi Partisi milhtvekili Nebahat Albiyrak, parti listesinin 4. srasından aday olacık.16 Kasım'da kesnleşecek olan listeie, Albayrak'ın üst sıralırda yer alması, büyüt başan olarak yonınlanıyor. BM belgesinde KKTC'nin toprak oranı yüzde 28.5'e düşürülüyor. Dışişleri ve Genelkurmay haritalan inceliyor Kıbnsharitalanmercekaltnda• Antlaşmanm yürürlüğe • girmesiyle Maraş ve Güzelyurt da dahil olmak üzere 90 gün içinde topraklann iade edilmesi öngörülüyor. Belge toplumsal yaşamda da büyük değişiklikler içeriyor. Buna göre sözgelimi 20 Temmuz kutlanmayacak. Resmi dil Türkçe ve Rumca, kullanım dili de Ingilizce olacak. SERKANDEMİRTAŞ ANKARA-Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'ın taraflara sunduğu çözüm belgesinin aynntılan bel- li olmaya başladı. Annan'ın belgesine ek- lenen seçenekli iki haritaya göre de Kıb- ns Türklerinin yüzde 35.7 olan toprak oranı yüzde 28.5'e düşürülüyor. Toprak sorunu, Türk taraftndaki iki önemli kay- gı unsurundan binni oluşturuyor. Dışiş- leri Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ile birlikte, haritalan değerlendiriyor. Annan'ın sunduğu belgeye eklenen ha- ritalann ilkinde toprak oranı yüzde 28.5'e iniyor. tkincisinde ise yüzde 28.6'ya dü- şürülüyor. Kıbns Türklerinin bırakması istenen topraklar arasında Güzelyurt ve RUM BASININA CÖRE 73 KÖY RUM TARAFINA VERİLECEK LEFKOŞA (AA) - BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın sunduğu belgenin içeriği ve haritalar, Rum basınında geniş şekilde yayunlanıyor. Haberlerde, KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı ile Rum Milli Muhafiz Ordusu'nun dağıhlacağı, çokuluslu güç geleceği, Türk ve Yunan askerinin adada kalacağı, mal mülk tazminatlannın, 1974 fiyatlanyla bugünkü enflasyon üzerinden hesaplanacağı belirtiliyor. Haberlere göre haritalarda Gazimagusa'nın (özel bir rejime sahip olacak ve muhtemelen ortak devletin kontrolünde bulunacak olan limanı hariç) ve Güzelyurt'un (kentin kuzeye bakan deniz bölgesi hariç) köylerinden bazılannın iadesi öngörülüvor. Haritalarda, Karpaz'daki Maruni köyleri "Asomatos" (Ozkan), "Şfflura'' (Yılmazköy) Rum tarafina venliyor. Ük haritada "Ay Triada" (Sipahi), "Yahısa" (Yeni Erenköy), Dipkarpaz-Apostopolos Andreas'ı içine alan özel bir bölge oluşturuluyor. Bu bölge idari açıdan Rum idaresinde bulunacak. Dtinci harita Karpaz'ı içermiyor, bunun yerine Pile, "Lunnia" (Mormenekşe) "Prastio" (Dörtyol) ve Dillirga bölgelerinde düzenlemeler öngörülüyor. Her iki haritada da Mesarya bölgesi, "Kithrea" (Değirmenlik) hariç Rum tarafina dahil ediliyor. "Luridna" (Alancdar) ve diğer kanşık ohnayan Türk köylerini Türk bölgesiyle bağlayan hatlar oluşturuluyor. Antlaşma yürürlüğe girdikten sonra 90 gün içinde iade edilecek toprak, Rum idaresine verilecek. Her ilri haritaya göre de 80-85 bin Rumun geri döneceğini yazan Rum basını, KKTC'deki 73 köyün Rum tarafina iade edileceğini belirtiyor. Maraş da var. Dışişleri Bakanhğı'nın de- ğerlendiımeleri sınır değişimlerinin Kıb- ns Türk kesımine olası toplumsal ve stra- tejik etkilenni belirlemeye dönük olarak ya- pılıyor. Toplam 75-80 bin Kıbns Türkünün yerlerinden edilmesinin büyük bir sosyal soruna neden olacağını öngören Dışişleri, adı geçen köy ve kentlerin stratejik açıdan da önemli olduğunun altını çiziyorlar. Türk nüfusunun büyük kısmı iki halkı ayıran Yeşil Hat'ta yakın konuşlu. tki hal- kın eskiye oranla birbirlerine daha yakın yaşamaya başlamalanna yol açacak bu ge- lışmenin ileride Ortadoğudaki olaylan anımsatacak sonuçlardoğurabileceği en- dişesi var. Dışişleri, haritalar üzerindeki değerlendirmesini Genelkurmay ile bir- likte yürütüyor. Adada Türk Silahlı Kuv- vetleri'nin 30 bine yakın askeri bulunu- yor. Kıbns Türklennin bırakacağı top- raklann ileride ne gibi güvenlik sıkıntı- lan yaratabileceği de araştınlıyor. Genelkurmay: Reddetmeye gerek yok Raporun birer kopyası ile yapılan ön de- ğerlendirmeler, Cumhurbaşkanlığı, Baş- bakanlık ve Genelkurmay'a da gönderil- di. Genelkurmay'ın ön değerlendirmeler ışığında, "EKmizin tersiyle reddetmemizi gerektiren bir belge değü" görüşünü ge- liştirdiği öğrenildi. Ancak Türk tarafının temel değerlendirmesini KKTC lideri Ra- uf Denktaş'ın cumartesi günü adaya dön- mesinin ardından Ankara ya da Lefkoşa'da yapılacak geniş katılımlı bir zirvede belir- lemesi bekleniyor. Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkilinin. "Belgeyi inceledikçe ne ka- dar kompleks olduğunu göriiyoruz" tanı- mını yaptığı belge, sosyal yaşamda da ay- nntılı değişiklikler öngörüyor: • Devletin adı Kıbns olarak değişece- ği için her iki taraf da KKTC ve Kıbns Cumhuriyeti tabelalannı değiştirecek. Ül- kenin yeni bayrağı olacak. Bayrağı 2 ta- raf birlikte belirleyecek.istenen topraklar arasında Güzelyurt ve anımsatacak sonuçlardoğurabileceği en- gerektiren bir belge değD" görüşünü ge- raf birlikte belirleye KKTC Başbakanı Eroğlu, plana yanıt vermek için BM'den süre istendiğini söyledi Denktaş'ın 'toprak' rahatsızhğı • Belgede taraflann dini bayramlan- nı kutlamalanna ilişkin ifadelere yer verildi. Belgede Hz.Muhammed'ın do- ğum gününün kutlanması yer ahyor. • Zafer bayramlan kutlanamayacak. Her iki taraf da 1974 harekâtını anım- satan olumlu-olumsuz tüm anıt ve hey- kelleri sökecek. • Kurulacak devletin resmi dili Türk- çe ve Rumca olacak. Ancak kullanım dili olarak Ingilizcenin de benimsen- mesi öngörülüyor. • Ders kitaplannın tamamen değiş- mesi öngörülüyor. Her iki toplumun bir- birlerini düşman olarak görmemeleri için yem yetişen nesillere dönük bir eği- tim sistemi uygulanacak. Takvim de netieşti Annan belgeyle ilgili, 18 Kasım'a kadar taraflardan "Belgeyigörüşebinriz" açıkla- masını bekliyor. BM gözetiminde yapıla- cak görüşmelerin ardından Kopenhag Zir- vesi'nin başladığı gün olan 12 Aralık'ta ku- rucu antlaşmanın imzalanmasını amaçla- yan Annan, aynntılann 28 Şubat'a kadar bitirilmesini, antlaşmanın son halinin 30 Mart'ta Türk ve Rum kamuoylannın refe- randumuna sunulmasını öngörüyor. Annan, 16Nisan'daAB'yegirişantlaş- masının yeni Kıbns devleti temsilcisin- ce imzalanmasını planlıyor. Dış Haberler Servisi - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakanı Derviş Eroğhı dün, çözüm planına ya- nıt vermek için sürenin yetersiz olduğunu belirterek Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekrete- ri Kofi Annan'dan süre istendi- ğini açıkladı. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ıse Türk tarafinın, planın toprak dağılnnıyla ilgi- li bölümünden memnun olma- dığını açıkladı. KKTC Bakanlar Kurulu, dün Annan tarafından sunulan çö- züm planını değerlendirdi. Eroğ- lu, Bakanlar Kurulu'nda sadece değerlendirme yapılacağını, ba- zı görüşlerin olacağım, ancak şu anda bunlann açıklanması noktasında olmayacaklannı kay- detti. Eroğlu, toplantıdan sonra bir ka- rar açıklanmayacağını söyledi. An- nan'a yanıt vermek için pazartesi gü- nüne kadar süreleri olduğunu belir- ten Eroğlu, "bu sürenin az olduğu dikkate aluıarak Annan'dan daha r eçirdiği kalp ameliyatından sonra bir buçuk aydır New York'ta bulunan Rauf Denktaş, Annan planının toprak dağılımıyla ilgili bölümünden memnun değil. planın her iki taraf için de olum- lu ve olumsuz yanlan bulundu- ğunu kaydetti. Denktaş şunlan söyledi: "Planın, özdlikk toprak konıısunda çok önemli yanlan var. Hiç sanmryorum ki taraflardan biri, toprak konusuyla ilgili nok- talardan memnun ofcun. Sorunun bu kısmına. insani bir yaklaşımla ve son40 yılda Kıbns'ta meydana gelen devrim açısından bakaca- gK. Kıbns'ta hiçbir şeyofanamış gi- bidavranamaz veherşeyi eski ha- line getiremezsiniz." Bu arada, KKTC'nin 19. kuru- luş yıldönümü bugün törenlerle kutlanacak. Törende Denktaş New York'tan konuşma yapacak. Rumlar kabul etti RÎTÎK DÖNEMDE MESAJ Özkök'ten adaya anlamlı ziyaret • KKTC'nin 19. kuruluş yıldönümü kutlamalanna TSK en üst düzeyde katılıyor. fazla süre istendiğini"* bildirdi. Geçirdiği kalp ameliyahnın ardın- dan bir buçuk aydır New York'ta bu- lunan Denktaş önceki gün, Türk tara- fının BM planının toprak dağılımıy- la ilgili bölümünden memnun olma- dığını açıkladı. Denktaş, "Hiçbir ta- rafin memnun olduğunu sanmıyo- rum" dedı. Türk yetkililerle yaptığı BM planını değerlendirme toplantısın- dan çılaşında, Türk ve Rum gazete- cilerin sorulannı yanıtlayan Denktaş, Kıbns Rum Yönetimi BM'nin adada çözüm metnini kabul etti. Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı Yannakis Kasulides, BM Genel Sekreteri Ko- fi Annan' ın çözüm planının müzake- relere zemin oluşturmasına "evet" diyeceklerini açıkladı. Ecevit: Yoğun müzakere gereldyor 'İlk kez bir BM belgesinde KKTC'ye Rum kesimiyle eşit olarak yaklaşılıyor. Türk asker sayısının azaltılması ve KKTC'den arazi alınması ile ilgili bölümler kabul edilemez' ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Başbakan BülentEcevit, BM Genel Sekreteri Kofî Annan'ın sunduğu Kıbns planının kesinlikle üzerinde gö- rüş alışverişinde bulunulabilecek bir metin oldu- ğunu belirtirken "Planda, bir aşama yapümış ama bu yeterBdeğU" dedi. Ecevit. "Ük defa BM'nin bir belgesin- de KKTCyeGü- ney Kıbns Rum Yönetimi ile eşit olarakyaklaşınyor. Ancak, adadaki Türk asker sayısının büyük öl- çüde azaltıhnası ve KKTC'den arazi alınması ik ilgili bölümler kabul edilemez. Ybğun müzakere gerekiyor" dedi. Ecevit, NTV'de yaptığı açıklamalarda, "ha- cimH bir metin" olarak nitelediğı planı gözden geçirdiğini söyledi. Planın ortaya getiriliş tar- zından rahatsız olduğunu vurgulayan Ecevit şunlan söyledi: "Plan, Türldye'de seçim ortamı devam eder- ken hazuiandı. TBMM toplanmış degiL hükü- met kurulmuş degiL Kıbns somnunun iki önem- li unsurundan biri olan SayınRauf Denktaş, has- ta ve Nevv York'ta. Böyle bir ortamda 7 gün için- de öngörüşlerinizi bildirin ve çahşmalar 30 gün sürsün deniliyor. Bu çok büyü k bir haksızhk. En azmdan Denktaş'ın göreve başlaması beklenme- BydL" Ecevit, plana ilişkin olumlu görüşlerini ve kaygılannı şöyle aktardı: *GKRY lideri Glafkos Klerides ve Denktaş arasında Kıbns ile ilgili görüşnıeler başla- dığuıda, Türk tarafından bahsedilmiyor- du, devlet olarak. Ük defa Genel Sekreteri AVRUPA BİRLİCİ'NİN ÇOK ACELESİ VAR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, AKP'nin kuracağı yeni hükümetin Kıbns ile Avnıpa Güvenlik ve Savunma Politikası fAGSP) konulannda nabzuıı ölçmek için bugün Ankara'ya geliyor. Solana'nın yeni hükümet kuruhnadan ve BM'nin Kıbns planı değerlendirilirken yapacağı ziyaret rahatsızlık yarath. AB ise Solana'nın yeni seçilen liderlerin daveti üzerine Ankara'ya geleceğini ve Erdoğan ile görüşeceğini açıkladı. AB, 12-13 Aralık'taki Kopenhag Doruğu öncesi Kıbns ve AGSP konulannda baskısını arttınyor. Solana, AKP'nin bu konulara bakışını öğrenmek ve Kopenhag Zirvesi'ne kadar her iki konuda çözüm beklentisini iletmek üzere bugün Ankara'ya geliyor. Dışişleri kaynaklanysa, yeni hükümetin kurulma çalışmalannın bile henüz başlamadığına işaret ederken AGSP konusunda ilerleme beklenilen NATO'nun 21 Kasım'daki Prag zirvesi tamamlanmadan, Kıbns değerlendirmelerinin de sürdüğü bir dönemde aceleye getirilmiş ziyaretten duyduklan rahatsızhğı iletti. Bugün Recep Tayyip Erdoğan ve danışmanlan ile bir araya gelecek olan Solana'nuı, Dışişleri yetkilileri ile de görüşmesi bekleniyor. Kofi Annan'ca hazuianan bir BM belgesinde ild tarafa eşjtolarakyaldaşınyor. Bu olumlu. Ama kay- gı verici unsurlar da var. KKTC'den büyük ölçü- de arazi ahnmak isteniyor. Bunun, Türk nüfusu göz önünde tutulduğunda 150-160 bini bulduğu anlaşürvor. Bu tabii KKTC tarafından kabul edi- lebflir bir durum değil. Diğer bir unsur da garan- törlük sıfam la Kıbns'ta bulunan Türk askerleri- nin sayısı önemli derecede azalübnak isteniyor. Bu da içimize sindirebileceğimiz bir durum değü." Ecevit, iki devletin aralannda uzlaşma yolun- da ciddi adımlar atabileceğini, ancak bunun önün- deki başlıca engelin AB olduğunu söyledi. AB'nin yürürlükteki anlaşmalara karşın KKTC dışarda kalsa bile GKRY'nin ayn devlet kurma hakkını kabul etmek istediğine işaret eden Başbakan Ece- vit. "O baknndan snanbJarla karşüaşümava de- \'am edilecek. Ciddi a\ nlıklar var. Bunlann ciddi olarak ele alınması gerekiyor'' diye konuştu. AKP: Sınır düzenlemesi olabilir AKP yönetimi, "adada snur düzenlemesi konu- sunun tartışümasına" yeşil ışık yaktı. AKP'nin dış ilişkilerden sorumlu Genel Baş- kan Yardnncısı Yaşar Yakış, Ital- ya yolunda yaptığı açıklamada, "Bizim için ounazsa olmaz sayılan hükümran eşitüğıdir. Hükümran eşitliğinden sonra diğer konular konuşulur" dedi. Denktaş'ın, "Toprakkonusu is- tedigimizgibideğfl" dediğini anım- satan Yakış. "KuzeyKıbns'ta snur düzenlemesi yapıbnası o kadarzor ki" dedi. Yakış, bir gazetecinin, "Peki çözüm sürecinde snurdüzen- lemesi söz konusu olabilir mi" so- rusuna, "KKTC isterse olur. Yal- nız stratejik bazı bölgeler hariç. KKTC buna onay verirse biz ra- hatsız ohnayız" yanıtım \erdi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-AKP Genel Baş- kanı Recep Tayyip Erdo- ğan'ın Cumhurbaşkanı Ra- uf Denktaş' ın sağlık sorun- lannı gerekçe göstererek zi- yaretini askıya almasına karşm Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral H3miÖzkök bugün KKTC'ye gidiyor. Türk Silahlı Kuvvetle- ri 'nin (TSK) KKTC 'nin 19. yıl kutlamalannda en üst düzeyde temsil edilmesi, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın taraflara sundu- ğu planın görüşülmesi ve AB'nin Rum kesimine iliş- kin karan öncesınde önem taşıyor. Serter ile görtişecek Genelkurmay Başkanı Orgeneral Özkök, temas- larda bulunmak ve KKTC'nin 19. kuruluş yıl- dönümü törenlerine katıl- mak amacıyla bugün ada- ya gidecek. Orgeneral Özkök, ziya- retinin ilk gününde Denk- taş'a vekâlet eden Meclis Başkanı Zeld Serter ile gö- rüşecek. Özkök, KKTC'nin kuruluşunun 19. yıl dönü- mü kutlamalan kapsamın- da yann gerçekleştirilecek törenlere katılarak Anka- ra'ya dönecek. Erdoğan gitmedi Seçimlerden birinci ola- rak çıkan AKP lideri Re- cep Tayyip Erdoğan, Türk dış politikasının gelenekle- ri ve Dışişleri'nden gelen uyanlann da etkisiyle ilk dış ziyaretini KKTC'ye yapmayı planlamıştı. An- cak Erdoğan, Denktaş'ın sağlık sorunlannı gerekçe göstererek KKTC ziyareti- ni askıya aldı ve ilk ziyare- tini ttalya'nın başkenti Ro- ma'ya dün gerçekleştirdi. Kıbns'ta yaşanan sıcak gehşmeler su-asında Genel- kurmay Başkanı Orgeneral Özkök'ün adaya yapacağı ziyaret önem taşıyor. KKTC'nin geçen yıl ger- çekleştirilen 18. yıl kutlama törenlerine yalnızca Hava Ku\ r vetleri Komutanı Or- general Cumhur Asparuk katılmıştı. UNANBASINI: AB BASKIYAPTI KKTC'nin kadeıi Erdoğan hn elinde MURAT ÎLEM ATİNA - Birleşmiş Mil- letler (BM) Genel Sekrete- ri Kofi Annan'ın sunduğu Kıbns planının Atina'da ya- rattığı yankılar sürerken Yu- nan basını konuya ilginç bir yaklaşım getirdi. Gazetelere göre, yıllardır çözülemeyen sorun bir an- da AfTnin baskısı sonucu çözüm yoluna girdi. Rum kesiminin AB'ye girmesi- nin kesinleşmesinin ardın- dan. bu çerçevenin dışında kalmak istemeyen KKTC'yle, görüşme tarihi almakta kararlı görünen Tür- kiye gerçekleri görmekte geç kalmadı. Gazetelere göre, KKTC ile Ankara'nın metne bugü- ne dek olmadığı kadar olum- lu yaklaşmaları çözüm umutlannı arttıran gelişme- ler. Yunan gazeteleri, çözüm anlamında KKTC'nin ka- derini AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın belirleyeceğini belirtiyor. Çözümün yolu Erdoğan'la devlet arasındaki güç denge- lerinden geçiyor. Erdo- ğan'ın, "Kıbns'uı çözümü, Türldye-AB arasmdaki ge- Kşmelerietkileyecektir'' açık- lamasına dikkat çeken gaze- teler, bu noktada "Erdoğan derin devletten ne kadar et- kilenecektir" sorunusunu soruyor. İmabyorum Gazetelere göre Türk ta- rafı toprak, göçmenler ve mal mülk değişimi konula- nndan rahatsızlık duyarken Rum tarafı dönüşümlü baş- kanlık. karar mekanizmala- nnın yapısı ve mal mülkün geri alınması konulannda çekincelerini ortaya koyu- yor. Uzlaşma halinde 30 Mart 2003 'te adada halkoy- laması yapılacağını yazan gazeteler "Ancak bu tarih- te Rum kesimi AB'yegirmiş olacak" şeklinde imalı bir yorumda bulunuyor.