Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 10 KASIM 2002 PAZAR
8 HABERLERIN DEVAMI
G U N C E L CÜIVEYT ARCAYÜREK
H Baştarafı 1. Sayfada
ğuna oturtmayı deniyorlar. Yargıyı siyasete kanştır-
mayalım rutuklarını unutarak.
Yargıyı siyasete karıştırmak, yapmaya çalıştıkla-
rının yanında solda sıfır.
Başlarında RTE, AKP'nin RP'den bu yana değiş-
rneyen, gelişmeyen kadroları yargı kararlarını ve so-
nuçlarını yok saymanın eşiğinde.
Bir ıki gündür RTE'nin AKP hukümetinde başba-
kan yardımcısı olabileceğine degindik. Siyaset dün-
yasında olup bitenleri aynntılarıyla bilen Deniz Bay-
kal, RTE'nin başbakan yardımcılığına yeşil ışık yak-
tı.
Bu eğilimlerin ses getirdiği gün, RTE başka yöne
dümen kırdı.
Başbakan yardımcılığıyla yetinmeye niyeti yok.
Anayasa 312'den hüküm giyenlerin yaşam boyu
milletvekilı olamayacağını emrediyor mu? Siyasi
Partiler Yasası 312'lilerin partiye üye olamayacağı-
nı, dolayısıyla genel başkan seçilemeyeceğini mi
söyluyor? 109. madde başbakanlığını mı engelli-
yor?
RTE'ye göre bütün bunlar bir avuç palavra. Pa-
lavra olmayan 363 mılletvekili ile anayasayı da Si-
yasal Partiler Yasası'nı da, 109. maddeyi de RTE he-
sabına biçimlemek!
Anayasaya, yasalara uymak mı? Anayasalar, ya-
salar çoğunluğa kurban, AKP'ye, RTE'ye uymalı!
Ulusun tek başına iktidar yaptığı AKP için var mı
başka türlü olanak?
• • •
Yaşam boyu sıyasetten men edilmek çağdışıhk
ise; peki ama, sevimli yalakalar, çağdışılıktan kurtu-
layım derken parlamenter rejimin temel kurallarını
yerle bir etmek, RTE Bey'in ıhtirasını tatmin etmeye
yönelmek, ne ola? AKP'nin olası hareketlerinin ilk
ıpuçlarını vermıyor mu?
Başbakan yardımcılığı ile yetınmeyen RTE için;
anayasanın 76'dan sonra 109. maddesinı "Saşoa-
kan TBMM dışından da atanabilir" veya "Cumhur-
başkanı, başbakanı milletvekılleri veparti genel baş-
kanlan aras/ndan afar" biçimine getirmek...
"Birkişiuğruna" anayasayı, yasalan, rejimin teme-
lini dınamitlemek anlamına gelmiyor mu?
Gelmediği RTE'nin ev hallerinden de anlaşılıyor.
Emine Hanım göstermelik numaralardan oruç aç-
mak için gıttıği gecekonduda "Çok yakında yasak
kalkacak. Eşım başbakan olacak" diyerek karı koca
arasındaki gerçekleri yansıtan söyleşileri aktarırken,
asıl niyetıni de açıklamıyor mu?
Ama RTE'ye kışıye özel anayasa değışikliği soru-
lunca; yiğit, kabadayı, sözü özü bir Kasımpaşalım,
"şahsıyla ılgıli olduğu için sonjyu yanıtlamayı doğru
bulmuyor". Velakin "artık siyasi iradenin sorunudur"
diyor. Siyasi irade dedıği de 363'lük AKP grubu!
Kafa, hiç değişmiyor. Kafa, on yıl Meclis'te çoğun-
luğu eiinde tutan Adnan Menderes'in, DP grubu-
na "istersenız hilafetı getırebilirsiniz" diyen Adnan
Menderes kafasının tıpkı kopyası.
Seçımden büyük çoğunlukla çıkmak, "o kafaya"
göre dilediğı gibı hareket etmek, demokratik parla-
menter rejimin temellerini fütursuzca kendi hesabı-
na dınamitlemek demek!
• • •
AKP'nin imanlı, keskın inançlı yöneticilerinden Bü-
lent Annç; kurnaz mı kurnaz. Sağı solu ürkütmeme-
ye özen gösteren demecınde 109. maddeyle ılgıli
planlan gizlerken, aslında gerçek hedeflerini göster-
dı. "İlk başbakan Erdoğan değil, ikinci isim olacak"
dedi. Oysa demek ıstediği şu: Önce emanetçi, son-
ra RTE!
CHP liderı BaykaPın, RTE'nin gönderdiği özel kur-
yeye "ıcra yetkisinın devredilemeyeceğini" söyle-
mesi parlamenter rejim hesabına rahatlatıcı bir öğe.
RTE yeterli çoğunluğa karşın acaba neden
CHP'den destek arıyor?
Kuşku yok; bugün darzamanda RTE'yi başbakan
yapabilecek yollarda rejımi temelinden sarsacak gi-
nşimin doğuracağı sorumluluğa ortak anyor.
Gıdışata göre bir yenı Menderes, RTE. Dıledığini
yapacağını sanan DP grubu yerıne, AKP grubu!
Ha dün, ha bugun. Kafa değişmiyor!
Tayyip Erdoğan'ın rotası RomaANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - AKP Genel Başkanı Re-
cep Tayyip Erdoğan, Dışişleri
Bakanhğrnın uyanlan sonunda
ilk yurtdışı gezısi olarak yapaca-
ğını açıkladığı KKTC zıyaretini
Cumhurbaşkanı Rauf Denk-
taş'ın sağlık sorunlan nedeniyle
ABD'den dönememesi nedeniy-
le gerçekleştiremiyor.
Erdoğan'ın. Avrupa Birliği
(AB) başkentlerine dönük ziya-
retlerine ise 13 Kasım'da Ro-
ma "dan başlayacağı. 18-19 Ka-
sım günlerinde de Atina ve Mad-
rid'e gideceği bildirildi. Diplo-
matik pasaport çıkanlabılmesi
için kararnameye gereksinim du-
yulduğu. Erdoğan için ise böyle
bir sürecin başlatılmadığı kayde-
dildı.
AKP lideri Erdoğan "ın AB
başkentlerine yapacagı progra-
mın a>Tintılan belli oldu. Buna
göre Erdoğan başkanlığındaki
AKP heyetı, ilk yurtdışı gezisini
13 Kasım'da Roma"ya yapacak.
Erdoğan'ın Roma"da Italya Baş-
bakanı Sihio Berlusconi ile bir
araya geleceği belirtiliyor. AKP
liderinin ikıncı durağı ise Atina.
Atina'daYunanıstan Başbaka-
nı Kostas Simitis ve Dışişlen
Bakanı Yorgo Papandreu ile gö-
rüşecek olan Erdoğan, 18 Ka-
sım"daki bu görüşmesinin ardın-
dan Madrid'e geçecek. Ispanya
Başbakanı Jose MariaAznar ile
19 Kasım'da bir araya gelecek
olan Erdoğan, ikinci tur görüş-
melerim de kasım sonu, aralık
başmda gerçekleştirmeyi öngö-
rüyor.
AKP liderinin bu kapsamda
Almanya, İngiltere ve dönem
başkanı Danimarka'ya gıtmek
istedığı biliniyor. Ancak Cum-
hurbaşkanı Ahmet Necdet Se-
zer'ın de 27 Kasım'da Alman-
ya" ya gidecek olması nedeniyle
Erdoğan'ın Berlin ziyaretinın
gerçekleşme olasılığının az ol-
duğu belirtiliyor.
Erdoğan, Dışişleri Bakanlı-
ğı'nın uyanlan sonrasında ilk
yurtdışı gezisini yapacağını açık-
ladığı KKTC'ye gıdemiyor. KK-
TC Cumhurbaşkanı Denktaş'm
geçirdiği kalp ameliyatının ar-
dından sağlığının henüz adaya
dönecek düzeye gelmemesı ne-
deniyle gerçekleşemeyen ziyare-
tin en kısa sürede yapılacağı kay-
dediliyor. Erdoğan, KKTC'ye 13
Kasım'da gitmeyı öngörüyordu.
Erdoğan'ın Avrupa başkentle-
rine kalabalık bir heyetle gitme-
si beklenıyor. Partinın üst düzey
yetkililerinin yanı sıra seçılmesi
durumunda yeni hükümetın baş-
bakanının da heyette yer alacağı
kaydedilıyor. Dışişleri Bakanlığı
yetkılilennin de kahlacağı heyet-
te bazı sivil toplum örgütlerinin
temsilcilerinin de bulunabilece-
ğı belirtiliyor.
TBMM 14 Kasım'da toplanıyor
AÎVKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yük-
sek Seçim Kurulu'nun (YSK) millerv ekili ge-
nel seçimi kesin sonuçlannı açıklamasıyla
TBMM 14 Kasım Perşembe günü saat
15.00'te toplanacak. YSK, 3 Kasım Pazar gü-
nü yapılan milletvekıli genel seçimi kesin so-
nuçlannı dün açıkladı. YSK bundan sonra
milletvekillerine ilişkın yasal süre ıçınde ya-
pılacak itirazlan görüşerek karara bağlaya-
cak. Kurul, baş\-unılan haklı bulması duru-
munda milletvekıllerinin mazbatasını iptal
edebilecek.
YSK'nin kesin sonuçlan açıklamasıyla TB-
MM 14 Kasım Perşembe günü saat 15.00'te
toplanacak. Bu birleşimde 22. dönem millet-
vekilleri ant içerek görevlerine başlayacak-
lar. En yaşlı milletvekili olan CHP'li Şükrü
Elekdağ'ın başkanlığında toplanacak olan
genel kurul, başkanlık divanının oluşumu için
çalışmalanna ara verecek. Anayasada yapılan
son değişıklikle TBMM başkan adaylan,
Meclis'in toplandığı günden itibaren 5 gün
içinde başkanlık dıvanına bıldirilecek ve baş-
kan seçimi. aday gösterme süresinin bitimin-
den itibaren 5 gün içinde tamamlanacak.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in
ant ıçme törenının ardından başbakanlık için
görevlendırme yapması bekJeniyor.
Kesin sonuçlan açıklayan YSK Başkanı
Tufan Algan, yüzde 34.29 oy olan AKP'nin
363, yüzde 19.38 oy alan CHP'nin 178 mil-
letveİcılliğı elde ettiğini. yüzde 1 oy alan ba-
ğımsızlardan 9'unun da TBMM'ye girmeye
hak kazandığını söyledı. Seçimlerin kesin so-
nuçlannın 85 seçım çe\Tesi itibanyla alındı-
ğını kaydeden Algan, Türkıye genelınde ba-
rajı geçen AKP'nin 10 milyon 770 bin 704,
CHP'nin 6 milyon 87 bın 120. bağımsızlann
ise 314 bin 251 oy aldığını bildirdi.
ABD 'ye Irakprotestosu
İnsan Haklan Derneği üyesi bir grup dün Sultanahmet'te
ABD'nin olası Irak operasyonunu protesto etti.Ankara'da da
üniversite öğrencileri, Yüksek Öğretim Kurulu iie ABD'nin
olası Irak operasyonunu protesto ettiler. "Özgür Eğitim Plat-
formu" adıyla Toros Sokak'ta toplanan öğrenciler. Sıhhıye
Köprüsü üzerinden Abdi tpekçi Parkı'na kadar yürüdüler.
Yürüynş sırasında, "EmperyaBst savaşa hayır"\ "ABD elini
bölgemizden çek", "Film değil seyretme, savaşa izin verme"
yazılı dövizler taşıyan öğrenciler, "YÖK'e hayır", "ABD as-
keri olmayacağız" sloganlannı attılar. (Fotoğraf: AA)
AL GÖZÜM SEYREYLE/IŞIL ÖZGENTÜRK
Bir On Kasım
y
da genel durum
• Baştarafı Arka Sayfada
Devam edelim, yani şimdi Türk halkı
gerçekten dığer partıleri cezalandırdı
mı? Yanı bu ülkede sosyologlar ne yapı-
yor bilmıyorum ama.. benim çok net
gördüğüm bir şey var. Türk halkı her za-
manki kurnazlığıyla şöyle düşündü:
Kardeşim bu dınıbütün olmayan partiler
bize çok az şey koklatıyorlar, galiba şu
dinıbütün olduğunu söyleyen AKP bıze
hem daha çok şey koklatacak hem de
öbür dünyadaki yerimız bir güzel hazır
olacak. yani AK Partı'ye oy verenin hem
kesesi dolacak hem cenneti garantılene-
cek.
Bu arada biz solcularda acayip bir
üzüntü. Sol oylar öylesine az ki, hani in-
sanın dilı varmıyor ama.. bu sol partile-
ri hep birlikte kapatmak ve bir on yıl hiç
açmamak gerek, diye düşünüyorum. Ne-
denıni açıklayacağım, şimdı şu muhte-
rem halkımızı, ezilen kahramanlanmızı
bıraz rahat bırakalım ve bekleyeüm. Na-
sıl olsa AK Parti hepsınin karnını doyu-
ramayacak ve çikolatanın tadını bir ke-
re tadan çocuklar cennetin bu dünyada
olduğunu düşünecekler. Ve işte o zaman
Türkiye'deki sola sıra gelecek. On yılda
saklanıp hiç göriilmemiş olduğundan
bütün sol söylem yeniden hiç söylenme-
miş gibi gündeme gelecek ve emın olun
oylar çığ gibi sola akacak. Gülmeyin, bu
böyle olacak, yaşarsak hep birlikte gö-
receğiz.
Başından beri biliniyor ki, Türk halkı
hayal etmeyi sevmez. Bızzat yaşayarak
görür ve anlar. Tıpkı küçük çocuklar gi-
bi. Gelın biz de şu muhterem halkımızı
bıraz kendi halıne bırakalım ve bekleye-
lım.
Irak'a karşı savaşacak mıyız? Hiç kar-
şı çıkmayalım, bırakalım, savaş olsun.
Türk askeri savaşa girsin.. ne zaman ki,
bırer ikişer başka birileri için dövüşen
gencecık çocuklann cenazelen kapılann
önüne gelir, belki o zaman bir şeyler olur.
Tıpkı Amerika'da Vıetnam Savaşı'nda
olduğu gibi. Bir kural sanki, ınsanlar acı-
yı hıssetmezlerse değışmiyorlar. Kendı-
lerrnı ve yaşadıklan dünyayı sorgulamı-
yorlar. Sadece insanlan değil, toplumla-
n da acı değiştiriyor.
Açlık mı var. bırakalım dayanışma,
gönüllü kuruluşlar bu aç kannlan nere-
ye kadar doyurabilecekler? Bekleyelim,
gerçek bir açlık sınınna gelındığinde,
boş tarlalan, ekilmemış ovalan görenler
elbette birbirlerine soracaklar. "Yahu
biz ne yapıyoruz, neden böyle olduk?"
dıye. Şimdiden başladı. Geçenlerde bir
aşevindeyim, yoksullar için mercımek
çorbası çıkacak, ama çıkmıyor, çünkü
artıkTürkiye mercımek üretemiyor, Hin-
distan'dan satın alıyor ve çok pahalı.
Şaka bır yana bütün bunlan yaşama-
mız gerekiyor. Pek muhterem, çıçeği
burnunda milletvekili ve işçilerin baba-
sı olduğunu iddia eden Bayram Meral
diyor ki, "Biz işçimizi disipline ettik.
Krizin önlenmesi için onlardan feda-
kârlık istedik. yaptılar, hiçbir taşkın-
lık olmadı, yani biz Arjantin olmadık."
Yapmayın, Arjantin tabıi olamayız,
çünküArjantınliler ne biralanndan ne de
her yıl yaptıklan tatılden vazgeçmiyor-
lar, biz ise bir tas tarhana çorbası ve bir
dılim ekmeğe kavuşmayı bir nimet sayı-
yoruz.
Bekleyelim bakalım zaman neler gös-
terecek?
Çok özel bir teşekkür:
Hastalığım sırasuıda benden ilgilerini
esırgemeyen bütün yazı dostlanma ve
tüm kadim dostlanma teşekkür ederim.
Aynca iki can dostumdan iki güzel arma-
ğanaldım. Birincisi"BüyükAdam Kü-
çükAşk" adlı fılmini sonuna dek savun-
duğum ve yasaklanmasma şiddetle kar-
şı çıktığım yönetmen dostum Handan
tpekçi, bana geçmiş olsun dıleklenyle
birlikte filminin yasaklanma karannın
Danıştay tarafindan kaldınldığını ve ye-
niden vizyona gireceğım müjdeleyen
çok güzel bir faks gönderdi, can dostum
Can ise bana inanılmaz güzellikle büyü-
lü bır nazarboncuğu getirdi. Göz şeklin-
de, bundan böyle nazarlar o göze gide-
cekmiş. Dilerim öyle olur ve daha uzun
yıllar başınızı ağntınm.
seyreyleisil(a yahoo.com
AB DÖNEM BAŞKANI DANİMARKA'NIN DIŞtŞLERt BAKANI MÖLLER:
Tarih siyasi kriterlere bağlıHaber Merkezi - AB
Dönem Başkanı Dani-
marka'nın Dışişleri Baka-
nı Per Stig MöUer. Türki-
ye'nin, gerekJi siyasi kri-
terleri yerine getirdiğinde
aday diğer ülkelerle aynı
koşullarda ,AB ye tam üye
olabileceğıni bildirdi. Av-
rupa Parlamentosu Baş-
kanı Pat Cox, Kopenhag
zirvesinde Türkiye'ye ta-
rihten daha çok kapılan
açık tutacak söylemlerın
verileceğini iddia etti.
Möller, A\Tupa Kon-
vansiyonu Başkanı Va-
ler\
T
Giscard d'Esta-
ing'inTürkiye'nin üyeliği
aleyhine sarf ettiği sözle-
rin ardından, konuya iliş-
kin dün yaptığı yazılı
açıklamada, 1999Helsin-
ki zirvesinde Türkive'nin
Avusturya Dışişleri Bakanı'mn iddiası
Kopenhag'da tarihyok
VfYANA (AA) - A\-usturya Dışiş-
leri Bakanı Betina Ferrero-VValdner,
"Kopenhag zirvesinde Türkiye'ye
müzakere tarihi verilmeyeceğini"
öne sürdü.
Mensubu olduğu Hıristiyan De-
mokrat eğilimli Halk Partisi'nin Türk
kökenli ada>a Şin'an Eldci'nin bası-
na tamtıhnası amacıyla düzenlenen if-
tar yemeğine katılan Dışişleri Bakanı
Ferrero-Waldner, "Kopenhag zine-
sinde Türkiye'ye AB'ye tam üyelik
için müzakere tarihi verilnıesinin
uygun olmayacağını" ve "birçok
AB üyesi ülkenin de Türkiye'ye mü-
zakere tarihi verilmemesinden yana
olduğunu" iddia etti. Türkıye'nin
"adavlık statüsünün devam etmesi-
nin önemli olduğunu" anlatan Ferre-
ro-Waldner, TBMM'nin temmuz
aymda kabul ettiği reform pakerinin
uygulanmasını dikkatle izleyecekle-
rini bildirdi. Ferrero-Waldner, Kıbns
konusunda da Türkive'nin "daha
açık politikalar izlemesi gerektiği-
ni" söyledi. KKTC Cumhurbaşkanı
Rauf Denktaş'ı "Türkiye'nin iste-
diklerini yapmakla" suçlayan Ferre-
ro-VValdner. "Türkiye'nin Kıbns ko-
nusunda taviz vermesi gerekiyor.
Kuzey Kıbns Türk Cumhuriye-
ti'nin bu konuda bağımsız hareket
etmesi çözümü kolaylaşrırır. Yuna-
nistan ve Kıbns Rum kesimi, Kıb-
ns konusunda daha açık politikalar
izliyor" dıye konuştu.
adavlık karannın alındığı-
m ammsattı. Türkiye'nin
Kopenhag kriterlerinin tü-
münü yenne getirdiğinde
bırlığe üye olabileceğini
kaydeden Möller, Türki-
ye'nin adaylığımn bir son-
raki evresi için aralık
ayındaki Kopenhag zirve-
sine katılan devlet \
r
e hü-
kümet başkanlannın karar
alacağmı belirtti. Möller,
AB'nin bu karar için ha-
zırlandığını da bildirdi.
Avrupa Parlamentosu
Başkanı Cox, 12 Aralık'ta
yapılacak Kopenhag zir-
vesinde, "yeni Ankara
hükümerine ışık verecek
söylemlerde bulunulabi-
leceğini" söyledi. "Tür-
kiye'\i AB'de görmek
için daha gidecek çok y-
ol var" dıyen Cox. şunla-
n sa\ıındu: "Türkiye ile
ilgili bir tahmin yapıla-
maz. Çok açık kriterler
var. Elbette ki Türki-
ye'nin insan haklan, me-
ileni hukuk, azınbk kül-
türü gibi çok hassas bir-
kaç konuda önemli iler-
lemeler kaydettiğini ta-
nımak gerekir."
d'Estaing'in sözlerine tepkiler sürüyor
Haber Merkezi - Avrupa Kon-
vansıyonu Başkanı ve eskı Fransa
Cumhurbaşkanı Valery Giscard
d'Estaing'in. "Türkiye'nin AB
üyeliğine karşı olduğu" \e "Tür-
kiye'nin AB'ye girmesinin birli-
ğin sonu olacağı" şeklindekı açık-
lamalanna tepkiler sürüyor. Fransa
Başbakanı Jean- Pierre Raffarin,
d'Estaing'in, sözlennin "kişisel gö-
riişü olduğunu" belirtti. RafFann
yaptığı açıklamada, " Bu konuda,
prosedüre göre karar alınacak
olan yer Kopenhag'daki dorukta
üye ülkelerin liderlerinden oluşan
Konsey'dir" dedi. Yerel Alman ga-
zetesi Neue Presse de, d'Estaing'in
sözlerini eleştirdi. Gazetenin yoru-
munda, "AvTupa'nın bütünleşme-
si için bu kadar çaba harcayan bir
insan neden böyle şeyler söylü-
yor? Acaba Avrupa kendisi için
ne anlama geliyor? Dini bir top-
luluk mu?" ifadeleri kullanıldı. AB
Komisyonu'nun. "Türkiye'de de-
mokratik bir sistem yapısımn
mevcut olduğuna" ilişkın bir yıl
önce rapor hazırladığına ışaret edi-
len yorumda, "Denetçilerin vardı-
ğı sonuç, Türkiye'nin Avrupa'ya
doğru ilerlediği yolunda. Şimdi
Türkiye'ye kapıyı yeniden mi ka-
patacağız?" denıldi.
G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY
B Baştarafı 1. Sayfada
Mustafa Kemal. benim dünya gezilenmde de Tür-
kiye'den çok uzak coğrafyalarda, hiç tahmin etme-
diğin anlarda karşıma çıktı. Öylesine doğal ve oyle-
sine ka2inmaz bir etkiyle çıktı ki... Bu anları, anıları
çoksıkanımsanm...
1996 sonbaharı... Aynı boylamı paylaştığımız Gü-
ney Afrıka'dayım. Irk ayrımının resmi devlet politi-
kası olduğu dönemler yenı bitmiş. Nelson Rolihlah-
la Mandela devlet başkanlığına seçilmiş. Yenı, da-
ha eşitlikçı anayasanın yaşama nasıl geçeceğı tar-
tışılıyor. Artık, ırk ayrımının ayyuka çıktığı G. Afrika
yok, gökkuşağı ülkesı var... Donemin Türkiye Büyü-
kelçisı Kutlu Ozgüvenç, gazetecilerden üniversite
öğretim üyelerine kadar genış bir kesimle görüşme-
mısağladı...Güney Afrika Üniversitesı öğretim üye-
lerinden Dirk Kotze ile odasında sohbet ediyoruz.
Konu. yenı bır devlet yapısı kurma, uluslaşma olun-
ca Ataturk'e geldi. Türkiye'nin kuruluşunu incelemiş.
Atatürk'le Mandela'nın farklı kişilikler olduğunu söy-
leyınce, "Sızcefarklarneler"diye sordum. "Ço/c"de-
yip devam etti:
"Mandela sembol. Popüler bir lıder. Tüm dünya-
da tanınıyor. Ancak Mandela'nın yepyeni bir ülke
yaratma hedefı olduğu söylenemez. Atatürk sade-
ce ulusal kurtuluş savaşı kazanmış bir asker değil.
Ülke kuran birlider. Benim önem verdiğim biraynm
da şu: Atatürkentelektüel, Mandela değil..."
O an aklıma Dr. Gürbiiz Tüfekçi'nin hazırladığı
"Atatürk'ün Okuduğu Kitaplar" kitabı geldı!
1994 yazı... Guatemala'nın sömürge donemı baş-
kenti Antik Guatemala'dan yeni başkent Guatema-
la City'ye gidiyorum. Üşenmeyip 50 kışılik otobus-
te kaç kışıyız diye saydım, 108 çıktı... Kent merke-
zine geldim. Başkanlık sarayının karşısında yerlıler
çadır kurmuş, eylem yapıyorlar. Ben soru sorduk-
ça, toprağa vurup, "ferrero... terrero..." dıye bağı-
rıyorlar. Toprak demekmış... Çat pat anlaştık. Kimi
yeni ınsanlar geldı. Guatemala'da en büyük toprak
sahibi, American United Fruit Co. Konu konuyu aç-
tı... 196O'lı yıllarda, Guatemalatopraklarının ulusal-
laştırılması için aralarında subaylann da bulunduğu
bir kurtuluş savaşı baştatılmış. Bu harekete şu ad
takılmış:
"Genç Türkler..."
Vatanı sevme duygusu
1995 Ağustos'u... Çin'de, Sincan Uygur Özerk
Cumhuriyetı'nın başkentı Urumçi'deyım... Urumçi,
şirin otlak anlamına geliyor. Sincan Uygur Dışişleri
Kültür Bölumü Şefi Liu Yu-Sheng, Dışişleri Genel
Direktörü Abeydulah Tiyip ve Ekonomi Bölgelerı
Koordinatörü Tang Yi Gai ile sohbet ediyoruz. Sü-
rekli çay, karpuz, üzüm ikram ediyorlar. Saat
10.00'da başlayan sohbetimiz 15.00'e kadar sürdü.
Ortaya her nasılsa kım kimden ne öğrendi diye bir
konu atıldı. Gai, "Kemal" dedi. devam etti:
"Ben Mareşal Mustafa Kemal Atatürk'ü okudum.
Çok şey öğrendim. Büyük ıslahatçı. Atatürk'ün sı-
yasetiyle Türkiye Cumhuriyeti devlet olarak çıktı..."
1998 sohbaharı... Özbekistan'da guzel bır Se-
merkant, Buhara turundan sonra başkent Taş-
kent'teTürkıye'den gelenlerle. Türkiye-Ozbekistan
üzerine her durakta sohbet ettik. llişkilerin bahar
aylarında Ozbekistan yönetimi eski dönemdeki Dı-
şişleri Bakanlığı binasını Türkiye'ye büyükelçilik ola-
rak vermiş... Burada bır Özbek teğmenle röportajı
anlattılar. Teğmen, Türkiye'de asken eğıtım gormüş.
Şöyle diyor:
- Özbekistan'ı seviyorum... Türkiye'yi çok seviyo-
rum...
Bu ne demek diye sorulunca yanıt veriyor:
- Vatanı sevme duygusunu Türkiye'de, Mustafa
Kemal'ın ordusunda öğrendim!
Konu gezi defterı olunca bizde son sayfa yoktur.
Burada noktayı koyalım... Kimı büyük insanlar var-
dır; onları tanımaya başladıkça gözünuzde küçul-
meye başlarlar. Ama Atatürk tam tersı. tanıdıkça
daha çok seviyor, daha çok saygı duyuyorsunuz. Ta-
nıdıkça büyuyen, yıllar geçtikçe güncelleşen Mus-
tafa Kemal'e 10 Kasım 2002'de bir kez daha, bın
kezdahaselam...
ankcum@ttnet.net.tr
Kıbns'ta
sıkıntılı süreç
ANKAR.\ (Cumhu-
riyet Bürosu) - Avrupa
Birliğı'nın (AB) geniş-
lemesi sürecı açısından
büyük önem taşıyan
Kıbns sorununun çözü-
mü konusunda henüz
somut bır gelışme sağ-
lanmaması Ankara'da sı-
kmtı yaratıyor. BM'run
doğrudan devTeye gire-
rek çözüm için plan ha-
zırladığı bu süreçte,
doğrudan görüşmelerin
en önemli aktörlerinden
KKTC Cumhurbaşkam
Rauf Denktaş'ın geçir-
diği kalp ameliyatının
ardından henüz tam ola-
rak iyileşememesi kay-
gılan arttınyor. Türki-
ye'de iktidara gelen
AKP'nin de Kıbns so-
rununun çözümü konu-
sunda Türk dış politika-
sıyla çelişkili açıklama-
Iar yapması, sıkıntıyı da-
ha da arttıran bir unsur
olarak görülüyor.
40 yıllık Kıbns soru-
nunun AB'nin tarihi ge-
nişleme karannı alma-
dan çözümlenmesine
ilişkin uluslararası bas-
kılar artarken yaşanan
gelişmeler, sürecı Türki-
ye açısından sıkıntılı bir
duruma sokuyor. BM
Genel Sekreteri Kofi
Annan'ın Kıbns Özel
Temsikisi Alvaro De
Soto'nun hazırladığı çö-
züm planının birkaç gün
içinde taraflara sunul-
ması beklenıyor. Bupla-
nın. ne konfederasyon
ne de federasyona ben-
zediği, ancak yenı bır or-
taklık de\letinın kurul-
masını amaçladığı kay-
dediliyor.
,Ancak bu süreçte
Denktaş, kalp ameliya-
tmın ardından henüz
tam olarak iyileşemedi.
New York'ta hasta yata-
ğından gelişmeleri takip
etmeye çalışan Denk-
taş'ın gelecek hafta ada-
ya dönmesınin olanaklı
olmadığı açıldandı.
Denktaş'ın doktorlan.
Cumhurbaşkam'nın
2003 başına kadar göze-
tim altında dinlenmesi
gerektiğini kaydediyor-
lar. Ancak Kıbns soru-
nunun, Türkiye-AB iliş-
kileri ve Kıbns'ta buna-
lım yaratmaması için
Kopenhag Doruğu'na
kadar çözümlenmesi ge-
rekiyor.
Türkiye'de seçimın
ardından iktidara gelen
AKP'nin de Kıbns ko-
nusunda yaptığı çelişki-
li açıklamalar sürece
olumlu katkı yapmıyor.
.AKP'nin, BM'nin üze-
rinde çalıştığı çözüm
planının Türk tarafı le-
hine güçlendirilmesi
için etki yapmak yerine
üzennde uzun zamandır
çahşılan resmı polıtika-
lann tersine çrkışlar yap-
mayı tercih etmesi sorun
yaratıyor. AKP hderi
Recep Ta\">ip Erdo-
ğan 'ın Belçika modelini
bir çözüm planı gibi sür-
mesinin yanı sıra tarafla-
nn "fedakârlık" yapa-
cağından bahsetmesi de
dikkat çekti.