Katalog

25 OCAK 2002 CUMA CUMHURİYET SAYFA JliJvUiıU1VJJ. / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Keşçi: Kabuk krıbnalı • Ekonomi Servisi - Sektörsel DernekJer Platformu lcra Kurulu Başkanı Güngör Keşçi, Türk sanayiini, uluslararası sanayi toplumunun bir parçası haline getirmek içın bir araya geldiklerini belirterek "Artık kabuğumuzun dışına çıkmalıyız" dedi. Ekonomı Muhabirleri Derneği Istanbul Şubesi'nin düzenlediği toplantıda, Demir Çelik ÜreticıJeri Demeğı Başkanı Veysel Yayan da sektörûn2001 yılını yüzde 4.5 üretim artışıyla kapattığını, 2002 den tek beklentilerinin de ekonoıruk istıkrarın saglanması olduğunu dile getirdi. Ç kaygıtandırıyor • Ekonomi Servisi - tlaç Endüstrisi Işverenler Sendikası (İEİS) Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, ılaç yokluğundan kaygı duyduklannı, yaşanan belirsizlik nedeniyle piyasadan üretici kuruluşlara talep gelmediğini kaydederek Sağlık Bakanı Osman Durmuş'u uyardı. Eczacıbaşı, yüzde 10'luk iskontonun kaldınlması karannın yarattığı belirsizliğin giderilemediğine işaret etti. KARDBriR'de ödeme kolayhğı • İSTANBUL(AA)- Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret (KARDEMİR) kamuya borclannı yeniden yapılandıracak. KARDEMÎRden borsaya gönderilen açıklamada, şirket yönetim kurulunun dünkü toplantısında, borçların yeniden yapılandınlması ve mali imkân temin edilmesi amaç ve talebiyle kamuya olan mevcut borçlann belli bir süre ödemesiz olarak 5 yıla yayılması konusunda Başbakanlık makamına yazılı olarak başvurulmasına karar verildiği bıldirildi. Canlı yıbnbalığı lıracatı • MUĞLA(AA)- Muğla'da dalyanlardan avlanacak yılanbalıklannın Hollanda'ya ihracına başlandığı bıldirildi. Muğla Kültür Bahkçılan ve Su Ürünleri Yetiştiricilen Derneği Başkanı îlhamı Karadağ, yaptığı açıklamada, ılk partide 8 ton olarak canlı halde yapılan yılanbahğı ihracatının nisan sonuna kadar 40 tona ulaşacağını söyledı. Yapüacak toplam ihracattan 200 bin dolarlık döviz gelin beklediklerini kaydeden Karadag, gelecekte yılanbalığının da kültür balıkçılığı yöntemiyle üretılmesine çalışacaklannı ifade etti. Cumhurbaşkanı'nın bankalara kamudan sermaye aktanmını öngören yasayı imzalaması için IMF öne sürülüyor Çankaya'yaonay baskısıATsKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Reel sektöre des- tek adı altında TBMM'ye sunulan, ancak komisyon- da eklenen düzenJemeyle bankalara kamudan serma- ye aktanmına dönüşen "MaB Sektöre Olan Borç- lann Yeniden Yapdandırd- ması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hak- knıdâ Yasa"yı imzalaması için Cumhurbaşkanı Sezer üzerinde baskı kuruluyor. Yasanın, IMF'nin 2OO2'ye ilişkin ek 10 milyar dolar- lık kaynağı onaylanması için ön koşul olduğu belır- tilerek Sezer'in düzenleme- yi imzalaması sağlanmaya çalışılıyor. Sezer'in bazı maddele- ri geri göndereceği bek- lentisinin ağır basması üzerine Derviş, dün ikinci kez Köşk'e çıktı. Görüşme 1 saat 45 dakika sür- dü. Hükümete de gözdağı 4739 sayılı yasanın, özel- likle kamu bankalan yöne- ticilerine dokunulmazlık zırhı getiren düzenlemesi ile bazı üst kurullarda Sa- yıştay denetimini kaldıran hükmünün iptal edilmesi beklentisi bulunuyor. Ban- kalara kamu kaynaklannın aktanmına ilişkin düzenle- menin de hukuki açıdan in- celendiği belirtiliyor. • Bakan Derviş, Vural Akışık ve BDDK Başkanı Akçakoca'yla birlikte bankalan kurtarma yasası konusunda ikna etmek için Sezer'le görüştü. Cumhurbaşkanı Sezer'in yasayı inceleme süresi 29 Ocak Salı günü dolacak. Derviş, Cumhurbaşka- nı'yla görüşmeden ayrıl- dıktan sonra yaptığı yazılı açıklamayla, bankalara ak- tanm yasasının çıkması ko- nusunda Sezer'e "piyasave uluslararası kuruluşlar" gerekçesıyle baskıyı sürdü- rürken hükümete de vergi üıdirimleri taleplerine kar- şı "gözdağT verdi. Derviş, uluslararası mali kuruluş yöneticilerinin Tür- kiye'ye 2002 'de destekJeri- nı sürdürmelerinin en önemli nedeninin "ekono- mi potitikalanmn kararu- hkla uygulanacağı inancı" olduğunu belirtti: "Ancak, unutulmaması ve alü çizil- mesi gerekir ki, Tüıîdye ekonomisi çok ağır iki mali krizin üzerindeki etkilerini hâlâ atma mücadelesi ver- mektedir. Içinde bulundu- ğumuz dönem, programın başansma uluslararası ma- li kuruluşlann da katkılany- la hme kazandırma imkânı bakımından kritik bir dö- nüm noktası ohışturmakta- dır. Bu dönüm noktasnu aş- mak, ancak ekonomi pofa'ti- kalan uygulamalannda ka- rarfahk ve eşgüdümle miim- kün olabflecektir. Bu neden- lepiyasalarda hissedilen nis- pi rahatiamanın ve geleceğe yöneük iyimser beklentile- rin, ekonomi pofitikalan uy- gulamalarmdaki disipüni zaafrvete uğratmasma mü- saade edilmenıesi, tam tersi- ne bu rahadamayı ve iyim- seıüğihakhzeminlereoturt- mak ve kahcı hale getirmek için kararhhğuı sürdürül- mesi gerekmektedir." Ke- mal Derviş, son günlerde gündemde bulunan vergi in- dirim taleplerine karşı çıktı. Dar getirtiye yok Derviş, dar gelirli ke- J* simlerin göz önünde bu- lundurulması ve gelir da- ğılımında iyileşmenin ekonomi yönetiminin ön- celilderi arasında olduğu- nu, ancak bu düzeltmelerin "kaynak bulundukça yapn labileceğuıi" belirtti. Derviş, "Refah arüşının ve istihdanun baş koşulu, sağhkn büyümedir. Kolaycı veya kana otanası olanaksız çözümler ise sağhkb büyü- me sürecine geçişin önünde- ki en önemli engeMir" de- di.Kamu Bankalan Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık'ın, kamu ban- kalan yöneticilerine doku- nuhnazlık zırhı düzenleme- suıın Cumhurbaşkanı tara- fından gen gönderilmesi olasılığına karşı KOBlleri sıkıştırması hükümette ra- hatsızlık yaratmıştı. DENETDE'DEN SEZER'E RAPOR: Anayasaya aykırı HACER BOYAaOĞLU ANKARA - Devlet Dene- tim Elemanlan Derneği (DE- NETDE), Bankacılık Yasa- sı'nda da değişiklik yapan Mah Sektörün Yeniden Yapı- landınlması Yasası'na ilişkin Cumhurbaşkanı Ahmet .\ec- detSezer'e, rapor sundu. Ra- porda, yasayla kamu banka- lan yöneticilerine getirilmek istenen dokunulmazlık zırhı- nın, anayasanuı eşitlik ilkesi- ne aykın olduğuna dıkkat çe- kildi. "Sorumsuzluk*' için anayasal düzenleme yapıl- ması gerektiğine dikkat çeki- len raporda, kurullann dene- timinden Sayıştay'ın dışlan- ması eleştirildi. Raporda yer alan başlıca saptamalar şöy- le: • Yasayla, Tasarruf Mev- duatı Sigorta Fonu'na (TMSF), borçlularla anlaşma yapma ve açılmış hukuk da- valannı yapılan anlaşma sü- resince durdurmayı isteme yetkisi veriliyor. Bu düzenle- me, geçmişte borclannı öde- miş iyi niyetli kişi ve kuruluş- lan cezalandıracak biçimde, anayasanuı eşitlik ilkesine ay- kınlık oluşturuyor. • Yasayla getirilmek iste- nen dokunulmazlık, kamu bankalan yöneticileri dışın- da, TMSF tarafından atanan yönetim ve denetim kurulu üyelerini de kapsamakta. Bu düzenleme, diğer banka me- murlan ve kamu görevlileri- nin tabi olduklan hukuk reji- mi karşısuıda bir imtiyaz-ay- nm oluşturuyor. • Yasanın 5. maddesinin J fıkrasıyla, tüm özel sermaye- li bankalann zararlannuı Fon ve Hazine'ye devredilmesi süreci getiriliyor. Bu bankala- nn zararlannın belirlenme- sinde ise. sektörü ve bankacı- lık işlemlerini gerçekten iyı bilen, Bankalar Yeminli Mu- rakıplan Kurulu tamamen devre dışı bırakılıyor. • Bankalann mali dunım- lannı yansıtan tablolann ha- zırlanmasında, bağımsız de- netım kuruluşlan görevlendi- riliyor. Ancak, bu firmalann hata yapmalan durumunda uygulanacak yapnnm konu- sunda bir düzenleme getiril- miyor. • Kamu bankalan persone- li, sözleme imzalamaya ve özel hukuk hükümlerine gö- re çalışmaya zorlanmakta. • Yasayla, kurul, üst kurul ve bunlara bağlı kurumlann yıllık hesaplannın denetlen- mesinde Sayıştay dışlanıyor. HÜSAMETTlN KAVÎ: TSK dışında hedefimiz olmalı İSTANBUL (AA) - Istanbul Sa- nayi Odası (İSO) Meclis Başkanı Hüsamettin Kavi, Türkiye'nin Türk Sılahlı Kuv-vetlen (TSK) dı- şında hiçbir hedefınin olmadığını iddia ederek Türkiye'nin hedefbe- lirlemesi gerektiğini söyledi. Maliye Hesap Uzmanlan Der- neği'nin ocak ayı sohbetleri top- lantısuıda konuşan Kavi, Türki- ye'nin coğrafi konumu itibanyla sav-unma harcamalannın hep yük- sek olmasına karşuı bölgedeki en ufak bir gerilimden ise hemen et- kilendiğini ifade eden Kavi, Türki- ye'nin 1980'den sonra tanınmaya başladığını söyledi. Kavi şunlan kaydetti: -Bizsatnıayabaşladıktan sonra dunya bizi tanımav^ başladL Düma Türkhe'vi ne kadar sağlam diye 20 yılda test etti ve Türkiye bu testten sağlam çıkta. Türkiye'nin bulunduğu yer, konumu, potansj- yeti \e gücü nedir? Bütün bunlara karşuı Türkive kendisine bir viz- yon kovmuş mudur? Türkrye'nin TSK d^mda biç bedefi ohnadL Biz kafamızı hiç yerden kakhramadık. Bugûn gektiğimiz noktada Türki- ye'nin hedefkoyması ve bunlan ye- rine getirmesi lazun. Bumı başara- mamanm en önemB engeü de içer- de hem sivasi hem de ekonomik dengeleri onırtamanıasL" ITDH Macarlar bilim ve teknoloji ile Bakkal ve taksici gibi basit usule tabi mükellefler şubatta beyanname verecek Esnafin vergi telaşı başlıyor Basit usule tabi 800 bin dolaymdald mükeüefin 2001 vib kazançlanna ilişkin beyannamelerini şubat ayı içinde vermesi gerekiyor. Esnaf, 2001 vıluıda ekonomik kriz yüzünden zarar da etmiş oba, havat standardb esasma göre vergi ödeyecek. Maliye Bakanhğı, basit usule tabi mükelleflere yönelik olarak bir beyanname düzenleme rehberi yayımladL -1 •• •• "I •• buyüdu Ekonomi Servisi - ITDH (Ma- caristan Yatınm ve Tıcareti Geliş- tinne Bürosu) tarafindan 22 Ocak 2002 tarihinde Yıldız Teknık Ünı- versitesi sergi salonunda açılan "Macaristan'm Ekonomik ve Bi- BmselGelişimi''başlıklı sergi Türk ışadamlan ve sanayicilenni Ma- caristan'a yatınm yapmaya davet niteliği taşıyor. Açılış konuşmasuıı yapan Ma- car Cumhuriyeti Başkonsolosu Gabriella Zimboras, nüfusuna oranla hayli küçük bir ülke olan Macaristan'm bilim alanındaki büyük başanlanna değinirken ge- çen yüzyıl içinde 7'si Budapeş- te'den olmak üzere toplam 12 Ma- car çahşmasuıın Nobel ödülü ka- zandığuıı vurguladı. Macaristan, OECD'nin raporuna gore 21. yüz- yılda yüksek teknoloji endüstrile- rini en çok geliştiren ilk 20 ülke arasmda 6. sırada yer alıyor. Emlak Vergisi sorununa çözüm arayışı Oral: Vergi oranlannda değişiklik yapılmayacak AMCARA (Cumhuriyet Büro- su) - Kamuoyunda tepkı yaratan Emlak Vergisi sorunu, rayiç de- ğerlerin düşürühnesiyle çözüle- cek. Konuyla ilgili yasa taslağı ha- zırlayan Mahye Bakanlığı'nm 2002 için sorunu çözebilmek amacıyla geriye dönük düzenle- me yapması gerekiyor. Buna gö- re Bakanlık, rayiç bedellerin art- tınhnası konusunda bir üst sınır belirleyerek komisyonlann yeni- den toplanmasını sağlayacak. Di- ğer seçenek olarak da 2002'de, Emlak Vergisi'nde yüksek rayiç bedeller yerine, yeniden değerle- me oranı ya da yansı düzeyinde artış yapılması gündemde. Bir başka seçenek de oda ve muhtar- lıklara belirlenen rayiç değerlere yeniden itiraz hakkı tanınması. Emlak Vergisi rakamlan üzerin- deki çözüm arayışlannı değerlen- diren Maliye Bakanı Sümer OraL vergi oranlannda değişiklik yapıl- mayacağuu söyledi. Oral, takdir komisyonlannca behrlenen rayiç bedellerin içinde büyük haksızlık ve adaletsizlikler bulunduğunu vurguladı. Konuyla ilgili çahşma- lann sürdüğünü vurgulayan Sü- mer Oral, hazırlanan taslağın pa- zartesi günü Bakanlar Kurulu'na sunulacağını açıkladı. Taslakla, beyanname verilmesi zorunlulu- ğunun kaldınlmasının da öngörül- düğünü vurgulayan Maliye Baka- nı Oral, "Şu anki sistemden fark- b olarak, yurttaş sadece beyanna- me venneyecek. Betedivekr 4 yü- da bir asgari değeıieri >ine komis- yonlar kanabyla beltaieyecek'' dı- ye konuştu. Maliye Bakanhfı'mn, Emlak Vergisi sorununu, rayiç bedelleri yeniden düzenleyerek çözeceğini açıklaması belediyeleri rahatsız etti. Türk Belediyeler Birhği Baş- kanı Aytaç Durak, Emlak Vergisi uygulamasında geri adun atılma- masını istedi. Durak. "Bugün, 'Emlak Vergisi oranlan 20-30-40 kat arhi' diyenler vergi venneye ahşmamış insanlanur" dedi. Yap-islet-devret projeleri Çakan: Devirleryapılsın, Derviş: Yapılmasın ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - DYP'nin işletme hakkı devir ihaleleri için 31 Ekim 2001 tari- hine kadar süre tanıyan hükmüy- le yap-işlet-devret prpjelerine Ha- zine garantisini kaldıran düzenle- menin iptalini görüşen Anayasa Mahkemesi, ilgili bakanlan din- ledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan. bu devüierin ve yap-işlet-devret projelerinin yapılmasının gerekliliğini anla- tırken Devlet Bakanı Kemal Der- viş. hem garantiye hem de işlet- me hakkı devirlerinin yapüması- na karşı çıktı. Anayasa Mahkemesi'ne görii- şünü sunduktan sonra açıklama yapan Bakan Çakan, mahkeme heyetinın özellikle Hazine garan- tilerinin neden verilmediğine iliş- kin soru sorduğunu açıkladı. Ça- kan şöyle konuştu: "Bu konuda(garanti)Enerji Ba- kanı olarakdüşüncderimiifadeet- tim. Denişie ben hükümetin birer üyeshiz. Hükümetin ahnışolduğu ANKARA (ANKA) - Ekonomik krizden en çok etkilenen kesimlerin başında gelen esnafm vergi beyannamesi telaşı başlıyor. Bakkal, taksici, berber, büfe işletmecisi gibi ba- sit usule tabi 800 bin dolayındaki mükellefın 2001 yılı kazançlanna ilişkin beyannamelerini şubat ayı içinde vermesi gerekiyor. Esnaf, 2001 yıhnda ekonomik kriz yüzünden zarar da etmiş olsa. ha- yat standardı esasına göre vergi ödeyecek. Maliye Bakanlığı, basit usule tabi mükelleflere yönelik olarak bir beyanname düzenleme rehbe- ri yayımladı. Buna göre, geliri yalnızca basit usulde tespit edilen ticari kazançtan oluşan mükellefler 2001 kazançlannı şubat içinde beyan edecekler. Basit usulde saptanan ticari kazanç yanında beyana ta- bi başka bir gelir unsurunun da bulunması duru- munda ise yühk beyanname mart ayı içinde veri- lecek. Şubatta verilecek beyannameler üzerinden yüz- de 20'den başlayan artan oranlı tarifeye göre he- saplanacak gelir vergisi şubat, mayıs ve ağustos aylannda; mart ayında verilecek beyannamelere göre hesaplanacak tutarlar ise mart, haziran ve eylül aylannda obnak üzere üç taksitte ödenecek. Hayat standardı Basit usulde vergilendirilenlerin vergıye tabi gelirlerinin saptanması açısından 1999, 2000 ve 2001 yıllan için özel bir düzenleme yapılmıştı. Bu düzenleme kapsamında anılan yıllarda elde edi- len kazanç ile intibak et- tirilen dereceye göre he- saplanan "götürü safi ka- zanç tutarlarT karşılaştı- nlarak bunlardan küçük olanı vergiye esas alını- yor. Buna göre kazancı basit usulde saptananla- nn zarar bildirmeleri ya da hayat standardı göster- ge tutanndan düşük ka- zanç beyan etmeleri du- rumunda, vergi tarhuıa esas kazanç olarak hayat standardı gösterge tutan dikkate alınacak. Beyan edilen safi ka- zanç tutannın, hayat stan- dardı temel gösterge tu- tannın üzerinde, ancak götürü safi kazanç tutan- nın altında olması duru- munda beyan edilen ka- zanç, vergi tarhına esas olacak. Beyan edilen tutar ha- yat standardı tutannın al- tında ise hayat standardı temel gösterge tutan esas alınarak vergi tarh ettiri- lecek. Beyan tutannın, götürü safi kazanç tutan- nın üzerinde olması du- rumunda da vergi tarhın- da götürü safi kazanç tu- tan esas aunacak. karara bakan olarak her fldmizin deuymakmecburivetivanhr. Tür- kiye'nin enerji potitikalanyia u^i- B olarak Oeride süanü çekmemesi içmgerekkannıoj'uylapaylaşnıak, gerek yüksek mahkemeye yanıt vennek bizim asli görevimizdir." Derviş de Anayasa Mahkeme- si'ne enerji sektörüyle ilgili dü- şüncelerini aktardıklannı beürtir- ken "Büyüme için enerji çok önemü Reel sektöre ucuz ve güve- nflir enerjiyi sağiavabflmek hepi- mizin temel bedefi. Bir an önceya- nşmav'a dayananrekabetçipiya- sayı olusturabilmek_. Bu konuda geçmişten kalan sorunlanmız var. Onlananlatok" diye konuştu. Bir soru üzerine, Anayasa Mahkeme- si'nin vereceği karann çok önem- li olduğunu, Derviş, "Uyumiçm- de hareket eünemiz lazrnı" dedi. Elektrik Sanayicileri ve tşa- damlan Derneği'nin (ELSİAD) Avukatı Turgut Kazan da bugün Anayasa Mahkemesi'ne görüş bildirecek.