Katalog

TEMMUZ 2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA TURIZM Alanya geçen son üçyılın ardından rahat bir nefes almaya çalışıyor Cebi akrepli turistlerA lanya her zaman olduğu gibi ^U yine Avrupa'nın orta sımfını y J ağırhyor. Almanya'dan gelen ^^"^m bir turistin uçak dahil üç ^ ^ yıldızlı bir tesiste, yanm pansiyon bir hafta konaklaması 800 mark, ıki hafta konaklaması 940 mark. Bu paranin büyük kısmı uçağa gidiyor... Tesise ödcnen kahvaltı, akşam yemeği ve yatak parası günde 30-45 mark. DENİZSOM _ ALANYA- Alanya. antik çağda korsanlann bannağıymış... Ortaçağda Anadolu Selçuklu Devletine başkentlik yapmış... Modern çağda ise 100 bın dolayında yatağı ve yılda 1.5 milyon turist kapasitesiyle Akdeniz'in en önemli turizm merkezlennden biri olmuş... Bu bakımdan Türkiye'de rurİ7m patlnrsa. ekonomisi tümüyle tunzme bağlı >ldıığu için Alanya'da iyi patlıyor; turizmde kriz vikarsa Alany a'nın başına fena patlıyor... Krizlerle Jolu son üç > ılın ardından Alanya bu yıl sezon ortasında tüm Akdeniz bölgesinde yaşanan "nefes ılarüğTnm ardından şimdılerde rahat bir nefes almaya Teslslerin Rus beklentisl Sezona ginlırken Avrupa'dan Türkiye'ye büyük bir rezervasyon talebi olunca özellikle Kemer ve Belek hölgcsindeki tesisler yurtdışına "stop sale" çekiyor... \\\x\\. "Yataklannuzdoldu; sabşlan durdurduk" deııiyor... Aslında yataklann dolduğu yok... Amaç, Rtısya pazarma yönelip daha yüksek fiyatla satış yapmak... Tam Rusya pazarına girilecekken Çeçen teröristlerin Istanbul'da otel basması bütün hesaplan bozuyor... Rusya pazan açılmadan kapıyor... Turistik 'esiskr tekrar Avrupa'ya dönüyorlar; sırada bekleyen iurist var. fakat tunsti getirecek uçak yok... Türkiye "stop safc" çekince tur operatörleri uçaklan Yunanistan ve Ispanya'va yönlendirmiş... Işte bu nedcnle haziran ayında Antalya bölgesinde doluluk •jıanı y üzde 60'ları ancak buluyor... Doluluk oranının lam kapasıteye çıkması için temmuzu beklemek uerekiyor. Turlst başına 500 mark Alanya her zaman olduğu gibi yine Avrupa'nın orta sinıfını ağırhyor... Alanya'yı ağırlıklı olarak Alnıanlar. Hollandahlar. Polonyalılar ve Iskandinavlar y eğhyor... Almanya'dan gelen bir turistin uçak dahil üç y lİdızlı bir tesiste. yanm pansiyon bir hafta konaklaması 800 mark. ıki hafta konaklaması 940 mark... Bu paranın büyük kısmı uçağa gidiyor... Uçak kiminse parayı o kazanıyor! Tesise ödenen kahvaltı, akşanı yenıeği ve yatak parası günde 30-45 mark... ı )ıta smıf turistin otelde harcadığı ekstra para günde İ0 mark dolaymda... 10 mark da çarşıda pazarda bozdursa... Bir haftada Türkiye'ye bıraktığı para 350- 450 mark.. ! laydi bilemediniz 500 mark... Kim ki turist başına 1000 dolar turizm geliri hesaplıyor ya hcsap bılmıyor >a da hiç dayak yememiş! Ücretslz transferler Bu anıda krizli yıllann ardından gelinen nokta >abancı tur şirketlerine hizmet veren acenteler arasınıia öy lesıne bir rekabet ortamı yaratmış ki birçok acente. havaalanı transferlerini ücretsiz yapar olmuş.. ^ani Türkiye. buradan da para kazanmıyor... Acenteler günlük turlardan ve alışveriş konmyonlanndan para kazanmayı düşünürken haknnşlar ki tarıhi yerleri gezmek, altuı takılar ve halı alınak orta direk turistlerin pek umurunda değil... Bir de dört \e beş y ıldızlı tesislerde fiyatın içınde "her ıjey dahil*" uy gulaması başka bir sorun... Tesısin içinde vediğ; içtiği her şey bedava olunca turist dışanya niye viksm! Belediye yok Dtşan dey ınce... Alanya'nın merkezinde bir sorun • ok. Çarşı civıl cıvıl... Alanya Belediyesi'nın getiıdıği yeni kurallarla restoran mutfaklannda sağlıklı bir ortam yaratılmış... Mutfaklarda çelık tezgah. klıma ve bulaşık makinesi zorunlu kılınmış... Çarşır.m çevre düzenlemesi yeniden yapıbnış; trafığe kapatı ve renklı taş döşeli yolda kaldınmlar yol iııza*ına indirilip mekân daha da genişletilmiş... Tabela kirliliği önlenmiş... Esnafın dükkân önünde oturjr tav la oynamasını ve yoldan geçen turistin v olıro'i kesmesini yasaklayan kurallar iyice beııinrenmiş... Ama Alanya'da bir belediye yok, 60 kilometrelık kıyı boyu, adım başı belediye dolu: Okıırcalar. Yeşilköy. Avsallar, Türkler, Payallar, Koraklı. Cikcilli. Oba. Tosmur, Kestel, Mahmutlar... Herhıri köyken belediye olmuş ve çoğunun ne alt>İTÎSI var ne üst... Kıyıya yayılmış turistik tesislerin .ıı kaana salaş lokantalar açmak. barakalardan çarşı kurtrak bir bakıma serbest! Çünkü köyden bozma beleiyelerin denetim olanağı ya yok ya da çok kısıth . Bu serbestliğin bedelini ise Türkiye ödüyor... Mid-mi bozan turist salaş lokantayı değil kaldığı tesii şuçluyor... Aynca her belediyenin ayn bir imar plaı» Hygulamasıyla kıyı boyunca ortaya berbat bir yap'ijiTia çıkıyor... Çözüm aslında çok kolay... Tıır "'i bölgelerinin yönetimini özel bir yapıya ka\-?unııak. yerel yönetimleri kendi içlerinde meıiezi bir disipline bağlamak ve örneğin Alanya'yı "bü»iksehir" statüsüne geçirmek... Alai'.ı, turistin cebinde çok para olmasa da bu yıl lıalnten nıemnun... Kentte gözle görülür bir hareket yaşjoıyor; bereket ise odalannı dolduran otelciler için ec, i' Fsnaftan kaliteyi ve geleneği yakalamış oli'diuzanıyor... Turizm beldelerinde halkın ortak sorunu. otellere gelen yabancılann burada kalarak para harcamadan iilkelerine geri dönmeleri. Yüzde 50'lik doluluk oranına ancak yurtiçinden gelenlerle ulaşılıyor Ege turizmeyabancıNÜVtTTOKDEMİR İZMİR - Turizmde bu yıl her ne kadar "patlama" yaşandığı, hedeflerin aşılma sınınna gelin- diği yönünde açıklamalar yapılsa da, bunun salt Antalya'ya özgü bir yaklaşım olabileceği. Fethi- ye'den başlayarak Ege'nin kuze- yine doğru çıkıldığında patlama biryana. geçen yılın rakamlanna bile zor ulaşılacağı anlaşılıyor. Kuzey Ege'de tda Dağı etekle- rindeki Körfez'de Edremit. Ak- çay, Burhaniye, Ören. Ayvalık'tan başlayıp Dikili. Çandarlı ve Fo- ça'ya dek uzanan çizgide tıırizm- ciler yüzde 50lik doluluk oranı- nı aştıklannda yüzleri gülüyor. El- bet bu rakama iç turizm hareket- lenmesiyle ulaşabiliyorlar. Çün- kü anılan rakamın içinde yabancı turist oranı yüzde 10-20 arasında değişiyor. Bu bölgede turizmcile- rın en büyük yakınması. yurtdışı tanıtım eksikliğinin yanı sıra uzun yıllardır gelmiş geçmiş tüm hü- kümetlerin ve siyasilerin turizm potansiyeli açısından yöreyi gör- mezlikten gelmeleri. Oysa. "oksijen deposu" olarak anılan bölgenin doğal ve kültürel birikimi. turizm için "çok rahat pazarianabilir" diye niteleniyor. Artemis Ören Tatil Köy ü Genel Müdürü Mehmet Nhazi Önal. bu konuda. * Bizim için tanıtım eksik- liği en büyük sorun. Bir master planı hazırlmıp hedef kitlelcre vö- nelerek turisri çekcbiKriz" diyor. Abartıyorlar Önal, turizmde bu yıl yaşanan- lann hiç de abartıldığı gibi ola- madığını belirterek şöyle sürdürü- yorsözlerini: "Kuzey Ege turizm pazarlama- sı açısından zor bir yer. İkinci ko- nutlann yoğun olduğu bir bölge. Turizm operatörleri ve acenteler ha/ır tak'hi değerkndiriyorlar do- ğal olarak. Bizeen yakın havalima- nı üç saatle Izmir. Gelen yoku>ıı Antalya'da turizm, beklentileri karşılayamadı Ekoııoıııil^ lıüsraıı BÜLENTECEVİT ANTALYA - Türkiye'ye gelen turist sayısmda yüzde 20 dolayında artış görüldü. Turizmin merkezi Antalya'ya gelen turist sayısı yüzde 55 artışla 1.8 milyon kişiye yaklaşmasına karşın otelciler ve esnaf, ekonomik açıdan beklenenin olmadığından yakındı. Sonucu "hüsran" olarak değerlendiren sektör temsiicileri, turistleri para harcamaya yöneltecek Disneyland türü tesisler kurulmasını, otel ve tatil köylerinin"modern cezaeviw ortamından kurtanlması gerektiğini söylediler. Antalya'da, Turizm Bakanhğı'ndan işletme ve yatınm belgeti 156 bin, belediye belgeli 200 bin dolayında yatak bulunuyor. Ancak fiyatiann düşüklüğüne karşm işletmelerin, ancak yüzde 50-60 oranında dolduğu belirlendi. Bazı tatil köyleri ve 5 yıldızlı otellerin uyguladığı "Her Şw Dahil SistemTne karşın beklenen gelir ve doluluk oranına ulaşılamaması üzerine "taban fiv^t" uygulamasını gündeme getirdi. ÖgerTur Başdanışmanı Hüseyin Baraner. turistlerin gittiği ülkede para harcayabilecekleri merkezler olması gerektiğini, ancak Türkiye'de Istanbul dışmdaki kentlerde böyle merkezler bulunmadığını söyledi. Tur operatörü olarak Türkiye'ye en çok turist getiren firma olduklannı vurgulayan Hüseyin Baraner şöyle konuştu: "Altyapı eksikliği \ar. 5 yıldızlı bir otete ya da birinci smıf tatil köyüne turisti getiriyoruz. .Ama dışanda beş yıldızlık bir şey yok. O nedenk turistin de otelden çıkmak istemcmesini doğal karşılamak gerekir. Bizim önertaniz, Disneyland gibi eğlence merkezleri, bfiyük ve özel auşveriş çarsılan olmalı." Antalya Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Birtiği (AESOB) Başkanı Orhan Tolunay da kente günde 33 bin turist geldiğini ancak bu hareketliliğin piyasaya yansımadığından • Antalya'da, Turizm Bakanlığrndan işletme ve yatınm belgeli 156 bin, belediye belgeli 200 bin dolayında yatak bulunuyor. Ancak fiyatiann düşüklüğüne karşın işletmelerin. ancak yüzde 50-60 oranında dolduğu belirlendi. yakındı. 5 yıldızh otellerin 2 yıldızlı otel fiyatına pazarlandığını. bunun da hizmet kalitesini düşürdüğünü anlatan Tolunay. •'Turist sayısına bakıp aldanmayahm. Oteie kapanan turistin kimseyefaydasıyok"' dedi. 5 yıldızlı Falez Hotel'in Genel Müdürü Emin Çelik ise fiyatlannı indiren tesislerin dolduğuna dikkat çekti. Fiyatla birlikte hizmet ve tesis kalitesinin de sürekli düşeceğini ifade eden Çelik, "PansnDn fryarjna yıldızlı oteller, tatil köyleri pazartanıyor. Benim önerim turizmde konaklama sektöründe taban fıyat uygulamasuıın başlatılması. Tesister fıyat düşürerek doluluk sağbmak yerine akthheteri w servis kalitesini artürmalı'* diye konuştu. Akdeniz Turistik Otelciler ve Işletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Ahmet Banıt ise sayılara bakıldığtnda turizm sezonunun iyi geçtiğinin söylenebileceğini, ancak uluslararası bir rekabet ortammda işlerm kolay olmadığını vurguladı. tç turizm hareketinin düşüklüğü nedeniyle Kemer bölgesinde doluluk oranının yüzde 40- 45'lerde kaldıgını belirten Banrt şöyle devam etti: "Side doluluk açısından btraz daha iyi. Fiyatlar konusunda tterkes tesisine göre dav ranmah." Antalya Turizm İl Müdürü Ayşe Feyzoglu ise 4 Temmuz tarihi itibanyla havalimanından giriş işlemi yaptıranlann sayısının 1 milyon 800 bin 586 kişi olduğunu, geçen yıl aynt tarihte 1 milyon 177 bin 104 kişilik rakama göre yüzde 55 oranında artiş söz konusu olduğunu söyledi. Turizm fırmalannın pazarlama sistemlerini gözden geçirmelerini öneren Feyzoglu, "Turiznı zor bir sektör. Ancak kent merkezlerinin harcketlendirilnıesi gereldi. Bizim için gelen say ı önemli. Ancak gehr durumu ekonomik harekeüilik için çeşjtiü akthiteleıie turizm merkezlerinin zengüılestirilmesi gerektiğini düsünüyorum" diye konuştu. otobüslere bindirip taşıvorsunuz. Otobüsle turizmi pazarlamak çok zor. Geçtiğimiz yülarda iç turizm açısından talep vardı. İstanbul. Bursa ve Ankara'dan yoğundu. Ancak bu yıl onu da göremivoruz. Yaşanan ekonomik kriz ciddi olumsuzhık yarartı." Havaalanı sorunu Havaalanı sorunu. ciddi yatınm eksiklikleri. Kuzey Ege'de özel- likle Körfez bölgesinde turizmci- nın belini bükmüş. Buna yeterli tanıtımın yapılmaması da ekle- nince. bir anlamda "kendi >ağla- nyla kavTulma" yolunu seçmiş- ler. Körfez Havaalanf na birtürlü işlerlik kazandınlamamasına an- lam veremiyor tunzmciler. Yine de umutlannı yitirmeden bölgede hareketlenmeyi sağla- mak için her kapıyı çalmayı sür- dürüyorlar. Ören Glub Orient Genel Müdü- rü Metin Ergüzel de. ulaşım v e ta- nıtım anlamında yaşanan olum- suzluklara karşın. gelen turiste kaldığı otel- motel dışında iyi hız- met sunamamanın sıkıntısını dile getiriyor. Yerel yönetıcilerin uy- gulamaya koyduğu yasaklann et- kıli olduğunu savunan Ergüzel. "Motetin dışında hizmet bulama- yan turisti bir daha nasıl getire- ceksiniz" diye soruyor. Ergüzel. tunzmde "patlama" bir yana, şu anda yaşadıklan do- luluk oranının yüzde 50 düzeyın- de olduğunu. bunun da yüzde 25'inı Almanlann oluşturduğunu belirtiyor. Ayvalık mumla arıyor Sezona büyük umutlarla giren Ayvalık'ta da turistik tesisler tem- muz ayının ilk haftasında yüzde 40 doluluk oranına bile ulaşama- maktan yakınıyorlar. Esnaf ise yerli-yabancı turistin alışveriş yapmadığını söylüyor. Ay\alık Sarmısaklı Seda Mo- tel işletmecisi Yusuf Na\ruz, da- ha çok iç turizme yönelik çahştık- lannı, yaşanan ekonomik krizin tüm işletmeleri zora soktuğunu vurguluyor. Navruz. yabancı tu- ristin de geçen yıllara oranla çok daha az olduğunu söylüyor. Ayva- lıklı turizm acentesi sahibi Umit Ozgültekin ise Antalya ve çevre- sindeki işletmelerin olağanüstü düşük ücretler verdiğini, bu du- rumda Almanya'da kendilerinin de Akdeniz kıyılannı pazarlama- ya yöneldiklerini anlatıyor. tkinci konutlann yoğun oldu- ğu, bu nedenle de iç turizm hare- ketlenmesinin yaşandığı Dikili. Çandarlı ve Foça'da da çok az tu- rist gözleniyor. Yani Kuzey Ege'de turizmci. "umduğu" ile değil "buMuğu" ile yetiniyor. Derviş-Ulusoy görüşmesi Hükümetten destek isteği • TÜRSAB Başkanı Ulusoy. Derviş ile Hazine Müsteşarlığı'nda gerçekleşen görüşmeden aynlırken yaptığı açıklamada, krizden çıkış yolunda en büyük katkıyı turizmin sağlayacağını sa\undu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dev let Bakanı Kemal Derviş. Türkiye Seyahat Acentalan Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoj v e beraberindeki heyetle görüştü. Ulusoy. Türkiye'ye, çıkış yolunda en büyük katkıyı turizmin sağlayacağını belirterek hükümetin sektöre gereken desteğı vermesini istedi. Başaran Ulusoy. Devlet Bakanı Derviş ile Hazine Müsteşarlığf nda gerçekleşen görüşmeden aynlırken yaptığı açıklamada. toplantıda tunzm sektörünün içinde bulunduğu durumun ele alındığını söyledi. Türkiye'ye. çıkış yolunda en büyük katkıyı sağlayacak sektörün turizm olduğunu belirten Ulusoy. Dervış'in de kendilerivle avnı düşüncede olduğunu bildirdi. Döviz gelirlerinin ihracat girdisi olarak kabul edilmesi gerektiğini anlatan Ulusoy, Türkiye'nin önünün açık olduğunu, döv ize gereksinimi bulunduğunu kaydetti. Tiirkiye'deki güven ortamının önemine değinen Ulusoy. turizm sektöründen 10 milyar dolar gelir beklediğıne işaret ederek şöyle konuştu: "Türkiye, 2010 yılma kadar hedeflerini de ortay a ko> muştur. 35 milyar dolar getirecek bu sektörde yeniden yapılanma. allyapıdaki düzenlemeler \e 2-3 yıl sonra tesislerin yenilenmesi bakımmdan görüşlerimizi aktardık. Hükümetin, ekonomik sıkıntı içinde olmasuıa rağmen Türkiye'nin önünü açacak olan bu sektöre gereken desteği vereceğini düşünüyonım." Sarayburnu'nda denizin dalgalı ve kirli olmasına al- dırnıayanlar. sıcağm bunaltıcı etkisinden kurtulmak için kendileı ini boğazın serin sulanna bırakıyoriar. Riizgâr çıkmazsa kesinîi olacak Sıcak, sis ve nem elektriğivurdu İstanbul Haber Ser- visi - Nefes aldırmayan sıcaklarla birlikte olu- şan yüksek nem, Istan- bul'un elektriğini de vurdu. Kente elektrik dağıtan enerji hatları, dün sabah bastıran sis ve yüzde 90'a ulaşan nemin birleşmesiyle çöktü. • İstanbul'un dörtte üçlük bölümü elektrik alamadı. İstan- bul'da temmuz ayında ilk kez bu şekilde ger- çekleşen elektrik kesin- tisinin, "iyi bir rüzgâr çıkmazsa" iki gün daha süreceği bildirildi. Istanbul'da normal koşullarda yaklaşık yüzde 35-40 olması gereken havadaki nem oranı. yüzde 90'a ula- şınca elektrik sistemini de çökertti. Karadeniz ile TEM otovolu ara- sında bulunan enerji ıletim hatlan, dün sa- bah saat 05.00 sırala- nnda nemli hava ve si- sin birleşmesiyle çah- şamadı. Izolasyonun ortadan kalkmasıyla birlikte enerji santral- lan üretim yapamadı. Meteoroloji yetkili- leri, yüzde 35-40 olma- sı gereken havadaki nem oranının yüzde 85-90'lara çıktığını ve bunun da İstanbul için yüksek olduğunu be- lirttiler. Yetkililer. nem oranı- nın önümüzdeki gün- lerde de yüzde 75- 90'larda olacağını vur- gulayarak "Eğeriyibir rüzgâr çıkmazsa iki gün boyunca elektrik 05.00-1İ.00 saatleri arasında dağıtılamaya- cak" dediler. , J J ^ J R - *-«K. ( Plflîfl flkiH Yurt gen ^ûıde mevsim nor- 1 IUJU Un.ltl m a ıieri üzerinde seyreden hava sıcakhklan ve yüksek nem oranı, vatandaşla- rı bunaltıyor. En hareketli tatil yörelerinden Kuşa- dası'nda ise yerli \e yabancı turistler sıcaktan kur- tulmak için yine denizi tercih ediyor ve plajlan dol- duruyoriar. Konunun uzmanlan ise özeDikle yaşu- ların. çeşitti rahatsızhklan bulunanlann ve çocuk- lann öğle saatlerinde zorunlu olmadıkça dışan çık- mamalan şeklindeki uyarılannı yineliyoriar.